VOORAL VOOR DE VROUW
VAL DA
[evrouw, zou U buitenshuis een
eigen taak willen hebben?
Gevangenisstraffen geëist voor
liquidatie Kitty v. d. Have
Onze krant vraagt tien huisvrouwen:
Financiële noodzaak en zorg
voor de kinderen blijven
Mist U niet
iets
A
buiten beschouwing
ws
1 ls
Piek-uren
10
KRIJGSRAAD BEHANDELT DRAMA UIT ILLEGALITEIT
Auditeur-militair: „Dit aas niet
anders dan moord
Blik is schaars, maar jam in
bekers is eren lekker
DE COMMISSARIS VERTELT DOOR
door h. voordewind
'uari Vrijdag; 12 Januari 1951
lew-Y,
Mi deze tijd van opinie-onderzoek en enquêtes op allerlei ge-
bied hebben wij de vrijheid genomen ook eens een enquête
te houden. Een heel kleintje weliswaar, die je eigenlijk meer
een steekproef zou moeten noemen. Gewend als wijzelf „wij"
dat zijn de medewerksters van deze rubriek, getrouwde èn on
getrouwde vrouwen zijn aan werken buitenshuis, hebben
wij een tiental vrouwen buiten onze eigen gezichtskring een
vraag gesteld. Deze:
Indien U getrouwd bent en de podlie nan uw man maakt
r liet niet nodig dat U er bij werkt en indien U geen
cu $T kinderen liebt of uw kinderen groot genoeg gijn, dat zij
uw aandacht niet meer de gehele dag nodig hebben, zoudl
U dan buitenshuis willen werken?
U ziet het, wij sloten alzo „de kinderen" en „financiële nood
zaak" bij voorbaat uit en legden bewust het accent op de b e-
h o e f t e om buiten het eigen huis een taak te hebben. Hier
zijn de vaak belangwekkende antwoorden der tien door ons
gevraagde vrouwen:
getrouwd,
jaar oud.
van
10-11
laar LH
lil
DJIR/J
tankJ
tl naarfej
Ijoe iuiU
11 Mor:
crwach*
ca nd, i
15 Jan i
Geref. 1'
Zijn ifl
vonhaf
ATEN
d. Pe- -
urg h'
legale*
100 -
Utree*
de NcJ
Katfl
stigd. i
fen.
t starf
loemd
en la;
kerk i
4 „Juffrouw" Annie,
1 geen kinderen. 40
kapster.
„Ik zou toch gaan werken", zei
ze. „ik praat de hele dag met vrou
wen. die meer weten dan ik en van
wie ik een heleboel dingen hoor en
leer. Toen ik pas getrouwd was en
m o e s t werken om bij te verdie
nen, dacht ik: wat heerlijk om al
leen huisvrouw te mogen zijn.
Maar toen ik dat in de oorlog
mocht, werd ik zenuwziek. Ik
werd zo pietluttig dat ik de kopjes
al naar de keuken bracht, als het
bezoek nog in de gang stond, en
zodra er een sigarettenpeukje in
een asbak lag, ging ik die haastig
legen En werken houd je af
van verkeerde dingen: teveel geld
uitgeven bij winkelen b.v."
O Een vlicgersvrouw, getrouwd,
L geen kinderen. 37 jaar oud.
„Als ik prettig werk zou kunnen
vinden, dan zou ik buitenshuis wil
len werken".
3' £Een journalistenvrouw, een
jaar getrouwd, een kindje, 30
jaar oud.
„Mijn hele leven zou ik „nee
np deze vraag hebben geantwoord,
Let wel. voor mij persoonlijk, want
als andere vrouwen er anders over
dachten, vond ik dat best. Ik zelf
dacht altijd: als ik getrouwd ben.
blijf ik in mijn huis. Maar nu zeg
ik „ja". Het is. omdat ik er maar
niet aan kan wennen, dat ik zelf
geen geld heb. Het is natuurlhk
idioot, maar als ik een jurk koop,
zoals pas in de uitverkoop, dan
koop ik ci een van f 19 75, terwijl
ik veel liever die van f 39.75 had
gehad en die ik ook best van mijn
man had mogen kopen, maar ik
weet niet, ik durf het voor mezelf
niet uit te geven. Daarom zou ik
thuis, of voor halve dagen buitens
huis, best weer eens iets willen
OP een Woensdagmiddag wordt
^^Icr gebeld. Er slaat een ventje
op de sloep, helemaal in ribflu
weel met een rits eraan. AVoont
hier dat meisje." vraagt hij.
't Blijkt een relatie van 't dikke
zusje, ze hebben elkaar op dc
stoep ontmoet Hij lijkt me lief en
verlegen, maar zodra z'n fluwelen
pak uit is ontpopt hij zieh als
een wonderlijk en woelig gastje,
't Hoofd een beetje gebogen, de
handen tot vuistjes gebald bc-
gint-ie ineens te puffen en te bla
zen. „Locomotief." sist hij en peest
meteen de kamer binnen, 't Dikke
zusje, eerst wat beteuterd, past
zich snel aan en daar hollen ze.
Roef, roef. roef langs de stoelen,
dc tafel, de poes op de mat.
„En nou leuk met de blokken."
probeer ik. maar dat jochie is niet
zomaar ecu gewoontjp Hij heeft
een repertoire. Na de tram, dc
bus. de motorboot wordt er een
stoel naar de kapstok gespeeld en
als ik uit de keuken kom, zitten
ze stram bij dc tafel met grote
mensen-mutsen op. dassen om en
wanten aan 't Dikke zusje heeft
pi >er d'cr slofjes de overschoenen,
die iemand eens bij ons vergat en
het vriendje :?t roerloos, een beet
je verkouden, met een vale, zwar
te alpien. Ze praten niet. ze kij
ken streng, ze lijken bevroren en
Xniilcn ver.
Tot ik tenslotte met dc koek
trommel kom. „Klaar" knikt 't
vriendje en gehoorzaam ontdooit
nu ook 't zusje.
..Wat was dat nou?", vraag ik,
terwijl ze tevreden beginnen tc
eten. ..Dat waren de piek-uren."
zegt dat jochie, „met de boze me-
neer van de radio erbij."
BIBEB.
doen, al was het alleen maar cm
van mijn eigen geld een ca
deautje voor mijn man te kunnen
kopen als hij jarig is
A De vrouw van een zakenman,
drie kinderen, 32 jaar oud. „Ik
zou zeer zeker willen werken, als
de kinderen groot genoeg zijn. Wat
moet je anders doen, dat huishou
den heb ik dan in een paar uur
tjes voor elkaar. En voor visites
maken en visites krijgen, om de
tijd te vullen, voel ik niets. Het
liefst zou ik studeren. Als vrouw
met een gezin stomp je ontzettend
af. Je bent jaren lang helemaal op
de kinderen ingesteld, ontmoet ook
bijna uitsluitend jonge vrouwen
met kleine kinderen en je kunt
over niets anders meer praten. Als
je eens in contact komt met „wer
kende vrouwen" merk je hoe je
achter bent in zeker opzicht en dat
geeft je ergens een minderwaar
digheidsgevoel. Ik mis het contact
met de maatschappij langzamer
hand heel erg. En bovendien ik
houd helemaal niet van huishou
den. Ramen zemen en afsoppen
doe ik omdat het moet. niet omdat
ik het zo heerlijk vind".
R Een doktersvrouw uit een gro-
J te stad, twee kinderen. 30 jaar.
„Ik behoor helemaal met tot het
soort vrouw dat coute que coutc
wil werken in haar huwelijk. Ik
vind dat een vrouw toch in de eer
ste plaats thuis behoort te zijn. Bo
vendien als vrouw van een arts
worden er nog aparte eisen aan je
gesteld. Mijn man komt zeer on
geregeld naar huis en het is zaak
om er dan te zijn. Maar toch als
de kinderen groot genoeg zijn, zou
ik de vrijgekomen tiid willen wer
ken, anders ben ik bang dat mijn
leven te leeg zou zijn. Maar beslist
geen baan van 95 meer, zoals
vroeger, dat is me te gebonden
Het liefst zou ik willen meewerken
aan een wetenschappelijk onder
zoek. b.v. halve dagen, of voor re
classering of voogdijraad werken."
L Een kapster, verloofd, werkt
u hele dagen in een drukke kap
perszaak:
„Nee, ik wil niet meer werken,
als ik eenmaal getrouwd ben, 'k
Heb zoveel in te halen, ik wil En
gels en Frans gaan leren en heel
veel boeken lezen en tentoonstel
lingen gaan zien en ook eens lek
ker rustig handwerken en op m'n
gemak boodschappen doen en niet
altijd hollen en draven en niet al
tijd precies om negen uur ergens
moeten zijn. Dat lijkt me 't groot
ste geluk".
7 Een notarisvrouw, één school-
gaand kind, werkt halve dagen
bij haar man op 't kantoor: ,,'t Is
bijzonder prettig om een eigen sa
laris te hebben, ook al is dat strikt
genomen niet nodig. Met het geld,
dat ik verdien, kan ik alles doen
wat ik wil, en ik doe het dan ook
zonder schuldgevoel en zonder me
zelf af te vragen: is het wel ver
antwoord tegenover m'n gezin. Bo
vendien. is het niet hoogst nuttig
om nog eens iets anders te zien dan
je keuken en je vatenkwast en iets
intelligenters tc doen dan afstof
fen?"
8 Vrouw van bloemkweker, twee
kinderen van 12 en 14. heel
diep het platteland in: ,;Nee. ik
zou niet graag iets anders doen don
het huishouden. Het is mijn vak
en het plezierigste wat ik kan be
denken. In dc eerste plaats natuur
lijk omdat dit werk inhoudt: zor
gen voor man en kinderen maar
verder ook omdat ik er van houd
om alles zo economisch cn zo effi
ciënt mogelijk uit te knobbelen;
om nieuwe recepten te verzinnen
om kleren zelf te maken en om te
bezuinigen als ware het een sport.
Govendien hier op het platteland
blijven de kinderen langei- thuis.
Ik 'oen niet alleen hun „thuis" maar
cok hun buitenwereld, want er is
immers verder niets te beleven.
Dan zijn er de logees het hele jaar
door. Gelukkig dat ik van miin
huishouden houd. ik zou er geen
moment gemist kunnen worden."
Q Een ingenieursvrouw, in klei-
nc provinciestad, zonder kinde
ren: „Ik zou dolgraag iets te doen
hebben, maar het is hier niet mo
gelijk. Er is maar één groot bedrijf,
de fabriek waar mijn man inge
nieur is. daar zou ik dus wel een
baan kunnen krijgen voor hele of
halve dagen, als steno-typiste, wat
ik vroeger ook was. Maar zoiets kan
ik als mevrouw X in dit stadje niet
doen. de verhoudingen zouden
scheef komen te liggen. Wat ik hier
alleen kan doen is in comité's zit
ten en in besturen. Ze zouden 't me
ook nog vergeven als ik in een
kleuterschool hielp of in een zie
kenhuis. maar als ik mijn eigen be-
DE SCHORT AF, DE AKTENTAS
KLAAR. Veel vrouwen hebben
niet meer genoeg alleen aan haar
huishouden Zij werken ook bui
tenshuis, verdienen zelf geld, en
houden contact met de maat
schappij.
róep zou gaan uitoefenen dan zou
door al het geklets de positie van
mijn man geschaad worden."
Vrouw van een fabrieksperso-
neelschef, twee kinderen. 40
jaar: „Ja. ik zou graag iets er bij
doen, al was het alleen maar om
wat geld van me zelf te hebben.
Misschien komt het omdat ik zo
lang mijn eigen brood verdiende
voor miin huwelijk. En bovendien,
mijn oude vak (sociaal werk -Red.)
interesseert mij nog altijd erg."
Wat zcirt clcze steekproef, deze
„enquete"? Wel. veel cn niets te
gelijk. Niets, omdat het getal tien
natuurlijk niet voel zegt. Het zou
den er 10.000 moeten zijn. Conclu
sies die een bepaalde lijn aangeven,
zijn niet tc trekken. Maar toch iets.
omdat een dergelijk onderzoek „je"
aanleiding kan geven tot overpein
zingen over ..economische afliankc
LS U bij de groenteboer staat
te wachten en U kijkt vast eens
rond naar wat betaalbaar is en wat
niet. mist U dan niet iets" Valt
U dan geen schrille tegenstelling, op
in dc wijze waarop het fruit van
de andere zaken onderscheiden
wordt?
Het zou overdreven zijn te ver
wachten. dat dc kroppen sla in
zachte vlocipapiertjes naast elkaar
gevlijd zouden liggen en een kistje
gewassen en opgewreven aardap
pelen zou ons tegennatuurlijk aan
doen Maar zou het niet aardig zijn
als ook groenten cn aardappelen
eens wat romantischer namen had
den?
Dat is niet nodig zegt U Goed,
het is niet nodig, ook niet bij ap
pels en peren Maar ^als mensen,
straten landen, boeken stoffen,
ziektes, schoenen en stenen nu alle
maal min of meer specifieke namen
hebben, waarom groenten cn aard
appelen dan niet? Zijn ze niet met
evenveel zorg groot gebracht als de
appels cn peren en hebben ze niet
meer waarde als voedingsmiddelen?
Zijn ze niet sympathieker omdat ze
geen pretenties hebben en zouden
ze zelfs geen voorrang in het respect
en in de beleefdheid verdienen, om
dat ze zo maar regelrecht uit de
grond komen, terwijl hun collega's
daar slechts indirect contact mee
hebben? Ach. de mensheid is sno
bistisch en alleen het dure mag
dure namen dragen zo gaat het.
Exclusiviteit is alles en dan blijft
een katoentje een katoentje, een
verkoudheid
'n verkoud
heid, een
peen een
peen. Die
kunnen niet
concurreren
met mousse
line de chi
ne, met ar-
thosis defor
mans, met'
Bonne Louis
d'Avranchcs.
Maar zou die peen nu ook niet
eens graag Williams Duchese gehe
ten hebben, of Carotte Orange, of
zelfs maar gewoon Goud-Peen?
Zou een aardappel, die op zijn best
als Rode Ster van Friesland zijn
weg door het leven gaat. niet best
eens Glorie van Schiermonnikoog
willen zijn of Graaf van Zierikzee''
En die mooie grote bloemkool, kan
die niet Fleur des Pays Bas ge
doopt worden en z'n miniatuur-uit
gave Fleur Pippin? En wat zoudt U
zeggen van Notaris-prei, Gravin van
Kcnnemerland-uien cn Supcr-Blon
lijkheid". ..maatschappelijke be- dine-zuurkool. Van Koningsknol-
Iangstelling", emancipatie" cn wat knollen en Present van-Snceuw-
al niet. Stuk voor stuk ondcrwcr- witje-witlof. Zou dat nu niet kun-
pcn. waard om bediscussieerd te ncn en zou dat niet veel aardiger
worden. Wc komen er misschien zijn, voor knollen, het witlof cn
nog wel eens op terug. voor ons? MARJOLEIN DE VOS
Advertentie (LM.)
DE PLAAT VAN DE WEEK
Planoconcert in A mineur op. 51
(Schumann): DINU LIPATTI met het Philhar-
monisch Oik. o.l.v. HERBERT VON KARAJAN
(Vau een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. „De menselijke cn maatschappelijke fout, die deze be
klaagden hebben gemaakt, is zo ernstig, dat deze alleen met een gevan
genisstraf kan worden gecorrigeerd. Ik zie niet in, dat dc schuld van
Kitty van der Have aan het mislukken van dc overval op een gebouw
van een Duitse Dicnststcllc in Rotterdam aan de Oudorpwcg in Kra-
lingcn zo groot is geweest, dat zij daarvoor moest worden ter dood ge
bracht. Het feit, waarvoor deze vier oud-illegale werkers, die een uit
muntende staat van dienst in dc oorlog hebben, terechtstaan, kan ik
niet anders kwalificeren dan als moord." Aan het eind van dit requisi
toir, dat de auditeur-militair bij dc Krijgsraad tc Velde in Den Haag
maj. mr. F. v. d. Dusscn. gisteren in dc zaak ..Kitty van der Have"
hield, eiste hij een gevangenisstraf van twee jaar en zes maanden tegen
de oud K.P.-cr II. J. S. (Rooic Chris), tien maanden tegen dc voorma
lige commandant van de KP-Wcstland. II. v. T. (Jilles) cn de K.P.'er A.
v. d. H. (Pierre) cn vijf maanden tegen de voormalige Rotterdamse
K.P.-commandant J. A. de G. (Jos), zoals wfj gisteren reeds In een deel
van onze editie meldden.
(Van een onzer verslaggeefsters)
Dat oorlog
iets met fijne
doppers te
maken heer.
en met appel
stroop, kon.l
zo direct niét
in u op. Toch
is het zo. Niet
zozeer wat dc
erwten cn dc
stroop betreft,
maar wel wat
•uk, waar
in ze verpakt
zijn aangaat.
Het is makkelijk te begrijpen als
u weet dat blik gelijk is aan plaat
ijzer tin. En zonder tin voor
al schijnt men geen oorlog te
kunnen voeren. En als men dan
bedenkt, dal Amerika onze voor
naamste blikleverancier is en men
peinst dan nog even over Korea,
nou dan zijp we er. Dan begrijpen
wij waarom men in de conserven-
en blikindustrie hier tc lande zo
bijzonder gedecideerd van een „zor
gelijke" bliktoestand spreekt. Ame
rika levert veel minder dan nodig
j is en veel later. Engeland cn Dui's-
land maken ook wel bl:k. maar
hebben het zelf veel te hard nodig.
zodat hun aandeel in onze conser
ven miniem is. Wat moet er nu ge
beuren, als zo meteen de nieuwe
oogst in alle overvloed vraagt om
ingeblikt te worden, om van de
melk en de boter maar niet te
spreken? Een conservenfabrikant
zei ons. dat het begin van het sei
zoen nog wel kan worden ingeblikt,
maar het einde? Als de sperciebo-
ncn. oen zo geliefd volksvoedsel,
geoogst worden, dan is het de vraag
of er nog blik zal zijn. Natuurlijk
is het rechtstreekse gevolg: dan
maar niet inmaken of slechts een
I gedeelte van de normale productie
I Maar daar is niemand mee gebaat,
zeker de voedselvoorziening niet.
Natuurlijk zint men op oplossingen.
Om te beginnen karton. Jams. stroop
e. d kunnen uitstekend in bekers
bewaard worden. Voor de consu
ment zijn die producten heel wat
goedkoper (appelstroop scheelt
maar liefst zeven cent met dito in
blik) en kwaliteit en inhoud zijn
precies dezelfde. Maar voor groen
ten en melk en vruchten zijn be
kers natuurlijk niet geschikt. Mis
schien zal de bliknood ons dan ein
delijk verzoenen met de diepvries,
die zekbr zal toenemen. De diep
vries verdient het!. Blijft er natuur
lijk het inmaken in glas over Of
er glas in die enorme hoeveelheden
is tc verkrijgen, is een vraag, maai
moeilijker wordt het met de om
schakeling der conservem'abriekcn.
die helemaal op blik-inmaak zijn
ingericht. Wellicht zal men weer
overgaan tot het zgn. „zwarte blik
uit de oorlog Dat is gelakt plaat
ijzer. Maar plaatijzer is ook nodig
voor oorlog Men heeft het voor
alles gebruikte plastic al gepro
beerd. Dat lukt nog niet erg. Tot
nu toe hebben de proeven uitge
wezen dat plastic bij zekere verhit-
ting niet meer reuk- cn smaakloos
I is.
Laten we er het beste van hopen,
vooral ook omdat je rustig zeggen
kunt: hoe meer blik. hoe minder
oorlog(of omgekeerd).
In verband met het bijzondere
karakter van deze zaak was de
Krijgsraad geheel samengesteld uit
mensen, die in de illegaliteit zelf
een rol hadden gespeeld. President
was lt. kol. mr dr J. P van Erk,
destijds chef-staf cn gewestelijk
commandant van de Bewakings
troepen in het Gooi. raadsheren wa
ren lt. kol. S. N. Waringa, destijds
commandant van dc Ordedienst in
Bergen op Zoom cn kapitein W. P
M. Boin, in de bezetting lid van een
knokploeg (K.P.) in het Gooi.
Uit de verhoren kwam vast te
staan, dat „Kitty" een meisje,
dat voor de illegaliteit b*j de Duit
sers spionneerde in de avond
van 5 of 6 Juni 1945 door dc be
klaagden om het leven werd ge
bracht.
De president, mr Van Erk. las de
verklaringen voor, die de beklaag
den in het vooronderzoek hadden
afgelegd en waaruit bleek, dat dc
illegaliteit „Kitty" bij de bevrij
ding had gearresteerd cn later
op vermoeden van verraad om
het leven had gebracht Slechts
kort stond mr Van Erk stil bij de
afschuwelijke bijzonderheden van
deze moord. „Met chloroform be
dwelmd. met het hoofd in een bad
kuip onder water gehouden, tot de
vrouw dood was".
Enkele dagen later werd het lijk
in een zak genaaid, drijvende ge
vonden in hel Boeiegat te Rotter
dam.
Diep ging de Krijgsraad in op de
voorgeschiedenis van dit drama
een overval van de Rotterdamse
knok-ploeg op een gebouw van de
Gestapo in Rotterdam waarbij
een der edelste en meest vooraan
staande figuren uit het verzet. Rob
van der Stoep sneuvelde. Beklaag
de S.. vriend en naaste medewer
ker van v, d. Stoep, vertelde in kor
te bewoordingen waarom tot deze
overval werd besloten
De Duitser Schwarz beschikte
over inlichtingen, die dc gehele Rot
terdamse illegaliteit noodlottig kon
den worden. Verder was ons be
kend. dat Schwarz spionnen zond
naar Brabant om inlichtingen om
trent geallieerde troepen te krijgen.
De papieren die hieron betrekking
hadden, en Schwarz zelf wilden wij
in handen krijgen. Ik besloot daar
om de dienst van Schwarz te over
vallen
President' „Wat was de rol van
Kitty van der Have hierin?"
Beklaagde- „Zij moest in de avond
van de vijfde April 1945 haar ver
jaardag. een borrel drinken met
Schwarz en zijn trawanten in het
bewuste gebouw Schwarz zou een
slaapmiddel in zijn eten krijgen.
Dat was alles wat zij te doen had.
Daarna zouden wij de zaak verder
opknappen."
„Het ging mis." zei S.. na enige
ogenblikken stilte, „toen .wij kwa
men, wachtten de Duitsers ons op-
Rob van der Stoep sneuvelde.'
Verraad
Het verlies van Rob van der
Stoep, een man waarvoor de Rot-
Advprtentip (l AL)
Neem een doos echte
PASTILLES
VOORKOMING"VAN GRIEP
terdamse illegaliteit een diepe ge
negenheid koesterde en de man, die
altijd in moeilijke situaties een uit-
weg wist te vinden, drukte zwaar.
Dc K.P.'er S„ en enigen van zijn
beste vrienden onderzochten hoe dc
Duitsers aan dc mededelingen wa
ren gekomen, dat die avond een
overval zou worden gepleegd.
Voor het eerst hoorden zij toen
van het bestaan van de Duitser
Grill, een marine-kok, waarmee
zoals de inlichtingen die S. kreeg,
luidden „een meisje uit dc ille
galiteit" omgang had. Dat meisje
bleek Kitty te zijn-
Toen dc illegaliteit Kitty ter ver
antwoording wilde roepen, bleek zij
met de Duitser Schwarz naar Am
sterdam vertrokken te zijn Kort na
dc bevrijding werd Kitty weer in
Rotterdam gesignaleerd en S. ar
resteerde haar. In Bcllcvuc werd zij
gevangen gezet. Langzamerhand
rijpte in hel brein van S. over
tuigd van het verraad van dit meis
je het plan. Kitty om het leven
tc brengen. ..Jos" stelde zijn wo
ning voor 'dit doel beschikbaar en
met „Jilles" cn „Pierrc" beroofde
„Chris" haar van het leven.
Eerst vele maanden later bleek
uit verklaringen van gearresteerde
Duitsers hoe dc geschiedenis zich
werkelijk had toegedragen.
De auditeur-militair, mr v. d.
Dussen. vertelde do juiste toedracht.
Grill, die van Kitty gehoord had,
dat de K.P een overval zou plegen,
wilde haar met haar verjaardag
feliciteren en zocht haar in het ge
bouw van Schwarz' dienst op. Toen
hij Kitty slapende in een kamer
vol officieren vond. was hij totaal
onthutst In een opwelling van woe
de vertelde hij een Duitser over het
plan van dc overval.
..Een dergelijke vrouw, die bewij
zen heeft gegeven, dat zij over een
grote fantasie beschikte, mag men
voor zulk werk niet inschakelen.
Dat is de grote fout van dc illega
liteit geweest. Een fout, die ten
slotte geleid heeft tot haar dood",
zei mr Van der Dussen „De be
klaagden". aldus mr Van der Dus
scn. „zijn tekort geschoten in hun
onderzoek om na te gaan in hoe
verre Kitty van der Have schuldig
was aan dit verraad".
„De meer dan erge wijze, waar
op deze vrouw is ter dood gebracht.
Advertentie (I. MA
cteJeak!
Gas enz. niet duurder
door huurverhoging
's-GRAVENHAGE. De staats
courant van vandaag bevat een be
schikking van de minister van Eco
nomische Zaken, houdende een ver
bod tot verhoging van gas.- water
cn electricitcitstarievcn wegens no-
gere huurprijzen.
Wanneer aan deze tarieven de
huurwaarde van een perceel ten
grondslag ligt, dan mag voor de
desbetreffende tariefsfactor ten
hoogste in rekening worden gebracht
het bedrag, dat op 31 December 1950
werd of zou zijn berekend, voor zo
ver wettelijk geoorloefd. De dir.-
gcneraal van de prijzen kan in bij
zondere gevallen afwijkingen vast
stellen.
Arlvpriéiitip f I M
VOCHT EN TOCHT
SPANNEN SAMEN
om U het leven ondragelijk te maken.
Maar ais U Akker s Kloosterbalsem In
huis hebi behoelt U geen vocht of tocht
te vrezen Wrijf bij het eerste optreden
van spierpijn, stramheid of rheumatiek
Uw spieren met de heerlijk verwarmende
en diep doordringende AkJeer's Kloos
terbalsem. het ideale middel waarvan al
drie geslachten zeggen: .Geen goud zo
goed'Ook als wondbalsem bij
snij- en brandwonden: zuiverend, ont
smettend cn genezend.y
15
„Ja, mij ook. Dit is nog groter
schoft dan die verdachten
De volgende dag om negen uur
was mijnheer present.
Een eerste proleet, ook van uiter
lijk.
„Bent u van mening veranderd'/
Als u maar niet denkt, dat wij daar
nu zo lekker mee zijn Met deze
woorden ontving ik de onwillige
getuige.
Ik liet hem de partij handschoe
nen zien cn wat ik wel verwachl
had, gebeurde. Hij herkende ze nie*
als uit zijn pakhuis gestolen
„Nee, ik kan niet met zekerheid
zeggen, dat die dingen destijds bij
mij gestolen zijn. Ik zou niet weten,
waar ik ze aan herkennen moest,"
„Zo? Nou, dan zijn wij klaar! Ik
had eerlijk gezegd van u ook geen
andere verklaring verwacht. Maai
of u nu wel de waarheid spreekt
is een andere kwestie. Hier bij de
politie kunt u wel raak staar, lie
gen. maar straks bij dc rechter
commissaris staat u onder ede cn
dan wordt het dus oppassen voorn.
Maar ook dit maakte op hem geen
indruk.
„Daar ben ik helemaal niet bang
voor. Ik beweer toch niet. dat dit
mijn handschoenen niet zijn? Al
leen: ik kan ze Diet als mijn eigen
dom herkennen. En niemand za!
mij kunnen bewijzen, dat ik met een
dergelijke verklaring opzettelijk
lieg. Mijn geheugen is nu eenmaal
niet beter. Ik geef de mogelijkheid,
dal ze destijds uit mijn pakhuis ge
stolen zijn graag toe. Maar ik heb
er geen enkel bewijs voor. Dat zul
len jullie eerst maar eens moeten
leveren. Ik zie cr geen kans toe.
En ik wil u nog eens wat zeggen:
al herkende ik deze spullen en al
kon ik bewijzen, dat ze uit mijn
pakhuis afkomstig zijn. dan hield
ik nog mijn mond. Want dan kwam
de verzekering weer op de proppen
met een hertaxatie en dat zou mij
dan wel eens centen kunnen kos
ten. Maar zoals ik u al zei. ik her
ken ze werkelijk niet. En nou kan
ik zeker wel weer gaan, want ik
heb meer te doen."
„Ja, wij zijn uitgepraat."
En mijnheer vertrok.
„Nou chef, wat heb ik gezegd?"
begon Bakker, die het onderhoud
bijgewoond had. Die kerel is een
linkmicchci. Niks beter dan dat
stelletje, dat wij in arrest nebben.
Deze handschoenen zijn natuurllijk
wél van hem. En hij herkent ze na
tuurlijk ook wel. U zoudt eens zien
wat hij allemaal te beweren had, als
hij niet verzekerd geweest was.
Dan had hij ze wel degelijk her
kend. ook al waren zij nooit bij
hem gestolen geweest."
„Ja. ik ben ook bang. dat wij bij
clcze kerel vastgelopen zijn, r.u hij
deze houding aanneemt. Op die ma
nier hebben wij met hem nog meer
moeite misschien dan. met atc an
deren. Hadden wij nu maar riaders
van die inbraak, dan kwamen wij
wel verder. Maar als de zaak zo
blijft, zie ik het er nog van komen,
dat die gast. die het eerst die hand
schoenen te koop aanbood, zijn han
deltje weer terug krijgt."
En dat kwam zo uit ook Die snees
uit de Dusartstraat cn zijn hand
langer bleven hangen voor oplich
ting, maar hun slachtoffer kreeg
ten slotte zijn handschoenen weer
terug. Hij liep de deur plat aan het
bureau om zijn handeltje. Hij voel
de zich wel sterk, want hij begreep
wel, dat hem niks gebeuren kon.
zolang h:j die handschoenen niet
herkende. En dat zjj daar toch van
daan kwamen, wist die eerste gast
waarschijnlijk wel. Wie weet had
hij ze daar zélf niet gestolen.
Maar hoe dat ook zij. toen na
verloop van enige tijd wij er nog
niet in geslaagd waren, bewijs te
vinden, dat deze partij inderdaad
van misdrijf afkomstig was gaf de
heer Tjassens Keiser opdracht, ze
weer af te geven aan dc snuiter,
aan wie zij eerst op zo'n linke ma
nier afhandig gemaakt waren.
Daarmee was de kous af. En mij
was weer voor de zoveelste maal
gebleken, van hoeveel invloed het
is op de gang van zaken bij een
politie-ondcrzoek, als de een of an
dere verzekering daar een rol in
gaat spelen.
Ik hoop daar later nog eens op te
rug te komen, ook al om aan te to
nen. hoe riskant het soms voot een
politieman kan zijn, wanneer een
verzekeringsmaatschappij zich met
eie opsporing van gestolen goederen
gaat bemoeien. Dan is het oppassen
voor de rechercheur, om niet te
worden meegesleurd Ook lk werd
eenmaal bijna in zo'n avontuur be
trokken en het had maar weinig ge
scheeld of ik had ambtelijk mijn
nek gebroken. Op een minder eer
volle manier
Maar daar later misschien nog
eens over.
(Wordt vervolgd)
rechtvaardigt een strenge straf.
Daartegenover staan echter bijzon
dere omstandigheden, o.a. het uit
stekende illegaal gedrag waar
over ook de getuigen Staal en Van
Tilburg verklaringen aflegden en
de houding in het onderzoek.
Majoor v. d Dussen achtte moord
en medeplichtigheid aan moord be
wezen en eiste tenslotte bovenge
noemde straffen.
I In zijn slotwoord drukte hij er
zijn ontstemming over uit. dat deze
zaak eerst vijf jaar later aan de be
voegde :nstanties werd voorgelegd.
1 Zodat niet eerder een behoorlijk on-
I derzoek en een vervolging mogelijk
waren.
De raadsman van Smr Wycker-
held Bisdom, belichtte de talrijke
aanwijzingen die zijn cliënt tegen
Kitty van der Have nad en was van
merging dat de daad. waarvoor zijn
cliënt terecht stond, uiteraard niet
geheel juist, maar wel begrijpelijk
was. „Deze daad betekende een ein
de van de oude illegaliteit en niet
het inleiden van een nieuwe vorm
van illegaliteit Men kan deze jonge
mens niet kwalijk nemen, dat zij
niet terstond na de bevrijding hun
instelling konden wijzigen", aldus
mr. Bisdom, die tenslotte clementie
verzocht.
Evenals mr. Wijckerheld Bisdom,
vroegen ook de beide andere ver
dedigers in de zaak Kitty van der
Have", die gistermiddag door de
Krijgsraad werd voortgezet, clemen
tie voor hun cliënten.
Mr. van Velzen, raadsman van
beklaagde de G gaf een opsom
ming van hetgeen de G. in liet ver
zet heeft gepresteerd. Hij achtte
het van groot belang, dat zijn cliënt
niet daadwerkelijk aan dc liquida
tie heeft medegewerkt. „Toen de
G. zijn huis beschikbaar stelde" al
dus mr. van Velzen, „wist hij niet,
dat Kitty van het leven beroofd
zou worden".
Dc verdediger van de beklaagden
van T. en van der H„ mr. Fokma,
sloot zich aan bij dc pleidooien
van zijn confreres. Mr Fokma
vroeg tenslotte te overwegen hoe
veel levens de mannen, die terecht
stonden, in de bezetting hadden
gered.
Voor beide cliënten verzocht de
raadsman een voorwaardelijke
straf.
De beklaagden betuigden ten
slotte hun spijt over het gebeurde.
„Destijds meende ik, dat onze
zienswijze juist was" voegde van
T. er aan toe.
Uitspraak over veertien dagen.
Radio-Programma
Zaterdag
HILVERSUM I 402 m.
7.00 Nwg 7 13 Gramofoonmuzlek 7 15
Ochtendgymnastiek 7.30 Zenderslultlng
9.00 Nws en weerberichten 9.10 Gramo.
foonmu2iek. VPRO: 10.00 Medische
causerie 10.03 Morgenwijding VARA
10.20 Voor de arbeiders ln de continu
bedrijven. 11.35 Viool en piano 12.05
Gramoloonmuziek 12.30 Land. en tuin-
bouwmed. 12.33 DansmuzJek. 13.00 Nw«
13 15 Omroeporkest 13.50 Gram. muz.
H.Oo Voor dc Jeugd 14 30 Dansmuziek
15 00 Boekbespreking 15.15 Gram. muz,
15.45 .Van dc wieg tot het graf", cau
serie 16.00 Schljvcnschouw 18.30 Sport-
praatJe 16.45 Kamerorkest en soliste
17.30 Voor dc Jeugd.
HILVERSUM I 18.00 Nws 18 15
VARA.Varia 18.20 Gramoloonmuziek
18.30 Volksdansen en -muziek 19.00 Ar.
tistiekc Staalkaart VPRO 19.30 ..Passe
partout" causerie 19.40 ..Het Oud'- Tes
tament ln deze tijd", causerie 19.55 .De
ze week", causerie VARA; 20.00 Nwg
20.05 RadioschaakwcdstrUd Noorwegen-
Nederland 20.06 Act. 20.15 Ge var. pro
gramma 21.15 Tlroolse muziek 21.45 So.
cialistlsch commentaar 22.00 Instrumcn.
taal sextet 22 25 ..Onder dc pannen",
hoorspel 22.45 Accordconmuzlek 23.00
Nws 23.15 Sport 23.25—24.00 Gramo-
foonmuziek.
HILVERSUM II 298 m.
KRO: 7.00 Nws 7.15 Morgengebed en
liturgische kalender 7.30 Zenderslulttng
9.00 Nws 9.10 Voor dc hulsvrouw 9 10
Gramofoonmuzlck 10.00 Voor de kleu
ters 10.15 Gramofoonmuzlck 11 oo Voor
de zlekon 11,15 Gramofoonmuzlck 11.50
„Als de ziele luistert", causerie 12.00
Angelus 12 03 Mctropole-orkest (12 30—
12.33 Land- cn tuinbouwmed.). 12.55
Zonnewijzer 1300 Nws en Kath. nws
13.20 Amusementsorkest 14.00 Plano en
orgel 14.20 Engelse les 14.40 Amateurs
uitzending 13.15 Kroniek van letteren
en kunsten 15.50 Harmonie-orkest 16.20
Luchtvaart-causerie 16.30 „De schoon
heid van het Gregoriaans" 17.00 Voor
de jeugd.
HILVERSUM II. 18 00 Filmmuziek
18.15 Binnenlands overzicht 18.25 Gra.
mofoonmuzlck 18.40 Reg. uitz.: „Zoek
licht op dc Westerse Defensie"' .19 00
Nws 19.15 „Dit lg leven" Act. Sport 19.27
Orgelspel 19.32 Journalistiek weekover
zicht 20.00 Nwg 20.05 Radloschaakwed-
strljd Noorwegen-Nederland 20.06 De
gewone man zegt er 't zijne van 20 12
Gramofoonmuzlck 20.15 .Lichtbaken'*
20.40 „Steek eens op. Heren" 21.00 Ge-
var programma 21.53 „Wat zou U
doen? 22.00 Populair concert 22.30
lulden de Zondag InI" 23.00 Nws 23.13
Nws ln Esperanto 23.22—24 00 Gramo,
foonmuziek.
ENGELAND, BBC HOME SERVICE
330 m.
12 00 Gcvar. muziek 13.on Gram. muz.
13 25 „Have a go" 1355 Weer her. 14 00
Nws 14.10 Gevar. progr. 14.50 Schots or
kest 15,45 Orgelspel 16.10 Sport 17.05
Hoorspel 18.00 Voor de kinderen 18.55
Weerber. 19.00 Nwg 19.15 Sport 19.30
Lichte muziek 20.15 Interviews 20.45
Causerie 21.00 Gevar. muziek 22.00 Nws
22.15 Hoorspel 23.45 Avondgebeden 24.00
—0.03 Nws
ENGELAND RBC LIGHT PROGRAMME
1500 en 247 m.
12.00 Hoorspel 13 no Pianospel 13.15
Sportparade 13.30 Voor de kinderen
14.00 Arbeldcrsorkctt 14.30 Dansmuziek
15.15 Gram. muz. 15.45 Hawallanmuzick
16.15 Sport 17.15 Lichte muziek 18.00
Filmbeschouwing 18.30 Sport 19 00 Jazz,
muziek 19.45 Causerie 20,00 Nws 20.25
Voctbalpraatje 20.30 Symph.-orkest en
solisten 22-95 Lichte muziek 22 20 Sym-
phonie-orkest en solist 23.00 Nws 23.15
Dansmuziek 24.15 Gram. muz. 0.36—l.Oo
Nws.
BRUS8EL 34 en 484 m.
324 m.: 12,00 Gram.muz, 12.30 Weerber.
12.32 Salonorkest 13.00 Nwg 13.15 Vlaam
se lledies 13.30 Gramofoonmuzlck 14.00
Causerie 14 10 Voordracht 13.00 Film
muziek 15.30 Gram. muz, 16.00 Koor
zang 16.15 Zang en piano 17 OOl Nieuw»
17.10 Accordconmuzlek 17.25 Grain, mug.
17.40 Accordeonmuziek 1755 Economisch
overzicht 18.00 Jazzmuziek met com
mentaar 18.30 Voor de solda'en 19.00
Nws 19.30 Hoorn en piano 19.50 Radio-
feuilleton 20.00 Gevar. progr. 22.00 Nws
22.15 Verzoekprogramma 23.30—25.00
GramofoonmuzJek.
484 m.: 12.05 Lichte muziek 13.00 Nwj
13.10 Verzoekprogramma 14 00 Idem
15.00 Zang (gr. pl.) 1650 Lichte muziek
18.30 Accordeonspel 19.00 en 19 40 Gra
moloonmuziek 19.45 Nws 20 00 Orkest-
'•oncert 21.00 Gram. muz 22 00 Nwg
22.15 Dansmuziek 22.33 Nws 23.00 Gram.
