Ieder Joods immigrant in
Israël welkom
r
Tehuis, ook voor zieken
naar lichaam en geest
Uit de toverhoed
der Schakers
lif chocoladedrank
3 1950
{RjDAaLuid sin ck voqsd (BLdJuuJbiA
r
Het
- .England Spiel' I
Zaterdag 16 September 1950
(Van onze correspondent)
JERUZALEM,
IEDERE Jood ter wereld is welkom In Israël.
Dat is een van de stellingen, die ten grondslag liggen aan
de immigratie-politiek van de Israëlische regering en de
toepassing van dit principe impliceert, dal duizenden mis-
declden in het Land der Vaderen voet aan wal zetten.
Voet aan wal zetten? Dat geldt eigenlijk uitsluitend voor
een gedeelte van hen. want velen worden zo van het schip
naar ziekenauto's gebracht, die hen linea recta naar eer
bed ergens in Israël brengen.
Daar zijn de ouden van dagen, de lijders aan tuberculose
de trachoom-patiënten uit de Arabische landen, de tallozen
die nog altijd lijden onder het lichamelijk letsel, hun in de
concentratiekampen toegebracht, de geesteszieken, enz. enz
Een groot deel van hen is, zakelijk gesproken, een blijven
de schadepost. Ze zijn improductief en zullen dat blijven
Maarhet zijn mensen, die deel uitmaken van het Jood
se volk en die alleen reeds op grond daarvan het recht heb
ben op blijvende vestiging in de Joodse staat.
Advertentie (LM.)
ZIJT GIJ HARDLIJVIG?
Indien de darmwerking traag is,
neem FOSTER'S Maagpillen. Deze
doeltreffende, kleine laxeerpillen
verlichten verstopping en daardoor
veroorzaakte hoofdpijn met misse
lijkheid en indigestie. Gemakkelijk
cn prettig in te' nemen; zij ver
oorzaken geen krampen.
Verkrijgb. bij apoth. en drogisten.
Imp. H. ten Herkei, Hilversum.
Door een vooroordeel dat tot nu toe
als onuitroeibaar heeft gegolden res
sorteert het hieronder toegelichte eigen
lijk niet onder wat goochelen met
schaakstrlkken pleegt te worden ge
noemd. Goochelen is spectaculair en
dat ls het leggen van een granieten ver
dedigingsgordel tegen opdringend ge
vaar nu juist allerminst. Bovendien be
hoeft er niet aan te worden getwijfeld
dat de verdediging ln dit geval paden
volgt, die al enigszins zijn gebaand het
zij door grondig vooronderzoek, hetzij
door voorbeelden uit de tournooiprac-
tbk.
Met dat al ls het verbluffend hoe
weinig materiaal wordt gebruikt voor
het keren van de aanval cn met hoe
veel onverstoorbaarheid de verdediger
al verdedigend niet aflaat van de doelen
die hij zich op allerlei delen van het
bord heeft gesteld
Mark Tajmanov. een jonge Rus die
voor kort als no. 24 eindigde in een
door Kercs gewonnen tournool te
Szczawno-Zdroj (Polen) en zich ook
al meermalen in nationale wed
strijden heeft onderscheiden geldt als
een nieuwe ster in zijn aan buitenge
wone schaakmeesters als zq rijk vadcr-
'r. land.
wit- L Szabo. Zwart: H. Tajmanov.
NIMZO-1NDISCH
1. d2—d4. Pg8fG. 2. c2c4. e7—e6.
3 Pblc3. LI8b4 4. a2—a3 Lb4xc3..
g. b2xc3. 0—0, 6. f2—HI, Pf6—e3 (de van
Capablanca afkomstige manoeuvre
waarmede Rcshevsky eens een beroemd
Seworden overwinning op Bolwinnik
chaaldc wordt hier preventief toege
past en door het resultaat, gerechtvaar
digd Zij is met geconcentreerde doel-
vasthcid waarschijnlijk beter tc bestrij
den dan in deze partij wordt gedaan,
maar toch maakt zij 6. f3 minder aan
trekkelijk dan c2c3, Ld3 en e3—e4,
waarbij wit altijd zo nodig c4 met Pgl—
13—d2 tc hulp kan komen) 7. c2e4.
b7—b6 (de aanval tegen e4 wordt vol
gens overbekende voorbeelden geopend.
Wit moet te Juister tijd maatregelen
treffen anders komt de overmacht van
LaG. Ph8, c6a5 cn Pc8d6 hem duur
te staan). 8 Pgl—h3. Lc8—aG. 9. e4e5.
Pb8cG. 10. Ddla4. Pc6—a5 (Nog altijd
'volgens dc erkende recepten. Wit kan
zich nu wel met c4c5 van de steen
des aanstoots ontdoen maar op dc duur
wordt dan zijn andere c-pion doelwit
op dc door cb6:. cb6: Ie openen lijn).
Met nauwgezet overleg ls dc situatie
wel 1c redden. Als wit ongestoord Le2,
0—0 benevens Ph3—f2— c4—d2 kon doen
zou er geen probleem bestaan Maar
zodra zijn koningslopcr onbeschermd
staat moet hij rekening houden met
d7—d5. cn verder staat zwart gereed het
spel met f7f6 te openen cn te compli
ceren. Ik zou willen voorstellen (onder
^■voorbehoudt 11 Lc2. bijvoorbeeld 11..
f6 12. 0—0, d5 13. Pf4 met tegenaanval
op eG en bescherming van c2 zodat cd5;
mogelijk is gemaakt Ofwel* 11 Lc2, 16.
12 0—0 fc5:. 13. de5:. d5. 14. Pg5. De7i
J5. Dc2 met tegenaanval op h7 en weer
dekking van cZ zodat cd5: mogelijk is
gemaakt Szabo's volgende zetten zijn dc
beslissende tijdverliezen waarmede de
juiste tegengroepering van zijn officie
ren onbereikbaar wordt gemaakt). 11.
Lel—e3. £7—fG. 12. Lfl—d3 On elk geval
was 12. Le2 nog "t beste) 12. f6xe5.
13 Le3g5 (uit dc inconsequentie van
- zijn elfde cn dertiende zetten blijkt dat
Szabo het gevaar nu pas had bemerkt.
Met veel vernuft \crschaft hil zich op
kosten van de toch al reddeloze pion
jj^een spoor van aanval.
Merk op' dat ln de gegeven omstandig-
v>heden 13. dcó;. dó. 14. PM. Dc7. 15. cdó:
i»>\vcgcns 15. Tf4: zou hebben ge
faald). 13Dd8—c3, 14. d4xc5. h7—
]i6 (ja. want dadelijk 14d5 zou
15 Le7 TI7. 16 Lbl. Lc-l 17 Dc2, drei
ging Pg5 cn La5:, toelaten Anderzijds
js h7—h6 juist dc verzwakking die wit
heeft willen uitlokken). 15. Lg5e3, d7
d5 16. Da4c2, Pa5xc4 (16 Lc4:
lijkt wel verkieslijk tc zijn). 17 Ld3xc4,
LaGxoi, 18 Dc2—g6. Tf3—£5 19. Le3xh6.
Tf5xe5v, 20.Kcl—12. TeS—c2r? (gewoon
te-schaak van grote onbruikbaarheid.
Dadelijk 20 Dd7. 21 Thel. Tel:. 22.
Tel., Df7 zou de aanval hebben afge
slagen. Op 20Dd7. 21. Pg5 had nog
altijd eerst Tc2t. dan wel bruikbaar,
kunnen worden ingelast). 21. Kf2g3.
Dc8d7 22 Ph3—g5' )wit verzuimt de
kans: 22. PM. Te5. 23 Tel cn een an
dere wordt hem niet meer geboden). 22.
Pe8—f6. 23. Thl— cl. Ta8—e8 24.
Tclxc2. Lc4xe2. 25 h2h4 (25. Tel ge
volgd door P of tcG: zou tenslotte met
Df7 worden weerlegd verlies van een
witte officier. Zwart is gered cn niet
alleen is hij een pion voor maar heel
wils nanvalsmachineric bevindt zich in
dc knel) 25 e6—c5. 26 Kg3£2.
Le2—cl 27 Tal—dl c7—c5. 28 h4—h5.
d5—d4. 29. Tdl—el. d4—d3. 30. Kf2—gl.
Lc4—b3. 31. Pg5e4. Pf6xe4 32 Telxe4
Te8c6, 33 Dg6—g4. d3—d2. 34 Lh6x
d2 Dd7xd2. 35. c3—cl. Dd2— dit. 36.
Kgl—h2. Ddl—d6. 37. £3—M. Lb3—c2.
38 Tc4—c3 Lc2—dl. 39. Dg4—15. Ldlx
h5, 40. Tc3xe5 Tc6xc5. wit geeft het op.
,E,n dramatische partij LOD pRINS
Advertentie (l.M.)
«SS»?
Regering. Pewish Agency, de
machtige „Histadroeth" de socia
listische arbeidersbeweging met haar
talrijke instellingen en de beide
nationale opbouw-instituten. het
Joods Nationaal fonds en het Pa
lestina Opbouw-Fonds, werken hand
in hand om al deze slachtoffers van
ouderdom en ziekte nog een maxi
mum aan levensvreugde te schen
ken. Bestaande ziekenhuizen, sana
toria. tehuizen voor ouden van da
gen en voor lijders aan chronische
ziekten worden uitgebreid of ge
sticht. klinieken zijn overal in den
lande in aanbouw, verscheidene re
habilitatie-centra zijn de laatste
maanden geopend, en cursussen in
handwerk tapijtmakerij vooral
worden van overheidswege inge
steld voor hen. die te oud zijn om
zelfstandig of door bemiddeling van
de officiële arbeidsbeurzen aan de
slag te raken.
Een blindendorp
Een novum is het blindendorp in
de buurt van Gederah, in het Zui
den van Judea. Daar valt de ziende
op, want ieder, die er leeft en
werkt, heeft het gezicht verloren.
Toch reilt en zeilt alles als in een
normale Israëlische nederzctting.De
ongeveer honderd families, die er
wonen, hebben haar eigen kruide
nierswinkel, haar eigen restaurant,
haar eigen cultuurcentrum En de
nering bestaat cr uit borstelmakerij,
raffia-werk cn ceramiek, waarin
speciale instructeurs, door de over
heid aangesteld, les geven.
De psychologische waarde van
dit werk is groot. Overal waar men
deze categorie misdeelden ontmoet,
vindt men bij hen een vernieuwd
gevoel van eigenwaarde en het be
sef, dat ze voor het land iets bete
kenen.
CONGRES „FILM EN JEUGD"
Op 27 en 28 October zal het In
stituut Film en Jeugd in het Casi
no te 's-Hertogenbosch zijn tweede
nationale congres houden.
Het algemene thema luidt:
„Filmvertoningen voor de jeugd in
huiselijk-, verenigings- en open
baar kader."
400 candidaten voor
Intern. Concours
te Genève
DEN HAAG Voor het zesde
Internationale Muziekconcours tc
Genève. dat van 25 September tot
8 October 1950 in het Conservato
rium van Genève zal worden ge
houden hebben 383 candidaten uit
33 verschillende landen ingeschre
ven, waarvan 189 vrouwen cn 194
mannen Voor piano hebben zich
150 mededingers (85 vrouwen. 65
mannen) aangemeld, voor zang 115
(75 vrouwen, 40 mannen), voor
viool 70 <26 vrouwen, 44 mannen),
voor orgel 18 (3 vrouwen, 15 man
nen) voor klarinet 21 cn voor trom
pet 9.
Volgens nationaliteit zijn ze als
volgt verdeeld: 77 uit Frankrijk, 75
uit Duitsland, 53 uit Italië, 46 uit
Zwitserland. 32 uit Oostenrijk, 15
uit Joegoslavië. 9 uit België. 9 uit
Hongarije, 7 uit Engeland, 6 uit de
Ver. Staten. 5 uit Bulgarije, 4 uit
Mexico, uit Brazilië. Spanje. Israël.
Noorwegen en Nederland elk 3, uit
Australië, Canada, Egypte, Portu
gal, Zweden en Tsjechoslowakije
elk 2 en uit Argentinië, Armenië,
Columbia. Denemarken. Finland,
Griekenland. Roemenië, Turkije, de
Oekraine en Uruguay elk 1. Acht
zijn verplaatste personen.
De verplichte werken zijn compo
sities van Jean Binet (Genève) vooi
klarinet en van Heinrich Sutcrmeis-
jter (Vaux-sur-Morges) voor trompet
Ernest Ansermet heeft wederom
de leiding op zich genomen van
het slot-concert der prijswinnaars
op Zondag 3 October in dc Victoria-
hall met de „Orchestrc de la Suisse
Romance". Dit concert zal niet al
leen door de Zwitserse zenders wor
den uitgezonden, maar ook door tal-
ïijke buitenlandse stations.
Première ."Westwall 1944"'
Ter gelegenheid van dc Alrba-ne-hcr-
denking wordt ln het Luxor-thcatcr
(Arnhem) n Engelse oorlogsfilm ..West-
wall 1944" voor Nederland ten doop ge
houden. Vooral de gcbeu-tenlsscn ln en
rond de corridor van Eindhoven naar
Nijmegen werden tot in details op het
witte doek geb-acht. Duidelijk wordt
aldus, hoe het achtste leger cr niet in
slaagde de Airbornes bij Arnhem tijdig
te hulp te komen.
Caro van Eyck zal als gast van het
Vrije Toneel meespelen in The Holly
and the Ivy, in welk stuk Cor Ruys zijn
40-Jange toneelloopbaan zal herdenken.
Bmirioiaii krijgt 'm vreemde brief
-ctdtul»_t(IUMOOUCTtir*MJ(* «Km*
„Gisteravond, toen jij naar
bed was, Arie, is de buur
man uit dc groentewinkel
hier geweest. Hij had een
brief van zijn neef ontvan
gen, met een vel papier,
waarop allerlei figuren wa
ren getekend. Het leken net
allemaal dominostenen."
„Het kostte mij." zo sprak
Pikiran Sr. verder tot zijn
zoon, „maar een seconde,
om te zien. dat dit een ln
geheimschrift geschreven
stuk was. Ook zag ik on
middellijk. dat het een brief
was en dat elke bepaalde
dominosteen steeds dezelfde
letter voorstelde."
Met deze woorden gaf hij
het stuk aan Arie. die met
een aan de gang ging om
het stuk te ontcijferen.
Waarin hij binnen niet te
lange tijd slaagde. Kunt U
het ook?
Oplossing vorige puzzle
1. jasmijn: 2. esculaap; 3.
uitwegen; 4. gijzelen; 5
dokken; 6. Holland; 7. epos;
8 rozet; 9. iets; 10. nood; 11.
Najada: 12 Ettcn; 13. rook-
spek; 14. inbreng; 15. net
werk; 16. gok; 17. episode:
18. netje.
De titel van het boek
luidt: Jeugdherinneringen.
De aangehaalde zin uit dat
boek: Toen ik jongen was,
kon ik nooit de standjes en
pakken slaag begrijpen, die
wc met onze toch zoo na
tuurlijke spelletjes opdeden.
314
DE KINDERKRANT
Wiebeltje Beer haalt honiei
Advertentie (l.M.)
ASTHMA
snel verlicht
Dc hevigste asthma-aauval kan nu
in 30 seconden verlicht worden. Dat
is de ondervinding van de vele dui
zenden aslhma-lijders, die de Adozo
tabletten gebruikt hebben Een Ado
zo tablet verlicht onmiddellijk en
herstelt de normale ademhaling in
5 15 minuten. Dc Adozo tabletten
zijn uiterst doeltreffend in gevallen
van asthma, bronchitis, nacht- en
ochtendhoest, beklemming op de
borst, moeilijke ademhaling, enz.
Een proef zal U overtuigen. Koop
vandaag nog een flesje bij Uw apo
theker. D tabl. 1.27 tabl. 2.50.
Jury reisbeurzen aan
letterkundigen
De Minister van O.. K. cn W, heeft
een jury benoemd voor dc toekenning
van reisbeurzen aan letterkundigen De
ze jury is als volgt samengesteld: lid
en voorzitter de heer V E van Vries
land te Amsterdam. Leden* mevrouw
J van Schaik-WUling tc Amsterdam. G.
Kamphuis tc Amsterdam Johan van
der Woudc tc Arnhem cn A. H. M.
Wijffels te 's Gravenhagc Secretaris is
de heer H. J. Michael tc 's Gravenhagc.
De Jury voor dc koninklijke subsi
die voor vrije schilderkunst deelt mede.
dat de Jurering voor dc toekenning de
zer subsidie voor het jaar 1951 geschiedt
op 11. 12 cn 13 October a s. te Amster
dam. Gegevens cn inlichtingen op aan
vrage bil dc secretaris: M. Kolthoff.
Oranje N'assaulaan 6 B. Amsterdam.
De Nederlandse film ..Dood Water"
van Gerard Ruttcn. die indertijd op dc
Biënnale te Venetië bekroond werd, zal
in een serie .Klassieken der filmkunst"
in roulatie worden gebracht in Duits
land Oostenrijk. Frankrijk en in een
aantal theaters in Amerika.
Geza Frid is van zijn tournéc in
het Oosten naar Nederland terugge
keerd. Hij gaf 25 concerten met de Chi
leense violist Alfredo Wang. voor dc
Bond van Kunstkringen in Indonesië en
enkele concerten in Siam.
N een hol, diep onder dc grond.
1 woonden vader beer en moe
der beer met twee kleine beer
tjes. Wiebeltje en Flopjc. Ze wa
ren -.o lief en zo klein cn zo mol
lig en zo rond cn ze speelden de
helt dag over dc vloer van het
hol, zodat moederbcer telkens zei:
Kijk eens even, vader hoe aardig
ze spelen! Maar toch waren ze
niet allebei even zoet. Flopje was
een braaf beertje, hij liep nooit
weg. hij kwam nooit buiten het
hol, wanneer het niet mocht en
hij wachtte a'tijd geduldig tot
vader beer 's avonds thuis kwam
met eten. Maar Wiebeltje was
een ongeboorz-am beertje. Eens op
een avond kwam vader beer thuis
met honing. Nu. beren zijn dol op
honing, dus het was een gejuich en
gebrom van jewelste in het hol. De
honing werd eerlijk verdeeld; va
der kreeg het meest, dan moeder,
dan Flopje. omdat hij de oudste
was cn eindelijk Wiebeltje. die
kreeg maar een heel klein beetje,
maar hij was dan ook nog maar
een erg jong beertje. Maar Wie
beltje was helemaal niet tevreden.
Hij was boos en ging aan het prui
len. totdat vader Beer zei: Ga in
de hoek staan, jij apekop! En daar
stond Wiebeltje cn hij dacht bij
zich zelf: Wacht maar. ik zal zelf
wel zien aan honing te komen,
wacht jullie maar.
r"P OEN het donker was gingen
vader en moeder beer slapen
en Flopje en Wiebeltje moesten
ook ieder naar hun bedje. Het
waren kleine bcren-lcdikantjes.
waar ze in sliepen. Wiebeltje bleef
wakker liggen, cn luisteren. Eerst
hoorde hij vader beer snorken,
toen hoorde hij het gesnork van
moeder beer cn toen naast zich
hoorde hij zijn broertje, die ook
al in slaap was gevallen. Nu
dacht Wiebeltje en heel zachtjes
stond hij op en liep het hol uit.
Dc maan scheen zo mooi. het was
net klaarlichte dag in het bos. Nu
ga ik honing halen, dacht Wiebel
tje. ik weet best waar vader altijd
honing haalt, in een boom. in een
bijennest.
Maar welke boom moest hij
hebben? Hij klom maar vast een
grote eikeboom in. Maar er was
geen bijennest te bespeuren, alleen
een paar vogeltjes, die angstig op
vlogen.
Toen klom Wiebeltje weer naar
beneden en nam de volgende
boom. een grote knoestige olm.
Maar bovenin zat alleen een kwa
de ekster, die schreeuwde: Ga je
weg. of ik pik jc je ogen uit. Wie
beltje viel bijna van schrik naar
beneden, maar hij klemde zich
vast aan de boom met al zijn na
geltjes en vroeg poeslief: Ekster,
weet U ook misschien, waar dc
bijen hun nest hebben?
TAT weet ik wel, zei de ekster.
dan moet je nog zeventien
bomen verder gaan. daar staat een
hele oude dikke stam en in een
holte van die stam woont het
bijenvolk.
Dank U wel. Ekster, zei Wiebel
tje cn hij liet zich op de grond
zakken en ging de bomen tellen.
Nu. tèllen kon hij best en al gauw
was hij bij nummer zeventien.
Warempel, dat was ccn oude
knoestige boomstam, die nog wel
recht overeind stond, maar hele
maal dood was. Wiebeltje klom cr
in. Hij rook de honing al en likte
zijn baardje af. Nog ccn meter
hoger, jawel, daar was een holte,
daar moest een nest zijn. Voor
zichtig stak Wiebeltje zijn snoet
in dc holte, maar hij kon niets
zien. Hij hoorde wel een zacht
gegons, het gegons werd sterkeren
sterker, en toen opeens: Bzzzzzz
daar kwamen wel duizend, nee,
wel miilioen bijen uit het gat ge
vlogen. Ze gonsden en zoemden
om de arme Wiebeltje heen en
staken hem in zijn neus cn in zijn
ogen. Vader! Moeder! gilde Wie
beltje, hij klom haastig dc boom
uit en rende zo hard hij kon naar
huis. met dc hele zwerm bijen
achter hem aan. Hij zag nog net.
hoe de ekster met ccn heleboel
andere vogels in de bomen zat tc
schudden van het lachen. Toen
kwam hij uitgeput bij het hol, cn
schreeuwde zo. dat vader beer en
moeder beer wakker werden. Wat
is cr. wat is er? riepen ze ver
schrikt. Wiebeltje huilde: Ik wou
honing halen bij dc bijen cn ze
zijn me allemaal achterna geko
men. Och, arme Wiebeltje zei moe
der. wat hebben ze je te pakken
gehad, kom maar hier. ik zal het
afzoenen, en ze gaf hem een echte
hartelijke beren-zoen.
Maar vader beer zei: Dat is je
eigen schuld Wiebeltje. jc wist
best dat jc dat volstrekt niet
mocht, ga nu maar gauw naar bed.
En Wiebeltje ging gauw in zijn
bedje liggen, naast Flopje. dieniet
eens wakker was geworden. Ge
lukkig maar. anders had hij mis
schien ook nog gelachen, net als
die gemene ekster.
KIND, zei de moe van Rosalind
als jij het thuis niet prettig vind vindt
als jij blijft zaniken en blijft morren
als jij blijft luieren en blijft knorren
als jij blijft mokken en kniezen cn zeuren
dan zal er nog wel eens iets met je gebeuren!
Wat zal er gebeuren? vroeg Rosalind.
Dat zal ik jc zeggen, zei moeder: Kind,
dan komt dc vogel Bisbisbis
waar iedereen zo bang voor is.
Maar ik ben niet bang, zei Rosalind
(ze was ccn heel ondeugend kind),
ze bleef maar zaniken, bleef maar morren
ze bleef maar luieren, bleef maar knorren,
ze bleef maar mokken en kniezen en klagen
totdat, op ccn van de najaarsdagen...
daar kioam de vogel, o, kijk toch 's even!
daar kwam de vogel door 't luchtruim zweven,
dat was de vogel Bisbisbis,
waar iedereen zo bang voor is.
HIJ pakte dc vlechtjes van Rosalind,
cn vloog er vandoor, zo snel als de wind.
en Rosalind ging aan het gillen en schreeuwen
cn brulde als zevenentwintig leeuwen,
daar vloog de vogel al boven de huizen
dc mensen beneden hoorden het suizen,
zc keken naar boucn cn riepen: O. jee.
dat beest neemt zowaar een meisje mee,
dat is dc vogel Bisbisbis,
waar iedereen zo bang voor is.
De vogel vloog voort op dc Noordenwind
waar bracht hij het meisje Rosalind?
hij bracht haar verschrikkelijk ver hier vandaan
naar een eilandje ver in de oceaan,
daar wonen wel duizend kinderen
die altijd en altijd maar hinderen
die mokken en zeuren cn klagen en morren
en luieren, kniezen cn drenzen en knorren
en daar, bij die stoute broertjes cn zussen
daar zit vu het meisje Rosalind tussen,
Zc blijft bij dc vogel Bisbisbis
totdat ze weer lief en aardig is.
Hodonnvond
HILVERSUM I. 402 m.
13.— Nws. 18 15 Harmonie ork. 18 35
Vrouwenkoor. 18.55 Gram. muz. 19.—
Artistieke staalkaart. 19.30 Graaf Folke
Bernadotlc. causerie 19.40 Het vertaal
de boek, causerie 19.55 Deze week. cau
serie. 20- Nws 20.05 act 20.12 VARA-
varia. 20.15 Gevar. prog. 21.10 Symph.
ork 21.55 Soc commentaar 22.10 Wccn-
se muz 22.40 De commissaris vertelt
verder. 23.— Nws 23 15—24.— Gr. muz.
HILVERSUM II. 298 m
18,— Lichte muz 18.20 Journalistiek
Advertentie (LM)
Sch riftelijke Cursus of.
A vondlyceum
Alvorens te beslissen doet U ver-
standig ons uitvoerige prospectus
Staatsexamen. JIBS.- of M.U.L.O.-
opleiding aan te vragen
RESA - HILVERSUM
(Bekende Schriftelijke cursus)
Uit de verhoren van
dc Parlementaire
Enquêtecommissie
VERHOOR VAN
AGENT LAUWERS
Eén der eerste agenten, van En
geland uitgezonden om boven Ne
derland te worden geparachuteerd,
teneinde hier contact te zoeken
met de illegaliteit en in samenwer
king daarmee het verzet tegen de
vijand te stimuleren, was de heer
H. M. G. La uwer s. die in
tegenstelling tot de meeste slacht
offers van Schreieder's .England-
Spiel" nog in leven is. Ziehier
zijn relaas, afgelegd voor de Parle
mentaire Enquête commissie op
Vrijdag 23 Juli 1948:
Voorz.: ,.U bent ccn van de wei
nige in leven gebleven zijnde agen
ten uit het zg. England-Spicl. Wij
zouden graag datgene, wat u hebt
meegemaakt, met u willen doorlo
pen. Wilt u beginnen met ons mede
te delen, hoe u in Londen en in
contact met dc betrokken dienst
bent gekomen?"
Antw.: „Ik was vóór het uitbre
ken van dc oorlog werkzaam bij
de Singapore Rubberworks Ltd.. te
Singapore, en werd in 1939 overge-
plaats naar het bijkantoor te Ma
nilla. Toen de oorlog uitbrak, heb
ik men gemeld als oorlogsvrijwilli
ger. In Manilla kon ik niet aange
nomen worden en daarom ben ik
met de „Eurymedon" naar Engeland
gegaan, waar ik 20 of 22 Augustus
1940 in Liverpool aankwam. Ik heb
mij daarna gemeld bij het Neder
landse legioen. Van 3 September
1940 tot begin Mei 1941 heb ik bij
het legioen gediend. Omdat ik de
werkzaamheden bij het legioen op
dat ogenblik hoofdzakelijk beston
den uit aardappelen schillen cn
wachtlopen, meende ik. dat het
misschien beter was ander emplooi
te zoeken cn een oproep wera ge
daan voor een op te richten para
chutistenbataljon, heb ik mij daar
voor gemeld."
Voorz.: „Uit die oproep bleek he
lemaal niet, dat zij betrekking had
op het uitzenden als agent van de
geheime dienst; u had meer het
idee, dat het een zuiver militair
parachutisten-bataljon was?"
Antw.: .Ja, ik dacht, dat het zui
ver militair was."
Voorz,.U hebt u dus gemeld en
dat betekende uw vertrek uit het
kamp."
Antw.: „Nadat ik mij gemeld had,
kwamen enige officieren (major
Lane en It. Dawson), die alle per
sonen. die zich voor deze taak had
den gemeld, hebben ondervraagd cn
voorlopig geselecteerd."
Voorz.: „Hadden er zich velen ge
meld?"
Antw.: „Er waren zekef- 30 vrij- j
willigers
Voorz.: „Hoeveel hebben zij cr uit
gehaald?"
Antw.: ..Daarvan zijn 9 mensen
overgebleven Men vroeg ons bij do
voorlopige selectie of wij eventueel
bereid waren ook in burger te
springen. Daaruit bleek zonneklaar,
welke taak voor ons zou zijn weg
gelegd."
Voorz.: ..Dat vond u geen reden
om u terug te trekken?"
Antw.: „Neen."
Voorz.: „Hoe is het verder gelo
pen?"
Antw.: „Nadat ik mij voor deze
dienst had aangemeld, kreeg ik een
oproep om mij in Londen te mel
den bij kapitein Derksema Deze
vertelde mij, dat hij wist, dat wij
ons voor deze Engelse dienst had
den opgegeven en vroeg of wij niet
liever bij hem wilden komen, om-
dal hij gebrek aan personeel had."
Voorz„Op het bureau?"
Antw.: „Neen, als marconisten,
die uitgezonden konden worden
naar Nederland."
Voorz.: „Voor hetzelfde doel?"
Antw.: „Ja. Ik was bij kapitein
Derksema, tezamen met sergeant
Tcrlaak die zich eveneens voor het
op te richten „parachutisten-batal
jon" had gemeld. Wij werden hier
voor uitgekozen, omdat wij behoor
den tot dc verbindingsdienst van het
Nederlands legioen in Engeland cn
dus op dit gebied enige kennis had
den."
Voorz.: „Wat hebt u toen ge
zegd?"
Antw.: „Dat ik het gaarne wilde
doen."
(Lauwers werd ten slotte niet
voor deze Nederlandse dienst aan
genomen omdat kapitein Derksema
het niet wenselijk vond iemand uit
tc zenden die zolang niet in Ne
derland was geweest. Hij keerde
toen terug naar Wolverhampton).
Voorz ..U hebt dus toen aan lui
tenant Dawson medegedeeld. op
welke gronden u door de Neder
landse inlichtingendienst bent ge
weigerd? Wat zei daarop de heer
Dawson?"
Antw.: „Hij achtte dit van weinig
belang, omdat, wanneer wij naar
Nederland gingen, wij voldoende
adressen zouden krijgen om ons tc
kunnen behelpen
Voorz.: „Dit is later nog eens be
vestigd door de heer Laming?"
Antw.: .Ja. mijnheer de voorzit
ter."
(Wordt vervolgd)
Maandag
weekoverz 18 30 Voor de strijdkrachten
19.Nws 19.15 Act 19.25 Symph ork..
koor cn solisten. 20— Nws. 20 05 Dc ec-
wone man zegt cr t zilne van. 20.12 Gr.
muz. 20.15 Lichtbaken 20.40 Gram muz.
20.43 Steek cena od heren, 21.— Gevar
prog 21.45 Puzzle 21.55 Pod concert.
22.35 Amcr. commentaar 22.45 Avondge
bed cn Ut kal 23.— Nws 23.15 Nws,
in Esperanto. 23.20—21.— Utrechts Stcd.
Ork.
Zondna
HILVERSUM I: 402 M.:
8 0Ó Nieuws en weerberichten: 8 15
Postduiven berichten; 8.17 Gram. muziek
8.30 Voor het platteland: Mn Voor mi
litairen; 9 10 Postduivcnbcrlchtcn; 9.15
Vcrzoekprogramcna. 9.15 „Geestelijk le
ven". rausorie; 10.00 Koorzang; 10.20
„Met en zonder omslag"; 10.50 Amuse
mentsmuziek; 11.15 Cabarcl; 12.00 Kwin
tet; 12,30 Voor dc jeugd 12.40 Orgelspel;
13.00 Nieuws cn weerberichten; 13.15
mededelingen of gram. muziek: 13.20
Politic-kapel; 13 50 Even afrekenen. h«.
ren; 14.00 Gram. muziek. 14.05 Boeken
halfuur: 14.30 Residentie-orkest; <15.20—
15.35 Filmpra.itje); 18 30 Sportrevue;
17.00 Harmonie-orkest: 17.20 Kamerkoor:
17.40 Voordracht: 13.00 Sport; 18 13
Nieuwr, en sportuitslagen; 18.30 Korte
Ned, Hervormde kerkdienst; 19.00 Kin-
derdlenst; 19 35 Bijbalvertelling: 2n,00
Nieuws; 20.05 Orkcstconccrt; 20.45 „Ter
reinverkenning"; 20.50 Revue; 2150 Ac.
tualltciten 22.00 Amusementsmuziek:
22.30 Pianorecital; 23.00 Nieuws; 23.15i
24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II: 293 M.:
8.00 Nieuws cn weerberichten; 8.15
Gramofoonmuziek; 8.25 Hoogmis; 950
Nieuws en waterstanden; 9.45 Gram»-
foonmuzlek; 10.00 Vrij Evangelische
kerkdienst; 1150 Omroeporkest; 11.45
Kerkkoor cn soliste; 12 15 Apologie;
12.35 Gram. muziek; 12 40 Lunchconcert;
1255 Zonnewijzer: 13.00 Nieuws cn Ka
tholiek nieuws; 13.20 Radio Phllharmo-
nisch orkest. In de pauze Uit het boek
der boeken; 14.30 Gcd ultz .La Tra-
viata". opera; 15.20 „Kath. overleg";
15.45 Gram. muziek; 1550 Lichte mu
ziek; 16.10 Katholiek Thuisfront over
al; 16 15 Reportage; 16 10 Vespers*. 17.00
Zangdicnst; 17.45 Ned. Hervormde kerk.
dienst; 18.30 Voor de strijdkrachten;
19.00 Gram. muziek; 19.15 „Kent gij uw
bijbel?' 19.30 Nieuws: weerberichten
cn sportuitslagen; 19.45 Actualiteiten;
19.52 Boekbespreking; 20.05 De gewone
man; 20.12 Gevarieerd programma, 22,45
Avondgebed cn liturgische kalender;
23.00 Nieuws; 23.15—24.00 Gram. muziek.
Programma 3
8.Nws 8.05 Gram. muz. 830 Wcer-
ber 8.32 Verzoekprog. 950 Nwj 915
Gram muz. 10.00 Romant. muz. 11.00
Kon. Harm. 11.45 Liederen 12.00 Sweet
and Soft Players 12.15 Journaal 12.30
Wcerber. 12.33 Sweet and Soft Player»
13.00 Nws 13.15 Gram. muz 13.30 Voor
de soldaten 14.00 Opera- en Belcanto
16 00 BBC Midi. Light orch 17.00 Au-
lonlus en Cleopatra 17.47 Viool 17.55
Sport 18.00 Vioolrccltal 18.30 Gram.
muz. 19.00 Nws 19.30 Non stop recht
door 21.30 Actualiteiten 21 45 Gram.
muz 22.00 Nws 22.15 Verzoekprog. 23.00
Nwj 23.05 Dansmuz.
Programma 4
8.00 Yart Stewart 8.20 Rancher» 8,40
Ork Leger des Hells 9 00 Nws 0.10 Or
gelspel 980 Theater-ork. 1050 Bllly
Colion 11.00 Gram. muz. 11,15 Gram.
muz. 12.00 Conc. 12.30 Verzoekprog.
13.45 Educating Archie; 14 15 Inter
views 15.15 Dansork 15.45 Big Bill's
Prairie Round up 16.15 Gevar conc.
16.45 Dansmuz. 17.00 Ens. Baud 17 30
Voor dc soldaten 17.45 Deen River Boy*
18.30 Lond. kamerork. 19.45 Palm Court
orch 20.30 Somm Singing 21.00 Groot
Symph. ork. 22.00 Nws 22 15 Ivor Mo
re ton cn Dave Kayc22.30 Gewijde
zang 22.45 Orgelspel 23.15 Lichte mui.
23.58 Nws.
HILVERSUM 1 402 m.
7.00 Nws 7.18 Gramofoonmuziek 8.00
Nws en weerberichten 8.18 Gramofoon
muziek (9.30—9.35 Waterstanden) 10.00
.Voor de oude dag", causerie 10.05
Morgenwijding 10.20 Gramofoonmuziek
10.30 Voor de vrouw 10.45 Voor do zie
ken 11.25 Bas. bariton en plano 1140
Voordracht 12.00 Accordeonmuziek 12.30
Mededelingen 12 33 Voor het platteland
12.38 Gramofoonmuziek 13 00 Nws 13 15
Voor de middenstand 13.20 Motropole-
orkest 14 00 Klassieke muziek 14 30 Po.
pulair wetenschappelijke causerie 14 45
Gramofoonmuziek 15.10 ..De Venus van
Bainvllle" hoorspel 16.00 Gramofoon
muziek 17.00 Voor de Jeugd 17.30 Gra
mofoonmuziek.
HILVERSUM 1. 18.00 Nw» 18.15
VARA-Varla 18.20 Orgel en zang 18 50
Gramofoonmuziek 19.00 Internationale
wcrkgclegcnheidspollUck", causerie
19.15 Alt, viool cn plano 19.45 Rege
ringsuitzending 20.00 Nws 20.05 Actua
liteiten 20.15 Dansmuziek 20.50 Cabaret
2125 Gramofoonmuziek 21.50 „Dc pu
bliekrechtelijke bcdrlifsarganlsatlc"
causerie 22.05 Radio PhllharmonUch
Orkest 23 00 Nws 23.15 Orgelspel 23.40—
24.00 Gramofoonmuziek
HILVERSUM 2 298 m.
7.00 Nws 7.15 Ochtendgymnastiek 7.30
Gramofoonmuziek 7.45 Een woord voor
de dag 8,00 Nws en weerberichten 8 10
Sportuitslagen 8.20 Gewijde muziek 8.45
Amusementsmuziek 9.15 Voor dc zie
ken 0.30 Gramofoonmuziek 10.30 Mor
gendienst 11.00 Gramofoonmuziek 1120
Voordracht 11.40 Sopraan en plano 12.15
Gramofoonmuziek 12.30 Mededelingen
12 33 Kamerkoor 13.00 Nws 13.15 Man-
dollne-muzlek 13 45 Gramofoonmuziek
14.00 Schoolradio 14.33 Gramofoonmu
ziek 15.30 Altviool er. pinno 1G00 Bij
bellezing 16.45 Vocaal ensemble 17.00
Voor de kinderen 17.15 Orgelspel 17.45
RegerJngsultzcndlng.
HILVERSUM 2 13.00 Volksmelo
dieën 18.20 Sportberichten 18.30 Voor
de strijdkrachten 19.00 Nws 19.15 Pla
no-duo 19.30 Padvindersulzcndlng 19.40
Radiokrant 20.oo Nws 20.05 Gramofoon
muziek 20.15 Verzoekprogramma 20 40
Dc situatie van dc Protestanten in
Spanje" 21.00 Philharmonlsch orkest cn
solist 22 05 .-.In de schaduw van Mot
kou". causerie 2215 Orgelconcert 2245
Avondoverdenking 23.00 Nws 23.15—24.00
Gramoioonmuziek.
RADIOCENTRALES
Programma 3
7.00 Nws 7.05 Gram. muz. 7.30 Kron.
7.40 Gymn 7 50 Gram muz. 8.00 Nws
8.05 Conc. 9.00 Nws 9.05 Deuntjes 10.Ö0
Ménage cn Musique 10.45 V G O Ont
spanning 11.15 Casinoconc 12 00 Tier.:
Gram. muz. 12 15 „Melody and Rhythffl"
12.30 Nws 12 40 Vcrv. ork 13 00 Nw»
13.15 Eng. HS.: Those were the day»
14.00 V.G.O. Gram muz. 15.00 Omr ork
10.00 Orgel- en koor-conc. 17.00 Nws*
17.10 En». Mei tens 18 00 Orgel 13.30
Voor de soldaten 19.00 Nws 19.30 Gram.
muz. 19.50 Feuilleton 20.00 Omr ork.
20,45 Vcrz. conc. v. Bazel 21.15 Omr
ork. 22.00 Nws 2215 Gram muz. 22 25
Relais 2e deel conc. uit Turijn 23.05
Nwj 23.10 Casinoconcert.
Programma 4
7.00 Nws 7 15 Reg. King 7.50 Lift up
your heart» 7.66 VV'eer'oer. 8.00 Nw» 8.10
Conc 9 00 Nws 9.10 Verz prog. 10.00
Orgel 10.30 Pol. ork. 11.00 Dagboek 11.15
Ork. Lo»». 12.00 Gram muz, 12.25 En».
Leopold 13.00 BBC Opera ork. 13.45
Gevar. muz. 14 00 Symph. muz, 15 00
South. Serenade ork. 15.30 Ens Byfleld
16.00 Gram muz 16.30 Kamermuz.
17.00 Bcr 17 10 Gevar. muz. 13 00 Voor
de »oldaton 18 30 Lichte muz, 19 30 -It'»
a great life 20.00 Kon. Philh. ork- m.
plano-sol 20.45 Singing Spider 211#
6tarllght hour 22 00 Nws 22.16 Causerie
22.20 The Squadronnalre* Dance Orch.
23.00 Voordr. 23.15 Muted stxipg» 23.5#
Nw».
