HiiaaiiiBBöHHH
Dokter, waarom duurt dat Schaakrubriek
onderzoek zo lans?
Letter wissel-raadsels
l-ll'Uüti
lüHIdO!
luminal
T)e lammetjes huilden allebei
een beetje, een heel klein
beetje. Maar sinds die tijd zijn ze
veel verstandiger geworden Ze
wandelen weer tot aan het watertje
en terug En ze wandelen tot aan
de vlierstruik cn terug. Maar nóóit
verder, en dat is maar goed ook
fiüSLA Tyihtsdjc i&kj[onsi£Ai
BEVRIJDT U
lü™aa
Zaterdag 15 April 1950
Het is wel later dan gewoonlijk, maar voor
het Capitool te Washingtonm bloeit nu ook
de Japanse kers.'
Drie schepen van de Canadese marine brengen een beleefdheidsbe
zoek aan New York. Het vliegdekschip Magnificent passeert hier de
machtige wolkenkrabbers van beneden-Manhattan. De bezoekende
schepen werden verwelkomd door een salvo van 21 kanonschoten.
Duizenden fietsen stonden te
Herhe HUI (Londen) door, op en
naast elkaar toen daar vorige
week een internationale bijeen
komst van wielrenners werd ge
houden. Hoe hebben ze allemaal
hun eigen karretje weer terug
gevonden?
Een Duitser heeft een nieuwe variatie van
hst waterpistool uitgevonden. Het is een
kleine revolver, die geladen wordt met een
rubber patroon, waarin een kleurige vloei
stof is geborgen. Deze vloeistof irriteert ogen
en keel en bovendien maakt zij hef dt
politie gemakkelijk een aanrander, waarop
zij is gebruikt, te identificeren.
Een modc-show van
wat de legers in de
toekomst zullen dragen
kunnen wc 't noemen,
wat u hiernaast ziet.
Het zijn nieuwe uit
rustingen, die 't Ame
rikaanse departement
van Defensie thans be
proeft. Boven van links
naar rechtseen elec-
tronische telescoop met.
een infra-rode licht
bron. waarmede men
in totale duisternis kan
zien; een met alumi
nium bekleed pak voor
brandbestrijding dat
99 van de hitte te
rugstraalt: een appa
raat dat de ademhaling
in de poolstreken moet
vergemakkelijken. On
der van links vaar
rechtseen speciaal
voor de Amerikaanse
marine ontworpen
duikpak waarvan de
schoenen 11 \i> kg. we
gen en de helm 25 kg.;
een legeruniform voor
oorlogvoering in win
tertijd met een masker
ter vergemakkelijking
van de ademhaling en
tenslotte een hoge-
druk-costuum voor de
luchtmacht waarmee
uitgeruste pilote»! op
hoogten van 20.000
meter kunnen vliegen.
Je weet nooit waar het goed voor is als je goede maatjes bent met
de vrouw van de baas, dacht deze kangoeroe. Onmiddellijk na zijn
aankomst uit Australië ging hij daarom zijn opwachting maken bij
signora Molinar, de echtgenote van de directeur van de dierentuin
te Milaan.
„Mijn achtertuintjeheet deze avondjapon van wit en zwart ge
streepte faille met volants van handgeborduurde taffetas, die opeen
modeshow te Rome werd getoond.
DK K.1NDKRKRANT
BEN BOEIEND nOEK
Een buitengewoon boeiend boekje is
aan de uitgebreide schaakbibliotheek
toegevoegd: „Positiespel en combinatie
spel" door dr. Max Euwe Eerlijk ge
zegd zijn we de tel kwijt geraakt wat
betreft de producten, die al van Euwe's
hand zijn verschenen, maar wel weten
we, dat ze alle van dezelfde supencure
kwaliteit zijn Er is waarschijnlijk geen
groter didact ter wereld dan onze kam
pioen.
De basis van dit boekje wordt ge
vormd door een twaalftal artikelen, die
Euwe In 1937 en 1938 voor het Engelse
tijdschrift ..Chess "schreef. De auteur
behandelt oa. in het theoretische ge
deelte uitvoerig het pionnengeraamte.
pionnen zwak ten en het uitbuiten daar
van. verder open lijnen, combinaties,
doorbraak en pionnenmeerderheden.
terwijl dit gedeelte besloten wordt met
een uitvoerige testvragcnscrie met ant
woorden. In het practische gedeelte
bespreekt Euwe dan 10 recente mccs-
terpartijcn. waarin hij het gedoceerde
I in het theoretische gedeelte practisch
demonstreert. Een verrukkelijk boekje
en niet duur.
Een moeilijk probleem in de prac
tische partij is altijd de ontwikkeling
van de zwarte dameloper in het or
thodox damegambiet Een partij uit het
tournooi te Venetië 1949 bewijst nog
eens. dat lang niet alle meesters dit
Erobleem onder de knie hebben. Euwe
eljandclt ook dit vraagstuk op duide
lijke wijze. Hieronder de partij, waarin
het probleem onjuist werd opgelost.
Wit: Golombek.
Zwart: Zimmermann (Zwitserland)
1) cI4 Pf6 2) c4 c6 3) g3 Rb1t 4$ Rd2:
Rd2: 5) Pd2: d5.
(Een onjuist systeem: als zwart zijn
koningsraadsheer ruilt, kan hij het beste
de formatie c6d6e5 nastreven Thans
is het centrum-pionnenskclct van het
orthodox damegambiet ontstaan (1) d4
d5 2) c4 e6» en ziet Zwart zich gesteld
voor dezeifde problemen wat betreft
de ontwikkeling van zijn dame-raads
heer) 6) Rg2 Pbd7 7) Pf3 0—0 8» 0—0
c6 (zwart heeft 2 mogelijkheden om zijn
damclopcr te ontwikkelen: of fianchet-
to. of c6c5 doorzetten cn ontwikke
ling via de diagonaal h3—c8. Fian-
chctto is, gezien de dreigende raads
heer op g2. niet aantrekkelijk en dus
beoogt hij nu de opmars e5 door te
zetten) 9) Dc2 De7 10) el (door d5 aan
te vallen verhinderd wit c5 Direct c5
echter scherper.) dc4: 11) Pc4: c5 (als
zwart ooit nog eens tot cGe5 wil ko
men moet hij het witte obstakel op d4
eerst opruimen) 12) Tfdl cd4: 13) Pd4:
Dc5 (om Pb5 te verhinderen. want
paarden op d6 en c7 zijn niet goed te
verdragen voor zwart. Bovendien kan
geen klaver en alleen maar gras.
En je moet vroeg naar bed.
telden en huppelden en sprongen
en dansten niet meer. o. nee. ze he
pen met hangende pootjes.
Simon Herdershond joeg ze naar
hun moeder cn de moeder zei:
Ik dank je wel, Simon Herders
hond. Je hebt mijn kindertjes ge
red. je bent een dappere hond.
Maar jullie zijn domme lammetjes.
En voor straf krijg je vanavond
ER waren eens twee lammetjes,
ze heetten Florrie cn Lorrie
en ze woonden met hun moeder in
de wei. Het waren hele lieve lam
metjes. maar dom waren ze wel,
hoor, erg dom. Moeder zei altijd
tegen Florrie en Lorrie: Jullie mo
gen tot aan het watertje lopen en
dan weer terug. En je mag ook tot
aan de vlierstruik lopen en dan
weer terug. Maar je mag nooit
verder gaan dan de vlierstruik,
want anders komt de wolf en eet
je op.
Ja, Ma, blaatten de lammetjes
Florrie en Lorrie. Maar o. ze waren
zo dom en ongehoorzaam. Op een
dag gingen ze wandelen tot het
watertje cn weer terug. En toen
tot aan de vlierstruik En weer
terug? Nee, nee, dat was het juist,
ze gingen verder dan de vlierstruik
En daar had je het al. daar
stond de boze wolf.
Dag lammetjes, zei de boze wolf
met een vriendelijke stem.
Dag meneer, zeiden Florrie en
Lorrie. U bent toch niet de boze
wolf?
Warempel niet, zei de boze wolf.
Ik ben Simon Herdershond. Gaan
jullie mee een eindje wandelen?
Astublieft, meneer Simon, zeiden
Florrie en Lorrie en ze dartelden
en huppelden en sprongen en dans
ten naast de wolf.
coop voor blaas en nieren. Dit ap
paraat kan voor de patiënt enigs
zins lastig zijn, maar voor de diag
nose van een ziekte is het uiterst
waardevol.
Ook het electrisch onderzoek is
vergevorderd. Iedere hartlijder kent
het electro-cardiogram: daarbij
worden de electrische stromen, die
van de hartspier uitgaan, op een
papierstrook opgenomen, zodat zie
kelijke afwijkingen aangetoond kun
nen worden. Een dergelijk toestel
wordt ook voor het onderzoek van
Diagnose van zenuw-
ziekten moeilijk en
ingewikkeld
VOOR MENIGE PATIëNT is hel
dikwyls moeilijk tc begrüpen. dat
h(j vóór de aard van zijn kwaal be
paald is, verschillende soorten van
onderzoek moet ondergaan. Het Ls
daarom misschien wel nuttig de gang
van het onderzoek bij een zieke, zo
als dit bijvoorbeeld in een zieken
huis wordt gedaan, in het kort *c
schetsen.
Eerst worden de antecedenten van
de zieke opgenomen. Er wordt naar
de gezondheidstoestand van de
bloedverwanten geïnformeerd, dit in
verband met eventuele erfelijke
ziekten of infecties. Voorts moet op
getekend worden, welke ziekten de
patient vroeger heeft gehad en hoe
de tegenwoordige ziekte is ontstaan.
Uit al deze gegevens kunnen dik
wijls reeds bepaalde conclusies ge
trokken worden.
Hierna begint men met het eigen
lijke onderzoek. Dc patiënt moet
zich daarvoor ontkleden. Eon enkele
keer begrijpen de patiënten dc
noodzaak daarvan niet helemaal.
Het lichaam wordt nu bekeken cn
dan begint het onderzoek met be
kloppen en beluisteren. Verscheide
ne ziekten kunnen daardoor reeds
herkend worden. Maar in vele ge
vallen geeft dit onderzoek pas de
richting aan, waarin verder gezocht
moet worden. Tegenwoordig behoort
ook het onderzoek van de urine en
het bloed tot het primaire onder
zoek. Door het onderzoek van urine
kan men bijvoorbeeld nier-afwij
kingen of een suikerziekte vinden.
Het bloedonderzoek geeft de moge
lijkheid vele andere afwijkingen op
te sporen.
Sedert de ontwikkeling van het
Röntgenonderzoek zijn de mogelijk
heden sterk toegenomen. In enkele
gevallen neemt men genoegen met
doorlichting, in andere moeten fo
to's genomen worden. Dat is niet
altijd gemakkelijk. Om bepaalde or.
ganen tc kunnen fotograferen, is het
dikwijls noodzakelijk schaduwge
vende middelen toe te passen, daar
vele organen zelf geen schaduw ge
ven. Dat is bijvoorbeeld het geval
met de maag en darmen, de gal
blaas. de nieren. Voor het maagon-
derzoek laat men een soort pap
drinken, voor bepaalde foto's van
de luchtpijpen wordt een jodium-
houdende vloeistof in de luchtpijpen
gebracht. Het is duidelijk, dat dit
soort foto's een langdurige voorbe
reiding nodig heeft.
Kijken in het lichaam.
De laatste decennia is het moge
lijk geworden door middel van zeer
vernuftige apparaten in het lichaam
te kijken. Behalve de vanouds be
kende keelspiegel hebben we het
bronchoscoop om de luchtpijp en
haar vertakkingen van binnen te
bekijken; het gastroscoop om de
maag te onderzoeken, het cystos
zwart door deze manoeuvre enig ver
eenvoudigen afdwingen, zodat hij mis
schien wat vrijer zal kunnen ademen)
14) Tacl Pb6 15) Pb3 Dc4: 16) Dc4:
Pc4: 17) Tc4: (Na deze algemene ruil
kan zwarts raadsheer eindelijk starten,
maar de ellende ls nog niet geleden!
Misschien was eerst e5 beter geweest,
b.v. 18) Tc7 ReG 19) Tb7: Tf3 20) Tb8:
Tb8: 21) Td3 en wit heeft niet veel aan
zijn pluspion 17)—Rd7; 18) e5 Pd5 (de
pointe is. dat Rd5: cd5: Tdö. wegens
Re 6 niet gaat) 19) Pa5! (voorkomt Rc6
en ook Rb5 gaat nu niet- Rd5: cd5- Tc5
Re2 Tel RO Pb7i b6 20) Pcfi! (nu kan
zwart zijn ongelukkige R ruilen, maar
verliest dan een pion: Rc6- Tc6. Td8
Rd5: cd5- TdG of RcG: Pb4 (Pe7) Tc4
(c7met gelijktijdige aanval op paard
cn toren a8. Tenslotte volgt op 20) Tac8
21 Rd5: ed5 22) Pe7t benevens Tc8 cn
Td5.) Tfe8 21) Pb4 (valt het gepende
paard aan: Pb4? Ra8- Tad8 22) Pd5:
ed5: 23) Rd5: Te5:7 (wits triomf bestaat
in een pluspion, maar zwart erkent dit
nog niet en begaat een blunder Beter
was Rc6 Tcd4 Td5: Tdó: Rd5- en wit
heeft in een torcneindspel een plus
pion met goede winstkansen) 24) Rc6
cn zwart gaf op. Immers op Te7 volgt
Tcd4 en wit wint een stuk.
Opl. vorige keer: 1) a 4 Comp. J. N.
Babson.
Nieuwe opgave drlezet: Kf6 Te2
Te4 Rf3 Pd5 Kd3 pl d7.
de hersenen toegepast. Dit electro-
cncephelogram kan niet alleen
lichamelijke, maar ook geestelijke
afwijkingen registreren. Bij hersen
onderzoek maakt men ook Rönt
genfoto's. nadat lucht in de herse
nen is geblazen.
De diagnose van ziekten van het
zenuwstelsel is tamelijk moeilijk;
daarvoor gebruikt men tal van in
gewikkelde methoden. Bijna altijd
komt er een lumbaalpunctie aan te
pas; dat is een steek in het rugge-
merg, waardoor men vloeistof uit
het ruggemerg kan tappen. Deze
vloeistof kan dor zijn samenstelling
waarde volle aanwijzingen geven.
De methode is ongevaarlijk, hoewel
dc patiënt er meestal anders over
denkt. Twee andere methodes, die
hoewel niet prettig, toch ook onge
vaarlijk zijn, zijn de leversteek
(leverpunctie) en de steek in het
borstbeen. Met de eerste kan men
leverweefsel onderzoeken, met de
laatste het beenmerg. Het is in dit
bestek natuurlijk niet mogelijk alle
soorten van onderzoek op te noe
men, maar het zal toch wel duide
lijk zijn. dat de moderne medische
onderzoekmethoden talrijk en inge
wikkeld zijn- Daarom dienen de pa
tiënten in hun eigen belang geduld
te beoefenen en te begrijpen, dat
een behoorlijk onderzoek veel tijd
vergt.
Tot het volgende spreekuur!
MEDICUS.
Advertentie (l.M.)
van rheumatiek, spit. ischias, hoofd
en zenuwpijnen. Neemt daarvoor
regelmatig Togal, het middel bij
uitnemendheid, dat baat waar andere
falen. Togal zuivert de nieren en is
onschadelijk voor hart en maag.
Bij apoth. en drog. 0 83, 2.08, 7.94
ja. in een kooi, die kooi is dicht
maar toch had ik 'm haast
gevangen-
Ik sprong zo bovenop die koot,
dat beest aan 't piepen zeg!
Verbazend-
maar toen, en dat was niet zo
771001.'
toen kwam de Vrouw en die was
razend-
Ik kreeg een klap. Ze zei: Minef,
kanaries zijn niet om te eten
Ik kroop maar onder het buffet
claar heb ik drie kwartier gezeten-
Maar toch is 't gek, hé, van de
V roti te
als ik een muis vang, zegt zé'
Knap. hocr
Dat mag dus wel, begrijp jij dat
no u'
Ik ben een boon, als ik het snap.
hoor
SPREEK ik met poes Mies?
Hallo....
ja Mies, je spreekt met nicht
Minetje.
Ik dacht vandaag: Kom! dacht
ik zo,
ik bel eens op. Hoe gaat het met
NU de boze wolf dacht bij zich
zelf: Nog tien stappen, dan eet
ik ze op. Nog acht stappen, dan
eet ik ze. op. Nu nog zes, nu nog
vier stappen, nog twee stappen, nu
nog één stap Toen stond dc
wolf stil. Hij sperde zijn grote
boze muil wijd, wijd open en wilde
net HAP zeggen en toen
paar kwam de echte Simon Her
dershond aangelopen, zo hard als
hij kon. Hij blafte en baste van
woef, woef, woef! Hij kwam met
een vaart aanstuiven cn de boze
wolf werd zo bang. zo bang. dat
hij jankend de benen nam. zo hard
hij kon, het bos in.
De lammetjes stonden verschrikt
te kijken en Simon Herdershond
zei: Jullie stoute, domme, onge
hoorzame lammetjes. Gauw naar je
moeder! Gauw!
En de lammetjes Florrie en Lor
rie liepen met hangende pootjes
naar hun moeder terug. En ze dar-
Heb jij ook poezekinders. nicht?
o ja? cn kunnen ze al lopen
o. hebben ze hun oogjes dicht?
mijn kinders hebben ze al open.
Was jij ze ook af. met je tong?
Ik ook. ik doe het nooit met water.
Wat zeg je? Och. ze zijn nog jong,
ze worden heus wel zindelijk, later.
En Mies. heb jij een goede baas?
en ook een goeie Vrouw getroffen?
Wat zeg je? krijg je leverkaas
en melk met room? Dat noem ik
boffen
Mijn Vrouw is ook heel goed
voor mij.
We krijgen brood, alleen voor
katten,
en soms een haringkop erbij
'k hoef eigenlijk nooit iets te
jatten.
Ja, 'k doe het wel eens,, voor de
sport,
zo'n lekker visje zonder graten
dat pik ik stiekem van een bord,
als poes kun je zoiets niet laten.
En gisteren, moet je horen, nicht!
wij hebben een kanarie hangen
Van het bovenste woord wordt
steeds een letter vervangen door
liet 2e gegeven woord. Zo ook hij
iict teruggaan van het 2e- naar het
onderste woord.
Overal moeten jf>ede Nederlandse
woorden gebruikt worden, vervoe
gingen mogen niet gebruikt wor
den en nimmer mag hetzelfde woord
2x gebezigd worden in dezelfde
verwisseling.
Oplossing vorig raadsel
Wanneer de 10 woorden van bo
ven naar beneden worden ingevuld
in volgorde van de nummering
8. 4. 1. 2. 6. 9. 7. 5. 3 en 10
leest men in de 1ste en laatste ge
heel doorlopende verticale kolom
men de namen
Koffie, Thee, Kandeel, Wijn.
krijg ik kramp, ja, in mij"
niet erg, hoor, nee, 't is maar
een beetje-
Mijn oudste kind is al zo groot'
hij wast zijn eigen staart al, weet
je-
Dag nichtje Mies, daar komt de
Vrauü,
ze mag het eigenlijk niet weten
tot ziens en 'f beste hoor, Miawr-
tot kijk maar weer en smaaklijk
etc*
