JAZZ,
Fausto Coppi verdient per
seizoen 100.000 gulden
Slak is lekkerder dan de fijnste
kalfstong
Joost verj
.Kuikentje", onschuldige naam
voor levensgevaarlijk spel
De sprinter Reg Harris
haalt net de
helft
r
210
dn (paatJiaaA aan h&Jt wsüik
hoe zij werd beïnvloed
en wat zij zelf teweeg bracht
Roekeloze Amerikaanse jeugd
daagt de dood uit
6
Zaterdag 8 April 1950
(Van een medewerker)
Zo op het eerste ge
zicht klinkt het een
beetje vreemd, te be
weren, dat de wielen
van een race-fiets,
gouden wielen kun
nen zijn. Symbolisch
gesproken is dit toch
zo, hetgeen iedere
wielrenner, indien hy
tot de top-klasse be
hoort, zal beamen.
Neem nu de Italiaan
Fausto Coppi. Deze
verdient in Europa
zo veel, dat hy in
September van het
vorige jaar een aan
bod van de Caracas
Club, om in Vene
zuela te komen ryden,
resoluut afsloeg, om
dat hy de twee en een
mlllioen lire, waaruit
zyn gage bestond, niet
nodig had. En dan de
Brit Reg Harris. Deze
„fietste" na het be
halen van het wereld
kampioenschap sprin
ten in Kopenhagen vorig jaar, voor 50.000.by elkaar.
FAUSTO COPPI
Goede zakenv.
miaiffiüTEonsinnTiniHnriiHinrniriiiïnTïïrifBnr.iiTiL'iinnminiitiwnniniRiinufiiüiirmR
SCHILDKLIER
AFWIJKINGEN
oorzaak van
vele ziekten
T/" LIEREN spelen in het leven van
de mens een grote rol. Twee
groepen van klieren zün te on-
scheiden, namelijk diegene, die
hun sappen op de cén of andere
manier naar buiten laten stromen,
zoals bijvoorbeeld de zweetklieren
en die klieren, die hun sappen in
het bloed lozen. Daartoe behoren
bijvoorbeeld de schildklier, de eier
stokken, dc bUnier en vele andere
klieren.
Vooral de schildklier is voor ons
zeer belangrijk. Het is gebleken
dat haar functie niet alleen onze
lichamelUke, maar ook psychische
toestand intensief kan beïnvloeden.
Zowel een versterkte als een ver
zwakte werking van de schildklier
is van betekenis.
In normale toestand is de schild
klier om het strottenhoofd gele
gen; leken kunnen de vorm van
de gezonde schildklier van buiten
moeilijk zien. Maar zodra de
schildklier vergroot is, valt dit de
leek ook op. Men spreekt dan van
een struma, van een krop. Een
struma kan zo groot worden, dat
zy diep onder het borstbeen reikt
en de luchtpijp zo dicht knijpt, dat
de patiënt het heel benauwd krijgt.
Om afwijkingen aan de schild
klier te kunnen begrijpen, is het
noodzakelijk meer van de normale
functie te weten. De schildklier
heeft verscheidene functies; één
der voornaamste is de invloed op
de stofwisseling. Onder stofwisse
ling verstaat men alle oxydatie-
processen in ons lichaam, dat zijn
de processen, waarbij de delen van
ons voedsel worden verbrand. Bij
de verbranding ontstaat, zoals in
een kachel, warmte, die het nodige
werk in ons lichaam kan verrich
ten. Naarmate het voedsel m ons
lichaam meer of minder verbrand
wordt, ontstaat meer of minder
kracht. Deze verbranding nu kan
door de schildklier geregeld wor
den. Zolang hij normaal werkt.
Vanzelfsprekend zijn deze kapitale
bedragen alleen voor de „cracks"
weggelegd en moeten de mindere
grootheden, het ook met minder ver
diensten stellen. Maar laten we ons
tot Harris en Coppi bepalen en de
manier, waarop zy hun verdiensten
bij elkaar trappen eens nader be
kijken.
Hierbij verkeert Harris in gun
stiger positie dan Coppi. Harris kan
als baanrenner zowel 's zomers als
's winters starten, terwijl Coppi het,
als wegrenner, uitsluitend van de
zomer moet hebben. Harris daaren
tegen ontvangt weer geen vergoe
ding van een rijwielfabriek en moet
persoonlijk, hetzij door bemiddeling
van een manager, contracten by de
verscheidene baandirecties zien af
te sluiten. Hiervoor ontvangt hij
doorgaans 1.000,— per wedstrijd.
Als we nu weten, dat Harris onge
veer aan 90 zomer- en 22 winter-
wedstrijden deelneemt, dan is een
voudig te berekenen, dat hij hier
voor bruto 112 X f 1.000.— is
112.000.ontvangt. Daar gaat na
tuurlijk heel wat van af. Zo moet
hy bijna altijd per vliegtuig reizen,
woont in hotels, enz. Doch na aftrek
van alle kosten, houdt hy altijd nog
een slordige 50 000.over.
Bij Coppi liggen de zaken enigs
zins anders. Hij kan geen speciale
prijs bedingen, waarvoor hy aan de
wedstrijden deelneemt. Integendeel.
Hij moet geld betalen, n.l. enkele
guldens inschrijfgeld. Zijn verdien
sten in een wedstrijd zijn afhanke
lijk van de plaats, welke hy in het
eindklassement inneemt. De promo
tors van wegwedstrijden stellen voor
de eerste tien aankomenden een
geldprijs beschikbaar en het is dus
zaak voor de renners, daarbij te be
horen. In tegenstelling tot de baan
renners zijn de wegrenners door een
bepaalde rijwielfabriek gecharterd,
welks merk zij vertegenwoordigen.
Daar komt bij. dat de renners van
iedere fabriek in ploegverband moe
ten rijden, doch dit houdt tevens in,
dat de winnaar van een wedstrijd
z'n ploegmaten, die hem tot de over
winning geholpen hebben, moet be
talen. Zo verdiende Coppi in de laat
ste Tour de France 100.000.doch
ontving hier zelf maar 10.000.—
van. De rest was na aftrek van de
onkosten voor z'n ploeggenoten.
Het is volkomen begrijpelijk, dat
promotors Coppi gaarne, als trek
pleister voor het publiek, in hun
programma zien. Coppi heeft hier
blijkbaar geen bezwaar tegen en laat
zich hiervoor 2.000.per wedstrijd
betalen. Gezien het grote aantal
wedstrijden. kunnen we rustig het
netto-inkomen van Fausto op
Ernstige veevergiftiging
in Vianen
(Van onze correspondent)
VIANEN. Bij de veehouder
H. S. Homburg heeft zich een vee
vergiftiging voorgedaan, waardoor
twee van zijn beste pinken ter
waarde vanj 800.zijn gestorven.
Door onbekende oorzaak is in de
drinkensbak van deze dieren een
hoeveelheid vergif terecht geko
men waarmede de landbouwers in
het voorjaar hun aardappelen be
sproeien, met het noodlottig gevolg
dat al spoedig twee dieren bezwe
ken. De andere pinken die ook van
dit gevaarlijke goed hebben ge
bruikt worden thans behandeld
met penicilline. Daar de eigenaar
der dieren niet in het bezit was
van het vergif, tast de politie nog
in het duister omtrent de her
komst Waarschijnlijk is hier
kwaadwilligheid in het spel.
2.000.000 koperen centen
voor Grebbemonument
(Van onze correspondent)
RHENEN. De dag. waarop Zr.
Willcms, adjunct-directrice van het
ziekenhuis aan de Bergweg te Rot
terdam de burgemeester van Rhe-
nen de millioenste cent voor het
Nationaal Legermonument Grebbe-
berg overhandigde, ligt nog niet zo
lang achter ons.
Nadien is de centenstroom rijke
lijk blijven vloeien en thans ver
nemen wij. dat inmiddels de
2 000.000-ste ook al weer binnen is.
Wie de inzender is moet nog wor
den vastgesteld. Verheugend is. dat
deze actie nu al f 20.000,heeft
opgebracht.
100.000.bepalen.
Wat doen deze renners met hun
geld? Wel heel eenvoudig. Ze spa
ren. Een top-sportcarrière is meestal
van korte duur. Tien jaar is erg
lang én in die tijd moeten ze zoveel
geld by elkaar weten te trappen, dat
zij hiervan later b.v. een zaak kun
nen beginnen om het brood voor
hun verdere leven te verdienen. En
dan is een „appeltje voor de dorst",
in de vorm van een flinke bankreke
ning. ook niet te versmaden.
Advertentie (I.M.)
STUKS SNIJBLOEMPLANTEN en BLOEMBOLLEN van de
tuin leveren wij onder volle garantie voor slechts 3.25.
Kamerplanten en plantwijzer gratis. NIET TEVREDEN GELD
TERUG. De collectie bestaat uit: 26 Gladiolen, 50 Anemonen, 30 Vroeg-
bloeiende Gladiolen n.l. 15 Colville, 15 Spuwend Vuur. 25 Franse en 25
Perzische Ranonkels. 25 Oxalis. 5 Export Lelies. 3 prima Dahliaknollen
in kleuren. 10 Grootbloemige Begonia's en 15 Snijbloemplanten in 5 soor
ten. Alles in schitterende kleuren.
VOGES—RUSMAN, HILLEGOM. Giro 427544
blijft ook de verbranding normaal.
Wanneer de schildklier teveel van
zijn sappen in het bloed uitstort,
wordt de verbranding opgevoerd.
De patiënt krijgt veel meer honger,
eet meer en wordt toch hoe langer
hoe magerder. De patiënten wor
den erg zenuwachtig, slapen
slecht, zijn zeer prikkelbaar, heb
ben een sterke transpiratie en kla
gen veel over hartkloppingen. Hun
handen beven sterk. Wanneer de
schildklier daarentegen minder
werkt, wordt ook de verbranding
van het voedsel- geringer. De pa
tiënten worden dik, hebben weinig
eetlust, slapen veel, hebben een
koele, dikke huid en zyn ook gees
telijk erg traag.
Tientallen jaren reeds kende men
de samenhang tussen deze toestan
den en de functie van de schild
klier. Deze afwijkingen van de
functie zyn de oorzaak van ver
schillende ziekten. De „over" func
tie veroorzaakt de ziekte van Base
dow. Wanneer men de schildklier
van deze patiënten onderzoekt,
vindt men een verandering van 't
weefsel. De ziekte kan genezen bij
operatie van de schildklier. Bij de
tweede toestand, de „onder" func
tie is gebleken, dat men behoor
lijke verbetering, ja zelfs genezing
kan bereiken door toediening van
schildklier-extracten. De toestand
van „onder" functie ligt ten grond
slag aan de ziekte, die myxoedeem
genoemd wordt. Niet alle strumata,
dat wil zeggen niet alle soorten van
krop. duiden op een „over"-functie
van de schildklier. Er zijn ook vor
men, waarbij het schildklierweefsel
minderwaardig is en zodoende te
weinig schildkliersap gevormd
wordt. De bovengenoemde functies
van de schildklier geven slechts
een gedeeltelijke indruk van haar
betekenis. Zo is het ook bekend,
dat de schildklier werkt op de bij
nier. Deze bijnier produceert o.a.
een sap, adrenaline. Die adrenaline
heeft grote invloed op de bloedva
ten. De bloedvaten trekken er
door samen en de bloeddruk stijgt.
Tot het volgende spreekuur!
MEDICUS
(Van een onzer verslaggeefsters)
Als je in Valkenburg voor het station links af slaat, de spoorweg over
en dan weer linksaf, sta je voor een groot huis. Daar woont de heer
Pierre Florack. Hij doet in slakken. Je treft hem aan, zittend in een
kamer met een heel groot blinkend kolenfornuis en zijn vrouw staat
in een hoek bij het raam te breien.
Wat Is de bedoeling van
het slakkenweken? vragen wij,
licht griezelend, want wij vin
den slakken eng.
Dan zal hij U vertellen, dat
hij vroeger ober was in een
hotel in Maastricht, dat er op
een dag een Belg kwam, die
slakken wou gaan zoeken om
ze te etén. Dat doen ze daar veel, ze eten er slakken aan karretjes, zo
als wij een harinkje op straat verschalken. De heer Florack is met de
Belg meegegaan, maar eerst heeft hij alles wat hij vond weggegeven.
Tot die Belg ze eens fijn voor hem bereidde en toen
„Het is lekkerder dan de fijnste kalfstong", zegt hij nu genietend. Hij
bedacht, dat er wel eens een boterham in die slakken kon zitten en hij
heeft zich tot levensdoel gesteld: „de Hollanders slakken te leren eten."
Valkenburg worden, de grotten niet
meegerekend. En hij verwacht
50.000 bezoekers. 1 bezoeker per
slak. Wat slakken eten? Veel. héél
veel. Tweeduizend slakken vreten
meer dan één volwassen varken.
Het ziin groeneters. Sla, brandne
tels. gras en andere groenten, geen
andijvie dat is ze te bitter. En een
lawaai dat ze erbij maken! Alsof er
een olifant staat te trompetteren,
want slakken smakken. En wie
zegt dat slakken langzaam zijn.
weet er niets van; ze zetten het
niet op een holletje, dat is waar.
maar ze hebben een aardig, gesta
dig tempo. Ze zijn ook niet twee
slachtig. Er zijn mannetjes en wijf
ies. Ze paren in Juni en Juli en de
wijfjes leggen 18 tot 19 eitjes in
trosvorm. Wijngaardslakken leven
alleen op kalkgrond. Voorbij Beek
en Elsloo en al bij Sittard zul je
geen enkele wijngaardslak vinden,
zegt de heer Florack. Ze hebben
een huisje met ringen, waaraan je
kunt zien. hoe oud ze zijn. Die rin-
Het is de wijngaardslak of Kara-
kol, waarop de heer Florack het
heeft gemunt, riii kan U alles van
ze vertellen. Dat ze wel negentien
jaar oud kunnen worden, dat ze
pas op hun 10de iets voor de con
sumptie gaan betekenen (want dan
zit er ongeveer 35 gram vlees aan)
en dat een slak lekkerder wordt
naar gelang hij een hogere leeftijd
bereikt.
Hii weet precies waar ze zitten,
hij kan het aan d grond zien, want
het is zo met slakken, dat ze zich
in de herfst onder de grond ver
schuilen en daaruit heeft Pierre
Florack zijn lering getrokken. Wat
het weer betreft; hij doet weer
voorspellingen die soms recht in
gaan tegen wat De Bilt zegt. Hij
kan U daarvan het bewijs leveren
en hy zal dan een dik pak brieven
op tafel leggen en U uitnodigen,
die allemaal te lezen, van mensen
die hem bedanken voor ziin achter
af juist gebleken profetieën wat de
winter betreft. Want toen De Bilt
ons in het najaar ging vertellen,
dat het wel eens een strenge winter
kon worden, heeft Pierre Florack
tegen de boeren gezegd: ..Trek je
er niks van an en stop je aardappe
len en je wortelen maar niet al te
diep weg het wordt géén strenge
winter. Een beetje matige vorst
hoogstens en dat is al". En is het
uitgekomen of niet? Hoe hij dat
wist? Van zijn slakken, want die
hadden zich maar een paar centi
meters in de grond geboord en
niet, zoals voor de strenge winter
van 1942. een 2'/ dm. Trouwens,
hii weet ook precies, wanneer zijn
vrouw de was op Maandag buiten
kan hangen in de zomer. Hij zegt
dan: ..Hang je was binnen, want
het gaat regenen vandaag". Dit
maakt hii op uit het gedrag van
zijn slakken. Van de zomer gaat hij
in het groot doen. Oo een stuk land
aan het andere eind van het dorp
gaat hij er 50.000 neerzetten. Hij
moet ze deze maanden zoeken: de
kinderen uit het dorp krijgen een
'4 cent voor iedere slak. die ze bii
hem binnenbrpngen. Hii meent .dat
als hij er 5.000.000 had, hij er óók
een afzetgebied voor zou kunnen
vinden. Het zijn niet alleen de fijn
proevers, maar ook de universitei
ten. die slakken van hem betrek
ken. Leiden en Utrecht b.v. Wat ze
ermee doen weet de heer Florack
niet. maar dat het iets wetenschap
pelijks is. dat staat vast. Hij gaat
van de zomer ziin Karakollen voor
het publiek te kiik zetten. Op zijn
kwekerij, die omrasterd is mot fijn
gaas. zet hii een aantal palen 'en
straks is er dan wat moois bii hem
te zien. Allemaal palen met klon
ten slakken in hun huisjes er op.
Het zal de bezienswaardigheid van
PIERRE FLORACK,
hij doet in slakken.
gen lopen rechtsom. m?jr af en toe
komt er een voor met linksomrin-
gen. Er ziin er zo 5 op de hele we
reld. En nu kiikt de heer Florack
er iedere slak. die hij vindt, op aan
of hii soms linksom is. want dan
meent hii zit er wel een klein ka
pitaaltje in.
Als het lukt met zijn slakken-
kwekerijen van de zomer, dan
denkt hij er sterk over, het vol
gend jaar met de uitvoering van
een lang gekoesterde wens te be
ginnen: Een kwekerij van bruikik
vorsen. Die leveren wel 4 pond
vlees. In Amerika zijn er veel van
zulke kwekerijen. Als je dan met
12 begint heb je er in een paar
jaar 100.000. maar dat moet dan
ver buiten het dorp. anders is het
niet te harden van het lawaai.
WIE kan dat nu vergeten, wie
vergeet er nu, dat het vacan-
tie is? Ja%en toch was er een jon
getje die het vergat. Het was
Joost. Hij was nog maar erg klein,
hoor, nog geen zeven jaar en hij
zat in de eerste klas. En, dat
scheelt ook wel. hy vond het
heerlijk op school, zo heerlijk dat
hij iedere morgen heel hard door
de Klinkerstraat liep, om maar
weer gauw op school bij de juf
frouw te zyn.
Want het was een hele aardige
juffrouw en soms leek het heus,
of ze van Joost net een klein
beetje meer hield, dan van de an
dere kinderen. En nu was het
Goede Vrijdag geweest; Joost had
gewandeld en onderweg, by het
Sluisje, had hij viooltjes gevon
den, drie kleine viooltjes. Hij had
ze voorzichtig uitgegraven en
thuis in een bakje water gelegd.
Die zijn voor de juffrouw van
school, zei hij bij zich zelf, en
morgen ga ik ze aan haar geven.
En de volgende morgen was het
Zaterdag. Vader en Moeder had
den er wel aan gedacht, dat het
vacantie was en zij sliepen nog.
Maar Joost kwam vroeg uit zijn
bedje, waste zich en deed zijn
kleren aan en liep om acht uur al
op straat, de Klinkerstraat door,
naar school.
Het was heel stil op het school
plein, maar dat kwam omdat het
nog zo vroeg was, dacht Joost. Hy
liep eens heen en weer, schopte
wat tegen het grind en wachtte
maar, wachtte maar.... Maar er
kwamen geen kinderen, zoals an
ders de schooldeur werd niet
open gedaan, er kwam geen bel
om negen uur, er was geen mees
ter en geen juffrouw te zien....
Och. die Joost begreep er niets
van. Hij dacht aldoor dat het
Maandag was en dat nu toch wer
kelijk de school moest beginnen.
Eindelijk klom hy op een ven
sterbank van buiten, om te kijken
of er iemand in de school was.
Wat moet dat? hoorde hy achter
zich vragen. Daar stond een poli
tieagent. Ik wil naar school, zei
Joost.
Maar joh, het is vandaag toch
geen school, zei de agent, 't is
immers Paasvacantie.
DAAR stond Joost en zei: Och,
r
DE KINDERKRANT
was een gewichtig werk en vro
lijk stapte Joost met het koffertje
naast haar en vertelde haar van
allerlei.
'k Zal blij zijn, als de vacantie
om is, zei Joost. Hoe lang is het
vacantie. Tien dagen, glimlachte
de juffrouw. En die zijn zó om,
als je fijn gaat spelen buiten. Toen
waren ze by het station en de
juffrouw kocht voor Joost een
echt perronkaartje en hij mocht
haar helemaal tot aan de trein
brengen.
Toen ze voor het raampje zat
en de locomotief met veel ge
sis en gepuf begon te ryden,
wuifde ze hem nog eens toe. en
Joost zwaaide met allebei zijn ar-
men. Tot over tien dagen, gilde
hy.
Topn ging hij naar huls en vond
zijn moeder, die al ongerust naar
hem uitkeek.
Waar ben je toch geweest Joost,
vroeg ze.
Ik dacht dat het school was, zei
Joost, maar 't was geen school, 't
was vacantie en nu heb ik de juf
frouw naar de trein gebracht.
Moeder moest vreselijk lachen.
Wat ben je toch een rare jongen,
zei ze. je wordt vast nog eens
professor, je bent nu al verstrooid.
Wie vergeet er nou, dat het va
cantie is? Maar kom gauw een
boterham eten. dan gaan we naar
de speeltuin. En dat was toen ook
heerlijk. Net zo heerlijk als
school.
kijk, wie loopt daar? Wees toch stil!
het is vandaag toch acht April?
't Is morgen Pasen, weet je wel, en dan gaat het gebeuren:
dan komt de Paashaas uit z'n hol
met mandenvol, met mandenvol
met mandenvol met eieren, die moet hij dan gaan kleuren.
f7 EG, zie je dat? Zeg zie je dat?
Ze rijden over 't hazenpad
dat was ik helemaal vergeten.
Wat moest hij nu? Met de viool
tjes naar huis? Maar hy had ze
expres voor de juffrouw geplukt.
Toen opeens dacht hij eraan,
dat hij wist waar de juffrouw
woonde. Ze woonde vlak bij, naast
de kruidenier op de hoek. Hij
holde de straat door, naar het
huis van de juffrouw en net. toen
hij daar aankwam, zag hij de juf
frouw uit het huis komen. Ze had
een hoed op en een jas aan en
een koffertje in haar hand.
Dag Joost, zei ze heel verbaasd,
wat doe jij hier? rw
Ikikwas vergeten, dat p kleuren eitjes met hun poot
„r»c -toJ Tnnrt Tb- 1» Clppl Pit. nmPTt. PT> M/7J/1H PYI
de hazenkinderen, alle vier
die mogen mee, dat zie je hier
't zijn Robbertje en Slobbertje en Bobbertje en Reinier.
ze rijden over 't hazenpad door al die kleine weitjes
en in een hele diepe kuil
daar houden ze zich stiekem schuil
dan gaat de Paashaas aan het werk met honderd-tachtig eitjes.
de hazenkinderen, alle vier
die helpen mee met veel pleizier
't zijn Bobbertje en Robbertje en Slobbertje en Reinier.
het vacantie was, zei Joost. Ik
was al bij schodl en ik heb viool
tjes voor U geplukt. En toen
haalde hij uit z'n zak de drie
kleine viooltjes met een vies
plukje aarde er onder aan. Ze
waren van al dat wachten bijna
verwelkt, maar de juffrouw keek.
of het de mooiste bloemetjes van
de wereld waren.
Is dat voor mij? vroeg ze. O.
Joost, wat ben ik daar blij mee!
Wacht, ik heb een papiertje bij
me, daar doe ik ze in en dan
neem ik ze mee op reis. Want ik
moet op reis. weet je, ik ga nu
naar de trein. Wil jij me weg
brengen naar het station. Joost,
dan zullen we om beurten het
koffertje dragen?
O. zoiets had Joost zelfs nooit
gedroomd. De juffrouw van school
wegbrengen naar het station. Dat
in geel en groen en blauw en rood
met blaqdjes en met bloemetjes, o, jongens 't wordt zo prachtig
en eindelijk zegt vader Haas
nu wordt het pas een mooie Paas
we hebben alle eitjes klaar, het zijn er honderd-tachtig.
de hazen-kinderen alle vier
die dansen allemaal van pleizier
't zijn Slobbertje en Bobbertje en Robbertje en Reinier.
Dan stoppen ze de eitjes u>ep_
v..
zo onder het gras en onder de heg
dan gaan ze stiekem zitten kijken, wat er gaat gebeuren
er komen kinderen in de wei
en ieder kindje vindt een ei
een groen een rood een paars een blauw, in alle alle kleuren.
Dan zegt de Paashaas met een lach:
't Wordt morgen weer een mooie dag!
Nu moeten we weer weg van hier
kom, kleine haasjes, allevier
Kom Robbertje en Bobbertje en Slobbertje en Reinier.
(Van onze correspondent)
New York. De Amerikaanse rijpere jeugd heeft een nieuw spelletje
uitgedacht, „kuikentje" geheten. Onschuldiger naam kon iemand bezwaar
lijk bedenken. Welke zorgzame moeder kan enige argwaan koesteren,
wanneer zoonlief, gevraagd waarheen bij gaat, onverschillig antwoordt:
„Oh, we gaan een beetje ryden, Bill en Bob en Harry en Florence en Patsy
en Phillis en Ik. We gaan wat „kuikentje" spelen. Over een paar uur ben
ik wel terug. Maak Je maar niet ongerust als het soms wat later wordt
Hoe kan zy vermoeden dat baar jongen in dit gezelschap van haar wel
bekende kameraden eventjes uitgaat om zyn leven te wagen, in de hoop
z(jn naam als „held" te vestigen in de vriendenkring?
het stuur los. De eerste mede-passa
gier die. bij de minste afwyking van
de baan, een gebaar maakt om het
stuur te grypen en ze in zijn baan
terug te brengen, is „het kuiken"
Hij moet uitstappen en maar zien
hoe hij thuis komt Degene die het
langste volhoudt en in zijn eentje
met de wagen huiswaarts keert, heeft
gewonnen en is de held. Leuk hé?
Het is geen spel voor jongens al
leen. Meisjes mogen ook meedoen
liet verhoogt zelfs de spanning en
vreugde wanneer er wat van dat
gillende goedje meerijdt. Wat een
genot is het niet als zo'n kind in je
armen wegkruipt en haar ogen sluit
Dozijnen ongelukken
door jongeren
veroorzaakt
Het is heus een aardig spelletje.
Je hebt er niets voor nodig dan een
stelletje vrienden, een paar auto's,
een rechte snelweg en een verkeerd
idee van heldenmoed. De vrinden
komen voor zitten, naast de be
stuurder. wanneer die eenmaal een
goeie snelheid heeft bereikt, zeg een
honderd kilometer of zo, laat hy
Wanneer wij onze aandacht op de Jazz richten,
dan doen wij dit in het besef, dat Jazz de stoot
gaf tot een diepe en brede ontwikkeling van die
muziek, die doorgaans op amusementsterrein ligt.
Wij willen dan het eresaluut brengen voor
Jazz en tevens de directe en indirecte producten
ervan, die soms ook geheel aparte en bekoorlijke
kwaliteiten hebben, in hun ontwikkeling gade
slaan.
Jazz begon bij de Amerikaanse negers. Haar
bekoring ligt niet zozeer in het wereldschokkend
nieuwe van haar grondgedachten, als wel in de
grote bewegingsvrijheid, die zij de uitvoerenden
laat, om de zeer bijzondere dynamiek van
rhythme en melodie van de Jazz te realiseren naar hun persoonlijke
invallen (improvisatie). Is het niet heerlijk een persoonlijkheid te horen
praten, al zou het onderwerp onder normale omstandigheden niet be
langrijk voor U zijn?
Zo spraken trompettisten als Joseph Oliver en Louis Armstrong in de
„oude Jazzdagen" rond 1918 een zó diep persoonlijke taal, dat alle mo
gelijk rijzende bezwaren van soms onbeholpen techniek en eventueel
andere muziekopvattingen wegvielen tegen het magische woord „per
soonlijkheid".
Iedereen voelt, dat, wanneer men
in dit stadium het persoonlijke, het
zuiver bedoelde aan deze muziek
onttrok, er een akelig niets over
bleef. Men kon die muziek dan
immers zelfs niet meer eens waar
deren op grond van technische
prestaties of anderszins.
Dit nu gebeurde in.die dagen al
onmiddellijk, toen Dommick la
Rocca en zyn „Original Dixieland
Jazz-Band" alle oprechte muzikale
gevoelens uit zijn Jazz-vertolking
elimineerde en daarmee de dappere
belangstellende, die via hem met
de Jazz meende te kunnen kennis
maken, de schrik voor het leven
gaf.
Wij zien dus, dat de Jazz als de
zuivere voorganger in pure, beziel
de schoonheid een eerste plaats zal
innemen; maar uit de misvatting,
die het eerst door La Rocca gede
monstreerd is (bewust of onbe
wust), is een heel andere muziek
ontstaan, die toch stellig in ver
scheidene opzichten en voor be
paalde doeleinden heel aantrekke
lijke eigenschappen heeft ontwik
keld.
Die muziek begon natuurlijk on
middellijk de technische prestatie
te poneren; dit is van invloed ge
weest op de grote Jazz-musici, die
toen hun technisch vermogen gin
gen ontwikkelen, soms ten koste
van de bezieling (Armstrong om
streeks 1930).
Zoals het altijd gaat, de mens.
die zijn ontroeringen graag in een
aesthetisch gewaad ziet gekleed,
kon moeilijk geloven, dat in zoveel
felheid, zo weinig verhuld geser
veerd, een grotere waarde kon lig
gen dan alleen „brutaliteit".
Dit vereiste een instelling zonder
vooroordelen.
De navolgers van La Rocca gin-
Onze jazz-medewerker Geert Elfferich hoopt in deze
kolommen in regelmatige bijdragen iets te vertellen
over de jazz-muziek, haar bedoelingen, geschiedenis,
ontwikkeling en toekomst. Hij zal trachten de beteke
nis van deze muziek in haar onvervalste vorm voor de
huidige cultuur te doen uitkomen en evenzeer de aan
dacht vestigen op goede en slechte kwaliteiten van
deze uitingsvorm, die als weinige andere zo sterk on
derhevig is aan verbasterende invloeden. Tevens zal
hier aandacht besteed worden aan de moderne, actuele
aspecten van de jazz.
voor het gevaar, of tegengehouden
moet worden wanneer ze soms aan
stalten maakt om uit de wagen te
springenen trouwens, meisjes
mogen ook meedingen naar de titel
van held. Waarom niet?
„Laat mijn zoon maar „kuiken"
zijn en naar het stuur grijpen, of
nog liever helemaal niet meedoen!"
denkt menige vader of moeder. Maar
ze vergeten dat er voor menig kind
meer moed toe behoort om er rui
terlijk voor uit te komen dat hij het
een „rotspel" vindt, dan om mee te
dingen naar de titel van held.
„En wat als er ongelukken gebeu
ren?" denkt de lezer. Ze gebeuren
bij dozijnen, dodelijke zelfs. De jon
ge man aan het stuur die het over
leeft, krijgt zijn rijbewijs voor kor
ter of langer tijd ingetrokken. Dat
doet aan zijn heldendom geenszins
afbreuk. Eerder het tegendeel. „Laat
zijn vader hem dan niet toestaan in
zijn wagen te rijden of hem geen
eigen auto geven", merkt u mis
schien op. Maar er zijn altijd wel
een paar jongelui in de kring die
wel over een eigen wagen be
schikken, van eigen verdiende geld
gekocht, tweedehands waarschijn,
lijk. En bovendien de jongelui zijn
meestal meerderjarig.
„Kuikentje" is een probleem.
Maar dat is heel het roekeloze rij
den van de Amerikaanse jeugd die
verantwoordelijk is voor verreweg
de meeste auto-ongelukken.
GEERT ELFFERICH
gen de muziek in gelegenheidskle
ding steken en zij hadden daar
groot succes mee; men had het ge
voel, dat men op deze manier zijn
„cultureel gezicht" niet geheel ver
speelde en dat men zelfs een cul
turele taak verrichtte door het ont
brekende in deze barre muziek aan
te vullen.
Afgezien van het feit, dat men
geheel op het verkeerde pad was
en de schoonheid van de Jazz zo
akelig verwrong, dat het een cari-
catuur werd, is er toch langzamer
hand iets ontstaan uit dit musice
ren, dat recht heeft op een aparte
plaats en dat heel eigen facetten
vertoont: de „amusementsmuziek".
Wij willen de interessante ont
wikkelingsgang van Jazz- en amu
sementsmuziek een volgende keer
verder nagaan.
Geert Elfferich.
Appèl van Ilja Ehrenburg
De bekende Russische schrijver
Ilja Ehrenburg heeft in de „literaire
Gazet" te Moskou de auteurs Er-
nest Hemingway, Erskine Caldwell,
John Steinbeck en J. B. Priestley
verzocht zich aan te sluiten bij de
strijders voor de vrede, om te hel
pen voorkomen, dat millioenen
vrouwen en kinderen het slachtof
fer worden van een massamoord
met atoomwapens.
