Vakbeweging op Sumatra vecht
legen Westerse ondernemingen
Bronchitis
WYBERT
Eerst t pakje sigaretten
daarna de lucifers
1000 WOORDEN
VROUWEN!
„ROL DE MATJES OP"
Communistische in vloed gaat
economische leven bedreigen
vi 25 zaken over geheel Nederland
ZOEKLICHT
Onze kleinheid is de
kracht van Stalin
Welkom aan het „Nu syt
wellecome...
Voorkom
heesheid!
Kolentckort in
Europa
Na de relletjes te
Singapore
Dinsdag 19 December 1950
Hoe lang..
denken zij..
...dat dit spelletje.
.duren kan
Protest tegen toekenning
Prijs van Antwerpen
BRUSSEL De besturen van de
Vereniging van Vlaamse Letterkun
digen en van de Vlaamse Pen Club
hebben geprotesteerd tegen het feit,
dat de jongste letterkundige prijs
van de provincie Antwerpen niet
werd toegekend aan Marnix Gijscn's
..Joachim van BabyionBedoeld
boek was eerst eenparig door de
jury ter bekroning voorgesteld, doch
de bevoegde instantie heeft nader
hand het reglement der premièn ge
wijzigd in dier voege, dat voor be
kroning niet in aanmerking kan ko
men een werk „waarin op ergerlijke
wijze de morele gaafheid en de tra
ditionele principes van ons volk
worden aangetast"
Vrijstelling van de
luisterbijdrage
DEN HAAG Zij, wier inkom
sten een door de directeur-generaal
der PTT in overleg met de minister
van Sociale Zaken vast te stellen
bedrag niet overschrijden, kunnen
van de verplichting tot het betalen
van de luisterbijdrage worden vrij
gesteld. De hiervoor geldende nor
men worden met ingaang van 1
Januari a.s. verhoogd. Aanvragen
om ontheffing kunnen per formulier
l. dat kosteloos op een postkantoor
verkrijgbaar is. bij de burgemeester
van de plaats van inwoning worden
Ingediend.
Advertentie (LM.)
Vrouwen hebben vaak moeilijke en
pijnlijke tijden. Zij kunnen deze aan
merkelijk verlichten, ja die pijnen
doen verdwijnen door het gebruik
van Toga], de grote pijn ver drijver.
Togal is onschadelijk voor hart,
nieren en maag. Bij apotheek en
diogist 0.83. 2 08 en 7.94.
Cultureel congres in 1951
DEN HAAG. Gedurende de
tudieconferentie, die door het Ne
derlands Cultureel Contact op
Woudschoten" te Zeist werd ge
houden, heeft men zich geruime
tijd bezig gehouden met de plan
nen voor een nationaal congres
de Nederlandse cultuur en
haar toekomst. Men hoopt dit con
gres in het begin van 1951 te
ien.
(Van ccn onzer verslaggevers)
DEN HAAG. De Vakverenigingen en boerenbonden op
Oost-Sumatra, waarin de communisten meer en meer de lei
dende rol gaan spelen, voeren een voortdurende actie tegen de
Westerse ondernemingen, vertelt de heer A. S. L. Spoor, voor
zitter van de Dcli Planters Vereniging, die sinds enige weken in
ons land verblijf houdt. Zij doen dat onder het motto „rol de
matjes op", en richten hun actie op twee factoren, die voor de
tabakscultuur een beslissende rol spelen bij de productie: ar
beid en grond.
Wat het eerste betreft, stellen de
bonden onvervulbare looneisen. Men
kan zeggen, dat tot 1949 de lonen
inderdaad betrekkelijk laag waren,
hoewel de arbeiders naast het loon
een goede verzorging kregen. Nog
altijd worden, naast het loon. rijst,
klapperolie, textiel en andere pro
ducten gratis aan de arbeiders ver
strekt. Na het eerste grote looncon-
flict hebben de ondernemers eigen
lijk voortdurend toegegeven aan de
steeds verder gaande eisen. Op het
Advertentie (LM.)
\Waarborg\J) qgJE O
alleen bij
ogenblik is het dagloon 7.20. Daar
kan zelfs een arbeider met vrouw
en vier kinderen van overhouden,
hetgeen ook door de vakbondleiders
wordt toegegeven. Er zijn niettemin
opnieuw eisen gesteld, waarvan nie
mand de redelijkheid nog kan vol
houden, nl. 17 gulden per dag. een
gratificatie van eén maand loon ter
gelegenheid van het Indonesische
Nieuwjaar en van vier maanden
loon op 1 Mei. Dit zou, voor de ta
bakscultuur. 232 millioen kosten.
De actie tegen de gronden is van
een rechtstreekser karakter; daaruit
spreekt nog veel duidelijker de ob
structieve bedoeling. Het is met ta
bakscultuur zo. dat na een oogst de
grond zeven jaar nodig heeft om
zich te herstellen. Dan woekert er
bos over het terrein, dat aan het
eind van de zeven jaar gekapt
wordt. Elk jaar is er dus slechts
een zevende deel in gebruik van de
enorme oppervlakte land. welke
door de tabaksmaatschappijen ge
bruikt wordt. De rest ligt. ogen-
s c h ij n 1 ij k. braak. Aangezet door
de boerenbonden is nu de bevolking
zich gaan vestigen op deze gronden.
Er wordt, bijzonder onoordeelkun
dig. wat rijst verbouwd, hier en daar
zijn wat pisangbomen geplant. Maar
deze cultuur wordt niet intensief be-
Productiviteit
omhoog!
~~N
wilt roken,
U eerst het
U kunt natuurlijk ook
de twee doosjes tegelij
kertijd te voorschijn
brengen. Die laatste ma
nier kost de halve tijd
van de eerste.
Nee, de Nederlandse
economie heeft er niet
veel nadeel van als U
het roken omslachtig
wilt doen. maar toch:
als het Uw taak was
de hele dag sigaretten
te roken, zoudt U met
de tweede manier een
veel hogere productie
halen.
Die laatste w erk-
methode bevordert de
productiviteit, omdat er
beter gebruik wordt ge
maakt van: tijd, ar
beidskracht, en mate
riaal.
Er rijn lieden, die er
hun beroep van waken
de werkmethode n
te verbeteren, die
productieverhoging van
10 tot 40%. Maar
slechts ccn klein ge
deelte van de Nederland
se industrie heeft nog
serieus aan verbetering
van de werkmethoden
gedaan.
Men kan er een enor-
1 Kunt u eerst net ie ueroen.Tt.-u, uit
iakje sigaretten uit Uw de kortste manier vin-
ak halen en daarna de den om een doel te bc-
ucifers. Zo doet haast reiken. Meestal halen
ederecn het. zij in de praktijk een
me verbetering van ver
wachten, indien de be
drijven te zamen of af
zonderlijk meer deskun
digen op dit gebied aan
het werk zetten.
En; de productiviteit
moet omhoog!
(Wordt vervolgd)
9 Ideeën gevraagd
T N allerlei bedrijven is wel een ideecn-bus te
vinden.
Vaak gaat het om niet meer dan zeer eenvoudige
trucjes kleine handigheidjes die juist een man van
de praktijk kent en waardoor de productiviteit kan
worden verhoogd.
U moet daar niet min over denken: in indivi
duele bedrijven wordt via zulke simpele verbete
ringen zeer veel bespaard. Maar hoe dikwijls blij
ven die verbeteringen niet alleen maar bekend
binnen een b e dr ij f, zodat velen er niet van
kunnen mee profiteren
Waarom geen centrale Nederlandse ideeën-bus?
In Den Haag is gevestigd de Contactgroep Op
voering Productiviteit (Kneuterdijk S). Daar stelt
men zich voor zulke zaken te gaan verzamelen.
Denkt u er eens aan!
En als u frappante gevallen kent van ondoelma
tige werkmethoden, denkt u dan aan deze rubriek:
Productiviteit omhoog!
(Wordt ook vervolgd).
oefend; zij is in tegendeel sterk ver
spreid. en bereikt niet meer. dan
juist dat de gronden ongeschikt wor
den om er straks tabak op te plan
ten.
Na de R T.C. overeenkomst had
den wij ondernemers gegronde hoop.
dat wij, onder een democratisch-so-
cialistisch regiem, zouden kunnen
voortgaan met het werk, dat de Ne
derlandse ondernemers sedert 80 jaar
op Sumatra hadden verricht. Wij
hadden vertrouwen in de mogelijk
heden van Indonesië, dat beschikte
over bekwame en integere leiders
als o a. drs Hatta.
Bovendien verwachtten wij, dat na
het tijdstip waarop onze rechten
zouden expireren, deze op enigerlei
wijze, verlengd zouden worden. De
tabakscultuur strekte zich toen uit
over 255.000 ha. grond. Om tegemoet
te komen aan de grondbehoefte van
de bevolking stelden wij de rege
ring voor om hiervan 130 000 ha af
te stoten. Wij kregen de toezegging,
dat onze concessierechten op de res
terende 125.000 ha zouden worden
omgezet in een nieuw recht, een
soort erfpachtovereenkomst. Van het
land. dat wij afstonden was 65 pet.
onmiddellijk geschikt voor inheemse
landbouw. De onwil van de vakbe
weging bleek hierna zeer duidelijk
de bevolking vestigde zich juist op
de gronden die wij overhielden cn
nodig hadden voor de tabak. Hier
door is wel duidelijk komen vast
te staan, dat deze occupatie van dc
gronden een politiek streven is. niet
gebaseerd op economische noodzaak.
„Waaraan ontleent de vakbewe
ging zijn kracht?", zo vroegen wij
de heer Spoor, „en wat stelt de re
gering er tegenover''"
Op Oost-Sumatra staat het politie
ke leven sterk onder invloed van
de overval, is het antwoord. Uit Ma-
lakka geschiedt een voortdurende
infiltratie van Chinese communisten
cn van communistische denkbeelden.
Twee vakverenigingen voeren dc
boventoon: de Sarbocpri (aangeslo
ten bij de Sobsi.) waarin communis
ten de leiding hebben, waarvan cr
zijn, die contact hebben met de
„Perkoma", dc Persatoean Kommu-
nis Asia, ccn geheel communistische
beweging dus. welke ook buiten In
donesië werkt Verder zijn cr dc
boerenbonden, met aan het hoofd
Tarigan. de man. die kortelings ge
dreigd heeft, dat de tabakscultuur
platgebrand zal worden, als de sou-
verciniteit over Irian niet wordt
overgedragen.
Bij mijn bezoeken aan Djakarta
heb ik voor het belang van een
voortbestaan der tabakscultuur, zeer
veel juist begrip gevonden bij de
financieel-economische Raad van
ministers: een begrip, dat echter
weinig of niet doorwerkte naar be
neden De nationale strijd voor on
afhankelijkheid is omgebogen tot
een sociaal-economische strijd. Wat
de bevolking wil is: de Westerse
ondernemingen weg. Dc Indonesi
sche regering ziet de communisti
sche invloed toenemen, maar schijnt
vooralsnog geen mogelijkheid te
zien er tegen op te treden Toen
Oost-Sumatra nog een Negara was.
bezette de bevolking de gronden,
omdat de vakbeweging de onmacht
van het Negara-bestuur wilde aan
tonen. Verwacht werd toen. dat de
zaak beter zou marcheren als een
maal dc eenheidsstaat tot stand was
gekomen; het tegendeel is echter
waar gebleken. De stakingen gaan
door. is het niet om looneisen, dan
wel omdat „een van de employé's
een koloniaal gezicht heeft", of eer»
ander onbetekenend voorwendsel.
Wij hebben dc 40 uren-week, maar
van dc 7-urige werkdag wordt er
maar drie uur effectief gewerkt.
De occupatie van dc gronden gaat
eveneens verder. Wij hopen de oogst
1950'51 nog wel in de grond te
krijgen, maar diverse maatschap
pijen zfjn er nu al zeker van. dat
zij voor de volgende oogst slechts
op enkele ondernemingen, met de
grootste moeite, of in het geheel
niet. gronden zullen kunnen vinden.
Hierbij mag bedacht worden,
dat er hier heus geen sprake is van
het belang van het Nederlandse
..kapitalisme Ik zelf. spreek tegen
woordig liever van een gesociali
seerd kapitalisme, want de tijd van
de grote winsten is voorbij. Dc on
dernemers kunnen er nog ccn goed
bestaan in vinden, cn voor duizen
den Nederlanders is er nog een
bestaan weggelegd Maar het be
lang voor Indonesië zelf moet voor
al niet onderschat worden. Deli is
een belangrijke bron voor devie
zen. Als cr drie jaar rustig cn zon
der stakingen gewerkt zou kunnen
worden, zou Indonesië m i. door
zijn schulden heen zijn.
Op het ogenblik is de wereld nog
een gretig afnemer van de Dcli-
tabak. Maar onze tabak is een fan
cy-product. Gaan de mogelijkheden
ontbreken om dc hoge kwaliteit te
handhaven, dan is cr geen afzet
mogelijkheid meer. Tabak is ccn
product, dat de Indonesiërs nog niet
alleen kunnen verbouwen. De plant
eist zoveel zorg en kennis van za
ken, dat het zonder de mensen uit
Deventer niet gaat. En de cultuur
kan niet wachten, tot de overheid
er in is geslaagd het communisme
I „op te vangen in het luchtledige".
I dqor verbeterde sociale toestanden.
BONN In de eerste helft van
December steeg het aantal werklo-
zen in West-Duitsland met 165.300
tot 1 481.000. Het grootst was de stij
ging in Beieren cn Neder-Sakscn.
BUITENLAND
Achesons moeilijkste
laak
BINNENLAND
Taak en plaats der
politieke partij
]^)E Dr Wiardi-Bcckman-stichting MER IK A ondergaat op de hui-
heeft 'n rapport het licht doen l\. dige conferenties der Atlanti-
zien, samengesteld door ccn com- schc naties in Brussel ccn van de
missie, ter beantwoording van de zwaarste krachtproeven uit zijn
vraag of een wettelijke regeling geschiedenis cn of het deze met
der politieke partijen wenselijk is. succes doorstaat zal voor een goed
Dc commissie komt allereerst <}CCi afhangen van dc overredings-
overeenkomstig dc door ccn der kracht en diplomatieke kunde van
commissieleden reeds lang voorde zjjn minister van Buitenlandse Za-
oorlog uitgesproken mening tot ken, Achcson. Voor Amerika gaat
het er om, bij de andere leden van
het Atlantisch Pact dc overtuiging
te wekken, dat het in hun eigen
cn in het algemeen belang is. on-
bestaan. Als de aan de burgers ge- verwijld tot een gedeeltelijke mo
de conclusie, dat tegen een verbod
van niet-democratische partijen
geen principieel bezwaar behoeft te
geven staatsrechtelijke bevoegd
heid wordt gebruikt om die de
mocratische rechten om hals te
brengen, heeft die bevoegdheid
haar rechtsgrond verloren. De
commissie meent
echter tevens, dat
'n verbod van niet-
democratische par
tijen thans niet wen
selijk is Men zou
een politieke thcr- V
mometer verliezen,
Irt het
bilisatie over te gaan cn accoord
te gaan met dc herbewapening van
West-Duitsland. Maar juist over dc
herbewapening van de republiek
van Bonn heeft de Sowjct-Unie
verklaard, dat zij
„ze niet zal dul
den". Dat waren
het was een Ame
rikaanse commen
tator. die er on
langs op wees
dezelfde woorden.
onnodig martelaren kweken cn de die Tsjoe En-lai, de Chinese minis-
verboden partij ondergronds drij- ter van Buitenlandse Zaken, ge
ven. Maar zo nodig, aldus de com
missie, bieden dc bestaande bcpa-
bruikte, toen MacArthur op het
punt stond de 38ste parallel in Ko-
lingcn voldoende mogelijkheden, rea te passeren. En het zijn geen
een verbod van een niet-democra- lege woorden geweest, zoals men
tischc partij" door te voeren. Het in Europa terdege heeft opgc-
j rapport cn de besprekingen die merkt Juist China's militaire suc-
daarover dezer dagen hebben plaats cessen zijn het, die Achesons taak
gevonden, handelden echter niet
alleen over dc niet-democratische-,
maar óók over de democratische
zo aanzienlijk verzwaren. Dc druk,
welke dc communisten uitoefenen,
noopt Amerika naar dc grootst mo-
partijen. Zij concentreerden zich gelijke hulp uit te zien. maar ter-
om de vraag of het nodig is wette- zelfdertijd verzwakt dc communis-
lijke bepalingen vast te stellen tische krachtsontplooiing dc in-
voor de candidaatstclling. De meer- vloed van dc Verenigde Staten in
derheid der commissie is van oor- West-Europa, naar James Reston
deel, dat men daarmee in de bona
fide partijen dc leden meer in
vloed op de vertegenwoordiging in
van dc New York Times terecht
opmerkt. Washington is rotsvast
van mening, dat Duitsland in de
het parlement verschaft cn het dc strijd tussen Oost en West van bc-
totalitaire partijen moeilijk maakt, slissende betekenis is. Daarom gaat
Maar een minderheid is het daar- het door met zijn plannen. Duitse
mee niet eens. Het aan het stelsel eenheden in een Westeuropccs le
verbonden referendum achten zij ger op te nemen, hoewel men ook
een bezwaar en zij beschouwen de in Amerika weet, dat dit de grote
regeling voorts verre van effectief, ontploffing teweeg kan brengen.
De Dr Wiardi Beekman-stichting In Brussel moet nu blijken, of ook
heeft hiermee een onderwerp aan- de Westeuropese landen bereid
gesneden, dat. althans na de oor- zijn, dit risico te aanvaarden, waar-
log, nimmer zo systematisch aan
de orde werd gesteld. Het zou in
teressant zijn het oordeel van an
dere partijen te vernemen.
«HMI
bij zij hebben te bedenken, dat
nietsdoen evenmin een garantie
tegen een communistische overval
biedt
E „staatslieden" zoeken steun
voor de vredes-noodwoning. Zij
doen het niet systematisch, en min
der nog zonder fouten. Vaak lijkt
het of zij, wier hoge namen grote
vèrziendheid cn diepzinnigheid doen
onderstellen, beneden de minimale
maten van hun toch zo verantwoor
delijke taak blijven. Maar wie er
hen om hard vallen wil, zal één ding
moeten bedenken, één overweging
moeten aandurven, die tussen 1945
en 1950 èl te viak ts vergeten: dat,
tot zekere (matr grote) hoogte, elk
volk de regering heeft, die het ver
dient, omdat het haar in vrijheid
koos; verdient omdat, helaas, geen
volk het bestaat (met uitzondering
wellicht van de Engelsen) om zijn
lot toe te vertrouwen aan mensen,
die „anders" zijn dan het volk zelf
Het is een van de griezeligste pro
blemen van de democratie, dat zij zo
moeilijk aristocratie weet te zijn; dat
zij een nauw bedwingbare neiging
vertoont om middelmatigheden op dc
kussens te zetten, wijl elk volk nu
eenmaal merendeels uit middelma
tigheden (indien al!) bestaat De op-
xlossing van
f het „élite-
vraagstuk"
heeft iets van
het zoeken
van de qua-
dratuur van
de cirkel of
het perpetuum mobile Geslachten
hebben er zich de hoofden over ge
broken; bittertafclgasten hebben het
afgedaan met een geschreeuw om
„verlichte despoten" die, eenmaal in
gehuurd. doorgaans vele keren meer
despoot dan verlicht zijn. Alleen de
zwoegers in het studieveld van de
democratie durven het aan. toe te
geven, dat hier een vraagstuk ligt.
dat men niet uit de weg mag gaan.
cn van de oplossing waarvan dc hele
toekomst der democratie afhangt.
Want de regering der middelmatig
heid legt het altijd af tegen de dic
tatuur van één begaafde Elk volk
w 11 tenslotte geleid worden, mits
het de leidsels niet pijnlijk voelt.
Misschien is Franklin Delano Roose
velt de grootste praeticant van een
hanteerbare oplossing voor ons nij-
V.
Vrede op
Aarde? (II)
iBHSrnülHllinMBBIWMlMlllMMlIHlWBiganiBSi'HIgilHBt^BBLEJT'. JT'M" J'! :EBKT ri-
^:.3se3pi
11
rOHN GUNTHER. de beroemde schrijver van Inside Europa en Inside
Asia, voorziet een dertigjarige oorlog, als Amerika halsstarrig
c°rdi in Oost-Azië en bijvoorbeeld Tsjang Kai Sjek weer aan de
"Qriit wil helpen. Dertig jaar...
Wij kopen deze week een Kerstboompje en wij laten het aan ce
inrlers over het op te sieren. Wij worden zachter van zinnen. iJie
ennengeur en een zweem van kaarsenwalm heerlijk...
In Sau Diego.in California heeft admiraal Standley verboeten kerst-
'Tren op te hangen en dc kleur rood te gebruiken met kerstmis, _o-
""'0 dc wrede oorlog woedt, want „ccn ster is Russisch cn rood ts tets
"9 "cel ergers". Heel California staat op z'n kop cn in ieder krantcn-
rf,ke! daar staat: „De druk der tijden grauwt ons aan
Wij leggen één, twee mandarijntjes aan de kant; eén om boven op
let boompje te prikken, vlak onder de pick; en dc andere mandarijn
l°rdt bij het ontbijtbordje van de jongste gezet, met een klein kaarsje
n een pieterig rood strikje. Voor hem alleen, omdat hij de jongste is,
smiliotraditic wil het zo nu eenmaal...
■Arthur Wallandcr. luchtbeschermingschef van New Vork heeft loll
°ofdalarmpunten klaar die met ccn druk op écu knop allemaal Uge-
'ifc loeien, zodra het noodsignaal van de generale staf hem bereikt,
guingen hiermede maken het in de metropool soms luguber
En wij, wij wachten schroomvallig tot een van de kindcrs uit z,ch-
£l' een kerstliedje aanheft. De zwakke geuren van het dennehars.
aarsje en mandarijntje, de glimmertjes van het ijspegeltje zij roe-
i;n het bijna-vergetene weer op. En als de kindcrs zingen, zouden
'J Pr dan bij blijven staan met een nors gezicht0 Wij zingen ook. Om
lunnentwille.
Om en Om
JuSSEN 15 Januari en 30 Juni
1951 zullen 1 700.000 leden van
SED in Oost-Duitsland op hun
ideologische zuiverheid worden ge
test Alle „burgerlijke elementen
moeten eruit gezuiverd! En wij
in Drouwcnermond (bij Drouwen is
Drente's Hondsrug op z'n mooist en
oudst) wij vieren Donderdag 21 De
cember een gemoedelijk feest als de
heer Nciling zijn 104-de verjaardag
viert De Sowjctbladcn genieten
van dc barse critiek van de Ameri
kaanse pers op Dean Acheson cn
haar ongerustheid over de „opstan
dige Europeanen" En wij zitten
klaar voor dc landbouwtelling 1950
II die van 3 tot 23 Januari zal du
ren. I Churchill is naar Marakesj
gevlogen, om met dc Kerstmis en
Oudejaar eens lekker in de zon te
zitten. In hotel La Manounia zijn 3
kamers voor hem besproken; dat is
veel. maar Churchill mocht zijn
vrouw en 8 gasten meenemen van
zijn uitgeefster (Time-Life interna
tional), die het nodig vond, dat hij
„zich zou sparen voor mopelijk-
zware tijden in de toekomst." I En
wij grinniken, om de studentengrap
van de cadetten van de KMA te
Breda die een terraskanon uit het
Mastbos hebben veroverd en in
triomf naar het kasteel vervoerd
onder belofte van het „onbeschadigd
en ongevaarlijk" terug te bezorgen.
De Lcidse studenten en hun ka
non, de adelborsten en De Loden
Verrader van dc familie Maduro op
Curasao zij houden de lach er in.
In de bladen te Djakarta staat
een advertentie- „Nederlanders die
achter de Indonesische regering
staan inzake dc kwestie Irian, wor
den verzocht een der lijsten te te
kenen die te Bogor klaar ligger» in
de bakkerij Rozema En wij,
als wij in Arnhem komen lussen
20 en 31 December, wij zullen ge
nieten van dc straten met de ver
lichte Kerstbomen, want ze zetten
cr daar reeds om de 15 meter een
neer; elke boom is 3 meter hoog
In het sober-levende Engeland neemt
het aantal werklozen met 2000 per
maand af. Oorzaak: het defensie
programma En wij geven 8 de
len uit, waarvan 4 gevuld worden
met het Dagboek van Jan van Rie-
beeck. hoe hij de Kaap ontdekte,
bemande en bevrouwde.
Trouwenhouwen, rouwen
SHIRLEY TEMPLE, die verleden
jaar afscheid nam van haar
man, John Agar „omdat hij dronk,
haar mishandelde cn verwaarloos
de heeft zich weten tc troosten.
Sinds Zaterdag heet zij mevrouw
Black Haar schoonvader levert aan
de gehele Amerikaanse kust van de
Stille Oceaan gas «*n clcctrciteit
geen kwade job. Verleden jaar
ging Gerrit Peercboom met vrouw,
2 kinderen en 20.000 bloembollen
naar Canada. Eerst was hij boeren
knecht, toen keuterboertje bij Post
Latour. Hij liet nog 40.000 bollen uit
Holland komen. Thans is hij bloem-
bollt-nkoning in Oost-Canada. Zo'n
kranige jongen uit St. Pancras toch!
De Santa Ursula, groot 6300 ton.
een motorvrachtschip, 'is van stapel
gelopen te Hamburg bij de HowaldL
Voor Duitse rekening in opdracht
van de Hamburg-Zuid-Amerika Lijn.
Drie andere staan op stapel. De
rooms-katholieke arbeiders hebben
het Stadion Fcijenoord gehuurd om
cr 26 Mei 1951 de jubilea van de
encyclieken Rcrum Novarum (60
jaar) en Quadriqesimo Anno (20
jaar) te vieren Veertien jaar ge
leden was er geen beroemder Ame
rikaan dan de goudplakkenwinnaar
en all-round Olympicus Jesse Owens.
Talloze mensen zijn rijk aan hem
geworden. Hij loopt thans versuft als
een geschuwde bedelaar door New
York te sloffen.
Zoet, zout, zuur
EEN jong Amerikaans soldaat
kreeg van zijn moeder als pakje
onder de kerstboom een kist appelen
die zo zwaar was en zo ver boven
het toegestane gewicht, dat hij 24
dollar moest betalen voor dc lucht
vracht. De regering van Malakka
looft enkele honderdduizenden
Straits dollars uit voor het dood of
levend in handen krijgen van leden
van het kernbestuur der communis
tische partij op Malakka. De secre
taris-gene»-.-,al is G0.000 S.d. waard
geschat Het Huis van Looy te
Haarlem wordt lo permanente ex
positieruimte. 2o ambtswoning van
de conservator. 3o woning van de
bewaker 4o dep^t van niet-geexpo-
scerde stukken. In dc mijn „Pre
mier" is ceo grote diamant gevon
den ter waarde van 600 000 gulden,
hij weegt 195 karaat. Dc mijn lag al
verscheidene jaren verlaten. In
het Amsterdamse Bos zijn reeds 19
„gekleurde" Deense meeuwen losge
laten; 15 oude met rood op de kop
en de staart. 4 jonge met groen. Het
Zoölogisch Museum te Amsterdam
vraagt: „W»e ze ziet. laat die het ons
meidon." Te Ede is een brand
geblust met sneeuw (zij lag voor
de hand!) De netto-winst der
Oberammergauer Passiespelen be
draagt 450000 gulden. ..Daar komen
we de aanstaande 9 magere jaren
gemakkelijk mee door. zegt de bur
gemeester. De Surinaamse Land
macht vindt het onaangenaam, dat
er mariniers naar Suriname komen;
„wij voelen ons in onze toekomst
bedreigd", seinde zij naar Den Haag.
Alle mogelijke afstammelingen
van een zekere Jean Thiery zijn
voor het eerst weer sedert Maart
1930 bijeen geweest, om hun kwadc-
cn-goedc-kanscn te overwegen op
de hun toekomende „millioenen
(160) van Thiery". die in handen
zijn van een klooster bij Parijs. In
1776 overleed de Weense hofschncn-
maker Thiery die 50 millioen kro
nen naliet, gedeponeerd bij een bank
te Venetië. De Nederlandse Thiery's
heten Panhorst, Jagerman, enz
pende probleem van „de leiding".
Hij verstond het om zijn volk vóór
te zijn èn het, tegelijkertijd, de in
druk tc geven, dat het hëm voort
duwde op zijn weg
MAAR wij dwalen af. al vroeg de
rechtvaardigheid dat wij, alvo
rens onze staatslieden aan de schand
palen tc nagelen, ons zouden voor
houden dat wij het waren, die hun
dc rcgcer-opdracht hebben verstrekt.
Wij dat zijn dc Amerikanen, die
nog in een negentiende-eeuws vrij
heidsbegrip zijn blijven steken; dat
zijn de Fransen, die ondanks alle
liberté, cgalitc cn fraternité nog zo
haken in een koloniale glorietijd;
dat zijn dc Nederlanders, die zó
graag voor wonderen van vooruit
strevendheid cn wcrcldblikwijdte
gehouden worden, maar die zo vaak
ccn horizon demonstreren ter wijdte
van een ouderwetse hoepelrok; dat
zijn alle Aziatische volken, die in
een roes van vrijheidsdrift zo licht
vergeten, dat vrijheid zowel een
vraagstuk als een strijd als een ver
antwoordelijkheid is; dat zijn de
Zuid-Amerikanen voor wie het
woord een eigen waarde heeft, ook
al volgt er geen enkele daad op; dat
zijn de Russen, die een dolle sprong
van het feodalisme in dc hyperkapi-
talistische realiteit hebben gedaan;
dat zijn de Afrikanen, die goeddeels
nog gekleed gaan in de plunje van
de nomadentijd. Wij allen hebben
onze stamhoofden, kabinetten, dicta
toren boven ons gesteld, en het hand
werk van het vredemaken aan hén
toevertrouwd. Helaas: zij kunnen
niet verder springen dan hun pols
stokken lang zijn. en w ij zijn het,
die dc lengte dier polsstokken be
palen. Zou het af en toe niet nuttig
zijn ons af tc vragen, of wij ze wel
lang genoeg hebben gemaakt?
J N de Jaren 1940'45. de jaren
A waarin wij onze vlucht uit de el
lende eindigden in de toren onzer
illusies, hebben wij een nieuwe tijd
zien dagen. Met vrijheid voor ande
ren werden wij vrijgeviger, naarmate
het missen van de vrijheid onszelf
meer beklemde. Wij schreven char
ters cn artikelen over vrijheid voor
ieder, vrijheid van bestemming, van
geloof, van woord, van geschrift,
vermeerderd nog met vrijdom van
vrees en van gebrek Het geschiedde
alles in de dagen, waarin het goed
koop kon, omdat het gedoemd was
voorlopig papier en gedachte te blij
ven. Pas in 1945 kwam dc kans om
het allemaal waar te maken. Rijen
volken stonden op en vroegen luid
keels om dezelfde vrijheid, waarnaar
wij tot stervens toe hadden gesnakt..
En toen toen leverde onze klein-
Adverteijtte (l Af
Wrijf deze aangename zalf op keel.
bom en rug. Zij werkt als pappleister
en door de geneeskrachtige dampen, die
U vele uren inademt. Maakt slijm los.
verwijdert congestie en de
ademhaling wordt rustig.
Advertentie (l Al J
Zij.die veel
spreken,
zangers enz.
deren dc beproefde
werking van Wybert
en de aangename
frisse smaak.
z. waar-
tnrnAtnA
Alléén in dozen a 32, 45 en 70 cent.
Ook verkrijgbaar :Wybert met menthol.
hcid niet de regeringen op. die het
recht kregen om in onze naam de
vrijheid tc verlenen en de nieuwe
tijd te begrijpen. Toen kwam er ccn
„maar" cn een hele reeks beperken
de voorwaarden, achter elke volzin,
die daverde vaij vcrnieuwingslust.
Toen gingen wij pingelen en schache-
ren, knibbelen en sabbelen cn er
was maar één lachende derde. Joscf
Stalin was zijn naam, de naam van
een man die. uit hoeveel Leninis
tische dwangbuizen hij moge zijn
weggeslipt. trouw bleef aan de
grondregel, dat alléén de wereldre
volutie ter vestiging van de dictatuur
van het proletariaat terzake dient,
en dat het doel de middelen heiligt.
Alle middelen wel te verstaan: dc
samenwerking èn de sabotage, do
vrede èn de oorlog, het bedrog cn
de vleierij, de correctheid èn de mis
daad, dc waarheid èn de leugen.
Geen enkel tekort van zijn tegen
standers en medestanders zijn al
leen zijn geloofsgenoten heeft hij
onuitgebuit gelaten. Met een be
kwaamheid. die de grof-bewerktuig-
dc Hitier ver achter zich laat. heeft
hij fout op fout van anderen geëx
ploiteerd cn meedogenloos volk te
gen volk opgezet, om in dc verdeeld
heid heerser te kunnen worden. Nie
mand verkneukelt zich meer dan hij
in dc tweespalt in het Europese huis.
Niemand geeft zich meer moeite dan
hij om anderen tc betichten van wat
hij zelf bezig is te doen. Ook Stalin
zingt, zonder kerstboom overigens,
het lied van de vrede. Maar zijn
bijdrage tot zijn vestiging is nog niet
eens écn steen voor een noodwoning.
GENEVE. De Economische
Commissie voor Europa heeft Maan
dag bekend gemaakt, dat Europa
zich in het eerste kwartaal van het
komende jaar geplaatst zal zien
voor een 'e kort van 6 millioen ton
kolen en cokes.
De meeste Europese landen zul
len echter in staat zijn hun essen
tiële diensten, met inbegrip van
vervoer, krachtstroom en fabrie
ken, te handhaven. In de huishou
dingen zal men van de verminde
ringen te lijden krijgen.
SINGAPORE. Karim Gani, de
voorzitter van de Mohammedaanse
Liga, die met vijf andere Moham
medaanse leiders werd gearresteerd
in verband met de ongeregeldheden
te Singapore in de vorige week,
zijn naar Saint Johns eiland over
gebracht Dc uitgave van „Dawn",
het in de Engelse taal gestelde
weekblad van Gani. dat vorige
week voor een paar dagen een dag
blad werd, is gestaakt.
Ook dr Australiërs nemen
veiligheidsmaatregelen
CANBERRA. Australië heeft
een nationale raad voor veiligheids
hulpbronnen ingesteld om met de
Verenigde Staten en Engeland de
strategische voorraadvorming te
coördineren. Premier Ménzies deel
de mede. dat de raad onmiddellijk
het 30 millioen Australische ponden
omvattend program van strategi
sche voorraadvorming zal aanvat
ten.
SANTIAGO Zondag reed hier
tijdens een auto-race de Argentijnse
coureur Luis Lopez op het publiek
in. Een kind werd gedood en zes
personen ernstig gewond. Lopez zelf
bleef ongedeerd.
ANTWERPEN De „Kamina" is
Maandagmorgen met het bataljon
Belgisch-Luxemburgse vrijwilligers
vertrokken naar Korea.
