DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Londen bereid tot onderhandelen,
maar niet onder pressie
Tilburg bindt strijd
tegen pokken aan
f260 Millioen minder
voor bouwplan 1951
STRIJD OM PERZIë 'SOLIERIJKDOMMEN
Morrison: zeer gematigd
Mossacleq: onverzoenlijk
Geen 1 Mei-intocht der
Chinezen in Seoel
Barst in Labourfractie
onzichtbaar gekramd
f
Ons land doet
zijn plicht
Woningbouw ondergaat kleinste
vermindering (f 20 millioen)
V
lie Jaargang, no. 102 Woensdag 2 Mei 1951
Opgericht door de Stichting „Het ParoolGiro 510330 TTi»/™,-*». TV 17 "H TV* "D Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- Uitgave» r\«\ U6 1V1611W6 xCrs Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
prijs -40 cent p. w. of ƒ5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: Tl. DE BOORDER
(Van onze correspondent te Londen)
LONDEN. De minister van Buitenlandse Zaken, Herbert
Morrison, heeft gisteren na het vragenuur in het Lagerhuis een
verklaring over de situatie in Perzië afgelegd, waarin hy een
uitvoerig overzicht gaf van de ontwikkeling van de gebeurte
nissen, die tot het besluit tot de nationalisatie van de Anglo-
[ranian hebben geleid. Morrison's verklaring was zeer gema
tigd en zeer gereserveerd van toon. Hij wees er op, dat de re
gering nog steeds wenst, dat deze kwestie door middel van
onderhandelingen wordt geregeld, maar verklaarde ook, dat
de Britse regering niet zou kunnen onderhandelen onder
pressie.
Drie-divisies-plan'
ongewijzigd
DEN HAAG. Onze mede
deling, dat de Nederlandse re
gering het drie-divisies-plan
niet zou wijzigen, ondanks de
slechte uitkomsten der oefe
ning „Crescendo II", wordt
thans officieel bevestigd.
De Legervoorlichtingsdienst
heeft n.l. namens de minister
van Oorlog medegedeeld aan
het A.N.P., dat de dezer dagen
verschenen berichten omtrent
de gevolgen van het wegvallen
van verdere oefeningen „Cres
cendo" onjuist zijn. Het niet
doorgaan der oefeningen
Crescendo" heeft geen in
vloed op de opbouw van de
drie divisies en er is geen aan
leiding te veronderstellen, dat
'jiiet wordt voldaan aan aange
gane verplichtingen.
Duitse kanovaarder
op zee opgepikt
DEN HAAG. Volkomen uitge
put was de man. die door de Goe-
reese kotter Go 27, vijf mijl uit de
kust voor Scheveningen aangetrof
fen werd in een stuurloze half vol
gelopen kano De man en de kano
werden aan boord genomen en naar
Scheveningen gebracht.
De man. die maar een been heeft,
bleek een Duitser te zijn. Ruim twee
dacen heeft hij rondgedreven. Vuur
pijlen welke hij afzond, toen zijn
stuur gebroken was en zijn vaartuig
op drift raakte, hadden geen succes.
Hij was op 16 April uit Frankfort
aan de Main vertrokken met be
stemming Spanje om te bewijzen
hoe zeewaardig zijn kano wel was.
Op 29 April vertrok hij uit Hoek
van Holland, maar nu wil hij zo
gauw de vreemdelingendienst het
toelaat weer terug naar Frankfort.
Sinds de grote Rodin voor Calais
de beroemde groep van de Burgers
ian Calais schiep is het voor ieder
ander beeldhouwer een bijna on
menselijk-zware taak om zich van
dat illustere voorbeeld vrij te ma
ken zodra het er op aankomt de be
grippen burgerij-oorlog-verzet-be-
Disting-geloof. e.d. te combineren
tot een zo eenvoudig geheel, dat
iedere toeschouwer het begrijpt en
er zich één mee kan gevoelen. Bij
het Limburgs Verzetsmonument is
de Maastrichtse beeldhouwer Char
les Vos er wel in geslaagd al deze
doelstellingen saam te vatten en
weer te geven zonder dat men ge
neigd is naar Rodins Burgers van
Calais ie verwijzen. De 5de Mei zal
prins Bernhard Charles Vos' Lim
burgs Verzetsmonument onthullen.
Hij wees er eveneens op. dat de
positie van de Anglo-Iranian in
Perzië niet door een eenzijdige daad
zelfs niet door een daad van wet.
geving gewijzigd kon worden,
wanneer de concessie van de Anglo-
Iranian haar uitdrukkelijk tegen een
dergelijke daad vrijwaarde.
Morrison onthulde voorts, dat voor
het aftreden van Hoessein Ala's re
gering dc Britse regering het voor
stel had gedaan om de bezittingen
van de Anglo-Iranian in Perzië over
te dragen aan een nieuwe maat
schappij. in welker bestuursraad de
Perzische regering zitting zou heb
ben. Deze nieuwe maatschappij zou
haar winsten dan op gelijke voet
met de Perzische regering delen.
TEHERAN. De ondertekening door de sjah van de wet op
de naasting van de olie-industrie zal reeds binnen enkele dagen
geschieden, zo verwacht men in Teheran. De situatie is inmid
dels verscherpt door een rede van de nieuwe minister-president
Mossadeq, waarin een onderzoek van de boeken der Anglo-
Iraanse Oliemaatschappij werd geëist. Volgens Mossadeq was
de in 1933 met de maatschappij gesloten overeenkomst onder
druk tot stand gekomen en zij zou daarom geen bindende
kracht bezitten. Verder verklaarde hij, dat de maatschappij ten
onrechte olie beneden de wereldmarktprijs aan de Britse vloot
had verkocht.
Het heeft in Teheran sterk de
aandacht getrokken, dat de Russi
sche ambassadeur, Satsjikow. giste
ren een langdurig onderhoud met
minister-president Mossadeq heeft
gehad, terwijl de Rus het niet nodig
had geoordeeld, ook maar eenmaal
zijn opwachting bij de vorige, gema
tigder regeringsleider. Hoessein Ala.
te maken.
Een oliebron van het olieveld van
Naft Soefit, 150 km ten Noorden
van Abadan. heeft Maandagavond
vlam gevat. Volgens de berichten
woedde Dinsdag een felle brand.
Dergelijke branden zijn meestal van
lange duur omdat ze moeilijk te
blussen zijn. De bron ligt in het
oliegebied van de Anglo-Iranian.
Jan West- tot Oostkust geen gevechten
van betekenis
TOKIO. Op het gehele front ten Noorden van Seoel hebben de troepen
van de V.N. Dinsdag geen contact gehad met communistische troepen van
betekenis. Geen tegenstanders werden waargenomen ten Westen van de
samenvloeiing van de Han en de Poekban. Ten Oosten van Seoel én verder
naar het Oosten werden slechts kleine groepen door patrouilles van de
V.N. verdreven. Tankpatrouilles drongen diep Jn de vallei van de Poekhan
door zonder contact met de communisten te krijgen.
Duikbommenwerpers van de Ame-
rikaanse marine hebben Dinsdag
met luchttorpedo'3 een aanval ge
daan op de dammen en sluisdeuren
van het Hwatsjon-reservoir. Zij ver
nietigden een sluisdeur en veroor
zaakten in een andere sluisdeur on
der water een gat van ruim drie
meter.
Drie torpedo's ontploften in het
midden van een 65 meter hoog en
ongeveer 300 meter lang betonnen
bouwwerk, terwijl een vierde pro
jectiel onder water niet vast te stel
len schade veroorzaakte aan een uit
einde van de muur.
Dinsdag hebben Amerikaanse su
perforten de belangrijke spoorbrug
gen in Midden-Korea en aan de
Westkust voor de derde opeenvol
gende dag aangevallen. Zij lieten 70
ton bommen vallen op bruggen, zes
en een halve kilometer ten Zuiden
van Hoeitsjon, op de weg van de
Mandsjoerijse grens naar Pjongjang.
WAT VOOR WEER?
Hoge temperatuur en
weinig wind
(Van onze weerkundigé
medewerker)
Het weer voor Hemelvaartsdag
vertoont gunstige, maar ook on
gunstige aspecten. Onder invloed
van een gebied met hoge barome
terstanden, dat. zich van Oostenrijk
over Duitsland en Denemarken
uitbreidde en een gebied met lage
barometerstanden ten westen van
het Engelse Kanaal, zal de wind
bij ons uit richtingen tussen oost
en zuid blijven waaien. Er wordt
daardoor vrj warme lucht aange
voerd, die tijdens de zonnige pe
rioden flink verwarmd kan wor
den, zodat de temperaturen tame
lijk hoog kunnen worden. Aan de
andere kant moeten wij de depres
sie in het westen in het oog hou
den, die zich weliswaar niet re
gelrecht naar ons land beweegt,
maar die toch de barometers op de
Britse eilanden doet dalen. Indi
rect kan deze depressie het weer
bij ons mogen beïnvloeden. Er
worden dan ook wolkenvelden, af
gewisseld door zonnige perioden
verwacht en niet te veel wind.
Maar later op. de dag is de kans
op enkele verspreide buien niet
uitgesloten.
Bollenvelden nu in
volle bloei
DEN HAAG. De bloembollen-
velden zijn thans bijzonder mooi.
Er bloeien nog late narcissen, de
late byacinthen staan in volle bloei
de vroege tulpen vertonen overal
hun frisse kleuren en de langstó-
lige tulpen zullen bij warm weer
ook spoedig uitkomen. Hemelvaarts
dag. de nationale feestdag (5 Mei)
en de daaropvolgende dagen zullen
echte bloembollendagen zijn. Keu
kenhof en de Treslongtuin zijn op
hun mooist. Op vele plaatsen liggen
nog mozaïeken Het bloemencorso
voor versierde wagens is Zaterdag
middag te Noordwijk
Noorwijkerhout organiseert op
Hemelvaartsdag een tulpenrallve
voor fietsers, een toertocht van on
geveer 30 km. door duin- en bollen
streek. De start is om 13 uur bij
Hotel van der Geest in de Zeestraat.
Nu de kroningssteen, de Stone of
Scone, in Londen terug is, wordt
zelfs van de zijde van het Britse
koninklijke huis belangstelling ge
toond voor eencopie ervan,
een soort remplagant die. als het
origineel nimmermeer uit Schot
land was teruggekeerd, desnoods
dienst had kunnen doen bij voor
komende gelegenheden. Koningin
moeder Mara laat zich „het afgiet
sel" tonen op de British Industrie
Fair.
Vragen over zaak-
Schallenberg
DEN HAAG. Het Eerste Ka-
merlid Schoonenberg (CPN) heeft
aan de minister van Justitie schrif
telijk de volgende vragen gesteld:
1. Heeft de minister kennis ge
nomen van een mededeling in het
dagblad „De Telegraaf" luidende:
„Er zijn kranten, die weten, wie
Schallenberg vermoord heeft, doch
officieel heet het nog altijd zelf
moord?"
2. Is de minister bereid, onmid
dellijk opdracht te geven, dat „De
Telegraaf" aan de justitie bekend
maakt, welke kranten het zijn, die
weten, wie Schallenberg heeft ver
moord?
3. Is de minister verder bereid,
opdracht te geven, dat de dan be
kend geworden kranten aan de
justitie de naam of de namen van
de moordenaar(s) van Schallenberg
mededelen, geheel in overeenstem
ming met de bedoeling van artikel
136 van het Wetboek van Straf
recht. dat hij, die op de hoogte is
van een misdaad, zich mede schul
dig maakt, indien hij nalaat aan
gifte te doen?
Conservatieven winnen in
Japan
TOKIO Volgens de voorlopige
uitslag hebben bij de Japanse ver
kiezingen voor gouverneurs en de
vertegenwoordigende lichamen van
de prefecturen de conservatieven de
overwinning behaald. Er moesten 34
gouverneurs worden gekozen. Voor
de tot dusver bekende 31 gouver
neurszetels is de uitslag: conserva
tieven 24 en socialisten 7. Ook in
Tokio en Osaka hebben de conser
vatieven gewonnen.
Brandstichting uit
wraak
ROOSENDAAL. Een luidruch
tige feestvierder, zekere K. uit Nis
pen, heeft in de nacht na Koningin
nedag de brand gestoken in de land-
bouwschuur van de heer Konings
aan de Kruisstraat, even buiten
Roosendaal. K. had met de heer
Konings ruzie gehad in een café
en men had K.. die onder invloed
van sterke drank was, reeds met
geweld van een vechtpartij moeten
weerhouden. De man werd uit het
café verwijderd en is toen boos
naar huis gelopen. Daarna is hij
evenwel naar de boerderij gegaan,
waar hij de brand stak in een hoe
veelheid stro, welke in de schuur
was opgeslagen. Slechts enkele
werktuigen konden worden gered.
De brandstichter werd Dinsdag ge
arresteerd. Hij legde een bekentenis
aL
Twaalfduizend mensen opnieuw ingeënt
n egen tien ziek lege va Hen
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG. Te Tilburg zijn negentien gevallen van pokken geconsta
teerd. Te Utrecht doet zich één geval voor en vermoedelijk is er tenslotte
nog een geval aan boord van de „Gronte Beer", een transportschip, dat met
Ambonezen van Indonesië op weg is naar Nederland. Bij honderden
worden de mensen te Tilburg thans opnieuw ingeënt. Grote bedrijven,
kantoren, winkels en verplegend personeel geven het voorbeeld en de toe
loop by de gcmeentciyke geneeskundige en gezondheidsdienst is enorm
groot. Tot middernacht werd aan ruim 12000 inwoners van deze Brabant
se Industriestad een prik gegeven, nadat een vliegtuig van Gilze Ryen
naar Amsterdam was gevlogen om hy het aldaar gevestigde pokstof
instituut nieuwe entstof te halen omdat de In Tilburg aanwezige voorraad
tegen zes uur 's avonds uitgeput raakte. Aan inwoners van omringende
plaatsen is de raad gegeven zich eveneens opnieuw te laten inenten.
De landelijke schoolsportdag. die
vandaag in Tilburg zou worden ge
houden. is afgelast. De wedstrijd
Blauw WitWillem II om 't lands
kampioenschap, die Zondag a.s. in
het Amsterdamse stadion zou wor
den gespeeld, is in verband met de
in Tilburg heersende pokken, even
eens afgelast Ook te Utrecht is de
gelegenheid tot her-inenting op gro
te schaal opengesteld. De „Groote
Beer" keert terug naar Port Said,
waar een uit Nederland uitgezonden
tropenarts de opvarenden zal be
handelen.
In Tilburg heeft het aantal pok-
kengevallen zich langzaam uitge
breid. Gevallen met dodelijke af
loop hebben zich tot dusverre ech
ter niet voorgedaan. Veertig perso
nen. die met pokkenpatiënten in
aanraking zijn geweest, worden in
een hiervoor ontruimde barak van
het St. Elisabeth ziekenhuis in qua
rantaine gehouden. De militairen
van het Tilburgse garnizoen mogen
de kazernes niet verlaten. Naar aan
leiding van berichten als zou de
vermoedelijke bron der besmetting
te vinden zijn bij een uit Indonesië
gerepatrieerde, vernemen wij van
de Hoofdinspectie der Volksgezond
heid, dat omtrent de besmettings
bron nog niets met zekerheid kon
worden vastgesteld. Het spoor leidt
echter in een geheel andere rich
ting
Inmiddels heeft Tilburg de strijd
tegen de pokken aanvaard met op
gestroopte mouwen: om zich te kun
nen laten inenten moet men nu een
maal de mouwen opstropen. De art
sen zelf blijven in lange A-itte jas-
DEN HAAG. Het verleden jaar vastgestelde bouwplan 1951, dat sloot
op een bedrag van 1637 millioen, is teruggebracht op een tolaalcQfer van
1377 millioen, aldus heeft de minister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting aan de Tweede Kamer medegedeeld. Een vermindering derhalve
van 260 millioen. Ondanks deze vermindering ligt het bedrag van het
gewijzigd bouwplan 1951 toch nog 70 millioen hoger dan het bedrag,
dat in 1950 in dc bouwnyverheid werd verwerkt.
Uit het gespecificeerde overzicht
Met een vermindering van 560
millioen tot 540 millioen heeft de
post woningbouw relatief de klein
ste vermindering ondergaan De post
voor wég- en waterbouwkundige
werken is het sterkst verlaagd.
Deze is met 115 millioen terug
gebracht op 232 millioen. Dit is
precies het bedrag, dat in 1950 in
deze sector werd verwerkt. Onder
zocht zal worden of een verdere
verlaging met circa 50 milioen
mogelijk is.
blijkt verder, dat twee posten
hoogd zijn. n.l. die voor overheids
gebouwen van ƒ11 op ƒ15 millioen
en voor genie en marine van 75
millioen op 125.5 millioen. De post
voor kerken is ongewijzigd gebleven
15 millioen).
De relatief grootste vermindering
heeft de post scholen ondergaan, n.l.
van 70 millioen tot 40 millioen.
In 1950 werd voor 36 millioen
verwerkt.
sen aan het werk. rustig en door
tastend.
(Zie verder pag. 3)
Dc Betuwe bloat, Zitad Limburg
bloeit, bloembollenland bloeit,
heel Holland bloeit in weerwil
van vele zeurige, winterse regen
maanden.
Dodelijke brandwonden
door sigaret op beid
(Van onze correspondent)
HEERLEN In het ziekenhuis
te Maastricht is Dinsdagmorgen de
25-jarige C Bdie. thuisgekomen
van een Oranjefeest, op bed nog
een sigaret had gerookt én In slaap
was gevallen, overleden aan de
ernstige wonden, die hij door de
ontstane brand had opgelopen.
MEDEDELING
Op Donderdag 3 Mei 1951
(Hemelvaartsdag) zal ons blad
niet verschijnen. Onze kantoren
zullen de gehele dag gesloten
zUn.
DE DIRECTIE.
Churchills motie met steun van Bevan
en Wilson verworpen
(Van onze correspondent te Londen)
LONDEN. Met 305 tegen 292 stemmen heeft het Lagerhuis gisteravond do
conservatieve motie, waarin het Huis werd uilgenodigd om zyn bezorgd
heid uit te spreken over het feit, dat het in Februari aangenomen herbc-
wapeningsprngramma gebaseerd was op schattingen van de defcnsleproduc-
tie. die niet door alle betrokken ministers geaccepteerd waren, verworpen.
Zowel Bevan als Wilson stemden voor de regering, terwyi met één uitzon
dering de liberalen zich van stemming onthielden.
Omdat voor de aanvang al vast
stond, dat de regering geen gevaar
zou lopen, was veel van de span
ning. waarmee dit debat enkele da
gen geleden tegemoet werd gezien,
reeds geweken en de discussie ver
hief zich ook niet bepaald tot grote
hoogten en was niet bijster interes
sant.
Bevan zelf sprak ook. doch slechts
voor enkele ogenblikken alleen
om te zeggen, dat als het onder
werp eens in een ernstige discussie
en niet als deel van een tory-rra-
noeuvre aan de orde zou komen, hij
een langere speech zou houden. Hij
hoopte, dat de thans in Washington
gevoerde onderhandelingen succes
zouden hebben en vertrouwde er op,
dat de regering de steun, die zij van
hem en Wilson kon krijgen, niet zou
versmaden Het beste wat gebeuren
kon was. dat blijken zou, dat hij
het mis had gehad.
Eden. die voor de oppositie het
debat had geopend, beschuldigde de
regering van een volslagen georek
aan vooruitzien in de grondstoffen-
kwestie. Waarom had zij pas na een
crisis in eigen boezem er aan ge
dacht om een speciale minister voor
het grondstoffenprobleem te benoe
men?
De minister van Bevoorrading.
George Strauss, verzekerde in zijn
antwoord nogmaals, dat de regering
van plan is. het herbewapeningspro-
gramma uit te voeren. Hij deelde
mee. dat het vooruitzicht van de
aanvoer van nieuwe machinerieën
ter uitbreiding van de productieca
paciteit zeer gunstig is. Het was nog
Vogeler in Amerika
NEW YORK Om twintig minu
ten over twee verliet Robert Vogeler
het vliegtuig, dat hem. zijn vrouw
en twee kinderen naar het vader
land terug had gebracht. Toen hij
voet op Amerikaanse bodem zette,
kon hij niets anders zeggen dan
„wonderful".
te vroeg om te zeggen, dat men per
se alle grondstoffen zou krijgen die
nodig waren, maar er was ook geen
grond om thans te beweren, dat
men ze stellig niet zou krijgen.
Brand legt Geneefse
opera in de as
GENEVE Bij een repetitie van
de „Zauberfeuer", scène uit de ope
ra „Die Walküre" is Dinsdag bijna
het gehele operagebouw verbrand.
Toen de toneeltechnici de vlammen
„opriepen", waardoor Brünhllde om
ringd wordt, bleken zy zo reëel, dat
zij snel om zich heen grepen en het
toneel volkomen vernielden. Naar
ben verklaarde, hield het veilig-
heidsscherm het vuur niet tegen, zo
dat ook de zaal zware schade op
liep. Het vuur werd bestreden door
300 brandweerlieden uit Gcnève en
omliggende plaatsen. De schade
wordt op vier a vijf millioen francs
geschat.
Nu en dan opklaringen 1
Weersverwachting geldig van p
g Woensdagavand tot Donderdag- S
s avond:
Overdrijvende wolkenvelden 5
afgewisseld door opklaringen en -g
morgen voornamelijk aan het §j
2 einde van de middag kans op |g
f_ enkele verspreide buien. Zwak-
ke tot matige wind tussen Zuid
en Oost Opnieuw iets hogere
temperaturen.
3 Mei Zon op 5 u 9 m onder
M 20 u 8 m; naam op 4 u 13 m onder
g 17 u 33 m
4 Mei Zon op 20 u 7 m onder
20 u 8m; maan op 4u 13 m onder
g 13 u 49 m.
