fl.—
NOW ONLY
Marshall-hulp verplaatst
naar militaire sector
Modef eest in Amsterdam
mannenwerk
Regering negeert atoom
gevaar niet
Bajema's vinding wordt in
Hoorn beproefd
Nieuwe visdetector ziet
400 meter diep
MacARTHUR
AND ASIA
Een sprookje, dat wat voorbarig
verteld werd
Zaterdag 21 October 1950
Meer invloed van KS op Europa's defensie
(Eigen berichtgeving)
DEN HAAG. Op korte termijn Is een heroriëntering van de Ameri
kaanse hulp aan West-Europa te verwachten. De politieke ontwikkeling in
de wereld heeft er nl toe geleid, dat in veel sterker mate dan voor de over-
/T-, h.el gCVal W3S' hct accent van de inspanningen der
Westelijke mogendheden op de militaire sector is gevallen. Zo zal dan de
Marshall-hulp, welke tot nu toe werd verleend, met het oogmerk, de
economische krachten in de zestien landen in vier jaren tüd met elkander
m evenwicht te brengen, vermoedelijk zo niet worden beëindigd, dan toch
een gans ander accent krijgen.
In economische kringen meent
men te weten, dat de Marshall-hulp
in de allereerste plaats een militair
karakter krijgt, doordat zij afhanke-
lijk zal worden gemaakt, van de in
spanningen welke de betrokken lan
den zich zullen getroosten voor de
opbouw van hun defensie. Naar ge
lang de hoogte van deze militaire
inspanningen der betrokken landen,
zou dan de hoogte van de Ameri
kaanse financiële steun met econo
mische motieven worden bepaald.
Enkele dagen geleden, begonnen
deze geruchten zich in Den Haag
te verspreiden. Van officiële zijde
werden zij tot nu toe met klem te
gengesproken, doch op het onver
wachtst heeft thans minister Lief-
tinck aan deze verwachtingen nieuw
voedsel gegeven, door zijn gisteren
in de Tweede Kamer afgelegde ver
klaring, volgens welke de Marshall
hulp sneller en sneller wegvalt, be
halve voor de defensie.
Dit betekent intussen niet direct,
dat de Europese landen bij hun eco
nomisch herstel, van iedere Ameri
kaanse hulp verstoken zullen zijn
Veeleer moet worden verwacht dat
Advertentie (l M
HUNTER de Export-Virginia
van blijvend goede kwaliteit.
Amendementen tot
belastingwijziging
(Van onze parlementaire
redacteur)
Bij de belasting-debatten in de
Tweede Kamer heeft de heer Hof-
stra (PvdA) een amendement in
gediend tot vrijstelling van boe
ken; verder is er een amendement-
v. d. Wetering (CHU) om de bak
ker-banketbakker te bevrijden van
de druk van het „tussen-tarief"
van de omzetbelasting.^ Het eerste
is mede ondertekend 'door leden
van de CHU en WD, het tweede
door leden van de CHU, KVP, AR,
VVD en KNP.
Van de P. v. d. A.-fractie alleen,
is een tweede amendement-HofT
stra afkomstig, dat de minstdraag-
krachtigen bij de inkomstenbelas
ting iets verder tegemoet wil ko
men door het minimum heffings
bedrag te verhogen van f 15 tot
f 25; de voorgestelde belastingbij-
dragen tussen f 25 en f 50 wil het
vervangen door bedragen gelijk
aan het tweevoud van het bedrag,
waarmee zij f 25 overtreffen Hier
door wordt een geleidelijke op
klimming van het tarief verkre
gen. zodat bij een belastingbedrag
van f 50 het voorgestelde tarief
weer wordt bereikt.
de zestien landen, door een verleg
ging van hun binnenlandse bestedin
gen. toch nog in ruime mate van
de Amerikaanse steun kunnen profi
teren in de economische sector. Zij
zullen vermoedelijk wel de gelegen
heid krijgen, gelden die zij anders
zelf aan dc defensie zouden moeten
besteden voor andere doeleinden aan
te wenden Wanneer dat inderdaad
het geval zou zijn. lijkt het dat de
verandering in de Amerikaanse
steunpolitiek er in dc eerste plaats
toe zal leiden, dat de Verenigde Sta
ten meer invloed op dc Europese
defensie-bouw zullen krijgen dan tot
dusverre het geval was. In de eco
nomische sector zouden dc Europese
landen dan meer worden losgelaten.
Maar voor de betalingsbalans laten
ae gevolgen zich ernstiger aanzien.
Prof. A. A. Verdenius
overleden
Op 74-jarige leeftijd is te Arnhem
overleden prof. A. A. Verdenius.
hoogleraar in de Nederlandse taai
en letterkunde aan de Amsterdamse
universiteit
Prof. Verdenius werd op 7 Maart
1876 in Drachten geboren. Na opge
leid te zijn voor onderwijzer, deed
hij staatsexamen cn hij studeerde
doctorstitel. Achtereenvolgens was
hij onderwijzer en leraar tot in
1933, toen hij benoemd werd tot
hoogleraar in de Nederlandse taal
en letterkunde aan de Amsterdamse
Universiteit. Prof. Verdenius heeft
veel gepubliceerd.
Schiedamse politie maakt
eind aan serie inbraken
De Schiedamse politie heeft in
samenwerking met de Amsterdamse
recherche Donderdag een drietal
leerlingen van de Machinistenschool
te Amsterdam kunnen arresteren,
die in de avond van 7 October aan
de B.K. laan te Schiedam ten huize
van ir. H. tijdens afwezigheid van
de bewoners zich toegang tot de
woning wisten te verschaffen en
hier een bedrag van ca. 20.000
ontvreemdden.
Het bleek 'n veelbelovend trio te zijn
want niet alleen waren de knapen
werkzaam geweest in Schiedam,
doch ook in Zutphen. Alkmaar en
Oegstgeest pleegden zij inbraken.
Het grootste deel van dc buit. die
voor het merendeel bestond uit goe
deren en sieraden kon worden ach
terhaald.
Wat 'n koppen!:
links dc overwin
naar van El Ala-
mein, Montgomery,
en. in vertrouwe
lijk gesprek met
hem, de onverslijl-
bare qeweldenaar
Churchill met si
gaar en de borst
vol dure „plakken".
Alle veteranen uit
de keerpuntslag
van El Alamcin
ivaren Vrijdag te
Londen bijeen, cn
dus mochten Mon
ty" cn „Winston"
niet ontbreken.
Churchill kreeg
dc stemming cr in,
toen h\j met een
komische grimas
zuchtte: Vroeger
mocht ik weleris
aan politiek doen,
thans moet ik mij
onledig houden met
boekjes schrijven."
iedereen weet,'
dat er geen uur
voorbijgaat of hij
roert zich politiek
(men moet hem al
door in het oog
houden!) en die
..boekjes" zijn dik
ke meesterwerken:
oorlogsmémoires en
verantwoording
van zijn beleid ter redding van het
fel besprongen Engeland in de jaren
'39—'45.
Advertentie (LM.)
Majoor Bingham acht
zich beledigd
DEN HAAG. De uit het Eng-
land-Spiel bekende majoor van het
B.B.O. Bingham heeft tegen de
schrijver van het boek „Carnaval
der Desperado's". Cas de Graaff
(Noëll de Gaulle) een eis tol schade
vergoeding ingesteld van honderd
duizend gulden. Majoor Bingham
acht zich in het boek beledigd. Mr
Maarsen te Amsterdam treedt als
raadsman van de heer De Graaff op.
De raadsman van majoor Bingham,
de Haagse advocaat mr A. Mout
deeldi ons over de aard der beledi
ging mee. dat ..Bingham zichzelf
herkent in een figuur in het bock.
majoor Timpson. die als verrader
opgetreden zou zijn." Bovendien ba
seert hij zich op uitlatingen van de
heer De Graaff op een "geruime tijd
geleden gehouden persconferentie.
Hagenaar in België
beroofd
LUIK. De 26-jarige Haagse ver
tegenwoordiger A. Leufkens is in het
Belgische gehucht Soud 1' Abbaye
bewusteloos geslagen door twee on
bekende mannen, die uit een auto
sprongen. Zij beroofden hem van
een portefeuille met papieren en
3.500 francs.
BERLIJN Een inwoner van
Oost-Berlijn is tot twee en een half
jaar gevangenisstraf veroordeeld,
omdat hij de Oost-Duitse verkiezin
gen betiteld heeft als „het grootste
bedrog, dat ooit heeft plaats gevon
den."
DON'T MISS
In the October 9lh issue
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM. Van 20 tot 25 November zal in Amsterdam gehouden
worden de Fashion-Week, een reeds traditie wordende exportmanifestatie
der Nederlandse confecticfabrikanten. Het hoogtepunt van deze Fashion-
week, waarbij aan dc buitenlandse kopers dc voorjaars- cn zomercollecties
Paardensportseizoeil 1951 zal worden setoond. wordt dc Fashion-parade, op 22 November,
's avonds in het Concertgebouw; daaraan wil men een voor ons land onge
woon cn bijzonder feestelijk karakter geven.
verlengd
(Eigen bericht.)
Het paardensportseizoen zal voor
wat Mereveld betreft een verlenging
krijgen. De Utrechtse Paardensport-
vereniging heeft n.l. besloten na 12
November elke Zondag nog drave
rijen te organiseren tot en met 19
December. De laatste courses zijn
op tweede Kerstdag op Mereveld.
Op Duindigt worden nog drie mee
tings gehouden, n.l. op Zondag a.s
Zaterdag 28 October en Zondag 5
November.
Men wil de kleding laten zien in
de omgeving, waarin zij thuishoort
en daartoe wordt het podium van
het Concertgebouw in een grote
ontvangsthal veranderd, waarvan
een tien meter brede trap naar een
soort piste in de zaal leidt, waar
langs dc mannequins zullen parade
ren. Op het balcon spelen een or
kest o.l.v. Hugo de Groot, De Sky-
masters, en het pianoduo Schiffer-
steindc Leur. Het ballet van So-
nia Gaskell zal dansen. Het pro
gramma opent met een „Bataille des
Fleurs", waarna reis-, strand- cn
andere japonnen worden vertoond,
gevolgd door jongemeisjesmode en
besloten met een gardenparty. Te
vens zal men kunnen zien hoe in de
confectieindustrie stoffen worden
gemaakt en kleding wordt geëxpe
dieerd. De Fashion-paradc staat on
der artistieke leiding van Carel
Briels en is slechts voor genodig
den toegankelijk.
Advertentie (l.M.)
Mutaties bij de Stichting
van de Arbeid
DEN HAAG. Naar wij verne
men zullen twee secretarissen van
de Stichting voor de Arbeid, de
heren D W. Ormel en dr P. Pels
a s. Vrijdag tot secretaris van de
Sociaal Economische Raad worden
aangesteld. Dr J. J. M. Veraart tot
nu toe eveneens secrearis van de
Stichting voor de Arbeid zal bin
nenkort een functie in het vrije
bedrijfsleven aanvaarden. Drs. P.
Brandes, hoofd van de afdeling
Onderzoek en Voorlichting zal tot
secretaris van de Stichting worden
benoemd.
HAARLEM Gisteren zjjn in een
bijeenkomst in het gebouw der pro
vinciale griffie de gronden van de
erven Van Vliet, die onder de naam
Kcnnemer Duinen een 1200 ha groot
recreatiegebied voor Noord-Holland
zal vormen, aan de stichting het
Nationale Park de Kennemer Dui
nen overgedragen.
QOO
zo waren de woorden van redacteur Sterk.
„Als het eens een keertje niet „wil','ontvlucht ik
het redactiebureauik stop 'u piip geurige tabak
en loop een blokje om. Alles lijkt mij dan
gemakkelijker, ik kan m'n hoofd er beter
bij houden en de copy vloeit uit de pen'.'
inderdaad:
Er gaat niets boven pijp goede tabak!
Burgerlijke verdediging wordt georganiseerd
DEN HAAG. „De versnelling van de versterking van het militair ap
paraat leidt cr toe. dat ook de burgerlijke verdediging de passicv* be
scherming van de burgers versneld tot stand moet worden gebracht,
opdat zij werkelijk paraat zijn. wanneer de opbouw van dc militaire ver
dediging. zal zijn voltooid", aldus de minister van Binnenlandse Zaken mr
Teulings in de ..Nota inzake de Burgerlijke Verdediging", welke aan dc
Tweede Kamer is voorgelegd.
Overleg met de militaire autori
teiten. zo zegt de minister, heeft
het mogelijk gemaakt, een denk
beeld te vormen van het karakter
der vijandelijke aanvallen, waarop
Nederland bedacht moet zijn. Aan
de hand hiervan en van de objec
ten. die in de onderscheidene be
langrijke gemeenten worden aan
getroffen. is opgemaakt een lijst
van de maximum-tonnage aan
bommen, waarmee de belangrijk
ste gementeen per aanval hebben
rekening te houden, zomede van t
mogelijke aantal aanvallen. Met
een beperkt gebruik van de atoom
bom op de allerbelangrijkste doe
len wordt rekening gehouden.
Er is een algemene rijksreserve
gedacht bestaande uit mobiele
collonnes van brandweer, geneer-
kundige dienst, en een combinatie
van opruimdienst, hersteldienst.
sociale dienst enz. Ter voorkoming
van misverstand wordt meege
deeld, dat deze mobiele colonnes in
vredestijd niet als vaste formaties
blijvend aanwezig zullen zijn
Slechts bij oorlog, of oorlogsdrei
ging zullen zij worden geformeerd.
Het aantal steden, dat het doelwit
van grote aanvallen kan zijn is be
perkt n.l. niet meer dan ca. 50. de
zgn A-gemeenten. Ook het overige
gebied wordt echter bedreigd, door
rampen van weliswaar kleinere om
vang maar aie toch onmiddellijke
voorziening vragen. Deze gemeenten
in totaal ca. 9G0 worden sa
mengebracht in 70 kringen, de zgn.
B-kringen, die in beginsel niet kun
nen rekenen op de hulp van dc 5U
belangrijkste gemeenten of bovenbe-
doeloe mobiele rijkscolonnes Wel
daarentegen, zo nodig, op de hulp
van de aangrenzende kringen.
Nog dit jaar zal de coördinatie
commissie de „planning" voor ons
gehele land voltooien ten aanzien
van verduistering, schuilplaatsen. d«»
alarmering, maatregelen tegen de
gevolgen van de atoombom enz.
Reeds is overgegaan tot instelling
van de évacuatic-commisie. die zo
nodig, belast zal worden met de
uitvoering van alle vereiste voorbe
reidingen.
T oneel-coör dinatic
in seizoen '48-'49
Uit het rapport over het boekjaar
'48'49 van de „Stichting Centraal
Coördinatie-Bureau voor het Toneel"
blijkt dat in totaal door de 5 aan
gesloten gezelschappen 48 premières
zijn gebraebt tegenover 55 premières
in het seizoen '47'48.
Het mag, aldus het rapport, tot
tevredenheid stemmen, dat van de
48 stukken 10 van Nederlandse au
teurs waren. Buitengewoon sterk
is de voorkeur voor Engelse en
Amerikaanse stukken, tezamen 27 of
56
In totaal werden 2047 voorstellin
gen gegeven tegen 2078 in het sei
zoen '47—'48. 1229 voorstellingen
hadden in de grote steden plaats en
818 in de provincie. In het vooraf
gaande jaar waren deze cijfers resp
1293 en 778 een kleine verschui
ving dus ten gunste van de „pro
vincie". De publieke belangstelling
verminderd niet.
Door de Stichting werd deelgeno
men aan een comité ter voorberei
ding van de oprichting van een Fe
deratie van Uitkooporganisaties. Bij
de uitkoopverenigingen is een steeds
toenemend verzet tegen de h.i. te
hoge uitkoopsommen. Indien de Fe
deratie niet ontaardt in een soort
strijd-organisatic kan zij volgens het
rapport van groot nut zijn voor het
toneel in Nederland-
Dinsdag afscheid
van detachement
Ver. Naties
DEN HAAG Op Dinsdag 24 Oc
tober zal alhier officieel afscheid
worden genomen van het Neder
landse detachement Verenigde Na
ties, dat eerstdaags wordt inge
scheept
Des morgens te 11.00 uur zal het
detachement aantreden op het Bin
nenhof en worden toegesproken
door de minister-president. Hierbij
zullen vele civiele cn militaire au
toriteiten aanwezig zijn. Vervolgens
zal het défilé van het detachement
worden afgenomen voor het gebouw
van de Hooge Raad op het plein.
De Koninklijke Militaire Kapel ver
leent medewerking bij deze af-
scheidsplcchtigheid.
In aansluiting op het défilé maakt
het detachement een korte mars
door dc stad.
Moskou wil wel over
Japan praten
LAKE SUCCESS John Foster
Dulles, de republikeinse adviseur
aan het ministerie van Buitenlandse
Zaken cn vertegenwoordiger bij de
V.N. heeft verklaard, dat de Sow-
jet-Unic tc verstaan heeft gegeven,
dat zij bereid is informeel met de
Verenigde Staten besprekingen te
voeren over de mogelijkheid van
een Japans vredesverdrag.
Mogelijke tegenstanders
van Jan de Bruin
ROTTERDAM Jan dc Bruin,
heeft een uitnodiging ontvangen om
op 14 November tc Abergavcny
(Wales) een wedstrijd te boksen
legen Randolph Turpin. de Britse
middengcwicht. De contracten zijn
echter nog niet getekend cn naar
wij vernemen is de kans dat van
een gevecht te Abergavcny niets zal
komen om verschillende redenen
groot.
Wel staat het vrijwel vast, dat Dc
Bruin in dc tweede helft van No
vember in de Ahoy-bal een belang
rijke ontmoeting zal hebben met
een bokser, wiens naam momenteel
nog niet bekend is. Onderhandelin
gen voor deze match worden ge
voerd met Claude Ritter, doch het
is ook mogelijk dat De Bruin als
tegenstander Albert Finch. Alex
Buxton, Cyrille Delannoit of Lucicn
Corcnthin krijgt
Advies eilandenregeling
Ned.'Antillen vastgesteld
WILLEMSTAD (Curagao) Do
staten der Nederlandse Antillen heb
ben Vrijdagochtend met 10 stemmen
voor cn 7 stemmen tegen het ad
vies over de cilandenregeling vast
gesteld. Het advies gaat vergezeld
van een nieuw en meer uitgebreid
ontwerp voor een cilandenregeling.
Tegen stemden 7 Arubaanse leden;
het lid Marchcna (Bonaire) onthield
zich van stemming.
Prof. Woerdeman krijgt de
Swammerdam-medaille
Het Genootschap ter Bevorde
ring van Natuur- Genees- en
Heelkunde te Amsterdam houdt
op Woensdag 25 October a.s. in de
aula van de Gemeentelijke Uni
versiteit zijn jaarlijkse algemene
ledenvergadering
Op deze vergadering zal aan
prof. dr. M. W Woerdeman, de
Swammerdam-medaille worden
uitgereikt.
Generaal Kruis zal bases
in Amerika bezoeken
NEW YORK. Generaal Kruis
arriveerde gisteren in New York.
Dinsdag zal hij in Washington be
sprekingen bijwonen over de irgani-
satie van het Atlantische verdrag.
Generaal Kruis verklaarde bij
aankomst, te hopen, voor zijn terug
keer enkele Amerikaanse militaire
bases te kunnen bezoeken.
Rumoer om een melkmachine
(Van een onzer verslaggevers)
In onze agrarische sector heeft het machinaal melken na de
oorlog zo voor en na al heel wat beroering teweeg gebracht.
Niemand, die enigermate met het boerenbedrijf op de hoogte is,
zal van de talrijke polemieken, adviezen en de niet minder
schaarse misvattingen omtrent deze wijze van melkwinning
onkundig zijn gebleven en zonder twijfel ook geheel of ten dele
op de hoogte wezen met het weinig sympathieke rumoer, dat
sinds maanden aan de gang is rond de door de Friese boer
Bajema geconstrueerde „Friesland" melkmachine. Naar zich
thans laat aanzien is de tijd van louter propaganda voor dit
merk voorbij en zal het zich dienen te onderwerpen aan de
officiële proefnemingen, die voor elke melkmachine, welke
zich op de Nederlandse markt presenteert, nuttig worden ge
acht. En voor de Nederlandse boer nuttig worden geacht. Voor
hem in de eerste plaats.
AntwerpenRotterdam
DEN HAAG. Op 11 Novem
ber, de Zaterdag voor de inter
landwedstrijd BelgiëNederland,
zal op het Beerschotten-terrein te
Antwerpen de traditionele steden-
wedstrijd worden gespeeld tussen
de vertegenwoordigende ploegen
van Antwerpen en Rotterdam.
In Mei van dit jaar kwam de
Plattelandspost met het eerste arti
kel over de Bajema-machinc onder
de daverende kop: „Wij zagen Baje
ma melken; van een sprookje dat
werkelijkheid werd" en sindsdien
hebben er in de vakpers regelmatig
artikelen een plaats gevonden, die
om strijd de goede hoedanigheden
van dit merk prezen, alhoewel hier
bij opgemerkt dient te worden, dat
deze artikelen hoofdzakelijk van de
hand van een en dezelfde scribent
waren, die zich kennelijk diepgaand
in deze materie had ingewerkt.
Nu zou dit allemaal nog niet zo
heel erg geweest zijn, afgezien van
de vraag in hoeverre de redacties
dezer vakbladen hun kolommen
openstelden voor gegevens, die ook
op de advertentiepagina's geen
slecht figuur hadden geslagen, als
kort daarop een onderzoek van
overheidsweg was gevolgd, dat al
of niet zou hebben uitgemaakt ol
de opgegeven prestaties van de
nieuwe machine klopten met de
werkelijkheid. Dit is helaas pas deze
maand aan de orde gekomen, met
gevolg daat talloze veehouders zich
reeds in het paradijs waanden wat
de toekomstige machinale melkwin
ning betrof en nu min of meer de
pin op de neus krijgen.
Het is hun evenwel niet kwalijk
te nemen.
Schreef bijvoorbeeld de Leeuwar
der Courant medio September niet
o.m. over de Bajema „Friesland"
machine: ,.U kent het verhaal. De
koeien worden in twee minuten ge
molken en geven 20 tot 25 pet. meer
melk dan by andere systemen
Sinds de rijkslandbouwconsulent ir.
Huisman door de idee van Baje
ma aangegrepen is. hoeft men cr
niet aan te twijfelen of de vinding
zal alle kansen krijgen, die zij ver
dient".
Waarop de volgende dag van zeer
deskundige en bevoegde zijde een
nuchter en lichtelijk sceptisch stuk
je in het blad verscheen waarin de
schrijver o.a. naar voren bracht.dat
men toch beter maar eerst eens de
proeven b.v. op het proefbedrijf
„Dc Oostwaardshocve" in de Wie-
ringermeer kon afwachten en hij
verder de aandacht vestigde op het
feit, dat nog geen enkele officiële
instantie op melkmachinegebied
zich bij dergelijke rooskleurige uit
spraken over melktijd cn mclkop-
brengst aansloot.
Of de genoemde heer Huisman
zo verknocht zou zijn aan het idee-
Bajema liet de schrijver voorts gaar
ne in het midden.
Ook op andere manieren werd op
overdadige wijze voor de nieuwe
machine propaganda gemaakt. Zo is
er een tentoonstelling te Leiden ge
weest waar de heer Bajema met zijn
machine plus zijn twee in het boe
renbedrijf door cn door vertrouw
de dochters plus zestien van zijn
koeien demonstraties heeft gegeven
en de berichten omtrent deze Frie
se invasie dermate onduidelijk wa
ren, dat reeds gesproken werd over
een bezoek „op overheidskosten"
terwijl aangenomen mag worden,
dat van dit laatste geen sprake is
geweest.
Nog allerminst zekerheid
Nu is het het goed recht van za
kenlieden voor hun artikelen recla
me tc maken en dus mag men de
Iedere vis duidelijk
waarneembaar
ROTTERDAM Op 1 November
zal de weltergewicht Teun Brom
mer te Roeselare (België) een wed
strijd boksen tegen de Belg Medar
Thio.
Dc nieuwste aanwinst van de Ne
derlandse visserUwcrcld, het onder
zoekingsvaartuig ..Anionic van Leeu
wenhoek" heelt met dc in Duits
land vervaardigde Elac-visdetector
verscheidene proefvaarten gemaakt.
Naar aanleiding hiervan deelt de
heer P. A. de Boer, de adjunct-in
specteur der Visserijen, ons het vol
gende mede over deze nieuwe me
thode om de vis op te sporen In
tegenstelling met de voor het op
sporen van vis gebruikelijke echo
loden met papierroi worden in de
nieuwe visdetector de echo's, zowel
van de bodem als van de vis, zicht
baar gemaakt op een electronen-
straal-buis van hetzelfde principe
als voor radar wordt gebruikt
Bij een frequentie van 30.000 tril
lingen per sec. en hoger zijn de
storingen van het schip. o.a. door
motortrillingen, volkomen opgehe
ven en dus niet zichtbaar op het
apparaat.
De visdetector is beproefd tot een
diepte van ruim 20 vadem en ieder
visje werd duidelijk gezien. Bij het
aanloden van grotere of kleinere
visscholen werd een duidelijke bre
de uitslag waargenomen ter dikte
van de hoogte van de school.
Het geeft wel de indruk, dat een
enkele vis tot een diepte van 150
meter op de visdetector nog te zien
zal zijn, terwijl de scholen tot een
diepte van 400 meter zullen kunnen
worden waargenomen.
Eens werden gelijktijdig van de
onderkant van de kiel af tot 6 me
ter beneden de oppervlakte makreel
en van de bodem af tot 6 meter
daarboven wijting gezien. De ma
kreel toonde een massieve bre
de echo, doch de wijting een veel
smallere echo, waarin in verticale
richting openingen voorkwamen. Nu
is de makreel een grotere vis dan
de wijting, terwijl de kleine wijting
ook meer verspreid zwemt dan de
makreel. Zijn de samenstellingen
der scholen door de practljk bekend,
dan zou het dus niet uitgesloten
zijn de verschillende vissoorten van
elkaar te onderscheiden. Een bre
dere of smallere echo geeft alleen
aan een grotere of kleinere vis
Langdurige practljk zal moeten uit
maken of het mogelijk zal zijn de
vissoorten te kunnen onderscheiden.
In de regel weet echter dc visser
wel, welke visscholen te verwach
ten zijn in een bepaald gebied, zo
dat dit bezwaar niet onoverkome
lijk is.
Daar een visschool de grootste
dichtheid heeft in het midden en
naar de randen geleidelijk aan ver
mindert tot enkele vissen, kan het
zien van enkele vissen op de vis
detector aanwijzing geven, dat men
in de buurt van een school is en
kan na enige praktijk gemakkelijk
door koersverandering de schooi
aangelopen worden.
Door verdraaien van een knop kan
men onmiddellijk naar wens de
diepte van de bodem of van een
visschool aflezen.
Dc bediening is uiterst eenvoudig,
terwijl het toestel zonder verdere
instelling voortdurend kan blijven
aanstaan.
Indien het apparaat wordt opge
steld voor de roerganger kan deze
er steeds het oog op houden en de
schipper waarschuwen, als hij veel
vis ziet. Na enige practljk kan men
beoordelen, wanneer gehaald moet
worden, hetgeen een belangrijke
tijdsbesparing zal kunnen geven.
firma, die dc commerciële zijde
van de nieuwe machine behartigt
niet kwalijk nemen, dat zij dan ook
op alle mogelijke manieren probeert
een ieder te overtuigen van de ab
soluut superieure kwaliteiten, die
zij dc Friesland-machine toekent.
Het gevaar is echter ontstaan, dat
er door deze uitlatingen, die gedu
rende maanden hebben weerklon
ken. totaal verkeerde ideeën ont
staan ten opzichte van het machi
naal melken in het algemeen, waar
van in de eerste plaats dc veehou
ders de dupe zullen worden. Het is
bovendien zeer te betreuren, dat er
velen zijn geweest, die zich, louter
op grond van deze en door anderen
overgenomen en verder gedragen
propagandistische klanken, hebben
laten verleiden tot het aanhangen
van een standpunt, dat nog gans
niet door regeringsinstellingen op
dit gebied wordt gedeeld. Er is een
roes geweest waarop een kater kan
volgen. Dit is niet onmogelijk.
Het zwaartepunt bij de werking
van Bajema's melkmachine ligt im
mers bij het hoog opgevoerde va
cuum, dat niet minder dan 65 cm.
bedraagt.
Al mag men gerust aannemen,
dat boer Bajema zeer deskundig is
in de practijk van het machinaal
melken, toch kan men de gevaren
aan dit hoge vacuum verbonden,
niet zonder meer voorbijgaan.
In meer dan een Britse publicatie
over dit onderworp wordt ernstig
gewezen op het optreden van uier
ontstekingen in stallen waar met
een tc hoog vacuum wordt gemol
ken cn het staat tc bezien of dc Ne
derlandse boer dergelijke reacties
besptard zouden blUvcn, waar zij in
Engeland, dat op het gebied van
machinaal melken zijn sporen reeds
dubbel en dwars verdiend heeft,
wel naar voren komen.
Voor Bajema en voo§ die veehou
ders. wier ogen dc laatste maanden
zo intens op de Friesland-machine
zijn gevestigd, is het natuurlijk te
hopen, dat de slogans gestaafd zul
len worden door de proeven, die
binnenkort op het Rijkslandbouw-
proefstation te Hoorn genomen zul
len worden. Het ware echter heel
wat beter geweest als deze proeven
niet door een trommelvuur van be
wonderende criticken was vooraf
gegaan. dat aan dc degelijkheid van
het gehele project weinig goeds
heeft gedaan.
De Plaltelandspost van 7 October,
zich erop voorstaand indertijd de
primeur van Bajema's vinding te
hebben geplaatst, schreef, na ccn
kleine enquête onder enige deskun
digen: „Ook heeft thaus voor de
eerste maal een demonstratie in het
openbaar plaats gehad. De menin
gen samenvattende komen wij tot
de conclusie, dat nog allerminst ze
kerheid bestaat, dat het sprookje
van Bajema voor de doorsnee boer
werkelijkheid zou gaan worden".
En dit lijkt dan toch wel erg
sterk op dat verhaal over een krant,
aie abusievelijk het doodsbericht
van meneer X vermeldde en de
volgende dag triomfantelijk schreef:
Waren wij gisteren de eersten, die
het overlijden van de heer X. be
richtten, thans hebben wij als eer
sten het nieuws, dat dit niet zo is
en hij nog springlevend blijkt te
wezen.
Het Is te verwachten, dat ln
Hoorn uitgemaakt zal worden wat
men in werkelijkheid aan deze
nieuwe vinding heeft, zonder zich
te laten beïnvloeden door de menin
gen van tallozen, die met hun voor
barige bewondering al teveel nuch
tere feiten op de achtergrond heb
ben gedrongen dan voor onze melk
veehouders en de reputatie van de
officiële voorlichtende instanties
wenselijk is geweest.
Eerste ereburger van
Doetichem een vrouw
DOETINCHEM De gemeente
raad heeft besloten als onderschei
ding het ere-burgcrschap in te stel
len. Toen dat geschied was. is het
nieuwe ere-burgerschap aangeboden
aan mevr. M. J. A. Houtsma-Leyds,
wegens haar verdiensten voor de
gemeente. Zij was raadslid voor de
P.v.d.Amaar had wegens vertrek
naar elders ontslag genomen.
Gebruik van Europese
tabakken wenselijk
ROME Onlangs heeft de Euro
pese tabaksconfcrentic zich bezig ge
houden met dc positie van dc Eu
ropese tabakscultuur, die in de ver
drukking is geraakt door de toene
mende voorkeur van onverzeese
zware tabakken. In een resolutie is
de wens uitgesproken, dat met het
oog op de Europese productie rege
ringen en fabrikanten zoveel moge
lijk zullen bevorderen, dat in de
melanges voor sigaretten zoveel mo
gelijk Europese tabakken zullen wor
den verwerkt.
.Nederland in Oorlogstijd'
gaat verdwijnen
AMSTERDAM Het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie zal dc
uitgave van haar orgaan ..Neder-
I land in Oorlogstijd" dit jaar staken,
I en zich geheel toeleggen op weten-
schapDclijk werk
j Er komen nog drie publicaties- De
I ApriI-Mei-stakingen van 1943. H'ur-
I den geteisterd en bevrijd cn Het
proces-Christianscn.
