Mobiloii
kamerleden eisen controle op
financieel beleid K.L.M.
Tegen het einde van de oorlog
vele verbeteringen aangebracht
In wasserijbedrijf staat
conflict voor de deur
Pensioen- en spaarfondsen
komen onder toezicht
Rapport van de commissie
vaagt vele vermoedens weg
CHEFAROX
AUiiMSWlHt
Kans op
vrede?
ige van
Directeur Plesman getu
onplezierig debat
ingeland wil klaarheid over
krijgsgevangenen in Rusland
Gewoon maagzout
of Chefarox?
terdag 15 Juli 1950
7
Advertentie (LM.)
Advertentie LM
(Van onze parlementsredacteur)
)nz© allervriendelijkste minister van Verkeer en Waterstaat heeft
dan toch eindelijk genoeg van gekregen. Zo lang als zijn ministeriële
pbaan duurt, heeft mr. Spitzen het moeten verdragen, dat de
ten-Generaal hem bij schier iedere gelegenheid een onplezierige mo
ot een minder gewenst amendement in de politieke maag splitsten,
eds heeft hU daarin zachtmoedig berust. Maar toen gistermiddag uit-
ekend dr. Lu c a s (KVP) hem op een amendement wilde tracteren
een vergaande controle van de Rekenkamer op de KLM inhield
wijl zijne Excellentie reeds de toezegging had gedaan, dat de KLM
ir accountantsrapporten aan de Rekenkamer zou overhandigen, vond
het welletjes. „Want", zo zei de minister, „met betrekking tot de
atschappi) Breedband heeft de Kamer met een soortgelijke toezcg-
g van minister v. d. Brink wel genoegen genomen. Hij constateerde
i een gebrek aan geloof in zijn toezeggingen en een verschil in per-
inlijke appreciatie. Maar toen iedereen verwachtte, dat hij dies het
endement onaanvaardbaar zou verklaren, kreeg zijn zachtzinnig ge-
•ed toch weer de overhand en werd meegedeeld, dat aanvaarding dlpp
t worden betreurd. Wat in parlementaire taal, heel wat anders
ekent.
Intussen, mr. Spitzen had, in
weerwil van de haastige verklaring
van dr. Lucas, dat het amende
ment geen persoonlijke inslag had,
in belangrijke mate «gelijk. De Ka
mer neemt van hem minder dan van
zijn ambtgenoten. Maar dit zit hem
niet in de persoonlijke waardering,
doch in zijn vak-ministerschap Mi
nister Spitzen heeft in de Kamer
geen vaste politieke steun. Ditmaal
mochten de heren Posthumus
(P.v.d.A.) en Wel ter (K.N.P.)
hem bijvallen, de tegenstand van de
heren Lucas (KV.P.), Algera
(A.R.). Krol (C.H.U.), Ritmees
ter V.V.D.) en Hoogcarspel
(C.P.N.) was sterker. En van enkele
dezer heren was het amendement af
komstig.
Zij waren, met enige nuances, wel
bereid de K L M. te steunen maar
niet zonder dat op haar financieel
beleid diepgaande controle zou wor
den uitgeoefend door de Rekenka
mer, die dan bovendien de bevoegd
heid zou moeten hebben K.L.M.-
employé's te horen. Die wens ging
Inderdaad verder dan de toezegging
van de minister Desniettemin zou
de heer Lucas stellig niet het onder
ste uit de kan hebben gehaald als
een zijner excellente geestverwanten
de toezegging had gedaan.
Temeer niet. waar de zakelijke be
zwaren van de minister tegen het
amendement zwaar wogen. Die vond
de Rekenkamer allerminst het ge
schikte college om intensieve con
trole op een dynamisch bedrijf als
dat der K.L.M. uit te oefenen. Bo
vendien noemde hij het amendement
een juridisch monstrum omdat het
:en grapholoog zal
J zeggen dat dit
iet schriftls vaneen
vllslcrachtlg man,
lie alleen tevreden
s met eerste klasse
•chrijfgcrcedschap.
De leiten bewijzen
iet. Dit schrift be-
loort aan Iemand
n het bezit van een
UNION-vulpen
De Unlon-vulpcn is
dè vulpen van for
maat voor minnen
fan formaat.
'n Rijk» collectie
kleuren en model
len in pril ten ven
1.12.75 lol f.22.-.
Elke pen mei vol
ledige schriftelijke
febrieksgsrsnlie.
Over aanvullende
kinderbijslag geen
eensgezindheid
,'Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG In sommige indus-
eën en ondernemingen bestaan
:iale fondsen, waaruit, bij geble-
n behoefte, bijzondere uitkeringen
irdcn gedaan aan grote gezinnen
schriftelijke vragen heeft het
trecdc Kamerlid De Kort (KVP),
ar aanleiding van het ophouden
n die uitkeringen bij de Federatie
n Nederlandse Schoenfabrikanten,
agen gesteld over aanvullende
nderbijslagregehng.
Minister Joekcs wijst erop. dat
cr van aanvullende kinderbijslag-
geling geen sprake is, doch van
n sociaal fonds. Hij zegt verder,
t tegemoetkoming aan de behoef-
i van zeer grote gezinnen een
elzijdig vraagstuk is, waarbij niet
:chts dei algemene arbeidsvoor
aarden, waaronder het loon en de
nderbijslag. in aanmerking komen,
ch onder meer ook de belasting-
ïtgeving, de schooltarieven en de
iren een rol spelen. In deze zin
n reeds een aantal wettelijke
'orzieningen getroffen.
Omtrent de vraag of het gewenst
op het gebied van de kinderbij-
ïgregelingen ten behoeve van de
óte gezinnen wijzigingen te bren-
n, is het-vorige jaar door de mi
ster advies ingewonnen van de
ichting van de Arbeid. Uit het
tarop ontvangen antwoord is ge-
eken, dat onder de vertegenwoor-
gers van het bedrijfsleven over
•doelde vraag geen censtemmig-
•Id bestaat.
De minister is bereid omtrent de
aag of ten behoeve van grote ge-
nnen nadere wettelijke voorzienln-
D dienen to worden getroffen en,
ja, welke, het advies van de
iciaal-Economische Raad in te
innen.
een blijvende contróle verlangt ter
wijl de wet de minister slechts een
„eenmalige" bevoegdheid schenkt.
Om dewantrouwende heer Lucas
echter nog meer tegemoet te komen,
verklaarde de minister zich tenslotte
bereid in de overeenkomst tussen
het R\jk en de K.L.M. een bepaling
op te nemen, waarin de Rekenkamer
wordt uitgenodigd op nader over een
te komen wijze op de financiële
sfeer van de K.L.M., voor zover
daarbij de belangen van het Rijk zijn
betrokken, contróle uit te oefenen.
Aangezien de heer Lucas hier nog
eens over wilde denken, werd de be
raadslaging tenslotte op voorstel
van de voorzitter, die vond dat bet
te laat was om daar nog op te wach
ten tot Dinsdagmiddag geschorst.
Dit was dan de uitkomst van een
debat, dat met betrekking tot de
K.L.M. een overwegend critische
toon had laten horen. Van verschil
lende kanten werd het ernstig be
treurd. dat de K.L.M. het pensioen
fonds van het personeel voor cre-
dieten had aangesproken. Ook was
lang niet leder te spreken over haar
bevoorrechting boven de Aero-Hol-
land en de scheepvaartmaatschap
pijen. waarop de minister antwoord
de, dat het rapport-Albarda toch
wel had geleerd, dat in ons kleine
land voor twee luchtvaartmaat
schappijen geen plaats is. Er werd
getreurd over de opheffing van het
binnenlandse luchtnet alhoewel men
begreep, dat het verlies dit recht
vaardigde. Maar men verlangde wel
aandacht voor Wadden-eilanden en
andere afgesloten streken, hetgeen
de minister grif toezegde.
In het algemeen vond men de fi
nanciële zijde van de K.L.M. nogal
zwak, alhoewel ir. Posthumus l
(P.v.d.A.) aantoonde, dat buiten- j
landse ondernemingen als „Swis
Air" ook met moeilijkheden kam
pen en de minister stelde, dat de
jonen bij de K.L.M. niet te hoog lig- I
gen. waarop het vertrek van buiten- j
landse piloten ook wijst. De „over
maat" van luxe bij de K.L.M moti
veerde hij. tegenover de heer Lucas,
met een verwijzing naar de service
die andere maatschappijen bieden
De consumenten waarderen deze
meer dan een voordracht over finan
ciële moeilijkheden
Een misslag tegenover andere
gpede beurten erkende hij in het
verbouwen van het opleidingsinsti
tuut „Dijnselburg" voordat de
K.L.M. wist of zij ter plaatse zou
blijven.
Al bij al was het dus geen plezie
rig debat, dat dr. A. Plesman op de
gereserveerde tribune te horen
kreeg.
Auto's, die met Mobiloll worden gesmeerd blij
ven jong, xuiaig en krachtig. Mobiloll zorgt
voor gave cylinders en zuigers, voor onge
schonden lagers en kleppen. Mobiloll reinigt
al smerende, verzet zich tegen ontleding, be
houdt de (ulste vloeibaarheid en bezit boven
dien een bijzonder groot smcervermogen.
Daardoor minder slijtage minder kosten per ge
reden kilometer, lange levensduur van de motor.
's werelds meest verkochte aufo-o/ie.
de smeerolie
met het hoge
smeervermogen.
oae maaiscHArru kv. #ojteeoAH
Overeenstemming over C.A.O. onmogelijk
door starre houding der patroons
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM. Er dreigt onrust in het wasserij-bedrijf. De ar
beidersorganisaties hebben al vele malen gepoogd met dc werkgevers
tot overeenstemming te komen over een nieuwe collectieve arbeids
overeenkomst. maar de patroonsbonden namen een zo weinig tegemoet
komende houding aan, dat dit onmogelijk is gebleken. De Unie-bonden
hebben zich daarom op het standpunt gesteld, dat zij zich niet langer
tegen het uitbreken van conflicten zal verzetten.
hierover te onderhandelen.
In 1947 heeft het college van
rijksbemiddelaars voor de che
mische wasserij en de witwasser!)
loonregelingen vastgesteld. Deze
zijn vergeleken met de regelingen
voor andere bedrijfstakken zeer
ongunstig, en van het begin af aan
hebben de vakbonden doen uit
komen, dat zij zich hiermee niet
konden verenigen. Regeling van
overwerkvergoeding ontbreekt bv.
terwijl de bepalingen voor korte
verzuimen voor de arbeiders zeer
ongunstig waren.
De werkgeversbonden hebben
overleg met de vakorganisaUes
steeds ontweken, zo vertelde ons
de algemeen secretaris van de Al
gemene Bedrijfsgroepen Centrale
de heer L. Ebeling. Reeds meer
dan een jaar geleden hebben de
Uniebonden een ontwerp-C.A.O.
aan de werkgeversorganisaties
toegezonden, maar deze waren
aanvankelijk zelfs niet bereid
DE LONDENSE INLICHTINGENDIENSTEN
e I
e Bureau Bijzondere Opdrachten
verrichtte uitnemend werk
Nieuwe wet met
waarborgen voor
werknemers
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. Het komt voor,
dat bjj het ten onder gaan van een
onderneming het pensioenfonds voor
het personeel ls verdwenen, omdat
de onderneming uit dat door haar
zelf beheerde fonds geld had ge
leend, dat niet teruggestort kon
worden. Dit was aanleiding om ln
het voorjaar van 1940 een wettelijke
regeling van personeelspensloen- en
spaarfondsen ln te dienen, ten einde
de rechten van het personeel zoveel
mogelijk te verzekeren. Dit wetsont
werp ls niet meer behandeld en door
dr. Drees, die een commissie ter be
studering van dit vraagstuk had In
gesteld, ingetrokken. Zjjn opvolger
als minister van Sociale Zaken, mr
.Joekes, heeft thans de Pensioen- en
Spaarfondsenwet Ingediend, geba
seerd op een commissoriaal rapport.
Het toezicht van de Overheid kan
vooral hierom niet achterwege blij
ven, zegt de memorie van toelich
ting, omdat zulk een groot aantal
werknemers by deze voorzieningen
betrokken Is. Naast ruim 15 be-
dryfspensioenfondscn en ongeveer
evenveel zodanige fondsen ln voor
bereiding, bestaan er, naar schat
ting. enige duizenden ondernemings
fondsen. Hier zyn de belangen van
vele honderdduizenden werknemers
in het geding.
Om die reden ls een publiekrech
telijke regeling noodzakeiyk, waar
door werkgevers, die een pensioen-
of spaarregeling voor hun personeel
tot stand willen brengen, aan zekere
normen gebonden worden. In het
by'zonder geldt dat voor fondsen ln
eigen beheer. Het treffen van wet
telijke regelingen zal teleurstellin
gen wel niet geheel kunnen uitslui-
Een internationaal'
l, orgaan moet een
onderzoek instellen
i.' LONDEN. Een Britse nota ves-
;|t de aandacht van de Sowjet-
isslsche regering op een onlangs
'houden volkstelling in West-
uitsland, waaruit bleek, dat „ctte-
ke tienduizenden Duitsers niet uit
Sowjet-Unie zijn teruggekeerd cn
in verwanten bericht ontvangen
tdden, dat zij nog steeds werden
tzstgehouden."
De nota verzoekt de Sowjetrussi-
,:he regerin» gedetailleerde lnlleh-
,,ngen te verschaffen over de iden-
,teit van de 9.717 personen, die we-
•»ns oorlogsmisdaden zouden zijn
veroordeeld, van de 3.815 van oor-
gsmisdaden beschuldigde personen,
•'gen wie een onderzoek hangende
r» en van de 14 personen, die we-
ms ziekte behandeld zouden wor-
sn.
Voorts verlangt de nota volledige
gegevens van personen, die door de
Sowjet-Unie niet meer als krygsge-
vangenen werden beschouwd en in
lichtingen over Duitsers, die ln ge
vangenschap in de Sowjet-Unie of
gedurende hun vervoer overleden.
Voorgesteld wordt de instelling van
een onpartydlg internationaal or
gaan om een onderzoek in te stel
len in de Sowjet-Unie, overeenkom
stig de conventie van Genève van
27 Juli 1928, die ook door de Sowjet-
Unie is ondertekend.
Hoewel dc nota zegt, zich op het
ogenblik te beperken tot de kwestie
van de Duitse krygsgevangenen,
zegt zy niettemin, dat de Engelse
regering eveneens verontrust ls over
het uitblijven van de repatriëring
van burgers van voormalige, door de
Duitsers bezette gebieden, die tijdens
de oorlog gevangen genomen of
naar de Sowjet-Unie werden ge
bracht als burger-geïnterneerden.
Frankrijk en de Ver. Staten heb
ben soortgelijke protest ingediend.
ten, b.v. als de onderneming niet
meer bij machte ls om het te haren
laste komende deel van de premie
te betalen. Doch voorkomen kan
wórden, dat by faillissement de voor
pensioen bestemde gelden in de boe
del vallen, omdat zij niet een afzon
derlijk vermogen vormden.
Om teleurstelling in de gewekte
verwachtingen zoveel mogeiyk te
voorkomen is meer nodig dan het
geven van rechtspersoonlijkheid aan
een fonds. Een technisch onjuiste
opzet van het fonds, onsolide beleg
gingen en verschillende andere om
standigheden kunnen aanleiding tot
misrekening geven. Ook daarin moet
dus voorzien worden en dat kan al
leen door de fondsen op een gezonde
basis te brengen en te houden. Re
gelmatig deskundig toezicht kan
hier niet gemist worden.
Vervolg van j)ag. 5
De aan de agenten verstrekte
persoonsbewijzen voldeden niet
aan redelijke eisen en verder
werd hun zilvergeld meegegeven,
toen dit ln Nederland reeds bui
ten circulatie was. Mr. Laming
achtte die klachten juist maar
kon bij zijn superieuren niet vol
doende gehoor vinden.
Het bevreemdt de commissie, dat
men niet zo snel mogelijk is geko
men tot de oprichting van een Ne
derlandse dienst gelijk die later
v/el heeft bestaan teneinde de
medezeggenschap in dit werk zo
goed mogelijk tot haar recht te doen
komen.
Brits bezoek
Op 26 Januari 1942 kreeg dc heer
De Bruyne, hoofd van B.V.T., later
M.V.T., bezoek van dc heren Kes
wick cn Blizzard van SOE, die dc
beschikking trachtten te krijgen over
Nederlanders, die bereid waren ln
bezet gebied een organisatie op te
richten tot stimulering van passieve
en actieve weerstand op het moment
dat van geallieerde zijde tot het of
fensief zou worden overgegaan. De
leiding van de organisatie zou ech
ter geheel in Engelse handen moeten
blijven. Tenslotte kwam de heer Dc
Bruyne met SOE tot een compromis,
waarbij hU medezeggenschap kreeg
ln de organisatie en in dc uitzending
cn taak van dc agenten.
Het doel van de samenwerking
tussen SOE en MVT, die in Juni
1942 haar beslag kreeg, was ln de
eerste plaats gericht op de uitvoe-
HET ENGLAND-SPIEL
Vervolg van pag. 4
Eén van de belangrijkste ongunsti-
§e factoren tijdens het „England-
piel", waarvoor de verantwoorde
lijkheid bij dc Nederlandse regering
komt, was. dat er toen nagenoeg
geen inlichtingendienst meer in Ne
derland was. Anders zouden waar
schuwingen Londen wellicht eerder
hebben bereikt.
Ook wordt de Nederlandse rege
ring verantwoordelijk gesteld, voor
het aanwijzen van kolonel de Bruy
ne tot hoofd van het BVT, waarvoor
hij, gezien zijn gemis aan ervaring
niet de eerst aangewezen man was.
Bovendien is dc commissie van me
ning dat met name de minister van
Marine, de heer de Bruyne niet vol
doende heeft gesteund in zijn stre
ven medezeggenschap te verkrijgen
in dc verbindings- cn transport
dienst. Maar ook de heer de Bruyne
had in dit opzicht meer kunnen
doen. Ook de officier, die hij voor
het uitvoerend werk had aangewe
zen, de kapitein der mariniers Licf-
tinck, miste, volgens de commissie,
de nodige deskundigheid.
Ook met betrekking tot de centra
le opzet van de organisatie-Jambroes
heeft het BVT gefaald. De verant
woordelijkheid voor deze gang van
zaken wordt in eerste instantie ge
dragen door de minister van Marine
Furstner, onder wie tot 1 Juli 1942
deze aangelegenheden ressorteerden.
Deze heeft voor de commissie* een
niet door haar gewaardeerde poging
gedaan om de verantwoordelijkheid
af te wentelen.
Elke gedachte aan opzet of kwade
trouw heeft de commissie, hoewel
zij deze mogelijkheden by haar on
derzoek geenszins heeft uitgesloten
tenslotte als niet gefundeerd ver
worpen. Na onderzoek van de aan
klachten zoals die door jhr. Six, van
der Waals en de Graaf (Noël de
Gaullc) c.a. zijn geuit, ls geen en
kel feit gebleken, dat verraad aan
nemelijk maakt.
Ten aanzien van de verklaringen
van de getuige van der Weyden, dat
via in Nederland aanwezige Engelse
intelllgence-agenten. vergeefs waar
schuwingen over het England-Spiel
naar Engeland zouden zijn ver
stuurd, is zelfs gebleken, dat zij vol
komen op phantasie berusten, het
geen deze later zelf heeft bekend.
Wegens misleiding zijn de stukken
van deze zaak in handen van de jus
titie gesteld.
De theorie-de Graaf, gebaseerd op
de mogelijke collaboratie tussen
twee familie-leden, van wie zich het
ene aan geallieerde en het andere
zich aan Duitse zijde bevond, bleek
het niet mogelijk dc aanwezigheid
van het zich aan Duitse zijde bevin
dende familie-lid aan te tonen. De
heer de Graaf heeft toegegeven, dat
de feiten, welke voor de commissie
zijn gebleken, zijn theorie niet veel
steun geven.
Van Engelse zlide waar men over
ae verraad-gcrucntcn bijzonder ver
ontwaardigd was, ls bovendien mee
gedeeld, dat major Binghsm in de
periode, waar hei om gaat. nog geen
hoofd was van de Nederlandse Sec
tie van SOE cn dat hij toen in leder
geval geen zodanige autoriteit bezat
om. ondanks het ontbreken van se
curity-checks", met de operaties
door te gaan. Wel is dc heer Bing
ham in Maart 1944 van zijn functie
als hoofd van d.e Nederlandse sectie
SOE ontheven onder mededeling,
dat tengevolge van dc catastrophe
de gehele zaak moest worden gere
organiseerd zowel aan Nederlandse
als aan Engelse ztyde Daarbij is hem
echter geen verwijt gemaakt, dat hij
persoonlijk zou zijn te kort gescho
ten. Nog steeds bekleedt nij een
functie bij dc Intelligence.
Het England-Spiel is dus te
wijten aan fouten, die hoe ern
stig zij ook mogen zijn, toch op
een ander niveau liggen dan
het handelen met misdadige
opzet, In het bijzonder met be
trekking tot de nagedachtenis
van de gevallenen maakt het
een of het ander groot verschil.
De slachtoffers keren niet
weer tot het leven terug, maar
de gedachten over het offer
van hun leven, dat zij voor het
vaderland gebracht hebben,
kunnen een andere en gezui
verde wending nemen
ving van het plan-Holland, dat bij
het England-Spicl een belangrijke
rol speelde. Dat de minister van
Oorlog, Van Lidth de Jeude, zich
toen het steeds duidelijker werd.
dat dc verbindingen van SOE met
Nederland door de Duitsers werden
gepenetreerd door functionarissen
van het BI heeft laten voorlichten
over de werkzaamheden van MVT,
kan de commissie niet onjuist ach
ten. Terecht had BI geen vertrouwen
in de verbindingen van SOE MVT
met Nederland. Zie het „England-
Spiel".
Nieuw bureau
Toen MVT tengevolge daarvan in
grote moeilijkheden kwam te ver
keren met betrekking tot de uitzen
ding van agenten naar Nederland,
verkreeg kolonel De Bruyne op
3 Maart 1944 ontheffing van de lei-
i ding van de SOE-werkzaainhedcn,
die hij als leider van MVT had. Om
in deze leemte te voorzien, heeft dc
regering toen een nieuw bureau op
gericht Bureau Bijzondere Op
drachten (BBO) onder leiding
van gcneraal-majoor Van Oor
schot. die het personeel van de heer
De Bruyne onder geen voorwaarde
meer mocht gebruiken.
Op 13 Maart 1944 werd het Bureau
Bijzondere Opdrachten (BBO) opge
richt. In nauw overleg met dc En
gelse Regering werd gcneraal-ma
joor Van Oorschot tot hoofd
van dit bureau benoemd. De Engel
sen hebben deze benoeming met
vreugde begroet. Dc hoer Van Oor
schot heeft deze functie tot aan het
einde van de oorlog vervuld. Dc
commissie betreurt het dat dc Re
gering er niet eerder toe is overge
gaan van de diensten van de heer
Van Oorschot gebruik te maken.
Uitnemende verhouding
Dc verhouding tussen deze en ziin
Engelse tegenspelers is steeds uit
nemend geweest. Door zijn jaren
lange connecties met dc Engelsen cn
zijn ervaring in Nederland op het ge
bied van het inlichtingenwerk was
de heer Van Oorschot dan ook wel
de aangewezen persoon om te Lon
den oen leidende functie in een der
geheime diensten te vervullen. Hij
heeft onmiddellijk ingezien, dat hij,
zelf niet op dc hoogte van de toe
stand en de werkwijze van dc onder
grondse beweging ln Nederland, bij
het BBO behoorde te beschikken
over een paar officieren, die dit wèl
waren. Hij heeft hiertoe de beschik
king gekregen over dc heren F. J.
Klijzing cn K. de Graaf Aan hen
liet hij de behandeling van dc dage
lijkse aangelegenheden over. Hoe
wel derhalve het uitvoerende werk
van het BBO hoofdzakelijk door deze
officieren werd gedaan, dient in het
oog gehouden te worden, dat, dank
zij de ervaring en de goede connec
ties van de heer Van Oorschot met
de Britten, deze officieren in staat
gesteld werden met succes te wer
ken.
De verhouding tot het BI, welke
ten tijde van het bestaan van het
bureau M.V.T. slecht geweest was,
werd na de oprichting van het bu
reau B B O. uitnemend De opdrach
ten van de agenten, die door het
B.B.O in samenwerking met S.O.E.
werden uitgezonden, werden tevoren
altijd besproken. De officieren van
het B.B.O. droegen van deze op
drachten in beginsel volledig kennis.
De commissie acht het van
groot belang, dat het B B O dit N
heeft kunnen bereiken, daar zo
doende de Nederlandse dienst
ook invloed kon uitoefenen op
de wijze, waarop de uitvoering
van de opdracht op het Neder
landse grondgebied plaats vond.
Over het uitvoeren van een bom
bardement. waarbij een bevolkings
centrum betrokken was, werd steeds
de zienswijze van de Nederlandse
Regering gevraagd Het is duidelijk,
dat deze besprekingen ten tijde, dat
het Nederlandse grondgebied in de
militaire operaties werd betrokken
van groot belang zijn geweest.
De agenten, door SOE cn BBO in
Nederland gedropt, werden aanvan
kelijk zonder receptie-comité's ge
parachuteerd, Toen de zaak eenmaal
liep, is dit anders geworden, daar bij
het parachuteren van sabotage-agen-
ten ontvangst-comité's moeilijk te
vermijden waren, zulks in verband
met de hoeveelheden materiaal, wel
ke van Engeland uit naar het bezet
te gebied verzonden moesten wor
den.
Het is echter niet gebleken, dat ge
parachuteerde agenten of geparachu
teerd materiaal onmiddellijk door de
Duitsers in ontvangst werden geno
men.
Belangrijke prestatie
In zeer korte tijd heeft het
B.B.O. een grote hoeveelheid
wapens, sabotagcmiddelen. e.d.
gedropt. Ongetwijfeld heeft het
B.B.O., dat onder zo moeilijke
omstandigheden begon, terwijl
men reeds vlak voor rle invasie
stond, in deze een belangrijke
prestatie geleverd.
Er is verschil van mening geweest
tussen het BI. cn het BBO. over dc
vraag, v:elk van beide bureaux con
tact moest zoeken met de illegale
pers. Daar het B.B.O. hierbij een niet
al te exclusief standpunt inham en
persoonlijke gevoeligheden hierb.j
geen rel speelden, heeft dit echter
nimmer tot grote moeilijkheden aan
leiding gegeven. Het B.B.O. stond op
het juiste standpunt, dat het er in de
eerste plaats om ging, dat de illegale
pers werd gesteund, terwijl het er
niet op uit was prcstigc-kwesties
hierbij een rol te laten spelen.
Het B B O. heeft zich tot op zekere
hoogte ook op het gebied van dc in
telligence bewogen Als voorbeeld
hiervan kan het bombardement op
Kleykamp te 's-Gravcnhage aange
haald worden.
In de nacht van 31 Maart op 1
April 1944 werden de eerste agenten
door S.O.E. cn het B.B.O. in Neder
land geparachuteerd. Het uitzenden
van agenten kan in het algemeen als
goed geslaagd worden beschouwd.
De opleiding cn de uitrusting van
de agenten van het B.B.O. zijn ken
nelijk aanzienlijk beter geweest dan
in de eerste laren van de oorlog. Dit
blijkt b.v. hieruit, dat een der door
de commissie gehoorde agenten over
een persoonsbewijs beschikte, dat zo
go«5d was, dat de Duitsers, ook na
zijn arrestatie niet hebben gemerkt,
dat dit een in Engeland verstrekt
document was.
Dc commissie heeft wel critiek op
de uitzending van de eerste groep
agenten. Het neeft haar verwonderd,
dat de heer de Graaf, die blijkens
zijn verklaringen zeer goed op de
hoogte was van de zware Duitse pe
netratie in de organisatie C S. 6, deze
groep agenten juist met die organi
satie contact heeft laten zoeken. Hoe
wel dc heer de Graaf uit de aard
der zaak niet op de hoogte kon zijn
van het feit, dat Lindemans die hem
behulpzaam was geweest bij zijn
tocht naar Engeland, zich als ccn
verrader had ontpopt, was het toch
hoogst gevaarlijk deze agenten, die
als eersten de verbindingen van het
nieuw opgerichte B.B.O. moesten op
bouwen. in aanraking te brengen
met een organisatie, waarvan de heer
dc Graaf zeer wel wist, dat zij zwaar
door de Duitsers was gepenetreerd.
Deze omstandigheid is des te ernsti
ger, omdat de heer de Graaf, volgens
zijn eigen mededelingen, met een op
dracht van de gezamenlijke verzets
organisaties naar Engeland was ver
trokken. Hij moet derhalve een rui
me keuze gehad hebben bij de be
antwoording van de vraag, naar wel
ke persoon of organisaties hij dc
eerste agenten van het BBO. zou
zenden. Dc commissie acht de door
dc heer de Graaf ten deze gevolgde
gedragslijn dan ook een ernstige
fout.
De commissie komt tot de conclu
sie. dat het B.B.O. uitnemend werk
heeft gedaan.
Advertentie (LM.)
Met gewoon maagzout kunt
U tijdelijk het overtollige
maagzuur binden. Maar het
mag niet in verdubbelde
mate terugkeren I Neem eens
Chefarox, want dit be
schermt bovendien uw maag
wand met een geleiachtige
genezende laag.
Nadat de Stichting van de Ar
beid zich met de zaak bemoeid
had, had eindelijk in October
overleg plaats tussen de vakbon
den en de Vereniging van Werk
gevers in dc Chemische Wasse
rijen. De werkgevers verklaarden
zich bereid een CAO af te sluiten,
die zich aansloot bij die voor de
textielindustrie. Dc vakbonden
gingen hiermee accoord. maar in
de practijk bleek dat de tegenpar
tij allerlei afwijkende bepalingen
in dc CAO wenste op te nemen,
waarmee zij zich niet konden ver
enigen. Met name was dc loon-
hoogte een struikelblok. De werk
geversorganisaties, die aan bet col
lege van Rijksbemiddelaars een
vrij belangrijke loonverhognig
lOTéhadden voorgesteld, toon
den zich in de onderhandelingen
met de Uniebonden niet tot een
5% loonsverhogingbereid.
De onderhandelingen sleepten
zich maanden voort zonder dat
men iets verder kwam. Over de
loonsverhogingen 5%, die ln het
begin van dit jaar werd toege
staan, kon evenmin overeenstem
ming worden bereikt.
De werkgeversbond voor de wit
wasser ij toonde zich nog ontoe
gankelijker: hier kon zelfs geen
begin gemaakt worden met de on
derhandelingen.
De vakbonden hebben daarom
dezer dagen besloten, het overleg
af te breken. Zij hebben aan het
college van rijksbemiddelaars een
door hen ontworpen loonregeling
voor de chemische wasserij cn
voor de witwas overgelegd, met
verzoek deze algemeen verbindend
te verklaren.
„De vakbonden hebben tot nu
toe steeds de arbeiders geremd," zo
zelde ons de heer Ebeling." Maar
breekt er nu en conflict in het
wasserijbedrijf uit, dan zal het
hard tegen hard gaan, tot overeen
stemming op basis van de oor
spronkelijke voorwaarden is be
reikt."
Vervolg van pag. I
WTAAN al met al de Amerikaanse
krijgskansen yoorshands niet
bijster gunstig, de tekenen dat de
Russen opgeschrokken zijn van de
Internationale reactie op Noord-
Korea's aanval vermenigvuldigen
zich.
Trygvc Lie heeft er geen gras over
laten groeien. Nog in de nacht van
de overval riep hij de Veiligheids
raad bijeen en het verkondigen en
brandmerken der nieuwe agressie
liet hij aan niemand dan zichzelf
over. Truman, het type van de ge
middelde Amerikaan, die „rises to
the occasion", heeft zo hard terugge
slagen als wellicht zelfs Roosevelt
niet zou hebben gedaan. Sindsdien
heeft dc activiteit van Lie en Tru
man geleid tot een bundeling van
anti-agressie-krachtcn onder de vlag
der Verenigde Naties, die als histo
risch belangrijk moet worden aange
merkt. In het Mandsjoerijsché con
flict (Japan-China) on in hot Abes-
sijnse (Italië-Ethiopië) bleef juist op
hot punt van de sancties, cn dat is
het cardinale punt. dc oude Volken
bond in gebreke. Het is ccn verade
ming, dat de Verenigde Naties dode
lijke ernst maken met het tegen
gaan van agressie, want Dean Ache-
son heeft gelijk wanneer hij zegt dat
niet de atoombom maar de agressie
het grootste gevaar voor dc vrede
vormt.
DE strafheid van de tegenactie zal
wel grotendeels debet zijn aan
de neiging van Moskou-Peklng om
het oor te lenen aan India, dat be
middeling beproeft. Die bemiddeling
is van meet af vergemakkelijkt door
Amcrika's druk op Tsjang Kal Tsjek
tot stopzetting van zijn aanvallen op
het Chinese vasteland. Het is wel
duidelijk, dat de resolutie van de
Veiligheidsraad alléén (staakt het
vuren, dc troepen terug boven de
38ste breedtegraad) geen aanvaard
bare oplossing brengt, te minder nu
dc Russen, hoezeer ook ten onrech
te. de onbevoegdheid van de Raad
concluderen uit hun eigen, vrijwilli
ge afwezigheid. Het Koreaans con
flict kan alleen, en dan nog maar
voorlopig, in het ruimere kader van
de acute Oost-West-problemen opge
lost worden, en daaronder behoort
dc erkenning van Mao Tse Toeng
als ware vertegenwoordiger van
China in de Verenigde Naties. Niet
alleen zou daardoor de organisatie
der VN. uit het huidige slop raken,
maar ook zou het „gezicht" van de
Russen en de Chinezen bij een stop
zetting van dc agressie op Zuid-
Korea in dat geval niet verloren
gaan Daarentegen zal het Amerika
moeilijk vallen in enigerlei vergelijk
te treden zolang op Korea de kan
sen niet duidelijk zijn gekeerd, v/ant
zö lang zou oen vergelijk de indruk
wekken dat dc Amerikanen eieren
voor hun geld hebben gekozen en
zich in het onvermijdelijke zouden
hebben geschikt. De laatste uitspra
ken van president Truman wijzen er
niet op dat hij aan zoiets denkt.
Komt. gelijk de hele vredelieven
de wereld hoopt, een vergelijk tot
stand, dan zullen vele Koreanen het
gevoel hebben dat de strijd op hun
grondgebied gestaakt is door oplos
sing van moeilijkheden, die maar
zeer zijdelings Koreaanse problemen
vormen. De gespletenheid van Korea
in twee staten met twee tegengestel
de regimes blijft een bron van wrij
ving cn spanning. Maar terecht zul
len de mensen die wel geleerd
hebben bescheiden te zijn zich al
opgelucht gevoelen wanneer zij het
met behoud van de spanningsoor
zaak. de gewelddadige spannings
ontlading haar einde heeft Dan la
het weer vrede, zij het, helaas, nog
geea VREDE.
