DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Sprookjeswereld van Versailles herwintr
haar koninklijke luister
Engeland en Benelux kunnen
meewerken aan plan-Schuman
Koninklijk Paar verovert
hart van de Parijzenaar
Bevin wil China toelaten
tot de Verenigde Naties
Socialistisch plan tot internationaal
beheer van sleutelindustrieën
Lord Wavell overleden
Het plan-Schuman is
stoutmoediger
„Concreet voorstel voor de
samensmelting Europa
r
Tweede kamer wacht opening
zaken Beheersinstituut
10e Jaargang, no. 121
Donderdag 25 Mei 195C
In het
zoeklicht
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330. !<cdacllc Administratie: Snonckaer.laan 7 Wsloort
Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnement»- Uitgave: N.V. De NieUWe Pers Tcldooa rcdactie 429L
prijs 32 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent. Hoofdredacteur: Tj. DE BOORDER
In de beroemde door bomen
omzoomde Rotonde van de pa
leistuinen van Versailles, langs
het terras der spuitende fontei
nen, hebben koningin Juliana
en prins Bomhard even kunnen
verademen van de vermoeienis
sen.
Westerling wordt
(Van onze correspondent)
PARIJS. De tweede dag is om. Maar wy kunnen U melden,
dat Parijs veroverd is. Communiqué van het hoofdkwartier
van Vincent Auriol zelf. De grote Cadillac, met de Koningin
gezeten naast de president der republiek, is al haast een vast
evenement geworden in het Parijse straatleven. Het applaus en
het gejuich der voetgangers, die aan de trottoirs geschaard
staan, neemt met ieder uur in kracht toe. Het grote Paryse
avondblad „France Soir", heeft een vergeefse poging gedaan,
de Parijzenaars Nederlands te leren: „Leve DE Nederland",
sprak het met grote letters zijn lezers voor. Het is te ingewik
keld, maar „Vive la Reine" wordt steeds gebruikelijker en de
Parijzenaar krijgt plezier in die uitroep.
Kent U Versailles? Versailles in
de rozen? Versailles met de duizen-
1 den vogelstemmen? Onder een heer
lijke zomcrnamiddaghcmel. met een
zoele wind? De bassins klateren, de
Versailles heeft onze Koningin
ongemeen geboeid. Zij vroeg pre
sident Auriol op de trappen van
het Grand Trianon naar ettelijke
bijzonderheden.
bronzen laten ten minste hun spie
gelbeelden spartelen in het water,
dat zij zelve opwerpen. Ruisende
bomen en de grasperken geven met
hun elegante lijnen zelfs aan de
idylle nog de stijl van een monu
mentaal koninkrijk.
Trianon: een in rozen, hortensia's
en bladgroen uitgevoerde menuet.
Tegen dit Trianon is niets bestand,
zelfs niet het protocol.
Gisterochtend was de Koningin
gekleed in écn grijze jurk met een
korte zwarte mantel en een witte
hoed. De prins was in de uniform
van generaal van het luchtleger.
Erkenning van Ma os bewind is een
goede stap geweest
LONDEN. Minister Bevin heeft in het Lagerhuis verklaard, dat
de Britse regering van oordeel is, dat het Communistische China tot de
Verenigde Naties dient te worden toegelaten. Hij voegde daaraan toe,
dat het de schuld van Rusland is, dat China buiten de Verenigde Naties
slaat. Rusland moet, hangende de besprekingen over toelating, aan het
werk van de V.N. deelnemen. De Ver. Staten hebben verklaard niet
voor China's toelating te zullen stemmen, doch ook niet hun veto er
tegen te zullen uitbrengen. Wij trachten heel eerlijk zeven leden van
de Veiligheidsraad te vinden, die voor China's lidmaatschap zijn. Maar
Rusland moet niet door zijn boycot het werk van de Ver. Naties op
houden.
Bevin verklaarde dit tijdens een
Lagerhuisdebat over de Britse poli-
I tick in het Verre Oosten en in zuid-
I oost Azié, waarin hij zich onder
I neer verdedigde tegen critiek van
I Anthony Eden op Engelands erken-
I ning van Mao's bewind.
I Ik ben van mening, aldus Bevin.
I dat deze erkenning juist was en dat
I du in een paar jaar zal blijken. Ik
geloof niet, dat-we een verkeerde
stap hebben gedaan. Op het tijdstip.
I dat wij haar ondernamen, was het
Igocd de Russen niet in de gedachte
I te sterken, dat zij het enige volk
I vormen, dat iets voor China wil
Idoen. Als Engeland, evenals de Ver-
lenigde Staten. China in de steek
I had gelaten, geloof ik, dat wij het
I Verre Oosten voor altijd zouden
TURKIJE
Proef met democratie
lj\/[ ET de aanvaarding van 't ambt
I1 van president door CelalBayar,
leider van de Democratische Partij,
heeft in Turkije de „presidentiële
dictatuur" plaats gemaakt voor de
democratie. President Bay ar is de
■opvolger van Kemal Atalurks poli
tieke erfgenaam, Ismet Inönu, die
■het programma van modernisering,
■ontworpen door Ataturk, heeft uit-
gevoerd tot een punt van politieke
■vnjheid, waarop de trotse bepaling
■uit de Turkse grondwet: „iedere
■Turk is vrij geboren en vrij bij het
lieven" werkelijkheid is geworden.
■Het is een ironie, dat president Inönu
■en zijn Volkspartij, die deze bloede
loze i evolutie voorbereidden, er zelf
|het slachtoffer van geworden zijn.
Het regeringssys
teem. gevestigd
door Ataturk, leg
de formeel de
macht in handen
van een Grote Na-
luonale Vergadering, welke een pre
sident koos. die op zijn beurt de mi-
pisters aanwees. Daar echter Ataturk
FR Inönu leiders waren van de enige
|R Turkije toegestane politieke par-
T'J. was hun macht onaantastbaar,
plaar vijf jaar geleden gaf Inonu zelf
jdo stoot tot de vorming van een op
positionele partij. Bij de verkiezin
gen van 1946 bleef de nieuwe partij,
R democratische verre in dc min
derheid. Zij beschuldigde de Volks
partij toen van oneerlijkheden bij
Pet tellen der stemmen- Daarop is de
pueswet veranderd en thans hebben
p democraten een flinke overwin
ds behaald. Turkije's binnenlandse
'moeilijkheden zullen niet automa-
i^ch door de nieuwe vriiheid wor-
Tkn opgelost. Sterke autoritaire stro-
^'Rgen. in de kaart gespeeld door
J"rküe's ligging aan de grenzen van
F-R vijandig Rusland, blijven. Maar
P"ist onder deze omstandigheden
Tj°et 't leerzaam zijn. gade te slaan.
F de democratische zuurdesem een
"hand. dat eeuwen lang slechts tyran-
we heeft gekend, doortrekken kan.
hebben verloren. Thans zijn onze
vriendschappelijke betrekkingen in
dat gebied hechter dan zij ooit ge
weest zijn en er zijn tekenen, die er
op wijzen, dat Rusland niet tevre
den is over de resultaten, die het in
zuidoost Azié bereikt.
's Middags was de Koningin gekleed
in een zwart zijden japon en zij
droeg een hoedje van aigrettes.
Mevrouw Auriol droeg een blau
we jurk met witte stippen en een
witte hoed. De stoet is op weg nu
naar Versailles. Even houdt zij stil
voor de diamantslijperij van de heer
Asscher. De ambassadeur van Boet-
zelaer stijgt af om de heer Asscher.
een bekende figuur uit de Neder
landse kolonie, de hand te drukken.
Hij stelt de leiding van dit bedrijf
voor aan de Koningin.
Wanneer de koninklijke stoet het
park van Versailles binnengaat ont
plooien de grote fonteinen hun rui
kers van waterstralen. Onder lei
ding van de hoofdconservator wor
den de bosschages, reeailles en de
colonnades bezichtigd. In Groot-
Trianon. de zaal der bronnen, wordt
een cocktail aangeboden. Hierna
geeft de Grote Galerij plaats aan 63
gasten voor het dejeuner. De tafel
is u-vormig en zo gerangschikt, dat
de Koningin een onbelemmerd uit
zicht heeft op de prachtige tuin en
de spuitende fonteinen.
Nadat de koffie is geserveerd be
gint de bezichtiging van het ver
rukkelijke ..Dorpje der Koningin",
dat de koninklijke bezoekers lang
ophoudt. De lichte toiletten ver
spreiden zich langzaam door het
park. terwijl de hoofdconservator
van Versailles de Koningin de tuin
toont Het is alsof Manet zijn palet
op het gazon van Versailles had
achtergelaten.
Het wordt tijd om naar het thea
ter van Marie Antoinette te gaan.
Het protocol is in het gedrang ge
komen de tuin van Trianon heeft
de Koningin gevangen gehouden
Maar eindelijk komt zij. De muziek
zet een statige pavane van Gervais
in. Dan klinken dc droge kloppen
waarmee ook hier de aanvang van
het stuk worden afgekondigd:
„l'Epreuve" van Marivaux begint.
Het is het bekende thema van de
strijd tussen liefde en stand, maar
thans als hel ware van dc andere
kant aangevat. Dc adellijke min-
saar tracht niet de beminde te ver
leiden en de beminde vrouw intri
geert niet. Zij weert slechts af. Deze
omkering geeft aan het verkeer van
Marivaux een nobel ac
cent. dat de prccieuse
sfeer van Marivaux een
bijzonder lichte en ook
haast weer idyllische
toon verleent, geheel in
stijl met Trianon zelf.
Maar zo is ook het spel
van een keur der Comé-
die Francaise. De opvoe
ring is een juweel van
gaafheid en sfeer. Ik zei
u al: de achttiende eeuw
en vooral de badineren
de litteratuur dier eeuw
is de grote traditie van
de Comcdie Francaise,
(Zie verder pag. 2)
L' 'f ".V* .w;?
De Are de Triomphe te
Parijs, waar voor Frank
rijks Onbekend Soldaat
rust. heeft een Gouden
Boek, waarin hoge be
zoekers, daartoe uitge
nodigd, hun handteke
ning kunnen zetten. Ook
koningin Juliana vol
deed aan het verzoek..
DEN HAAG. De economische deskundigen van negen West-Euro-
pese socialistische partijen hebben een verstrekkend plan voor interna
tionaal beheer van de kolen-, staal- en electriciteitsindustriecn en van
het transportwezen gepubliceerd, dat veel verder gaat dan het Plan-
Schuman.
Dit voorstel zal. tezamen met het Franse plan voor een gemeenschap
pelijk gezagsorgaan voor dc kolen- en staalindustrieën van Duitsland
en Frankrijk, de volgende maand op twee internationale socialistische
conferenties worden besproken.
werkgelegenheid op
Het rapport komt op het juiste
tijdstip, want de discussie over het
plan-Schuman is in volle gang.
Het is het resultaat van de zes
daagse conferentie in Witten ad.
Roer, en het is een deskundig ad
vies aan de socialistische partijen
geworden, die zich echter ten aan
zien van de conclusies vrijheid
van handelen voorbehouden. Het
heeft als geluid uit de kringen van
het Europese socialisme zijn bete
kenis.
Controle over de basis-indu
strieën is mogelijk, onder dat alle
deelnemende landen socialistisch
zijn, luidt een algemeen-aanvaarde
conclusie; weliswaar geeft men de
voorkeur aan internationalisatie
van de basis-industrieën boven
industrieën, die nog in private
een controle-systeem over basis
handen zijn. maar het sluit de
laatstgenoemde mogelijkheid van
controle toch niet uit.
Wil deze controle effectief zijn
en wil internationale controle over
de basis-industrieën te binden aan
een politiek van volledige werkge
legenheid, nationaal zowel als in
ternationaal. Een politiek van 'vol
ledige werkgelegenheid met daar
aan verbonden het scheppen van
Drs. G. M. Ncdcrhorst, lid van
dc Tweede Kamer, levert hier
naast commentaar on het beken
de socialistische plan. dat nog
veel verder wenst te gaan dan
het onlangs tot roemruchtigheid
gekomen plan-Schuman.
nieuwe werkplaatsen is naar haai
wezen expansionistisch. De basis-
industrie moet aan die expansie j enkelvoudicc
dienstbaar worden gemaakt. In te
genstelling tol het kartel, dat de
markten verdeelt door maatrege
len van beperkende aard, stelt het
socialistisch rapport de expansie
met daaraan gepaard gaande een
verhoging van het levenspeil en
dc volledige
de voorgrond.
Ten slotte worden er enkele be
langrijke denkbeelden aan de hand
gedaan om het einddoel, volledige
internationale controle over de
basis industrieën, te bereiken.
Men onderscheidt in deze groei
drie fasen: instelling van een in
ternationaal orgaan, waarvan de
voornaamste taak is, volledige
ooenbaarheid te bevorderen van
de ontwikkeling der basis-indu
strieën in elk land, het bevorderen
van uniforme kostpriisbciekenin-
ccn en het tot elkaar brengen van
de landen, die elkaar bii de ont
wikkeling van de basis-industrieën
in de wielen kunnen rijden. In deze
eerst fase overheerst de a a n b e-
v e 1 i n g van het internationale
orgaan.
2: liet internationaal orgaan kan
nu d w ingë.nd iets opleggen, in
dien het algemeen aanvaard wordt.
Pas iri dc derde fase komt men tot
internationale besluitvorming bij
meerderheid van
stemmen. Deze laatste overdracht
1 van souvereiniteit dient echter vol-
j sens het raonort gepaard te gaan
mét de instelling van een vol waar-
dig Europees oarlement. dat tevens
j bii twislgcvallen arbitrair kan op-
1 treden.
Kamerdebat over
Indonesië gaat door
I BEN HAAG. De centrale corn-
F'ssie uit de Tweede Kamer heeft
Fr voorstel om het debat naar aan-
van de regeringsnota inzake
■:aonesic uit te stellen, van de hand
■-'J'ezen, zo vernemen wij Het debat
I hedenmiddag om één uur begon-
FRANKFORT. Groot Brittaunië en de landen \an dc Benelux zul
len worden uitgenodigd deel te nemen aan de Frans-Duitse besprekin
gen ter uitwerking van de bijzonderheden van het plan-Schuman. Aldus
is op een persconferentie meegedeeld door Robert M. Hanes, hoofd van
de ECA-missic in West-Duitsland. Hij verklaarde daarbij, dat het plan.
dat de volledige afschaffing van de tarieven op kolen cn staal tot stand
wil brengen, geen kartel beoogt, doch de vrije concurrentie wil bevor
deren.
Han°s was vol lof over het plan-
Schuman en zei: ,.Het is een van de
eerste concrete voorstellen voor de
samensmelting van West-Europa tot
eén enkele werkgroep. Dat is pre
cies waarnaar de ECA streeft."
In Londen heeft Lord Layton, een
Brits liberaal econoom en der
vice-voorzitters van de Raad van
Europa, in het Britse Hogerhuis het
plan Schuman „een historisch voor
stel" genoemd en het vergeleken
met het plan-Marshall. Hij vroeg de
Britse regering besprekingen met
Frankrijk, de Beneluxlanden
Westduitsland om „het meest belo
vende plan, dat tot dusver in het
Iugrid Bergman cn
Rossellini gehuwd
ROME Het huwelijk van de
Zweedse filmster Ingrid Bergman en
de Italiaanse filmregisseur Roberto
Rossellini ls heden bij volmacht te
Juarez in Mexico voltrokken.
De huwelijksdocumenten zijn thans
op weg naar Rome.
voorgesteld''
uitgelaten over het beheer van gel
den en goederen door het Beheers'
instituut. Zo heeft, op 22.Juli van het
vorige jaar de Tweede Kamer naar
aanleiding van een verslag dor Re
kenkamer op voorstel van de com
missie voor de rcisuitgaven haar ern
stige ongerustheid uitgesproken over
de gang van zaken bij deze rijks
instelling. De bedoeling was. dat in
de Kamer nader op deze kwestie zou
zijn ingegaan bij de behandeling van
de Justitiebegroting in December jl
Er werd een nota van wijzigingen
ingediend, waarin f 37 5 milliocn
gulden werd genoteerd voor uitga
ven van het Beheersinstituut over
1946. 1947 cn 1948. Dc indiening ge-
niet uitgeleverd
LONDEN Het gouvernement
van Singapore heeft het Indonesii
sche verzoek tot uitlevering van
kapitein Westerling, die sinds het
einde van Februari te Singapore ii
gedetineerd, niet aanvaard, onidal
naar de Britse onderministei
voor koloniën in het Lagerhuit
heeft meegedeeld het niet verge*
zeld was van enig bewijsmateriaal,
dat op de beschuldigingen betrek»
king had. Het verzoek was geba
seerd op het uitleveringsverdrag
tussen Engeland cn Nederland van
Familie Bernadotle
krijgt schade
vergoeding
TEL AVIV. Israel zal een scha
devergoeding van 54.000 dollar uitke
ren aan dc familie van graaf Folka
Bernadotte, de bemiddelaar der Ver-
Naties, die in 1948 in Israel werd
vermoord. Verwacht wordt, dat de
regering ook een bedrag van 3000
dollar aan dc Ver. Naties zal uitke
ren als een speciale premie op de
oorlogs-risico verzekenn van graaf
Bernadotte en het overige personeel
van de Ver. Naties in Jeruzalem.
Overstromingen in
Thüringen
BERLIJN In het Langesalz-
district van Thüringen. in dc Rus
sische bezettingszone, hebben zware
wolkbreuken plaats gehad, die over
stromingen hebben veroorzaakt,
waarbij acht personen om het leven
zijn gekomen. Twee worden er ver
mist.
Het water heeft grote schade aan
gericht aan eigendommen. In het
dorpje Bruchstedt had 95% der
boerderijen van de overstroming te
lijden. Ook het plaatsje Bad Tenn-
stedt is zwaar beschadigd Het wa
ter ondermijnde hier verscheidene
huizen en bruggen.
Rembrandt-bijbel
voor Auriol
PARIJS. Hare Majesteit Konin
gin Juliana heeft aan president
Auriol een exemplaar van de Rem-
brandt-bijbcl ten geschenke aange
boden, welke in Holland in slechts
enkele exemplaren werd gedrukt.
Aan mevrouw Auriol heeft dc Ko
ningin een borduursel met voorstel
lingen in fijn handwerk van de Ne
derlandse kunstenares Erna 't Hooft
geschonken. Hare Majesteit heeft
voorts beide kleinkinderen van pre
sident Auriol een motorbootje aan
geboden. Daarmee werd voor de bei
de jongens hun teleurstelling over
het feit. dat de prinsesjes niet mee
zijn gekomen, goed gemaakt.
Nee toch...
(Van onze parlementsredactcur) verlopen, waarin niets is geschied.
DEN HAAG - Algernon,- Reken- 1 °P d'c Srond zij voor om oen
kamer en Parlement hebben zich afdruk van het verslag, waarin deze
herhaaldelijk in weinig gunstige zin geschiedenis is gereleveerd, te zen-
den aan de ministers van justitie
van financiën en aan de Algemene
Rekenkamer
Ileus!
Cleveland heeft 'n beroemd
heid, een knaap van 11 jaar,
die zich heeft laten inschrijven
op de Western Reserve Univer
sity bij dc wis- en natuurlzun-
dige faculteit. Toch is hij nog
maar een kleine jongen bij onze
Huig de Groot, want die bab
belde al Latijn op z'n 3dr jaar.
Op dc lijst van de populairste
filmsterren is Ingrid Berg
man, de Zweedse die zich op
het ogenblik in het Italiaans
bekwaamt, 10 plaatsen gezakt.
Een zekere heer Fogel laat te
Londen door scherpschutters
op zich schieten cn vangt de
kogels klcmvast tussen zijn kie
zen op. Wel wankelt hij een
beetje cn soms valt hij voor
over, maar steeds heeft hij de
22 mm. kogel tussen -nu kiezen
geklemd. Hij noemt het 'n oos
ters grapje en gaat er nu geld
mee verdienen in Amerika.
In Japan zijn 280 gevallen
van slavenhandel geconsta
teerd; kinderen tussen 0 cn IS
jaar hadden 12.000 yen „ge-
aanO-7~armoede in de
4u<ÏJc:.wgehieden.
na-oorlogse Europa
uit te voeren.
Te Parijs heeft Schuman tijdens -. -- -o-
een kabinetszitting meegedeeld, dat schiedde echter op het nippertje, dat
- een debat niet mogelijk was en de
LONDEN Lord Wavell, de
voormalige Britse onderkoning van
India en in de tweede wereldoorlog
bevelhebber op verscheidene fron
ten, is op 67-jarige leeftijd te Lon
den overleden, na een ernstige ope
ratic te hebben ondergaan.
Frankrijk voornemens is een confe
rentie bijeen te roepen van alle lan
den. die zijn voorstel in pr.ncipe
goedkeuren, opdat uitvoerig bestu
deerd kan worden, hoe het te ver
wezenlijken is.
Bus botst op bus;
drie gewonden
ENSCHEDE. Op de Olden-
zaalse straat te Enschede, even
buiten de bebouwde kom, is van
daag een autobus van Zinger's
touringcarbedrijf uit Enschede,
waarin dertig arbeiders zaten,
door tot nu toe onbekende oorzaak
tegen een stilstaande autobus ge
reden van de Twentse electrische
Tramwegmaatschappij.
Dertien inzittenden van de Zin-
gerbus liepen min "of meer ernsti
ge verwondingen op. Twee inzit
tenden de 23-jarige mej. D. Collet
en de 25-jarige J. J. van Hattem
werden met een hersenschudding
naar het Rooms Katholieke zie
kenhuis te Enschede overgebracht.
minister dc wijziging terugnam. Hij
zegde daarbij toe. dat spoedig een
aanvullende begroting voor de. ove-
rigens reeds uitgegeven, f 37.5 mil- j
lioen zou worden ingediend.
Sindsdien, deelt de commissie aan
de Kamer mede, zijn vijf maanden
Affaire Fuchs-Golrl heeft
grote vertakkingen
PHILADELPHIA Naar aanlei-
ding van de arrestatie van de 39-ja-
rige geleerde Harry Gold, onder de
beschuldiging dat hij atoomgehei
men van dr Klaus Fuchs zou hebben
ontvangen om die aan Rusland door
te geven, deelt het Amerikaanse Fe
derale Bureau van Onderzoek mede,
dat een compleet netwerk van spi
onnen hem hierbij blijkbaar heeft
geholpen. Tegelijk met Gold wordt
„John Doe" beschuldigd De naam
„John Doe" wordt dikwijls gebruikt,
wanneer de identiteit van de betrok
kene niet bekend is of beter niet be
kend gemaakt kan worden. Verschil
lende andere lieden zouden bij de
affaire betrokken zijn.
Wavell, die uit een oude soldalen-
familie stamt, ontving zijn vuurdoop
in de boerenoorlog en verloor in de
eerste wereldoorlog zijn oog. Hij
commandeerde de Britten in Pa
lestina gedurende de Arabische op
stand van 1937 '33 cn weid in Juli
1939 Brits opperbevelheb
ber in het Nabije Oosten.
In 1940 begon hij een
schitterende campagne,
die leidde tot de verove
ring van Cyrenaica, So-
maliland en Erithrea en
de bevrijding van Abes-
sinië. Nadat dc komst
van Rommels Afrika-
corps de krijgskans had
doen keren werd hij naar
het Verre Oosten over
geplaatst, toen in 1941 de
oorlog met Japan uit
brak Hij werd opperbe
velhebber der Britse
strijdkrachten in India
en opperbevelhebber van
alle geallieerde strijd
krachten in Zuid-Oost-
Azië. Begin 1942 vestig
de hij zich met zijn
hoofdkwartier bij Ban
doeng. Na de capitulatie
van Singapore vertrok
hij met zijn staf naar In
dia om vandaar uit de
operaties verder te lei
den. In 1943 werd hij
veldmaarschalk en vice-
koning van India. To~n
hij in 1947 zijn fun de
neerlegde werd hij *'t
graaf verheven