DIT IS HET IJZEREN GORDIJN
°P
Oriëntatie
anti-communisme
het W esten door
Wenen
Meer auto's, vliegtuigen
en verbindiiigsmaterieel
Geen vrede zonder vrijheid
It/ehf èich
.Die Spanisclie
Hofreitschule"'
mws.
woningnood
sinds de Turken
Samenwerking der partijen
onder druk der bezetting
Nationalisatie en opbouw
in Oostenrijk
ME/M FRIEVEOHME FREIHEIT
/'Zaterdag 5 Augustus I960
Cultuur en traditie
Mijn eerste indruk van de cul
tuur in Oostenrijk was even on-
A
Wenen heeft ontzaglijk geleden.
Niet alleen is zijn klassieke profiel
zwaar gehavend, hebben de Duit
sers dat pronkjuweel van Gothiek,
de Stefansdom, in het hart van de;
stad, bij hun aftocht in 1945 in
brand geschoten, niet alleen is <de
Staatsopera een ruïne en staa^ er
van het Burgtheater niet veel
meer dan een facade nog overeind,
maar ook is de historische, hoofd-
stad van Oostenrijk door de laatste
oorlog in zijn zwakste plek aange
tast: woonruimte.
In tegenstelling tot de meeste
andere grote Europese steden,
heeft Wenen reeds eeuwen met dit
probleem te kampen gehad, al
sinds de Turken. Ongeveer twee
honderd jaar geleden, toen de
eerste volkstelling plaats vond,
telde de stad 175000 burgers. Ruim
een eeuw later waren het er
632 000 en in 19001 675.000!
Tien jaar later was de twee mil-
lioen overschreden; in 1949 was
het getal 1.770.000, op een totale
bevolking van Oostenrijk van zes
en een half millioen.
In Wenen zijn thans 47000 fa
milies woningzoekend, 9000 gezin
nen hebben in het geheel geen
woning en „slapen onder de brug".
73% van de bevolking leeft in z.g.
„Kleinstwohnungen", woningtypes
van één kamer met een keuken!
Er moeten in tien jaar 80000 wo
ningen komen om ieder een dak
boven het hoofd te bezorgen.
Men bouwt nu zo snel mogelijk,
op het ogenblik 4500 vierkamer-
woningen (plus bad en keuken)
per jaar De huur daarvan be-»;
draagt één schilling (ong. 16 cent)
per vierkante meter per maand.
Het gemiddelde inkomen der We
ners is 730 schiUinge (ong.
F. 115 per maand, waarvan per
hoofd 300 schiUinge (ong. F. 50.
voor voedsel nodig is.
Een speciaal probleem in We
nen is dat der z.g „wilde neder
zettingen" Buiten de stad bouwen
de mensen zich zonder vergunning
zo goed en kwaad als dat gaat.
huizen. Zo ontstaan nederzettingen
die de gemeente, gezien de wo
ningnood. niet tegen de grond kan
gooien. Zij tracht dus de straat-
aanleg en hygiënische toestanden
daar te verbeteren, legt gas, elec-
triciteit en waterleiding aan. en
stelt haar uitbreidingsplannen op
deze bestaande nederzettingen in.
Evenals elders waar het de we
deropbouw betreft, is tot heil van
Wenen in deze sector levenskracht,
vitaliteit en toekomstverwachting.
Het Planbureau van het Rathaus
zet een Wcense traditie voort.
Oostenrijk was het eerste land dat ten offer viel aan Hitler's
de verkiezingen in 1949 16 zetels
110 in het parlement behaalde.
De Onafhankelijken hebben hoofd
zakelijk diegenen binnen hun rijen,
die zich in geen der grote partijen
thuis voelen, en onder hen moeten
veel intellectuelen zijn. Dezen heb
ben het in vergelijking met b.v. de
arbeiders aanzienlijk slechter dan
voor de oorlog.
Twistpunten
Het zo nabije communistisch ge-
r» i i i.i i «i. I vaar en de druk der bezetting heb-
Ocrde Ivi.jk en aan de zwakte der latere geallieerden. In ben de samenwerking tussen de bei-
Maart 1938 (rokken de helmen met daaronder de mannen die srote partijen bevorderd Maar
wij thans nog in Duitsland trachten te herkennen, op „ver onderifi^'e "tnjdu hSotdle!
zoek van Seyss Inquart binnen, nadat Schuschnigg geweken schilpunten zijn het staatshuwelijk
was voor een ultimatum der nazi-regering. Oostenrijk wordt I en de confessionele scholen,
geannexeerd. Oostenrijks soldaten en officieren strijden de .ve^vr?, "fhLcUde^ls'hetlI'c'J"
tweede wereldoorlog in Duitse uniformen, voor zover zij niet kelijke. De nazi's schaften dit af. eu
in concentratiekampen zitten. Dan, als Churchill, Eden cn nu is er, als in Nederland, eeabur-
i ii iii- iii et ii. *-» i gerlijk huwelijk en een facultatief
Uordcll IIuil reeds verklaringen hebben afgelegd, dat Oosten- kerkelijk huwelijk. De Volkspartij
rijk bevrijd zal worden, volgt de „verklaring van TNIoskou" van Nvil naar dc vooroorlogse toestand
30 October 1943, waarin dc regeringen van het Verenigd a" v«>?keur aandê huidi'èe^snuane
Koninkrijk, dc Sowjet Unie en dc Ver. Staten van Amerika
bekend maken dat bet bun wens is, dat cr wederom ccn vrij
en onafhankelijk Oostenrijk zal bestaan. Jalta brengt in
Februari 1945 bet besluit een souvcrcin Oostenrijk op tc rich
ten en in Juli '16 wordt door Amerika een ontwerp staats
verdrag met Oostenrijk gepubliceerd.
Daar is het tot heden bij geble
ven. Oostenrijk wacht nog altijd, en
met ongeduld, op zijn staatsverdrag.
Alle besprekingen zijn zonder re
sultaat gebleven, want de Russen
houden het tegen. Pinksteren nog
bracht de Oostenrijkers de jobstij
ding. dat de Russen ln Londen
hadden verklaard dat verdere on
derhandelingen zinloos waren, om
dat Engeland en Amerika nog
niet op de Russische nota betreffen
de Triest hebben geantwoord!
J-K E.V dubbele prikkeldraadversperring die ven I
mijne meld van ruim een meter breedte insluit, dat
is HET IJVEREN GORDIJNdat Oostenrijk, en daar
mee West-Europa, van Oost-Europa scheidt. Het loopt
langs de gehele Oostenrijks-Hongaarse cn is „in- aan-1
bouwlangs de ganse Oostenrijks-Tsjechische grens.
Kleine pinnen, onderling door draden verbonden, steker
uit dc mijnen, zodat ieder die over het prikkeldraad I
tracht tc klimmen cn op dc draden trapt, dc mijnen i
onmiddellijk tot ontplof fine brengt. En dat is nog niet vergefelijk als karakteristiek. In
- - - - - een gloeiende hitte waren wfj van
Bad Ischl, waar wij ccn processie
■PPipi HQHjmpH HjJH op
grenswachten achter het ijzeren gordijn terstond de
plaats tonen, waar mogelijk iemand tracht dc greep
van het Sovjetcommunisme tc ontvluchten. Wachtto
rens, welker schijnwcrkcrs elkaar juist kunnen bereiken,
richten dan hun lichtbundels op dc plek cn zetten dc
omgeving in helle gloed.
Het was een stille £ondagmiddag toen ik jnct enige
collega's het Bur genland was ingereden om met eigen
ogen het ijzeren gordijn tc aanschouwen, deze afzichte
lijke werkelijkheid geworden verdeeldheid tussen Oost
en West. In het plaatsje Schattend'orf, waarheen wij
gebracht waren, omheinde dc dodelijke grenslijn ccn
vreedzaam kerkhof. Oude boerin
nen waren met gevouwen han
den in dc licte zon op dc knieën
gezonken om voor hun doden tc
bidden op soms nog geen meter
afstand van wat de levenden van
elkaar moet scheiden
Daar stonden wij, mannen uit
dc Westelijke landen van Euro
pa, cn terwijl dc geprevelde ge
beden dc grenslijn van leven cn
dood trachtten te overschrijden,
zagen wij beklemd uit naar het
Oosten, dat zijn staaldraden had
gespannen en zijn mijnen begra
ven om in het leven een ijzeren
muur op te richten. Aan dc over
zijde bogen de gewassen zich in
een zachte wind. En wij wisten:
hier eindigt Europa.
alles. De draden zijn nog verbonden aan liclitrakcltcn.m
die tegelijkertijd tot ontploffing komen cn bij nacht d' op het meer gezien hadden, in een,
oppervlakkig gezien, vrij onooglijk
stadje aangekomen. W'els aan de
Traun, ten Z.W. van Linz. waar
wij lunchten. Om een uur of drie
werden wij naar een grote bin
nenplaats gereden en in een grote,
vierkante manege gebracht Daar
zagen wij bijna een uur lang de
schoonste rijkunst en de fraaiste
dieren, die men zich denken kan:
die Spanischc Iiofreitschule.
Wenen had reeds in 1565 een
rijschool; zeven jaar daarna duikt
al de naam „Spanischer Reithstall"
op, die ontleend is aan het uitslui
tend gebruik van Spaanse heng
sten voor die hogeschool der rij
kunst, hetgeen ook nu nog het ge
val is. De witte „Lippizanerhcng-
stcn" die men thans ziet, zijn dc
laatste nakomelingen van dit
Spaans-Andalusische ras en als
generaal Patton bij He ineenstor
ting van het Derde Rijk dc stoe
terij die toen naar Tsjecho-
Slowakije was verplaatst niet
onder bijzondere bescherming van
het Ameiikaanse leger naar Oos
tenrijk had laten terug brengen,
had dit land een groot cultuurvcr-
lics geleden.
Het doel van de Spanischc Ilof-
rcitschule was en is de rijkunst in
haar hoogste volmaking tc onder- 1
houden en door dc voortdurende
ontwikkeling van taaiheid, kracht,
karakter en temperament de beste
dieren te verkrijgen. Het klassieke
hogeschool rijden vereist opvoe
ding van het paard zowel als van
de ruiter: een aantal „meesters"
en een ganse litteratuur, die van j
1552 dateert, staat daartoe ter be- I
schikking.
kwam bij de communisten terecht,
van rechts vroeger bij de Duitsge
zinde nazi's.
Twee partijen
Ook thans wordt de Oostenrijkse
politiek beheerst door deze twee
grote partijen; de Volkspartij heeft
sinds de verkiezingen van 1949 77
zetels in het parlement, de socialis
ten 67. De laatsten verloren even
goed als de eersten zetels in 1949
aan de Partij der Onafhankelijken,
maaar de positie der socialisten in
Het is duidelijk dat dc Russen de regeringscöatitie werd sterker
cenvoudiK met weg willen uit Oos- omdat de Volkspartij haar absolute
lenrijk Waarom zouden zij ook.meerderheid verloren had.
Door hun bezettingstroepen weg te j
halen, zouden zij niet alleen hun
positie in Oost-Duitsland en op de
Balkan toch reeds gehavend sinds
Tito's rebellie verzwakken, maar
ook economische cn strategische
voordelen verliezen Nu voeren zij
goedkoop goederen uit Oostenrijkse
fabrieken uit voor dure producten
van achter het ijzeren gordijn, nu
belemmeren zij de Donau-schcep-
vaart, nu steunen zij nog de mini
male communistische partij in Oos
tenrijk. Neen. de Russen gaan niet
weg. Zij voeren hun politiek van
het beperkte risico En dus gaan de
geallieerden ook niet weg.
Deze omstandigheden gevoegd bil
cte ervaringen die Oostenrijk direct
na de oorlog met-de Sowjettroepen
heeft gehad, verklaren veel van het
geringe percentage communisten in
het land <5 zetels van de 165 in het
parlement) en het sterk levende
auli-communisme. Maar niet alles.
De socialistische partij in Oosten
rijk. van den beginne radicaal mar
xistisch en anti-clericaal. heeft nooit
veel ruimte gelaten voor een sterke
communistische partij: de sociaiisten
kregen de meerderheid van Jinks
cn de volkspartij die van rechts; het
weinige dat er van links afviel
Men moet ziqh
deze twee partij
en niet voorstel
len als een ..ka
tholieke" tegen
over ccn rode. In
Oostenrijk is
meer dan 90
der bevolking ka-
tholiek <dus ook
de meeste socia
listen), maar in
haar meerder
heid. zo zei dc
socialistische vi-
'ce-kanselier dr.
SCH&RF A. Scharf mij. is
zij altijd anti-cle
ricaal geweest. Na de oorlog is de
socialistische partij minder anti-
clcricaal dan daarvoor, zei dr.
Scharf in hetzelfde gesprek. „Wu
beschouwen de religie als een par-
liculiere aangelegenheid." De druk
der bezetting heeft vele tegenstel
lingen tussen de partijen verzacht.
De Volkspartij is in Oostenrijk de
anti-marxistische, burgerlijke partij
Onafhankelijken
Er is hierboven nog een derde
partij genoemd; die der Onafhanke
lijken van Herbert Kraus, die bij
Zo is het ook met dc gelijkstelling
der confessionele scholen. Die zijn
er haast niet in Oostenrijk, doch
zouden als paddestoelen uit de grond
schieten bij gelijkstelling Dc socia
listen voelen hiervoor niets.
Om het> machtsevenwicht te be
proeven heeft de kerk onlangs, met
Pasen bij het ministerie voor Ver
keer vergunning gevraagd gods
dienstoefeningen op de stations tc
mogen houden voor vroege reizi
gers. Bij afwezigheid van minister
Waldbrunner verleende een ambte
naar deze vergunning, die de minis
ter bij zijn terugkeer echter onmid
dellijk weer introk. Daarop zijn
krachtige protesten van katholieke
zijde gevolgd, zelfs moet de vicaris-
generaal gezegd hebben: „Wij laten
ons niet in het ghetto onzer gods
huizen terugdringen." Maar minis
ter Waldbrunner heeft volgehouden
op de zakelijke grond, dat deze gods
dienstoefeningen op voor het me
rendeel nog vernielde stations het
verkeer stoorden.
Deze twistpunten mogen het land
van tijd tot tijd bezighouden, zij zijn
evenwel geenszins van overwegend
belang. Overheersen doet de vraag
van het staatsverdrag, van de bezet
ting, van het communistisch gevaar
en van de wederopbouw. Daarover
zijn de partijoh het eens.
En het is in de huidige situatie
van Oostenrijk belangrijk dat men
het eens blijft in grote meerderheid
Slechts dan zal het land de vernie
tigende invloed van het communis
me kunnen Weren en zich de Mars
hall-hulp blijven verzekeren, zon
der welke het niet kan leven.
Wat men van deze prachtige
dieren cn hun berijders ziet, is
van zeer hoog niveau. Harmoni
sche schoonheid van gestalte cn
van beweging maakt de vele rij
kunsten zoals piaffe, pirouette,
levade, croupadc, courbette. ka- 1
priole or quadrille tot een edele
genieting en is dc betdeling
„kunst" zeker waardig Deze kunst
is zonder traditie ondenkbaar, zij
herinnert aan keizerlijke hoven,
luxe en praal cn ont'eent daaraan
zowel haar waardigheid als be
staansrecht.
Pas later, in Wenen, werd ik mij
echter dc tweede karakteristiek
van deze kunst bewust. Daar im
mers. in het culturele centrum van
Oostenrijk waar ik schouwburg en
opera bezocht, begon het mij dui
delijk te worden hoezeer het cul
turele leven van Oostenrijk stoelt
op traditie en hoe weinig op geïn
spireerde en inspirerende creativi
teit. De orkesten, balletten en to
neelgezelschappen die ik zag, wa
ren van zeer hoog peil. Ik had do
unieke gelegenheid het tweede
deel van de „Faust" te zien (met
ccn werkelijk schitterende Me-
phisto van Albln Skoda), woonde
een voorstelling van Schiller's
„Die Rauber" bij en een uitvoe
ring van W gneis „Tannhauscr".
Ik kan nie ders zeggen dan dat
dit alles kenmerkt werd door
een zeer m ot mate van kunnen
en van perfectie, welke alleen als
resultaat van een lange cn gróte
culturele traditie ontstaan kunnen
zijn.
Maar ik begon in te zien, dat het
niet alleen hierbij bleef maar dat
cr ook een zekere krampachtig
heid bestaat in het bewaren al de
zer culturele tradities, die wijst op
een onvermogen tot vernieuwing.
Nieuwe namen van jonge schil
ders. schrijvers, componisten, men
hoort er in Wenen niet of nauwe
lijks van, en ook in dc bockhandel
ziet men niets nieuws.
Die krampachtigheid, zag ik
toén, karakteriseert óók de Spa
nischc Hofreitschule, die men
redde uit het vele dat verloren
ging cn waarvoor niets in de
plaats kwam Daarom liet per
slot de smaak der cultuur in Oos
tenrijk ook een zekere triestheid
op dc proeverstong achter bij alle
schoonheid van harmonie en per
fectie, cn rees onvermijdelijk de
vraag, die geen verwijt is: waar
blijft dc nieuwe kunst van Oosten
rijk?
Militaire productie zal aanzienlijk
worden versneld
Tweeduizend van deze platen
der Oostenrijkse Volkspartij „Stel
ii teweer iepen de communistische
vredeszwendel „Geen vrede zon
der vrijheid" bestreden in Wenen
een communistisch vredescon
gres"toen ik in Oostenrijks hoofd
stad aankwam. Ook in de Russi
sche zone.' Maar dit was de Rus
sische bezetters toch te gortin. .Z>j
verboden verdere verspreiding,
maar onthielden hun toestemming
niet aan een kleine affiche, die in
liefst veertigduizend exemplaren
werd aangeplakt. Daarop was de
zelfde kooi te zien met het hang
slot. De duif (op beide platen in
roodhoudt de vredestak in de
bek; de arm met sleutels, knoet en
revolver die dc resolutie naar bin
nen steekt, ontbreekt.
In de door de Russen bezette
zones van Oostenrijk en Wenen
vindt het politieke leven vrijwel
normaal voortgang. Natuur vk
neemt men cr zich meer in acht
dan elders, wan' de kans dat aan
dc Russen onwelgevallige person er.
plotseling spoorloos verdwijnen is
niet denkbeeldig. Maar de kranten
schrijven tenen het communisme
en Sovjet-Rusland op minstens
even felle toon als overal elders in
de vr ije wereld en van dc Russi
sche bezetters ziel men weinig.
Zoals dikwijls het geval is,
schijnt de voortdurende nabijheid
van het gevaar de mensen eraan
ge'vend te hebben. Men leef! op de
rand van een vulkaan, maar even
als aan dc voet van de Vesuvius:
men leeft er. Zo schijnen de Oos
tenrijkers dikwijls minder angst
te hebben voor de Russen dn»»
velen in het Westen. En zij weten
wat het Sovjet-communisme bete
kent! Gruwelijke ervaringen uit
het begin van de bezetting, en de
GEGEN VIM Kommsr/SCHCM FRIEPENSSCHWtNVEL
Een der na-oorlogse proble
men van Oostenrijk, die zowel
de principiële politiek als de
practijk van de wederopbouw
raakten en die in zijn oplossing
een voorbeeld is van het sa
mengaan der twee grote poli
tieke partijen onder de druk
der omstandigheden, is dat der
nationalisatie.
Sedert 1946 zijn in Oostenrijk ze
ventig bedrijven genationaliseerd: de
aardolie-industrie, kolen- en ertsmij-
ncn, het belangrijkste deel der ijzer
en staalindustrie, der metaalindustrie,
het grootste deel der clcctro-in-
dustrie. de grootste chemische bedrij
ven. drie banken, de spoorwegen,
scheepvaart, post en telegrafie en de
grote waterkrachtwerkcn.
„In 1945 was de situatie zonder uil-
zicht," zo zei de huidige (socialis
tische) minister van Verkeer en Ge
nationaliseerde Bedrijven, Ing. Wald
brunner, mij in een gesprek, „en nu,
na vijf jaar zijn deze bedrijven weer
actieve posten op dc begroting van
Oostenrijk. Zij brengen het grootste
deel van dc export op (de staal
fabrieken cn chemische industrie
éénderde van de totale export in
1949) en het is niet het minst te dan
ken aan de geweldige offers der
arbeiders, die voor een hongerloon
gewerkt hebben, dat de genationali
seerde bedrijven tot zulk een grote
bloei zijn gebracht, zodat er ook weer
opnieuw geld in wordt geïnvesteerd.
Er zijn 300.000 mensen werkzaam
in deze bedrijven, waarvan eenderde
uit gepensionneerden bestaat. De na
tionalisatie is voor ons. soctalisten,
ccn werkelijk positief punt in Oos
tenrijk."
Niet van het begin af is dit mi
nisterie door een socialist beheerd.
Tol 1949 stond aan hel hoofd van dit
departement ccn lid der Volkspartij,
weliswaar met een socialistische
staatssecretaris, doch dc practijk had
de socialisten geleerd, dat deze laat
ste niet veel positief werk kon doen.
Toen nu dc Volkspartij bij de verkie
zingen van 1949 haar absolute meer
derheid in het parlement verloor en
dus aanzienlijk meer dan tevoren op
de socialisten was aangewezen, heb
ben de laatsten deze zo belangrijke
post opgeëist en verkregen.
Groot karwei
Ik heb een aantal genationaliseer-
(Van een onzer redacteuren) i
DEN HAAG. Nu dc Neder
landse regering bekend heeft ge
maakt. dat de productie voor vcr-
dcdigingsdocleinden in ons land zal
worden opgevoerd, verwacht men
in gocdingelichte kringen dat dc
productie van vcrblndlngsmaterlcel
iradio, radar cn andere clectro-
technlsche middelen) van voertui
gen voor militaire doeleinden cn
van vliegtuigen in Nederland aan
zienlijk zal worden versneld cn
uitgebreid.
Men denkt daarbij ln de eerste I
plaats aan opvoering en uitbreiding
van de productie in bedrijven als
Philips, de Nederlandse Scintocstel-
lenfabriek, van Doorne' Automobiel
Fabrieken (de DAF) in Derunc cn
Fokker, terwijl men aanneemt, dat
ook dc Nederlandse kledingindustrie
bij de productie voor vcrdcoigings-
docleindeu zal worden betrokken
Wat dc productie van vervoermid
delen betreft, staat de DAF in Deur-
ne wel in het centrum van dc be
langstelling. Dit bedrijf Is geheel in
gesteld op dc productie van zwaar
rijdend materieel cn het wordt
geenszins uitgesloten geacht, dat het
ook bepaalde soorten gepantserd
materieel zal kunnen maken. Wat
Fokker betreft wordt in de eerste
plaats gedacht aan de mogelijkheid
j van versnelling van dc aflevering der
300 Mcteor-straaljagors. waarvan cr
150 voor dc Nederlandse luchtstrijd
krachten bestemd zijn. Fokker is
trouwens reeds on het productic-
.-chema vooruit. Het is nog niet dui
delijk of aan de versnelling van dc
I :tcor-productie ccn verhoging van
dc order gepaard zal gaan. Maar
zelfs indien dit niet het geval zou
ijn. dan betekent deze versnelling
nog, dat Fokker in staat zal zijnecr-
dor opdrachten voor andere partners
1 :n het Atlantisch Pact ter hand te
1 nemen.
Op de vraag of de regeringsmaat
regelen tot uitbreiding van de de
fensie-productie cr toe zullen leiden,
aat men dc mogelijkheden tot ver
hoging van productie van vervoers
middelen ook zal onderzoeken bij
Assembly-plants als Ford en Kaiser
Frazer kon men om in Den Haag
nog geen bevestigend antwoord ge
ven.
Ook ten aanzien van de mogelijk
heid andere dan de genoemde indu
strieën in te schakelen in de pro
ductie voor defensie-doeleinden,
kon men nog geen exacte medede
lingen doen. Men wees er echter
op. dat in Engeland, om een voor
beeld te noemen, fabrieken voor
stofzuigers zullen worden belast met
opdrachten van militaire aard. Dat
zal daar tot veranderingen in de
productie leiden. Het is niet onwaar
schijnlijk, dat ook Nederland die
weg zal gaan.
De maatregelen voor de defensie
productie verkeren echter nog in
ern beginstadium. Zij zullen in de
komende weken nader worden uit
gewerkt.
HILVERSUM. Het ligt in de
bedoeling tot directeur van dc af
deling omroep van de NCRV te be
noemen dc heer mr. A. H, van de
Veen te Amsterdam Sinds Febru
ari van dit jaar is hij als plaatsver
vangend rechter verbonden aan de
Arrondissementsrechtbank te Haar
lem.
Hel pluisje en de
zwaartekracht
Ing. Waldfrünncr
Minister van Verkeer en Genationa
liseerde Bedrijven
beton gestort, in 1949 was dit getal
170.000 en dit jaar 200.000. Deze wa
terkrachtwerkcn. uitgevoerd op grote
hoogten, in de grootse omgeving van
gletschcrs en bergen, waai men.
tegen de bergen opkijkend, de karre
tjes van dc kabelbanen uit de verte
nauwelijks van de gemsen kan on
derscheiden. zal na gereedkoming
300 000 kilowatt per uur opleveren
De Marshall-hulp financierde in
1943 in totaal negentien waterkracht-
werken met 306 millioen schiUinge
(51 millioen gulden). Vorig jaar wer
den 23 van deze bedrijven opgezet,
waarvoor 400 millioen schiUinge (66
millioen gulden) van dc Marshall
hulp ter beschikking is gekomen.
Van 1949 tot 1952 is er een vierjaren
plan opgesteld waarvoor anderhalf
milliard schiUinge Marshall-gelden
ter beschikking zijn (250 millioen
gulden).
Zonder de Marshall-hulp had dc
economie van Oostenrijk zich op
geen stukken na zo snel geconsoli
deerd als thans het geval is geweest.
Dank zij dit geld is de zwarte markt
verdwenen cn zijn dc lonen geste
gen. dank zij deze hulp is het ver
trouwen in het geld teruggekeerd.
Wie Oostenrijk bezoekt zoals de
Bcnelux-journalisten dit gedaan heb
ben. wordt met droefheid vervuld
als hij de Oostenrijkse bevolking met
de ijzer- en staalfabrieken, chemische j zoveel bitterheid over de geallieerde
verhalen van vluchtelingen die, de
barrière van het IJzeren Gordijn
weten te overschrijden, doen de
Oostenrijkers echter maar al te
goed beseffen wat er voor hen op
het spel staat. Zij wetendlat zij op
een voorpost staan en dat hun lot
onverbrekelijk met dat van West
Europa samenhangt. Dit is een van
de voornaamste redenen waarom
zij hun verbondenheid met het
Westen sterker dan ooit voelen.
bedrijven, zowel als de grootste wa
ierkrachtwerkcn in aanbouw (Tau-
ernkraftwerk Glockncr-Kaprun) be
zocht en ik kan niet anders zeggen,
dan dat de wederopbouw ook in dit
opzicht in een weldadig hoog tempo
in gang is gebracht. Enkele cijfers
mogen dit illustreren. In Kaprun
bezetting, en speciaal over de Ame
rikaanse. die weinig geliefd is. hoort
spreken Zeker is hiervoor een psy
chologische verklaring Maar nog
zekerder is het. dat de Oostenrijkers
hun buitenlandse gasten niet voor
deze reis hadden kunnen uitnodigen
als de Amerikanen deze enorme eco-
Drie divisies worden
geselecteerd uit
70.000 man
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Dc mankracht
voor dt drie divisies, welke Neder
land op korte termijn geschikt voor
mobilisatie zal maken zal worden
geput uit de volgende formaties:
Uit 72 compagnieën (de z.g. Cal-
meijer-bataljonsi. tezamen omvat
tend ongeveer 9 000 man; uit do
7-Dccembcr-divisie (eerste divisie»;
uit de tweede divisie, en uit dc
F-. G- en H-origades. Hoewel een
divisie gewoonlijk uit drie brigades
(ieder met een sterkte van 4-6.000
man) bestaat, zijn de F-. G- cn H-
brigades in Indonesië nimmer in een
devjsie-verband samengevat.
TJit deze opsomming blijkt, dat
voor de formering van drie divisies
<een kleine 60.000 man), geselecteerd
kan worden it een reservoir van
ongeveer 70 000 dienstplichtigen
In September zal de halve lichting
1950 11^ met een sterkte van onge
veer 15.000 r an onder de wapenen
komen Na ongeveer zeven maanden
opleiding zullen Jeze dienstplicht!
'k Zit in de trein. Tegenover me
zit een moeder met een meisje van
een jaar of vijf. Vader zit naast mij
geperst in de wat te volle coupé. Het
kind heeft kennelijk een dag fami
lie-bezoek achter de rug, en zit moe
en lusteloos, zo'n beetje drenzerig.
Maar ineens veert het op. Door het
open raam komt statig een zaadpluis
naar binnen gezweefd, ccn minia
tuur parachute die haar kostbare la
ding voorzichtig verder schuift door
het onmetelijk ruim. Het kind heeft
de pluis gezien, de moeheid verge
ten. het spel begonnen. Ze blaast de
pluis van zich weg. Die zeilt tussen
de twee hoofden van fluisterende
gelieven door. Ze kijken op. lachen
en blazen terug. In een ogenblik is
de hele coupé in het spel van het
kind betrokken. Ieder verliest er
iets van de eigen moeheid door. en
is blij om het sierlijk zweven van
dat wonder lichte ding. Totdat het
bij de vader komt. Die steekt z'n
hand uit, grijpt de pluis, verkreu
kelt die tussen z'n vingers tot een
zielig stukje vuil en werpt dat op de
grond. Het kind zakt tegen moeder
I aan, en jengelt, of ze d'r nog niet
rijn. De mensen zijn zich ineens be
wust. dat het al donker begint te
worden.
Wij mensen geloven onvoorwaar
delijk aan de oppermacht van de
I zwaartekracht. Daarom kunnen wc
niet meer spelen met wat mooi
gen kunnen worden beschouwd als licht en teer is verkreukelen het in
cevcchLswaardipp trnpnon Van Ho 1 r.nc -rir.„„/-l knmHnon r;or
«.v I - - l lil Vil" I w< i 1 .1 i I V
moet nog viif jaar gebouwd worden, 1 nom-sche cn industriële opbouw niet 1 een deel van de oudere
waarvoor 200 millioen schiUinge mogelijk hadden gemaakt. Maar dat
(ong. 33 millioen gulden) per jaar I dit land de hem geboden kansen be-
van de Marshallhulp nodig is In nut. is het meest verheugende dat
1943 werd hier 43.000 kubieke meter 1 men hier kan constateren!
gevechtswaardige troepen. Van dc
omstandigheden zal afhangen of men
slraks de formaties, welke uit de i
rijen van deze lichting 1950 II wor
den gevormd, in dc plaats zal stellen
van mobilisabele eenheden uit de
drie divisies oudere troepen, dan
wel of men deze nietr e formaties
als additionele eenheden voor het
veldleger zal laten optreden, In dit
laatste geval zou Nederland dus
meer dan drie divisies veldleger
kunnen oproepen. Van de toestand
straks zal dus afhangen of men
reeds in dc loop van volgend jaar
lichtingen
zal laten terugvloeien naar de
reservé voor de territoriale troepen,
waarvoor deze oudere lichtingen
aanvankelijk waren bestemd.
ons grijpend begrijpen tot een sier
loos vod. Wij vernielen de vreugde
en zijn bang om eigen kwetsbaar
heid. We ontnemen het kind z'n
pluisje en geven het snoepgoed, op
dat het niet lastig zal zijn. wij stelen
een mens zijn zelfstandigheid, zijn
arbeidsvreugd, en betalen het ver
lies met dom geld. We vermoorden
het beste in ons leven, om vooruit
tc komen, we jagen naar die éne
zekerheid van de alles verkreuke
lende dood. Maar God heeft oog voor
het kleine en onbelangrijke. Zijn
paratroopers brengen bloemen aan.
kunstig verpakt aan miniatuur val-
sehermpjes. Hij getuigt, dat slechts
zij. die als kinderen geworden zijn.
Zijn Rijk kunnen zien.
