13 T T 1\| TY^ Toch eert uitstekend stenograaf
Instituten leveren perfect geschoolde
kantoorbedienden af
Recht en reden van bestaan:
dienst aan allen
Vrees voor grootfieid soms baanbrekend
voor middelmatigheid
hefariute 4
De Verwachting
Moet U eens
mm
l correspondent of telefonist
Jeter resultaat met
middelen tegelijk
OUDE VOLKSKERK HERNIEUWT ZICH (II)
Zaterdag 2 December 1950
Op een kleine machine met zes
toetsen neemt de blinde steno
graaf vlot een dictaat in kort
schrift op. De lange smalle pa
pierstrook met in geprikte tekens,
die uit het apparaat komt, laat
hij (of zij) later bij het uit
werken van het dictaat op de
normale schrijfmachine, door de
vingers glijden.
Nog altijd wordt een groot aan
tal blinden opgeleid tot manden
maker (zie foto) of vlechter van
matten en stoelzittingen.
(Eigen foto).
den ook pianostemmers opgeleid en
masseurs en masseuses. Vele meis
jes worden tot hulp in de huishou
ding bekwaamd. En in ieder gevnl
krijgen allen er het gewone lager
onderwijs.
Men schrijft dat allemaal zo een
voudigweg neer. Maar het zal dui
delijk zijn, dat op dc blindenin
stituten een stuk heroïsche nrbeid
wordt verricht. Het resultaat is dc
moeite waard: Een blinde is geen
minderwaardige meer. Niet het ge
hele leven ligt voor hem open maar
wel een groot stuk van het leven
En er worden hem verscheidene
mogelijkheden geboden om als vol
waardige werkkracht in de maat
schappij een behoorlijk stuk brood
te verdienen.
N 1922, toen Harding President
en Calvin Coolidge Vice-Pre
sident van de Verenigde Staten
was, vroeg ik eens een hoogge
plaatst en ervaren Amerikaans
ambtenaar, hoe het mogelijk u'as,
dat het Amerikaanse volk mannen
van zo geringe intelligentie met de
hoogste verantwoordelijkheid kon
belasten. Er was alle reden tot die
vraag. Harding, die wij op zijn ge
regelde persconferenties aan net
woord noorden, kon van verbijste
rende hulpeloosheid zijn. Over
Coolidge, wiens onvermogen om te
praten spreekwoordelijk geworden
is, zegt een oordcel van de scherpe
mensenkenner, onze Minister van
Buitenlandse Zaken Van Karnc-
beek. genoeg. „Ik begrijp i*u". zo
rei hij, waarom Vice-President
Coolidge kalf en koe in zijn naam
heeft. Ik heb een hele avond naast
hem gezeten maar geen woord uit
hem kunnen slaan.'
De Amerikaan antwoordde op
mijn vraag: „Zo wil het de poli
tieke wijsheid. Onze constitutie
verleent de President zó grote
macht, dat het gevaarlijk is die aan
sterke handen toe te vertrouwen.
Telkens weer hebben sterke pre
sidenten ons allerlei complicaties
bezorgd De laatste voorbeelden
zijn Theodore Roosevelt en Wilson
geweest".
Harding is, naast zijn opvolger
Coolidge, wel een van de ergste
producten geweest van dit systeem.
Men heeft, in zijn dagen, getracht
zijn reputatie wat op ie kalefateren
door een vrome, officiële legende
dat hij de vader zou zijn geweest
van het denkbeeld van een Paclfic-
Conferentie. Hij zou zich op zijn
jacht in afzondering hebben bege
ven, dagen lang met niemand heb
ben gesproken en daarna met het
plan kant en klaar voor de dag
zfjn gekomen. Niemand die hem
kende, geloofde daar een woord
van. Men wist overigens, van wie
het denkbeeld was uitgegaan.
Op een dag verklaarde hij in z(jn
persconferentie, op een vraag van
een Engels journalist, dat hij be
reid was na de conferentie aan
garanties, ook voor Europa, te den
ken. Of iets van dien aard Het
ging dwars tegen de officiële Ame
rikaanse politiek, en nog meer te
gen dc openbare mening in. W(j
allen, toehoorders, waren over deze
evidente vergissing verbaasd. Ons
tvachten was nu op het onvermij
delijke dementi. Dit kwam, in wat
vage vorm Maar niet vaag was
wat erop volgde: De President zou
voortaan alleen op schriftelijk in
gediende vragen antwooiden! Har
ding was onder een hoognodige
censuur gesteld.
Het einde is droevig geweest. In
Augustus 1923 stierf hij. In Octo
ber 1930 verscheen de eerste oplage
van een boek van Gaston B
Means, de politieman die met de
zorg voor z\jn veiligheid belast was
geweest. Means vertelt dat de Pre-
HERINNERINGEN
(aart internationale politici
van
Dr M. van Blankenslein
sident zó diep gecompromitteerd
was geraakt door de bekende!
corruptie in zijn omgeving dat
zijn vrouw, die steeds zijn in ver
stand ver superieure, bescherm
engel cn impresario geweest was,
geen uitweg meer had gezien om
zijn eer te redden dan een plotse
linge dood. Dit wordt met details
verhaald. Er is nooit reactie op
gekomen.
Wat dan Harding tot President
had gemaaktIets heb ik daarvan
Ieren begrijpen Eens ging ik op
de thee in het Witte Huis Er wa
ren vele honderden gasten. Aan
de ingang stonden de President cn
Mevrouw Harding om de gasten
hoofd voor hoofd de hand te druk
ken. En zo hartelijk, zo overtui-
gend klonk zijn stem als hij iedere
gast afzonderlijk zijn vreugde uit
drukte over zijn of haar komst,
dat men naar binnen ging in het
prettige gevoel, een goede daad te
hebben gedaan door dc President
met dit bezoek te verblijden.
Dat is ook een kunst Et zijn
Engelse aristocraten die haar voor
treffelijk verstaan. Maar geen hun
ner heb ik het ooit zo overtuigend
horen doen als President Harding
Tut oyeren
Er wordt dikwijls geprotesteerd
tegen het tutoyeren van leveran
ciers, conducteurs, enz. Terecht,
want het is zéér onbeschaafd. Nu
de andere zijde van de medaille:
dezer dagen kwam de postbode bij
mij boven op de eerste etage en
zei: „Ik hoor dat je niet kunt lo
pen, daarom kom ik bij jou!" Dat
hij die moeite nam was heel vrien
delijk van hem. Ik geloof ni»-*, dat
postboden iets dergelijks verplicht
zijn. Maar ik stoot mij er aan, dat
hij een dame, een oudere dame.
tutoyeert. En wat vindt u, redac
tie?
T. de K. G
(Wij kunnen, omdat w\i niet alle
bijzonderheden weten, het geval
dal hier gesignaleerd wordt niet
helemaal beoordelen en moeten
daarom aannemen, dat inzendster
terecht onaangenaam getroffen
was. In het algemeen echter moet
men, geloven wij, gevallen als
r
IT is het drietal van .Gemeenteopbouw', dat ccn zeer groot aan-
■LJ deel heeft gehad in de reorganisatieplannen van de Hervormde
Kerk. Kort na dc bevrijding zijn door het gehele land samenkom
sten gehouden met kerkeraden en gemeenteleden, waarop deze voor
mannen ven de vernieuwingsbeweging hebben gesproken over de
kerk. dw opnieuw Kerk moest worden. Hun woorden vonden weer
klank cn niettegenstaande het verzet van uiterst links cn uiterst
rechts kwam een Generale Synode bijeen, die thans dc laatste hand
legt aan een nieuwe kerkorde.
-
Prof. dr H. KRAEMER
tegen zoveel arbeid, die thans
rechtstreeks van de Kerk uitgaat,
blijkt weer in de Synode, dat zij
al dit werk voor haar rekening en
verantwoording neemt. Toen on
langs haar mening werd gevraagd
over bepaalde voorstellen tot be
zuiniging immers het „Collecte
plan" loopt begrijpelijkerwijs ach
teruit meende zij in grote meer
derheid, dat geen arbeid mocht
worden afgekapt, indien niet eerst
alle pogingen waren ondernomen,
de financiering van hel werk te
garanderen.
Stem tot de uereld
Drie jaar lang is nu over de
Kerkorde gediscussieerd. In heel
de Kerk, in kerkeraden en Classi-
cale Vergaderingen, op gemeente
avonden en op jeugdkringen. Het
door de Generale Synode uitgege
ven boekje „Proeve van een nieuw
belijden", dat de fundering der
Kerkorde in de belijdenis der Kerk
nader omschrijft, vond zijn weg
in honderden gemeenten. Naast de
vele arbeid aan de Kerkorde, bleef
de Hervormde Kerk open oog Heb
ben voor de situatie van het ogen
blik, in land en wereld.
Zij sprak een en andermaal over
Indonesië, gaf haar Boodschap uit
met betrekking tot het Communis
me. riep op tot gebed in bepaalde
noden, nam een levendig aandeel
aan het oecumenisch werk der
Prof. dr W. BANNING
hierboven omschreven zo zien. dat
het tutoyeren het gevolg is van een
langzaam gegroeide vertrouwelijk
heid tussen leverancier, besteller,
enz. enerzijds en hun cliënt of
cliënte anderzijds. Wij voor ons
zouden een dergelijke vertrouwe
lijkheid op prijs stellen en auar
verre de voorkeur aan geven bo
ven mogelijk wat correcter om
gangsvormen. Het betreft hier ech
ter een probleem, dat o.i. ieder
voor zichzelf moet oplossen en
waarin hij zelf zijn houding moet
bepalen. Red.).
Twee kinderen op één fiets
Met grote verwondering en ver
ontwaardiging heb ik vernomen,
dat het na 1 Januari 1951 verbo
den is. dat een volwassene twee
kinderen op één fiets vervoert.
Hebben samenstellers van deze
wet er geen ogenblik aan gedacht
wat dit betekent voor een gezin,
waar men een paar kinderen heeft
en niet in staat is deze van hun
derde jaar af een fiets te geven?
Voor de doorsnee arbeidersfamilies
verdwijnt hiermee de mogelijkheid
met de gezinsleden gezamenlijk de
vrije natuur in te trekken. Dat de
meeste ongelukken met rijwielen
veroorzaakt worden door het fiet
sen met twee kinderen, is iets dat
ik niet geloof.
J. WALSTRA
Dronkenschap en
léliouders
Als dronkaards niet in staat zijn
zich te beheersen moeten zij tegen
zichzelf beschermd worden Er is een
groep personen, die daar zeer goed
toe in staat is, n.l. dc caféhouders.
Maar zij laten de goeden niet te
na gesproken hun eigen belang
meestal zwaarder wegen dan hun
maatschappelijke verantwoordelijk
heid Kan nu de overheid de café
houders niet mede-aansprakelijk
stellen in gevallen van openbare
dronkenschap? Zouden in gevallen,
waarin uit dronkenschap benadeling
ontstaat, de benadeelden niet het
recht kunnen krijgen dc caféhouder
aan te klagen? J. SPAARGAREN.
caféhi
Repatriëring
Dr K. H. E. GRAVES! EY ER
Kerken,-, deed een duidelijk „Her
derlijk Schrijven" uitgaan met
betrekking tot het R.Katholicisme,
waarmee de Herv. Kerk haar po
sitie als Kerk der Reformatie aan
geeft. Zij sprak zich uit over het
Radiovraagstuk en over de Vakbe
weging, steunde en stimuleerde
allerlei arbeid, waar zij maar kon,
en neemt dientengevolge in ons
volksleven weer een plaats in, die
zij nodig heeft om haar stem tot
de wereld te doen doordringen.
De militairen, ingedeeld bij het
detachement, dat op 3 December
1948 als onderdeel van de F-bri-
gade naar Indonesië vertrok, wer
den grotendeels op 15 Maart 1948
onder de wapenen geroepen, zodat
zij thans bijna 3 jaar hun militaire
plichten vervullen. Sommigen van
hen zouden oorspronkelijk op 24
Juni 1950 thuisvaren, reden, waar
om zij hun bagage enige weken
voordien naar Holland stuurden.
Begin Juni werd bekend gemaakt,
dat het detachement voor afwikke
ling tot ongeveer September 1950
moest blijven. De mogelijkheid
werd bovendien geopend tot 1 Oc
tober door te dienen, met hieraan
verbonden voordelen Vele ser
geant-majoor-administrateurs zijn
hierop ingegaan. Tot hun grote te
leurstelling werd dc repatriëring
in October weer uitgesteld en
hoorden zij, dat op repatriëring
voor Januari 1951 niet moest wor
den gerekend. Waar andere mili
tairen waaronder ook admini
strateurs die later in Indonesië
k wamen reeds lang weer thuis zijn,
lijkt het mij nodig dat aan deze
onverkwikkelijke situatie zo spoe
dig mogelijk een einde wordt ge
maakt. H. VAN LEEUWEN
Donors en dokters
Met grote instemming luisterde
ik naar een radiouitzending, waar
in er op werd gewezen, dat dokto
ren f 80.declareren voor het
toepassen van een bloedtransfusie
(voor fondsleden f 50terwijl
de bloedgevers geheel belangeloos
alleen uit menslievendheid hun
bloed laten aftappen. Natuurlijk
moeten de doktoren voor hun werk
betaald worden. Maar als bloedge
ver vind ik, dat hier met twee
maten wordt gemeten. Door ver
zuim van werkzaamheden e.d. heb
ik als donor herhaaldelijk schade
gehad, waarvoor ik nooit enige
vergoeding ontving. Zou het niet
billijk zijn, indien patiënten, die
het betalen konden, ook aan de
donors een vergoeding gaven voor
eventuele onkosten.
I. VERSLOOT—VAN WEELDE
(Van onze speciale
verslaggever)
Een goede honderd jaar gele
den was er voor een kind. dat
blind geboren werd, maar één
toekomst weg gelegd: die van
bedelaar. Maar dc bedelaars op
straat, met het bordje ..blind" op
de borst en de voor een aalmoes
uitgestoken hand. zijn in ons
land een zeldzaamheid gewor
den. Het betekent nog steeds een
enorm gemis als men blind is.
maar vele blinden hebben ge
leerd zich over dat gemis heen
te zetten.
Ook een blinde kan zich
een voorstelling vormen van
de ligging van landen en
steden, bergen en rivieren
en zeeën in de wereld. Zijn
tastzin moet hem daarbij
helpen. Op deze foto ziet
men hoe een blinde jonge
man de globe aftast, waar
op de werelddelen enz. in
relief zijn weergegeven-
(Eigen foto).
Biina allen zijn tegen
woordig in staat een be
roep te leren De institu
ten leveren de natste
jaren b.v. ook volledig
geschoolde kantoorbe
dienden al, vooral ste
nografen en telefonisten.
Men moet beginnen
het blind zijn als een
gemis te aanvaarden.
Kniezen helpt niet. De
kop er voor, dat is de
enige oplossing. Aan
pakken en werken, har
der werken dan een an
der. En doorzetten! Dat
is een psychologische
kwestie. De omgeving
kan daarbij helpen. Door b.v. alle
overbodige beklag, dat de blinde
bovendien meer pijn doet dan troost
Hoezeer bij de blinden de tast-
pin dikwijls in staat is het ge-
\ichtsziniulg te vervangen, de
monstreren deze blinde jongens,
uitstekend met de mecano-
ioos weten om te gaan en
tnappe constructies bouwen.
(Eigen foto).
Advertentie (LM.)
Chelarine „4" bevat 4 genees
middelen, elk stuk voor stuk
ll wereldberoemd. Maar in één
labiet verenigd, is de werking
nég beter, zodat zij ook helpen
bij hevige pijn ol griep, wan-
ieer een ander middel (aalt.
s ®n griep - 20 tabletten 4 I 0.76
schenkt, na te laten. De beste hulp
geeft men de blinde door hem te
leren zich zelf te helpen.
Dat nu wordt gedaan op de uit
stekende blindeninstituten, die ons
land rijk is. In Bussum heeft men
b.v. het grote neutrale Blindenin
stituut. wel het grootste in den
lande. In Grave heeft men er twee
voor katholieken en in Zeist heeft
men het Christelijke Blindeninsti
tuut „Bartimeus". Er zijn ook in
ternaten bij. In de techniek van
het onderwijs ontlopen de inrich
tingen elkaar weinig.
Braille-schrift
Het braille-schrift. de grootste ze
gen. die men de blinden tot nog
toe heeft kunnen schenken, is de
basis van het onderwijs. De letters
worden voorgesteld door groepjes
in papier geprikte puntjes. Als een
blinde er met zijn vingers overheen
strijkt, leest hij vlot iedere tekst,
tot hele romans, leerboeken, tijd
schriften en de partituren der grote
componisten toe. De kinderen van
..Bartimeüs" in Zeist hebben ons
oaarvan verscheidene staaltjes ge
geven.
In een der lokalen zit een meisje
piano te spelen, op haar schoot een
•vel papier met braillctekens, waar
op ze nu en dan tast om het noten
beeld in zich op te nemen. Ze speelt
het stuk voor ons. met gevoelige
aanslag. Ze is zeventien jaar cn wil
piano-lerares worden.
Steno-machines
In een ander lokaal demonstreert
een meisje ons de steno-machine,
een eenvoudig apparaatje met 6 toet
sen, waarmee vlot een dictaat in
braille-steno wordt opgenomen Er
loopt een lange smalle papierstrook
door het apparaat, waarin de te
kens worden geprikt, die de blinde
later vlot aftast om dan het steno
gram op de gewone schrijfmachine
uit te werken.
„Een blinde kan een uitnemend
stenotypst en veirgaderingssteno-
graaf worden", zegt de directeur,
de heer J. Laansma. „Maar hij moet
meer presteren dan een ziende als
hij wil slagen in de maatschappij,
niet honderd procent maar min
stens 110 Cc. Meestal wordt hij op
een groot kantoor correspondent in
de moderne talen. Want behalve
voor het Mulo-diploma wordt hij
op de blindeninstituten ook opge
leid voor de diploma's Nederlandse,
Franse, Engelse en Duitse handels
correspondentie."
„Ook telefonisten leiden wij op.
Het voornaamste is dat ze over een
zeer goede ontwikkeling beschik
ken. Het gebruik van de apparatuur
leren ze in één dag. Voor de blinde
telefonist moet een speciaal toestel
bij geplaatst worden, dat in plaats
van flikker lichtsignalen, geluidssig
nalen geeft."
Velerlei beroepen
Natuurlijk kan men op de blin
deninstituten ook nog steeds leren
mattenvlechten, stoelenmatten. man
den maken enz. Enige tijd geleden
heeft men in Zeist een volledig be
kwaamd fietsenmaker afgeleverd,
die nu als blinde met succes een
eigen reparatie-inrichting drijft. Be
halve organisten en pianisten wor-
„De aarde vol van heerlijk-
eid"
Papier is hoe schaars ook. ge-
uldig. Dus kunnen wij dat wel
terzetten dat de aarde vol van
eerlijkheid is. llaar ik zie de
:hampere gezichten al van wie
't vanavond lezen. Heerlijk-
eid? Toch zeker niet de peper-
oten en taai-taai. de heeriijkhe-
tn (let op het meervoud!) voor
mderen; zelfs niet de punch en
alkoenenbout door Mac Arthur
vroeg aan zijn mannen bc-
>o/d. Het gaat niet om de ma-
ric, als onze Koningin spreekt
>cr de heerlijkheid van het
ven in deze tijd, in deze we
id Het is gedurfd gezegd, om
it criticasters goedkoop kunnen
|ojion; makkelijk gezegd, als er
"en materiële zorgen zijn. Maar
'e de zorgen bevroedt aan re-
sren verbonden, luistert Ver-
]asd cn met groeiende hoop.
ant heerlijkheid is er niet zo-
nar. is er niet los van den
eer Dal bedoelt dc profeet
'saja ook als hij doorgeeft, wat
U] aan Gods kant verneemt:
ciliy. heilig, heilig is dc Heer
'r heerscharen! De ganse aarde
fan zijn heerlijkheid vol!"
pajn zag het toen evenmin
-lc'1 heen of bij zichzelf, als
Ru. En toch gaat het popelen,
org en begint dc adventstijd. De
pachting van Gods heerlijk
en. die niet is gebonden aan
K,aatiPf hjd, maar aan dc komst
n Christus, ook in uw leven.
OBERMAN.
Kerkorde ontmoet
steun en verzet
WIJ hebben in ons land op
allerlei gebied veel „oor
logskinderen" gehad, produc
ten van idealen en wensen, die
in de jaren van druk ontston
den als hetgeen dat na de oor
log land en volk zou kunnen
vernieuwen, geestelijk, politiek
en maatschappelijk. Vele dezer
oorlogskinderen zijn een vroeg
tijdige dood gestorven, want al
spoedig bleek, dat de moed en
de energie, het geloof vooral
ook, om hen tot volwaardige
mensen op te kweken, niet
konden worden opgebracht. Er
werd teruggekeerd tot de oude
schema's en tegenstellingen.
Te merkwaardiger en verblij
dender was het. dat in die oude
Hervormde Kerk, door velen voor
Op 24 November 1947 bood de
Commissie voor de Kerkorde,
prof. dr S. F. H. J. Berkelbach
van der Sprenkel (links) het
ontwerp-kerkordc aan de Gene
rale Synode aan in de Utrechtse
Domkerk. Ds W. A Zeydner uit
Rotterdam aanvaardde als prae-
ses van dc Generale Synode het
ontwerp.
slaperig, zelfgenoegzaam en naar
binnen gekeerd aangezien, een en
ander gestalte heeft gekregen, dat
nis vernieuwing uit de bezettings
tijd is te voorschijn gekomen.
Ook de Kerk heeft enkele oor
logskinderen moeten prijsgeven. De
richtingsstryd is door het toen
aangevangen kerkelijk gesprek
niet overwonnen. Er zijn altijd nog
groepen, aan de rechter en linker
flanken, die zich niet kunnen los
maken van 1816. Er is een tradi-
tionaal middenstuk, dat de veilig
heid van het oude dikwijls ver
kiest boven het avontuur van het
nieuwe en het nog maar aarzelend
waagt „gevaarlijk" kerkelijk en
christelijk te leven. Maar daar
staan de niet-mislukte oorlogskin
deren dan toch tegenover. De
Kerkorde is er één van Het reeds
zozeer uitgebreide werk van „Kerk
cn Wereld" te Driebergen, is een
tweede. Het w.eekblad „De Her
vormde Kerk" en de kerkelijke
publiciteit in het algemeen, is een
derde. Zeer veel arbeid door tal
van „Organen van Bijstand" ver
richt, vond een plaats Kortom, de
Hervormde Kerk heeft 'n oorlogs
winst geboekt, uit het ernstig ver
langen van velen harer voorgan
gers en leden, door de dienst van
het apostolaat allen te dienen, die
bereikt kunnen worden.
Weerstand
Daarom staat de nieuwe Kerk
orde in het teken van dat aposto
laat. De Kerk, sprekend en hande
lend in een veranderde wereld,
onder mensen, die leven uit angst
om bestaan en toekomst voor zich
en hun kinderen, of die zich in een
hol nihilisme hebben gestort, om
dat zij zich zin en doel van het le
ven niet meer herinneren, weet,
dat zij de dienst aan allen heeft te
verrichten, om recht en reden van-
bestaan te behouden.
Deze taak is neergelegd in de 27
artikelen van het Ontwerp, terwijl
de Ordinantiën in feite het uit
voerend orgaan zijn van de geeste
lijke grondslag der Kerk.
Zo blijkt uit artikel X, welke die
grondslag is: Schrift en Belijdenis.
En hoe hij gehandhaafd zal wor
den: „De Kerk weert al wat haar
belijden weerspreekt."
Maar het is ook dit artikel, dat
weerstanden en wantrouwen heeft
opgewekt. Eerstens bii de uiterste
rechtervleugel, bij de Gerefor
meerde Bond. Men wil aan die
zijde altijd nog meer formulieren
dan reeds is geschied en verlangt
geloofsomschrijvingen, die precies
zullen aangeven, wat de meningen
en gedachten van de eigen groep
dekt. Of bij uiterst links de zg.
Zwinglianen. Een kleine minder
heid. die elke formulering en
handhaving van belijdenis of het
stellen van 't.gezag der H. Schrift
verwerpelijk acht. In het midden
de rechts-vrijzinnigen. die zich in
de Kerkorde geheel kunnen vin
den. zij het ook. dat zij op be
paalde punten met enige schroom
volgen.
Intussen moet geconstateerd
worden, dat verschillende predi
kanten van uiterst rechts zich
hebben losgemaakt uit een in we
zen sectarisch streven hunner
groep en con amore in het ver-
nieuwingswerk der Kerk mede ar
beiden, terwijl vele vrijzinnigen,
mede door een open en eerlijk
kerkelijk gesprek, de rechtzinnigen
in het geloof hebben herkend
cn andersom! waardoor in ge
meenten en synode een vruchtbare
samenwerking kon worden ver
kregen.
Indien de goede wil tot deze sa
menwerking ooit is gebleken, is
dat het geval in de Generale Sy
node. Uit de aard der zaak zyn
daarin alle groeperingen aanwezig.
Wanneer dan blijkt, hoe het Ont
werp Kerkorde in eerste lezing
met vrijwel algemene stemmen is
aanvaard, dan blijkt tevens hoe
zeer, in een zich verantwoordelijk
wetend werkcollege, het belang
der gehele Kerk ernstig wordt ge
diend.
Waar er bijvoorbeeld in som
mige gemeenten weerstanden zijn
