DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Heel brood 3 cent duurder, pakje
margarine 15 cent, vet 17 cent
Raacl van Vakcentralen protesteert
tegen achterwege laten van overleg
Veel rumoer in Brits
Lagerhuis op komst
Ook Perzische Senaat
voor olie-naasting
Drie doden bij explosie
in mijn Manrits
Communisten ontruimen
Zuid-Korea
Sow jet-leger telt meer
dan 4 millioen man
lie Jaargang no. 66
Maandag 19 Maart 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort.
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
WEER NIEUWE PRIJSVERHOGINGEN
DEN HAAG. Als gevolg van een onmid
dellijk ingaande prijsverhoging voor de
grondstoffen voor brood, margarine en vet
zullen de prijzen van volkswitbrood en bruin-
brood voor de consument ten hoogste worden
verhoogd met 3 cent per brood van 800 gram,
van margarine met 15 cent per halfponds-
pakje en van bak- en braadvet met 17 cent
per half pond. Dit is een uitvloeisel van de
Zaterdag uitgesproken Regeringsverklaring,
waarin de vermindering van de subsidies op
Britten gaan zelf
atoombom maken
WASHINGTON. Groot Brit-
tannië gaat zün eigen atoombom
men maken, aldus is in officiële
Amerikaanse kringen bekend ge
worden. Volgens een lid van de
Amerikaanse Congrescommissie
voor de Atoomenergie zal de Brit
se bom van een nieuw type zijn.
Ditzelfde lid, Senator Edward
Johnson, heeft er op aangedron
gen, dat een Brits verzoek om de
bom op het proefterrein in de
woestijn van Nevada te mogen
testen, zal worden ingewilligd. En
geland is, zoals bekend, reeds lang
in het bezit van de technische
kennis om de bom te vervaardi
gen.
Zondebok gevonden
voor Barcelona
MADRID. Alegria. de civiele
gouverneur van Barcelona, is uit
zijn ambt ontzet en vervangen door
generaal Colonga, lid van het hoog-
militair gerechtshof. De Spaanse re
gering is teruggekomen op haar be
sluit, waarbij aan werkgevers ver
boden werd de arbeiders, die in
Barcelona gestaakt hebben, loon uit
te betalen voor de duur van de sta
king. Thans is besloten, dat dc
werkgevers het volle loon mogen
uitbetalen, waarvoor de stakers als
tegenprestatie moeten overwerken
en wel een uur per dag. Verder is
nu bepaald, dat alleen degenen, die
voor gewelddaden veroordeeld zijn.
ontslagen moeten worden. Dit gold
eerst voor alle gearresteerde arbei
ders.
WASHINGTON. De regering
zal binnenkort het gebruik van
platina, dat voor de wapenindustrie
nodig is. verbieden aan juweliers.
De Raad van Vakcentralen. waarin
vei tegenwoordigd zijn NVV, KAB en
CNV, heeft telegrafisch bij de Rege-
ring geprotesteerd tegen het nemen
van prijsverhogende maatregelen
zonder overleg met het georgani
seerde bedrijfsleven. Ondanks dat de
Raad van Vakcentralen op 12 Maart
j 1. telegrafisch geprotesteerd heeft
tegen het zonder overleg met het be
drijfsleven verhogen van de suiker
prijs op 10 Maart, is deze weg ook
thans weer gevolgd.
De Raad van Vakcentralen acht
het doorvoeren van deze mede door
speculanten uitgelokte prijsverhogin
gen zonder overleg in strijd met de
door de Regering in September 1950
gedane toezegging, dat zij geen prijs
verhogende maatregelen zou treffen
zonder overleg met het georganiseer
de bedrijfsleven. De Raad dringt er
met klem bij de Regering op aan om
onmiddellijk de in de Regeringsver
klaring aangekondigde besprekingen
te openen tussen de Regering en de
Stichting van de Arbeid over de
loonconsequenties van de prijsstij
gingen. Te dien einde heeft dc Raad
het bestuur van de Stichting van de
levensmiddelen is aangekondigd.
Door de duurdere grondstoffen kunnen
eveneens prijsverhogingen optreden voor een
aantal artikelen voor menselijke consumptie,
waarin granen, meel, bloem en/of vetten zijn
verwerkt. Voor die artikelen, waarvan de
prijzen niet aan maximumprijsvoorschriften
zijn gebonden, zal de regering nauwlettend
toezien op de prijsontwikkeling cn zij zal
maximumprijzen instellen, indien de prijs
wijzigingen daartoe aanleiding geven.
Arbeid verzocht In spoedvergadering
op Dinsdag a.s. bijeen te komen.
In een verklaring zeggen de be
sturen der drie vakcentralen. dat zij
deze gang van zaken in hoge mate
betreuren. De bonafide vakbeweging
heeft zich onder de moeilijkste om
standigheden van haar verantwoor
delijkheid gekweten. Door haar me
dewerking aan de totstandkoming
van het rapport van de Sociaal-Eco
nomische Raad over de loon- en
prijspolitiek heeft zij opnieuw ge
toond een open oog te bezitten voor
de zware taak. welke ons volk wacht.
Zij had mogen verwachten, dat de
Regering daarvoor begrip had ge
toond.
Maandag zullen de besturen van
NVV. KAB en CNV afzonderlijk de
thans ontstane situatie onder het oog
zien. Maandagavond komen de drie
besturen in gecombineerde vergade
ring bijeen.
LONDEN. Zuid-Afrika over
weegt om uit het Internationale
Monetaire Fonds te treden indien
de aankoopprijs van goud niet
wordt verhoogd.
Churchill wil op korte termijn
verkiezingen forceren
(Van onze correspondent te Londen)
LONDEN. In een voor partyredcvocringen gereserveerde radio-uit
zending heeft Churchill Zaterdagavond aangekondigd dat de conservatieve
party het besluit genomen had naar hij zcide „meer op nationale dan op
partygronden" alles eraan te doen om zo spoedig mogelük een beroep
op dc kiezers te bewerkstelligen. De oppositie zou daartoe haar parlemen
taire en constitutionele rechten ten volle gebruiken.
Nieuws is dit niet. Wel, dat de
afmattingsoorlog. die de conserva
tieven de laatste weken op ieder
mogelijk en onmogelijk front tegen
de regering voeren, thans ook het
zegel van officiële conservatieve
partijpolitiek heeft gekregen.
Opnieuw gaat het Lagerhuis, dat
aanstaande Donderdag tot 3 April
op Paasreces gaat. een controver
siële en waarschijnlijk zelfs rumoe
rige week tegemoet De conserva
tieve aanval zal vermoedelijk haar
hoogtepunt bereiken in de eertijds
gewijzigde behandeling van de be
groting. die na het Paasreces aan de
orde komt.
Behalve natuurlijk Labour zijn
ook de liberalen over de conserva
tieve tactiek van parlementaire
strijd tot iedere prijs bijzonder
slecht te spreken. Hun leidend or
gaan. dc Manchester Guardian, con
stateert. dat het land stellig niet
in een felle partijstrijd is gewikkeld
en dat alleen de politici in West
minster dat zijn. Deze opmerking is
stellig waar: het huidige spektakel
in Westminster maakt vaak c-en
schooljongensachtige en wat opge-
Ook Parijse taxi's
in slaking
(Van onze correspondent te Parijs)
PARIJS. De staking van de
metro cn de autobussen duurt van
daag voort en er is nog geen enkele
aanwijzing, dat de regering wil wij
ken. De taxichaufeurs hebben zien
vanmorgen bij de staking aangeslo-
1en. Daardoor worden de verkeers
opstoppingen wellicht minder, daar
entegen het ongemak groter. De re
gering. die intussen de tijd gehad
heeft een soort van plaatsvervan
gend autovervoer in te stellen met
behulp van militaire trucks en pri-
vé-autobussen. heeft besloten van
morgen 200 nieuwe militaire trucks
in dienst te stellen. Van de 450 me-
trotreinen lopen er slechts 45.
blazen indruk. De publieke opinie
in het land maakt er zich niet al te
druk over. In deze kans. dat „de
gewone man" zijn sympathie weer
naar het onheus en onfair aangeval
len slachtoffer zou keren, en in de
unificerende werking, die de con
stante aanval op de hechtheid in
eigen gelederen heeft, ligt voor de
geplaagde Labourpartij momenteel
de enige en tamelijk schrale troost.
Afgezien natuurlijk van het feit.
dat het in Engels staatsrecht nog
altijd de eerste minister en niet de
oppositie is. die het tijdstip van
algemene verkiezingen bepaald.
Trix Terwindt, chef stewardess
van de KLM, die voor haar moe
dig gedrag tijdens de bezetting
de „Medal of Freedom" kreeg,
gaat samen met KLM-vlieger H.
Brinkhuis in Canada een farm be
ginnen als haar diensttijd bij de
KLM in de West is afgelopen.
Toen zij Zondag vertrok vormden
haar collega's een erewacht.
Koningin en prinsesjes
bij Paasspel
HILVERSUM By de opvoering
van een Paasspel door de Vrijzinnig
Christelijke Jeugd Centrale in de
kerk aan de Tesselschadelaan, tra
den Zondagavond tot verrassing van
alle aanwezigen Koningin Ju
liana met de beide oudste prin
sesjes onverwacht de kerk bin
nen. Zij woonden de voorstelling tot
het slot bij waarna zy per auto
naar Soestdijk terugkeerden.
Noors schip in nood
op Noordzee
SCHEVENINGEN Schevenin-
gen Radio heeft een bericht opge
vangen van het Deense kuststation
Blaavand radio, waarm gezegd
wordt, dat het Noorse schip „Bera"
in zinkende toestand verkeert. Het
Zweedse schip ..Gdynia' seint, dat
het de bemanning van de „Bera"
over neemt
Financiële crisis vergroot de
heersende chaos
TEHERAN. Drie Perzische Senaatscommissies hebben eenstemmig het
besluit van de Majlis (Tweede Kamer) om de Perzische olie-industrie te
naasten, goedgekeurd. Het rapport der commissies zal vandaag of morgen
ter goedkeuring aan de Senaat worden voorgelegd. Het staat wel vast. dat
ook deze met de naasting accoord zal gaan, waardoor de naasting dan
een feit wordt, want wanneer beide Kamers een wet goedkeuren, wordt
deze van kracht, zelfs indien de sjah er zijn handtekening aan zou ont
houden.
Enige vermindering van de span
ning, welke op het ogenblik in Per-
zie heerst, is van het van kracht
worden van een naastingsbesluit
niet te verwachten. Het land be-
I vindt zich niet slechts in een poli
tieke. maar ook in een financiële
j crisis. Doordat het parlement ge-
weigerd heeft, een nog door de re-
gering-Razmara ingediend wetsont
werp tot verhoging van de bank-
biljettenomloop te behandelen, zijn
de officiële instanties niet in staat
de ambtenaren, het leger en de poli
tie te betalen. Wel heeft de Majlis
de Nationale Bank gemachtigd, alle
biljetten van 1,000 en 500 realen uit
de circulatie te nemen en deze door
kleinere coupures te vervangen.
Veel baat men hoopt, dat een
groot aantal biljetten niet zal wor
den ingeleverd en dus waardeloos
wordt zal de schatkist daar
waarschynlijk niet bij hebben.
De door de sjah benoemde pre
mier Hoessein Ala is er nog steeds
niet in geslaagd, een kabinet te
vormen en de vooruitzichten, dat
hem dit alsnog zal lukken, zijn niet
groot Men acht het niet uitgesloten,
dat de sjah het parlement zal ont
binden en de gehele macht aan zich
zal trekken.
PvdA vraagt om
looncompensatie
AMSTERDAM. Het bestuur
van de Partij van de Arbeid heeft
een verklaring uitgegeven waarin
er op wordt aangedrongen dat op
uiterst korte termijn een looncom
pensatie tot stand komt Het par
tijbestuur erkent de noodzaak van
de militaire verdediging, maar
spreekt er zijn teleurstelling over
uit dat de allereerste gevolgen
van de moeilijkheden waarin ons
land zich bevindt zich uiten in een
bedenkelijke stijging van de prijzen
der eerste levensbehoeften. Met
voldoening neemt het bestuur ken
nis van de plannen tot belasting ver
hoging. die de meest draagkrachti-
gen zullen treffen, evenals van het
feit dat het NVV. de KAB en het
CNV de prijsstijgingen in de Stich
ting van de Arbeid aan de orde
hebben gesteld.
Gasvoorziening in Brabant en Limburg
ernstig gestagneerd
(Van onze correspondent)
HEERLEN. Zaterdagmorgen omstreeks negen uur heeft in de schakel
ruimte van de centrale van staatsmijn Maurits te Luttcrade kortsluiting
plaats gevonden. Waarschijnlük is deze storing de oorzaak geweest van
een ontploffing, die zich kort daarna voordeed in het pompen- en ventilatie-
torengebouw op dc cokesfabriek Maurits, en welke drie mensenlevens eiste.
Vier personen werden zwaar gewond en zestien liepen lichte verwondin
gen op. Met een geweldige klap. die tot 300 meter in dc omtrek schade
aanrichtte, vloog het gebouw uit elkaar. De muren werden weggeslagen en
alleen de betonnen zuilen stonden nog overeind. De compressoren waren
danig verwrongen. Een klein zuiveringsgebouw werd weggeblazen, ramen
cn deuren van andere bedryfsgebouwen en van vele huizen In Lutterade
bezweken cn de pannen werden van de daken geveegd.
De bedrijfsbrandweer en de red
dingsbrigade kwamen meteen in
actie. Hel is een wonder dat kort
sluiting cn explosie slechts drie
mensenlevens geëist hebben. Bij de
kortsluiting in de centrale liep de
22-jarige volontair J. Vermeulen
uit Stein zo zware brandwonden
op. dat hij Zaterdagmiddag in het
ziekenhuis te Sittard is overleden.
De explosie heeft het leven gekost
aan dc 38-jarige gehuwde machinist
W Bockting uit Beek en aan de
64-jarige H. Hendriks uit Geleen
Twee arbeiders, G. Colijn uit Sit
tard en J. van Delft uit Geleen.
werden ernstig gewond naar het
ziekenhuis te Sittard overgebracht.
Vanmorgen was hun toestand be
vredigend.
De gasvoorziening van Noord-
Brabant en Noord-Limburg werd
ernstig gestagneerd
Intussen produceerden de cokes
ovens door. maar daar door de sto
ring noch het bedrijf noch de afne
mers van gas voorzien konden wor
den. moest men dit laten ontsnap
pen. Van verre kon men dc grote
vlammen omhoog zien stijgen. Met
man en macht werkend heeft men
bereikt, dat om half negen Zater
dagavond de normale gasvoorzie
ning weer verzekerd was. Het lege
net moest worden gevuld en nadat
de randgemeenten al spoedig gas
hadden, was in de loop van de
nacht van Zaterdag op Zondag de
gaslevering voor Zuid-Nederland
weer normaal.
De minister van Economische
Zaken zond een telegram, waarin
hij verzocht zijn gevoelens van
deelneming te betuigen aan de na
bestaanden van de slachtoffers.
Zondagmiddag heeft dc commis
saris der Koningin m Limburg, mr.
dr. F. Houben, een bezoek aan het
getroffen gedeelte van het bedrijf
gebracht.
Temidden van de leden van het
nieuwe kabinet, legt dr W. Drces
de regeringsverklaring af. Van de
vijftien ministers ontbraken alleen
ir. Peters cn minister Mansholt,
Drie en dertig Kamerleden waren
afwezi'g, maar dc publieke tribu
nes 2aten stampvol.
Olie-perikelen ook
in Irak
BAGDAD Sidik Sjansjall. de
plaatsvervangende leider van de
Iraakse 1st iqlal-partij (nationalis
tisch), heeft premier Noeri es Said
gevraagd, of de Iraakse regering, in
verband met „de moedige stap", ge
nomen door Pcrzië, denkt aan natio
nalisering van de Iraakse olie-in
dustrie. Olieconcessies zijn in ban
den van de „Iraakse Petroleummaat-
schappij", waarvan Nederlandse,
Franse Britse en Amerikaanse groe
pen gelijkeliik verdeeld vrijwel alle
aandelen hebben, en van de ..Bas
rah Petroleum Maatschappij". Sjan-
sall drong er op aan. dat de buiten
landse oliemaatschappijen zouden
ophouden met ..het uitplunderen van
het Iraakse volk".
Tsjoengtsjon zonder slag of stoot in
handen der verbondenen
TOKIO. Het heeft er de schijn van. alsof zowel dc Chinezen als de
Noord-Korcanen van plan zqn, zich zonder verweer van enige omvang uit
Zuid-Korea terug tc trekken. Tsjoengtsjon. de grootste stad in ccntraal-
Korca, dat de communisten als doorgangscentrum voor de bevoorrading
cn het troepenvervoer naar liet front hadden gebruikt, bleek gisteren
geheel verlaten. Dc verhonden troepen hadden verwacht, dat zy om het
bezit van deze stad zware gevechten zouden moeten leveren.
Vanmorgen trokken de stryd-
Spanje biedt Westen
zijn troepen aan
Amerika heeft er nel,
Engeland geen oren naar
WASHINGTON Spanje heeft
aangeboden troepen te zenden voor
de verdediging van West-Europa,
indien Amerika wapens verschaft,
aldus werd hier Zondag verklaard.
Men zegt. dat deze verzekering was
gegeven aan de Amerikaanse am
bassadeur te Madrid. Griffis. door
het Spaanse ministerie van Buiten
landse Zaken. Griffis polste de re
gering van Franco spoedig na aan
komst in Spanje, in het begin van
deze maand.
Er bestaat over deze aangelegen
heid een duidelijk verschil van me
ning tussen Engeland en de Ver.
Staten. De Britse regering wacht
thans een gelegenheid af om deze
gehele kwestie opnieuw met de
Amerikaanse autoriteiten tc bespre
ken. De Britse mening, dat Spanje
niet in hot Atlantisch Pact moet
worden opgenomen, is versterkt
door het gebeurde te Barcelona.
krachten der Verenigde Naties bij
zonnig weer langzaam op over een
front van 240 kilometer breedte.
Tegenstand van enige betekenis
werd nergens ondervonden.
In Seoel, de Zuidkoreaanse hoofd
stad. begint het leven langzamer
hand zijn normale loop te herne
men. Geallieerde aanvoercolonnes
brengen voedsel, terwijl technische
troepen aan het werk zijn om de
electriciteits-, gas- en waterleiding
te herstellen. De zwaar gehavende
stad is nog voor een groot deel ont
volkt. Van het inwonertal van voor
het uitbreken van dc oorlog bevindt
zich nog slechts een vijfde deel in
de stad. Vluchtelingen komen echter
in steeds groter colonnes terug.
VATICAANSTAD. Leden van
de Tsjecho-Slowaakse regering, die
zijn opgetreden tegen de Katholie
ke Kerk. zijn door de paus in de
ban gedaan.
Volkomen impasse
in Parijs
(Van onze correspondent te Parijs»
PARIJS. Dc conferentie van de
Grote Vief begint vandaag de derde
week in een volkomen impasse. De
laatste twee zittingen werden be
steed aan het herhalen van alle be
zwaren. die de twee blokken tegen
elkanders wederzijdse standpunt
hadden. Geen nieuw voorstel is ge
daan, geen nieuwe argumenten te
berde gebracht, geen wil tot over
brugging der overbrucbare tegen
stelling is getoond. In die atmosfeer
begint vandaag de derde week.
Nieuwe lawines in Wallis Sneeuwstormen in Canada
GENèVE. Een nieuwe reeks
lawines in Zwitsers Wallis heeft j
de spoorlijn naar Zermatt geblok
keerd. Ongeveer tweehonderd toe-
risten, die het weckend te Zermatt i
wilden doorbrengen, moesten met
een speciale trein terugkeren. Per
soonlijke ongevallen zijn niet ge
meld.
CALGARY (Alberta) In de
Canadese staten Alberta en Sas
katchewan woeden zware sneeuw
stormen. In Alberta is een trein
met 38 passagiers ingesneeuwd.
Vijf personen z.ijn in een sneeuw
storm omgekomen en 20 worden
vermist. Het verkeer onlervindt
grote moeilijkheden.
Westen kan even sterke strijdkrachten
op de been brengen
LONDEN. Dc minister van oorlog, Strachcy, heeft te Dundee ver
klaard, dat dc Sowjct-strydkrachtcn. noch „ontelbaar, noch onoverwinne
lijk" zUn. De Noord-Atlantische mogendheden zouden indien nodig, on-
getwyfeld strydkrachten op dc been kunnen brengen, die veel groter zou
den zün dan de Russische en even groot als die van de Russen en hun
satellieten samen.
Dat de Russische strijdkrachten
niet ontelbaar zijn bewijst een ver
klaring van Strachey's departe
ment, dat de Sovjet-Russische en
Chinese strijdmacht samen meer
dan acht millioen man tellen. De
Sowjet-strijdkrachten met inbegrip
van het leger, de marine, de lucht
macht cn troepen van het ministerie
van Binnenlandse Zaken en het mi
nisterie van Staatsveiligheid, tellen
meer dan vier millioen man. Het
DE 57-jarige Anthony Raidl, beschuldigd van spionnagchij
zou inlichtingen over de Britse industrie, verborgen in si
garetten aan een Tsjechische geheime agent hebben overhandigd
werd dezer dagen verhoord door de Londense commissie tot
ontneming van de burgerrechten. Raidl, een Tsjech, die al 30
jaar in Engeland woont, is namelijk 2 jaar geleden genaturali
seerd. Het vehoor maakte hem blijkbaar wat nerveus, want toen
hij daarna de bus naar huis wilde nemen, stapte hij mis en kwam
hij, zoals de foto laat zien, in onzachte aanraking met het Lon
dense plaveisel.
Rau en Lie werken
voor regeling
in Korea
OTTAWA Sir Benegal Rau af
gevaardigde van India bij de V.N.,
verklaarde hier Zaterdag op een
persconferentie, dat de huidige im
passe in Korea de V.N. of commu
nistisch China een gelegenheid zou
kunnen verschaffen om stappen te
ondernemen voor een vredesrege
ling. India was bereid zijn goede
diensten In Peking hiervoor te ver
lenen. Het kon echter niet op eigen
initiatief handelen zonder dat een
concreet voorstel was gedaan hetzij
door de Chinese communisten, het
zij door de Commissie van Goede
Diensten der V.N.
Uit Lake Success wordt gemeld,
dat Trvgvc Lie op het ogenblik
Westelijke delegaties der V.N. polst
over een staken van het vuren in
Korea, zonder dat daarbij andere
vraagstukken van het Verre Oosten
zouden worden betrokken.
leger alleen zou 2.300.000 man om
vatten.
De Sowjet-Unie heeft grote hoe
veelheden eenvoudige, betrouwbare
wapens en uitrusting en „inderdaad
zeer grote aantallen uitstekende
tanks en artilleriewapens", waarbij
zij „zeer geholpen was door het ver-'
strekken van leen- en pachtmate-
riaal in de tweede wereldoorlog.".
De rantsoenen zouden laag zijn en
de discipline streng. De officieren
zouden vele voorrechten hebben.
De Chinese strijdkrachten zouden
eveneens meer dan vier millioen
man omvatten, waarvan ongeveer
twee cn een half millioen man het
geregelde leger zouden vormen.
AMERSFOORT. Het regiment
veldartillerie Prins Maurits, dat.
thans gelegen is te Oldebroek, zal
per 31 Maart naar Harderwijk
worden overgeplaatst.
Iets kouder
l Weersverwachting, medege- f|
i deeld door het K.N.M:I. te De y
Bilt. geldig van Maandagavond
tot Dinsdagavond. (Opgemaakt 3
j te 10 uur.
Zwakke tot matige wind uit g
richtingen tussen Noord en p
West. maar tijdelijk verander- a
lijk. Zwaar bewolkt met ver- U
spreide opklaringen en plaatse-
lijk enkele buien. Iets kouder.
.,1
20 Mrt Zon op 6.45 onder 18 51; L
Maan op 15 16 onder 5.57.