DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Generaal MacArthur meldt:
SEOEL IN BEVRIENDE HANDEN
Scherpe Joegoslavische aanval
op Sowjet-Rusland
Hl Zuidelijk offensief
nadert voltooiing
Mag onvoldoend bezette
HBS subsidie hebben?
pn 1960 telefoonverkeer
geheel automatisch
Malik vóór een gesprek
Stalin-Truman
StruikelblokDiscontoverhoging bij de
limiet van 180 NederlandsChe Bank
gulden
Overgeven of
doodvechten
Bevin: „Geen Noord en Zuid
meer op Korea
e Jaar^an", no. 226 Dinsdag 26 September 1950
i u» j a Cf h«» D-nmi" C\rn 5imin Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
riteM taSk"- FtaSï?-'Abonnement Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Red»a,c 'Voofdredacte^^de boorDer
js 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
.SEOEL,
[JONG DOEN)
rjONGJONG'
==/eilVC
INTSJONf POPJOMC
;wolmi eil:
SOEWON
pt it
h
eta
kleine
midi
nut
B.
oot-
fit lit
wrijf.
niddel
tn
form!
buil
TOKIO. Na 24 uur van bloedige strijd, waarin naar schat-
ig 5000 Noordkorcaanse soldaten, ten minste evenveel burgers
t ook een groot aantal Amerikaanse mariniers en infanteristen
•t leven lieten, kon het hoofdkwartier van generaal MacArthur
■den om 14.10 uur plaatselijke tyd melden: ..Seoel is weer in
•vriende handen". Volgens het communiqué werd „deze gc-
tdeslag" als volgt toegebracht: Tcrwyl Amerikaanse en Zuid-
orcaanse mariniers en speciale troepen aan beide zjjdcn van
rivier de Han naar het Noord-Westen trokken, drongen an-
're eenheden mariniers Seoel van het Noorden binnen. Inraid-
'ls stak het 32ste regiment van de Amerikaanse zevende divi-
e met het 17de Zuidkoreaansc regiment ten Zuid-Oosten van
c stad de Han over en rukte van die zgde naar het centrum
an de hoofdstad op. Zo namen 25.000 manschappen van de
erenigde Naties Seoel in een steeds nauwer wordende halve
jrkel. De laatste tegenstand werd ondervonden van een „zelf-
ioordplocgM van 5000 Noord-Koreanen. die huis na huis ver-
?digden. Tot de verdedigers behoorden ook vrouwen, die met
ikende geweren in de hand gevangen werden genomen. In de
ad woeden nog felle branden. Vele gebouwen en huizen zijn
oor bommen en inslaande granaten zwaar beschadigd.
Ten Zuiden van Seoel naderen de verenigde troepen uit het
l^^oesan-bruggehoofd, die langs de spoorlijn TaejonSeoel op-
JBjkken, snel hun uit het Intsjon-bruggchoofd naar het Zuiden
kameraden. Daar er in dit gebied bijna geen
^■•genstand meer ondervonden wordt en de voorhoeden van
BBeidc colonnes nog slechts 30 km van elkaar verwijderd zijn.
lag men verwachten, dat ook de laatste verbindingen tussen
V e hoofdmacht der in Zuid-Korea strijdende communisten en
WÊ an bases in het Noorden spoedig j
jt. ïrbroken zullen zijn. De ring is
:hter nog dun, zodat op Noord-
ÏS. oreaanse doorbraakpogingen gere-
<A?nd moet worden.
flAan de Oostkust rukten de Zuid-
Dreaanse legers verder op. Jong-
>k. 43 km .ten Noorden van Po-
ing, is hun in handen gevallen en
atrouilles bevinden zich al weer
i km. verder naar het Noorden.
Volgens welingelichte kringen te
|cw York heeft de Amerikaanse
legatie gisteren besloten, onmid-
ellük onofficiële besprekingen te
enen met andere delegaties der
.N. over de voorwaarden van een
gcling in zake Korea. Men heeft
'iertoe besloten op grond van de
iclle ontwikkeling van de pallitaire
icstand in Korea.
Een van de belangrijkste kwes-
cs. die beslist moeten worden, is
vraag of de strijdkrachten der
.N. bij de 38ste breedtegraad zul-
halt houden of zich op Noord-
gebied zullen begeven.
f«.'olgens Truman moet dit door de
.N. v/orden beslist. Bij het besluit
Jj^fin de Veiligheidsraad van 27 Juni
de strijdkrachten der V.N. alleen
jodracht gegeven de Noord-Korea-
4>Ci^n van het gebied van Zuid-Korea
11 verdrijven. Elke actie van de
rciligheidsraad om dit besluit te
Jmenderen zou bloot staan aan een
lOwjet-Russisch veto. Daarom zou
00'merika naar verluidt misschien
-achten de kwestie naar de Alge-
Vergadering te verwijzen,
-aar geen veto geldt.
IN»
Indonesië meldt zich
aan bij Verenigde
Naties
DEN HAAG. Het Nederlandse
Verbond van directies en lccr-
I krachten bij het Nijvcrheidsonder-
wijs heeft in een telegram aan dc
ministerraad aangedrongen op vijf
procent loonsverhoging zonder li
miet. Het verbond acht een verho
ging met 180.voor de hoger
gcsalarieerden zonder betekenis
door de progressie der belasting
schalen.
Ook in de jongste vergadering
van de Mijnindustrieraad is krach
tig stelling genomen tegen dc li
miet. Hij schaarde zich achter dc
actie van de Stichting van de Ar
beid.
Dc Raad van Vakccntralcn heeft
zich telegrafisch tot dc Regering
gewend met het verzoek een on
derhoud te hebben over het verder
door dc Overheid te voeren beleid
inzake dc lonen cn prijzen.
Beroep op bankcrediet geremd
AMSTERDAM. Dc Ncdcrlandschc Bink heeft met ingang van
heden wijziging gebracht in haar rentetarieven. Daarbij liceft zij liet
wisseldisconto cn liet pronicsscndisconto, die van 27 Juni 1941 af res
pectievelijk 2!i pet. cn 3 pet. beliepen, met 'j pet. verhoogd. Dc rento
voor voorschotten in rekening-courant, laatstelijk per 29 Augustus 1939
vastgesteld op 3'- pet., blijft onveranderd.
Aanleiding tot dc verhoging van
het disconto vormt dc recente ont
wikkeling van de internationale
conjunctuur, die gevoerd heeft tot
een versterkt beroep op bankcre
diet. hetwelk in de aan dc huidige
internationale spanning vooraf
gaande maanden eveneens reeds
een vrij aanmerkelijke uitbreiding
had te zien gegeven. Mede in over
weging nemende het in vergelij-
DE OMGEVING VAN SEOEL
WEGEN
SPOORLIJNEN
VLIEGVELDEN
0 5 10hm
Met de verovering van Seoel, it aarvan wij
hierbij een drukke straat in het centrum
afbeeldennadert de Koreaanse oorlog
snel zijn einde. Want Seoel een betere
uitspraak is: Söoel) betekent niet slechts
hoofdstad, het is ook inderdaad het hait
van het land. Alle belangrijke Noord-
Zuid-verbindingcn lopen over deze, tussen
twee bergruggen geklemde, stad van on
geveer 500.000 inwoners cn het was juist
daarom, dat generaal MacArthur zijn be
slissend offensief tegen dit punt richtte.
Nu de verbindingslijnen van de Noord
korcaanse troepen met hun bases afgesne
den zijn, blijft de communistische soldaten
slechts de keuze tussen overgave of zich
doodvechten.
Nederlanders zouden
betrokken zijn bij
strijd West-Java
DJAKARTA. Bü gevechten
op Wcst-Java met eenheden van
het Indonesische leger zijn in dc
laatste vier dagen zestig „terroris
ten" gedood cn vijf Indonesische
militairen \olgcns Radio-Djakarta.
Thans zou het leger bezig zijn met
het opruimen van dc resten der
terroristische bende, waarvan be
halve Indonesiërs. Chiuezcn en Ja
panners ook Nederlanders
deel uitmaakten. De operaties wor
den uitgevoerd onder leiding van
het ministerie van Veiligheid der
R.I.
r
Aan onze kwartaal-
abonné's
Waarom wachten tot dc kwi
tantie over hot -Ie kwartaal 1950
bij U wordt aangeboden als U
over een girorekening beschikt?
Nu even een formulier schrij
ven en U voorkomt geloop aan
dc deur cn bespaart incassokos
ten.
Het bedrag ad. 4.50 kunt U
overmaken op postrekening No.
510330.
Verzoeke duidelijk het bezorg
adres te vermelden. Indien U de
krant por post ontvangt, wilt U
dan ..Post-abonnemcnt" op het
strookje schrijven?
DE DIRECTIE.
V.J
Probleem -Bolsward belooft felle discussie
(Van ccn onzer redacteuren)
BOLSWARD. Op de Onderwijsbegroting 1951 komt bij dc subsidic-
aankondigingen voor de bijzondere middelbare scholen de Rooms Katho-
I licke H.B.S. te Bolsward voor. Dit heeft in onderwijskringen bevreemding
j gewekt. niet slechts omdat het dubieus is of die school in deze grotendeels
niet-katholickc streek wel het vereiste aantal leerlingen zal trekken, maar
I eerder omdat deze onderwijsinstelling ten aanzien van het aantal bevoogde
leerkrachten niet voldoet aan de normen, die men aan dergelijke scholen
dient te stellen.
ALGEMENE VERGADERING V.N.
gens.
NEW YORK. Het boofd van
Indonesische missie tc Lake
success, de heer Palar, heeft gis-
T.erochtcnd een verzoek van Indo-
acL' ifesic voor het lidmaatschap der
el,Verenigdc Naties aan dc secreta-
eed^fisSC»craal der V.N. Trygve Lie,
je overhandigd.
sokfc Dc vertegenwoordiger van India
en£ n de Veiligheidsraad, sir. Bcncgal
Rau, zal heden in de raad voorstel-
yien, het Indonesische verzoek als
^eerste punt op dc voorlopige agen-
te plaatsen, zo wordt vernomen,
raat Indonesië zal het zestigste land
i( v cijn, dat tot de V.N. toetreedt.
«ai
S Salazar in Spanje
MADRID. De Portugese pre-
"Tjnier, dr Antonio Salazar, brengt
een bezoek aan Spanje,
iraldus werd gisteren te Madrid ver-
epitjnomen. Hij verblijft met generaal
v(e(£Franco in het landhuis van de ge-
t^neraal nabij La Coruna.
FLUSHING MEADOWS. Dc scherpste eritiek op dc praktijken van dc
Sow jet-Unie kwam Maandag in de Alg. Vergadering der V.N. uit de mond
van dc Jocgo-Slavischc minister van Buitenlandse Zaken. Kardelj. Ilij be
schuldigde de Sowjct-Unic cn de regeringen onder haar invloed van het
zaaien van haat onder dc Balkan-volken cn het aanwakkeren van ecu
oorlogspsychose.
Joego-SIavië beweert niet. dat de
Sowjet-Russische regering alleen dc
verantwoording voor de huidige we
reldsituatie draagt. Aan de andere
kant echter heeft de hele lijn van dc
■tussische buitenlandse politiek het ge
loof van de Jocgo-Slaven in de vrede
lievende bedoelingen van de Russi
sche regering volkomen geschokt.
Kardelj verklaarde. dat Joego
slavië niet tot enig blok behoorde.
Het was bereid om een overeen
komst van nonagressie cn duurzame
vrede met elk buurland te sluiten.
Bevin. de Engelse minister van
Buitenlandse Zaken, zei, dat het
..Volgeboekte" centrales worden uitgebreid
DEN HAAG. De bedoeling
om volledige automatisering van
jiet telefoonverkeer tegen het ein
de van het jaar 1959 tot stand te
brengen.
Bij de samenstelling van deze
begroting is bijzondere aandacht
geschonken aan het feit, dat aan
vele aanvragen om een telefoon
aansluiting, waaronder nog talrijke
van oude datum, niet voldaan kan
worden, omdat de betreffende
Aanvankelijk nog
buiig
Weersverwachting geldig van
Dinsdagavond tot Woensdag
avond:
Wisselend bewolkt met aan-
vankclijk vooral in dc kustge
bieden nog enkele buien. Ma
tige tot krachtige Noord-Wes-
telijke wind. Weinig verande-
ring in temperatuur.
27 Sept. Zon op 6.33. onder 18.235
maan op 13.40. onder 7.56.
11
automatische centrales de maxi
mum-capaciteit bereikt hebben.
Daarom zal in de loop van 1951 in
alle centrales, waarin mogelijkheid
tot aansluiting niet meer aanwezig
is, een passende uitbreiding Ier
hand worden genomen, waarvoor
een bedrag van f 26.000.000 nodig
is.
Volgens een bezettingsverorde
ning uit 1941 moet het staatsbedrijf
der P.T.T. aan het Rijk 6 pet. over
de bedrijfsontvangsten uitkeren.
In 1951 zal dit volgens de juist ver
schenen begroting 16.432.000 zijn.
terwijl bovendien nog een winst
van 21.875.000 wordt uitgekeerd.
Bovendien betaalt de P.T.T. aan
het Rijk rente voor de geïnves
teerde kapitalen, in 1951 zal dit
9.435.000 zijn.
Totaal komt dus uit het bedrijf
ten bate der algemene middelen
een bedrag van 47,742.000.
Daartegenover staat dat de PTT
op de schatkist in 1951 een beroep
doet voor ruim 104 millioen, dat
voornamelijk zal worden geïnves
teerd in apparatuur voor de tele
foondienst.
vraagstuk van de ontwapenine eerst
met volkomen vertrouwen zou kun
nen worden besproken, indien de
vijfde colonne uit dc landen der
vrije volken wordt teruggetrokken
en geen inmenging meer plaats
vindt, in welke vorm ook. in de
evolutie van andere staten. Hij
zegde steun toe aan dc doelstellin
gen van het plan-Acheson tot ver
sterking van de positie der V.N.
tegenover agressie.
Bevin achtte het de plicht van de
V.N. om de middelen te vinden ten
einde cie vrede en eenheid in Korea
te herstellen. Er zou niet langer ge
sproken dienen tc worden van Zuid
en Noord-Koreanen, maar uitslui
tend van Korcanen. die met steun
en advies van de V.N. aangemoedigd
dienden te worden om tezamen hun
land weer op te bouwen
Jocgo-Slavic heeft Maandag bij dc
V.N. ccn voorstel ingediend om een
permanente „commissie voor goede
diensten" in te stellen, die moet
trachten directe onderhandelingen
tot stand te brengen in alle interna
tionale geschillen, welke de Alge
mene Vergadering of dc Veilig
heidsraad tc behandelen krijgen.
Joego-SIavië stelt voor een com
missie van twaalf landen in te stel
len de zes niet-permanentc le
den van de Veiligheidsraad en zes
andere landen, met uitsluiting van
de Grote Vijf (China. Engeland.
Frankrijk, de Sowjct-Unic en dc
V.S.)
Foster opvolger van
Paul Hoffman
WASHINGTON. President
Truman heeft de ontslagaanvrage
van Paul G. Iloffman, de admini
strateur van de E.C.A aanvaard.
Dc president deelde mede, dat hij
William C. Foster, die thans plaats
vervangend administrateur is, tot
Hoffman's opvolger zal benoemen.
Uit een gepubliceerde briefwisse
ling blijkt, dat Hoffman ontslag
heeft aangevraagd teneinde we
der in het particuliere leven te
kunnen terugkeren.
Nieuwe encycliek
\an de paus
VATICAANSTAD. De paus
heeft een nieuwe encycliek (Mcn-
ti Nostrae) het licht doen zien,
waarin een uiteenzetting wordt ge
geven van dc voornaamste waar
heden cn de fundamentele normen,
die aan het priesterschap en de be
diening van het priesterambt ten
grondslag liggen. De paus vermaant
de bisschoppen in het bijzonder,
met de uiterste zorg tc trachten
om al datgene te vorderen, dat in
de huidige tijd wordt vereist, en
alles te verbeteren, wat van de
juiste weg is afgeweken.
Door gebrek aan bevoegde lera
ren en leraressen wordt momenteel
op vele middelbare scholen in enige
vakken wel les gegeven door leer
krachten. die niet in het bezit zijn
van het voor het middelbaar onder
wijs vereiste diploma. Het zijn
vooral de pas opgericht^ scholen,
die met dit euvel tc kampen heb
ben. daar dc reeds sedert jaren ge
vestigde wel over een merendeels
bevoegd corps beschikken. Er wor
den echter tegenwoordig grenzen
gesteld «aan hei door de niet be
voegde leerkrachten te geven totaal
aantal lesuren per weck. Vofioct
een school hieraan niet, dan Itomt
zij niet in aanmerking voor rijks
subsidie. De betreffende HBS in
Bolsward beschikt op het ogenblik
slechts over drie bevoegde leer
krachten van dc verplichte zeven
vakken: een hiervan geeft les in
lichamelijke oefening. De overigen
zijn niet bevoegd. Uit hoofde van
bovengenoemde normen is aan bij
zondere met-katholieke scholen, die
op een betere lerarenbezetting kon
den bogen dan die in Bolsward.
door minister Ruttcn het subsidie
geweigerd. Wat. zo vraagt men zich
af. mag dan v.cl de reden zijn, dat
diezelfde minister thans juist voor
deze school andere maatstaven aan
legt?
Zijn wij welingelicht, dan hebben
ook Gedeputeerde Staten van Fries-
Wie anders moest in Stavoren het
eerst icorden voorgesteld aan het
Koninklijk Echtpaar dan liet
Vrouwtje, van Stavoren (links)
met haar twee hofdametjes, van
wie ccn in dc Friese en een in
de vaderlandse kleuren was ge
kleed.
land hun twijfel over het bestaans
recht van deze school uitgesproken,
toen men dit college hieromtrent
naar zijn mening vroeg. Des tc meer
verwondering baart het nu. dat deze
school, ondanks het negatieve ad
vies. toch op de begroting voor sub
sidie wordt voorgedragen. Het zou
interessant zijn te weten welke bij
zondere drijfveren de minister er
toe gebracht hebben. Men vermoedt,
dat katholieke onderwijskringen bij
zondere waarde hechten aan deze
katholieke school als penctraticpunt
in de hoofdzakelijk protestantse
provincie Friesland. Is professor
Ruttcn. zo vraagt men zich af, er
zich voldoende van bewust, dat hij
juist als katholieke minister zich
bijzonder in acht dient tc nemen
om zelfs maar dc schijn te vermij
den zijn eigen geloofsgenoten te
willen bevoorrechten?
Doodstraf voor dc
commandant van
Auschwitz
LONDEN. Stefan Wierzbica,
commandant van het voormalige
Duitse concentratiekamp Ausch
witz, dat thans Oswiecim heet is
door het Poolse Hooggerechtshof
ter dood veroordeeld, aldus een be
richt van radio Warschau.
AMSTERDAM. Het staat thans
vast, dat het Duitse consultaat-gcnc-
raal voor Nederland in Amsterdam
zal worden gevestigd.
king met het vorige jaar minder
gunstige verloop van de betalings
balans, meent de Ncdcrlandsche
Bank aan de waarneembare nei
ging tot beroep op bankcrcdict ter
financiering van toenemende goe
derenvoorraden ecu rem te moeten
aanleggen.
Teneinde de effectiviteit van
haar discontopolitiek tc bevorde
ren heeft de Ncdcrlandschc Bank
tevens besloten aan de minister
van Financiën voor te stellen haar
te machtigen om wijziging te bren
gen in dc tot dusver gevolgde me
thode van uitvoering van het toe
zicht op dc credietgcving op grond
van dc beschikking deblokkering
1945. Zij heeft het voornemen
daarbij in den vervolge zekere
liquiditcitsmaatstavcn te stellen,
waaraan dc credictgcvcnde instel
ling zal dienen te voldoen. Over de
technische uitvoering van deze
wijziging is overleg geopend met
dc bedrijfsgroep handelsbanken cn
met de contrales der landbouw-
crcdietinstcllingcn.
JAPAN
Experiment in
grootmoedigheid
\VaSHINCTON schijnt eindelijk
v een besluit genomen te hebben
omtrent ccn vredesverdrag voor
Japan. Volgens hetgeen er ls uit
gelekt. willen de Amerikanen Ja
pan dc volledige vrijheid van een
souvcrcinc mogendheid hergeven.
Dit betekent, onder meer, dat Ja
pan, wanneer de Amerikanen hun
plan uitvoeren, zich zo sterk mag
wapenen, als het zelf nuttig en no
dig oordeelt, dat het opnieuw een
grote handelsvloot de zeeën kan
opsturen cn dat het zijn industrie
onbegrensd kan uitbreiden. In ruil
daarvoor verwacht Amerika, dat
Tokio erin zal toestemmen, dat
Amerikaanse troepen in Japan gc-
stationnccrd worden. Het schijnt
daarover een separate overeenkomst
te willen treffen, buiten het vredes
verdrag om. Wat Amerika bereiken
wil, is duidelijk: een dankbaar en
vriendschappelijk gezind Japan cn
00 militaire voorposten die liet no
dig denkt te hebben. Op het ogen
blik tracht Washington dc leden
van dc Commissie
voor het Verre
Oosten warm voor
voor dit soort
vredesverdrag te
maken. Eén daar
van, de Sowjet-
Unie, zal cr zeker niet mede ac-
coord gaan, maar Amerika bezit de
middelen om ln dit opzicht zonder
medewerking van Moskou zijn zin
door te drijven. De eerste reacties
uit Japan zelf zijn hoe kan het
anders gunstig. Men mag daarin
misschien een bewijs zien dat Ame
rika het met zijn politiek van groot
moedigheid bij het rechte einde
heeft. Duitsland heeft van het begin
af storm gelopen tegen het „dictaat"
van Versailles cn van een vredes
verdrag. met allerlei beperkingen
cn straffen, zou bij ccn zo emotio
neel volk als de Japanners ook wei
nig goeds te venvachten zijn. Aan
de andere kant heeft ook groot
moedigheid haar risico's. Een Japan,
dat zijn eigen weg mag volgen,
kan het op een gegeven ogenblik
voordelig vinden. Moskou cn Pe
king tegen Washington uit' te spe
len. Moskou zal zeker trachten, het
die richting uit te sturen. Reeds
op het ogenblik heeft dc Russische
vertegenwoordiger in Tokio ccn
staf van niet minder dan 300 man.
die links cn rechts contacten met
ce Japanners proberen tc leggen.
Desondanks schijnt het experiment
in grootmoedigheid, zolang er geen
beter alternatief voor aan tc wijzen
is. dc moeite van het ondernemen
waard. 1
In het
zoeklicht
NEW YORK Jacob Malik.
Sow jet-Russisch onderminister van
Buitenlandse Zaken, heeft gisteren
verklaard, dat hij voorstander is
van ccn bijeenkomst tussen de
hoogste leiders van de V.S. en de
Sowjet-Unie voor onderhandelingen
over hun meningsverschillen, ten
einde te helpen bij het tot stand
brengen van een algehele vrede.
Een desbetreffende vraag was Ma-
lik voorgelegd door het vredes-
comité voor Maryland, uit Baltimo
re, aldus verklaarde een woord
voerder voor Malik. Aangenomen
wordt, dat onder „hoogste leiders"
2erstaan werd: president Truman
n premier Stalin.
Malik antwoordde bevestigend
op de vraag of hij voorstander was
van een vrije uitwisseling van in
lichtingen en ideeen tussen de vol
keren der V.S. en de Sowjct-Unic,
voor het behoud van de vrede.
Eveneens antwoordde hij met „ja"
op de volgende vragen:
1. Wil uw regering beloven, dat
zij niet als eerste de atoombom zal
gebruiken?
2. Bent u voorstander van alge
hele ontwapening en het buiten de
wet stellen van atoomwapens door
alle landen, in het kader van ccn
streng stelsel van controle en in
spectie, met welks uitvoering de
V.N. belast zullen zijn?
Amerikaanse kringen noemden
het vredcscomité A'oor Maryland
„een communistische frontorganisa-
tie, die zich heeft verenigd met de
vredesoproep van Stockholm".
