Rotterdam zónder de Rijn is als een
gymnasium zonder Latijn
Op Ahoy zal een echte rivier over
een brug stromen
„Stellendam 36" voert
magnetisch mijn mee
Landarbeidersbond viert
gouden jubileum
Bezoeker, let ook
eens op het „hoe"
N.S.-directie per feesttrein
door Noord-Brabant
Twee doden na
"echtpartij in
café
Onenigheid over
ziekenhuisbouw
Oude piepers genoeg, als de
nieuwe over 4 weken komen
Zaterdag 13 Mei 1950
5
putto** v/
(Van een onzer verslaggevers)
IN HET RIJKE Amerikaanse Yellow-
natuurreservaat staat op de top van een heuvel,
een prachtig uitzicht biedt op de omgeving,
bordje: „Inspiration Point". Dichters,
schilders, kruideniers, ijskast-fabrikanten en
bobby-soxers, die hier lange uren in meditatie
verzonken doorbrengen, worden door het be
zoek aan dat punt geïnspireerd tot mooie ge
voelens en grote daden.
het hartje van Rotterdam, in het toren
huisje aan de Noordelijke oprit van de Maas
brug woont en werkt de architect Herman P.
Haan. Onder hem, vóór hem en langs hem
stroomt de rivier. Dit is zijn „inspiratiepunt",
privé en zonder bordje. Is het verwonderlijk,
dat hij zich zo aangetrokken voelt tot het
„Ahoy'-project, dat hem werd toevertrouwd:
de collectieve inzending Rijnvaart?
De Rijn. Dat is meer dan 1225 km. water en
bijna 200.000 km2 stroomgebied. Meer dan grote
vloten lange aken, die traag onder de bruggen
doorglijden, meer dan de rederijen, scheep
vaartkantoren hier en enorme overslagplaat
sen, binnenhavens en stuwen verderop. De
R\jn, dat is de bloedsomloop van het vitaalste
deel van West-Europa. En bovneal: het is
Rotterdam.
Overzicht van het Rijnvaartpa-
viljoen in maquette.
Franse parachutisten
springen boven
Woensdrecht
DEN HAAG Dinsdag 16 Mei
zullen, ter gelegenheid van de offi
ciële opening van het Franse mili
taire kerkhof te Kapelle en van de
onthulling van het monument
aldaar, honderd Franse parachu
tisten om elf uur uit hun vlieg
tuigen springen boven de vliegbasis
Woensdrecht bij Bergen op Zoom.
Vandaar zullen zij naar Kapelle
worden gebracht.
Geologen uit Djakarta zijn in
allerijl naar Oost Java vertrokken
om een onderzoek in te stellen
naar de berichten, dat de vulkaan
Keloet weer begint te werken.
De Keloet had in 1919 een uit
barsting, waarbij 5000 mensen ge
dood werden.
Rotterdam zonder Rijn is als een
asium zonder Latijn", was een
zinrijke schoolspreuk. waarvan
de betekenis steeds dieper besef-
Zonder de verbinding met dat
norme achterland bezat deze stad
ennge attractie voor het interna-
ionale zee- en landverkeer. We wil
de historische fantasie niet te ver
en en aannemen, dat we ons nu
onder die poort-functie in plaats
met het herstellen van oceaan-
olossen in 45000 tons dokken, zouden
houden met de haringvangst of
boeten van netten. Maar dat het
sdorp uit de vroege Middel
en meer zou zijn geworden dan
zoveelste-rangs stad, is niet erg
aarschijnlijk.
oude waarheid in een nieuw
erhaal te bewijzen, is de taak van
en zijn medewerkers Jaap
onk, Pieter de Hooch', Ad Pontier.
evenmin als „Ahoy" de bezoe-
die toch al genoeg te verwerken
wenst af te matten met een
etenschappelijk technisch bombar-
ment van woorden en cijfers, wil-
wij hier een gedetailleerd over-
cht geven van de objecten, die de
deling Rijnvaart telt. Er moet toch
lets van een verrassing blijven,
er zijn genoeg andere aspecten,
aandacht verdienen.
Ahoy" wordt namelijk niet alleen
min of meer imposante tentoon-
elling. Het is ook een zeldzame ge-
genheid en een bijzonder forum
ontwerpers, artisten en technici
moderne, progressieve ideeën
te geven. Binnen zekere aesthe-
en natuurlijk ook financiële
nzen hebben de „Ahoy"-mensen
blanche gekregen voor het rea-
eren van gedurfde, frisse opvat
en, die gelukkig nu eens breken
de gewone expositie-routines.
de doorsnee-bezoeker zal dat
getwijfeld het een en ander eisen;
als hij er zich op instelt niet
te zien w a t er geëxposeerd
maar ook h o e. in welke vorm
ruimtelijke indeling, dan kan een
wek aan „Ahoy" dubbel interes-
worden.
„De lucht in"
heeft Haan bij zijn opdracht
het Centraal Bureau van Rijn-
Binnenvaart, dat hierbij nauw
enwerkt met Franse en Zwitserse
"jven, zich bij zijn ontwerp
uwkeurïg rekenschap moeten ge-
van de ruimte De plaats 'bij de
pwand van de „grote hal" dwong
als het ware „de lucht in te
de afdeling bestaat dan ook
een parterre, die in hoofdzaak de
tone, het verleden laat zien. en
spiraalvormige brug. waarover
een tocht maakt langs de Rijn,
hij nu is.
bezoeker, die dat beetje extra-
ite doet, waarover we zojuist
ken, begrijpt nu ook de zin van
opzet. Die lange brugspiraal, 85
tor lang. is niet zomaar een gril-
idee. Het historisch begin met
rama's, maquettes, tekeningen en
immers leidt de bezoeker van-
naar de oprit van de brug. Lo-
zoals een schip 250 meter moet
Sen om Bazel te bei eiken, zo
akt men op „Ahoy" eeu (gelukkig
3Jb m hoge) klim naar Zwit-
'and toe Daar ontspringt dan een
Rijntje) aan het gletseherpla-
Apropos, Rijn is afgeleid van
oud-Germaanse rennan. dat is ons
en. ook ruisen. En inderdaad
er van die ..Ahoy"-gietscher een
topje neer in een goot over de
■brug heen Dat is een vrij na
zistisch schouwspel, een echt rl-
)e met een sluis hier en een
rama ginds. Het zou natuurlijk
k de opzet strijden, indien die hele
langs de Rijn een nauwkeurige
kleining van de werkelijkheid zou
en- Schematische voorstellingen
bepaalde essentiële momenten
elen de „kijkspelen" af met hier
ftoar een rustpunt. Om een voor-
'd te noemer: in het atelier van
Fischer zagen we een tableau
1 Zevengebergte, het land der
Allerkostelijkste reusjes zijn
bezig of juist klaar met hun
eppende" arbeid. Ze hangen lui
de top van hun bergjes of staan
toet de schop in de hand hun
Stoten te bezien.
n8S Frankrijk door Duitsland
tot het Rijntje naar Nederland
wanneer een groot geopend schot
is gepasseerd, dat de hele afdeling
ruimtelijk verdeelt, komt het eind
doel in zicht: de Rijn- en wereld
haven Rotterdam De rivier verlaat
de brug. stroomt door een grote ma
quette van de stad en valt op een
grote draaiende aardbol: de zee, de
poort naar de wereld is bereikt.
Dit is de opzet van de collectieve
inzending Rijnvaart, zoals wij die in
staat van wording hebben kunnen
zien In ruwe trekken, want het meer
spectaculaire deel. de vervaardiging
en afwerking van de individuele ob
jecten, de decoratieve verzorging,
waaraan de kunstenaars Gust Ro-
mijn, Daniel den Dikkenboer en Ger
van Iersel werken, zal nog de nodige
verrassingen brengen. Maar nu al
kan vastgesteld worden, dat de op
lossing. die Haan en de zijnen voor
hun opdracht gevonden hebben, ge
slaagd, aantrekkelijk en vooral moe
dig is.
De Noorse hoofdstad viert op
14 Mei haar 900ste verjaardag,
doch nu reeds vormen 30.000 Ne
derlandse tulpen in heldere kleu
ren een feestelijke aanblik voor het
parlementsgebouw en de universi
teit. Deze bloemen zijn een ge
schenk van Nederland aan Oslo en
de gevers zullen z;ch laten verte
genwoordigen door de burge
meesters van Amsterdam en Rot
terdam en de bloembollenexpor
teur G. Mastenbroek.
Verheugde burgemeesters
hebben nog wensen
(Van onze verkeersredacteur)
„Ik ben ten volle voldaan". Die
woorden sprak in Roosendaal de
Commissaris van de Koningin in
Noord-Brabant prof. dl*. J. E. de
Quay. Fn die woorden sloegen op
de eerste officiële reis op het geë-
lectrificeerde baanvak Dordrecht
Boxtel en Lage ZwaluweRoosen
daal. Maar prof. de Quay ontwik
kelde nog een tweede gedachte en
wel die van de veel grotere oriën
tatie van Noord-Brabant op Noord-
Nederland welke nu mogelijk werd.
De president-directeur van de Ne
derlandse Spoorwegen sprak in
Roosendaal vooral zijn collega's in
België toe In ronde Hollandse
woorden zei hij: „We geven elkaar
een poot".
spoorwegen met de electrificatie
En toen was het weer rijden ..ge
blazen" nu per dieeel-electrische
trein, eerst naar Bergen op Zoom
en toen dwars door Brabant terug
In Scheveningse haven
gedemonteerd
(Van één onzer verslaggevers)
Een gewicht van meer dan drie
honderd kilo moesten Scheveningse
vissers aan boord van bet kustvaar
tuig „Stellendam 36" Donderdag
om kwart voor zes torsen. Het net
wilde maar niet omhoog en toen
het eindelijk aan boord was gehe
sen, bleek er vrijwel geen visje In
te zitten. Wel een luguber metalen
ding: een mijn. die bij nader inzien
een „magnetische" bleek te zijn van
Duits fabrikaat.
Zodra het gevaarte aan boord was
kwam het scheepje slagzij te liggen
door het enorme gewicht. Niette
min besloot men naar huis te varen
om zich zo spoedig mogelijk van
het gevreesde oorlogstuig te ont
doen.
Zo liep de „Stellendam -36" Don
derdag de Tweede Binnenhaven
van Scheveningen binnen Onmid
dellijk waarschuwden de vissers de
bemanning van het marifievaartuig
Douwe Aukes" Besloten werd het
scheepje met de zonderlinge vangsi
naar het noord westelijk gedeelte
van de eerste binnenhaven te sle
pen. omdat daar slechts weinig
schepen lagen. Slepen achtten de
marine-deskundigen noodzakelijk
daar het aanzetten van de motor
der „Stellendam 36" een te grote
schok zou kunnen geven.
s Middags om één uur zijn tech
nici van de marine aan het werk ge
gaan om de magnetische mijn te de
monteren.
Gebleken is, dat het vissersvaar
tuig, „Stellendam 36", dat gisteren
een magnetische mijn naar Sche
veningen meevoerde, in niet door
Australisch piloot
te Djakarta in
maag geschoten
DJAKARTA Een Australische
piloot van de „Garuda Indonesian
Airways" is door twee bewapende
Indonesiërs in uniform ernstig ver
wond. Men is van mening, dat de
twee Indonesiërs de piloot. Boderick,
die in het Zuidelijk deel van Djakar
ta reed. lieten stoppen, waarna zij
hem in de maag schoten. De toestand
van de gewonde geeft reden tot zeer
grote ongerustheid. Op verzoek van
de Australische ambassade hebben
de Indonesische autoriteiten een on
derzoek ingesteld.
de marine vrijgegeven water heeft
gevaren. De schipper heeft zijn
mannen en zichzelf hierdoor aan
een groot gevaar blootgesteld.
Hoewel van het oorlogstuig, dat in
het net was blijven hangen, de
ontsteking defect was, is technici
van de marine bij het demonteren
gebleken, dat de springlading nog
in prima conditie verkeerde. Dit
bleek pas, nadat de mijn van de
uurwerken wa ontdaan. Het
„stoffelijk overschot" van het ge
vaarte, dat met een parachute
moet zijn neergelaten, rust thans
op het achterdek van de „Douwe
Aukes", het werkschip van de
mijnenvegers der marine, dat van
daag Scheveningen heeft verlaten
met bestemming Den Helder. Des
kundigen hebben verklaard, dat de
magnetische mijn minstens 80.000
gulden heeft gekost. Het gewicht
bedraagt rond driehonderd kilo.
WAT VOOR WEER?
Milde IJsheiligen
De hogedruk neemt slechts lang
zaam a/. Het weer blijft nog stèeds
onder de invloed van het enorme
gebied met hoge barometerstand,
dat zich nu van Scandinavië tot
dicht bij de zuidpunt van Groen
land uitstrekt. Het zal daarom mooi
en droog blijven, maar het cen
trum van de hogedruk ligt niet zo
gunstig als enige dagen geleden.
Het verplaatst zich n.l. van Scandi
navië naar de Oostkust van Schot
land. waardoor de wind vooral in
het Noorden van ons land van Oost
naar Noord-Oost tot Noord is gaan
draaien. Er bestaat daarom een
kans dat de toevoer over het koude
Noordzeewater de temperatuur
minder hoog zal doen worden, met
de mogelijkheid van het binnen
dringen van mist of bewolking uit
zee.
Voor Zuid- en Midden-Nederland
is het gevaar van wolken en mist
uit zee niet groot, en het weer zal
hier langer mooi blijven. Intussen
beginnen de IJsheiligen hun slech
te reputatie meer en meer te ver
liezen. Verleden jaar werd het te
Amsterdam van 11 tot 13 Mei ta
melijk koud, echter zonder nacht
vorst. maar de laatste 5 jaar zijn
deze dagen juist vrij warm. En
gisteren bereikte het kwik te Am
sterdam 22.8 graden Celcius tegen
eergisteren 20 4. De temperatuur
was vannacht zelfs 12.1 graad Cel
sius: dus geen sprake van de ge
vreesde nachtvorst.
over Den Bosch naar Nijmegen. En
weer volgden de toespraken. Hier
en daar uitte een burgemeester een
wens die liep van een betere-over
weg tot een compleet nieuw sta
tion. De directie van de N S. komt
niet iedere dag in Brabant, en nu
die directie er wès uitten enkele
burgemeesters hun wensen.
Maar alle burgemeesters namen
altijd het woord „voldaan" in hun
.redevoeringen op. al liet een en
kele soms ook de woorden „niet he
lemaal voldaan" horen.
Maar niemand vergat, dat de
van deze lijnen 91 km. baanvak
lengte toevoegen aan het 762 km.
lange geèlectrificeerde net, zodat
thans in totaal 853 km. baanvak is
ingericht voor electrische exploita
tie; dat betekent dat thans een
kwart van het gehele spoorwegnet
geëlectrificcerd is. Daarnaast gaan
nu de diesel-electrische treinen
Vlissingen—Nijmegen lopen, want
de stoomtreinen zullen in Brabant
op de geëlectrificeerde en overige
hoofdlijnen zo goed als geheel ver
dwijnen.
Zo werd dan de eerste vijf jaar
van de opbouw van de N.S. afge
sloten.
Maar toen in Utrecht het gezel
schap uit elkaar ging, en er nog
enkele goede woorden gesproken
werden en velen elkaar de hand
schudden, werden zachtjes door
iemand zo maar een paar woorden
gezegd, die bij dit bedrijf zullen
uitkomen ook: „Tot het volgend
jaar in Twenthe". Want dan is de
electrificatie daar gereed.
SITTARD Donderdagavond
omstreeks half twaalf ontstond in
café Smeets te Leyenbroek-Sittard
een hooglopende ruzie, die al heel
spoedig in een ware veldslag ont
aardde, waarbij van messen gebruik
gemaakt werd en ook een serie
schoten uit een revolver gelost wer
den. Toen de politie ter plaatse
verscheen, vond zij twee doden; de
gebr. Basili, een uit Noord-Brabant
en een uit Zuid-Holland, woonwa
genbewoners. Verder was de 85-
jarige Hart uit Leyenbroek levens
gevaarlijk gewond en ook een ze
kere Marx, uit Sittard. De overige
leden van het gezelschap, aclit
mannen en een vrouw, waren met
twee auto's ertussenuit gegaan. De
politie is overgegaan tot arrestatie
van verschillende personen; ook de
beide auto's zijn in beslag genomen.
Tournee Concertgebouw-
Orkest 1950 in U.S.A.
voorlopig opgeschort
NEW YORK. De onderhande-
lingen tussen het Amsterdams Con
certgebouw Orkest en NCAC (Na
tional Concerts and Artists Corpo
ration) inzake de Amerikaanse
tournee van dit orkest in October
van dit jaar zijn afgebroken wegens
moeilijkheden. Zij moeten toege
schreven worden aan verschil van
opvatting over de betekenis van 't
woord „garantie".
Er heeft altijd een groot verlan
gen bij het Concertgebouworkest
bestaan om een Amerikaanse tour
nee te maken maar dan alleen on
der behoorlijke voorwaarden.
Minister mr. J. in 't Veld die een
New Yorkse persconferentie hier
over bijwoonde in zijn hoedanig
heid van bestuurslid van het Con
certgebouw, verklaarde dat er
slechts een voorlopige overeenstem
ming tussen orkest en NCAC was
bereikt en dat men in Nederland
blijkbaar sterker dan in de Ver
enigde Staten had gevoeld dat al
les nog afhing van een nadere uit
werking daarvan.
Hij sprak de hoop uit, dat een
betere oplossing zou kunnen wor
den gevonden voor een tournee in
1951 na rustiger voorbereiding.
VOOR DE ZONDAG
De Koemg
der wereld
Op huisbezoek deze week ont
moette ik iemand, die óók heeft
staan kijken naar het bombardement
op Schiphol, 10 Mei 1940. Nadat we
enkele herinneringen hadden opge
haald uit die verschrikkelijke nacht,
was er een wonderlijke saamhorig
heid: dat we zo op een onderdeel
dezelfde schrik en ontzetting hadden
doorgemaakt.
Zoals we toen beiden naar Schip
hol keken, terwijl de eerste scheme
ring van de voorjaarsmorgen jube
lend opging, maar de één stond aan
de noord-zijde, en de ander ten zui
den van deze menselijke hel, zó
staan wij allen rondom het gebeu
ren van de dag. Daar is zo machtig
veel, dat we niet begrijpen kunnen,
zoveel leed, zoveel kwaad, zoveel
dood. En de jubel van het voorjaar
kan ons een ogenblik gevangen hou
den, we worden wreed gestoord in
elke poging, om ons daarin te ver
dromen.
Temidden van deze mensheid staat
niet alleen de verschrikking. Daar is
ook het getuigenis van Hem, die de
verschrikking gepeild heeft, niet al
leen onder ons, maar óók in ons. Die
geleden heeft en gestorven is. Deze
Heiland is ten hemel gegaan en aan
Gods rechterhand gezeten. Wie Hem
kennen, buigen zich niet onder het
onontkoombare en verliezen zich
niet in het moordend vuur van de
vragen. Zij weten door alles heen:
toch is Christus Koning der wereld.
En ze trekken verder, biddend: Uw
Rijk kome, o Heer. Is het wonder,
dat zij een nieuwe gemeenschap vin
den? v. E.
Vastende adder-fakir toont
zijn grote koelbloedigheid
RIJSSEL Toeschouwers renden
in paniek uit een klein café te Rijs-
sel toen een vrouw een ruit verbrij
zelde van de glazen kist, waarin
zich de 41-jarige fakir Merindah
Burmanh bevindt, in gezelschap van
80 kronkelende adders. De fakir
doet, gelegen op glasscherven, een
poging om het wereldrecord vasten
te breken. Hij begon hiermede op 4
Mei. Inmiddels zijn 30 van de 110
slangen, die met hem in de kist
werd opgesloten, bezweken. De fakir
maakt het nog goed.
Vrijdagochtend echter kreeg een
vrouw het op haar zenuwen, toen zij
zag hoe de fakir zich de hongerige
adders van het lijf hield. Zij liet
haar zware, met koper beslagen
handtasje, op de kist vallen waar
door een ruit verbrijzeld werd. De
omstanders zetten het op een lopen,
maar de fakir hield het hoofd koel.
Hij hield zijn slangen in toom en
liet een glazenmaker komen.
Export pootaardappelen
zeer bevredigend
DEN HAAG. De Nederlandse
export van pootaardappelen (oogst
1949), die thans practisch achter de
rug is, bedroeg ruim 300.000 ton te
gen een waarde van ruim f 60 mil-
lioen. België en Frankrijk waren de
voornaamste afnemers, met respec
tievelijk rond 93.000 en 78.000 ton,
Andere belangrijke afnemers wa
ren Spanje (34.000 ton), Duitsland
(25.000 ton), Zwitserland (23.500
ton) en Portugal (14.000 ton).
Van oogst 1948 werd in totaal
bijna 275.000 ton uitgevoerd, ter
wijl de gemiddelde vooroorlogse
export ca. 150.000 ton bedroeg. De
uitvoer van pootaardappelen oogst
1949, die het dubbele van de voor
oorlogse export bedroeg, mag dus
alleszins bevredigend worden ge
noemd.
Dr Ozinga bleek vals
beschuldigd
DJAKARTA Op een vraag in
verband met de arrestatie van dr.
Ozinga, die dezer dagen in vrijheid
werd gesteld, deelde de minister
van Voorlichting der Ver. St. van
Indonesië mede, dat de heer Ozin
ga indertijd in voorlopige hechtenis
werd gesteld op grond van een zeer
ernstige aanklacht. Zijn onschuld
is echter gebleken, weshalve hij op
vrije voeten is gesteld, aldus de mi
nister.
Marten Kalsbeek, 26 jaar, gaf eerste
stoot in goede richting
(Van onze landbouwredacteur)
Marten Kalsbeek werkte rondom het begin van deze eeuw als arbeider
in de zuivelfabriek te War ga. II(j was niet dc enige, die in die Jaren in
verzet kwam tegen de ongelimiteerde werktijden, de zeer lage lonen, het
ontbreken van sociale voorzieningen is (een nog vrijwel onbekende uit
drukking in die tUd) b(j ziekte en ongeval en het overgeleverd z(jn aan
diaconale of burgerlijke liefdadigheid bij werkloosheid. Marten Kalsbeek
behoorde tot de zeer weinigen, die constructieve ideeën had om aan die
toestanden een einde te maken. Zijn idee was: het oprichten van een bond
voor arbeiders in de zuivelindustrie, die de strijd tegen de maatschappe
lijke achterstand van zijn leden zou kunnen voeren. H(j is de man geweest,
die 13 Mei 1900 te Leeuwarden het initiatief nam tot oprichting van een
dergelijke bond.
de alcohol de enige „vreugde"
bracht, hebben de Nederlandse
agrarische arbeiders zich uit eigen
kracht opgewerkt, tot een plaats
waarin hun grote verantwoordelijk
heid voor de gang van zaken in
onze land- en tuinbouw te dragen
is gegeven. Zij' hebben bewezen, dat
die verantwoordelijkheid hen ten
volle kan worden toevertrouwd. De
Algemene Nederlandse Landarbei
dersbond, steekt vandaag de vlag
gen uit en viGrt feest in zijn ge
boortestad Leeuwarden. Hij heeft
er alle reden voor en recht op!
De geschiedenis van de laatste
halve eeuw heeft bewezen, dat zijn
initiatief van moeilijk te overschat
ten belang is geweest voor de
agrarische arbeiders in Nederland.
Vandaag viert te Leeuwarden de
Algemene Nederlandse Landarbei
dersbond zijn vijftigjarig jubileum.
Voor dit jubileum legde Marten
Kalsbeek 13 Mei 1900 de eerste
steen. Vier jaar later stierf hij, 30
jaar oud. Maar zijn werk is voort
gezet en uitgegroeid tot een krach
tige organisatie met 31.586 leden
over vrijwel het gehele land.
De Nederlandse agrarische arbei
ders hebben zich in 50 jaar opge
werkt van een groep, die als „de
minsten van ons volk" werd be
schouwd, tot een krachtig georgani
seerde en bekwame arbeidersstand,
die in de landbouw als volwaardige
bedrijfsgenoten worden erkend en
tot in de hoogste agrarische orga
nisaties een gezaghebbende stem
heeft.
Hun loon is opgetrokken van 70
cent tot een gulden per dag, tot
een met andere vakarbeiders ge
lijkwaardig niveau. Hun arbeids
uren zijn vastgelegd in C.A O.'s
Alle sociale verzekeringswetten gel
den ook voor de landarbeiders. Va
cantia met behoud van loon is van
een niet voor te stellen begrip tot
werkelijkheid geworden. Een klem
bedrijfspensiocn kwam tot stand.
In de Stichting voor dc Landbouw
zijn zij op gelijke voet vertegen
woordigd als de boeren en tuinders.
Straks zullen zij hun invloed in dc
publiekrechtelijke bedrijfsorganisa
tie doen gelden.
Uit een toestand van moedeloos
heid en onverschilligheid, waarin
Toestand in Indonesië
Kamer zal gelegenheid
krijgen tot debat
met regering
(Van onze parlementsredacteur)
Minister Van Maarseveen heeft
de Tweede Kamer medegedeeld,
dat hij gaarne bereid is aan het
verzoek (dat wij elders afdrukten)
te voldoen om zéér binnenkort
mededelingen over de gang van
zaken in Indonesië te doen, voor
zover daarbij het Unieverband en
de Nederlandse belangen zijn be
trokken.
Zeer waarschijnlijk zal hij de
Kamer in de week voor Pinkste
ren een schriftelijke nota over
handigen, waarover zij dan op de
daarop volgende dagen met de re
gering in openbaar debat kan tre
den. In verband met deze mede
deling heeft prof. Gerbrandy (AR)
zijn verzoek om de regering vragen
le mogen stellen over de. staatkun
dige ontwikkeling binnen R.I.S.,
ingetrokken.
Zeepost voor Oost en West
DEN HAAG. Met de volgende
schepen kan zeepost worden ver
zonden. De data. waarop de corres
pondentie uiterlijk moet zijn ter
post bezorgd staan, tussen haakjes,
achter de naam van het schip ver
meld:
Indonesia: s.s. „Zeeland" (16 Mei);
Nieuw-Guinca (rechtstreeks); ss
„Riouw" (20 Mei);
Ned. Antillen: ss. „Baarn" (23
Mei);
Suriname: ss. „Bonaire" (29 Mei)
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. Om half twee
Donderdagnacht ging de Kamer in
arren moede naar huis, nadat over
een motie van de enige arts in het,
overigens zeer kleine, gezelschap
de standpunten niet verzoenbaar
bleken. Dat de ziekenhuisbouw bij
aanvullende begrotingen van soci
ale zaken werd geregeld, voor 1948
en 1949. verdroot de heer M o 1
(KVP), H(j wilde, en anderen met
hem, deze materie geregeld zien
bij aparte wet, welke waarborgen
geeft voor de noodzakelijke vrye
ontwikkeling van het particuliere
ziekenhuiswezen. Gesteund door
A.R., C.H. en V.V.D diende hij
een motie in deze geest in.
Minister J oekes stond niet af
wijzend tegenover een wettelijke
regeling, maar omtrent haar stel
sel wilde hij zich niet binden,
hoezeer hij ook het particuliere
ziekenhuiswezen een goed hart
toedroeg: met de heer van Lienden
(Arb) vond de bewindsman dat de
motie te ver ging In het stelsel
van de heer Mol zouden ook zie
kenhuizen subsidie moeten krijgen,
die deze relatief minder nodig heb-
den. Bovendien vond de minister
zeker overheidstoezicht ook wen
selijk, om in deze tijd doublures of
onnodige verscheidenheid in Kost
bare apparatuur te voorkomen. Er
is nog te weinig ordening in het
ziekenhuiswezen. Voor deze nood
zaak heeft de motie te weinig oog.
Dit ontkende de heer Mol: hU
verlangde echter, dat deze orde
ning op basis v:n vrijwilligheid
zou berusten.
Hij handhaafde derhalve zijn
motie, al was hij bereid er aan toe
te voegen, dat bij dit vraagstuk
met de financiële belangen van
de staat rekening moest worden
gehouden. De minister vond dat
echter een te geringe tegemoetko
ming. Zo bleven de standpunten
tegenover elkaar staan.
De nacht bleek inderdaad raad
geschaft te hebben. Nader overtog
had de motie een inhoud gegeven,
welke meer met de gevoelens van
de bewindsman overeen stemde. In
haar nieuwe vorm verlangde zij
waarborgen voor een gezonde
ontwikkeling van het particuliere
ziekenhuiswezen en drong zij aan
op een nader bij de wet
vast te stellen norm. Tegen
deze motie had minister Joekes
geen bezwaar. Zij werd z h.s. aan
vaard. Hetzelfde geschiedde met het
wetsontwerp.
(Van onze landbouwredacteur)
AMSTERDAM Nog een goede maand en we zitten weer midden In dc
oogst van nieuwe aardappelen. Over ongeveer twee weken worden de eerste
van dc koude grond verwacht. Zonder nachtvorstschade zouden z(| waar
schijnlijk een dag of tien eerdor op de veilingen verschenen zijn. De vraag,
of er tot half Juni nog voldoende oude aardappelen zijn, is eigenlijk geen
vraag meet. De indruk wordt steeds sterker, dat er straks nog een over
schot aan behoorlijke oude consumptieaardappelen zal blijken tc bestaan,
wanneer de nieuwe reeds volop aan de markt komen (Dat „behoorlijk"
dan in vergelijking met de tijd van het jaar. want men kan in Juni niet
dezelfde kwaliteitseisen aan een aardappel stellen als in Januari).
We hebben het aan het vrij koele
voorjaar te danken, dat de meest ge
vraagde kleiaardappel, het Bintje,
nog tot volgende week verkrijgbaar
is. zij het dan voor de prijs van 19—
20 cent per kg Aan de Bintjes wordt
door de groot- en kleinhandel wei
nig of niets meer verdiend, de enige
die er goed mee is is de boer. Maar
volgende week is het ook voor hem
afgelopen Rode Star is er nog wel.
maar schaars en dus duur. 23 cent
in de winkel (de boer vraagt 20 ct).
Goedkopere soorten, zowel van de
klei als het zand. zijn er nog ruim
voldoende. De Noordelingen zijn
hiervan de beste; zij doen thans in
kwaliteit weinig of niets onder voor
de Bintjes en zijn veel goedkoper.
1415 cent voor de beste en 1213
cent voor iets afwijkende.
De Alpha's zijn eveneens goed,
maa- nog al wisselvallig; de beste
partijen hebben echter de overhand;
de winkelprijs ligt op 16 cent, iets
mindere soort enkele centen goed
koper. De Alpha heeft soms de
eigenschap grauw op te trekken tus
sen pot en tafel; het beste middel om
dit te voorkomen is 24 uur vóór het
koken tc schillen en in het water
zetten. Dit verdient trouwens aanbe
veling voor alle aardappelen in dere
tijd van het seizoen.
De Industrie (geen industrie-aard
appel!) heeft een iets lagere con- i
sumptiewaarde, wat ook in de prijs I
tot uitdrukking komt (12—13 cent). I
maar de voorraad hiervan is bijna
op.
De goedkoopste aardappelen zijn
de Voran, Wilpo en Record (12 ct.).
Deze kwaliteiten zijn nog al wissel
vallig in hun neiging tot verkleuren, i
De ene keer zal men een betere soort
treffen dan de andere. Over het plge-
meen zijn zij hun geld zeker waard.
Men dient er, zo laat in het seizoen
van de oude aardappelen, rekening
mee te houden, dat de kwaliteit van
eenzelfde soort sterk uiteen kan
lopen, er komen thans in allo rassen
kwaliteitsverschillen voor van vier
cent per kg De aardappelhandel is in
deze tijd van het jaar een uiterst
moeilijk en zeer riskant bedrijf. Zo
wel grossier als winkelier moet in
deze weken voor lage winstmarges
werken bij een toenemende kans op
uitval.
Begin Oosterpolder
goedgekeurd
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. Dc Tweede Ka
mer heeft Donderdagnacht z.h.s
haar goedkeuring verleend aan een
wetsontwerp tot dekking van de
kosten van een drietal dijkwerken
in de Oosterpolder. Binnenkort zal
tot gunning tot een bedrag van
f 20 millioen worden overgegaan
De heer Engelbertink (K.V.P.)
vond, dat de Ka.ner eigenlijk voor
een voldongen feit was gesteld: hij
zou er de voorkeur aan hebben ge
geven als met de Westerpolder was
begonnen
De heren den Hartog V.V.D.)
Algra (AR.). de Ruiter (C.H.) en
Vondeling (Arb.) konden zich met
dr gang van zaken zeker wel vere
nigen.
Minister Spitzen deelde mede, dat
omtrent de volgorde der verdere in
poldering nog geen beslissing is ge
nomen: het staat nog niet vast of na
de Oostcrpolder, de Wester- of dc
iid-polder zal worden ingepolderd.
In het raam van het welvaarts
plan voor de gemeente Kapelle in
Zeeland wordt een nieuw raad
huis gebouwd. Het oude gemeen
tehuis is tt.idens de oorlogshande
lingen in Mei 1940 geheel ver
woest. Het in aanbouw zijnde ge
meentehuis van Kapelle.
