DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Samenstelling van Kabinet gaat
MOSKOU
Fooienstelsel loopt
op zijn eind
Minister Teulings gepolst voor
vice-premierschap
Kromyko schakelt op
propaganda over
in vrees voor Amerika
streeft vergelijk na
Frankrijk krijgt vandaag
een nieuwe regering
lesprekingen van de zich langzaam aftekenen
KARAS en zijn speeldoos
ARNHEM 17
KLEEF 23
voor kellners
afgeschaft
en smoking
Rok
zullen worden
Door Sowjets gezaaid wantrouwen
thans grootste struikelblok
lie Jaargang, no. 58 Vrijdag 9 Maart 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool' - Giro 510330. jr. IV TT" TA IV" D Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 62^5.
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- UltgRVej IN.V iJe INieilWe JrCl'S Redactie e Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
I prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
informateur
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Nadat de infor-
sïeur Donderdag de ministers
leftmck, In 't Veld en Joekes
eeft ontvangen, is de veronder-
lelling niet gewaagd, dat de vijf,
ians in het kabinet zittende
v.d.A.-ministers ook in deze
weer zullen optreden. Reeds
erder heeft cr met minister
lansholt een bespreking plaats
evonden evenals met dr Drees
Vt degenen met wie prof. Romme
Woensdag nog 'n onderhoud heeft
fvoerd. behoren minister Teulings
n prof. de Gaav Fortman (AR
kans dat de laatste bereid zal
een ministersportefeuille te
anvaarden, schat men in parle-
ientaire kringen thans vrij groot
Tenslotte zij melding gemaakt
een onderhoud met de heer
ilanus. de aanvoerder van de
,H U.-kamerfractie. Mogelijk is
iarbij ter sprake gekomen wie
n de Christelijk Historischen
ventueel voor een ministerschap
aanmerking zou kunnen komen.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Men acht het in politieke kringen zeer twijfelachtig of de informateur
deze week met zijn arbeid gereed zal kunnen komen. De aangezochte personen hebben recht
op enige tijd van beraad en ondanks de voortvarendheid van de informateur kan de personen-
keuze nu eenmaal niet geforceerd worden.
In dc pogingen van prof. Romme om een kabinet in elkaar te passen, valt thans dank
zij de bekend geworden gesprekken met mogelijke candidaten, een vrij duidelijke lijn te be
speuren, vooral ook wanneer men in het oog houdt naar welke politieke samenstelling de
informateur streeft, en wanneer men let op de eisen welke hij van de kant van de hem
positief steunende partijen voorgelegd heeft gekregen.
ANKARA. Het Turks? kabi-
is afgetreden. Van een nieuwe
egering. die op dezelfde, clcmocia-
irclic, partij moet steunen, worden
;een wijzigingen in de Turkse po-
itirk verwacht.
Als vaststaand mag worden aan
genomen, dat de KVP zes en de
PvdA vijf zetels in het kabinet zul
len krijgen Niettegenstaande het
feit. dat de ARP zich formeel heeft
-1 uitgetrokken, blijft de informateur
ei naar streven, door het verbinden
van twee anti-revolutionnaire figu
ren aan het kabinet, de beoordeling
van dit kabinet door de ARP wat
gunstiger te maken.
Bekend is'immers, dat. niettegen
staande een enkele bedenking van
de AR-fractie tegen Romme's pro
gram. het hoofdbezwaar van dr
Schouten lag in de portefeuilles aan
diens partijgenoten toegewezen.
Een ander bezwaar van Schouten
ging ongetwijfeld tegen des informa
teurs persoonskeuze voor zover het
blijkbaar op diens eigen bezwaren
afstuitte, en dat voorts zekere aar
zeling aan K.V.P.-zijde scheen te
bestaan ten aanzien van de minis
ters Teulings en Struycken. De
tweede vraag was, welke porte
feuilles de K.V.P, voor zich zou
wensen, rekening houdend met het
feit, dat er ook vertegenwoordi-
de AR betreft, doch hierop durft de gers van enige andere partijen op
informateur toch blijkbaar wel een i belangrijke plaatsen zouden optre-
Agendapunt ontwapeningvervangen
door ..Duitse eenheid
(Van onze correspondent te Parfjs)
PARIJS. De conferentie van Vier heeft zich gisteren weer langdurig
nocten bezig houden met het aanhoren en beantwoorden van de propagan- I gepolst.
^redevoeringen, die door dc heer Gromyko zün gehouden. Gromyko ver- j worden, dat de K.V.P staat op een
zich tegen de voorstelling, alsof Rusland met zijn agendavoorstel zou vertegenwoordiging in de nieuwe
wissel op de toekomst uit te
schrijven.
De samenstelling zal derhalve zo
als het er op het ogenblik voorstaat
worden gehouden op 6-5-2-1-1. Nu
zijn er enkele belangrijke groothe-
j den in de stukken welke thans be
kend zijn.
Nu prof. Romme inmiddels met
alle socialistische ministers uit het
I oude kabinet heeft gesproken mag
I wel worden aangenomen, dat hij
hun allen heeft verzocht in het
nieuwe kabinet terug te keren.
I Wat nu de katholieke ministers uit
I het oude kabinet betreft, had de
informateur tot gistermorgen nog
slechts de ministers Van den
Brink, Rutten en Van Maarseveen
Waar aangenomen moest
nllen vooruitlopen op de conferentie der ministers zelf. Hij voegde daar-
tan in één adem toe. dat ieder, die het Russische agendavoorstel verwierp.
?gen de vrede, tegen de ontwapening en tegen de belangen der grote
.a was.
De heer Jessup antwoordde tame-
]k scherp. Hij wees er op. dat de
re?torse mogendheden aan hun be-
'spening zouden vasthouden tot de
dreiging, die van Rusland uitging,
zijn geweken. Hij trachtte de
>.:cussie vlot te maken door de
erschillende punten der twee agen-
i's met elkaar te vergelijken, ten
Jido te komen tot een zo droog
:ogelijke opsomming van de onder-
n. die straks ter discussie
uden kunnen komen.
Het mocht weinig baten. Gromyko
lende nog een amendement op zijn **-—
irstel in. Er zal niet alleen over
ontwapening van Duitsland ge
roken worden doch .ook en zelfs
irsl over de Duitse eenheid. Was
het herstel van een bloot ver-
lim, of betekende dit dat Rusland
in nieuwe phase van discussie in-
lat? Door uit te gaan van de over-
Inkomst van Potsdam plaatst Rus-
}d zich op een zuiver Russisch
lonalistisch standpunt, want Pots-
m behandelde Duitsland als over
wonnene en vijand. Door de Duitse
inheid in zijn voorstel te betrek-
n schakelt Gromyko over op een
•opaganda-terrein. dat door de
'uitsers in dit geval de Duitse
Dmmunistische partij eveneens
ibruikt kan worden. Men zou daar
sschien uit kunnen afleiden, dat
land alvast zich zekere propa-
ndamogelijkheden wil verschaffen
»r het geval van een eventuele
lukking der conferentie van
regering met zes ministers, was de
t eerste vraag welke zich opdrong,
1 wie de drie anderen zouden zijn, in
aanmerking genomen het feit. dat
1 terugkeer van mr. Van Schaik
AMSTESOAI
BERG EN PAL 5-
UBBERGEN 3
Kind gegrepen op
«bewaakte overweg
BREDA. Op de onbewaaktè
erweg aan de Hulteneindse-
raat te Huiten aan de spoorlijn
redaTilburg is Donderdagmid-
een vierjarig meisje, Joke-
oers, onder een trein gelopen.
J liep haar driejarig broertje
:hterna die juist de overweg ge-
üseerd was. Haar tante, die bij
idercn was. trachtte tevergeefs
meisje nog te grijpen. Het
Jid werd door de trein gegrepen
vrijwel op slag gedood.
Duitse ambassade
in Den Haag
BONN. Men verwacht, dat de
trste West-Duitse diplomatieke
iissies gevestigd zullen worden te
;0mo, Den Haag., Brussel., Athene,
'Openhagen, New Delhi, Stockholm
misschien Ottawa en Pretoria,
de eerste drie plaatsen zouden
ambassades gevestigd worden
1 in de andere legaties. Met de
Aden van genoemde plaatsen was
£ds overeengekomen, dat er con-
'laten gevestigd zouden worden,
is echter niet van oordeel, dat
consulaten spoedig tot diploma
te missies verheven zullen wor-
3
Aanhoudend koud
Weersverwachting geldig van I
Vrijdagavond tot Zaterdag- ft
avond:
Zwaar bewolkt met op de
"teeste plaatsen enige neerslag. 1
overwegend in de vorm van g
sneeuw. Temperaturen om het
STiespunt. Langs de Wadden-
Just aanvankelijk nog af en toe §f
''arde. overigens krachtige tot g
matige Noord-Oostelijke wind. g
10 Mrt Zon op 7.08 onder 18.31g
'aan op 7.46 onder 22.07.
De wegwijzer verraadt het u en de
aanvalligheid der drie schoonheden
bevestigt het. dat u zich met dit
plaatje te Nijmegen bevindt. Als nu
nog vrouwelijke bewondering-cither-
en-man bij elkaar behoren, dan
weet zij dat dit tafereel de ont
vangst van Anton Karas te Nijme
gen weergeeft op het Keizer Karel-
plcin. Eenvoudig en gewoon stapte
hij uit een Frans autobusje an ver
telde. dat hij tournees door Zwit
serland, België en Frankrijk achter
de rug had. Daarvóór dwaalde hij
steeds rijker wordend door Ameri
ka. Omdat dat ene deuntje van hem
in de film The Third Man. een epi
demische infectueuze sympathie heeft
ontmoet. Tja. uitvinder van hoedc-
pendopjes, rits-sluitingen en melk
kokerdeksels met gaatjes zijn ook
rijk geworden. Waarom dan de
grootcitheraar niet z'n Harry Leine-
deuntje niet? Iedereen gunt het
Met Pasen geen goedkope
koelhuisboter
DEN HAAG. Voor Nederland
se koelhuisboter blijkt in het bui
tenland meer belangstelling te be
staan dan eiige weken geleden
werd bevroed. Op het ogenblik is
men met d? uitvoer van de laatste
600 ton voor export goedgekeurde
koelhuisboter bezig. Tweehonderd
ton bli.ift in het land voor normale
verkoop. Het ziet er dan ook naar
uit. dat geen geforceerde verkoop
van koelhuisboter tegen 85 cent
per half pond omstreeks Pasen zal
plaats moeten vinden.
Cadeau uit Suriname voor
H.M. de Koningin
DEN HAAG De „National As-
sociation of Surinamers" in Brits
Guyana heeft een fraai versierde
mand gezonden aan H M. de Ko
ningin. De mand is bedoeld als ver
jaardagsgeschenk.
De mand is Zondag per KLM
naar Nederland verzonden.
hem, want hij is eenvoudig en ge
woon gebleven. Dus: veel succes in
Nederland, Karas!
den. De meest klemmende vraag
was in dat verband, wie prof.
Romme als vice-minister-presi-
dent zou aanzoeken.
Naar wij vrijwel met zekerheid
menen te weten heeft de informa
teur. aan de thans demissiónnaire
minister van Binnenlandse Zaken
Teulings, gevraagd of deze bereid
is in het nieuwe kabinet op te tre
den als vice-ministerpresident,
zonder dat hij het beheer van een
portefeuille op zich neemt. Een
vijfde katholiek heeft de heer
Romme als bekend gevonden in
prof Albregts.
Wat nu de Anti-Revolutionaire
ren betreft is het duidelijk, dat
prof. Romme hiervoor prof. mr
W. F. de Gaay Fortman en mr J.
Meynen heeft aangezocht.
Nu is daar nog altijd de naam
van ïr Staf, reeds eerder genoemd
in verband met de portefeuille van
Verkeer en Waterstaat. Zeer re
centelijk is nu in dezelfde adem
genoemd de Amsterdamse advo
caat mr H. Mulderije, die zich tot
een specialist op bepaalde ver-
keersonderwerpen heeft ontwik
keld. Nochtans zou aan deze laat
ste ook te denken zijn als minis
ter van Justitie.
Tenslotte dient nog altijd ergens
een Katholiek minister te worden
geplaatst en is nog niets gezegd
over Uniezaken. Bij alles dient
trouwens te worden overwogen, dat
het nieuwe bezoek van de heer
Tilanus aan prof. Romme duidt op
moeilijkheden aan de Christelijk
Historische kant.
Neemt men dit alles thans in
overweging, dan kan men slechts
met het grootst mogelijk voorbe
houd komen tot een voorlopige
schets van een nieuw ministerie,
die er dan als volgt zou uitzien:
Minister-president dr W. Drees;
vice minister-president, minister
zonder portefeuille mr F. Teulings;
Buitenlandse Zaken, mr D. U. Stik
ker; Binnenlandse Zaken, mr J. v.
Maarseveen; O. K. en W. prpf. dr
F. J. Th Rutten. Financien, prof.
mr P. Lieftinck. Wederopbouw mr
J. in 't Veld; Economische Zaken,
prof. dr J. R. M. van den Brink;
Landbouw S. L. Mansholt; Sociale
Zaken, mr A. M Joekes.
Daaraan is dan nog toe te voe
gen, dat mr J. Meynen bedoeld is
voor Oorlog en Marine en dat prof.
Albregts is aangezocht voor Pro
ductie-Verhoging.
Blijven over de portefeuilles van
Justitie, Verkeer en Waterstaat en
Uniezaken en voorts de naam van
prof. De Gaay Fortman en de ze
kerheid. dat nog één CH-man en
één lid van de KVP in het kabinet
gepast zullen moeten worden.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Er wordt met ingang van 19 Maart in hotels, restaurants,
café's en cafétaria's een begin gemaakt met het afschaffen van het fooien
stelsel. De Federatie van Werkgeversorganisaties in het Horeca-bedrüf
heeft in overleg met de werknemers, behorende tot het bedieningsperso
neel, een loonschaal ontworpen die een vast minimumloon voor bedoeld
personeel waarborgt. Het bcdicningsgeld, dat boven de verkoopprijs van
een vertering door de zaak wordt aangegeven, blijft het personeel ten
goede komen. De rok- en smokingkleding van kellners en oberkellners
wordt geleidelijk vervangen door gewone zwarte kleding.
De federatie streeft er reeds en- dieningsgeld. dan zal hij deze f 90
kele jaren naar het bedieningsper
soneel een normaal loon te ver
schaffen zoals iedere werknemer dit
heeft Verschillende malen heeft
men reeds gepoogd het fooienstelsel
af te schaffen, maar al deze pogin
gen hebben schipbreuk geledendaar
men steeds te rigoreus te werk is
gegaan.
Iedere zaak. aangesloten bij de
Horeca, zal met ingang van 19
Maart op menu's of op andere wij
ze bekend maken, welk percentage
hij als bedieningsgeld in rekening
zal brengen. De een zal 10%, de
ander 15% of 20% vragen al naar
gelang de standing van de zaak. Op
de nota, ook voor kleine consump
ties, komt het bedrag der vertering
te staan met apart vermeld het be
dieningsgeld, tenzij door de zaak is
bekend gemaakt dat het bedienings
geld in de prijs van logies of ver
teringen is begrepen.
Het is natuurlijk geoorloofd
de kellncr of wie er ook be
dient meer te geven dan be
doelde procenten, doch van fe-
dcratie-zijde dringt men er bij
het publiek op aan. dit niet tc
doen. Ket is nl. de bedoeling,
dat men in de toekomst van dit
bcdicningsgeld afkomt door deze
procenten in de verkoopprijs
van de consumptie te calcu
leren. Op straffe van ontslag zal
het personeel niet meer bcdic
ningsgeld mogen vragen dan
door zijn patroon ls vastgesteld.
Wordt nu het garantieloon voor
een kellner straks b v. f 50.- per
week. dan zal hij dit bedrag, hoe
gering zijn omzet ook is of hoe wei
nig klanten de zaak ook mogen be
zoeken. steeds ontvangen. Beurt hij
echter in een week f 90 - aan be-
die week als loon krueen. In sel-
zoenbedrijven liggen de garantie
lonen minstens 10% en hoogstens
20% hoger
Met de portiers moet men nog
een regeling maken. Kan een pa
troon het niet met een portier eens
worden, dan zal ook voor hem een
minimumloon worden vastgesteld.
Daar de kleding van het bedie
ningspersoneel, dat voor eigen reke
ning komt, nogal duur is rok en
smoking is het de bedoeling ge-
leidelijk meer „normale" kleding in
te voeren. Voor kellners. oberkell
ners enz. korte zwarte jas met dub
bele rij knopen, zwarte broek, wit
hemd en boord en zwarte das; voor
portiers zwarte of donkerblauwe
kleding. Daar veel personeel nog
rok en smoking hebben zal men
deze eerst mogen afdragen. In 1954
is dc nieuwe kleding verplicht ge
steld. Wil een bedrijf echter de rok
en smokingdracht houden, dan komt
zij voor rekening van de zaak.
ZOALS wij reeds elders in ons
blad schreven is prins Karei
van België het enige familielid
geweest dat weggebleven is bij
de doop van ex-koning Leopold's
jongste spruit in het kasteel van
Laeken. Bij de plechtigheid die
door kardinaal Van Roey ver
richt werd stonden de grootmoe
der van de kleine Maria-Christi-
na op de voorste rij met de va
der en de moeder (prinses de
Réthy).
V.J
Verbod Australische
CP onwettig
MELBOURNE Het Australische
Hooggerechtshof heeft Vrijdag met
zes stemmen tegen een de uitspraak
gedaan, dat het besluit van de Au
stralische regering, om de commu
nistische partij te ontbinden, in
strijd is met de wet en derhalve
ongeldig
Voor beide partijen staat thans
nog beroep open bij de kroonraad.
Adenauer verwerpt
Oostduitse
voorstellen
BONN. De Westduitse bonds,
kanselier Adenauer heeft vandaag
bij de indiening van een motie in
de Bondsdag, waarin om vrije ver
kiezingen in geheel Duitsland ver
zocht wordt. Oostduitse verzoeken
om een ronde tafelconferentie over
de eenheid van Duitsland verwor
pen en „werkelijk vrije verkiezin
gen in alle zones" geëist.
Grote bijval oogstte Adenauer,
toen hij meedeelde, dat hij een
nota naar de drie Westerse grote
mogendheden zou zenden, met een
uiteenzetting van het Westduitse
standpunt inzake verkiezingen in
geheel Duitsland.
Onderhandelingen
zullen veel tijd
vergen
Bij de beoordeling van de
conferentie van plaatsvervan
gers van de ministers van bui
tenlandse zaken der Grote Vier
moet op de voorgrond worden
gesteld, dat Rusland het denk
beeld van een conferentie heeft
geopperd. Op de vroeger ge
houden conferenties der vier
mogendheden heeft de Russi-
schê hoofdvertegenwoordiger
steeds weer, door het hou
den van krenkende propa-
ganda-redevoeringen, iedere
toenadering voorkomen. Mos
kou wilde toen geen vergelijk.
Het rekende op zijn grote kan
sen. Toen Molotovv in Decem
ber 1947 te Londen de confe
rentie in de war stuurde, ge
loofde hij vast aan een econo
mische instorting in Amerika,
nog diezelfde winter. Amerika
zou zich terugtrekken uit Euro
pa, en dan kwam de beurt aan
de Sowjet-Unié. Frankrijk en
Italië lagen, als rijpe commu
nistische appels, voor het pluk
ken. Een accoord paste dus niet
in de Russische kraam.
doof i
dr. M. v. Blankenstein
Nu echter is het heel anders. Mos
kou. ik heb het al vaak uiteengezet,
gelooft vast. dat Amerika een oorlog
wil. Het ziet de macht van Amerika,
door de snelle militaire herrijzenis
van West-Europa, op onrustwekken
de wijze toenemen En. nu de Ame
rikanen de Duitsers niet meer na
lopen met bewapening, raken de
rollen omgekeerd: Schuhmacher. de
grote tegenstander van bewapening,
heeft het al krankzinnig genoemd,
dat Duitsland neutraal zou blijven!
De Russen kunnen dit alles niet
anders dan hoogst verontrustend
vinden. Zij zouden, door een pre
ventieve oorlog de snelle groei van
de macht van de tegenpartij kunnen
storen: als zij echter totnogtoe lie
ver nederlagen en zelfs vernederin
gen hebben "aanvaard dan dc „Ame
rikanen hun kans te geven op hun
oorlog" zo beschouwen zij het!
dan mag men nu minder dan ooit
verwachten dat zij op oorlog ge
stemd ,zijn. Zij kunnen dan echter
die groei van macht op andere ma
nier stuiten: Door een vergelijk. Het
is uitermate waarschijnlijk, dat zij
dit op het oog hebben met hun ini
tiatief.
Als men de berichten van de be
raadslagingen te Parijs leest zou
men op de gedachte kunnen komen,
dat het daar weinig op lijkt: Gro
myko. de bij voorkeur zwijgzame,
redeneert meer dan alle anderen
samen; hij valt aan, hij verwijt, hij
is onzakelijk. Maar, als de Russen
werkelijk willen onderhandelen,
zullen zij hun uiterste best doen te
verhelen! dat er wat in hun positie
is verzwakt Wanneer men de eerste
dagen niet met hen opschiet, zegt
dit nog volstrekt niet, dat zij geen
resultaten willen. En er is nog iets:
Zouden zij de gelegenheid verzui
men tot het houden van klinkende
propagandaredevoeringen die zoal
niet op de tegenpartij, dan toch op
eigen volk en getrouwen diepe in
druk maken?
Zie verder pag. 3 ^7
Queuille buigt voor MRP en troost
radicalen met ministersposten
(Van onze correspondent tc Parjjs)
PARIJS. Vanmiddag om vtff uur stelt de heer Queuille zleh aan het
parlement voor. Het schijnt, dat de constitutionele meerderheid, die hij als
minister-president nodig heeft, voor hem gereed ligt. Ook het kabinet dat
h|j daarna moet vormen schijnt wel in kannen en kruiken te zijn.
De heer Queuille heeft in de eer
ste plaats naar een oplossing van de
kieswet gezocht. Hij heeft de MRP
alle garanties gegeven, dat zo spoe
dig mogelijk een kieswet wordt
aangenomen, die een systeem van
één ronde bevat. Daarna zal de ver
kiezingsdatum vastgesteld worden,
vermoedelijk de eerste week van
Juni De MRP heeft dus een grote
overwinning behaald en dat lag voor
de hand, want zij bezet de sleutel
posities. Het zal echter niet gemak
kelijk zijn de radicalen voor dit
systeem te winnen. Om hen tc be
vredigen zou Queuille een aantal
ministeries, die voor de verkiezin
gen vr.n speciaal belang zijn, gere
serveerd hebben voor zijn partijge
noten. Het zijn de ministeries van
Binnenlandse Zaken, Voorlichtingen
Overzeese Gebiedsdelen Het minis
terie van Binnenlandse Zaken heeft
altijd een grote rol gespeeld bij de
verkiezingen, omdat de prefecten en
hun ondergeschikten nu eenmaal op
het platteland, waar men herhaal
delijk van hun medewerking ge
bruik moet maken, een grote in
vloed uitoefenen. Hetzelfde geldt
voor het departement van Voorlich
ting, dat de pers vertegenwoordigt.
Bevin zou nu toch
heengaan
LONDEN. Het blad van de
Britse Labour-partij, „Daily He
rald" schrijft, dat he' meent te we
ten, dat Bevin, de minister van
Buitenlandse Zaken, heeft besloten
af te treden. Dit zou binnenkort
door premier Clement Attlee wor
den meegedeeld. De „Daily He-
rald'" meent dat Bevin in een min
der zware functie in het kabinet
zal blijven. Bevin is Vrijdag ze
ventig jaar geworden-
Wanneer men hier ziet, hoe vrien
delijk generaal Juin, de Franse
Hoge Commissaris in Marokko, op
het Parijse vliegveld Orly begroet
wordt door Sidi Kadour ben Ca-
brlt. de vertegenwoordiger van de
sultan, zou men niet geloven, dat
de betrekkingen tussen Fransen
en Marokkanen op het ogenblik
uiterst gespannen zijn. Maar di
plomaten blijven nu eenmaal lang
beleefd