m>
Surdur
Plan-Schumanvindtbij regering
welwillende aandacht
Interimregeling ingediend voor de
Nederlandse Antillen
Kamer-oppositie tegen wijziging
van de drankwet
Amandeltjes
pudding
■hot tïc-jam!
Weerzinwekkend bedrijf
van geheime nazi's
WITTEBROODSWEKEN
Wetsontwerp tot deelneming in
kapitaal Hoogovens aanvaard
Ere-zaak voor
de Regering
Moederdag
Regering blijft met Staten
van mening verschillen
Minimum-vergunningsrecht mag
niet verhoogd worden
Eén ernstig ongeluk
bij Tulpenrallye
Eegwi de, d*UL
N.V. ESVEHA
Vrijdag 12 Mei 1950
i7i
Advertentie (l.M.)
(Van onze parleraentsrcdacteur)
De Nederlandse Regering heeft het voorstel van de Franse minister
Schuman om de ijzer- en staalindustrieën van Frankrijk en Duitsland
tc verenigen onder een gemeenschappelijk bestuursorgaan, waarbij ook
andere landen zich kunnen aansluiten, met welwillende aandacht gele
zen nadat het aan de Benelux was overhandigd. Zij ziet het project als
een welkome verrassing: het kan van grote betekenis zijn voor de
Europese samenwerking en ook b.v. voor de bestaanszekerheid van de
mijnarbeiders. Minister Van den Brink, die deze mededelingen giste
ren in de Tweede Kamer deed. wilde echter geen definitief oordeel over
dit belangrijke project uitspreken. Hij ontveinsde zich niet. dat er ook
grote moeilijkheden aan verbonden waren. b.v. de afschaffing van de
douane-tarieven op de producten van deze industrieën.
Aanleiding tot deze opmerkingen
vormde het wetsontwerp tot deelne
ming van het Rijk in het uitgebrei
de kapitaal van de Hoogovens te
IJmuiden alsmede in de óprichting
van een breedbandwalserij annex
blikfabriek. De Tweede Kamer had
zich nL bij monde van de heren
Stapelkamp (AR) en Kort
hals (WD) op het standpunt ge
plaatst, dat het project-Schuman
voor dit wetsontwerp van grote be
tekenis was. De heer Posthumus
(Arb) b.v. had betoogd, dat het ver
zet tegen nationalisatie van basis
industrieën toch wel onwerkelijk
HET Rijk is bezig zich lang
zaam, maar zeker los te ma
ken van de honderdtachtig jonge
intellectuelen, die in opdracht van
het Rijk Indologie studeerden. Die
opdracht was vervat in een con
tract, zelfs een zeer streng con
tract, want een „Indoloog" mocht
bijvoorbeeld niet in de nationale
reserve treden, als hij daar zin in
had, de „Indoloog" mocht zich
niet langer ophouden in het buiten
land dan veertien dagen, enzomeer.
Thans ontvangen de Indologische
Rijksstudenten een schrijven uit
Den Haag. waarbij het Rijk hen van
hun (contra-) verplichtingen ont
slaat Dat betekent, om, dat, als de
Indologen vandaag nog het bijltje
er bij neerleggen, zij hun oplei-
dingskosten niet behoeven terug te
betalen. Wat het Rijk echter zelf
doet met de Rijksverplichtingen, die
uit het studie-contract voortvloeien
daarover vernemen de betrokke
nen geen woord.
Zo dreigt er zich in alle stilte een
drama te voltrekken, waarvan wij
willen, dat er licht op valt.
Is de minister voor Uniezaken en
Overzeese Gebiedsdelen niet met
ons van oordeel, dat er op de Ne
derlandse regering een morele
verplichting rust, om deze jonge
mensen van wie velen reeds vier of
vijf jaar contractueel hun studie-
plichten hebben vervuld, niet in de
steek te laten? Moeten zij niet de
gelegenheid krijgen hun studie te
beëindigen, of is er voor hen geen
passende werkkring te scheppen in
jiet Nederlandse ambtenarencorps?
Of kan de minister dit eventueel
vervangen door uitzicht op een „bo
nus" of een uitkering-ineens? De
gedupeerden mogen toch ten min
ste wel de gelegenheid krijgen, nu
hun toekomst plotseling in duigen
Valt, over te schakelen op een an
dere studie, op Rechten, Sociologie,
Ethnologie, e.dnet zo goed als men
aan gerepatrieerde militairen de ge
legenheid geeft zich te herscholen!
De regering zie niet op tegen de
kosten. Wat kan een half millioen
gulden voor bezwaren opleveren,
als daarmede 180 contractueel
aan de regering verbonden jonge
intellectuelen gered worden? Tegen
over de paar milliard staatsschuld
die wij van Indonesië overnamen, en
tegenover de 200 millioen die wij
aan Indonesië leenden, is dat halve
millioen maar een klein bedrag.
Dat contract. Is het een privaat
rechtelijk of een publiekrechtelijk
document: als het een privaatrech
telijk document is. kan het maar
niet zonder meer door een van de
martijen worden opgezegd (i.e. door
iet Rijk).
Bij nadere bestudering van het
Inöoiogenprobleem is ons gebleken,
dat niet alle contracten tussen In
dologen en Rijk gelijk zijn. en ook.
aat de Indologen in verschillende
categorieën uiteenvallen. Er zijn er
was, nu elders reeds" over industria
lisatie werd gesproken. Daartegen
had de heer Hoogcarspel
(CPN) opgemerkt, dat in het- plan-
Schuman geen onteigening wordt
beoogd maai concentratie en dit
maakt het wetsontwerp economisch
nog onverantwoorder dan het al
was.
De minister bestreed dit laatste:
ht plan-Schuman betekent welis
waar geen nationalisatie doch wel
versterking van de invloed der over
heid op basis-industrieën. Zo bezien
komt het dus overeen met het aan
hangige wetsontwerp.
In het algemeen stonden de heren
Stapelkamp en Korthals afwijzend
tegen overheidsdeelneming in het
kapitaal van bedrijven, doch zij wil
den in dit incidentele geval met het
wetsontwerp meegaan, omdat het
particulier initiatief dit project al
leen niet aankan. De heer Posthu
mus vond het daarentegen gewenst,
dat de Regering ook andere projec
ten zou aanpakken als het particu
lier initiatief te kort schoot. Allen
waren het er echter over eens. dat
dit wetsontwerp, zoals de minister
het uitdrukte, een hoeksteen vorm
de van het industrialisatieprogram.
Het zal 2000 man direct en 58.000
man indirect werkgelegenheid ver
schaffen. Toch was de heer Gort
zak (CPN) er met zijn fractie te
gen. omdat het gaat om uitbreiding
van oorlogsindustrie. Dit deed de
heer Posthumus opmerken, dat Rus
land blijkbaar rustig mag bewape
nen, terwijl Nederland niet eens
producten mag vervaardigen, die
het hard nodig heeft.
De niet-communistische partijen
waren er dus allemaal voor. Het
wetsontwerp werd dan ook z.h.s.
aangenomen. Tegenover bezwaren
van dc zijde der voorstanders voer
de de minister aan. dat er in 1918
bij de oprichting der Hoogovens cn
in 1938 bij de uitbreiding, precies
dezelfde bezwaren zijn geopperd:
dat het een oorlogsindustrie was, of
het niet zonder overheidsdeelne
ming kon. of de vestigingsplaats wel
gunstig was en of het bedrijf niet
slechts door een flinke protectie in
het leven gehouden kon worden.
Voor zijn verdediging kon de be
windsman zich beroepen op wat
destijds de ministers Treub en De
Wilde hadden gezegd. Hij voegde
hieraan toe. dat het bedrijf kernge
zond was. al zijn er natuurlijk risi
co's aan verbonden.
Dit deed de hoer Posthumus op
merken of het niet verstandig zou
zijn om de overheidsaandelen niet
overdraagbaar te maken. Want als
de risico s achter de rug zijn. willen
particulieren wellicht die aandelen
kopen. Doch dan moet dc Overheid
ook van de vruchten blijven profi
teren. De minister voelde er weinig
voor: in de verkoopkoers der aan
delen kan immers een en ander
worden verdisconteerd.
In dit project vond hij het bewijs,
dat Nederland niet bij de pakken
blijft neer zitten. Het is verarmd
maar het toont hiermede aan, dat
het zijn economisch verval te boven
zal komen.
Indonesisch debat
voor Pinksteren
verwacht
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. Voorzitter Kor-
tenhorst van de Tweede Kamer
heeft de regering schriftelijk doen
weten, dat er in de Kamer grote be
langstelling bestaat voor de gang
van zaken in Indonesië, zodat het
op prijs gesteld zal worden wanneer
de regering zeer binnenkort mede
delingen zal doen over de daarbij
gerezen problemen, voorzover het
Unie-verband daarbij is betrokken,
en daaraan een openbaar debat zal
wijden.
Dc heer Kortenhorst verwacht,
blijkens een mededeling, spoedig
ant -l op dit verzoek. Hij hield
de mogelijkheid open. dat de Kamer
daartoe bijeen zou komen op 24 en
25 Mei, dus met onderbreking van
het Pinkster-reces.
Onmiddellijk na deze mededeling
beklom prof. Gerbrandy (A.R.) het
spreekgestoelte om verlof te verzoe
ken, vragen te richten aan de rege
ring over de staatkundige ontwik
keling binnen de Republik Indone
sia Scrikat. met name over het op
rollen van deelstaten tot een unita-
rische staat Hij wil namelijk graag
weten, welk. maatregelen de rege
ring ter zake heeft genomen en
eventueel denkt te treffen. Over dit
interpellatieverzoek zal later wor
den beslist.
Moeder wordt getracteerd.
Maar... ze tracteert zelf ook.
En omdat ze het deze dag
gemakkelijk moet hebben,
kiest zij een pudding, de
heerlijkste, die ze kent:
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. In de thans verschenen interlmregeling voor de Neder
landse Antillen stelt de regering de verdeling van het aantal Statenzetcls.
het grote strijdpunt in dc onderhandelingen met de Staten der Antillen,
als volgt voor: 12 zetels voor Curasao, 8 voor Aruba, 1 voor Bonaire en 1 «-
i voor de Bovenwindse eilanden Op het ogenblik is de samenstelling der het nieuwe artikel 210 van de Grond-
Staten: 8 zetels voor Curacao, 8 voor Aruba, 2 voor Bonaire en 3 voor de I en beeft daarom in de Staten-
I C.nnppoo \ff\nr annnpmin? APfl twee
ding gevonden om het in de rege
ling op te nemen.
Wat de vaststelling van de kies
gerechtigde leeftijd betreft herin
nert de Regering eraan, dat een voor
stel om deze tot 18 jaar te verlagen
door de Staten is verworpen. Een
voorstel om de kiesgerechtigde leef
tijd tot 21 jaar te verlagen, is echter
met 10 tegen 9 stemmen door de
Staten aangenomen. Nu er in de Sta
ten omtrent dit punt geen eenstem
migheid bestaat, is er voor de rege
ring geen aanleiding om de voor het
gehele Koninkrijk geldende mini
mum-leeftijd van 23 jaar voor de
Antillen te wijzigen.
De intcrimregeling is gebaseerd op
Bovenwindse Eilanden, nl. voor elk eiland ccn. De meerderheid in de
Staten, die geen regeling wenst te aanvaarden, waardoor Curacao de over
hand in de Staten zou krijgen, bestaat uit 8 leden voor Aruba, 1 voor
Bonaire cn 3 voor de Bovenwinden. Dat hier een minderheid een meerder
heid overheerst. blUkt uit het feit, dat Aruba. Bonaire en de Bovenwinden
samen slechts 30.33 proc. van de stemgerechtigden herbergen.
Advertentie (l.M.)
DE SCHOEN VAN STANDING
Hoger onderwijs krijgt
nieuwe taken
DEN HAAG. Omdat het stre
ven naar internationale samenwer
king, zoals dit is belichaamd in het
charter van de Verenigde Naties, in
het statuut van de Unesco, in het
Uniestatuut, hetwelk gesloten is tus
sen Nederland cn dc republiek der
Verenigde Staten van Indonesië, in
het Verdrag van Brussel cn in het
statuut van de Raad -an Europa,
een heroriëntatie van het Neder
landse hoger onderwijs vereist,
heeft de minister van Onderwijs in
gesteld een commissie, welker taak
zal zijn advies uit te brengen aan
gaande alle vragen, welk? voort
vloeien uit de noodzaak van aan
passing van het hoger onderwijs aan
de door de nauwe internationale
samenwerking geschapen behoeften.
Bepaald is. dat deze commissie on
verwijld zich zal beraden omtrent
de bijdrage welke het hoger on
derwijs ka., leveren aan de ontwik
keling van de Republik Indonesia
Serikat en aan de uitvoering van
het door de Verenigde Naties aan
vaarde hulpprogramma ten behoeve
van landen, die een versnelde ont
wikkeling doormaken.
In dc commissie zijn benoemd: tot
lid: prof. dr. ir. E. de Vries, tevens
voorzitter; prof. dr. F. L. R. Sassen;
prof. dr. J. H. A. Logemann; prof.
mr. W. J. A. Kernkamp; prof. dr.
G C. Heringa; prof. mr. A. L. dc
Block: prof. ir. D Dresden: dr. C.
L. Patijn; mr. J. Ie Poole. tevens se
cretaris; tot ambtshalve lid zijn be
noemd mr. H. J. Woltjer en dr. F.
Bender.
Indien bij de laatste Statenverkie
zingen het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging was toegepast
dan zouden Curagao, Aruba. Bonaire
en dc Bovenwinden hebben verkre
gen resp. 14, 5, 1 en 1 zetel. Gezien de
bevolkingsverhouding, ongeveer 1 tot
2. zou dit voor Aruba ten opzichte
van Curagao niet geheel billijk zijn.
Om die reden is de regering geko
men tot haar verdeling.
Ook in zake een ander strijdpunt
wijkt de voorgestelde regeling af
van de wens der tegenwoordige Sta
ten der Antillen, n 1. om de zetel
verdeling tc doen regelen bij algeme
ne maatregel van bestuur. De rege
ring is daartoe niet bereid. Naar
haar mening mag de zetelverdeling
slechts by de wet geregeld worden,
dus met medewerking van de Staten-
Generaal.
Naar de mening van de Regering
voldoet de thans voorgestelde rege
ling aan de drie hoofdpunten, door
de Staten gesteld: zij geeft een eigen
aan de volksvertegenwoordiging
verantwoordelijk bestuur;
zij geeft de regeling van de inter
ne aangelegenheden;
zij geeft de zelfstandigheid der
eilanden, terwijl de uitvoering van
de desbetreffende regeling zal plaats
vinden, zodra in de Antillen zelf de
te verrichten voorbereidende werk
zaamheden voltooid zijn.
Ofschoon de Regering één lid voor
Bonaire en één lid voor de Boven
windse eilanden voldoende acht,
(Van onze parlementsredacteur)
De wijziging van de Drankwet, die
millioen die wij gisteren in de Tweede Kamer werd
behandeld voor een deel in de
avondzitting, zodat er niet gestemd
werd uit vrees voor onvolledigheid
wekte nogal wat verzet. Dit gold
niet de technische wijzigingen, welke
algemeen als verbeteringen werden
beschouwd, doch voornamelijk twee
punten betreffende het vergunnings
recht. De Regering wil namelijk het
minimumvergunningsrecht verhogen
van veertig tot zeventig gulden en
dit werd door de heren Hooy
<KVP). Beernink (CH) en H a-
I ken (CPN) speciaal als een last be
schouwd voor de kleine bedrijven.
bij. die hun ouders en thans hun
gold kwijt zijn; zij worden door
pauperisme bedreigd,
er zijn er bij. die met vrouw en
kinderen moeten leven van 125 gul
óen per maand en die niets mogen
bij-verdienen,
er z:jn er bij, die twee k drie
jaar i., Siarn hebben gezeten en on
der dc- Jappenknoet aan de Burma-
v-'eg moesten werken,
er zijn ware Jungle Pimpernel's
bij. die tijdens de oorlog, als 17, 18-
)axigen onder de Amerikanen reeds
kranig bestuurswerk in Indonesië
bebben verricht,
er zijn er bij, die in krijgsgevan
genschap hebben vertoefd.
Het is een aparte groep studen
ten, voor wie wij deze lans breken;
velen hunner lopen al tegen de der
tig en nu dreigen zij op de keien
te komen.
De regering tone hart en gewe
ten te hebben; en dat zij dat blijkt
te kunnen hebben in Indonesische
aangelegenheden, heeft zij ter Ron-
de Tafelconferentie bewezen.
Hart en geweten: nog kort gele
óen gaf het Departement aan enkele
indologen de garantie: „Al is het
biet zeker meer, dat je uitgestuurd
v.'ordt, toch mag je je vijf jaar af
studeren!" Het Rijk mag het niet
riskeren in Maart 1950 zulke aan
moedigingen te verstrekken en in
Mei 1950 de aangemoedigden rade
loos te maken!
's Rijks hart en 's Rijks geweten
Roeten een uitkomst weten te vin-
oen voor de 180 gedupeerde Indolo-
pn en die uitkomst gelde voor al
len, want als er, onderscheid ge-
jnaakt wordt, zullen er altijd zijn,
er naast vallen. Zij gelde dus
De eerste spreker achtte het zeker
niet op de weg van de minister van
Sociale Zaken te liggen om de be
zitters van kleine bedrijven een ex
tra-duw te geven. De heer R i t-
meester (VVD), die de Kamer
wel eens met de gemeenteraad van
Den Helder verwart, meende het
uur van behandeling het traditio
nele borreluur aan te mogen grij
pen voor het grapje, dat het wets
ontwerp geen bitterballen brengt,
maar bittere ballen Overigens hield
hij zich bezig met beschouwingen
over het karakter van de Drankwet,
dat hij geheel veranderd noemde,
omdat het streven van bevordering
voor hen, die alleen collegegeld ver
goed kregen,
voor hen, die collegegeld èn een
maandelijkse toelage van 150 a 160
lulden ontvingen,
voor hen, die een spaarsysteem
nachten te kunnen voltooien en die
nu niets meer krygen,
en voor hen, die alles zelf betaal
den en toch contractueel gebonden
waren èan en dóór het Rijk.
Geen regering verbreekt op zo'n
*'Uze een contract en geen regering
een groep jonge intellectuelen
°P zo'n wijze ongestraft op straat!
DEN HAAG. Op vragen van het
Tweede Kamerlid Posthumus (Arb in
verband met de tijdens de „Tulpen-
Rallye" voorgekomen ongelukken, heeft
minister Spitzen schriftelijk om. het
volgende geantwoord.
De vraag of tijdens de „Tulgen-Ral-
lye" een aantal ernstige auto-ongeluk
ken heeft plaats gehad, waarbij toe
valligerwijs voornamelijk slechts de
inzittenden van de betrokken auto's
meer of minder ernstig gewond wer
den, wordt bevestigend beantwoord.
Volgens mededeling van het bestuur
van de Regionale Automobielsport
club „RAC-West". die de rallye heeft
georganiseerd met goedkeuring van de
KNAC cn de buitenlandse automobiel
clubs. heeft zich in het buitenland
geen enkel ongeval van betékenis
voorgedaan.
In Nederland zijn drie ongevallen
voorgekomen. Bij een er van heeft een
Engelse deelnemer een sleutelbeen-
fractuur cn een lichte hersenschudding
opgelopen. H(j was echter in staat, en
kele dagen na het ongeval naar Enge
land terug te keren. De overige slacnt-
offers van de ongevallen kregen slechts
lichte kwetsuren.
Voor de rit werd geen vergunning
van overheidswege vereist, Voorals
nog kan geen aanleiding worden j*e-
vonden een regeling in het leven te
roepen, waardoor de toestemming van
de overheid voor dergelijke sporteve
nementen in het bijzonder zou moe
ten worden verkregen, mede gezien het
besef van verantwoordelijkheid bij de
organisatoren.
der volksgezondheid er niet meer zo
sterk uit sprak.
Minister J o e k e s betwistte dit
door er op te wijzen, dat het heffen
van het vergunningsrecht op zich
zelf het streven bewijst. Het mini
mumrecht is nu verhoogd in verhou
ding tot de prijsindex en daarin
vond hij niets abnormaals.Dat de klei
ne bedrijven speciaal zouden worden
getroffen door de verhoging van het
minimum-vergunningsrecht bestreed
hij aan de hand van een statistiek
van 11 gemeenten, waaronder de drie
grote steden. Zo horen-in Den Haag,
waar slechts weinig ondernemingen
het minimumrecht betalen, daartoe
het Vredespaleis, het Gebouw voor
Kunsten cn Wetenschappen en de
Haagse Kunstkring.
De heer Beernink, die speciaal een
lans gebroken had voor het hand
haven van de reductie van vijftig
procent op het vergunningsrecht
voor café's en slijterijen, die Zater
dagavond en Zondag gesloten zijn.
kreeg te horen, dat deze sluiting
voor een deel rust op wet of ver
ordening en dat er dus geen reden
is voor reductie.
Daarmede waren de heren Ver
kerk (AR), Hooy, Beernink en Rit
meester het volstrekt oneens. In de
ze gevallen bestond er juist reden
voor reductie. Over een amende
ment-Verkerk van deze strekking
werd de stemming uitgesteld, even
als over het wetsontwerp. Het amen
dement werd nog uitgebreid met een
voorstel van de heer Hooy om de
voorgestelde verhoging van het mi
nimum-recht ongedaan te maken.
De minister vond voor zijn oog
merken slechts steun bij de heer
Van de Brug (Arb), die reductie
verantwoord vond voor de enkele
principiële vergunninghouders, die
op Zondag sluiten. In de 11 gemeen
ten. welke de minister op het oog
had, zijn deze principiëlen op de
vingers van een hand te tellen. De
heer Van de Brug kon zich overi
gens niet voorstellen, dat er onder de
drankverkopers veel principiële
Christenen zouden voorkomen, om
dat de drank een kwaad is.
heeft zij geen bezwaar, dat de gele
genheid geopend wordt, om naast de
gekozen leden voor deze gebieden
enige gedelegeerden met adviseren
de stem tot de Staten toe te laten.
Doch dit is een interne regeling,
welke bij landsverordening kan wor
den geregeld.
De regering heeft de vrees, dat
enig eilandgebied te kort zou worden
gedaan, willen wegnemen door een
beroep op de Kroon mogelijk te ma
ken. Nu de Staten tegen een zodanig
beroep op de Kroon, dat ook in de
interimregeling voor Suriname niet
is opgenomen, unaniem bezwaar ma
ken. heeft de Regering geen aanlei-
Generaal voor aanneming een twee
derde meerderheid nodig.
Oost-Borneo door
hongersnood bedreigd
SAMARINDA. Tienduizend
mensen in het gebied van Muara
Antjalong in Oost-Borneo worden
door hongersnood bedreigd, daar een
grote overstroming alle voedselvoor
raden verloren deed gaan. Het water
staat zeer hoog. Heden zullen de
eerste reddingsgroepen van het Mi
nisterie van Sociale Zaken, het
Roodc Kruis en de Dienst Volksge
zondheid met levensmiddelen, kle
ren en medicijnen naar het geteister
de gebied vertrekken. Intussen is
var de centrale regering 40.000 gul
den gevraagd ter bestrijding van de
onkosten van het reddingswerk.
Praeventiefonds
goedgekeurd
(Van onze patlementsredacteur)
DEN HAAG. Het debuut van
staatssecretaris Muntendam in de
Tweede Kamer was. om in medi
sche termen te spreken, geen moei
lijke bevalling Er was immers alge
mene instemming met het voorstel
van minister Joekes om een prae-
ventie-fonds in tc stellen, welks
gelden zullen worden bestemd voor
maatregelen ter voorkoming van
ziekte en bevordering der gezond
heid en dat o.a. in de drie eerstko
mende jaren tot een totaalbedrag
van 6 millioen zal bijdragen in de
kosten van voeding van verzekerde
t.b.c.-lijders, die thuis verpleegd
worden. Dr. Muntendam, die de
verdediging van het ontwerp op
zich had genomen, kreeg grif gelijk
met zijn stelling, dat voorkomen
beter is dan genezen Het wetsont
werp werd z.h.s, aangenomen. De
staatssecretaris benutte deze gele
genheid om in een vlot speechje er
zijn vreugd over uit te spreken, dat
voor het eerst in de parlementaire
geschiedenis een medicus mede be
last was met de behartiging van de
volksgezondheid.
Anderzijds voelde hij zich ook
wel enigszins als 25 jaar geleden,
toen hij in de medische praktijk
trad. Destijds had een voorganger
hem gezegd, dat, als hij maar goed
kiezen kon trekken en bevallingen
kon leiden, spoedig het vertrouwen
der patiënten hem zou toevallen.
Zonder deze beeldspraak verder
te willen dporvoeren, sprak hij de
hoop uit, dat hij erin zou slagen ook
de Kamer van haar bezwaren af te
helpen
Advertentie (l.M.)
Mevrouw Lotgering-Hillebrand zegt:
„Als ik in mijn recepten over azijn
spreek, dan bedoel ik altijd en
uitsluitend de echte, zachtzure
natuurazijn en niets anders I
Natuurazijn is altijd
te herkennen aan een gavel
dop met een blauwe N er opl
Advertentie tl.M.)
Schenden van Joodse graven neemt
toe in Duitsland
BERLIJN. De vertegenwoordiging van dc Joodse Gemeenschap te
Bcrlyn. heeft de Oost-Berlijnse burgemeester Ebcrt gevraagd onmiddel
lijke stappen te doen om de personen, die Dinsdag 16 grafstenen op bet
Joodse kerkhof VVeissensee omver geworpen hebben, op te sporen. Een
woordvoerder van de Joodse gemeenschap verklaarde, dat dit de derde
maal was. dat men te Berlijn graven op Joodse kerkhoven heeft geschon
den.
m^mTEVILLETONw^—mm^^^aazx^i^^mrzim mi lunij
DOROTHY SAYERSmJ
88
„Wees er alsjeblieft voorzichtig
mee, beste man. Als die pot los
schiet en naar beneden komt, zou
hij iemand kunnen doden"
„Gemakkelijk." zei Peter. „Zo is
het ook gebeurd." Hij liep achteruit
naar het radio-cabinet, de twee
zinkloodjes en de lijn in de hand.
„Die pot moet minstens twintig
pond wegen." zei Bunter.
„Dat jullie dat gewicht niet ge
voeld hebben, toen Kirk en jij het
onderzochten, begrijp ik niet." zei
Peter. „Hij moet met iets verzwaard
zijn. Met lood. denk ik Dit moet al
lang geleden in elkaar zijn gezet."
„Zodat een wouw op die manier
oen man zijn hoofd in zou kunnen
slaan." zei Harriet. „Een vrouw met
sterke handen."
„Of iemand, die niet hier was op
het'ogenblik dat de moord plaats
had." zei Peter. „Iedereen met een
goed alibi."
Hij bracht nu de twee einden van
de lijn naar de hoek van het radio-
cabinet. Zij reikten juist zover. Hij
lichtte het deksel op en schoof de
zinkloodjes er onder: toen deed hij
het deksel weer dicht. Zij bleven
zitten, ofschoon Harriet opmerkte,
dat de zwaarte van de pot het ge
hele cabinet aan één kant iets van
de grond lichtte. Maar het kon niet
kantelen, de poten stonden tegen de
divan, waarover de zwarte lijn on
zichtbaar in de lucht spande.
Een scherpe klop op het raam
deed hen allen schrikken Kirk en
Sellon stonden buiten en wenkten
opgewonden. Peter liep rustig naar
het raam en deed het open, terwijl
Bunter van de trap kwam en hern
tegen de muur aanzette.
„Ja?" vroeg Peter.
„My lord," Sellon sprak gehaast
en opgewonden. „My lord. ik heb
niet tegen U gelogen. Je kunt de
klok zien vanaf het raam Mijnheer
Kirk vertelde mij zo juist...."
„Het is zo." zei £irk. „Ik kan het
ook zienHallo." voegde hij er
aan toe. naar binnen kijkende, „zij
hebbed de cactus weggehaald."
„Nee. dat hebben wij niet." zei
Peter „De cactus is er nog. Maar
kom liever hier. De voordeur is op
slot. Neem de sleutels en sluit weer
achter U. Het is in orde." zei hij,
in Kirk's oor. „Maar kom zacht bin
nen, waarschijnlijk zult U iemand
moeten arresteren."
De twee mannen verdwenen met
verbazingwekkende spoed.
Mijnheer Puffett krabde zich be
denkelijk achter het oor.
„Dat is een gevaarlijke installatie
van U. my lord. Weet U zeker dat
die pot niet naar beneden kan
vallen?"
„Niet, tenzij iemand de radio wil
aanzettenEerwaarde, ga weg
van die kast."
De dominee, die naar het cabinet
toegelopen was. schrok terug voor
de dreigende klank in Peter s stem.
„Ik wilde alleen even naar de lijn
kijken." legde hij uit. „Je kunt haar
niet zien tegen het donkere plafond.
Merkwaardig. Dat komt omdat zij
zo zwart en zo dun is, denk ik
„Daarom nam de moordenaar een
vislijn." gaf Peter toe ..Het spijt mij
dat ik zo gilde, maar blijf er alstu
blieft vandaan. Weet U wel dat U
de enige in dit vertrek bent, die
niet veilig is? Om Uw lengte."
De dominee trok zich in een hoek
terug om hierover na te denken. De
deur werd nu open geworpen en
juffrouw Ruddle, ongeroepen en on
gewenst, verklaarde met luide stem;
„Alsjeblieft wat betekent dat?"
„Daar nou." zei mijnheer Puffett
Hij trachtte haar de deur weer uit
te duwen, maar zij was besloten uit
te maken wat dit alles betekende. Zij
ging iets terzijde staan, haar armen
op haar heupen.
Kirk's ogen zochten Peter en gin
gen van hem naar het plafond, waar
zij de merkwaardige installatie za
gen met de cactus, die daar in de
lucht scheen te zweven
„Ja." zei Peter, „zo was het. Maar
kom niet aan het radio-cabinet, of
ik ben niet verantwoordelijk voor
de gevolgen. Ik denk dat de cactus
daar Woensdagavond na negen ook
hing en daarom kon Sellon op de
klok kijken Dit noemt men de re
constructie der misdaad."
„Der misdaad, ja." zei Kirk. min
of meer overbluft.
„U hebt gezocht naar een bot in
strument dat een lange man terzijde
van het hoofd kon treffen. Iets naar
achteren en van boven af. Daar Is
het. Die pot is in staat de schedel
van een os te splijten althans met
de kracht die er achter zijn val zit."
Kirk keek nogmaals naar de pot
„Hm!" zei hij. „Knap. Maar Ik zon
wat meer bewijzen willen hebben
Daar was toch geen haar of bloed
aan de pot. toen ik hem het laatst
gezien heb."
„Natuurlijk niet,zei Harriet. „Hij
was afgeveegd?"
„Wanneer en hoe?" vroeg Peter,
zich langzaam naar haar toe wen
dend.
„Eergisterochtend, Woensdag
morgen. terwijl wij er allen bU wa
ren. Zo was het, Peter!"
(Wordt vervolgd)
De Joodse Gemeenschap te
Frankfort heeft critick geoefend op
de plaatselijke politie en het open
baar ministerie naar aanleiding van
de onlangs door deze instanties af
gelegde verklaringen, dat degenen,
die enige weken geleden een aan
tal grafstenen op het Joodse kerk
hof te Frankfort hadden geschon
den kinderen tussen 6 en 15 jaar
bleken te zijn.
..Indien de verklaringen der po-
litie-instanties telkens weer spre
ken van .speelse' kinderen, voor
wier daden niemand verantwoorde
lijk kan worden gesteld, moeten wij
hierop zeggen, dat zulke argumen
ten nergens toe leiden. De Joodse
Gemeenschap protesteert niet en
doet geen beroep op de autoriteiten.
Wij geven alleen de feiten. Wij be
treuren het slechts, dat deze inci
denten en de geestesgesteldheid,
waarvan zij getuigen, door de auto
riteiten voor kleinigheden worden
uitgemaakt en van hun antisemie-
tische betekenis worden ontdaan.
..Zolang de kinderen niet worden
heropgevoed, moet het niemand
verbazen, dat het vertrouwen in
Duitsland geschokt blijft. Het
wordt tijd. dat kinderen leren bloe
men op graven te leggen in plaats
van ze te ontwijden." aldus de ver
klaring van de Joodse Gemeenschap
in Frankfort.
Clarence Bolds, de Amerikaanse
commissaris in Beieren, heeft te
Muenchen verklaard, dat hij niet te
veel nadruk kon leggen op de ernst
van het schenden van Joodse gra-
Advertentic (l.M.)
Alleenverkoop
voor Nederland: wt
OEN HAAG-ROTTERDAM-AMSTERDAM
ven. om het even of dit door kin
deren dan wel volwassenen ge
beurt.
Naar aanleiding van het feit, dat
Maandag drie graven op het Joodse
kerkhof van Muenchen door on
bekenden zijn vernield, gaf Bolds
de Beierse polltic opdracht „verdub
belde pogingen in het werk te stel
len om de schuldigen te arresteren
en al het nodige te doen om derge
lijke incidenten in de toekomst te
voorkomen Bolds zei, dat Beie
ren en Duitsland terecht staan voor
ogen van alle oprechte mensen
ter wereld.
Haringvangst begint
1 Juni
DEN HAAG. Het Bedrijfschap
voor Visserijproducten heeft zijn
sanctie verleend aan het reders-
besluit over het uitvaren ter ha
ringvisserij. In een verordening
bepaalt het bedrijfschap namelijk,
dat het verboden is voor 30 Me]
1950 vissersvaartuigen ter haring
vangst te doen uitvaren. Tot 1 Juli
1950 mogen de haririgdrijfnetvis-
sersvaartuigen uitvaren en vissen
met ten hoogste 80 schotse netten.
Voor 14 Juni 1950 mag aan de wal
geen haring gekaakt wórden.
Voorts is het verboden gezouten
en/of gekaakte haring in Neder
land aan te voeren met een vaar
tuig. dat voor 30 Mei 1950 met een
visreis is begonnen.
Nog bijna drie weken dus en
dan vertrekken de haringschepen
uit de havens Vlaardingen, Sche-
veningen en IJmuiden ter visse
rij. Reeds nu heerst er'grote be
drijvigheid in de vissersplaatsen,
de schepen worden klaargemaakt
voor „de grote reis". Deze bedrij
vigheid bereikt haar hoogtepunt
in de „vlaggetjesdagen", die aan
het uitvaren vooraf gaan. De di
recteur van het Bedrijfschap voor
Visserijproducten, de heer drs D.
J van Dijk zal op Tweede Pink
sterdag aan boord van de logger,
waarmede de schipper het vorig
jaar .de best verzorgde haring van
Scheveningen aanvoerde, de on
derscheiding, de bedrijfschapswim
pel, hijsen. Hierna zal een grote
vlootrevue voor de kust worden
gehouden.
TOKIO. Ongeveer vijf en twintig
duizend dollar zal aan de Nederland
se regering worden terugbetaald in
de vorm van tin dat gedurende de
oorlog door de Japanners in Indone
sië werd geroofd; 15.392 kilogram tin
zal aan de Nederlanders worden te
ruggegeven. De Nederlandse belan
gen zijn behartigd door dr M. G.
Mout van de Nederlandse Missie
voor Herstelbetalingen.
