.Prof. Marvelly goochelt
met schone verlokkingen
mm
Nel van der Chijs wil niets
liever dan sieraden maken
Vele Utrechters wachten
l op hun geld
Micha Landt is begonnen
met modetekenen
r N
0XSm
Amerikaanse protestantse zending in
het hart van Nieuw Guinea
Fantast is nu
verdwenen
„H. Roland-Holst Stichting''
koopt landgoed aan
Oude man steekt
portier met mes
Vijftien jaar voor
moord te Naarden
Rapport waterwegen
gereed
Melkprijs 17,5 cent
voor boeren
Reverend E. H. Mickelson een
week in ons land
,.Dc persoon moet 't
hem doen"
Duitse Volkspolitie
wordt nog sterker
-/rijdag 17 November 1950
vellv Hip in riin tav! ws«r ^u#r
(Van een onzer verslaggevers)
Professor Marvelly is aan de haal. Maandagmorgen is hfj uit
'jjn pensionkamer in de Lijsterstraat verdwenen, tientallen
irave Utrechters in verbitterde wanhoop achterlatend. Nog
liet zo heel lang geleden dachten die mensen, dat ze naar Ame-
•ika zouden gaan om er een boel geld te verdienen; nu zijn ze
irodeloos. Professor Marvelly heeft meer op zijn geweten. Hij
»eeft op kamers gewoond zonder te betalen, hij heeft allerlei
:oederen besteld en laten maken zonder ze ooit op te halen en
lij heeft voor negenhonderd gulden raambiljetten laten druk-
;en zonder er zich verder om te bekommeren.
handlanger, die met een buitenlands
accent sprak, of door „vertegenwoor
digers van de K L M. of Ruys", waar
door het vertrouwen by zijn slacht
offers steeg.
De automobielhandel Grund
Co. kreeg hem ook op bezoek. De
„professor" wilde een Bcntley ko
pen. Maar met de betaling moesten
de verkopers maar even geduld
hebben, want eerst moest mister
Livingstone gearriveerd zijn. De
automobielhandelarcn gingen echter
niet op het voorstel in.
Vorige week Donderdag, de ne
gende November, zou mister Living
stone dan eindelijk met zijn Con
stellation aankomen. Tussen tien en
twaalf zou hij aan de artisten vast
het hun beloofde voorschot op sa
laris betalen in het Jaarbeursrestau
rant. Ze moesten buiten maar wach
ten. En inderdaad stonden daar die
Donderdagmorgen een stuk of tien
mensen te wachten op mister Li
vingstone. die echter niet kwam op
dagen. „Zeker vertraging", zei Mar-
Hij is hypnotiseur deze zogenaam-
ie „profe.-sor". zUn echte naam is Wil-
:m Joseph 't Sas. Hij is in Augustus
p kamers komen wonen bij mevr.
1. J. Reynen. Lijsterstraat 55. Hij
eeft voor drie waken pensiongeld
ctaald, maar daarna ts hij nooit
ïeer over de brug gekomen. Zijn
ospita vertelde, dat hij Maandag is
ertrokken, vermoedelijk naar Am-
erdam. Zijn hospita is eveneens
en van de slachtoffers. Zij had al
aar huisraad verkocht en bg haar
luis was een groot afscheidsfeest
ege.cn, waarbij ook een aantal
an de leden van het toekomstige
ezelschap aanwezig waren.
l. Maar er waren meer slachtof-
ïrs, in een armoedige woonwa-
11 en, weggezakt in een modderig
m eiland halverwege Houten, woont
c. et gezin van Willem Galesloot, alias
Professor Baldini", die de kermis-
»n af reist. Willem Galesloot kan
e ontbrekende kennis van de pen-
onhoudster aanvullen. Hij kan
ertellen, zoals hij het ons deed, dat
g in October kennis maakte met
larvelly. Hij beschreef hem als een
eminnelijk man, zo rad van tong
,*at een eenvoudige kermisgooche-
lar heel spoedig geïntimideerd is
^Professor" Marvelly ging op tour-
ee in Amerika. Hij bad al een
low-orkest van 22 lieftallige dames
g ïengageerd voor zijn ..Great Mar-
w elly Show" en zocht nu nog even
»n variété-groep van veertig man.
1 !s Baldini er wat voor voelde, dan
g'as de zaak heel eenvoudig. De reis
kosten zouden worden betaald en
Amerika, waar „professor" Mar-
elly twintig werkavonden per
Oiaand garandeerde in zalen met
ijftienhonderd toeschouwers, zou-
en de artisten tien dollars krijgen
oor elk optreden en bovendien nog
2ns iedere maand 250 dollars als
restatie-gage.
jke Maar als Baldini mee wilde, moest
ij snel beslissen. Op 31 October zou
e boot al vertrekken. Baldini vloog
Ü- in. Het hele gezin vloog er in. De
ïauffeur, Co Baegen. kon ook mee.
ijn vrouw en zijn twee kinderen
62;ok al. Twaalf man in totaal. In de
ermiswagen is die avond menig
>o-othousiast woordje gesproken. Stel
[tj£ voor, naar Amerika!
Moeilijkheden
Een paar dagen later verscheen
Carvelly opnieuw. Ja, het was een
jeetje moeilijk met geld. Er moest
og wel 95.000 gulden uit Indonesië
-.vergemaakt worden en er was een
'tliister Livingstone met een Constel-
rïition op weg naar Holland om hem
•ld te brengen, maar op het ogen-
;lik zat hij vast. Er waren drlngen-
e uitgaven. Er moesten dollars ge
aaid worden bij de bank en er
loest geld komen om passen en an
dere reispapieren aan te vragen. Bij
J,llkaar vierhonderd gulden per man.
r Co Baegen wilde zijn auto wel I
erkopen om aan geld te komen.
kKan die auto had hij in Amerika
nmers toch niets meer! En de
)ons en de dochter van Baldini
aren nog net zo enthousiast als
^tijd. Maar vader Baldini rook
jnt. Hij ging bij zijn vakgenoten
vïformeren naar die professor Mar-
m Hij was echter al te laat. Want
j por dat hij gehoord had, dat Mar-
plly niet al te gunstig bekend
»cond. had hg op diens verzoek de
istallaties voor luchtacrobatlck,
raadlopen en trapeze, waarmee
k jn gezin het brood verdient, naar
Anid J. v d Bie in de Rozenstraat
v Utrecht gebracht om ze te laten
ernikkelen. Marvelly zou wel be
ien. Maar Marvelly betaalde niet.
u, op dit ogenblik, staan de instal-
ties nog- bij de smid, die ze niet
•?rder afgeeft dan wanneer de kos-
Un. tweehonderd gulden, zijn be-
ald.
Baldini is niet naar de politie ge-
p'ian. Toen we hem vroegen, waar-
Ti hij dat. niet had gedaan, haalde
j zijn 'schouders op en zei niets.
Gedupeerden
Anderen hebben de zaak aan het
Jlen gebracht. Zij zijn op een wel
»el vreemde manier gedupeerd.
De Citax in de Koekoekstraat
oet nog f 35— van hem krijgen,
jiij reed op rekening, in afwachting
'nn die 95.000 gulden uit Indonesië,
e gebroeders Gerlach in de Voor
raat maakten een costuum voor
j£j2m, dat nu nog in het magazijn
~3mgt. Smid van de Bie zit met een
- £rmis-installatie, waar hij veel
_fflri aan heeft besteed De reclame-
■judio Kerkmeester aan de Bemuur-
Weerd heeft in een kast nog al-
id voor negenhonderd gulden aan
'fiches liggen, die de „professor"
90 iet grote spoed heeft laten drukken,
laast U astublief. want ik moet
aar Amerika", heeft hg daar ge-
iVKd-
Hij is. Voorzover het ons bekend
71 nog bij twee andere zaken ge-
eest met allerlei fantastische voor
dellen
velly, die in zijn taxi weer even
spoedig verdween als hij was geko
men.
Tegen de lamp
C. v. d. Velde, een Utrechtse man
denmaker, zou ook optreden in
Amerika. In de pensionkamer van
Marvelly zou het contract getekend
worden. Van der Velde nam een
vriend van zijn vader mee. de heer
J. van Wijk, Kapelstraat 78 te
Utrecht.
In de middag van de tweede No
vember zat er in de pensionkamer
in de Lijsterstraat een heel gezel
schap. Van de Velde was er. Van
Wijk en. naar deze ons vertelde,
verder waren er een neger en twee
Ambonnezen. Ook een paar vrouwen
Marelly zou hun allen een maand
salaris vooruit betalen. Maar Mar
velly wachtte nog steeds op zijn
vriend Livingstone die impresario
zou zijn van de „The Magic circle";
zoals de troep al genoemd was. Men
moest dus nog even geduld hebben.
De heer Van Wijk Is de volgende
dag naar de politie gestapt en
heeft verteld, wat hij had gezien en
gehoord. De politic nam de zaak in
onderzoek. Het is mogelijk, dat
Marvelly hiervan heeft gehoord.
Maandagmorgen is hij verdwenen.
Maandagavond Is de politie te
Utrecht van een aantal van de ma
nipulaties in kennis gesteld. Een der
geéngageerden was met Marvelly
naar Amsterdam geweest en had
daar argwaan gekregen. Enige leden
van „The Marvelly Show" hebben
toen de koppen bij elkaar gestoken
en de politie ingelicht.
Woensdag heeft de Arrondisse
mentsrechtbank te Utrecht het fail
lissement tegen hem uitgesproken.
Arena Baldini" staat er op de
woonwagen van Willem Galesloot,
die dacht dank zij „Professor" Mar
velly zo maar met zijn hele gezin
van de Hollandse kermis naar de
theaters van Broadway te kunnen
gaan.
Recreatieoord voor kinderen „De Haere'
wordt op 23 December geopend
(Van onze correspondent)
NUNSPEET. De Henriëtte
Roland Holst-sticbting heeft enke
le weken geleden het huis „De
Haere" en ongeveer 25 ha grond te
Doornspijk, waarop in de afgelo
pen maanden reeds verschillende
kampen, o.a. de Vlamkampcn en
het kamp voor Wereldeenheid ge
houden werden, aangekocht. Dit
landgoed is bestemd voor de kin
deren. die in minder goede sociale
omstandigheden verkeren.
Er zullen blijvende bewoners en
vacanticgangers zijn. Het ligt in
de bedoeling van het huis een
soort jeugddorp te maken. Pre
cies zijn de plannen nog niet vast
gesteld. Leerlingen van de middel
bare scholen te Zwolle, onder lei
ding van Dr. R. Horreus de Haas,
hebben hét peetschap over „De
Haere" op zich genomen. Jeug
dige Zwollenaren zullen in hun
vrije tijd de eerst-noodzakelijke
werkzaamheden mede uitvoeren.
Aan de vooravond van de 81ste
Kerst- en Nieuwjaars-
gesprekken met Oost
en West
DEN HAAG De directeur-
generaal der PTT maakt bekend,
dat van 18 t.m. 23, van 26 t m. 30
December 1950 en van 2 t.m. 6
Januari 1951 Kerst- cn Nieuw-
jaarsgesprekken (familiegesprek-
ken) met een maximale duur van
3 minuten zijn toegelaten over de
rechtstreekse radiotelefoonverbin
dingen met Indonesië. Suriname en
de Nederlandse Antillen tegen het
verlaagde tarief van f 10.50 voor
de 1ste en f 12.75 voor de 2de In
donesische zone en tegen het ver
laagde tarief van f 12.60 voor Pa
ramaribo, Willemstad/Curagao en
Oranjestad/Aruba.
K.P.M. in hoger beroep
gegaan
AMSTERDAM Na de uitspraak
in ko.t geding door de president der
Amsterdamse rechtbank in de zaak
van de Republiek der Zuid Moluk-
ken contra de KPM op 2 November,
is de KPM in ho~er beroep gegaan
Mr Masthoff diende voor de KPM
een memorie van grieven in bij de
waar men echter niet op in president van het hof. Mr J. A. J
^ng Wessels en Zn.. Oudekerkhof
KY vroeg hij een twintigtal hutkof-
ftrs voor hem te vervaardigen. Te-
[jfiïn zijn artisten pochte hij, dat hij
[yun hutkoffers al besteld had.
^Om zijn:transacties ecn vertrouw-
P?r karakter tc geven nam hij bg de
?rschillendo onderhandelingen een
Bn de geëngaceerden mee. Zo ging
:f ij o.a. met één van hen naar Til-
urg. waar hij besprekingen voerde
ver het kopen van apen. vogels en
^ïlfs een tijger. Bovendien werd er
™i een van de buren van zijn hos-
<ta geregeld opgebeld, door een
Bottenheim stelde zich namens mr
Ber''houwer voor de Republiek der
Zuid Molukken c vroeg veertien
dagen beraad voor antwoord, welk
verzoek door de president is ingewil
ligd.
FRANKFORT. De straf van
Heinrich Hoffmann, Hitler's „hof-
fotograaf" is veranderd van vijf
in vier jaar strafkamp. Van zijn
bezit wordt hem 20 pet. terugge
geven. Het verbod tot uitoefening
van zijn beroep gedurende tien
jaar bleef gehandhaafd.
verjaardag van mevr. Roland
Holst zal op 23 December a.s. het
Henriëtte Roland Holstoord offi
cieel worden geopend. Verschil
lende hoge autoriteiten zullen
deze plechtigheid bijwonen.
Het landgoed „De Haere" ligt in
de gemeente Doornspijk (tussen de
plaatsen Nunspeet cn Elburg).
Het ligt er vrij, zodat de kinderen
naar hartelust kunnen spelen en
wandelen. Het ligt in de bedoeling
de bewoners in aanraking te bren
gen met allerlei ambachten. De
verzorging van dieren en het uit
voeren van bepaalde objecten
staan tevens op het programma.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De 62-jarige por
tier G. J. van M. van het Gemeente
lijk Verzorgingshuis aan het West-
einde werd Woensdag door een van
de inwonenden zodanig met een mes
verwond, dat hg in vrij ernstige
toestand in het ziekenhuis Westeinde
moest worden opgenomen.
Om zeven uur was de dader de
69-jarige P. S. met een stuk in de
kraag thuisgekomen cn direct naar
bed gegaan. De portier kwam hem
vertellen, dat hij hiervan melding
zou moeten maken en blijkbaar
heeft de man zich hierover erg
kwaad of erg ongerust gemaakt. Om
11 uur ging hij plotseling naar bene
den en viel dc portier met zijn zak
mes aan P S. is in verzekerde be
waring gesteld.
AMSTERDAM. De Amsterdam
se rechtbank heeft heden de 23-jan-
ge H. B. uit Haarlem, die op 6 Mei
een 20-jarige verpleegster van het
Diaconessenhuis tc Naarden met een
messteek in de hals van het leven
b oofde. veroordeeld tot een gevan
genisstraf van vijftien ;aar met af
trek van voorarrest. Veertien da
gen geleden eiste de Officier van
Justitie twintig jaar tegen hem.
(Van een onzer redacteuren)
De Nederlands-Belgische commis
sie ter bestudering van het water-
wegen-vraagstuk is. sinds haar Vrij
dag te Brussel gehouden bijeen
komst. thans met haar werkzaam
heden gereed gekomen. Het rapport
hierover is door de voorzitter van de
Nederlandse afvaardiging mr Steen
bergen. reeds ond rtekend. Op dit
ogenblik was in Den Haag nog niet
bekend of- ook de handtekening van
de heer Van Cauwelaert al verkre
gen was, maar men verwachtte er
wel, dat dezer dagen het rapport
aan de beide regeringen zal worden
overhandigdopdat -ij aan de hand
van het bijeengebrachte materiaal
ten slotte tot een beslissing zullen
komen.
(Eigen bericht)
DEN HAAG. Naar w(j verne
men is de gemiddelde melkprijs
voor de boeren voor 1950'51 be
paald op gemiddeld 171-i cent per kg
melk met 3V4 procent vet. Minister
Mansholt nam dit besluit, nadat de
Stichting voor de Landbouw zich op
het standpunt had gesteld, dat de
melkprijs voor het komende jaar,
evenals vorig Jaar 18 cent zou moe
ten bedragen.
Uitgever prijsvraag
„Eén-nul" beboet
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Kantonrechter
heeft de uitgever van de voetbal
prijsvraag „Een-nul" tot een geld
boete van f 500.—, subsidiair 100
dagen hechtenis en een voorwaar
delijke hechtenis van veertien da
gen met een proeftijd van twee
jaar veroordeeld. De ambtenaar
O.M. had duizend gulden en een
voorwaardelijke hechtenis van 2
maanden met drie jaar proeftijd ge-
eist. Inzake de uitgave van het
puzzle-maandblad „De prijsvraag",
waarvoor dezelfde straf was ge-
eist concludeerde het Kantonge
recht tot nietig verklaring van de
dagvaarding.
Landbouwer levenloos in
zijn woning gevonden
TERNEUZEN. Te Terneuzen
werd in zijn woning het stoffelijk
overschot aangetroffen van dc 53-
jarige landbouwer K. de Koeyer. De
politic, die gewaarschuwd werd
toen een melkhandelaar de woning
gesloten vond, verschafte zich toe
gang en vond de geheel geklede De
Koeyer levenloos in de huiskamer
liggen.
UTRECHT. Drie kunste
naars exposeren in de kunst
zaal Wagenaar: de beide
Utrechtse kunstenaars Micha
Landt en Nel v. d. Chijs, die
zich op zeer verschillend ge
bied bewegen en Edmond de
Cneudt (Baarn). Micha Landt
is schilderes, Ned v. d. Chijs
edelsmid.
Beiden troffen wjj dezer dagen
in de kunstzaal Wagenaar. toen zij
en mevr. Wagenaar druk bezig wa
ren aan de inrichting van een expo
sitie. Speciaal het hangen van dc
wandtapijten van De Cneudt vergde
nog al wat zorg en overleg. Niette-
min waren zij beiden bereid ons te
woord te staan en iets te vertellen
over hun werk cn hun loopbaan.
„Hoe is U tot dit vak gekomen
vroegen wij Nel v. d. Chijs. die al 20
jaar in d'r centje de edele „stiel" van
edelsmid uitoefent. Haar grote ogen
werden nóg groter, maar het geheu
gen werkte prompt.
„Op dc kunstnijverheidsschool in
Amsterdam kreeg ik gelegenheid de
verschillende kunstambachten te
zien, die daar worden gedoceerd.
Hoewel ik er niets van wist, voelde
ik mij toch 't meest aangetrokken tot
dit vak."
„En heeft 't u berouwd
„Nooit," volgde zeer gedecideerd
en lachend het antwoord.
„Maar u hebt toch wel minder
florissante tijden gekend."
„Vooral dc periode tussen '32 en
'38 is heel moeilijk geweest. Het was
de doorwerking van dc crisis. Ik
kreeg steeds minder opdrachten en
had dus ook geen geld, om nieuw
materiaal in te slaan."
„En in de oorlog?"
„Toen werd 't veel beter. Er was
geen import van buitenlands goed.
men kon niet reizen geen textiel ko
pen ik heb toen nard gewerkt en
veel verkocht. Zelfs Liberty cn de
Bijenkorf lieten mij op contract wer
ken, maar eerlijk gezegd, daar moest
ik weinig van hebben, dat doe ik
niet meer. Toen gas cn elcctriciteit
ophielden was 't natuurlijk afgelo
pen."
„En uw materialen. Had u genoeg
materialen om in de oorlogsjaren te
werken''"
„Gelukkig was ik zo verstandig ge
weest ecn hele massa in te slaan, zo- I
dat ik geen moment enige krimp
heb gehad."
„En welk onderdeel van uw werk
ambieert u 't meest?
„De sieraden. Ik heb vroeger ook
veel kunstnijverheid gemaakt, in de
oorlogstijd, toen wij zuinig moesten j
zijn met de materialen ben ik mij
meer gaan beperken tot de sieraden. 1
wat ik ook inderdaad 't liefste doe.
en wat physiek ook 't minst ver
moeiend is."
Micha Landt
Micha Landt, bij wie vergeleken I
Nel v. d. Chijs klein is, stapt in een
bontjasje rond dat met zijn zwarte
spikkels op wit aan pantervel doet
denken. Haar ogen, lichtblauw, zijn
groot, maar zij kijkt onder de licht
blonde haren wat beschouwelijker
en pensiever dan haar partner. Als
wij haar vragen eens wat te vertel
len van haar opkomst, zegt zc eerst:
„Dat weet ik eigenlijk al niet meer."
doch even later komen de exacte
herinneringen Zij heeft een paar
Jaar modetekencn gestudeerd op de
Haagse Academie.
„Daar tussendoor ben ik clan
destien gaan schilderen."
„Clandestien?"
„Ik mocht eigenlijk niet van thuis.
Mijn ouders zagen er geen heil in.
Door en in de oorlog is dit anders
geworden. Ik exposeerde in 't begin
van de oorlog eens bij Chris Agter-
berg en had toen meteen 't geluk tc
verkopen."
„Tot welk genre voelt U zich 't
meest aangetrokken?"
„Aanvankelijk heb ilc blocmstil.
leven en portret geschilderd Later
heb ik mg meer toegelegd op land
schap."
Op de ladder, de schilderes Micha
Landf. De ladder wordt gesteund I
door mevr. L Wagenaar. Vóór de I
vitrine geknield Nel. v. d. Chijs.
„Maakte U ook aquarel?"
„Neen, olieverf cn pastel. Olieverf
voor de bloemstillevens cn portret
ten, pastel meestentijds voor het
landschap
„U hebt enkele jaren geleden toch
een reis gemaakt naar Noorwegen.
Is dat een vruchtbare trip geweest?"
„Er zijn nog twee pastels van die
reis over. die ik hier voor de eerste
maal exposeer. In '48 heb ik in Zwit
serland pastels gemaakt en dit jaar
weer in Limburg. Bovendien wor
den hier kinderportretten geëxpo
seerd van dc laatste tijd."
„Hebt U zich ook nog op ander
gebied bewogen?"
„Dc laatste tijd krijg ik nog al
eens decoratieve wandschilderingen
voor winkelmagazijnen te ontwer
pen. Wel aantrekkelijk werk. Bin
nenkort komt er een in de vestibule
van een winkelzaak
Van dc hand van L. L. von MUnchlne
is bij dc C V. Uitgcvcry v/h C. dc
Boer Jr tc Amsterdam verschenen het
boekje „De kleine vloot" het derde
van ecn serie van drie uitgaven, dl©
in hun geheel een beeld geven van
de Nederlandse koopvaardij- cn oor.
logsvloot. „Oorlogsschepen van Van
daag" behandelt dc meest bekende Ne
derlandse oorlogsbodems. In „Neder
landse koopvaarders" vindon lczc-s
van hun gading over grote koopvaardij
schepen van verschillende typen. Het
dede boek nu vertelt het ecn cn an
der over de kustvaartuigen, zeesleep-
boten. loodsboten, reddingboten cn
verscheidene andere speciale vaartui
gen Evenals de belde vorige uitgaven
is ook dit werkje typografisch uitste
kend verzorgd, kwistig voorzien van
mooie illustraties, terwijl de uitvoerige
toelichtingen op de verschillende
scheepstypcn alle#zln« als ter zake kun
dig mogen worden beschouwd.
Abe Brouwer schreef onder de titel
..ZUn beste vriend" een boeiend ver
haal over een Friese Jongen, dio va
ren wil en na veel moeilijkheden ten
slotte toch zijn hartewens vervuld ziet
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Kort blond haar, in het midden gescheiden,
schuin naar achteren gekamd; een blonde snor in een rood,
enigszins verweerd gezicht met wonderlijk licht blauwe ogen;
brede handen met korte rimpelige vingers, meer die van een
landbouwer dan van een predikant: de reverend E. H. Mickel
son van de Amerikaanse Christian and Mission Alliance, de
Amerikaanse protestantse zending, die zich er op toelegt die
gebieden te bezoeken, waar nog geen enkele andere zending
werkzaam is. Vier jaar heeft hij zojuist doorgebracht in het
hart van Nieuw Guinea, nu is hij een week in ons land, gaat nog
langs Noorwegen, en dan met verlof naar de Verenigde Staten.
Hij heeft meer van een ontdek
kingsreiziger, zoals wij hem treffen,
pratend met dr De Bruin Jungle
Pimpernel ecn oude bekende van
hem. en de leden van de Nieuw
Guinea delegatie. Goed en kwaad in
Papoea-legenden en -verhalen is het
onderwerp, waarover hij in vloeiend
Maleis, met ecn dikke Engelse R,
van gedachten wisselt.
„in December 1941 begon ik mijn
werk onder de bevolking bij de
Wisselmeren, in het centrale berg
land van Nieuw Guinea." vertelt
mr. Mickelson. „Men moet daar be
ginnen het vertrouwen van de in
boorlingen te winnen. Dat geldt
evenzeer voor de ambtenaren van
het binnenlands bestuur. Vertrouwen
in en trouw aan een bepaald gou
vernement kent de inboorling niet.
De persoon moet het hem doen.
Toen wij in '43 naar Australië ver
trokken en de Japanners tot in die
streek doordrongen verspeelden wij
al het vertrouwen, dat wij hadden
weten te verwerven. Bij onze terug
komst in '46 hadden wij daardoor
ernstig nadeel. Wij werden regelma
tig aangevallen, omdat wij weer
werden beschouwd als de voorlopers
van de Japanners. Pas anderhalf jaar
later hadden wij zoveel vertrouwen
herkregen, dat de eersten tot het
Christendom over gingen."
In Australië had de heer Mickel
son contacten met generaal Spoor,
door wiens bemiddeling hij bereikte,
dat er ongeveer iedere twee maan
den 'n Catalina-vliegboot op de Wis
selmeren landde met voorraden. De
inboorlingen, die tijdens de bezet
ting door de Japanners met dr. De
Bruin de binnenlanden ingetrokken
waren, hadden zich langzamerhand
weer allen rond het meer gevestigd,
het bestuur ging weer functionneren.
er w rden blokhuizen gebouwd, ecn
verpleger en twee landbouwinge
nieurs kwamen, cn mr. Mickelson
nam het initiatief tot het oprichten
van een school.
Rimboe-school
„Wanneer men cultuur en Chris
tendom onder de inboorlingen wil
brengen, is het 't beste om de eigen
mensen als leraren te gebruiken."
In de school, die nu 22 leerlingen
telt. geven dc landbouwers onder
richt, de verpleger leert de elemen
tairste hygiëne, de „Controleur" legt
de werking van het gouvernement
uit. Iedere Zaterdag en Zondag gaan
de leerlingen naar hun kampongs
terug en vertellen daar t> aan hun
dorpsgenoten wat zij geleerd hebben.
Men moet deze toekomstige cultu
rele en sociale werkers niet uit hun
millieu halen, vertelt de heer Mickel
son. Wanneer zij enige maanden aan
de kust hun opleidiiu krijgen komen
zij in aanraking met een leefwijze,
die ver ligt boven het hun bekende,
zij raken het contact met de eigen
omgeving kwijt, gaan zich superieur
voelen, en zijn bij terugkomst onge
schikt voor hun taak. Aan politie en
hulppolitie zijn er ongeveer 30 men
sen. Daaronder is er één, Joseph, die
buiten zijn eigen streek is geweest.
Hij oefent op eigen houtje een soort
stille terreur uit. Intimideert de dor
pelingen met zijn kennis, gelooft
zelf uiteraard niet meer in geesten,
maar bedreigt er de anderen mee.
Nu is het voor de bestuursambtenaar
niet zo eenvoudig tegen kwaadwil
lenden op te treden. Hij kan ze niet
in de gevangenis zetten, want niet
werken cn toch eten is voor deze
eenvoudige geesten eerder aantrek
kelijk. Het enige wat hij kan doen
is de man steeds het verkeerde van
zijn gedrag voor ogen houden.
Het was vroeger bij de inboorlin
gen bijv. de gewoonte, om als
iemand een varken van een ander
stal de delinquent eenvoudig te
vermoorden. Het binnenlands be
stuur heeft daaraan een eind ge
maakt. en legt de overtreder een
boete op, in varkens, landbouwpro
ducten of de schelpen, die hier als
betaalmiddel gelden. Maar er zijn
andere dingen, waarvoor moeilijk een
als hll dienst kan nemen bij de Ko«
nlnklijke Marine. ZUn fel en harts
tochtelijke karakter doet hem echter
1n conflict komen met de straffe dis
cipline. zodat onze jongen held van
het goede pad dreigt af te raken We
lezen dan hoe hij tot Inkeer komt cn
een waardig lid wordt van de Konink
lijke Marine. Een goed iongensboek.
dat verscheen bij de C. V. Uitgeverij
v/h C. de Boer Jr. ie Amsterdam.
Vier kostelUke verhalen samengevat
ln een boek getiteld „Op dr zee cn aan
de w«l" zijn verschenen bij dc Uit
geverij L. Stafleu tc Leiden. Aan het
boek hebben meegewerkt M. C. van
Oven-Van Doorn met „Griet van de
vijfde geïllustreerd door JanLutz, Ro
van Oven met ..Tltua" met tekeningen
van Rein van Loo>\ H. Th. dc Booy
met Wlebe's eerttc* zeereis" met te
keningen weer van Jan Lutz en David
Tomkïna inet ecn gedicht „Avonturen
uit dc voo-wercld I". Het is een uit
stekende uitgave voor Jeugdige lezer»
geworden.
Mulk RaJ Anand heeft met zijn so
ciale roman „Koelie»" ecn kunstwerta
geschreven, dat niet zal nalaten diep©
indruk le maken op een ledor. die het
leest. Het verhaal behelst de levens- en
lijdensweg van MJoenoc. de Hindoe,
die als kind zijn geboortedorp verlaat
o min dc »tad zijn kost te verdienen.
eer»t als bediende van een Brits amb
tenaar. later op ecn katocnfabrlek in
Bombav, tenslotte als rick-shawkoelle.
Maar MJoenoe is slecht» één van do
millioencn. dio zich wondt aan de hard
heid van het leven cn meedogenloos
wordt getroffen door de* bettaande.
maatschappelijke verhoudingen, waarin
do mens nauwelUk» wordt geteld
..Koelies', het is uitstekend vertaald
door mevrouw Prin* Wiilckea Mac-
donald en uitgegeven bij de Wereld'
bibliotheek munt uit door de bijzonder
levendige verteltrant en door de ge
voelvolle wijze, waarop de figuur
MJoenoe is getekend temidden van de
ze merkwaardige, ingewikkelde sa
menleving
Hendrik de Vries verzamelde een
aantal gedichten van prominente dich
ters om deze tegen elkaar af te we
gen. en om de onvergeUJkbaarheld aan
te tonen van bepaalde elementen, on
danks de overeenkomst van het onder
werp en zelfs van opvatting.
„Vers tegen vers" zoals hij zijn op
stellen noemt. Is begrijpelijk geschre
ven en wil doen voelen wiar het op
aankomt.
Papoea's
Eerst naar school, daarna een
„ambassadeur" in de kampong.
straf te geven is. die het rechtsge
voel van de Inboorlingen bevredigt.
Eerste kennismaking
Het werk van deze missie beperkt
'zich niet tot de streek van dc Wis
selmeren. Met een kleine expeditie
heeft mr. Mickelson ecn tocht van
ruim een maand gemaakt, waarbij
hij als eerste rond de Karsensbergcr.
trok. Geheel nieuwe stammen maak
ten toen voor het eerst kennis met
de blanken. Het ligt in de bedoeling,
dat in de nabije toekomst ook in
deze nieuwe streek een missie ge
vestigd zal worden Een medewerk
ster van de heer Mickelson heeft de
Papoeataai teruggebracht tot onge
veer 15 lettertekens, waardoor net
nu mogelijk wordt de mensen lezen
cn schrijven te leren. Thans werkt
zij aan een vertaling van dc bijbel,
zodat mettertijd de Papoea's zelf
met dit boek kennis kunnen maken.
(Bijzondere correspondentie)
BERLIJN De voorzitter van de
communistische S. E. D., Otto Gro-
tewohl, die na de schijnverkiczingen
in dc Russische zone van 15 Octo
ber weer met do vorming van een
regering werd belast, heeft zijn
nieuwe uitgebreide knbinet aan de
Kamer van Afgevaardigden voorge
steld. Alle sleutelposities: het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken,
de Staatsveiligheidsdienst, de mi
nisteries voor de Zware Industrie,
van Arbeid en Justitie, zijn door
trouwe aanhangers van de Socialis
tische Eenheidspartij bezet,
In zijn regeringsverklaring ver
langde Grotewohl dc vereniging
van Duitsland op grond van de te
Praag genomen besluiten.
„Ter verzekering van de anti-
fascistische-democratischc ordening"
ln dc Russische zone kondigde de
minister-president nieuwe, ingrij
pende binnenlandse politieke maat
regelen aan. Als de kern van deze
nieuwe maatregelen noemde Grote
wohl een ingrijpende wetshervor-
ming. evenals ecn versteviging van
de binnenlandse veiligheid door ver
sterking van de Volkspolitie. uit
breiding van de Staatsveiligheids
dienst en van het justitiële apparaat.
