DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Drieledige keuze voor Ambonnese
militairen op Java
TAFT: „GEEN TROEPEN
VOOR EUROPA"
Chinezen trekken in
massa over de Han
Electrische uurwerken
lopen lelijk achter
Plannen genoeg, maar
kans op uitweg klein
Rebellie tegen Nederlandse leger
leiding wordt met geweld gekeerd
Geallieerd-Duitse
besprekingen
Pléven stelt weer
de kwestie van
vertrouwen
Mysterie van in zee gestorte
Engelse straaljager
Ook bij spoorwegen
kolenpositie preeair
Geen socialisten in
West-Berlijns
bestuur
Franse successen in
Indo-China
Eisenhower ook
naar Nederland
lrJ igre Jaargang, no. 5
Zaterdag 6 Januari 1951
^gericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
nk: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonneraents-
-1 /':js 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
DEN HAAG. De Nederlandse regering
heeft de Ambonnese militairen in de kampen
op Java, die de tijdelijke K.L.-status hebben,
voor een keuze gesteld*om een einde te maken
aan de moeilijkheden. Die keuze is drieledig:
overgang naar het leger van de Republiek
Indonesia, dc Apri, demobilisatie ter plaatse
of afvoer naar een eiland in de Zuid-Moluk-
ken. Zij moeten voor 15 Januari een beslissing
hebben kenbaar gemaakt. Tevens heeft de
regering de Nederlandse bevelhebber, kolonel
van Santen, die generaal Scheffelaar is opge
volgd, gemachtigd in geval van rebellie tegen
de Nederlandse legerleiding gebruik te maken
van de wapens. In de verschillende kampen,
vooral te Djakarta en Surabaja, is het de laat
ste weken onrustig geweest. Op Eerste Kerst
dag hebben in Djakarta 60 jonge Ambonnezcn
hun Nederlandse bevelvoerende officieren
neergeslagen en zijn met medeneming van
hun wapens uitgebroken. In de stad zyn zij
gaan schieten op het publiek, met het gevolg
dat er doden en zwaar gewonden vielen. Op
oudejaarsdag hebben zich opnieuw ongere
geldheden voorgedaan.
BONN Terwijl men in West-
Duitse kringen sterk overtuigd was,
dat de geallieerd-Duitse besprekin
gen over West-Duitslands aandeel
in dc verdediging van West-Euro
pa zouden worden uitgesteld, heeft
de geallieerde Hoge Commissaris
Donderdag bekend gemaakt, dat de
besprekingen hier a s. Dinsdag zul
len aanvangen.
Nu de militairen hebben mede
gedeeld. dat zij de Nederlandse offi
cieren niet langer erkennen en zij
zich onder bevel hebben gesteld
van hun vertegenwoordigers in Ne
derland, heeft de commandant
Isolationistisch betoog van invloedrijkste Senator
OT welke bijna waanzin
nige verhoudingen de
koude oorlog die in
Oost-Azie reeds gloeiend
heet is heeft geleid,
tonen deze twee foto's, beide op
genomen aan de rand van het
IJzeren Gordijn. Op dc ene ziet
men, hoe een Amerikaanse sol
daat, volkomen uitgeput in de
strijd tegen het geweld der com
munistische massalegers in Ko
rea, langs een besneeuwde weg
in de omgeving van Seoel van
oververmoeidheid in slaap is ge
vallen. Op de andere, die ons
uit Wenen bereikt, overhandigt
een Russische offigier plechtig
een degen aan een Amerikaanse
kapitein, een symbolisch gebaar,
waarmede te kennen gegeven
wordt, dat de Russen het bestuur
van de stad voor een maand aan
de Amerikanen overdragen We
nen is namelijk de enige stad
ter wereld, waar de bondgenoten
uit Wereldoorlog II nog 'op be
trekkelijk vriendschappelijke wij
ze samenwerken. Om de beurt
oefenen Amerikanen, Russen,
Britten en Fransen er het be
stuur uit. Wanneer, zo zal men
zich met een zucht afvragen, zal
een dergelijk beeld van samen
werking niet langer tot dc hoge
uitzonderingen behoren?
NJ
WASHINGTON. In de nieuwe Senaat heeft de republikein Taft, die bü de laatste verkiezin
gen met een grote meerderheid werd herkozen, voor dc eerste keer zijn stem laten horen. Zün
critiek op het buitenlands beleid en in het byzondcr op het Noord-Atlantisch Verdrag wordt in de
V.S. als belangrijk beschouwd. Mede omdat nu Vandenberg, dc leider der republikeinse Senaats
fractie. zich om gezondheidsredenen in feite heeft teruggetrokken, de invloed van Taft in de fractie
groter is geworden. Bovendien is de democratische meerderheid van twee stemmen in dc Senaat
een uiterst wankele basis voor de regering.
Een bijzonder punt van aanval maakte Taft van de bevoegdheid van de president om troepen naar
Europa te zenden. Hij betwistte deze bevoegdheid en concludeerde dat Truman ook met het zen
den van Amerikaanse troepen naar Korea, zonder eerst de toestemming van het Congres te vragen,
buiten zijn boekje was gegaan. Overigens noemde hij het Atlantisch Pact een reusachtige ver
gissing, waaruit z i. het grootst mogelijke gevaar voor oorlog voortvloeit. De eerste zorg van de
V.S. moet zijn de verdediging van eigen grondgebied, vond Taft. Dat wilde niet zeggen, dat wij
de rest van de wereld moeten laten voor wat zij is. Doch door een sterke luchtmacht en een
uiterst krachtige vloot zou het mogelijk zijn de communistische dreiging te stuiten, beter dan
door het inzetten van grondstrijdkrachten. De herbewapening van Europa zou, vreesde Taft,
bijna zeker tot oorlog leiden. Op een opmerking van de democratische Senator Lehman, dat bij
verovering van West-Europa Rusland een even groot industrieel vermogen zou krijgen als
Amerika, antwoordde Taft: „Ik heb niet gezegd dat lk wil, dat de V.S. werkeloos zouden toezien.
Indien wij een redelijk bondgenootschap hebben met Groot-Brittannië, Frankrijk, Nederland,
Australië en Canada en indien wij er daarnaast voor zorgen oppermachtig te zijn ter zee en in de
lucht, vormen wij een macht, die
de Sowjet-Unie zich niet kan
veroorloven uit te dagen. En deze
macht zou Europa kunnen blijven
beschermen, zoals zij dat in de af
gelopen vijf jaar heeft gedaan. Dat
dit kon is een gevolg van het ont
zag. dat onze zee- en luchtmacht de
Sowjqt-Unie hebben ingeboezemd.
Het is niet nodig ergens een spe
ciale verdedigingslinie in te ne
men. Wij zijn in staat, ook zonder
dat, een reusachtig gebied door on
ze macht voor een oorlog te be
hoeden".
Radio-Moskou heeft Zaterdagoch
tend vroeg op dictecrsnclheid een
samenvatting van Tafts rede voor dc
Sowjet-Russische pers uitgezonden.
PARIJS Nadat de Senaat Vrij
dagmorgen met 155 tegen 13 stem
men bij 130 onthoudingen het tota
le militaire crediet van de bewa
peningsbegroting ten bedrage van
740 milliard francs had goedgekeurd,
doch de nieuwe belasting ten bedra
ge van 140 milliard had verworpen,
heeft minister-president Pleven des
avonds, toen in de Nationale Ver
gadering het wetsontwerp in tweede
lezing behandeld werd, om drie mo
ties van vertrouwen verzocht. Deze
moties betreffen de volgende pun
ten:
1. Goedkeuring van het totaal der
op de begroting voorkomende uit
gaven voor de bewapening en de
militaire defensie.
2. Verwerping van het Senaats
amendement, volgens hetwelk de be-
lastingpost in de begroting vermin
derd zou worden.
3. Bevestiging van de eerste
stemming der Nationale Vergade
ring.
Piloot, die toestel verlaten zou hebben.
is niet gevonden
(Eigen bericht)
UTRECHT Het tekort aan in
dustriekolen, dat de Nederlandse
regering genoopt heeft tot aankoop
van belangrijke hoeveelheden fa-
briekskolen in de Verenigde Staten,
doet zich niet alleen bij diverse Ne
derlandse industrieën gevoelen,
maar ook bij de Nederlandse Spoor
wegen, Er worden op het ogenblik
maatregelen beraamd, welke in uit
voering zullen moeten worden ge
bracht, wanneer in de precaire ko
lenpositie niet op zeer korte termijn
verbetering komt.
Kustvaarder „Hollandia"
bij Monster gestrand
DEN HAAG Dc kustvaarder
„Hollandia" is bij Monster op het
strand gelopen. Het schip zit hoog
op het zand. Wanneer het hoog wa
ter is, zullen sleepboten trachten
de kustvaarder vlot te krijgen. De
Hollandia" was Vrijdagmiddag om
kwart voor drie op uitreis Hoek van
Holland gepasseerd.
machtiging gevraagd en gekregen
om zo nodig geweld met geweld te
keren- De Ambonnezcn maken deel
uit van de Koninklijke Landmacht,
zodat Nederland voor hun daden
verantwoordelijk is.
Daar het noodzakelijk is de nog
in Indonesië verblijvende Neder
landse troepen voor 1 April te re
patriëren, zal de regering thans alle
maatregelen nemen om 't probleem
op korte termijn op te lossen. De
toestand, die uit de hand dreigt te
lopen, wordt te gevaarlijk.
In regeringskringen is men er
van overtuigd, dat het probleem
veel gemakkelijker zijn oplossing
gevonden zou hebben, zonder het
rechterlijke vonnis in Den Haag en
het optreden van de vertegenwoor
digers van de Zuid-Molukken in
Den Haag.
Uit Indonesië komen officiële be
richten binnen, dat d© troepen, van
Nederland uit gesteund, met de dag
onhandelbaarder worden. Bij de
verschillende mogelijkheden voor
een oplossing acht men er twee
uitgesloten: afvoer naar Nieuw-
Guinca en overbrenging naar Ne
derland. Op Nieuw-Guinea is het
Zie verder pag. 3
Alles van een ander
VLISSINGEN Een 24-jarig los
werkman te Vllssingen werd door-
de politie aangehouden, omdat hij
op een rijwiel reed, waarvan het
ramc van een gestolen fiets af
komstig was. Bij onderzoek bleek,
dat de andere onderdelen eveneens
van gestolen fietsen afkomstig wa
ren cn tenslotte kwam zelfs vast te
staan, dat ook zijn kleding niet he
lemaal tot zijn rechtmatig bezit
behoorde. Ondergoed, overhemd cn
sokken waren bij verschillende
adressen van de drooglijn gehaald.
BERLIJN De Westbcrlijnse
christen-democraten en vrije demo
craten (liberalen) hebben besloten
samen een stadsbestuur te vormen
zonder sociaal-democraten, de sterk
ste politieke partij van West-Berlijn
In Het begin van deze week werden
de besprekingen tussen de drie par
tijen, die een stadsbestuur van een
„grote coalitie" beoogden, afgebro
ken. omdat de christendemocraten
en vrije democraten» die samen ster
ker zijn dan de sociaal-democraten
alleen, het niet met de sociaal-de
mocraten konden eens worden over
de bezetting van de drie voornaam
ste posten: burgemeester, senator
voor binnenlandse aangelegenheden
en voorzitter van het parlement.
Kolentekort bij de
Bruynzeel-fabriek
(Van onze correspondent)
ZAANDAM. De kolenpositie
bij Bruynzeels fabrieken te Zaan
dam is zo precair, dat men beslo-
Noch een „Mitchel" van de M.L.D
noch een „Harvard" van de L.S.K
die waren opgestegen om een on
derzoek m te stellen, hebben een
spoor van de piloot ontdekt
Aan de kustwacht op Ameland
is door de vliegbasis Leeuwarden
medegedeeld, dat er reden is om
aan te nemen dat de Engelse piloot
met het toestel in zee is gestort.
Niettemin bestaat er een kleine
kans dat de piloot ergens in het
Noord-Oosten- van Friesland is te
rechtgekomen. Via de radio is aan
de bevolking van dit gebied ver
zocht, naar de Engelse piloot uit te
kijken.
de kantoren en de technische dien
sten.
LEEUWARDEN. Nadat de piloot van een Engelse straaljager
eerst aangekondigd had, dat hij een noodlanding zou maken en daarna,
dat hij zün toestel zou verlaten, zijn het reddingswezen aan de Wadden-
kust en de Nederlandse luchtmacht bezig geweest met de oplossing van
een mysterie, waarvan de juiste verklaring vanmorgen nog niet was ten heeft dc vijfdaagse werkweek
gevonden. jn te voeren. Dit geldt niet voor
Uit Hollum was bericht, dat de
straaljager in zee is gestort, doch
ondanks dat de Noord- cn Zuid-
Hollandse Reddingmaatschappij vie,,
reddingboten had ingezet de „In-
sulinde", de „Brandaris", de ,.Jhr.
H. J. Ortt" en de „Johan de Witt"
werd het wrak van het vlieg
tuig niet gevonden, noch de piloot.
Het toestel kwam uit Duitsland
en was op weg naar Engeland.
Toen de piloot boven Leeuwarden
moeilijkheden met zijn toestel
kreeg, was -liet toestel op ongeveer
3000 meter hoogte. Er hing een
laag, zwaar wolkendek. Daardoor
Reeft men van Leeuwarden uit in
tegenspraak met hetgeen eerst werd
gemeld, niet kunnen zien, of hij in.
derdaad het toestel veilig heeft ver
laten.
Engelse passagier van
„Diemerdijk" verdwenen
LOS ANGELES. Kapitein Bos-
lioff van de ..Diemerdijk" van de
Holland Amerika Lün, deed bij de
havenautoriteiten aangifte van de
vermissing van een passagier. De ge-
pensionneerde Britse marineofficier
Ottley, oud 59 jaar en afkomstig uit
Brighton, is op 16 December, vier
dagen na het vertrek uit Rotterdam,
tijdens een storm in de Atlantische
Oceaan van boord verdwenen. Het
verdwijnen van Ottley was reeds ge
rapporteerd bij het doorvaren van
het Panamakanaal.
Vliegvelden van Soewon en Wondjoe
in communistische handen
TOKIO. Dc felste gevechten in Korea worden op het ogenblik
geleverd aan het centrale front bij het belangrüke wegenknooppunt
Wondjoe, waar de Chinezen en Noord-Koreanen trachten een door
braak door de wukende linies der verbonden troepen tc forceren. Een
duidelijk beeld van de situatie is echter niet te schetsen, doordat
generaal MacArthur nieuwe censuurvoorschriftcn heeft uitgegeven, die
het melden van namen cn posities verbieden. Maar dat dc druk sterk
moet zijn, blijkt uit de mededeling van een officiële woordvoerder, vol
gens welke dc vliegvelden van Wondjoe en Soewon, 32 kilometer ten
Zuiden van Seoel, door de geünificeerde strijdkrachten zün ontruimd.
Voor wat de nieuwe verdedi
gingslinie van generaal Ridgway's
achtste leger betreft is verklaard,
dat deze „ergens ten Zuiden van
Seoel loopt". Veclwijzcr wordt
men door deze mededeling niet. Dui
delijk is echter wel, dat de Chine
zen en Noord-Koreanen inderdaad
alles op alles zetten om de voor
spelling van radio-Peking, dat de
communistische troepen „De Ame
rikaanse agressors uit Korea zul
len wegvagen", waar te maken.
Luehtverkenners melden, dat com
munistische strijdkrachten in on
afzienbare collones over de rivier
de Han. vlak ten Zuiden van Seoel,
Levering van stroom uit
Duitsland de oorzaak
DEN HAAG. In het Zuiden en
in het Westen van het land wordt
ernstig geklaagd over het achterlo
pen van de electrische klokken, die
op het electriciteitsnet zijn aangeslo
ten. De oorzaak van dit euvel, dat
zich enige jaren geleden ook heeft
voorgedaan, is gelegen in de omstan
digheid. dat ons land elcctriciteit
uit Duitsland betrekt.
Ten gevolge van overbelasting op
het Duitse net is de frequentie van
die stroom nu en dan lager dan nor
maal (50 perioden per seconde). Des
tijds kon dit bezwaar worden onder
vangen door de verbinding met
Duitsland gedurende de nachturen
tc verbreken. Op die manier was het
mogelijk, de frequentie in Nederland
tijdelijk op te voeren en de klokken
„bij te draaien".
Door het tekort aan induslriekolen
in ons land zijn wij thans gedwon
gen zoveel mogelijk energie uit
Duitsland te betrekken. De verbin
ding met Duitsland kan thans geen
ogenblik worden verbroken. Ten ein
de echter de tüdaanwijzing nog zo
goed mogelijk te laten functioneren
zullen de electriciteitsbedrijven in
enkele groepen bij toerbeurt gedu
rende .de nacht de verbinding met
het Nederlandse koppelnet verbre
ken en in hun verzorgingsgebied de
achterstand inhalen.
Het is derhalve niet strikt nood
zakelijk de klokken zelf gelijk te
zetten.
blijven stromen, zulks ondanks on
ophoudelijke aanvallen van de
lucht uit. Volgens schattingen be
schikken de communisten over bij
na 1 millioen man, van wie 450.000
in reserve. Aan het front zouden
300.000 Chinezen en 200.000 Noord-
Koreanen in actie zijn.
Desondanks is men in het V.N.-
kamp niet al te pessimistisch. Men
zegt, dat de terugtocht der troe
pen goed georganiseerd is en or
delijk verloopt. Men is cr vast van
overtuigd, een bruggenhoofd, zoals
de uit het eerste stadium van de
oorlog bekende „doos van Poesan",
tegen elke communistische over
macht te kunnen verdedigen.
Nederlandse kustvaarder
in moeilijkheden
IJMUIDEN De 399 ton meten
de Nederlandse kustvaarder „Bir
mingham" die zich op 53 gr. 20 min.
N.B. en 1 gr. 42 min. O.L. bevindt,
verkeert in moeilijkheden. De z.g.
roerkoning (de stang waarom het
roer draait) is gebroken. De sleep
boot „Ganges" is onderweg naar de
„Birmingham", die behoort aan de
Scheepvaart- en Steenkolenmij., te
Rotterdam, en op weg is van Kings-
lynn naar Harlingen.
LIMA Gemeld wordt, dat het
aantal doden tengevolge van de dy-
namiet-ontploffing in Noord-Peru
tot over de honderd Is gestegen.
Veertig arbeiders en ook leden van
de reddingsploeg worden nog ver
mist. Men is nog steeds tussen rots
blokken en gesteente aan het zoe
ken naar de lijken van de slacht
offers van de ontploffing.
KOREA" IN DE VER. NATIES
LAKE SUCCESS. De politieke commissie der V.N. heeft Vrijdag
besloten om dc Commissie van Drie meer tüd te geven voor het op
stellen van principes, volgens welke het Koreaanse en andere proble
men van het Verre Oosten kunnen worden opgelost.
3. Deelneming van alle aan Ko
rea grenzende staten aan het werk
van herstel cn aan de verkiezing.
4. Geleidelük terugtrekken van
alle niet-Koreaanse strijdkrachten
in een bepaalde periode.
5. Ontwerpen van herstelplan
nen in Korea onder auspiciën der
V.N.
6. Een garantie, dat de onafhan
kelijkheid en onaantastbaarheid
van de hervormde staat geëerbie
digd zal worden.
7. Alle door de Chinese Volks
republiek van belang geachte
kwesties moeten met spoed behan
deld worden.
De Commissie van Drie mag wel
spoed maken, want er zijn al twee
plannen in omloop. De twaalf
Aziatische landen hebben een plan
besproken, dat ook op de volgen
de punten gebaseerd zou zün:
1. Een order tot staken van het
vuren.
2. Een progressief terugtrekken
van de troepen van beide partijen
uit Korea.
3. De instelling van een commis
sie, waarin ook het communistische
China zitting zou hebben, ter op
lossing van vraagstukken in het
Verre Oosten.
4. De instelling van een commis
sie der V.N., die toezicht op ver
kiezingen in Korea zou houden.
De vertegenwoordiger van Is
raël heeft een plan van zeven
punten ingediend:
1. Een onmiddellijk en onvoor
waardelijk staken van het. vuren.
2. Verzekering van alle betrok
ken regeringen, dat zij een ver
enigd, onafhankelijk Korea aan
vaarden en voor vrije verkiezin
gen onder supervisie der V.N. zijn.
SAIGON. De verleden nacht
tussen drie cn vier uur (pl. tüd) In
Noord Vietnam begonnen operatie
ter verruiming van het gebied van
Ticnjen en Hanoi, heeft een zeer
gunstig verloop, zo heeft een zegs
man van de Franse legerstaf ver
klaard. Volgens de woordvoerder be
treft het hier de grootste operatie
sinds de aanval op het vroegere
hoofdkwartier der Vletminh te Thai
Ngoejen in October. Er was reeds
veel terrein gewonnen en men had
stellingen heroverd en gevangenen
gemaakt.
I-tET is een lange weg naar Over-
1 langbroek in de provincie
Utrecht, maar de PUEM, de pro
vinciale electricteitsmaatschappij
heeft die lange weg afgelegd om
licht te brengen naar dat dorpje.
De PUEM pakte de zaak met
voortvarendheid aan. Op een ver
gadering werd de mensen uit Over
langbroek uiteen gezet welke voor
delen zij konden verwerven en wat
de aanleg per aansluiting zou moe
ten kosten.
Er kwam schot in de zaak en zo
hebben op Vrijdag 22 December de
dorpelingen het grote moment be
leefd, dat hun burgemeester met
één handbeweging de nieuwe ver
lichting inschakelde. Die avond was
er feest. Alleen opa Donselaar de
oude lantaarnopsteker van de ge
meente keek wat weemoedig voor
zich heen. Vijftien jaren achtereen
trok hij er s avonds op uit met
zijn laddertje en doosje lucifers om
het licht te ontsteken in de enige
straatlantaarn die Overlangbroek
r(jk was.
Met opa Donselaar is waarschijn
lijk een van de laatste lantaarnop
stekers in ons land verdwenen.
PARIJS Vcrmoedelük zal gene
raal Eisenhower Woensdag voor
twee dagen naar Nederland vertrek
ken.
Zondag zal hü een onderhoud
hebben met Montgomery, de opper
bevelhebber van de strijdkrachten
van de Wcstcuropese Unie (Bene
lux met Frankrük en Engeland). De
mogelijkheid wordt geopperd, dat
hij in het Noordatlantisch leger de
gezamenlüke Europese strüdkrach-
ten zou aanvoeren.
WAT VOOR WEER?
Zacht en leans op
regen
(Van onze weerkundige mede
werker)
De op Nieuwjaarsdag ingevallen
dooi heeft wel heel krachtig door
gezet. In minder dan een week
tijd zijn de temperaturen zo on
geveer 25 graden opgelopen en de
regen, die enkele storingen boven
Engeland en de Noordzee in ons
land hebben gebracht heeft er
mede voor gezorgd dat van het
vrij dikke pak bevroren sneeuw
dat Nederland bedekte vrijwel
niets is overgebleven. Een klein
gebied met iets hogere barometer
standen trekt op het ogenblik over
ons land. Een volgende depressie
nadert langzaam alweer de Britse
eilanden. Dientengevolge zal het
zachte weer in ons land aanhou
den en zullen de krachtige winden
tijdelijk afnemen. De kans op re
gen blijft bestaan, maar plaatselijk
zullen ook opklaringen voorkomen.
Vrij zacht
3
g Weersverwachting, geldig van M
S, Zaterdagavond tot Zondag-
3 avond:
H Zwaar bewolkt met enkele
1 plaatselijke opklaringen. Af en 1
toe enige regen. Aanvankelijk 3
gi matige tot krachtige en langs
g de kust harde zuidelijke wind.
J later draaiend naar zuidwest of j
west. Weinig verandering in |j
temperatuur.
1 7 Jan. zon op 8.47 onder 16.45; g
g maan op 9.10 onder 15.48,
5. 8 Jan. zon op 3.47 onder 16.47; p
-=> maan op 9.52 onder 17.19.
"a
