Najdorf blijft opzienbarend
schaak vertonen
I:
Minister s' Jacob debuteert in de
Eerste Kamer
Achter het prikkeldraad rijpen
reorganisatieplannen
r
Weinig geestdrift over
zege van Bondsploeg
Economische offers voor
vrijheid en toekomst
WERELDSCHAAKTOURNOOI
Gehele peloton blijft voortdurend
nauw aaneengesloten
ENAVO
Van architect tot aannemer
Lenstra ae enige I Zijn spel stak bv. gunstig af bij dat
warmtebron
waAR Gaat de schimmel a
NATUURLIJK HET NIEUWE nunpier KOPEN j
OUDE VOLKSKERK HERNIEUWT ZICH (I)
Donderdag 30 Nov. 1950
o
J Een nieuw specimen in de reeks tauwrenpartUen van Najdorf, nog een
iakkundig behaald succes van Stahlberg. de zoveelste dubieuze, pas tegen
|el eind door de fortuin begunstigde Improvisatie van Rcshcvsky en weer afgebroken).
i- re remisen van Gligoric en Euwc hebben de plaatsvcrhouding der vijf
ênorstc, na veertien ronden nog altfjd onoverwonnen meesters in bet Wc-
Irldschaaktournooi te Amsterdam Woensdagavond ongewijzigd gelaten.
Biet zün Aljechln-stljl, diep, degelijk, onstuimig en spectaculair, vertoont
Kajdorf bijna elke avond opzienbarend schaak. De snelle overweldiging
wan dr Tartacover. zijn grüze leermeester, maakte hem bijna sentimenteel,
glahlbcrg. die over drie ronden met hem samenkomt, beschouwt hi) al» zijn
voornaamste mededinger. Met Reshevsky begint hf) al minder rekening
houden.
UITSLAGEN
O'KellyEuwe remise
FoltysKottnauer remise
RossolimoVan den Berg remise
KramerDonner 01
TartacoverNajdorf 01
Pilnik—Golombek 1—0
Pirc—Gligoric »/4
SlalhbergSzabados
TrifunovicGudmundsson
Van Scheltinga—Reshevsky (allen
BEcn tournooi zoals dit, waarin
■t gehele peloton voortdurend
Ku'.v..aneengesloten blijft en zelfs
de laatsten nog hun „Meisterdrit-
te weten te veroveren, kan niet
■orden gewonnen zonder voldocn-
kennis van de theorie der ope-
ni :cn, verklaart hij doelend op
dc moeilijkheden die Reshevsky
liet bijzonder schijnt te onder-
vi iden als hij gelijk gisteravond
R zwarte stukken aanvoert.
Die kennis van de theorie. In
■ïwe's successen heeft zij een be-
]a rijke rol gespeeld. Dc Russen
■hijnen het materiaal er voor
dc speciale ploegdicnstcn te la-
■n vergaren. Donner. die bij een
■senaal van methodisch verza-
■elde gegevens zweert, waardeert
dc intelligente theoriegraver hoger
Advertentie fi.M.J
Radioprogramma
Vrijdag
IHILVERSUM 1 402 m
|7 00 Nws 7.10 Oram. muz. 7.15 Een
ord voor de dag 7 CO Sluiting 9.00
s 9 10 Giam. muz. D.15 Voor de ze-
9.30 Waterstanden 9.35 Gramoloon
uziek 10.30 Morgendienst 11.00 Alt cn
|ano 11.20 Gram. muz. 12.00 Metropols
kest 12 30 Land- en tuinb.med. 12.33
gcleonc. 13.00 Nws 13.15 Septet 13 40
gelconc. 14.30 Gram. muz. 14.40
irdracht 15.00 Volksmelodieën 15 30
m. muz. 15 40 Voordracht 16.00 Gl-
trio 16.30 Sluiting.
|HILVERSUM 1. 18.00 Reg. uitz. H
Hoogendoorn. „Voor-Indic en Indo-
slc" 18 10 Gram.'muz. 18.20 Pianoduo
30 ..Het probleem der massa-jeugd
userie 18 45 Kerkkoor 19 00 Nws en
ïerber 19.15 Rcg. uitz. .Vcrkla mg
toelichting' 19 35 ..Een goed woord
een goede zaak" 19 40 Radiokrant
00 Nws 20.05 Radio schaakwedstr
oorwcgcn-Ncderland 20 06 Populaire
[uziek 20 35 ..Wat is Nylon?" causerie
155 Omrocpo. kest en soliste 40
Ichte muziek 22.00 ..De levende kerk"
serie 22.15 Omr.-ork. 22 30 ..Langs
en van kunst cn schoonheid" 22.45
ndoverdenking 23.00 Nws 23.15 Re-
rtage 23.25 Wereldschaaktournooi 23.30
;24iio Gram muz.
[HILVERSUM 2 298 m.
7.00 Nws 7 15 Ochtendgymnastiek 7 30
ui'ing 9.00 Nws en weerbe.9 12 Voor
huisvrouw 9.22 Gram. muz. 10 00
nderen cn mensen", causerie 10.05
[orgenwijding 10 20 Gram. muz. 10.30
>or dc zieken 110(1 Voor de vrouw
15 Cello cn plano 11.40 Radiofouillc-
12 00 Dansorkcst 12 30 Land- cn
ib.med 12 33 Spo. tpraatje 13 00 Nws
15 AVRO-allerlei 13 20 Orkestconcert
.00 Voor dc vrouw 14.20 Kamerorkest
15,00 Voordracht 15.20 Gram muz. 15.35
Hersengymn. 16 00 Muzikale causerie
16 n Sluiting.
IHILVERSUM 2. 18.00 Nw« 18.15
■c, nrdeonorkest 18.4\ ..Denk om de
bocht 19.00 Meisjeskoor 19.15 Prijzen-
aatje 1930 ..Wat met de kokr'" cau
tie 19 50 Med 20 00 Nws 20.05 Bock-
spr 20 10 Conccrtgeb.-trlo 20 35 De
dsdienst en het moderne leven", cau-
"ie 21.00 Theaierkoo. en -orkest 2U0
therforum 22.00 Buitenl. weekoverz.
15 Trio 22.40 ..Vandaag", cause ie
45 Avondwijding 23 00 Nws 23 15
'uwelijk van A tot Z" causerie 23.30
'4 00 Omroeporkest.
dan de natuurschaker-zonder-
meer, zoals waarschijnlijk de mo
dern gewapende homo sapiens bo
ven het behendige dier.
La mort est silence mais Rome
enterrait avec fanfare. Was het
toeval dat mijn buurman in de
perskamer het boekje dat met die
woorden begint gebruikte om zijn
schaakportel'euille op te leggen?
Terecht of ten onrechte zien ,nl.
velen in theoretische ontaarding
dc dood van het schaakspel en
toch wordt cr niet weinig voor op
dc trompet geblazen.
„Er zijn", zegt F. V. Morley on
geveer In My one contribution to
ches, „wel zoveel schaakgegvens
gerubriceerd, geanalyseerd en tot
in vele vertakkingen toegelicht en
men heeft zich al aan zo veel post
mortems overgegeven dat een
krantenman alle reden zou heb
ben zich af te vragen of schaken
thuis hoort op de sportpagina dan
wel onder dc doodsberichten."
Een overdrijving die ondanks
haar sarcasme nauw verwant is
met de in Trifunovic herrezen op
vatting van Capablanca over de
remisedood van het schaakspel
door intensivering van de kennis
Mij lijkt dit een kwestie van de
mentaliteit der meesters onder wie
er dunkt mij altijd zullen zijn die
dit vooroordeel kunnen doorbre
ken. Dat moet al bij de uitvinding
van het schaakspel als conditie
zijn gedacht.
Het schaakspel is een besloten,
dode materie cn een belangrijke
reden en mogelijkheid van zijn be
staan zetelt in de prikkel tot le
vengevende inspiratie, die zijn on
doorgrondelijkheid onze onvol
maakte breinen geeft. Mii liikt het
denkbaar dat er, zolang onze grijze
massa is wat zij is. altiid schakers
zullen worden gevonden die on
doorgrondelijke gebieden van het
schaakspel zullen willen en zullen
kunnen betreden.
Maar terug naar de Effecten
beurs. O'Kellv beproefde een ou
derwetse, Italiaanse opening tegen
Euwe. maar bood al na 21 zetten
remise aan, toen het spel nog we
melde van mogelijkheden Men
zegt dat Najdorf hem de raad had
gegeven dat aanbod te doen. Euwe
nam het met voldoening aan, in de
mening dat zijn kansen veel te
wensen overlieten.
Allerlei plaatselijke heftigheid,
besloten met de Silzfleis-tactick
waarom hij na ziin 109 zetten met
Trifünovio berucht Is geworden,
leverde Pilnik succes op tegen Go-
lombeks onafscheidelijke Caro-
Kann Na lang zwoegen heeft dus
ook de tweede Argentijn een eer
volle plaats in het tournooi bereikt,
maar niet alleen met zwoegen'
over ziln ingenieuze stiil is naar
aanleiding van de eerste ronden
al eens gesproken.
Ditmaal had Donner geliik toen
hij ziin verbijstering betuicde na
dat Kramer om onnaspeurlijke re-
Najdorf UVt uit 14. Stahlberg 9M»
plus afgebroken partij, Reshevsky 9
plus afgebroken partij, Euwe 9. Gli
goric plus afgebroken partij,
Rossolimo 8Vfe, Pilnik 8 plus afge
broken partij. Pirc 8. O'Kelly 7'V
Trifunovic plus afgebroken par
tij. Tartacover 6V2. Donner fi. Foltys
5$i, Gudmundsson en Van Scheltin
ga 5 plus afgebroken partij. Van
den Berg 5. Golombek. Kottnauer
4%, Szabados 4 plus afgebroken par*
tij, Kramer 4.
denen pardoes een loper had ge
offerd. Maar weldra maakte de
verbijstering plaats voor de vreug
de van het matzetten cn het beha
len van het „Meisterdrittel".
Advertentie fi Af
Bij hei eerste kuchen
DAMPO*PASTILLES
voorkomen erger
Advertentie fi.M.J
Rotterdan
Vecmarkthallcn
Vrijdag 1 December 215e
maanOAGS
M
wOEMSOAG i
MET DE BEKENDE ..ENAVO-GARANTIE''
Zelfde elftal
naar Parijs
De keuzecommissie heeft het
Nederlands elftal, dat Zondag 10
December In het Colombes-sta-
dion te Parijs tegen Frankrijk
speelt, als volgt samengesteld:
Doel: Kraak (Stormvogels);
achter: Dc Jong (ADO) en Schij-
venaar (EDO); midden: Van
Schljndcl iSVV), Terlouw (Spar
ta) en Blcsbrouck (RCH); voor:
De Graaf (Limburgia). Van der
Tuijn IHDVS), Van Melis (Eind
hoven), Lenstra (Heerenveen) en
Clavan (ADO).
Ale reserves fungeren: Saris
(BW). MÖhrlng (Enschede».
Stoffelen (Ajax) cn Snoek (Eind
hoven).
Dit is dus het zelfde elftal, dat
tegen Hdlsingborg speelde! Het
Nederlands elftal is hiermee,
sinds Deurne, op drie plaatsen
gewijzigd. Schijvenaar kwam in
de plaats van Mertens, Bies-
brouck vervangt Stoffelen (Ter
louw ls nu aanvoerder) en voor
Snoek is Van der Tuyn opge
steld.
V.J
9}
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. „Van architect tot aannemer". Dit wal misschien wel
de kcrnachtlgite claus, ter kenschetsing van het door hem beoogde be
leidsprogramma, Woensdagmiddag door excellentie s'Jacob, bü *Un debuut
op de parlementaire planken voor het voetlicht gebracht. Zulks in een
voordracht, waarbU soms zowel toon als gebaar en zelfs houding aan Cecs
Laseur deden denken. Met deze vergelijking bedoelen we allerminst dc
Indruk te vestigen alsof de nieuwe minister van Oorlog en van Marine
in de Eerste Kamer stond te acteren. Neen. uit gans z|Jn optreden kreeg
men de Indruk, dat hij ernstig meende wat hij zelde cn, ook van belang,
drommels goed weet wat hü wil.
ROTTERDAM, Woensdag. Het voorlopig Nederlands elftal
heeft vanmiddag in het stadion Feyenoord een overwinning
van 20 behaald op de Zweedse eerste klasser Halsingborg.
Het publiek heeft dit resultaat zonder een zweem van geest
drift aanvaard. Wij ook. Want ondanks de twee van de voor
hoede en de nul van de verdediging, zijn wij omstreeks half
vijf naar een behaaglijker oord vertrokken met de wetenschap,
dat ook op deze ploeg zelfs geen gematigd optimistische ver
wachtingen kunnen worden gebouwd voor de wedstrijd tegen
Frankrijk.
j j /kon een voldoende worden verleend.
Want het spel van Lenstra was
de enige warmtebron op de
ze kille en natte najaarsmiddag,
wanneer wij de Zweden, die hun
taak als sparringpartner overigens
zeer kalm opvatten buiten beschou
wing laten Na 16 minuten leverde
een prachtige pass naar Dc Graaf
reeds succes op. De Limburger
kwam snel naar binnen en tikte de
bal op het moment, dat hij door
linksachter Wikdah] werd aange
vallen. naar Van Melis. Diens schot
was zwak en onzuiver, maar de
Zweedse doelman bood de Eindho-
vcnaar een tweede kans en toen was
het raak (10). Op deze voorsprong
moesten wij heel zuinig zijn. want
hoe kwistig Lenstra ook was met
fijne trekjes en prachtig langs de
grond aangeschoven ballen, het
bleek al spoedig, dat zijn mede-aan
vallers behalve een maximum aan
goede wil niet bijster veel te bicVn
hadden Slechts Clavan deed af en
toe alleen of in samemverkine met
de Fries goed en ook nuttig werk.
Kraak bewees bij enige gevaarlijke
aanvallen weer duidelijk zijn vak
manschap. zowel voor als in het
doel Srhijvenaaf wisselde goede
met zwakke beurten af Voor hem
dartelde Bicsbrouck die nu ook
niet direct de indruk maakte, dat
hij iuist de man zou moeten zijn om
Stoffelen te vervangen. Maar hem
van zijn partner Van Schijndel. De
Schiedammer plaatste slecht en
kwam aanzienlijk tempo te kort.
waardoor De Jong achter hem dik
wijls voor twee Zweden kwam te
staan. De Hagenaar sloec zich dap
per door de moeilijkheden heen en
zijn totaalprestatie kon ook met een
voldoende worden gehonoreerd.
Terlouw trad minder op de voor
grond dan anders, maar wellicht zal
zijn enkelblessure hem tot enige
voorzichtigheid hebben gemaand. In
ieder geval was hij zijn plaats ten
volle waard.
In de tweede helft gaf Van Melis
in kort tijdsbestek tot driemaal toe
blijk, dat de middenvoorplaats voor
internationaal voetbal toch te zwaar
voor hem is. Vrij voor doel faalde
hij door tegen Svensson aan te
schieten. Een strafschop. door
scheidsrechter Aussum toegekend
voor een te zware aanval op dc
Eindhovenaar schoot hij via de
handen van de doelman tegen de lat
In de 18e minuut kwam zijn derde
test Een doorloopbal verschafte
hem vrije ruimte. Toch liep hij zich
nog vast op een achterspeler en
moest tenslotte naar buiten zwen
ken om een voorzet te kunnen ge
ven. De toesnellende Lenstra viel
er gretig op aan. scoorde, maar
kwam zo ongelukkig in botsing, dat
hij hinkend het veld moest verlaten.
Snoek kwam hem vervangen. Meer
kunnen wij ever deze speler niet
vertellen.
Het is thans tijd het „architecten
bureau". waar telkens weer elkaar
afwisselende nieuwe plannen ter ta
fel kwamen, tgdeiyk te sluiten. Wy
moeten nu aannemers worden, die
een vast plan hebben te maken
cn uit te voeren. Doordat dc grote
Qnbekende van een half jaar gele
den. het materieel, oplosbaar wordt
hulde en dank aan dc Ameri
kaanse en Canadese hulp op dit ge
bied volgde hierop is in dit op
zicht het vooruitzicht beter gewor
den. Voor het gevaar dat we al to
zeer satelliet van Amerika zouden
worden, behoeft geen beduchtheid te
bestaan.
In 1951 rust op het apparaat
drieërlei taak. herhalingsoefeningen
van onze troepen uit Indonesië,
(men denke aan de te vormen drie
divisies), voortgang van de africh
ting van de nieuwe lichtingen cn in
richting van het mobiele magazijn
alsmede het mobiel maken van alle
onderdelen. Zo zwaar acht de minis
ter die taak, dat hij voorlopig hui
verig is voor aanzienlijke contin
gentsverhoging.
Tot de door hem beantwoorde
vragen behoorde ook die over de
topzware Generale Staf en dito or
ganisatie aan zyn departement.
Men kan staat maken op waak
zaamheid over dc nodige efficiency.
Dat minister Lleftinck te bedeesd
zou zijn met het tor beschikking
stellen van gelden voor de defensie
kon de bewindsman jhr. Ruys de
Beercnbrouck niet toegeven. Deze
zag zich voorts nog in ander opzicht
door de minister op zijn nummer
gezet, die zyn vergelijking tussen te
grote schrielheid wat betreft be
schikbaarstelling van geldmiddelen
voor de landsverdediging in de jaren
voor 1940 en de droeve gevolgen
daarvan, met hetgeen thans in dat
opzicht zou zijn waar *te nemen,
„caricaturaal" noemde.
In de ochtendvergadering beukte
de heer D e D r e u (P.v.d.A.) zwaar
op de vooral door de C.H.-heer Vix-
seboxse verdedigde stelling, dat de
Advertentie (I M
TRIX BOUWDOOSJE en MOTOREN
overal verkrijgbaar
Importeur; J TH. KAMLAG N.V.
Keizersgracht 272 Amsterdam
financiële en sociaal-economische
politiek ondergeschikt diende te z|Jn
aan het defensiebeleid. Tegen zulk
..spelen met. vuur" trok hy geducht
van leer. Tot een nevenschik
king van deze groepen van belan
gen enz. was zijn fractie bereid, aan
gezien zy nu eenmaal vanwege de
bittere noodzaak de hoge militaire
uitgaven meent te moeten aanvaar
den. Dit mocht echter niet lelden tot
een genoegen nemen met afbreking
van de sociale voorzieningen. En
men had er zich goed rekenschap
van te geven, dat landsverdediging
niet slechts verdediging van het ter
ritoir, doch tevens van het behoud
der in het sociaal-economische vlak
gelegen menseiyke vryheden omvat.
Met aantekening van het commu
nistische „tegen" gingen de begro-
M1N1STEH S'JACOB
tingen 1950 van Oorlog cn Marine
er zonder hoofdelyke stemming
door.
Vanavond uitzending over
Benelux
DEN HAAG. - Ter gelegenheid
van het vfjfjarig bestaan van het
comité Benelux zal vanavond om
8.05 uur een Bcnelux-uitzending
plaats vinden in de rubriek „Het
Zoeklicht".
NAARTOE
mv oc
Minister Van den Brink laat een somber
geluid horen
(Van onze parlementaire radecteur)
DEN HAAG. Hoewel de productie over de gehele wereld groter is
dan ooit, en Nederland daarbij met een stijging van 25 sedert '39. nog
gunstig afsteekt bü de andere O E.E.S.-landen. heeft minister'v d. Brink
dc Tweede Kamer toch een sombere mozaïek van ons economisch leven
voorgehouden. Onze producticvcrmeerderlng is n.l. nog onvoldoende, om
dat wü met een grotere oorlogsschade te kampen hebben en aan een snel
groeiende bevolking werk moeten verschaffen. Voor deze industrialisatie
zUn Investeringen nodig.
In '48 kwamen in Nederland
voor het eerst consumptie en pro
ductie in evenwicht. Maar de in
vesteringen moesten toen nog gro
tendeels met buitenlandse hulp
gefinancierd worden. In '49 trad
een abrupte verbetering in zodat
90% der investeringen zelf kon
worden opgebracht. Voor dit jaar
wordt het netto-verschil tussen
productie echter geschat op j.t
milliard, zodat wij onze investe
ringen nog maar voor 75% zelf
kunnen financieren, d.w.z. dat een
kwart resulteert in een tekort op
de betalingsbalans, dat vermoede
lijk over 1950 1 milliard zal be
dragen.
Ontwerp - Kerkorde
krijgt kracht van
kerkelijke wet
IN 1816, toen Nederland on
der de Franse bezetting was
uitgekomen, bleek er allerwe
gen zoveel aan geestelijke
kracht te zijn ingeboet, dat niet
dan met grote moeite velen
zichzelf konden hervinden.
Aan de Hervormde Kerk, de
oude volkskerk, is dit toen al
thans niet gelukt. Zij kon haar
eigen regering en organisatie
niet aan, en Koning Willem I
kon haar daarom vrij gemak
kelijk een „statuut" opleggen,
een bundel reglementen, die
tot 1945 in feite de Hervormde
Kerk leidden en regeerden.
Niet de Classicale Vergadering,
grondvergadering der Kerk,
was haar geestelijk bestuurs
apparaat. Ook niet de Generale
Synode, als „kerkeraad der
Kerk", maar een Algemene Sy
node, die in wezen slechts ad
ministratief bijeen kon hou
den, wat geestelijk geen een
heid was.
De grote geestelijke bewegingen
van de 19c eeuw, troffen de Kerk in
het hart. Het „modernisme" ontstond,
met als tegenhanger een bewuste
verschuiving naar rechts Twee af
scheidingen waren daarvan o.m. het
gevolg, aderlatingen van betekenis.
In 1834 trokken de huidige 1 Christe
lijk Gereformeerden de Hervormde
Kerk uit; in 1886 de Gereformeer
de. o.l.v. Dr A Kuyper en de zijnen.
Achter bleef een zekere massa, die
geen eenheid was en die tientallen
Jaren lang de Kerk innerlijk ver-
felle kanselboodschappen tegen de
Jodenvervolgingen, tegen de Ar
beidsdienst, tegen het bedreigen van
leven en goed van duizenden bur
gers In vele gemeenten werd het be
sef levendig, dat alleen een Kerk. die
de dienst aan het volk wilde ver
richten. nog recht en reden van be
staan had. En dat daarvoor de strijd
dor richtingen, die zulk ccn dienst bij
voorbaat onmogelijk maakte, diende
te worden beslecht. Het verlangen
kwam op om gezamenlijk de Kerk te
reformeren naar haar eigenlijke we
zen Uit dit verlangen werd „Ge
meente-opbouw" geboren. Haar lei
dende figuur was prof. dr H Krae-
mer, toen Hoogleraar te Leiden en
thans directeur van het Oecumenisch
Instituut te Bossey (Zwitserland).
Telkens wanneer ook thans, na moei
zaam en veelvuldig kerkelijk ge
sprek. in dc gemeenten deze rich-
tingsstrijd wordt beslecht, is dat nog
steeds uitvloeisel van „Gemeente
opbouw", van het werk van Kraemer
en de zijnen.
Werd dit verlangen geboren buiten
gevangenis en concentratiekamp, de
maatregelen, die de Duitsers tegen
verschillende kerkelijke leiders
niet alleen uil de Hervormde Kerk
namen, maakten, dat de straf ccn
deeld hield door haar richtingsstrijd, *egen werd. Achter het prikkeldraad
OP dit ogenblik vergadert op ..Woudschoten" te Zeist de Generale
Synode der Nederlandse Hervormde Kerk. In een zitting die drie
weken zal duren, zullen de synodeleden dc laatste hand leggen aan het
nu drie Jaar in discussie zijnde Ontwerp-Kerkorde. Over enkele dagen
zal de eindstemming over het reeds ln eerste lezing aanvaarde ontwerp,
plaats vinden in een dubbele Synode, bestaande uit 90 leden, en wel
voor elke der 45 classes twee afgevaardigden. Wanneer met tenminste
60 stemmen het Ontwerp wordt aangenomen, zal het kracht van ker
kelijke wet krijgen. Overgangsmaatregelen cn aanpassingen vergen
dan nog enkele
maanden. zodat
eerst op 1 Mei 1951
de nieuwe Kerkor
de in haar geheel
zal functlonneren.
Wat aan dit alles
is voorafgegaan en
welke betekenis
het heeft, niet al
leen voor de Her
vormde Kerk. maar
ook voor ons volk,
willen wij in en
kele artikelen on
der de aandacht on
zer lezers brengen.
J
die bovendien naar buiten toe dui
zenden van haar vervreemdde.
Dc roep om reorganisatie klonk
reeds door van het midden der vo
rige eeuw af Zij werd steeds ster
ker. maar voorstellen, de Kerk te
rug te brengen tot haar belijdenis en
haar weer ten volle de dienst aan het
volk te doen verrichten, konden nim
mer een meerderheid vinden. De tijd
daarvoor was blijkbaar nog niet ge
komen. Die tijd kwam, toen land en
volk en Kerk in de nood van een
nieuwe b^zettine kwamen: die van
de jaren 1940—1915,
Nieuwe moed
Allerlei gruwelyk onrecht, door de
bezetter ons volk aangedaan, gaven
aan de leiding der Hervormde Kerk,
zonder dat deze daartoe in feite een
kerkelijk recht had. de moed om
openlijk te spreken en te handelen.
Men herinnert zich ongetwijfeld de
ontmoetten clkanr mannen, die sa
men in één Kerk leefden en werk
ten. doch. óf elkaar niet kenden, of
met zekere argwaan langs elkaar
heengingen Maar ln de gezamenlijke
benauwdheid, kwam een ontmoeting
tot stand, die heilzaam is geweest
voor de betrokkenen, en die haar
vruchten afwierp in dc gehele Kerk.
Wij herinneren in dit verband aan
drie namen: dr K HE Gravemeyer,
destijds secretaris van de Alg. Synode
prof. dr H. Kraemer en prof dr W
Banning, de huidige hoofddocent
allerlei arbeid, lange tijd namens de
Kerk, of In haar schaduw verricht,
rechtstreeks kerkelijk werk moest
worden om haar aan de greep der
Duitsers te doen ontkomen. Andere
arbeid, te lang buiten de verant
woordelijkheid van Kerk cn Ge
meente gebleven, werd aangepakt.
De zg. „Lutherse Kring", die ener
zijds het kerkelijk verzet leidde en
anderzijds de Kerk wilde voorberei-
aan „Kerk en Wereld" en een der den op haar geestelijke hergeboorte,
directeuren van dit Instituut. bereidde de grondslag voor de nieu-
Ar. wc Kerkorde voor. Zonder deze im-
nieuive ta/lk mers, die de oude reglementen voor-
goed zou terzijde stellen, kon de Her- 11Drl,
,5 d« ?°floftjaren'4 en onmid; vormde Kerk haar taak en opdracht beid beginnen Haar voorzitter prof
dellljk daarna, trokken zij samen het niet herwinnen of vervullen dr S F H. J Berkelbach van der
land in om de kerkeraden voor hun Onmiddellijk na de oorlog vond dit Sprenkel kon'het Ontwerp wn de
veran^voordelijkheid te stellen: sa- alles gestalte ln een unaniem besluit Generale Synodeaanb7ed?n \n de
men Kerk te *Un. Een begin kon der ..hogere besturen" het ..oorlogs- Domkerk te Utrecht op °4 November
daarmede worden gemaakt, doordat werk" der Kerk te consolideren en. 1947. op November
Dc Nieuwe Kerk te
Amsterdam, waar de
Generale Synode der
Nederlandse Her
vormde Kerk voor 't
eerst sinds 1816 als
kerkelijke vergade
ring bijeen kwam.
onder vlgueur van de „Werkorde"
een Kerkorde voor te bereiden die
dc Kerk zou funderen in Schrift en
Belijdenis. De Algemene Synode
werd ontbonden en op 1 October
1945 kwam, in tegenwoordigheid van
vele gasten uit binnen- en buiten
land. de Generale Synode bijeen. In
de Nieuwe Kerk te Amsterdam, op
historische bodem. Voor het eerst na
130 Jaar, Haar eerste voorzitter werd
ds W. A. Zeydner, predikant te Rot
terdam. Scriba werd dr E. Emmen,
toen predikant te Haarlem.
De inmiddels benoemde „Commis-
sie voor de Kerkorde" kon haar ar-
Het evenwicht zal op de een of
andere wijze hersteld moeten wor
den. Voor de gedachte van drs.
Neder horst (P. v. d. A.) in
vesteringen over een langere pe
riode uil te smeren, was minister
v. d. Brink echter niet te vinden.
Hij geloofde n.l. niet, dat herbe
wapening de voor tie toekomst te
scheppen werkgelegenheid gerin
ger zou maken gelet ook op de uit
Indonesië teruggekeerde militai
ren.
Wel was hij bereid om onnodige
investeringen af te kappen én
hij had hierbij vooral de investe
ringen van lagere publiekrechte
lijke lichamen op het oog maar
over het geheel genomen moeten
zij eerder uitgebreid dan inge
krompen worden; omdat in de af
gelopen jaren het voor de indus
trialisatie benodigde peil niet werd
bereikt.
Hoezeer hem dit menselijk ook
kon spijten, een andere uitweg dan
beperking der consumptie zag hij
eigeniyk niet. Dit. nadat hy aan
de hand van een zeer uitvoe
rig cijfermateriaal had aangetoond
dat het gemiddeld verbruik in
Nederland vergeleken met voor
de oorlog was gedaald, zij het.
dat een aantal producten als ciga-
retten, gebak, groenten, margari
ne. melk, textiel, auto's en elec-
trlclteit hierop een uitzondering
vormden.
In het licht van deze situatie,
zo vervolgde hij, heb ik onlangs
ook gezegd, dat we ernstig dienden
te overwegc-n of niet verlenging
van dc werktijd nodig is, zoals ook
de Amerikaanse regering in oor
logstijd deed.
Deze uitlating had de heer
Suurhof (PvdAechter toch
niet kunnen bevredigen. Zij had
z.i. grote spanning in de arbei
derswereld teweeg gebracht en
stellig niet bijgedragen tot verho
ging van de arbeidsproductiviteit.
Minister v. d Brink antwoord
de, dat hij geenszins een algehele
verlenging voorstond. Er zal be-
drijfstaksgewijze zorgvuldig nage
gaan moeten worden wat dient te
geschieden als andere middelen
falen. Want onze arbeidsproduc
tiviteit is, vergeleken met voor de
oorlog, relatief minder gestegen
dan in omringende landen al
moet men hierbij wel bedenken,
dat dit ook een gevolg kan zijn
van het feit, dat Nederland vroe
ger reeds op zulk een hoog peil
stond.
Hay Robinson tegen
Pool Walzack
PARIJS. Zaterdag, 16 Dec.
bokst, zoals gemeld, de Amerikaan
Ray Robinson. wereldkampioen
weltergewicht. u enève. Zijn te
genstander r." I ci 1 echter niet de
Franse middengewichtkampioen
Kid Ifarcel zijn maar de uit Polen
afkomstige Franse bokser Walzack.
Dc twee hebben elkaar reeds in
de Ver. Staten ontmoet en toen
won Robinson op punten.
Er is voorts sprake van een wed
strijd RobinsonVillemain, te
houden in het Parijse sportpaleis
in de loop van December, maar
hiervoor zijn de contracten nog
niet getekend.