aaureau Inlichtingen: beter werk in
nden dan in Eindhoven
Illegale meteorologische dienst
Veel gedropt wapentuig
viel in Duitse handen
Bij naturalisatie komen
illegalen achteraan
r~
UNICUM VOOR EUROPA
Yjjrvalste persoonsbewijzen voldeden
niet aan redelijke eisen
Touwtrekken om bevoorrading
Groep Hazelhoff Roelfzema
Bewondering voor prestaties
Critiek op eigengereidheid
Beleid van minister-president
ontbeerde vaste gedragslijn
Juli tg 22 Juli 1950
IN DE JAREN VAN '40— '45
-*\
erge", de oprichting van het Bureau Inlich-
sidenop 20 Nov?mber 1942 kwam er te Lon-
Bo:<»n gcheef nieuw beleid ten aanzien van
^^rk van de inlichtingendienst, zo lezen
het vierde deel van het verslag van de
Hflasjfen*a*re Enquête-commissie. Het was
me; Ken, dat er niet voldoende inlichtingen
man' i kwamen uit Nederland. Er was in
serï^ *n ^edeldand geen agent meer, die
Schee:'.* verbinding stond met de regering.
uppeiy3^ op hct gebied van militaire inlich-
Schcc kregen de geallieerden onvoldoende
ms uit Nederland. Onder deze omstan-
cn heeft de heer Broek mans kans
te Ct me* Engelsen tot een behoorlijke
ig te komen. In tegenstelling tot de
dkanile samenwerking met Britse diensten
onz« i
chr.-!^e]5C diens' en het B.l.
de gezamenlijk in Londen een
sseur Ir de agenten woonden. In
ivereüAverd regelmatig door een
r Is officier toezicht uilge-
TJersp^k het BI kreeg alleen de
1 r t ?rde telegrammen Het wa-
verilIj- geen parafrases, zoals het
i.V.T. en vroeger de C.I.D.
samenwerking tussen
e cn de Nederlandse dienst
nyMczet dooi de heer So-
CXc b'J *e Londen aankwam,
lt hij mede. was de goed°
king tussen S IS en het
s gewaarborgd. Voor de
ier ligt hier ook de sleutel
beantwoording van de vraag,
le Nederlander een zekere
e vo:',aP hadden. De heer Somer
male f** verband gewezen op de
eme.i®n van caPta,f) Seymour
[en die zijn taak heel goed
yan - ^epen- Het allergrootste
ir dio1-1 acbt beer Somer
aj j- 'e commissie terecht dat
se j in overleg met de Neder-
egering ook bepaalde op
uit j op politiek terrein kon
van de klachten, die de
e>'erasie ook uit de eerste ja-
n de oorlog ter kennis
:,Qe 4komen, is bij het B I.
deJec bestaan, de klacht over
oonsbewijzen.
ter. h
s, rn-jO commissie gebleken, dal
ten-Ens het funct ionneren van
fjpss«ide agenten werden uitge-
persoonsbewijzen, die niet
■delijke eisen voldeden. De-
i.egenheid werd door de En-
VCrlhtraal behandeld. Blijkbaar
met in geslaagd een bruik-
ificatie van de Nederlandse
iterdaSPti**11 to* stand te bren-
j^.g-valt uiteraard zeer te be-
;nde i
Snejle commissie hebben vele
telg r geklaagd over bet feit. dat
esde ritclefonie-apparaten, welke
rinj,beperkt aantal B.I.-agenten
;ave «gegeven, bleken uitgepeild
len worden, terwijl deze
Dela^was medegedeeld, dat het
campJOultsers onmogelijk vas de-
jd ci'Uen te pellen.
ar was de Duitse pciltecli
iit opzicht de Engelse voor
ige hiervan meende de En-
lt-rGnst te goeder trouw, dat hij
en had uitgerust met een
lat niet uit te peilen was
deten aanzien van de z g
h ilkies bleek het, dat de En-
j t^jli onjuist inzicht hadden in
haai
van de Duitse afweermid-
j ikelijk heeft het B I steeds
'dropt, zonder receptie co-
iei ^ater heeft men ook wel
50 r.]aten ontvangen waarbij dc
aal Ing. dat 'de man na het
en zo snel mogelijk moest
br; voortgeholpen, de doorslag
19 vgeven. Voor het droppen van
>nt bl was ook veelal een recep-
16 r.- nodig.
ian:' dc commissie gebleken, dat
hadvkclc agent van het B.l. bU
ir OV;
turalisatiedebat
Er:
etofweede Kamer
rcll
onze parlementsredacteur)
zijn parachutering door de vijand 1
gearresteerd.
De politieke activiteit van het B I
te Eindhoven acht de commissie
minder geslaagd. De' officieren van
het B.l. dr Somer cn ir Tromp, heb
ben zich ingelaten met een comité,
bestaande uit personen van verschil
lende politieke richting en gods
dienst. uit welk comité zich op een
gegeven ogenblik een werkcomité
heeft geconstitueerd, dat een adres
tot de Koningin heeft gericht, (het
zg Eindhovense adres). Het BI
heeft dit adres naar Londen ge
stuurd, daar, naar de mening van dc
heer Somer. het B I immers de Re
gering moest inlichten omtrent de
situatie in Nederland. Op dat mo
ment. aldus de heer Somer, besefte
het BI echter niet, dat zijn taak
betrekking had op „bezet'' Ncder-
O C.A van Lidtli de Jeu.dc, Minister
van Oorlog in Londen in cle jaren
1942—1945.
vroegere situatie, welke by het bureau
M.V.T. bleef voortduren, heeft de heer Broek
mans kans gezien tot een zodanige samen
werking met de Britse S.I.S. te komen, dat
het B.l. met de betrekking tot dc agenten een
behoorlijke medezeggenschap kreeg. De agen
ten werden na hun recrutering niet meer ge-
heer aan de Engelsen overgedragen, zodat het
B.l. zyn adspirant-agenten niet uit het oog
verloor cn bij de opleiding zijn wensen ken
baar kon maken. Wanneer de agenten wer
den uitgezonden, kregen zy hun opdracht niet
van de Engelsen, doch van de Nederlanders.
Het B.l. had tegenover de Engelsen een eigen
positie, hetgeen bij dc vroegere Nederlandse
diensten niet het geval was geweest.
land en dat het bevrijde Zuiden
daartoe niet meer behoorde.
De heer Somer is toen begin
December 1944 ontboden bij de
Minister van Oorlog, die er be
zwaren tegen had. dat het BI.
inlichtingen over bevrijd Neder
land naor Londen zond. Immers,
hct^I. had de taak inlichtingen
te verstrekken over bezet Ne
derland en aangezien het Zuiden
was bevrijd, behoefden daar
geen rapporten meer over te
worden uitgebracht
De heer Van Hcuvcn Goedhart,
die toen minister van Justitie was,
heeft tegenover dc commissie ver
klaard. dat het met de tucht bij het
bureau van dc heer Somer niet zo
best gesteld was, omdat het noodza
kelijk Is gebleken hem te weerhou
den van een zekere politieke activi
teit In Eindhoven, achter dc rug van
het Kabinet om, recht op de Konin
gin gericht.
Dit heeft aanleiding gegeven tot
een bespreking in kamer 7 van hotel
„Bosch en Ven tussen de heer So
mer. minister Van Lidth de Jeude
minister van oorlog) cn hem. waar
bij de laatste twee het hoofd van
het B.l. hardhandig hebben gc-
schrobbeerd, omdat hij dergelijke
dingen had gedaan, waarna dc heer
Somer verklaarde, dat hij het onjuis
te van zijn gedrag inzag en zijn
verontschuldigingen maakte.
De commissie acht de inter
ventie van de Minister van Oor
log volkomen juist. Immers, het
essentiële van een inlichtingen
dienst in oen democratisch
Staatsbestel is, dat zulk een
dienst zich niet inlaat met de
politieke wilsvorming van het
j volk.
Wanneer de Regering Inlichtingen
moet hebben over een bezet gedeel-
I te des lands, zal zij noodgedwongen
gebruik moet maken van een inlich-
I tingendienst; zodra echter dit bezet-
1 te gebied bevrijd is. houdt de taak
van de inlichtingendienst op dit punt
op.
De commissie ziet in de hier be
sproken, zeer onverstandige handel
wijze \an hel hoofd van het B I. een
van de redenen, die er toe geleid
hebben, dat dc werkzaamheden van
het Bureau Inlichtingen na de oor
log aan een zekere critiek hebben
bloot gestaan, aangezien daardoor
de te Londen hier en daar reeds be
staande Indruk, dat het bureau zich
zelfstandig op politiek gebied be
woog, Is versterkt
Onvoldoende objectief
Over de politieke berichtgeving
van het B.l. zijn verschillende moei
lijkheden geweest. Zo is o.m. critiek
geoefend op de maandoverzichten,
welke het B.l. te Londen sinds Juni
1943 uitgaf. Velen betwijfelen, of de
inhoud van deze maandoverzichten
wel voldoende objectief gehouden
was.
De commissie is tot de conclusie
gekomen, dat deze maandoverzich
ten in de loop van de tijd objectiever
cn evenwichtiger zijn geworden. De
commissie is intussen van oordeel,
dat hieraan in de eerste maandover-j
zichten wel het een en ander ont
broken heeft Dc eerste maandovcr-
van dc commissie, wel sterk dc na
zichten toch leggen, naar de mening
druk op de toen ongetwijfeld ineen
bepaald deel van de Nederland
se bevolking bestaande autoritaire
opvattingen. Merkwaardigerwijze
wordt hierbij, in tegenstelling met
later, geen enkele bron van inlich
tingen genoemd.
De commissie is voorts van oor
deel, dat het Bureau Inlichtingen de
binnengekomen stukken naar beho
ren over de verschillende instanties
heeft verdeeld. Ook de heer Van
Heuven Goedhart heeft verklaard,
dat hij als minister van Justitie alles
heeft ontvangen, wat het B I heeft
gedistribueerd Hij heeft echter ge
durende de periode van 17 Juli 1944
tot 10 Mei 1945 nimmer een „Parool"
uit handen van het BI. ontvangen,
doch dit kan. naar de mening van dc
commissie, niet toegerekend worden
aan het Bureau Inlichtingen. Dc
twijfel van de heer Van Heuven
Goedhart ten aanzien van het B I op
dit punt acht de commissie derhalve
ongegrond.
Kinderbijslag voor
gepensionneerden
(Van onze parlcments redacteur)
Den Haag. De Tweede Kamer
heeft zich verenigd met de Kinder-
toelagewet voor gepensionneerden.
De gepensionncerde ambtenaar,
wiens gezin een of meer kinderen
telt beneden de zestien jaar en/of
een of meer kinderen van zestien
tot twintig, die het dagonderwijs
volgen aan een inrichting voor al
gemeen vormend- of vakonderwijs,
kan op grond daarvan een kinder
toelage krijgen van 132 per kind
en per jaar voor de eerste drie
kinderen cn van 162 voor de vol
gende kinderen.
Bij de oprichting van het
Bureau Inlichtingen in No
vember 1942, aldus de
Parlementaire Enquête
commissie. waren cr geen
inlichtingen-agenten.
was weinig bekend over ron d'Aulnis de
gaan of de verbindingen
nog wel veilig waren. Som.
migen hadden een. politie
ke opdracht
Een vaq^ic voornaamste
tr agenten \v5:> mr P. L.
betrouwbare contacten, zo
dat dc eerste uitgezonden
agenten zelf moesten be
ginnen met ter plaatse de
grondslagen te leggen voor
een nieuwe organisatie. Er
zijn door B.l. 43 agenten
ba-
Bourouill
Door zijn werk werd
zij een voldongen feit.
De tweede taak was de
berichtgeving op me
teorologisch gebied te
organiseren daar de
Royal Air Force feite
lijk zonder behoorlijke
weerberichten over
Europa vloog. Dit is
bijzonder goed ge
slaagd.
(agentennaam o.a Spijker
cn Berger), die het langst
gewerkt hoeft zonder ge
arresteerd te worden.
In Januari 1942 kwam hij
als Engoland-vaardcr naar
uitgezonden. Twee van hen Engeland; veertien maan-
- den later werd hy uitgo-
zonden. Na aankomst in door hem gesteunde
Nederland is hij eerst naar kard-groep heeft
Drente gegaan cn later
verongelukten op weg naar
Nederland cn vijftien an
deren vonden de dood het
zij in een vuurgevecht met
de vijand, hetzij na hun
arrestatie door fusillering
of op andere wijze. Bij de
parachutering is er echter
geen enkele in handen van
de vijand gevallen. Een
aantal van hen heeft als
organisatoren inlichtingen-
groepen in Nederland ge
sticht terwijl anderen, in
het bijzonder marconisten,
assistentie verleenden aan
reeds ontstane groepen.
Een enkele maal is ook
een contrólc-agent gezon
den, die tot taak had na te
gegaan
naar Amsterdam, cn Den
Haag. Tenslotte is hy in
Maart 1944 getrouwd en in
Amsterdam gaan wonen.
In Amsterdam hield hij.
op een eigen flatje, zelfs
kantooruren: de mensen
liepen geregeld in en uit
maar hij heeft nooit moei
lijkheden gehad.
UNICUM
Dc heer d'Aulnis had
de belangrijke op
dracht een radiover
binding te maken.
Het was iets unieks
want de Belgen en Fran
sen hadden dit niet. De
Pac-
zich
cnornf uitgebreid, niet al
leen op meteorologisch ge
bied. Vooral ook op het ge
bied van de militaire be
richtgeving. Er kon zich
geen afschictplaats van de
V I's of V 2's verplaatsen
of het werd bericht.
Op een gegeven moment
werd hem dc grond te
warm onder dc voeten. Het
BI. verbood hem echter
terug te keren omdat hy
op dat moment dc enige
man was di? op zijn ge
bied in Nederland leiding
kon geven. Hij heeft zich
toen een maand of drie
kalm gehouden en tenslot
te met veel succes verder
gewerkt tot het einde van
dc oorlog
BUREAUCRATIE
Toen dr Somer,
hoofd van B.l. hem
voordroeg voor dc Mi
litaire Willemsorde,
zeiden enige heren van
dc Commissie Militaire
Onderscheidingen, dat
hij toch niet had ge
vochten. De heer So
mer heeft het uren ge
kost om sommige in
stanties duidelijk te
maken, dat een agent,
die nodeloos vecht,
waardeloos is, daar hij
dan gevangen wordt.
Het is dc commissie in
middels gebleken, dat ln
1943 zowel door dc rege
ring als door het kapittel
van de Militaire Willems
orde 'n ruimere interpreta
tie van dc term „in den
strijd", zoals deze in do
wet tot instelling van de
M.W.O. voorkomt is aan
vaard.
De geschiedenis van de groep-H azelhoff Roelfzema
is een merkwaardig voorbeeld van het gebrek aan lijn in het
beleid van de minister-president te Londen in tal van zaken.
De groep ;s ontstaan uit het initiatief van de heer B. van der
Slok, die op 23 Juli 1941 met mr Hazelhoff Roelfzema en enige
andere Engelandvaarders in Engeland aankwam. De eerste
trok zich later terug en ging over naar de R.A.F. Mr Hazelhoff cc£ c'son biclc|'d volgde-
Roelfzema nam de leiding van de groep over. Zij kwamen in n"
contact met de heren Rabagliatti, van 't Sant en Derksema.
ten HAAG. De Tweede Ka-
f ift met de nieuwe minister
j'titic mr. Struycken een de-
_Juden. waarbij zij verlangde,
Vïvyaodelykc wapendragers
rf f.'lyk voor naturalisatie voor.
Vn zouden worden,
jttuw jcan zjj die gevallen
al Viiderzoeken zonder dat de an-
sco't de lijst staande, candidaten
n Lit Nederlanderschap daarop
kt. wachten.
er Struycken verklaarc
j/atoe bereid.
'vlLet verlangen naar voorkeur
-illegale werkers antwoord-
~s iat dit zoveel mogelyk reeds
aal -lt. Toevallig kreeg de Ka-
,tiot»st een aantal ontwerpen in
rli ^'aarop oud-illegalen wer-
f«Jt,rgedragen. Op voorstel van
Alp® Scheps (PvdA) e a. werd
i floral i sa tie van een Duitse
ebtë-zuster. die zich in bczet-
•P^l bijzonder verdienstelijk
Btrjragen, kosteloos verklaard.
A. ^ppige was. dat de katholieke
r .- van Justitie dit niet nodig
^omdat de rellgeuse geen lei-
^..*ol in de illegaliteit had ge-
i W.ifde voorstel deed de heer
ten aanzien van de heer Mo-
Fd';jacteur van „Paraat", wien
Pr" zijn anti-fascistische hou-
zl>eds voor de oorlog dc Duit-
ffir')naliteii|was ontnomen
KWj'ninister) nam dit voorstel
5°r tot grote ontstemming
d°- heer Haken (comm.x die
:afc,ital insinuaties jegens de
oser uit de mond liet glippen.
;»"ïer Scheps gaf toe, dat de
'P oser net als de heer Haken
»ot zondaar had kunnen zijn.
at de officiële rapporten be-
rJT, dat hij dit niet was. integen»
L.°dat de' C P.N. beter deed
i«3'n bloe,ncnhulde le schenken
n naturalisatie te bestrijden.
,'if' teSen 3 stemmen beloonde
j," aer dit grappig staaltje rede-
o" cunstl
noi
Ofschoon inmiddels de heer Derk
sema hoofd van de C I D. was ge
worden, bleef met medeweten van
minister Gerbrandy de groep con
tact onderhouden met de heer Van
't Sant. Deze gaf buiten de C.IX). om
de groep opdrachten en hulp, terwijl
hij eigenlijk met dit soort werk niets
meer te maken had. De heer Derk
sema kwam in een onmogelijke po
sitie en zijn tegenspeler Rabagliaiti,
die samen werkte met Van 't Sant.
wilde met hem niets te maken heo-
ben.
De groep kreeg als instrument
van Rabagliatti en Van 't Sant
het transport van agenten tussen
Engeland en Nederland geheel
ln handen. Dc opdracht van de
regering om dr Wiardi Beekman
uit Nederland naar Londen over
te brengen werd via Van 't Sant
aan de groep-Hazelhoff Roelfze
ma eegeven. Volgens prof. Ger
brandy vormde de groep een
voortzetting van het regicrfi Van
't Sant.
De groep voerde haar eerste ope
ratie uit op 24 November 1941, toen
Tazelaar per motortorpedoboot naar
Nederland werd gebracht, waar hij
aan wal werd gezet om contact op te
nemen met de heren Wiardi Beek
man en Tielens. Ook later voerde
deze groep verschillende operaties
op de Nederlandse kust uit. het
laatst np 11 Mei 1942.
Dc heer Tazelaar is er in geslaagd
dr. Wiardi Beekman cn kapitein Tie
lens te bereiken. Dc eerste was di
rect bereid aan het verzoek van dc
regering gevolg te geven, kapitein
Tielens weigerde, omdat hij zich ge
bonden achtte aan het erewoord dat
hij de Duitsers had gegeven. De
commissie aanvaardt dat. ofschoon
zij meent dat hij later niet genoeg
moeite heeft gedaan om zyn cre
woord terug te nemen.
DR WIARDI BECKMAN
De overkomst van dr Wiardi
Beekman is niet geslaagd, hoe
wel daartoe verschillende pogin
gen zijn gedaan. De daarover
gemaakte afspraken zijn niet
behoorlijk uitgevoerd, o.a. ten
aanzien van het spelen van het
Wilhelmus door radio-Oranje.
Dr Wiardi Beekman is tenslotte
in dc nacht van 17 op 18 Janua
ri 1942 op het Scheveningse
strand gearresteerd, o.a met dc
heer F. J. Goedhart, die in plaats
van kapitein Ticlens naar Enge
land wilde oversteken. Dr Wiar
di Beekman is in April 1945 in
oen Duits concentratiekamp aan
vlektyphus overleden. Dc heer
Goedhart zag kans te ontsnap
pen op de dag die kennelijk voor
zijn executie was bestemd, door
de medewerking van een paar
Brabantse politiemannen.
De poging van dc heer Goedhart
om naar Engeland te gaan vemd haar
aanleiding mede hierin, dat er in de
redactie van het illegale Parool ver
schil van opvatting heerste omtrent
de tc volgen politiek (voornamelijk
met de heer Vorrink) bij de voor
lichting van het Nederlandse volk.
Tevens voelde deze groep het als
een gemis, dat cr geen behoorlijke
verbinding met Engeland bestond
om de regering van politieke berich
ten te voorzien. Het contact met de
agent Alblas had daarin geen ver
andering gebracht, omdat de En
gelsen van deze alleen maar militai
re berichten wilden ontvangen.
Bij dc poging van dr Wiardi Beek
man om naar Engeland over te ste
ken was ook de heer Dogger aan
wezig Tazelaar en Dogger zijn toe
vallig niet samen met de andere ge
arresteerd. Wel zijn zij samen bij
een nieuwe poging de volgende
nacht enkele uren door de Duitsers
vastgehouden, maar door hun slim
me gedrag werden zij weer losge
laten. Hierop zijn zij via Zwitser
land naar Engeland vertrokken. De
heer Dogger is door Tazelaar mee
genomen. omdat hy in hem een
vertegenwoordiger vond van een
derde groep, nl. die van Oom
Alexander, welke in contact stond
met d« O.D.
In Engeland zijn de heren
Tazelaar en Dogger niet direct
in contact gebracht met kolo
nel de Bruyne van de C.I.D
doch via Van 't Sant eerst bij
de Koningin cn de minister
president gebracht. Niet alleen
had de heer de Bruyne de op
dracht voor de operatie gege
ven. doch bovendien had de
minister-president Hazelhoff
Roelfzema medegedeeld, dat
hij de heer de Bruyne ais zijn
chef had te beschouwen. Het
ging dus niet aan dat H R. als
ondergeschikt officier in deze
De commissie Is van me
ning, dat hij ondiscipllnair
heeft gehandeld, al kan toege
geven worden, dat door het feit dat
hoge persoonlijkheden als de mi
nister-president cn de heer Van 't
Sant zijn ondernemingen protegeer
den, het voor iemand van zijn leef
tijd en ervaring wel moeilijk werd
om de juiste verhoudingen tc blij
ven zien.
Ook voor Dogger was het
moeilijk te midden van de
Londense prestige-ruzies de juis
te houding te vinden. Hij mocht
er van uitgaan dat degenen die te
gen hem zeiden, dat hij eerst naar
de Koningin en de minister-presi
dent moest gaan. personen waren,
wier orders hij behoorde uit tc voe
ren. De ontvangst bij minister
Furstner en kolonel de Bruyne,
waarbij hem werd toegevoegd, dat
hij „In de houding moest gaan
staan" acht de commissie dan ook
beneden peil tegenover iemand, die
zojüist zijn leven had geriskeerd
om in Engeland te komen. Ergerlijk
acht de commisie het. dat men van
de diensten van Dogger, mede ten
gevolge van al deze moeilijkheden,
verder geen gebruik heeft gemaakt,
terwijl hij toch te Londen kwam als
boodschapper van een der belang
rijkste Illegale groeperingen in Ne
derland. De commissie merkt te
vens op. dat zij het hoogst onbevre
digend acht, dat de heer Dogger na
de bevrijding niet als beroeps-mari
neofficier kon worden aangesteld,
zoals zijn ^ens was.
De commissie spreekt haar
bewondering uit voor de ver
metele wijze, waarop de groep-
Hazelhoff Roelfzema haar taak
heeft vervuld. Het beleid van
de regering en met name van
de minister-president, is zon
der lijn geweest en de commis
sie spreekt er dan ook haar af
keuring over uit. Hierdoor
kwamen niet alleen de chefs
van de C.I.D., kapitein Derk-
Het doel van het Bureau Bijzondere Opdrachten was in de
eerste plaats het bewapenen van de Binnenlandse Strijdkrach
ten. De O D. heeft er over geklaagd, dat zo weinig van het
naar Nederland gezonden materiaal bij hem is terecht ge
komen. De opdracht daartoe is echter niet door de Nederlandse
regering gegeven. Integendeel, de Minister van Oorlog heeft
herhaaldelijk bij het B.B.O. geïnformeerd, hoe het kwam dat
de O.D. zo weinig wapens ontving. De Engelsen waren blijk
baar van mening, dat de O.D. zwaar was gepenetreerd door
de Duitsers.
Bovendien beschouwde men de
O.D. niet als een echter verzetsgroep
dlc dc geallieerde legers bij dc op
mars kon steunen Daarom was het
het B.B.O. verboden regelrecht wa
pens aan dc O.D. te droppen. Na veel
besprekingen heeft men de Engel
sen evenwel overtuigd, dat de O.D
Iets moest kragen, vooral omdat het
zo'n grote organisatie was met vele
militairen of cx-mlUtalren.
Na dc slag om Arnhem kwam het
cr niet meer op aan wie de wapens
kreeg, als cr maar zoveel mogelyk
in Nederlandse handen kwamen. Zc
werden toen voor dc O.D. afgegooid
via de agenten van het B B O die
op naam van de R.V.V. waren ge
dropt. De door de O.D. opgegeven
droppingsvelden klopten echter niet,
zodat het lan^ geduurd heeft voor
men behoorlijke afwerpterreinen
had.
Oorspronkelijk had de Engelse
veiligheidsdienst eveneens be
zwaren geuit tegen de Raad van
Verzet, omdat men niet zeker
wist of deze inderdaad een
groep was, die daadwerkelijk
verzet of sabotage zou willen
plegen. Er ls toen ln Mei of Juni
1944 een bespreking geweest tus
sen bepaalde Engelse officieren
en de toenmalige minister van
Justitie, mr Van Heuven Goed-
sema en kolonel de Bruyne, in
een onmogelijke positie, doch
daarmede heeft de regering te
vens het grote enthousiasme
van een aantahjonge Nederlan
ders in verkeerde banen geleid.
Prinses Wilhelmina
verrast Hindelopen
en Harderwijk
DEN HAAG In de motorboot
hart. waarbij deze zijn zienswij
ze heeft kenbaar gemaakt over
de R.V.V. Na dit gesprek waren
de bezwaren tegen dc R.V.V.
van de baan.
If opens verdwenen
De hoor F. J KHJzing. een van de
leiders van het B.B.O., heeft voor
de commissie als zijn overtuiging
uitgesproken, dat ongeveer twee
derde van de gedropte wapens ln
Duitse handen Is terecht gekomen,
doordat dc bezetting te lang heeft
geduurd.
Men kon in Nederland niet voor
langere tijd ccn grote hoeveelheid
wapens opbergen cn zeker niet in
een tijd, waarin zoveel verraad heeft
plaats gevonden. Een groot deel
daarvan is weer in bevoegde handen
teruggekomen. Kolonel Six van de
O.D. meent echter, dat cr nog grote
hoeveelheden in onbevoegde handen
zijn. Hij heeft verklaard, dat menbiJ
de B S. nooit meer dan 10.000 wa
pens heeft kunnen registreren. De
heer D A. van Hiltcn, hoofd van de
sectie krijgsgeschiedenis van de ge
nerale staf. heeft hierover met Rau-
tcr gesproken. Deze taxeerde het
aantal wapens dat gedropt was op
30.000, waarvan de Duitsers 10.000
opvingen. Er zouden dus nog 10.000
zoek moeten zijn.
Naar Rauters mening zijn die
in communistische handen geko
men cn voor een deel over de
grens gesmokkeld naar Italië.
Dc Duitsers hebben de wapens
gebruikt om in het laatst van
de oorlog nieuwe onderdelen te
bewapenen.
Na dc capitulatie zijn deze wa
pens als oorlogsbuit bij de geallieer
den terecht gekomen. Ook de heet
K. de Graaf van het B B O. twijfelt
er niet aan, of er zal een aantal
mensen zyn, dat wapens heeft ge
houden voor het geval ze nodig zou
den zijn.
Volgeps dc heer Klijzing is bij het
afwerpen niets bij de Duitsers te
recht gekomen, alleen van hetgeen
in dc bergplaatsen verborgen lag.
Totaal ls naar zijn indruk ongeveer
200 maal materiaal boven Nederland
afgeworpen. Het B.B.O. heeft onge
veer 35.000 handvuurwapens gedropt,
zoals geweren, pistolen, Ameri
kaanse karabijnen. Bazooka's. Piats,
anti-tankwapens, een paar millioen
patronen en sabolagcmiddclen
Het B.B.O heeft speciale drop
pings georganiseerd teneinde sche
pen in dc haven van Rotterdam te
laten zinken, waarmede de Duitsers
van plan waren de Nieuwe Water
weg af te sluiten. Voorts speciale
droppings voor het laten zinken van
een enkel schip ln de haven van
Amsterdam, waarvoor speciale „Urn-
pets" nodig waren.
Eigenlijk is de dienst eerst goed
op toeren gekomen na Juli 1944 en
de droppings eerst na September
1944. Er vonden, aldus dc heer Klij
zing. per nacht soms 6 tot 8 vluch
ten plaats; deel is ongeveer ge
slaagd cn deel is mislukt, hetzij
omdat het receptiecomité niet aan
wezig was. hetzij omdat de lampen
niet branden, daar er Duitsers gesig
naleerd waren, hetzij door slecht
zicht als gevolg van de weersom
standigheden.
Duitse wapendragers komen eerder
aan de beurt
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. Een treffende Il
lustratie van de grieven, welke gis
termiddag in de Tweede Kamer
werden uitgesproken tegen het natu-
ralisatiebeleid, vindt men in het
van de „Piet Hein", het jacht van voorlopig verslag over een nieuw
het Koninklijk paar, is prinses Wil- naturalisatie-ontwerp
i v<-'0 leden constateren met grote
gearriveerd in de ,^et HÏfn'l diï ^rêenÜemd in'h^ontwern eTrst"
m het IJsselmcer vooj; anker lag. had ^„/"o^omt in o^n nSisaïïe
niemand erg gehad. Terwijl de prin
scs in het schilderachtige stadje aan
het tekenen was, gingen enkele hof
dames, die mee aan land waren ge
komen, winkelen en dat was vol
doende om de inwoners naar dc
haven tc doen stromen. Prinses Wil
helmina begaf zich kort daarop aan
boord van de motorboot. De hof
dames moesten zich door ccn dichte
haag mensen dringen om zich weer
bij de prinses te kunnen voegen, die
toen de motorboot koers zette naar
de „Piet Hein", de juichende menigte
lange tijd toewuifde.
Gistermiddag om half zes meerde
de „Piet Hein" in de Haven van Har
derwijk. Dat was het einde van een
watertocht langs de kust van het
IJsselmeer en de Wadden, die prin
ses Wilhelmina Woensdag in Am
sterdam was begonnen.
WASHINGTON. De Ameri
kaanse Senaat heeft een wetsont
werp goedgekeurd, waarby aan
president Truman zeggenschap
wordt verleend over buitenlandse
schepen in Amerikaanse wateren
wetsontwerp. Deze buitengewoon
dappere strijder tegen het nationaal-
socialisme, die als Duitser vele Ne
derlanders beschaamd maakt, heeft
tot 1950 moeten wachten alvorens
zijn naam in een ontwerp van wet
te mogen aantreffen De hierbedoel-
de Duitse soldaat deserteerde, ter
wijl hij als vijandelijk soldaat in ons
land vertoefde, reeds in 1942 en van
die tijd af vocht hij met de Neder
landse illegalen tegen de vijand.
De leden ervaren het als schrlj-
I nend, dat dragers van Duitse wape
nen, lieden, die niet durfden onder
duiken en in Duitse krijgsdienst gin
gen en daarin ook bleven, reeds ge
naturaliseerd zijn of voor naturali
satie zijn voorgedragen, terwijl de
onderhavige, door vele illegalen
krachtig ondersteunde aanvrage van
een in de strijd voor Nederland ge
wonde soldaat tot 1950 heeft moeten
wachten.
De leden vragen zich niet zondei
bezorgdheid af. of er nog andere
oud-illegalen wachten op afhande
ling van hun aanvragen, terwijl de
rij van dragers van Duitse wapenen
zich vergroot.
Volgens de destijds gedane mede
deling van de onlangs afgetreden
minister van Justitie zouden de aan
vragen van oud-illegalen in Decem
ber 1949 haar beslag hebben gekre
gen. Deze toezegging is klaarblijke
lijk niet ten volle ingelost. Met
kracht dringt men aan op maatrege
len, ten einde tot een spoedige ver
vulling dezer belofte te komen.
Verschillende leden hebben zich
niet zonder bevreemding afgevraagd
wat de precieuze inhoud is van de
zin in de memorie van toelichting:
„zijn gedrag in oorlogstijd was als
dat van het gros der Nederlandse
bevolking". Houdt dit een goed- dan
wel een afkeuring in?
Nieuwe overspanning voor
spoorbrug te Zaltbommel
ZALTBOMMEL. De twee hulp
overspanningen over de Waalspoor
brug worden Zondag 3 Juli vervan
gen door een nieuwe overspanning
van 124 meter lengte Een der twee
hulpoverspanningen zal worden ge
bruikt als „aanloopbrug" voor de
nieuwe brug en een eind naar voren
worden geschoven. De werkzaamhe
den beginnen Zaterdagnacht om 24
uur en zullen Maandagmorgen om
ongeveer 5 uur eindigen Het trein
verkeer over de brug zal gedurende
deze tijd zijn gestremd.
