DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Sprookjeswereld van Versailles herwintr haar koninklijke luister Engeland en Benelux kunnen meewerken aan plan-Schuman Koninklijk Paar verovert hart van de Parijzenaar Bevin wil China toelaten tot de Verenigde Naties Socialistisch plan tot internationaal beheer van sleutelindustrieën Lord Wavell overleden Het plan-Schuman is stoutmoediger „Concreet voorstel voor de samensmelting Europa r Tweede kamer wacht opening zaken Beheersinstituut 10e Jaargang, no. 121 Donderdag 25 Mei 195C In het zoeklicht Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330. !<cdacllc Administratie: Snonckaer.laan 7 Wsloort Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnement»- Uitgave: N.V. De NieUWe Pers Tcldooa rcdactie 429L prijs 32 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent. Hoofdredacteur: Tj. DE BOORDER In de beroemde door bomen omzoomde Rotonde van de pa leistuinen van Versailles, langs het terras der spuitende fontei nen, hebben koningin Juliana en prins Bomhard even kunnen verademen van de vermoeienis sen. Westerling wordt (Van onze correspondent) PARIJS. De tweede dag is om. Maar wy kunnen U melden, dat Parijs veroverd is. Communiqué van het hoofdkwartier van Vincent Auriol zelf. De grote Cadillac, met de Koningin gezeten naast de president der republiek, is al haast een vast evenement geworden in het Parijse straatleven. Het applaus en het gejuich der voetgangers, die aan de trottoirs geschaard staan, neemt met ieder uur in kracht toe. Het grote Paryse avondblad „France Soir", heeft een vergeefse poging gedaan, de Parijzenaars Nederlands te leren: „Leve DE Nederland", sprak het met grote letters zijn lezers voor. Het is te ingewik keld, maar „Vive la Reine" wordt steeds gebruikelijker en de Parijzenaar krijgt plezier in die uitroep. Kent U Versailles? Versailles in de rozen? Versailles met de duizen- 1 den vogelstemmen? Onder een heer lijke zomcrnamiddaghcmel. met een zoele wind? De bassins klateren, de Versailles heeft onze Koningin ongemeen geboeid. Zij vroeg pre sident Auriol op de trappen van het Grand Trianon naar ettelijke bijzonderheden. bronzen laten ten minste hun spie gelbeelden spartelen in het water, dat zij zelve opwerpen. Ruisende bomen en de grasperken geven met hun elegante lijnen zelfs aan de idylle nog de stijl van een monu mentaal koninkrijk. Trianon: een in rozen, hortensia's en bladgroen uitgevoerde menuet. Tegen dit Trianon is niets bestand, zelfs niet het protocol. Gisterochtend was de Koningin gekleed in écn grijze jurk met een korte zwarte mantel en een witte hoed. De prins was in de uniform van generaal van het luchtleger. Erkenning van Ma os bewind is een goede stap geweest LONDEN. Minister Bevin heeft in het Lagerhuis verklaard, dat de Britse regering van oordeel is, dat het Communistische China tot de Verenigde Naties dient te worden toegelaten. Hij voegde daaraan toe, dat het de schuld van Rusland is, dat China buiten de Verenigde Naties slaat. Rusland moet, hangende de besprekingen over toelating, aan het werk van de V.N. deelnemen. De Ver. Staten hebben verklaard niet voor China's toelating te zullen stemmen, doch ook niet hun veto er tegen te zullen uitbrengen. Wij trachten heel eerlijk zeven leden van de Veiligheidsraad te vinden, die voor China's lidmaatschap zijn. Maar Rusland moet niet door zijn boycot het werk van de Ver. Naties op houden. Bevin verklaarde dit tijdens een Lagerhuisdebat over de Britse poli- I tick in het Verre Oosten en in zuid- I oost Azié, waarin hij zich onder I neer verdedigde tegen critiek van I Anthony Eden op Engelands erken- I ning van Mao's bewind. I Ik ben van mening, aldus Bevin. I dat deze erkenning juist was en dat I du in een paar jaar zal blijken. Ik geloof niet, dat-we een verkeerde stap hebben gedaan. Op het tijdstip. I dat wij haar ondernamen, was het Igocd de Russen niet in de gedachte I te sterken, dat zij het enige volk I vormen, dat iets voor China wil Idoen. Als Engeland, evenals de Ver- lenigde Staten. China in de steek I had gelaten, geloof ik, dat wij het I Verre Oosten voor altijd zouden TURKIJE Proef met democratie lj\/[ ET de aanvaarding van 't ambt I1 van president door CelalBayar, leider van de Democratische Partij, heeft in Turkije de „presidentiële dictatuur" plaats gemaakt voor de democratie. President Bay ar is de ■opvolger van Kemal Atalurks poli tieke erfgenaam, Ismet Inönu, die ■het programma van modernisering, ■ontworpen door Ataturk, heeft uit- gevoerd tot een punt van politieke ■vnjheid, waarop de trotse bepaling ■uit de Turkse grondwet: „iedere ■Turk is vrij geboren en vrij bij het lieven" werkelijkheid is geworden. ■Het is een ironie, dat president Inönu ■en zijn Volkspartij, die deze bloede loze i evolutie voorbereidden, er zelf |het slachtoffer van geworden zijn. Het regeringssys teem. gevestigd door Ataturk, leg de formeel de macht in handen van een Grote Na- luonale Vergadering, welke een pre sident koos. die op zijn beurt de mi- pisters aanwees. Daar echter Ataturk FR Inönu leiders waren van de enige |R Turkije toegestane politieke par- T'J. was hun macht onaantastbaar, plaar vijf jaar geleden gaf Inonu zelf jdo stoot tot de vorming van een op positionele partij. Bij de verkiezin gen van 1946 bleef de nieuwe partij, R democratische verre in dc min derheid. Zij beschuldigde de Volks partij toen van oneerlijkheden bij Pet tellen der stemmen- Daarop is de pueswet veranderd en thans hebben p democraten een flinke overwin ds behaald. Turkije's binnenlandse 'moeilijkheden zullen niet automa- i^ch door de nieuwe vriiheid wor- Tkn opgelost. Sterke autoritaire stro- ^'Rgen. in de kaart gespeeld door J"rküe's ligging aan de grenzen van F-R vijandig Rusland, blijven. Maar P"ist onder deze omstandigheden Tj°et 't leerzaam zijn. gade te slaan. F de democratische zuurdesem een "hand. dat eeuwen lang slechts tyran- we heeft gekend, doortrekken kan. hebben verloren. Thans zijn onze vriendschappelijke betrekkingen in dat gebied hechter dan zij ooit ge weest zijn en er zijn tekenen, die er op wijzen, dat Rusland niet tevre den is over de resultaten, die het in zuidoost Azié bereikt. 's Middags was de Koningin gekleed in een zwart zijden japon en zij droeg een hoedje van aigrettes. Mevrouw Auriol droeg een blau we jurk met witte stippen en een witte hoed. De stoet is op weg nu naar Versailles. Even houdt zij stil voor de diamantslijperij van de heer Asscher. De ambassadeur van Boet- zelaer stijgt af om de heer Asscher. een bekende figuur uit de Neder landse kolonie, de hand te drukken. Hij stelt de leiding van dit bedrijf voor aan de Koningin. Wanneer de koninklijke stoet het park van Versailles binnengaat ont plooien de grote fonteinen hun rui kers van waterstralen. Onder lei ding van de hoofdconservator wor den de bosschages, reeailles en de colonnades bezichtigd. In Groot- Trianon. de zaal der bronnen, wordt een cocktail aangeboden. Hierna geeft de Grote Galerij plaats aan 63 gasten voor het dejeuner. De tafel is u-vormig en zo gerangschikt, dat de Koningin een onbelemmerd uit zicht heeft op de prachtige tuin en de spuitende fonteinen. Nadat de koffie is geserveerd be gint de bezichtiging van het ver rukkelijke ..Dorpje der Koningin", dat de koninklijke bezoekers lang ophoudt. De lichte toiletten ver spreiden zich langzaam door het park. terwijl de hoofdconservator van Versailles de Koningin de tuin toont Het is alsof Manet zijn palet op het gazon van Versailles had achtergelaten. Het wordt tijd om naar het thea ter van Marie Antoinette te gaan. Het protocol is in het gedrang ge komen de tuin van Trianon heeft de Koningin gevangen gehouden Maar eindelijk komt zij. De muziek zet een statige pavane van Gervais in. Dan klinken dc droge kloppen waarmee ook hier de aanvang van het stuk worden afgekondigd: „l'Epreuve" van Marivaux begint. Het is het bekende thema van de strijd tussen liefde en stand, maar thans als hel ware van dc andere kant aangevat. Dc adellijke min- saar tracht niet de beminde te ver leiden en de beminde vrouw intri geert niet. Zij weert slechts af. Deze omkering geeft aan het verkeer van Marivaux een nobel ac cent. dat de prccieuse sfeer van Marivaux een bijzonder lichte en ook haast weer idyllische toon verleent, geheel in stijl met Trianon zelf. Maar zo is ook het spel van een keur der Comé- die Francaise. De opvoe ring is een juweel van gaafheid en sfeer. Ik zei u al: de achttiende eeuw en vooral de badineren de litteratuur dier eeuw is de grote traditie van de Comcdie Francaise, (Zie verder pag. 2) L' 'f ".V* .w;? De Are de Triomphe te Parijs, waar voor Frank rijks Onbekend Soldaat rust. heeft een Gouden Boek, waarin hoge be zoekers, daartoe uitge nodigd, hun handteke ning kunnen zetten. Ook koningin Juliana vol deed aan het verzoek.. DEN HAAG. De economische deskundigen van negen West-Euro- pese socialistische partijen hebben een verstrekkend plan voor interna tionaal beheer van de kolen-, staal- en electriciteitsindustriecn en van het transportwezen gepubliceerd, dat veel verder gaat dan het Plan- Schuman. Dit voorstel zal. tezamen met het Franse plan voor een gemeenschap pelijk gezagsorgaan voor dc kolen- en staalindustrieën van Duitsland en Frankrijk, de volgende maand op twee internationale socialistische conferenties worden besproken. werkgelegenheid op Het rapport komt op het juiste tijdstip, want de discussie over het plan-Schuman is in volle gang. Het is het resultaat van de zes daagse conferentie in Witten ad. Roer, en het is een deskundig ad vies aan de socialistische partijen geworden, die zich echter ten aan zien van de conclusies vrijheid van handelen voorbehouden. Het heeft als geluid uit de kringen van het Europese socialisme zijn bete kenis. Controle over de basis-indu strieën is mogelijk, onder dat alle deelnemende landen socialistisch zijn, luidt een algemeen-aanvaarde conclusie; weliswaar geeft men de voorkeur aan internationalisatie van de basis-industrieën boven industrieën, die nog in private een controle-systeem over basis handen zijn. maar het sluit de laatstgenoemde mogelijkheid van controle toch niet uit. Wil deze controle effectief zijn en wil internationale controle over de basis-industrieën te binden aan een politiek van volledige werkge legenheid, nationaal zowel als in ternationaal. Een politiek van 'vol ledige werkgelegenheid met daar aan verbonden het scheppen van Drs. G. M. Ncdcrhorst, lid van dc Tweede Kamer, levert hier naast commentaar on het beken de socialistische plan. dat nog veel verder wenst te gaan dan het onlangs tot roemruchtigheid gekomen plan-Schuman. nieuwe werkplaatsen is naar haai wezen expansionistisch. De basis- industrie moet aan die expansie j enkelvoudicc dienstbaar worden gemaakt. In te genstelling tol het kartel, dat de markten verdeelt door maatrege len van beperkende aard, stelt het socialistisch rapport de expansie met daaraan gepaard gaande een verhoging van het levenspeil en dc volledige de voorgrond. Ten slotte worden er enkele be langrijke denkbeelden aan de hand gedaan om het einddoel, volledige internationale controle over de basis industrieën, te bereiken. Men onderscheidt in deze groei drie fasen: instelling van een in ternationaal orgaan, waarvan de voornaamste taak is, volledige ooenbaarheid te bevorderen van de ontwikkeling der basis-indu strieën in elk land, het bevorderen van uniforme kostpriisbciekenin- ccn en het tot elkaar brengen van de landen, die elkaar bii de ont wikkeling van de basis-industrieën in de wielen kunnen rijden. In deze eerst fase overheerst de a a n b e- v e 1 i n g van het internationale orgaan. 2: liet internationaal orgaan kan nu d w ingë.nd iets opleggen, in dien het algemeen aanvaard wordt. Pas iri dc derde fase komt men tot internationale besluitvorming bij meerderheid van stemmen. Deze laatste overdracht 1 van souvereiniteit dient echter vol- j sens het raonort gepaard te gaan mét de instelling van een vol waar- dig Europees oarlement. dat tevens j bii twislgcvallen arbitrair kan op- 1 treden. Kamerdebat over Indonesië gaat door I BEN HAAG. De centrale corn- F'ssie uit de Tweede Kamer heeft Fr voorstel om het debat naar aan- van de regeringsnota inzake ■:aonesic uit te stellen, van de hand ■-'J'ezen, zo vernemen wij Het debat I hedenmiddag om één uur begon- FRANKFORT. Groot Brittaunië en de landen \an dc Benelux zul len worden uitgenodigd deel te nemen aan de Frans-Duitse besprekin gen ter uitwerking van de bijzonderheden van het plan-Schuman. Aldus is op een persconferentie meegedeeld door Robert M. Hanes, hoofd van de ECA-missic in West-Duitsland. Hij verklaarde daarbij, dat het plan. dat de volledige afschaffing van de tarieven op kolen cn staal tot stand wil brengen, geen kartel beoogt, doch de vrije concurrentie wil bevor deren. Han°s was vol lof over het plan- Schuman en zei: ,.Het is een van de eerste concrete voorstellen voor de samensmelting van West-Europa tot eén enkele werkgroep. Dat is pre cies waarnaar de ECA streeft." In Londen heeft Lord Layton, een Brits liberaal econoom en der vice-voorzitters van de Raad van Europa, in het Britse Hogerhuis het plan Schuman „een historisch voor stel" genoemd en het vergeleken met het plan-Marshall. Hij vroeg de Britse regering besprekingen met Frankrijk, de Beneluxlanden Westduitsland om „het meest belo vende plan, dat tot dusver in het Iugrid Bergman cn Rossellini gehuwd ROME Het huwelijk van de Zweedse filmster Ingrid Bergman en de Italiaanse filmregisseur Roberto Rossellini ls heden bij volmacht te Juarez in Mexico voltrokken. De huwelijksdocumenten zijn thans op weg naar Rome. voorgesteld'' uitgelaten over het beheer van gel den en goederen door het Beheers' instituut. Zo heeft, op 22.Juli van het vorige jaar de Tweede Kamer naar aanleiding van een verslag dor Re kenkamer op voorstel van de com missie voor de rcisuitgaven haar ern stige ongerustheid uitgesproken over de gang van zaken bij deze rijks instelling. De bedoeling was. dat in de Kamer nader op deze kwestie zou zijn ingegaan bij de behandeling van de Justitiebegroting in December jl Er werd een nota van wijzigingen ingediend, waarin f 37 5 milliocn gulden werd genoteerd voor uitga ven van het Beheersinstituut over 1946. 1947 cn 1948. Dc indiening ge- niet uitgeleverd LONDEN Het gouvernement van Singapore heeft het Indonesii sche verzoek tot uitlevering van kapitein Westerling, die sinds het einde van Februari te Singapore ii gedetineerd, niet aanvaard, onidal naar de Britse onderministei voor koloniën in het Lagerhuit heeft meegedeeld het niet verge* zeld was van enig bewijsmateriaal, dat op de beschuldigingen betrek» king had. Het verzoek was geba seerd op het uitleveringsverdrag tussen Engeland cn Nederland van Familie Bernadotle krijgt schade vergoeding TEL AVIV. Israel zal een scha devergoeding van 54.000 dollar uitke ren aan dc familie van graaf Folka Bernadotte, de bemiddelaar der Ver- Naties, die in 1948 in Israel werd vermoord. Verwacht wordt, dat de regering ook een bedrag van 3000 dollar aan dc Ver. Naties zal uitke ren als een speciale premie op de oorlogs-risico verzekenn van graaf Bernadotte en het overige personeel van de Ver. Naties in Jeruzalem. Overstromingen in Thüringen BERLIJN In het Langesalz- district van Thüringen. in dc Rus sische bezettingszone, hebben zware wolkbreuken plaats gehad, die over stromingen hebben veroorzaakt, waarbij acht personen om het leven zijn gekomen. Twee worden er ver mist. Het water heeft grote schade aan gericht aan eigendommen. In het dorpje Bruchstedt had 95% der boerderijen van de overstroming te lijden. Ook het plaatsje Bad Tenn- stedt is zwaar beschadigd Het wa ter ondermijnde hier verscheidene huizen en bruggen. Rembrandt-bijbel voor Auriol PARIJS. Hare Majesteit Konin gin Juliana heeft aan president Auriol een exemplaar van de Rem- brandt-bijbcl ten geschenke aange boden, welke in Holland in slechts enkele exemplaren werd gedrukt. Aan mevrouw Auriol heeft dc Ko ningin een borduursel met voorstel lingen in fijn handwerk van de Ne derlandse kunstenares Erna 't Hooft geschonken. Hare Majesteit heeft voorts beide kleinkinderen van pre sident Auriol een motorbootje aan geboden. Daarmee werd voor de bei de jongens hun teleurstelling over het feit. dat de prinsesjes niet mee zijn gekomen, goed gemaakt. Nee toch... (Van onze parlementsredactcur) verlopen, waarin niets is geschied. DEN HAAG - Algernon,- Reken- 1 °P d'c Srond zij voor om oen kamer en Parlement hebben zich afdruk van het verslag, waarin deze herhaaldelijk in weinig gunstige zin geschiedenis is gereleveerd, te zen- den aan de ministers van justitie van financiën en aan de Algemene Rekenkamer Ileus! Cleveland heeft 'n beroemd heid, een knaap van 11 jaar, die zich heeft laten inschrijven op de Western Reserve Univer sity bij dc wis- en natuurlzun- dige faculteit. Toch is hij nog maar een kleine jongen bij onze Huig de Groot, want die bab belde al Latijn op z'n 3dr jaar. Op dc lijst van de populairste filmsterren is Ingrid Berg man, de Zweedse die zich op het ogenblik in het Italiaans bekwaamt, 10 plaatsen gezakt. Een zekere heer Fogel laat te Londen door scherpschutters op zich schieten cn vangt de kogels klcmvast tussen zijn kie zen op. Wel wankelt hij een beetje cn soms valt hij voor over, maar steeds heeft hij de 22 mm. kogel tussen -nu kiezen geklemd. Hij noemt het 'n oos ters grapje en gaat er nu geld mee verdienen in Amerika. In Japan zijn 280 gevallen van slavenhandel geconsta teerd; kinderen tussen 0 cn IS jaar hadden 12.000 yen „ge- aanO-7~armoede in de 4u<ÏJc:.wgehieden. na-oorlogse Europa uit te voeren. Te Parijs heeft Schuman tijdens -. -- -o- een kabinetszitting meegedeeld, dat schiedde echter op het nippertje, dat - een debat niet mogelijk was en de LONDEN Lord Wavell, de voormalige Britse onderkoning van India en in de tweede wereldoorlog bevelhebber op verscheidene fron ten, is op 67-jarige leeftijd te Lon den overleden, na een ernstige ope ratic te hebben ondergaan. Frankrijk voornemens is een confe rentie bijeen te roepen van alle lan den. die zijn voorstel in pr.ncipe goedkeuren, opdat uitvoerig bestu deerd kan worden, hoe het te ver wezenlijken is. Bus botst op bus; drie gewonden ENSCHEDE. Op de Olden- zaalse straat te Enschede, even buiten de bebouwde kom, is van daag een autobus van Zinger's touringcarbedrijf uit Enschede, waarin dertig arbeiders zaten, door tot nu toe onbekende oorzaak tegen een stilstaande autobus ge reden van de Twentse electrische Tramwegmaatschappij. Dertien inzittenden van de Zin- gerbus liepen min "of meer ernsti ge verwondingen op. Twee inzit tenden de 23-jarige mej. D. Collet en de 25-jarige J. J. van Hattem werden met een hersenschudding naar het Rooms Katholieke zie kenhuis te Enschede overgebracht. minister dc wijziging terugnam. Hij zegde daarbij toe. dat spoedig een aanvullende begroting voor de. ove- rigens reeds uitgegeven, f 37.5 mil- j lioen zou worden ingediend. Sindsdien, deelt de commissie aan de Kamer mede, zijn vijf maanden Affaire Fuchs-Golrl heeft grote vertakkingen PHILADELPHIA Naar aanlei- ding van de arrestatie van de 39-ja- rige geleerde Harry Gold, onder de beschuldiging dat hij atoomgehei men van dr Klaus Fuchs zou hebben ontvangen om die aan Rusland door te geven, deelt het Amerikaanse Fe derale Bureau van Onderzoek mede, dat een compleet netwerk van spi onnen hem hierbij blijkbaar heeft geholpen. Tegelijk met Gold wordt „John Doe" beschuldigd De naam „John Doe" wordt dikwijls gebruikt, wanneer de identiteit van de betrok kene niet bekend is of beter niet be kend gemaakt kan worden. Verschil lende andere lieden zouden bij de affaire betrokken zijn. Wavell, die uit een oude soldalen- familie stamt, ontving zijn vuurdoop in de boerenoorlog en verloor in de eerste wereldoorlog zijn oog. Hij commandeerde de Britten in Pa lestina gedurende de Arabische op stand van 1937 '33 cn weid in Juli 1939 Brits opperbevelheb ber in het Nabije Oosten. In 1940 begon hij een schitterende campagne, die leidde tot de verove ring van Cyrenaica, So- maliland en Erithrea en de bevrijding van Abes- sinië. Nadat dc komst van Rommels Afrika- corps de krijgskans had doen keren werd hij naar het Verre Oosten over geplaatst, toen in 1941 de oorlog met Japan uit brak Hij werd opperbe velhebber der Britse strijdkrachten in India en opperbevelhebber van alle geallieerde strijd krachten in Zuid-Oost- Azië. Begin 1942 vestig de hij zich met zijn hoofdkwartier bij Ban doeng. Na de capitulatie van Singapore vertrok hij met zijn staf naar In dia om vandaar uit de operaties verder te lei den. In 1943 werd hij veldmaarschalk en vice- koning van India. To~n hij in 1947 zijn fun de neerlegde werd hij *'t graaf verheven

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 1