NUMMER 1 Tafelbergen in IJsland zijn het onderzoek waard Over enkele weken heeft Lopik zijn televisie-zendmast heeft grootse allures ^Veg vandalen Bloembollen dit jaar aan de prijzige kant Zweedse reuzen-konijnen geen nieuwe vinding, wel geslaagd experiment Voedsel voor reis grotendeels uit Holland afkomstig Correspondentie per aardappelj Amsterdams ballonfeest was niet altijd nummer één Super-atoomdragers aan lopende band Maar voor die tijd moet er nog heel wat worden gedokterd Bemiddeling in Canadese staking Mohammed Roem wil Westerlings uitlevering saterdag 26 Augustus 1950 7 REIS-IMPRESSIES VAN EEN GEOLOOG MYVATU, Juli 1950. DE verslaggever van Uw blad, die dr. Van Bemmelen en mij bezocht op de „Brüarfoss", bij ons vertrek uit Rotterdam heeft blijkbaar ons werk hier wat gevaarlijker voorgesteld dan het is. Ik lees het zelf niet uit zijn interview, maar van ver schillende kanten, bereikten mij uit Holland reacties over onze „gevaarlijke expeditie" naar de Odadahraun, naar „het gebied waar de mensen verhongeren". Een expeditie mag men onze reis niet noemen, dat is een organisatie van groter allure dan onze tochten. Die Odadahraun, inderdaad 'n gro te onbegroeide lavavlakte in het hartje van Noord-IJsland, heeft veel van haar verschrikkingen verloren, sinds zij voor jeeps toegankelijk bleek. Op het ogenblik is Pall Aiason. de chauffeur, op weg met twee legervoertuigen. Wij hadden ons bij hem aan willen sluiten, .maar er ligt in het centrale deel van IJsland nog te veel sneeuw. Wij blijven dus nog enige tijd in de buurt van liet Myvatu- rriecr, om van hieruit tafelbergen in deze streek te onderzoeken. Z\j vertonen alle éénzelfde vorm. Uit de vlakte, die hier op ongeveer 300 meter boven zeeniveau ligt, rij zen ze steil op tot een hoogte van 900 A 1200 meter, terwijl hun top vlak ik als een tafelblad. De af metingen variëren van enkele kilo meters tot een tiental kilometers, het zijn dus bergen van behoorlijk grote afmetingen. En ook blijkt het dat hun inwendige bouw vrij sterk varieert, zodat daar nog wel het een en ander aan te onderzoeken is. WAT NEMEN WE MEE. 9 Eén kenmerk van een „echte" expeditie vertoont onze uitrusting wel, daWis namelijk, dat wij ons voedsel voor deze reis grotendeels uit Holland meenamen. Dat was niet nodig, maar dat is wel gemakkelijk, omdat hier allerlei schaars of niet te krijgen is. Daarom is het veel eenvoudiger, als je al je eten voor één week tegelijk in een kistje ver pakt in de trailer mee kunUnemen. Hoeveel eten twee man, die in een koud klimaat de hele dag buiten -verken, per week gezamenlijk op? Dat is een vraag, die zelfs goede huismoeders nog wel hoofdbreken zal kosten, laat staan dus twee op dit gebied onervaren geologen. Door bemiddeling van prof. Dols kregen wij van het departement van Land bouw een complete berekening van de voeding benodigd voor drie maanden, waarbij voor een goede hoeveelheid calorieën en voor een juiste verhouding tussen vet. eiwit en koolhydraten gezorgd was Deze rantsoenen waren echter zeer lu xueus. met blikken vruchten op sap. en dergelijke. Waarschijnlijk wordt dit verklaard doordat Land bouw" op zijn beurt over de samen stelling der rantsoenen advies ge vraagd had aan „Oorlog". Het was mij nu veel duidelijker waarom dat leger toch altijd zo duur is. Wij hadden nu echter nog tot taak, om dit „generaalseten" te vervan gen door rantsoenen, die betaalbaar waren voor mensen, die bij het onderwijs thuis horen. Dit probleem heeft een grote le vensmiddelenfirma in Holland van ons overgenomen, zodat wij nu zon der voedselproblemen zijn. Nu ik het toch over vocdselbe- voorrading heb, is het misschien aardig even te vertellen hoe dat hier. met de verspreide en afge legen ligging van de boerderijen, in zijn werk gaat. Elke boerderij heeft aan de dichtst bijzijnde hoofdweg een laad- en losplaats en een brievenbus. De chauffeur van de mjölkbill die de melk afhaalt van de fabriek doet tevens voor de boeren boodschap pen in het naastbijzijnde centrum. GOEDE INKOPERS Melkfabriek cn winkel worden steeds beide door de boerencoöpe ratie gedreven, zodat alles op reke ning gaat 's Avonds, of soms ook de volgende dag. worden de lege melkbussen en de bestellingen dan bij de diverse boerderijen afgele verd. Er zijn melkautochauffeurs. die zulke goede inkopers zijn. dat ze niet alleen alle schoencnmaten van hun klanten kennen, maar zelfs weten welke kleur cn stof de ver schillende dames in hun rayon voor haar jurken prefereren! Ballonvaardcr van 76 jaar komt per parachute naar beneden Speurtocht naar lage autonummers WAAR ZIJN ZIJ? ALKMAAR. Tijdeus de. oorlog gebruikten de men sen op het platte land vrii dikwijls een uitgeholde aard appel of een ander product om de con sument een briefje te zenden, waarin zij mededelingen deden en vragen stelden. Marie cn Cor Smit te Grootebroek (N.- H hebben dit mid del nu eens weer toegepast omdat zij nieuwsgierig waren naar de consumen tenprijs van de aardappelen. Cor nam een dik ke aardappel, holde die uit en stopte er een briefje in, waar op hij had geschre ven. dat de aardap pel op de markt elf cent per kilo had opgebracht en dat hij groag wilde we ten wat-de verbrui ker er voor moest betalen. De verloof de van Marie had ln de oorlog op zon briefje eens een heel boos antwoord ge kregen want de aardappel was door de behandeling ge heel uitgedroogd en oneetbaar geworden. Dat was erg toen zij zo schaars J maRIE SMIT laat zien hoe zij het waren. briefje klaar hield, dat haar broer Mear dit briefje kwam terecht bij - mevrouw v. d. Horst. Julianastraat 16 in Diemen en die was er hele maal niet boos om. Zij liet de af zender weten, dat zij achttien cent per kilo had betaald Nu. dat, viel Marie en Cor erg mee. Want dat was dan zeven cent voor vracht, grossierswinst, kleinhandelswinst en minstens tien procent indroog. Nee, zij vonden de prijs heel redelijk! (Van een onzer verslaggevers) Aan de internationale ballonrace, waarvoor Zaterdagmiddag 2 September op het terrein aan de Amsterdamse Stadionkade niet minder dan 25 ballons zullen starten, zijn inmiddels door de organisatoren enige nieuwe attracties verbonden. Wij meld den reeds dat, naast het starten van de deelnemende ballons, demonstraties met de grootste, de kleinste en de oudste ballon ter wereld zullen worden gegeven. Als nieuwe nummers zijn nu o.m. aangekondigd demonstraties met een door Fokker ge bouwde straaljager, die worden uitgevoerd door de bekende piloot Sonderman. (Van onze verkeersredactcur) De onverschilligen WIE voorbeelden zou willen zoeken van zorgeloosheid, zocke niet lang, hij richtte zijn aandacht op het moderne weg verkeer. Een willekeurig voorbeeld. In deze tijd van het jaar worden veel werkzaamheden verricht aan enze wegen. Helaas reageren vele automobilisten en motorrijders niet of nauwelijks op de bekende bor den „Langzaam rijden" en „Werk in uitvoering". Maar al te dik wijls wordt met onverminderde snelheid doorgereden. De wegwer kers verkeren voortdurend in ge vaar. En het opspatten van steen tjes kan oorzaak zijn van ver wondingen aan gezicht of handen van de wegwerkers. De ANWB, die op dit euvel wijst, verzoekt de automobilister aandacht te schenken aan de bor den! Ander voorbeeld. In ons land worden millioenen en milhocnen guldens uitgegeven voor de volks gezondheid en voor de hygiene. Maar er rijden in smalle straten en op nauwe wegen zware opleg gers met dieselmotoren, die de smerigste rook uit hun uitlaat la ten komen: hele oliewolkerj komen „achter uit die wagens". Dat is bijzonder smerig en ongezond. Bo vendien levert het groot gevaar op voor de achterliggers, die door deze wolken de weg cn de om geving niet meer kunnen zien. Of dat anders kan? Zeer gemakke lijk. Uit de uitlaat van een die selmotor mag noch zwarte noch witte rook komen, en men moet de motor door deskundigen laten nakijken indien dit wel het geval is. Want het is fout, als dit ge beurt. Het zich niet storen aan bor den of het rijden zonder goede uitlaat is een gevaar voor ons allen; en op die gevaren hoort de politie te letten. If IJK, wat een laag nummer!" Dat zeggen we. als we een auto met het nummerbord P. 1 of M. 1 er gens zien rijden. De auto's, die deze nummers hebben, hebben dat bord je de langste tijd gedragen. Over een paar maanden krngen we na melijk een nieuwe nummering van alle motorrijtuigen. Reeds lang voor de oorlog werden de plannen daar toe opgesteld en uitgewerkt. Wie dc Wegenverkeerswet van 1935 opslaat, vindt de grondslagen van die nieu we nummering, die zal bestaan uit een combinatie van ten hoogste twee letters en ten hoogste vier cij fers- De eerste letter is die van de provincie, waar de eigenaar of houder woont; de provincielctters blijven gelijk. Van een eigenaar in Zuid-Holland begint het nieuwe kentekenbewijs van zijn motorrij tuig dus met een H. Telkens als het nummer 9999 is uitgegeven, begint de nummering opnieuw met een andere tweede letter in de letter greep. NUMMERBEWIJZEN SINDS 1906 De nieuwe nummering zal bij in voering van de Wegenverkeerswet zeer geleidelijk plaats vinden. Men begint met de nieuwe auto's en ge stadig zal men dan de nummering uitbreiden over reeds aanwezige auto's. Als dat gebeurd is. zullen dc klassieke nummers als H. 1 of L. 1 voorgoed verdwijnen. Nü kunnen wij die lage nummers nog bewon deren. al bewijst dat lage nummer helemaal niet. dat de rijder tot de alleroudste automobilisten in het land behoort. Soms zün namelijk die oude num mers overgegaan aan anderen, maar bovendien zijn zelfs de echte hou ders van die nummer-l-bewijzen niet steeds de allereerste autorijders. De eerste auto's in ons land reden reeds vóór 1900 en de uitgifte van de nummerbewijzen dateert van 1906. Die bewijzen werden namelijk genoemd in de oorspronkelijke Mo tor- en Rijwiehvet van 1905, waar men kan lezen, dat het verboden is, met een motorrijtuig over een weg te rijden, tenzij o.a. behoorlijk zicht baar zij een op of aan het motor rijtuig aangebracht nummer met letter aan eigenaar of houder opge geven door de commissaris van de Koningin in de betreffende provin cie. Door een toeval kreeg nu iemand die in 1906 al langere of kortere tijd reed. zo'n nummer 1; en hij was er even trots op als de andere automobilisten uit die tijd, die nummer 5 of nummer 10 kregen, welke nummers tegelijkertijd wer den uitgegeven. Maar dat nummer 1 heeft iets bij zonders. Als zo'n wagen op de weg rijdt, heeft hij altijd bekijks cn daarom zijn wij aan het snuffelen gegaan. Wie kreeg nummer 1 en waar zijn die nummers gebleven? Ronduit gezegd, noch A. 1 (Gro ningen). noch B. 1 (Friesland), heb ben veel bijzonders opgeleverd, maar oner D 1, Drente valt toch iets meer te vertellen. Op de Alteveer- straat in Assen staat nog altijd dc garage en fietsenhandel van H. Baakman. Via deze firma kocht in 1899 de Assense advocaat jhr mr H. G. van Holthe tot Echten, die aan de Stationsstraat in Assen woonde, EEN COMBINATIE van ten hoogste twee letters en ten hoogste vier cijfers; zo zal het nieuwe nummer bord van de auto er uitzien. Regenachtige zomer heeft schadelijke invloed op de kwaliteit (Van onze correspondent.) HILLEGOM. Iedereen ver moedt dat er dit jaar een tekort aan bloembollen zal zijn en dien ten gevolge blijven de prijzen aan de veilingen hoog. De regenachtige zomer is er schuldig aan. dat de bollen van de Noordhollandse klei niet best „in de huid" zijn. De bol len konden niet op tijd worden ge rooid en groeiden daardoor gewoon uit hun huid. Dergelijke bollen ko men niet voor export in aanmer king. Hierdoor is een verlies aan export-producten ontstaan, dat niet door in dc bollenstreek geteelde producten kan worden opgevangen. De voor export afgekeurde bloem bollen zijn bestemd voor de binnen landse handel. Het is voor het pu bliek van belang goed uit te kij ken wat men koopt. Koopt men tulpen voor de tuin, dan moet er een behoorlijk bruin velletje om zitten, dat houdt de vreterij tegen Voor tulpen op pot ten in huis is dit niet zo belang rijk. In beide gevallen echtèr moet het vlees blank cn vrij van schim- mclplckken zijn. Deze bollen moe ten een doorsnede van een gulden hebben, willen zij nog een behoor lijke bloem geven. Narcissenbollcn moeten veel gro ter zijn, liefst twee „neuzen" heb ben of een grote bol met één neus. Ook hier geldt: blank vlees. Zwar te plekken m het vlees kunnen op ziekten of verkeerde behandeling duiden. De haycinten zijn schaars en zeer duur. Voor de export worden vele bollen voor 30 tot 40 cent per stuk gekocht. Een hyacintenbol moet minstens een omtrek vanl5 cm. hebben om een behoorlijke bloem te kunnen geven. T ACE autonummers trekken -*-v nop steeds de aandacht van het publiek Zijn zij een merk 5an distinctie voor de autobezitter? Is de lage-nummerhouder steeds tot de allereerste autorijders te rekenen? Onze vcrkcersredac-% teur geeft antwoord op deze vra gen cn meer nog. nu de klassie ke lage nummers spoedig zullen verdwijnen by de invoering van de nieuwe Wegenverkeers wet heeft hij een speurtocht ondernomen naar de verblijf plaats van deze lage nummers. In een drietal artikelen ver- telt hij iets over een hislone van de laag genummerde auto's en, voor zover dat mogelijk bleek, over die van hun eigenaars. van een Amsterdamse importeur een spiksplinternieuwe ééncyhnder automobiel Met deze wagen, waar van de wielen niet afneembaar wa ren. reed deze advocaat oorspron kelijk onder hot landelijke nummer 112. Maar begin Januari 1906, op de 12de, kreeg ook hij een provin ciaal nummer cn wel D. 1. dat hij behield tot 1 October 1924. Toen werd het nummer vervallen ver klaard, om op 28 November van het zelfde jaar over te gaan op de auto van dc toenmalige commissaris van de Koningin te Drente, mr J. T. Linthorst Homan. De wagen was een dichte vier- persoonswagen. die geknipt was voor het gezin Van Holthe tot Ech ten. daar dit een kwartet was. na melijk vader, moeder, en twee zoons. Een van die jongens, die toen met zijn vader m de D. 1 reed, is de tegenwoordige burgemeester van de Drentse gemeente Vledder. Het chaufferen heeft de oorspron kelijke eigenaar geleerd van de im porteur van de wegen; daarna za gen de Assenaren hem geregeld door hun stad toeren. Zelfs is op deze toen zo bijzondere gebeurtenis een liedje gemaakt. Zag, men het vehikel in de verte aankomen, dan werd gemeenschappelijk een versje gezongen op de melodie van een toen bekende polka: „In de auto van Van Echten Daar zitten goeicn en ook slechten, Stap maar in die auto. in die auto En jo bent er zo, cn je bent er zo!" SSC-K/ •Ir p'. 1, J!.j CZt&ct* AT- >LL ftSWV Cor zou stoppen in de aardappel, die h[i had uitgehold. FORT WORTH. Een nieuw mo del B 36 superbommenwerpers, het eerste militaire vliegtuig ter wereld met tien motoren, kwam gisteren van de lopende band van Consolidat ed Vultee" af. De nieuwe versie van de monsterachtige atoombomdrager heeft een motorvermogen, dat gelijk is aan dat van 420 grote auto's en een „plafond' vpor normale dienst, dat boven dc 15000 meter ligt. het geen do machine van de grond af onzichtbaar maakt. Het juiste aantal B-36s, dat gebouwd wordt, is een militair geheim. Voorts zal er een massale start van postduiven voor een snelheids- vlucht worden georganiseerd en een heliocoptcr zal een demonstratie ge ven in het redden van drenkelin gen. Voorts zal er Japans „dagvuur werk" worden afgestoken, dat be staat uit bommetjes, die op honderd meter hoogte uit elkaar springen cn een regen van gekleurde papie ren beesten en poppetjes in het rond slingeren, die bij hun daling door de wind worden opgeblazen. Ten slotte zal dc 76-jarige Fran se ballonvaardcr Cormier opstijgen in een ballon, waaraan een para chute is bevestigd. Op een bepaal de hoogte zal hij de ballon laten schieten cn in zijn mand per para chute weer dal?n. Met dit experi ment is nog slechts één proef geno men cn wel te Parijs. „Vossenjacht" De ballons, die aan de race deel nemen worden in twee groepen ver deeld. naar gelang hun grootte De kleine zullen een zgn. ..landings- race" houden, hetgeen wil zeggen dat zij alle binnen de Nederlandse grenzen een punt krijgen aangewe zen. waar zij moeten landen. Met deze ballons wordt ook een zgn. „vossenjacht" georganiseerd voor voor automobilisten. Bi) cle grote ballons gaat het er om. wie het verst in het buiten land terecht komt. De hoofdprijs is een complete luchtballon. Ook de „Coup d'Andrics Blitz", dc beken de ballonvaardcrstrophce waarom DR W. E. DE MOL (bioloog te Amsterdam) Verdubbeling chromosomen bij bloembollen gebeurt al jaren met groot succes (Van onze landbouwredactcur) Het bericht, dat cle Zweedse geleerden Haqvist. Bane cn Meiander reuzen-konijnen hebben gefokt, heeft veel opzien gebaard. Echter, dat gene wat door radio cn pcrsburcaux werd medegedeeld, bleef beperkt tot vage algemeenheden. Bekend is slechts, dat dc Zweden het konij nensperma hebben gemengd met colchicine (een poeder, verkregen uit liet zaad van de herfsttijloos) en daarmee kunstmatige bevruchting heb ben uitgevoerd. (Waarschijnlijk op dezelfde wijze als dc inseminatie van het rundvee in Nederland.) Hierdoor zijn jonge konijnen ontstaan, die volgens dc onderzoekers na drie maanden bijna tweemaal zo groot waren als de oude. eventueel aan het fokken van ab normaal grote dieren zou willen hechten een economische bete kenis, die overigens nog zeer twij felachtig is is dc mogelijkheid van natuurlijke paring vanzelf sprekend van doorslaggevend be lang. HET IS MOGELIJK De mogelijkheid om van norma le ouderdieren aanzienlijk grotere jongen te fokken, wordt door de geleerden, die wij raadpleegden, niet tegengesproken. Reeds lang is het bekend, dat met behulp van colchicine het aantal chromosomen (de dragers van erfelijke eigen schappen) kan worden gewijzigd. Voor de Nederlandse weten schapsmensen was de bekendma king van deze resultaten in zoverre een verrassing, dat het hier zoog dieren betrof. In de literatuur was daar tot heden niets over bekend. Of de jonge konijnen langs nor male weg ter wereld zijn gekomen, of er embryo's in de baarmoeder zijn afgestorven, het zijn enige van de vele vragen, waarop geen antwoord is te vinden in hetgeen bekend werd gemaakt. Vast schijnt te staan, dat men er nog niet in is geslaagd de reuzen-konijnen te laten paren met elkander of met normale soortgenoten. Voor de economische betekenis, die men (Van een onzer verslaggevers) LOPIK. In „Lopik-radio" is weinig te bespeuren van de, toch tamelijk sensationele mededeling, in een persconferentie gedaan, dat het volgend voorjaar reeds een begin kan worden gemaakt met Nederlandse televisieuitzendingen. Temidden van de grazige weiden, pieken plotseling de zendmasten omhoog Daar staat ook het rustige huis waar Hilversum 1 en 2 passeren Er is géén bedrijf te bedenken waar naar buiten uit, zo'n vol- geven. van de televisieverzorging vrijwel klaar. De problemen der televisie liggen echter elders. Zo bijvoorbeeld in de studio, die moet worden ingericht, wil men niet volstaan met uitzen ding van films; in de tweede plaats in de levering van de ontvangstap paraten en in de derde, maar vol strekt niet laatste plaats, aan dc zender zelf. Men verwacht dat de tc- rond kan worden opgevangen. Zekerheden daaromtrent kunnen echter volstrekt niet worden ge- deel strekte rust heerst als hier. Van dit huis uit kan, wie goede i wordt opgericht en onder leiding van ogen heeft, zien. waar straks de deskundigen van de N.S.F., de anten- grote televisiemast zal komen te ne is ingericht dan is dit staan, waarlangs zich het wonder zal gaan voltrek ken. Binnen enkele we ken reeds wordt de mast te Lopik-Radio verwacht. Het gevaarte, dat ongeveer lSO.OOO k.g. en met de tuien mee 300 ton weegt, zal, in stukken van 10 meter, per schip wor den aangevoerd, zodat het vervoer weinig moeilijkhe den kan opleveren. Meer hoofdbrekens kost de plaat sing van zo'n kolossaal stuk. Op de mast, die bijna 200 m. hoog wordt, komt de zend- antenne te rusten. Vanzelf sprekend moet zo'n mast door tuien, die dan ook 140 meter verder rondom zijn geplaatst, worden gesteund tegen de winddruk. Als dit alles gereed is kan het ex periment beginnen. Vorige week iS" het hei werk, slechts Vk k.m. van het tegenwoordige Lopik- Radio. beëindigd. Betonnen palen van 4000 k.g. elk. zijn 16 m. diep in de grond ge boord en daar vlak naast is de bouwput voor het televi siegebouw nagenoeg gereed. Als in September de mast Lang zullen de onzekerheden niet meer duren, want al experimenteert men verder, h e t experiment is thans gekomen in het stadium van de praktijk. DR. E. W. DE MOL Ten gevolge daarvan kunnen dan dieren cn planten worden verkre gen, waarvan de habitus afwijkt van de oorspronkelijke. Reeds in 1939 publiceerde de Amsterdamse bioloog dr. WE.de M o 1 een omvangrijke studie waar uit bleek, hoe hij door behandeling met colchicine en chromosomen verdubbeling cn nóg sterker de vermeerdering van het aantal chromosomen bij hyacinten en nog een ander gewas had waargeno men. Lang te voren zelfs (in 1921) had hij chromosomen-verdubbe ling bij hyacinten bereikt door de bollen aan hogere of lagere tempe raturen bloot te stellen, dan waar onder zij normaal in de natuur groeien. Later gelukte hem dit door röntgenbestraling, waarmee hij in 1922 was begonnen. In 1928 bleek de tulp daartoe een buiten gewoon fraai onderzoekingsobject te zijn. Het resultaat van het dertig jarig ondirzoekingswerk van dr. De Mol is. dat hij grotere en steviger planten (tulpeu, blau we druifjes, montbretia s enz.) heeft gekweekt dan voordien be stonden. Bovendien slaagde hij er in door röntgenbestraling en toe passing van atoomenenergie, per manente veranderingen aan te brengen in de kleur en de vorm van bloemen en bladeren. BELANGRIJK VERSCHIL ..In de grond van de zaak", zo vertelde dr de Mol ons. „hebben de Zweden hetzelfde bij zoogdieren gedaan wat ik al jaren op ver schillende manieren bij bloembol len doe. Het belangrijke verschil is echter, dat ik op deze manier tal van grote bloembollen heb ver kregen. Eerst kon ik die bloembol len langs ongeslachtelijke weg verder vermeerderen, wat na tuurlijk bij konijnen niet mogelijk is. En verder kon ik met succes de vergrote bloembollen benutten voor de geslachtelijke ver meerdering. Of dit met de reuzenkonijnen mogelijk is moet nog blijken. Vol gens de krantenberichten zou dr Haqvist althans hebben gezegd, dat men er nog niet in is geslaagd de dieren te laten paren." „Wij hebben hier niet te doen met een nieuwe vinding zo be sloot dr. De Mol, „wel met een in allereerste instantie geslaagd ex- priment met zoogdieren. Hadji-vluchten van de PH-TDL-Groningen DEN HAAG. Dezer dagen is de K.L.M. „Skymaster" PHTDL (Groningen) van Schiphol naar Is- tanboel vertrokken, om tot eind October in het Nabije Oosten te bedrijven, waar het tussen Istanboel en Djedda zal vliegen voor het ver voer van hadji's. De „Groningen" kan per vlucht 52 passagiers ver voeren. elk jaar wordt gestreden, staat ter beschikking. De houder is de Frans man Cormier. Hij zal haar tegen acht ballonvaarders moeten verde digen. Het startsein voor dc grote race zal. zoals wij reeds meldden, wor den gegeven door de bekende on derzoeker van dc stratosfeer prof. A. Piccard. Hij heeft zijn vrouw beloofd nooit meer op te stijgen. V.indaar dat hij niet meedoet, maar zijn tweelingbroer Jean Piccard is onder de deelnemers. Uit Amerika. Canada, Zweden en Italië komen voorts een aantal bal lonvaarders. Met het vullen van dc 25 ballons, die per schip, vliegtuig, trein en vrachtwagen naar dc startplaats worden gebracht, begint men al Za terdagochtend om vijf uur. De de monstraties beginnen 's middags om twee uur en het starten begint om streeks vier uur. Voor het vullen van de ballons gebruikt men gas van de hoog ovens te Vdsen. dat door dc leidin gen van de gemeente via haar gas- station in Noord, Oost en Zuid, naar het terrein kan worden ge bracht, zodat geen speciale voorzie ningen nodig zijn, behalve een dub bele pijpleiding op het terrein zelf met een twintigtal aansluitingen, die gemakkelijk kan worden aange legd. Op het terrein zullen een aantal cylinders waterstofgas aan wezig zijn, dat met het gas uit Velscn wordt gemengd. Commandant „Lager 111" staat terecht Beschuldigd van moord op 34.000 Nederlanders (Van ecu onzer verslaggevers) AMSTERDAM Gomerski, de voormalige commandant van het beruchte „Lager 111" in Sobibor (Polen) waar ruim 34.000 Joodse Nederlanders om het leven zijn ge bracht cn zijn handlanger Klier hebben terecht gestaan voor een Duits hof te Frankfort a. d. Main. Een der belangrijkste getuigen was de thans 28-jarige mevr S. Engel- Wijnberg uit Zwolle, die in October 1943 tijdens een opstand der kamp bevolking tezamen met de Utrecht se Ursula Stern «thans woonachtig in Israel) wist te ontsnappen en zich bij dc partisanen aansloot Gomerski ontkende alle schuld, doch vijf getuigen waaronder het echtpaar Engel herkenden hem pertinent Mevr Engel vertelde, dat zij op 6 April 1943 met tweeduizend anderen naar Polen was vervoerd. Op het station werd zij met 27 an dere meisjes van de hoofdgroep af gezonderd. Gomerski hield daarna tot de mannen een toespraak en vertelde hun, dat zij de leugens van de En gelse radio over dc gaskamers niet moesten geloven: de Nederlanders waren naar dit kamp gebracht om te werken. Maar eerst zouden ze ccn bad moeten nemen een uur later waren allen dood. De vrou wen ondergingen hetzelfde lot. De SS-ers gebruikten de 28 meisjes om de kleren van de vermoorden te sorteren: die werden naar Duitsland verstuurd. Van volgende transporten in totaal kwamen in Sobibor negentien treinen uit Westcrbork aan zijn de meeste gedeporteerden terstond vermoord- Soms werden groepjes jonge mannen afgescheiden, die te werk werden gesteld, maar allen wachtte een zekere dood. MONTREAL. Premier Louis St. Laurent is voornemens persoonlijk te bemiddelen in de Canadese spoor wegstaking Door de spoorwegsta king, die nu reeds drie dagen oud is, ondervindt de economie van het land steeds meer hinder. Thans wordt be richt. dat weer twee grote indus trieën krantenpapier cn scheeps bouw cr dc verlammende invloed van ondervinden. Indien de staking nog 10 dagen aanhoudt, zal de kran tenpapierindustrie terugvallen tot 25 procent van haar capaciteit, hetgeen een verlies van een millioen dollar per dag betekent. Een woordvoêrder van de marine zeide, dat de staking dc bouw van negen oorlogsschepen op acht Canadese scheepswerven zal stilleggen, tenzij de staking binnen een week is afgelopen. DEN HAAG. Van de zijde van het Indonesische hoge commissari aat werd ons Vrijdag medege deeld, dat Indonesië alles in het werk zal stellen om Raymond Wes terlings uitlevering alsnog te ver krijgen. Men vestigde er onze aan dacht op. dat tussen Nederland en België een uitlevcringsverdra.- be staat, dat ook betrekking had op het oude Nederlands-Indie, van welk gebied de Indonesische rege ring de rechtsopvolgster is. Dc In donesische regering is van oordeel dat dit verdrag derhalve regelend is voor de betrekkingen tussen In donesië en België. In het duister te water geraakt en verdronken (Van onze correspondent) APELDOORN. Uit het Apel- doorns-Dierense kanaal bij Apel doorn is Donderdag het lijk opge haald van de 31-jarige ongehuw de schilder G. v. d. Berg, wonen de te Beekbergen, die sedert Dins dagavond werd vermist. Door de duisternis misleid is hij klaarblijkelijk met zijn rijwiel te water gereden.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 7