DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Duitse bewapening nu weer
zorg der generaals
Tibet een „binnenlandse
aangelegenheid
Churchill gaat Troonrede
fel te lijf
Lucht vaartcommissie wijst
plan-Schieveen af
Fra n krijks „Sch u m a n - leger
lijdt een halve nederlaag
bij
Vliegongeluk
ij Londen eist
28 doden
Deel van H.-brigade
repatrieert later
Boycot van Franco
vrijwel opgeheven
Chinezen in Korea
nog geen gevaar
V
Toestand van Shaw
zeer ernstig
MAO ANTWOORDT NEHROE
W et-Ouderdomsverzekering
komt dit jaar niet meer
Nederlanders
ontslagen uit
Sew jet-kampen
Lie's aanblijven nu
wel verzekerd
Lichting 1949 I met
April naar huis
Noorse koning (toch)
naar begrafenis van
Gustaaf V
Legioen van eer voor
KLM-piloten
r
Ter bescherm ing
van ons
staatsbestel
10e Jaargang, no. 25"?
Woensdas 1 November 195Q
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 35 cent p. w. of 4.50 p. kw. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
(Van onze correspondent)
PARIJS. Enigszins onthutst heeft men hier kennis genomen van
liet resultaat, dat de gisteren geëindigde discussie der ministers van
Defensie van het Atlantisch Pact over de Duitse bewapening in Wash
ington heeft opgeleverd. Niemand ontveinst zich, dat het aanvaarde
(Italiaanse) voorstel Frankrijk slechts luttele weken uitstel gunt in ruil
voor een halve nederlaag. Men hakt het probleem in tweeën: Dc tech
nische kwesties worden naar dc gcncraals-commissle verwezen, d.w.z.
dat dc Amerikanen daar hun voorstel voor dc herbewapening van
Duitsland zullen indienen en uitwerken. Het Franse voorstel is in de
vergadering van twaalf door generaal Marshall zo toegetakeld, dat het
zich voor technische (lees practische) besprekingen nauwelijks nog
leent. Trouwens, het Franse plan had zich eigenlijk niet met practische
kwesties bemoeid (tenzij men daaronder het denkbeeld verstaat Duit
sers slechts in bataljonsformatie bij elkaar te laten). Het richtte zijn
aandacht vooral op politieke constructies: het Europese leger, het daar
bij passende parlement.
c
imbhi
LONDEN. Slechts twee Inzit
tenden van het Engelse vliegtuig
„Ventnor". ontsnapten aan een af
schuwelijke dood, toen het toestel
gisteravond bij de landing in dich
te mist op het vliegveld van Lon
den aan het eind der landings
baan neerstortte en in brand ge
raakte. Deze twee de stewardess
en een passagier, zijn niet ern
stig gewond zijn. De overige 28 in
zittenden zün omgekomen.
Het vliegtuig was van het vlieg
veld Northolt, dat „dicht" zat. naar
het vliegveld van Londen gediri
geerd. Enige seconden voor 't on
geluk plaats vond, vroeg de piloot
hem per radio te willen helpen bij j
de landing.
Nader wordt gemeld, dat het
vliegtuig bij de landing een stapel
ijzeren pijpen raakte en toen in
brand vloog. De hitte was zo groot,
dat de brandweerlieden het bran
dende toestel niet konden naderen.
Het was de zwaarste mist van
dit jaar en vele vóór Londen be
stemde vliegtuigen moesten naar
elders worden gedirigeerd.
Marshall zal niet veel moeite
gehad hebben op het onwezenlijke
hiervan te wijzen. Hoeveel tijd zou
niet gemoeid zijn met de construc
tie van dat alles en wie heeft, na
de ervaringen in de O.E.E.S., de
Schuman-conferentie, Straatsburg,
DEN HAAG Nu de Indonesische
autoriteiten bezwaar maken tegen
de terugkeer van de op Java onder
gebrachte Ambonezen van het voor
malige KNIL naar Ambon, blijft de
verantwoordelijkheid voor deze Am
bonezen op Nederland rusten. In
verband daarmede zal althans oen
deel van de H-brigade nog tijdelijk
in Indonesië moeten verblijven De
Nederlandse regering betreurt deze
vert-aging der repatriëring, welke
echter door de loop der omstandig
heden onvermijdelijk is geworden.
nog vertrouwen in de snelle op
bouw van een besluitvaardige en
vooral daadwerkelijke Europese
autoriteit?
Men heeft hier de indruk, dat
Frankrijk volkomen geïsoleerd is
cn hoewel de commentaren voor
zichtig zijn, begint men zich alvast
te verzoenén met de gedachte, dat
de politieke commissie het Franse
voorstel een eervolle begrafenis
zal geven.
Het politieke probleem wordt
thans voorgelegd aan de plaatsver
vanger s van de ministers van Bui
tenlandse Zaken: Jules Moch wordt
vervangen door Schuman. Men
krijgt de indruk, dat deze laatste,
veel inschikkelijker figuur, rustig
zijn tijd afwacht.
(Van onze New-Yorkse
correspondent)
LAKE SUCCESS De heropening
van de diplomatieke betrekkingen
met Spanje en toelating van dit land
tot de speciale agentschappen van
de Ver. Naties is vrijwel verzekerd,
nu de politieke commissie ad hoe
met 37 tegen 10 stemmen en 12 ont
houdingen een desbetreffend voor
stel aannam, dat nu spoedig in de
Algemene Vergadering zal worden
behandeld. Nederland stemde voor
dc resolutie.
Hoofdinspecteur van
j politie in hoger beroep
I UTRECHT De voormalige chef
van de Zuilense politic-corps, die
I dezer dagen door de Utrechtse recht
bank tot drie maanden gevangenis
straf werd veroordeeld, omdat hij
verdachten en getuigen had gesla
gen. is van dit vonnis in hoger be
roep gegaan bij het Amsterdamse
Hof.
SONTSJON Een Amerikaanse
voorhoede is tot 13 km. voorbij
Sontsjon opgerukt, na een opmars
van 55 km. in de laatste 24 uur.
Genoemde eenheid opereert aan de
Noord-West-Kust cn bevindt zich
thans op een afstand van 40 km. van
de grens van Mandsjocrüe. Bij dc
mars naar Sinoeidjor, de nieuwe
Noord-Koreaanse hoofdstad, stoot
men slechts op geringe tegenstand.
In militaire kringen te Seoel is
men niet ongerust naar aanleiding
van de berichten over Chinezen, die
in het Noord-Koreaanse leger die
nen. Men verklaart, dat niets be
wijst. dat zij deel uitmaken van een
georganiseerde communistische
strijdmacht.
In militaire kringen legt men er
de nadruk op, dat de nieuwe hard
nekkige, vijandelijke tegenstand van
de laatste vijf dagen uitsluitend van
de zijde der Noord-Koreanen komt.
De Chinezen schijnen in betrekke-
I k kleine aantallen over verschil
lende eenheden verspreid te zijn.
Men acht het niet aannemelijk, dat
China zich „in de laatste phase" in
de strijd zal mengen en op deze
wijze een grote oorlog riskeren.
DJAKARTA. De Indonesische
delegatie naar de Algemene Verga
dering der V.N. onder de minister
van Buitenlandse Zaken, Moh. Roem.
is in een vergadering van het kabi
net der R.I. Dinsdagavond samenge
steld en zal Zaterdag naar Lake Suc
cess vertrekken,
^r,hr'i:T,^irn.rnnimiir:iimi!mii:7nTOgK^'niC;i.,?^^
Veel bewolking
Weersverwachting, medege- -:
deeld door het K.N.M.I. te De
5 Bilt, geldig van Woensdag- 1
avond tot Donderdagavond. '1
Zwaar bewolkt mot in het -
Westen van het land plaatse- -
M lijk enige lichte regen, waar- -
schijniijk gedurende de avond
of nacht, elders overwegend
5 droog weer met later op de Z
5 meeste plaatsen enkele opkla-
2 ringen. Zwakke tot matige f.
wind uit Zuidelijke richtin- g?
gen. Weinig verandering in
5 temperatuur.
2 Nov. Zon op 7.36 onder 17.11
2 Maan op 22.38 onder 14.38. si
LONDEN. De gezondheidvan
de 94-jarige George Bernhard Shaw
gaat dc laatste dagen snel achteruit.
Hoge koortsen verzwakken het li
chaam Volgens het communique
van hedenmorgen was zijn toestand
„veel slechter". Shaw is thans bui
ten bewustzijn
Sinds het ongeluk op 4 October,
waarbij dc schrijver zijn dijbeen
brak is zijn gezondheidstoestand,
na een aanvankelijke verbetering,
snel achteruit gegaan.
Nog geen V.N.-besluit over
kwestie-Ambon
LAKE SUCCESS. - Austin, die
gisteren als voorzitter van de Vei
ligheidsraad aftrad, heeft niet ge
probeerd de kwestie-Ambon op
de laatste dag van zijn voor
zitterschap aan de orde te stellen.
Amerika is echter van mening, dat
dit zo spoedig mogelijk moet ge
schieden.
De heer K. J Vigelyn, Nikiju-
luw, een neef van dc vertegenwoor
diger van de republiek der Zuid-
Mol ukken in Nederland, zal over
enige dagen naar Amerika vertrek
ken Hij heeft opdracht om te Lake
Success contact te zoeken met de
Veiligheidsraad.
155
NEW DELHI. De Dalai Lama. de 15-jarige geestelijke cn wereld
lijke leider van drie millioen Tibetanen heeft aan de Indiase autoritei
ten asyl gevraagd voor hemzelf en zijn regering. Naar verluidt zou de
Dalai Lama op het punt staan de hoofdstad Lhasa te verlaten, nu de
Chinese communisten op slechts 200 km. van de stad staan.
Intussen heeft communistisch
China gisteren in antwoord op het
protest van India tegen de invasie
van Tibet gezegd, dat dit een bin
nenlandse aangelegenheid is, en
dat de Chinese troepen louter Ti
bet waren binnengevallen als een
veiligheidsmaatregel ter bescher
ming van de Chinese grond. In de
tweede plaats zou de Chinese stap
erop gericht zijn „militaire inter
ventie van buitenlandse mogend
heden" te verijdelen.
Op een bijeenkomst ter gelegen
heid van zijn 75ste verjaardag
heeft dc Indische plaatsvervan
gende premier Sardar Vallabhai
DEN HAAG. - In April van dit jaar, deelt de Regering aan de Twee
de Kamer mede in haar memorie van antwoord, in zake wijziging van
de Noodwet Ouderdoms voorziening, was een volledig ontwerp van een
Wet Ouderdomsverzekering gereed. Het interdepartementaal overleg
daarover is nog gaande. Wanneer het geëindigd zal zijn is niet met
zekerheid te zeggen. Maar het staat wel vast. dat van de indiening in
dit jaar niets meer komt.
De verwijten van Kamerleden
dat met de voorbereiding van deze
wet getraineerd wordt, acht de Re
gering onbillijk. Zij geven daarbij
blijk, niet voldoende kijk te heb
ben op de ingewikkeldheid van de
problemen, die zich bij een defini
tieve regeling van de Ouderdoms
verzekering voordoen.
Patel opgeroepen tot „waakzaam
heid met betrekking tot de bewe
ging van Chinese troepen in Ti
bet". Tibet, zo zeide hij, heeft geen
enkel land kwaad gedaan. Desal
niettemin vallen Chinese troepen
het land binnen en niemand laat
een protest horen.
De regering van India heeft
vandaag een nieuwe nota naar Pe
king gezonden. De inhoud is nog
geheim.
Tussen portier en auto
dood gedrukt
HELMOND. De 22-jarige Van
Hoof, magazijnknecht bij de firma
Stevens, heeft, terwijl zijn linker
voet op de grond stond, per onge
luk met de rechtervoet op de star
ter van een vrachtauto getrapt, die
nog in zjjn versnelling stond. De
wagen kwam daardoor m beweging
met het gevolg, dat v. H. bekneld
raakte tussen het portier, dat door
een muur werd dichtgedrukt. en de
cabine. Met zware verwondingen
werd hij naar het ziekenhuis ge
bracht, doch overleed enige minuten
na aankomst.
DEN HAAG. De ambassadeur
van de Unie der Socialistische Sow-
jet-Republiekcn heeft ten departe-
mente van Buitenlandse Zaken me
degedeeld. dat dezer dagen onge
veer honderd Nederlanders, die
sinds de oorlog daar nog in kampen
vertoefden, uit de Sowjet-Unie op
transport naar Nederland zijn ge
steld. Regelingen zijn in voorbe
reiding om deze groep Nederlanders
aan de grens van de Oost-Duitse
zone in ontvangst te nemen.
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken deelt in verband met het bo
venstaande mede. dat geen verdere
bijzonderheden omtrent de identi
teit der vrijgelatenen of de reis
route bekend zijn.
Men acht het echter zeer onwaar
schijnlijk, dat zich onder de terug
kei enne nog door de-Duitsers weg
gesleepte verzetsstrijders zullen be
vinden. Men veronderstelt, dat het
mensen zijn, die vrijwillig of onvrij
willig b de O.T.. het N.S.KJC. of de
z.g. Oost-Compagnie hebben gediend.
Tc verwachten is, dat zij nauwkeu
rig zullen worden getest alvorens
zij vrijheid van beweging krijgen.
Deze terugkeer houdt geen verband
met de oproep, in Nederlandse bla
den heeft gestaan en waarin Russen
werden aangemoedigd naar de Sow
jet-Unie terug te keren. Van enige
uitwisseling is geen sprake.
DEN HAAG. De huurverho
ging staat in het Staatsblad. Dat
wil niet peggen, dat zij meteen in
gaat Bij K.B. zal worden bekend
gemaakt wanneer zij in werking
treedt.
Prinsjesdag in Londen
(Van onze correspondent)
LONDEN. In het Lagerhuis is gistermiddag het vijfdaagse alge
mene debat over het Adres van Antwoord op de Troonrede begonnen.
Nadat op de traditionele wijze de tekst van het adres door twee Labour
backbenchers" was voorgesteld, was het woord aan dc leider der op
positie. Het is eigenlijk gebruik, dat op de eerste dag het debat tot
enige korte, formele redevoeringen beperkt blijft, doch Churchill brak
met deze traditie en opende op de eerste dag van deze nieuwe zitting
van het in Februari gekozen parlement met een aanval op de regering.
Geen ..blanco cheque
voor Attlee
Het is nu al metoon duidelijk,
dat het consérvatieve^ffensief zich
in dc eerstkomende tijd speciaal te
gen twee aspecten van het rege
ringsbeleid zal richten: tegen het
voorgestelde permanent maken van
dc ordeningsbevoegdheden en te
gen Labour's huisvestingspolitiek.
Hoewel de Tories hun gedétail-
leerde critiek op de aangekondigde
machtigingswet voor ordeningsmaat
regelen reserveren tot wanneer het
ontwerp wordt gepubliceerd beti
telde Churchill het voornemen al
vast als een „blanco cheque", als
een maatregel, die ten enenmale
onverenigbaar was met het parle
mentaire stelsel. Churchill schilder-
(Van onze New-Yorkse
correspondent)
LAKE SUCCESS De plenaire
zitting van dc Algemene Vergade
ring der V.N was gisteren gewijd
aan de kwestie Lie. waarover nog
geen beslissing werd genomen, daar
nog een aantal sprekers staat inge
schreven. De debatten begonnen na
dat een Russisch voorstel'om de be
handeling uit te stellen, ten einde de
Veiligheidsraad alsnog gelegenheid
te geven tot overeenstemming te
komen, was verworpen. Wisjinski's
rede had ongetwijfeld enige sterke
punten. Ware de wrijving tussen de
grote mogendheden niet zo intens,
velen zouden thans zonder twijfel de
voorkeur hebben gegeven aan een
definitieve oplossing in plaats van
aan de tijdelijke, welke nu staat
aangenomen te worden, namelijk
verlenging van de ambtsperiode van
Lie met drie jaar. Maar een bevre
digende oplossing is momenteel on
mogelijk.
DEN HAAG Het thans bij de
Tweede Kamer ingediende wetsont
werp ..onder de wapenen blijven
van dienstplichtigen" heeft de be
doeling de thans weer onder de wa
penen geroepen dienstplichtigen niet
langer in werkelijke dienst te hou
den dan tot 1 April 1951.
UTRECHT. De studenten-ver
eniging op humanistische grondslag
organiseert een landelijke conferen
tie. welke gehouden zal worden op
4 en 5 November a.s. in het „Meent-
huis" te Blaricum.
STOCKHOLM. Een bericht uit
Oslo. volgens hetwelk koning Haa
kon de begrafenis van koning
Gustav V zal bijwonen, heeft in
Zweden grote indruk gemaakt.
Men spreekt er over als over een
historische gebeurtenis, en herinnert
er aan, dat koning Haakon van
Noorwegen sedert 1 October 1939
niet meer in de Zweedse hoofdstad
is geweest. De aanwezigheid van ko
ning Haakon bij de plechtigheden
werd als weinig waarschijnlijk be
schouwd, omdat hij een wrok
koesterde tegen de overleden vorst.
Deze wrok dagtekent van 12 April
1940, toen Haakon met zijn regering
naar Zweden was uitgeweken om
aan de Duitse troepen te ontsnap
pen. De voorwaarden welke hem
toen werden gesteld, waren van
zulke aard. dat zyn verblijf op
Zweeds grondgebied slechts een half
uur duurde.
de overigens goedmoedig zijn
ontzetting, dat deze maatregelen
werden voorbereid door mensen, die
bereid war enom tot zulke uitersten
te gaan.
Churchill betitelde Ancurïn Be-
van als de man ..die tassen het
volk stond cn de woningen, die het
zo dringend nodig had" cn kondigde
aan. dat de oppositie op dit stuk
een critisch amendement zou in
dienen.
Attlee, die op Churchill volgde, nam
onder grote toejuichingen deze uit
daging met beide handen aan en
voorspelde zoals men dat in het
Engels bloemrijk zegt. dat Bevan
ook ..met Churchill de vloer zou
dweilen als hij dat eerder in ieder
ander debathad gedaan.
Gereten in de Ierse staatsiekoets
reden de koning en de koningin,
toegejuicht door dc tienduizendsn,
die rich langs dc route hadden
opgesteld van het Buckingham
Paleis naar het parlementsgebouw.
Daar onthulde dc koning, dat de.
beetwortelindustrie zal worden ge
nationaliseerd cn dat dc regering
permanente volmachten wenst
voor dc regeling van productie,
distributie cn consumptie.
KTJ2.
rtcj
DEN HAAG Dc heren A. van
Ulsen cn G. Bax, resp. chef vlieg-
dicnst Europa en plaatsvervangend
hoofd dienst instructie vliegend per
soneel van de KLM. zijn door de
president van Frankrijk benoemd
tot ridder in het "Legioen van eer
Zij hebben deze hoge onderscheiding
ontvangen op grond van diensten,
welke zij hebben verleend ter ge
legenheid van het officiële bezoek
van Koningin Juliana en Prins Bom
hard aan Frankrijk.
DRACHTEN De „Bond van Mo
bilisatie-Invaliden en van hunne
Nabestaanden" viert Donderdag 2
November zijn zilveren jubileum.
Tegelijk met de organisatie jubileert
dc heer P. de Boer die 25 jaar voor
zitter is en tot een der drie nog in
leven pijnde oprichters behoort.
Aan Ypenburg uil men faciliteiten
verlenen
DEN HAAG. Het advies van dc commissie Schicvccn
Ypenburg, dat thans aan de leden der volksvertegenwoordiging
is toegezonden is in twee delen uiteengevallen. Dc voorzitter,
oud-minister Ringers, heeft met dertien andere leden der com
missie een meerderheidsrapport ondertekend, waarin geconclu
deerd wordt, dat er voorlopig geen tweede luchthaven moet
komen. Dc Rotterdamse wethouder J. Mcertens en dc heer J.
A. C. Tillcma, directeur van Gemeentewerken te Rotterdam,
zyn de ondertekenaars van het minderheidsrapport, dat de
aanleg van Schievecn bepleit cn uitbreiding van Ypenburg tot
tweede luchthaven afwijst.
De meerderheid der commissie wil
met het oog op eventuele maatrege
len in de toekomst de ontwikkeling
van de luchtvaart in ons land nauw
lettend doen bestuderen in perma
nent beraad door de Rijksluchtvaart,
dienst, de Rijksdienst voor het Na
tionale Plan, de gemeenten Amster
dam. Rotterdam cn Den Haag en de
K.L.M. In dit beraad moet ook de
eventuele uitbreiding van Schiphol
worden bezien, terwijl het reserve
ring van terreinen moet bevorderen
ten einde, indien het uiteindelijk
noodzakelijk mocht worden, te be
vorderen. dat een tweede luchthaven
met zo min mogelijk kosten en moei
lijkheden zou kunnen worden aange
legd.
Ten aanzien van Ypenburg wordt
geconcludeerd, dat het onregelmatig
commercial luchtverkeer op dit ter
rein kan worden toegelaten en dal
een uitbreiding tot een veld van dc
E-klasse toegestaan dient te worden,
waarbij afgewacht ipoet worden of
de combinatie van lesvluchten en
zich aanbiedende commerciële vluch
ten kan worden gehandhaafd
Het minderheidsrapport, dat de
decentralisatie van het luchtverkeer
in Nederland voorstaat, wjjst Ypen
burg als ncvenhaven af. Het pleit
voor Schieveen, omdat alleen daar
ontwikkeling tot een A-E-veld met
zo nodig Verdubbeling van de A-baan'
mogelijk is. Bij keuze van Schievecn
is Ypenburg het aangewezen oefen
en instructieveld, terwijl bij aanwij
zing van Ypenburg zulk een veld op
nieuw moet borden aangelegd. In
Schieveen kan dat niet. omdat Rot
terdam alleen ten behoeve van een
veld voor de burgerluchtvaart.
SCHIPHOL. Met het KLM-
vliegtuig uit Wenen arriveerde gis
teravond op het vliegveld Schiphol
de nieuwe zaakgelastigde voor Is
raël. dr. D. Lewin, die de leiding
van de legatie in Den Haag op zich
zal nemen.
waarbij het zelf grote belangen heeft,
het terrein Schievecn en omgeving
bij dc stadsontwikkeling kan ont
zien.
(De luchtvaartterreinen zijn inge
deeld in zeven klassen, A tot en met
G De hoofdbaan van klasse A is
2250 M lang, die van klasse E
slechts 1280 M. Red.)
Nee toch.Heus
8.5 Japanse professoren en
ingenieurs hebben verklaard en
beloofd al hun wetenschappelij
ke ivetcnsivaardioheden voort
aan in het Esperanto te zul
len publiceren, om ze alge
meen-toegankelijk te maken.
Onze marine wordt nieuu)
geregistreerd. Hulpschepen
krijgen de letter A. kruisers dc
C, jagers de D, fregatten dc F
enz. Vlicgkampschepcn de R,
onderzeeboten de S., vliegtui
gen de V.
In 1930 vloog de KLM 1
maal per weck naar Bata
via; in 1950 zes maal p.w. naar
Djakarta. In 1930 duurde de
luchtreis naar Indië 12 dagen,
in 1950 twec-en-cen-halvc dag
naar Indonesië. In 1930 vlogen
8 passagiers n.e.v. Indië; in 1950
27.405 n.e.v. Indonesië. In 1930
kon J passagier mee per vlieg
tuig; in 1950 46
„Het modernste vervoermid
del geeft de hoffelijkste ser
vice" zei de 92-jarige baronesse
Van Dedem van den Berg de
Vos van Steenwijk en zij vloog
even van Schiphol naar Brussel
heen en terug om te winkelen.
„In het voorjaar ga ik EVEN
naar Italië vliegenzeide zij
na haar thuiskomst.
NJ
DE arrestatie van het communis
tisch kamerlid Hermans kwam
voor dc C.P.N. kennelijk op een zeer
ongelegen tijdstip. Zij stelde nl. haar
agitatie tegen het wetsontwerp, dat
het burgerlijk gezag in buitenge
wone omstandigheden met bepaalde
bevoegdheden wil versterken, in een
wat verdacht daglicht. Dat richt zich
immers juist tegen ondergrondse
activiteiten, die het democratisch
staatsbestel kunnen ondermijnen. Tot
dusver had de C P.N. haar actie ge
voerd met een beroep op dc volks
vrijheden en grondrechten. Na de
arrestatie van een van haar leidende
figuren zouden echter ook dc ogen
van politiek onnozelcn zich wel eens
kunnen openen voor de waarschijn
lijkheid. dat zij er dusdoende slechts
op bedacht was het ondergronds
graafwerk aan dc fundamenten van
onze staatsinrichting ongestoord te
kunnen voortzetten.
Ijlings heeft de C.P.N. daarom
twee pogingen gedaan om zich
schoon te wassen. Dat die elkander
wat schril tegenspraken, ontging
haar inderhaast. Zij liet de heer
Hermans vallen, met zulk een snel
heid, dat niemand zich nog af kon
vragen of dit nu wel in overeen
stemming was met de door haar zo
zeer aangeprezen solidariteit. Tege
lijkertijd echter schreef zij zijn ar
restatie toe aan het provocerend op
treden van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst. Die zou bevreesd zijn
voor het lot van het wetsontwerp
tot regeling van dc burgerlijke uit
zonderingstoestand. omdat dit van
verschillende politieke zijden scherp
verzet ondervond en nu. met de ar
restatie van een communistisch ka
merlid. een poging hebben onder
nomen om de tegenstanders te be
keren. Dat dit een drogreden was.
leek wel zeer tastbaar. De betrap
ping van dc heer Hermans kan nl.
heel goed aangevoerd worden als
bewijs voor dc stelling, dat het bur
gerlijk bestuur, ook zonder over uit
zonderlijke bevoegdheden te beschik
ken, zijn belagers blijkbaar wel weet
te vinden.
DE verklaring was dan ook niet
juist. Wie zich daarvan wilde
overtuigen, kon het lezen in het zo
juist verschenen voorlopig verslag
der Tweede Kamer. Zeer vele leden
verklaren zich daarin voorstander
van de strekking van dit ontwerp.
Er zijn wel vele bedenkingen, maar
die wettigen geenszins dc dwaze
veronderstelling, dat de regering een
..coup-dc-thëatrc" nodig had Zelfs
ten aanzien van een der meest aan
gevochten onderdelen, dc domine
rende positie, welke de minister van
Binnenlandse Zaken krijgt toegeme
ten. wekt hot de vorwachting. dat
dit nog een parlementaire meerder
heid zal kunnen verwerven. Al zijn
er leden, die twijfelen, of die de mi»
nister van Justitie en de minister
president verder willen inschakelen.
Dat is echter een afgeleid geschil
punt. Het houdt meer verband met
de mcningsstrijd rond het politic-
vraagstuk dan met dit ontwerp.
Vrij algemeen wenst de Kamer In
de beslissing over de verlenging van
de toestand van verhoogde waak
zaamheid te worden gemoeid. Ook
kan men een zekere neiging ontwa
ren om de „buitengewone omstan
digheden", waarin ait wetsontwerp
tot uitvoering kan komen, scherper
te formuleren. Tenslotte worden alge
meen meer rechtswaarborgen ver
langd in art. 24. dat de mogelijkheid
opent, personen, ten aanzien van wie
ernstig vermoeden bestaat, dat zij de
openbare orde, rust of veiligheid tn
gevaar zullen brengen, te doen in
terneren. In dit verband wordt er
van verschillende kanten op gewe
zen, dat bij de uitvoering daarvan,
het zwaartepunt in feite zal komen
te liggen bij de Binnenlandse Vei
ligheidsdienst. En vele leden voelen
er dan grote behoefte aan de rege
ring dc vraag voor te leggen, op
welke wijze zij de Kamer inzicht kan
verschaffen in dc werkmethoden
van dc B V D. en hoe zij aan de
twijfel, die bestaat ten aanzien van
d<" deskundigheid van de leiding van
deze dienst een einde meent te kun
nen maken. Het staat dus nog te
bezien of de behandeling van dit
wetsontwerp de B.V.D in dc hui
dige samenstelling louter genoe
gen zal verstrekken.
UIT het voorlopig verslag valt
geen andere conclusie te trek
ken dan dat de Tweede Kamer in
grote meerderheid aanvaardt, dat
men zich in tijden van nood het
verlies van zekere democratische
rechten zal moeten getroosten. Men
betwijfelt of een inbreuk op do
rechtsstaatsgedachte wel geheel te
vermijden zal zijn. maar men wil
deze. in ieder geval, zo gering mo
gelijk houden. Men kant zich tegen
willekeur. Daarom verlangt men de
inschakeling van de Statcn-GcncraaL
op meer dan een punt.
De vraag, welke in het voorlopig
verslag haast schertsend werd ge
steld, doch welke nu een zekere ac
tualiteit verkrijgt, vindt dan haar
eigen beantwoording. Deze vraag nl.
of van een democratisch bijeenroe
pen van de volksvertegenwoordiging
nog wel kan worden gesproken,
wanneer een deel van de bevolking,
dus mogelijk ook de vertegenwoor
diging daarvan in de Staten-Gene-
raal. in een „uitzonderingstoestand"
is geplaatst.
Formeel bestaat voor die vraag
van communistische zijde niet de
minste aanleiding. Onze grondwet
kent geen vertegenwoordigers van
bepaalde bevolkingsgroepen cn
zij permitteert dc Staten-Gcneraal
bijeen te komen mits het quorum
aanwezig is. Zij geeft Kamerleden
geen immuniteit voor hetgeen zij
buiten de vergaderzaal doen. Maar
anderzijds verdraagt ons constitu
tioneel bestel niet. dat leden der
volksvertegenwoordiging onrecht
matig verhinderd worden hun plich
ten te vervullen. Het rechtsgevoel
eist. dat, als zij geïnterneerd zouden
worden, dit slechts aan hun eigen
gedrag te wijten zou zijn, niet op
willekeur berust en met waarborgen
is omkleed Zoals dat bijv. thans met
dc heer Hermans het geval is. En
het zou de willekeur slechts in do
hand kunnen werken, wanneer
volksvertegenwoordiging, in buiten
gewone omstandigheden, uit ver
keerd begrepen plichtsbesef, hatr
controlerende arbeid, welke dtQ
meer nodig is dan ooit, zou staken.
