*8*
SUniur
Toekomst van de zuivelindustrie
baart zorgen
Borstbeeld van Troelstra in de
Tweede Kamer onthuld
België zet boterimport
uit Nederland stop
Secretaris van NSB staat
opnieuw terecht
Lagere kostprijs voor melk zéér nodig
Exportkansen voor onze boter
zijn niet gunstig
Troelstra weer
in de Kamer
P.v.d.A. aanvaardt Troelstra's
erfenis
Kwart eeuw terug overleed
„Neêrlands grootste acteur"
Vrijdag 28 April 1950
3
RAPPORT BESTEMMING MELK EN ZUIVEL
(Van onze landbouwredacteur)
De Stichting voor de Landbouw heeft het rapport
gepubliceerd van de door haar in 1948 ingestelde
commissie voor een onderzoek naar de „Betekenis
en bestemming van de Nederlandse melk- en zui-
velproductie". Een aantal van de belangrijkste con
clusies, waartoe deze commissie is gekomen, kun
nen als volgt worden samengevat:
De vooruitzichten voor de Nederlandse zuivel
industrie in de naaste toekomst zijn niet optimis
tisch. Voor de boter schijnt er alle reden tot ernstige
bezorgdheid. Kaas is een gewild product, maar de
betekenis daarvan moet niet worden overschat.
Tegen overschakeling van de productie van boter
en melkpoeder op kaas moet worden gewaar
schuwd, daar overproductie van het laatste pro
duct niet denkbeeldig is. Verschil in melkprijs voor
de veehouders, al naar de eindproducten in op
brengst uiteenlopen, is noodzakelijk. De nadelen
van dit systeem moeten in zoverre worden beperkt,
dat nog een zekere, zij het op de duur onvoldoende,
bestaansmogelijkheid is gewaarborgd voor d i e vee
houders, waarvan de melk in de laagstbetaalde
categorie valt. Vóór alles zal naar een lagere kost-
Propaganda voor
Hollandse kaas in
buitenland
De commissie is van mening,
dat een aanzienlijk deel van de
boterproductie in de toekomst te
exporteren zal zijn. mits onze prij
zen in verhouding tot die der con
currenten redelijk zijn. De prijs
kan echter zeer laag worden, in
dien de botorpositie zich ongunstig
ontwikkeld ten opzichte van de al
gemene vetpositie.
De Europese kostprijs is bijna
tweemaal zo hoog als de Nieuw
Zeelandse en Australische: deze
landen zullen voor zeven jaar 90%
j van hun boterexport aan Engeland
leveren voor f 2.64 per kg. De
prijs kan jaarlijks met hoogstens
7.5% worden herzien. Voor niet
aan Engeland te leveren boter zal
een aanmerkelijk hogere prijs wor
den gevraagd. Denemarken zal
I voor vijf jaar 75% van zijn totale
productie aan Engeland leveren tot
een maximum van 116.840 ton per
jaar, tegen ca. 2.85 per kg. Ook
deze prijs kan jaarlijks met hoog
stens 7.5% worden herzien.
Voor Nederland zal de export op
Engeland sterk worden bepaald
door regeringsovereenkomsten.
Onze kansen om andere West-
Europese landen van boter te voor
zien zijn niet gunstig.
Kaas en melkproducten
Over de positie van onze kaas
op de Engelse markt is te weinig
bekend, marktonderzoek zal nodig
zijn. Het betrekkelijk lage kaasver-
bruik der Engelsen moet voor ons
echter aanleiding zijn ginds pro
paganda te maken voor een hoge
re consumptie. Naar België zal in
de toekomst 20 a 25.000 ton per
jaar zijn af te zetten. Of Duitsland
in de toekomst weer een grote af
nemer van onze beste kwaliteiten
zal worden, is allerminst zeker.
Voor Frankrijk en Spanje zijn de
vooruitzichten twijfelachtig. Een
goede propaganda in de Verenig
de Staten zou onze kaasexport
naar dit land belangrijk kunnen
opvoeren.
Bij de melkproducten zullen wij
de concurrentie alleen het hoofd
kunnen bieden, indien wij met be
langrijke hoeveelheden tegen con
currerende prijzen blijvend op de
markt zijn. Het Ruhrgebied, Frank
rijk. België en Engeland verdienen
de grootste aandacht. In Arabië,
Briti-Indië, Voor- en Achter In-
die en grote centra van China lig
gen vermoedelijk nog belangrijke
mogelijkheden, mits onze prijzen
dragelijk zijn ten opzichte van
Australië en Nieuw Zeeland. Indo
nesië en de Overzeese Gebiedsde-
(Van onze parlementsredacteur)
Er zijn nog velendie zich de
spanning herinneren, welke in
de vergaderzaal der Tweede Ka
mer heerste, als de politieke lei
der van de SDAP, rnr. P. J.
Troelstra, het woord nam in een
belangrijke politieke aangele
genheid. Van 't spreekgestoelte
maakte hij geen gebruik. Hij
stond licht voorovergebogen in
2ijn bankje, als in een strijdwa
gen, waaruit hij zijn woorden
(As vurige pijlen afschoot naar
de regeringstafel of naar zijn
politieke tegenstanders. Troel-
stra was niet alleen een goed,
maar ook een geëmotioneerd
spreker, wiens zinnen konden
knallen als zweepslagen. Met
markante gebaren onderstreepte
hij woorden, geladen met harts
tochtelijke verontwaardiging of
snerpende verachting.
Deze politieke leider, in zijn
hart een onverwoestbaar idea
list en daarom nooit een typi
sche opportunist, heeft nu in het
gebouw van de Tweede Kamer
opnieuw zijn intrede gedaan,
het borstbeeld, dat gisteren in
de rookzaal der Kamer is ge-
Plaatst, doet niet in de eerste
plaats de staatsman herleven,
maar de grote gave, gevoelige
mens, wiens geest, gemoed en
gezondheid verteerden in een
"ooit aflatende strijd voor de
verdrukten dezer wereld. Dat
naris aldus zijn nagedachtenis
15 geëerd door vrienden en te
genstanders tezamen is een on
miskenbaar bewijs van de
grootheid van deze figuur, die
n!ü ,belan0r(jke invloed heeft
7 °P de staatkundige en
la d °ntuhkkeling van ons
len, zullen in de toekomst ook
grote hoeveelheden kunnen afne
men.
Voor de nabije toekomst is de
commissie echter niet optimistisch.
Melk en verwerking
De Nederlandse melkprijs was
in de zomer van 1949 gelijk aan
die van Denemarken en de Ver
enigde Staten, in alle overige
West-Europese landen was hij be
langrijk hoger. In Nieuw Zeeland
en Australië is hij 60% van de
onze In verschillende Nederlandse
weidegebieden is de kostprijs op
sommige bedrijven tweemaal zo
hoog als op bedrijven met de laag
ste kostprijs. Op normale weidebe-
drijven zal de huidige productie
van 4 a 5000 liter melk per ha
nog met rond 2000 liter kunnen
worden verhoogd. Zou de produc
tie in de winter worden opge
voerd, dan kan de zuivelindustrie
economischer werken en er kan
bespaard worden op de melkaan-
voer van het Noorden en Oosten
van het land naar het Westen.
Onze zuivelindustrie kan de ver
gelijking met het buitenland ge
makkelijk doorstaan. De oorlog
heeft echter haar ontwikkeling ge
remd. waardoor thans een snelle
achterstand te vrezen valt. De
overheid zal moeten helpen bij een
goede materiaalvoorziening. De
melkinrichtingen in het Westen
van het land zijn over het alge
meen onvoldoende geoutilleerd.
Zo gewenst het is boter- en
melkproductenfabrieken te concen
treren, zo vorzichtig moet men in
dit opzicht zijn met kaasfabrieken,
want de kwaliteit van dit product
kan er licht door worden geschaaa.
Voorzichtigheid geldt ook voor
uitbreiding van de kaasproductie
naar die gebieden waar de kwali
teit van de melk een eerste klas
product kaas in de weg staat. Melk
uit de zandstreken leent zich wel
licht voor buitenlandse kaassoor
ten, maar zij is minder geschikt
voor de Nederlandse.
Zelfstandigheid en
De commissie acht het van we
zenlijke betekenis, dat de zelf
standigheid van de ondernemingen
prijs van de melk op de boerderij moeten worden
gestreefd. Vergroting van de melkproductie en een
betere spreiding daarvan over het winter- en zo
merseizoen, heeft een gunstig effect op de verwer
kingskosten. Ook de melk- en zuivelindustrieën
kunnen door rationalisatie Jrïin kostprijzen nog
verlagen.
De melkproductie en het vetgehalte kunnen in de
komende jaren nog belangrijk worden opgevoerd,
zo zegt de commissie. Voor 1953 schat zij de melk
stroom op 5.7 milliard kg. (thans 4.5 milliard kg.).
De ruwvoeder productie, waarvan in 1938—'39 de
zetmeelwaarde 4.4 millioen ton bedroeg, kan op de
duur worden verhoogd tot 8.3 millioen ton; deze
verhoging zal vooral uit de zandstreken moeten
tomen. De mogelijke verhoging der graslandpro-
iuctie wordt geraamd op 60% (met inbegrip van
beperking in verliezen bij weiden, hooien en kuilen
zelfs op 80%). Een scherpe beperking van de im
port van veevoeder, acht de commissie niet ge
wenst, dit zou de seizoenschommelingen,in de melk
productie nadelig beïnvloeden en tevens tot een
prijsstijging leiden van de binnenlandse voeder
productie.
in de zuivelindustrie behouden
blijft en dat zij in grote mate ver
antwoordelijkheid en risico dra
gen, waardoor de activiteit wordt
bevorderd. De prijzen van de bui
tenlandse markten zullen door
moeten werken op de binnenland
se productie, zonder echter de ren
tabiliteit van de veehouderij in
haar geheel in gevaar te brengen.
De mate van vrije prijsvorming
dient zodanig te zijn, dat de zui
velindustrie er veel belang bij
heeft aan de melk die bestemming
te geven, die volgpns haar de ren-
dabelste is.
Het afromen van winsten en
verlenen van toeslagen in geval de
rentabiliteit van groepen onder
nemingen. al naar gelang zij de
melk tot verschillende producten
verwerken, sterk uiteen loopt, Is
zeer ongewenst. Om het aanpas-
singsproces aan de nieuwe markt- I
verhoudingen door vrije prijsvor
ming een redelijk verloop te laten
hebben, dienen hierbij optredende
spanningen door vaste minimum
prijzen beperkt te worden. Deze
minimumprijs zal de veehouders,
die haar uitbetaald krijgen, nog
een zekere mate van bestaansmo
gelijkheid moeten bieden. Onder
deze omstandigheden past geen
verschillende melkprijs voor zomer
en winter.
Wanneer de import van veevoe
der met een heffing wordt belast,
waardoor de prijs der zuivelpro
ducten in het binnenland relatief
hoog blijft, zullen ter wille van
een billijke concurrentie, ook de
margarine, spijsvetten en -oliën
met een overeenkomstige heffing
in prijs moeten worden verhoogd.
Advertentie (LM.)
en
MELK
PUUR
Kwatta-soldaatjes
blijven altijd geldig
KWATTA - BREDA
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Per 1 Mei zal de
Belgische regering de invoer van
Nederlandse boter stopzetten. Dit
feit, hoewel niet helemaal onver
wacht, wekte gisteren op het
departement van Voedselvoorzie
ning verrassing, daar men tevoren
hieromtrent nog geen enkel offi
cieel bericht uit België had ont-
Kanaalmanoeuvres
kunnen 2 Mei
beginnen
LISSABON. De bevelhebber der
Nederlandse zeestrijdkrachten, jhr.
E. J. van Holthe, die per vliegtuig
onderweg is van Nederland naar de
Azoren zal te Ponte Delgada aan
boord gaan van het vliegkampschip
„Karei Doorman". Hij zal de gecom
bineerde Brits-Nederlandse vloot-
oefeningën, die op 2 Mei in het Ka
naal beginnen, bijwonen. Het smal
deel Nederlandse Antillen, waartoe
ook de „Karei Doorman" behoort,
zal tot besluit van zijn reis naar de
West aan deze oefeningen deelne
men.
De Portugese torpedojager „Dao"
zal vice-admiraal Van Holthe van
Santa Maria naar Ponte Delgada
brengen.
Advertentie (LM.)
DE SCHOEN VAN STANDING
Gelukwensen aan de
Koningin per telegram
DEN HAAG Met het oog op de
beperkte openstelling van de PTT-
kantoren op Koninginnedag, ver
dient het aanbeveling de telegram
men aan H.M. de Koningin met ge
lukwensen voor Haar verjaardag
vroegtijdig liefst vóór of op 29 April
aan te bieden. Deze. telegrammen
worden dan verzameld en op de
juiste tijd afgeleverd.
Deventer meubelfabriek
door brand verlamd
DEVENTER. Donderdagmiddag
is te Deventer een groot fabrieksge
bouw met inhoud grotendeels, door
brand verwoest. In het gebouw,
staande aan de Tabakswal, was de
meubelfabriek N.V. van de heer G
Kamp gevestigd. Even na drie uur
is op de tweede verdieping in een
lakkcrij brand ontstaan op een tijd
stip, dat daar tijdelijk geen perso
neel aanwezig was, Het vuur greep
snel om zich heen en vond direct
voedsel in een kleine voorraad lak-
materiaal. Al gauw sloegen de vlam.
men, aangewakkerd door de felle
wind, naar andere fahfiekslokalen
over, ook naar een afdeling, waar
de handelsonderneming „Ruba" haar
magazijnen en voorraden van tech
nische en huishoudelijke rubberarti
kelen had opgeslageh. De snel met
groot materiaal uitgerukte brand
weer bestreed het vuur met enige
stralen. Het vuur was na circa an
derhalf uur bedwongen.
Van voortzetting van het bedrijf
zal voorlopig geen sprake kunnen
zijn.
Apeldoorn biedt eigen
Midzomernachtsdroom
APELDOORN. De touristen, die
in de komende zomer Apeldoorn be
zoeken, zullen daar „Apeldoorns
Avondsprookje" kunnen zien, een
openluchtspel, opgevoerd door 146
kinderen van 12 tot 14 jaar. onder
regie van Carel Briels. Iets nieuws is,
dat spelers noch toeschouwers aan
een vaste plaats zijn gebonden. In
een beweeglijk spel zullen kabouters,
elfjes en zonnebloemen, grenadiers,
matroosjes en anderen rond de vij
ver van het gemeentelijke natuurre
servaat Berg en Bos trekken, waar
zich op een vijftal plateau's met
een volkomen natuurlijk decor
korte scènes zullen afspelen. Het ge
heet zal niet langer dan een uur ur-
ren.
Eventuele baten zullen voor een
groot deel ten goede komen aan de
Stichting 1940'45. Het spel zal ge
durende zes weken worden opge
voerd.
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. Onder de profeten-figuren, die in de Nederlandse
politieke geschiedenis van de laatste halve eeuw een rol hebben ge
speeld, is Pieter Jelles Troelstra, advocaat, Fries dichter, journalist en
staatsman, zeker niet de minste. In de rookzaal van de Tweede Kamer,
die zovele jaren het terrein is geweest van zijn werkzaamheid, waren
gisteren vrienden en vroegere tegenstanders bijeengekomen om getuige
te zijn van de aanbieding van zijn borstbeeld, vervaardigd door Titus
Leeser. Er waren ministers en staatssecretarissen, fractiegenoten uit
de oude tijd als Ds. Melchers, oud-minister Dr. Van den Tempel, K. ter
Laan, Jan Oudegeest, J. E. Stokvis en ook een schoondochter en klein
zoon van Troelstra.
Oud-minister, thans staatsraad
J. W. Albarda bood het beeld aan
met een redevoering, waarin hij de
Kamer schetste als een milieu van
scherpe tegenstellingen doch een
leerschool van verdraagzaamheid.
Hij herinnerde aan Troelstra's be
zielende leiding in de strijd voor
het algemeen kiesrecht, aan zijn
ijveren voor de gelijkstelling van
bijzonder en openbaar onderwijs.
Hij was een der eersten, die pleit
te voor bedrijfsdemocratie en func
tionele decentralisatie. Namens de
Kamer aanvaardde de voorzitter
mr Kortenhorst het borstbeeld,
daarbij Troelstra vergelijkende met
Kuyper en Schaepman, die even
als hij, opkwamen voor de ver
drukte en vergeten minderheden.
Het gemeenschappelijk merktexen
van grote mannen noemde hij dat
zij bewogen zijn geworden door een
alles-overwinnende en allesverdra-
gende liefde voor de medemens en
in het bijzonder voor de zwakken,
ontrechten en veriatenen. Tijdens
zijn dramatisch bewogen zich. zelf
offerend leven behoorde hij tot die
uitzonderlijke groep van Neder
landse staatslieden, die op een blij
vende plaats in onze parlementaire
geschiedenis aanspraak mogen ma
ken.
Terwijl niet-socialisten Troelstra
vooral eren om zijn grote hart, zei
mr Van der Goes van Naters, de
fractieleider van de P.v.d.A., zien
wij hem vooral als een synthetische
figuur. Wij aanvaarden zijn erfenis
en zetten de strijd tot verfijning en
voltooiing van de democratie voort.
Zijn pleidooi voor een verdubbelde
en meer efficiënt werkende Kamer
is nog heden ten dage actueel.
Troelstra's strijd tegen de anti
these. zijn uitstijgen boven het his
torisch materialisme heeft de weg
voor de P.v.d.A. gebaand. Ofschoon
hij in de eerste wereldoorlog ge
toond heeft, dat hij de nationale ge
dachte kon stellen boven de onder
linge geschillen, kon hij hard van
zich afslaan. Ook dit harde vech
terschap neemt de P.v.d.A. over,
een vechterschap, dat toeslaat als
er essentiële belangen in het ge
ding zijn.
Na de onthulling van Troelstra's
borstbeeld. Van links naar rechts:
de beeldhouwer Titus Leeser, mi-
nister-president dr. Drees, de voor
zitter van het comité ir. J. W. Al
barda en de Tweede Kamer-voor
zitter mr. L. G. Kortenhorst.
vangen. Een grote slag zal dit niet
voor onze boterexport betekenen,
daar de verwachtingen omtrent
deze export deze zomer toch al
niet hoog warcrl.
De Belgische boterproductie zal
in Mei namelijk zodanig zijn, dat
de binnenlandse behoeften geheel
gedekt worden. Nederland heeft
weliswaar preferentie bij het leve
ren van boter aan Belgie, maar als
er niet geïmporteerd behoeft te
worden, heeft deze preferentie
vanzelfsprekend geen waarde. Het
gevoig zal zijn, dat de Belgische
consument nu de duurdere binnen
landse boter zal moeten kopen. De
prijs van onze boter ligt lager dan
de Belgische. Door een heffing, die
de Belgen reeds op onze boter leg
den, lagen de consumentprijzen
ongeveer op hetzelfde niveau. Daar
het te verwachten was, dat de Bel
gische prijzen, ten gevolge van de
grote productie sterk zouden dalen1
en de Belgen waarschijnlijk even
redig de heffing zouden verhogen,
lagen de kansen voor onze boter-
oxDort reeds slecht. Dat de Belgen
echter tot een dergelijke drastische
maatregel zouden overgaan, had
men niet verwacht. Tegen de
herfst, of misschien nog eerder,
wanneer de eigen productie weer
minder wordt, zal men in België
vermoedelijk weer Nederlandse bo
ter nodig hebben. Dan kan ook de
boter, die nu door de Nederlandse
regering in koelhuizen wordt opge
slagen. weer aan de markt komen.
Verdachte ontkent een politieke rol
te hebben gespeeld
(Van een onzer verslaggevers)
De 53-jarige ir. C. J. Huygen
versscheen gisteren voor de Bijzon
dere Strafkamer te Utrecht. Des
tijds heeft de Utrechtse kamer van
het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam deze voormalige secreta
ris-generaal van de N.S.B. en lei
der van het Hoofdkwartier tot 20
jaar gevangenisstraf veroordeeld
(de eis was 15 jaar geweest). De
Bijzondere Raad van Cassatie wees
de zaak terug.
De officier las de lange tenlaste
legging voor, waarin ir. Huygen
op verschillende wijzen van on
trouw aan de Nederlandse zaak
wordt beschuldigd. Hij heeft door
zijn werkzaamheden de Duitse oor
logseconomie versterkt, het on
dergronds verzet bestreden, aan
gespoord tot deelneming aan de
Landwacht en redevoeringen tegen
de geallieerde instanties gehouden
Een van de eerste vragen van de
president, prof. mr. Scholten. was
of verdachte toegaf de N.S.B. in
stand te helpen houden.
Vcrd.: Ja. door mijn werk is dat
natuurlijk gebeurd.
Pres.: U hebt ook leiding gege
ven?
Verd.: Daar zou ik een vraagte
ken achter willen zetten Mussert
wilde mij wellicht politiek inscha
kelen, maar mijn administratieve
en organisatorische taak nam mij
spoedig geheel in beslag.
Pres.: Laat ik het dan zo zeg
gen. uw wérk vormde een essen
tieel deel van het bestaan van de
N.S.B.?
Vcrd.: Als u het zo stelt, hebt u
gelijk.
Nadat verdachte nog eens had
uiteengezet dat hij in 1933 tot de
N.S.B. is toegetreden en dat dit
een gevolg was van zijn opvattin-
Adverlentip il.M
Louis Bouwmeester: tot aan het eind van
zijn dagen een en al vitaliteit
Een foto uit 1914. In een pau
ze tijdens de filmopnamen voor
Koning Oedipus, naar het be
kende drama van Sophocles,
ontvangt de acteur bezoek van
z\jn dochter Wiesje.
V
Russen verlaten voor
21-ste maal orgaan
van de VN
LAKE SUCCESS Jakob Malik,
de Russische vertegenwoordiger bij
de Verenigde Naties, heeft Donder
dag de vergadering van de Ontwa
peningscommissie der Verenigde Na
ties verlaten uit protest tegen de
aanwezigheid van de Chinese natio
nalistische gedelegeerde.
Dit is de '21ste maal, dat de Rus
sische delegatie om deze reden een
orgaan van de Verenigde Naties
verlaat.
De procedure ging op de manier,
die thans gebruikelijk geworden is.
Malik stelde voor de Chinese gede
legeerde uit te bannen. Bij de stem
ming bleef hij in de minderheid en
daarop verklaarde hij, dat hij de
vergadering van de commissie niet
langer kon bijwonen en dat zijn re
gering geen beslissingen zou erken
nen, die in zijn afwezigheid zou wor
den genomen.
Het Russische voorstel werd ge
steund door India en Zuid-Slavie.
Engeland, Noorwegen, Egypte en
Ecuador onthielden zich van stem
ming en de V.SCuba, China en
Frankrijk stemden tegen. Malik ver
klaarde. dat de stem van de Chinese
afgevaardigde niet telde en dat de
Russische motie als aangenomen
diende te worden beschouwd.
BERGEN OP ZOOM Tegen
1 September van dit jaar kan de
vestiging van een tweejarige school
voor a.s. scheepswerktuigkundigen
in.de gemeente Bergen op Zoom
wq-rden tegemoet gezien.
Het is vandaag pre
cies een kwart eeuw
geleden, dat Louis
Bouwmeester
aan het toneel ont
viel. Als Neêrlands
grootste acteur" ging
hij de geschiedenis in,
de jongere generatie
niets anders latend
dan wat foto's, pro
gramma's en geest
driftige ooggetuige
verslagen van oude
ren.
Bouwmeester was
een der weinige ac
teurs die van zijn
ouders aan het to
neel móest, ofschoon
hij zelf liever naar
zee had gewild. Zijn
op 12-jarige leeftijd
geforceerd debuut,
als knechtje in „De
oude Korporaal" ein
digde met een schop
onder zijn zitvlak en
de door de acteur
Huizers afgegeven
verklaring „Je leert
het nooit."
Pas in 1861 slaag
de Bouwmeester als
acteur, door bij Boas
en Judels, de toeval
lig vrijgekomen rol
van Rafaël in „Mar
meren beelden" met
zóveel talent te spe
len, dat zijn naam in
één avond was ge
maakt. Tot zijn beroemde creaties
behoorden Richard III, Koning
Oedipus, Voerman Henschel, de fa
brieksbaas, Lodewijk XI, Coriola-
nus, De Vrek, en vooral Shylock,
de rol die hij op 6 September 1922,
als tachtig-jarige, nog met enorm
succes heeft gespeeld.
Louis Bouwmeester was een zeer
hard werkend toneelspeler. De
tekst van de schrijver betekende
voor hem niet meer dan materiaal,
voor zijn creatie. In het belang van
de effecten die hij wilde bereiken,
nam hij de vrijmoedigste verande
ringen in het stuk voor zijn reke
ning. Aan die effecten besteedde
hij veel zorg. De lugubere klank
van de stem, waarmee hij, als ko
ning Oedipus, zijn „wee mij
wee mij...." riep achter de cou
lissen, eer hij met uitgestoken ogen
opkwam, bereikte hij bijvoorbeeld
door te spreken tegen een plaat
blik.
Tot het einde van zijn dagen bleef
hij de vitaliteit zelve. Zijn naam is
vandaag nog een begrip. En men
moet groot zijn geweest, om dit te
hebben verworven.
gen omtrent nationale denkbeel
den, zoals die bij hem postvatten
na het gebeurde met „De Zeven
Provincieën, ging de president ver
schillende punten van de dagvaar
ding na betreffende de grenzen
van het werkterrein van ir. Huy
gen.
In zijn antwoorden trachtte ver
dachte telkens duidelijk te maken,
dat hii zelfstandig geen enkel po
litieke rol heeft gespeeld. Admini
strateur was hij. Hij schreef blie
ven. Maar als het b v. om richtlij
nen van districtsleiders ging. dan
kreeg hij de formules woordelijk
van Musserts politieke afdeling.
Ja. verdachte van huis uit
Katholiek gaf toe de brief te
hebben getekend, waarin de pogin
gen om met het Episcopaat con
tact te zoeken, niet in overeen
stemming met een goede ontwik
keling van de N.S.B. worden ge
noemd.
Het punt Landwacht leverde een
uitval op van de officier. De ver
dachte wenste staande te houden,
dat de Landwacht werkelijk niet de
bedoeling had het verzet te bestrij
den.
Officier: Niemand twijfelde aan
de aard van de Landwacht Ze de
den niet anders dan het verzet be
strijden en tegen Joden optreden.
Uw eigen adjudant ging erop uit
om in Maartensdijk joden op te
pakken!
Verd.' Achteraf heb ik dat ge
hoord. en ik ben er verschrikkelijk
van geschrokken.
Huygen heeft opgewekt tot deel
neming aan ce strijd aan het Oost
front. Maar dat hij daardoor de be
langen van Duitsland zou hebben
behartigd, wilde hij ontkennen.
Hij had de verdediging aan het
Oostfront gezien als een verdedi
ging van de Nederlandse grenzen.
Overigens had hij na 1943 niet
meer in een Duitse overwinning
geloofd, en ook niet meer op ge
hoopt. Hij hoopte op een compro
mis.
Huygen moest toegeven, dat hij
bij het ontslag van prof. Goede-
waagen Mussert heeft geadviseerd
in een politieke affaire. Zijn verde-
i iliging, dat hij zich nooit op politiek
terrein bewoog, is hier niet vol te
I houden
In de middagzitting was als eerste
getuige gehoord de ex-plaatsvervan
gend leider van de N.S.B. C. van
Geelkerken. Hij verduidelijkte
nog eens, dat de verregaande samen
werking met de Duitsers, zoals ook
Huygen die voorstond, ten doel had
om Nederland een zo goed mogelijke
plaats in het nieuwe Europa te re
serveren. Andere getuigen kwamen
zeggen dat Huygen geen leider van
het Hoofdkwartier der N.S.B. kon
worden genoemd. Er waren vele af
delingen. Huygen zorgde voor de
coördinatie en was de verbindings
schakel met het bureau van Mussert.
De ex-N S.B.-er Jan de Haas
kwam zeggen, dat Mussert bepaalde
mensen had aan wier oordeel hij
hechtte, en anderen naar wie hij met
een half oor luisterde: Huygen hoor
de bij de laatste groep.
Daarna werd de zaak geschorst tot
Donderdag 4 Mei. Dan zal nog een
getuige worden gehoord, waarna re
quisitoir en pleidooi volgen.
Nieuw wetsontwerp
toeslag pensioenen
op komst
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG Het wetsontwerp
tot verhoging van de pensioenen met
een toeslag betrekking hebbend
op een kleine groep oud-gepension-
neerden waarvan de behandeling
is geschorst na amendementen door
het Tweede Kamerlid Van Sleen
is door de Kamer als een volkomen
ontoereikende uitwerking beschouwd
van de eerder aangenomen motie-
Van Sleen ter verbetering van de
toeslag op de pensioenen.
Over de amendementen van de
heer Van Sleen. welke een geheel
nieuwe schaal bevatten voor de re
geling van de toeslag, heeft de Ka
mer een verslag uitgebracht, waarin
de regering werd verzocht om haar
standpunt tegenover deze voorstel
len nader te bepalen.
Dc regering heeft dit niet gedaan
en op vragen, welke door Kamer
leden bij verschillende gelegenheden
werden gesteld omtrent het tijdstip,
waarop deze nu al jaren hangende
kwestie eindelijk haar beslag zal
kunnen krijgen, werd geen definitief
antwoord gegeven.
Thans heeft minister Teulings op
schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid Becrnink (CH) hierom
trent geantwoord, dat aan de Ko
ningin machtiging is gevraagd om
aan de Raad van State een nieuw
wetsontwerp voor te leggen. Indien
het advies van dit college is binnen
gekomen zal het nieuwe wetsont
werp zo spoedig mogelijk worden in
gediend met gelijktijdige intrekking
van het oude. De minister beloofde
alles te zullen doen opdat nog voor
het zomerreces de Tweede Kamer
het nieuwe wetsontwerp kan be
handelen.
Advertentie (LM.)
Wie na tafel prompt brandend maag
zuur naar de keel stijgt en de
geringste hap eten „verkeerd valt"
kan van de ene dag op de andere van
dat nare verschijnsel verlost worden.
Simpelweg altijd een paar Rennics bij
de hand houden. Daarmee wordt bin
nen een paar minuten de hevigste aan
val van zuurbranden op de maag ge
blust. Daar is geen langdurige kuur
voor nodig met in onzekerheid afwach
ten wat het resultaat zal zijn. want Ren-
nies geven die heerlijke verlichting
binnen enkele minuten, van geval tot
geval. Voor wie moeilijk medicijnen
slikken: Rennies zijn nog lekker ookl
Gewoon laten smelten op de tong. Geen
glazen water, geen nare nasmaak- al
léén die zuurbrandende pijn gaat weg.
zó maar. 'n Uniek middel, die Rennies.
die eigenlijk ieder mens bij de hand
moet houden, altijd en overal.
Nieuwe berechting van
economische delicten
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG Economische delic
ten worden op het ogenblik behan
deld voor de economische tuchtrech
ters. doch de Tweede Kamer heeft
gisteren een wetsontwerp aangeno
men. waardoor de beoordeling van
economische delicten in handen
komt van de gewone strafrechter.
Om met minister Wijers te spreken:
deze wet brengt eenheid, overzich
telijkheid en duidelijkheid in de
economische rechtspleging.
De Kamerleden, die zich ongerust
hadden getoond over het toekomstig
lot van het thans bij de tuchtrecht
spraak op dit terrein betrokken per
soneel, kregen te horen, dat zij, die
geschikt zijn voor een plaats in de
rechterlijke macht, zoveel mogelijk
daarbij geholpen zullen worden, met
dien verstande, dat sommigen, die
wel de bekwaamheid bezitten, de ge
schiktheid kunnen missen.
Te zijner tijd, vertelde de minister,
zal de coördinatie van de opspo
ringsdiensten onder het oog kunnen
worden gezien. Het wetsontwerp
laat daartoe ruimte.
