Voetstappen op de trap
VOORAL VOOR VROUW
Schuld dient
ingelost!
„Het was thuis gezelliger
al zaten we in angst"
Anatomie
Onderduik - werk - machine
in blauw en wit
Bestaanszekerheid voor
Horeca-personeel
Walcheren bevrijd; maar in de
leeszaal spookte een
Duitser rond
D1
HERINNERINGEN AAN DE OORLOG
Radioprogramma
„Een ster wordt
geboren'
Vrijdag 4 Mei 1951
IE laatste winter was Walcheren onder wa
ter en kapot geschoten, maar wel bevrijd,
heel erg bevrijd. Iedereen was het er over eens.
dat je beter eerlijk en regelrecht oorlogsge
weld kon hebben met alle angststuipen die er
aan vastzaten, dan de honger en de vervolging,
waaraan ze daar in het Noorden blootstonden.
Het was alleen heel erg moeilijk om ergens een
droog plaatsje te vinden. Ik woonde in VllssIn-
gen en nadat ik twee maanden lang door het
water had gewaad naar en van mijn huis, werd
het me te gortig. Het was weliswaar heel aardig
om te zien hoe een man met bolhoed en colbert
van boven, en een enkele zwembroek van onder,
Joor de straat plonsde, het was enig om het silhouet te zien van
een rij dokters die ieder een nonnetje op hun rug droegen naar het zieken
huis, maar om zelf in Januari met opgestroopte rokken door de zee te
toppen de hele dag, daar was geen aardigheid meer aan.
Van mijn eigen stem, die hard in
de stilte viel. schrok ik pas echt.
Ik ging wonen in de leeszaal waar
|k werkte en waar de hele dag En-
else soldaten kwamen zitten lezen.
gelse s
Het was een enorm, oud, hoi, leeg
"ebouw met ontelbare zolders en
•elders. De bibliotheek en de lees
iaal waren boven. Ik zette myn bed
ïaast het kacheltje en was geluk-
Jig en droog.
Ramen waren er niet in dat ge-
ouw; met karton was alles af ge-
loten ook het grote gat waardoor
ie granaat was gegaan. De soldaten
trachten iedere dag cokes mee. Ze
laten te lezen in hun eigen meege
brachte tijdschriften. Om 10 uur 's
avonds moesten ze weg. dan werd
e leeszaal gesloten, want orde moet
r per slot zijn. ook in "het puin.
)an sloot ik beneden de grote voor-
eur achter hen dicht, mijn stappen
:lonken luid op de stenen vloer van
e gang; ik ging de trap op. de lees
iaal in. ook die deur werd gesloten,
"o ging het iedere avond totdat er
een keer iets gebeurde. Good-
Ight. hadden ze gezegd, alle vijf
e Engelsen. Ik liet hen uit en ging
aar boven. Daar zat ik te lezen bij
en wapperende kaars. Behalve het
lekraak van de kartonnen scher-
len waar de wind tegen stompte,
i'as er geen geluid. Ik had een
lieuw Engels boek. dat was verruk-
:clijk: een venster waardoor je ein-
Iclijk de wereld kunt zien. En toen
wam het. Voetstappen op de trap,
eel zachtjes op de houten trap.
Onmiddellijk realiseerde ik me;
ut kan niet. de buitendeur is op
lot. hoe. iemand heeft zich moeten
ten insluiten. In zo'n ogenblik be-
enk je alles tegelijk. Een van de
incelsen? Nee. die waren te behoor-
k en te lauw om iets uitzonder
iks te doen. Het moest een mof
in. Het is geen sprookje, dat haren
erend gaan staan wanneer men
igstig is. Mijn haren stonden recht
erend en binnen in me zat een
uk ijs. dat groter werd en groter
erd De stappen kwamen zachtjes
Kec op de houten trap er> bleven
taan voor de deur van de leeszaal,
lus vlak bïi- Ik had het gevoel dat
k de man hoorde ademen door het
leutelgat. De deurkruk bewoog ge-
uisloos heen en weer.
Wer ist da? riep ik. zo overtuigd
as ik, dat het een Duitser was.
d oor Trix Terwindt
7 IJ vragen: Zou je het weer
doen? Wij vragen ons af: Was
et te vergeefs? Wij vragen U: Wat
eedt gij?
Vooropgesteld dat wij ons lot niet
eheel bewust kozen, maar het deel
oor deel tot ons kwam en wij het
envoudig dachten te moeten doen
n het daarom deden.
I Na de oorlog hebben wij verwon-
erd gestaan, zowel over het hul-
ebetoon en de eretekenen, die ve-
n van ons ten deel vielen als over
e gezegden, van sommigen: „zij de
en het alleen uit avontuur of uit
épit."
Nog meer verwonderd staan wij,
Is wij rond ons heen zien en be
merken hoe velen het weer goed of
eter hebben dan voor de oorlog,
elfs zij. die fout waren, (om het
envoudig te noemen) maar de
lichting '40'45 keer op keer de
lensen moet toeschreeuwen om
iulp.
Was het te vergeefs wat zij de
len, de gevallenen?
Neen te vergeefs was het niet,
len Nazi-régime en een deporta-ie
laar Polen zou men zijn ergste vij-
nd niet toewensen en voor de vrij-
leid heeft men alles veil; ook al
icn wij in dit bevrijde land de vcr-
leeldheid weer opkroppen en on-
chtvaardige dingen geschieden;
>k al schijnen wij na 5 jaar weer
(erleerd te hebben wat liefde tot de
ensen, liefde tot zijn naaste bete-
|ent.
Maar wat deedt gij. Gij. die zich
't de gemiddelde Nederlander kunt
ikenen, die kwaad nóch goed deed
ijdens de bezetting Wat deedt gij
foor de nabestaanden van hen, die
iet hun leven Uw vrijheid koch-
n? Wordt het geen tijd Uw schuld
te lossen?
In ge, die er beter van werdt, wat
(ebt gij gedaan?
I Het is goed zij, die verkeerd de-
fen en hun straf uitzaten, weer op
nemen in de maatschappij.
Maar hebben de vrouwen der ge-
£Jallenen niet het eerste recht op
:ombinBulP- Of zijn hun stemmen te be
scheiden, omdat zij het schreeuwen
fan onze bezetters niet overnamen?
De doden: zij worden herdacht
iet bazuingeschal, met vlaggen
alfstok, bloemen en twee minuten
lilte.
Waar dacjit U aan. die twee minu-
aan de Waalsdorperweg of
w
ng Co.i
onJ
Lani
van
Zstt:
t btjvc
en blij
T<
UtrecJ
en? Ri
kt g>
-end i
ibensla'
reiil|'r
v vrou' o
l"et '"ffwis bij Uw radio? Hoorde U* niet
raat" i'1 ct Seroep om bijstand der hulpbe-
gevende vrouwen?
Is het ons niet te schande dat de
t«^ idio-oproep om steun aan Stich-
n J '40—'45 de uitzending der ao-
I ^erdenking moest voorafgaan?
-j Moeten die vrouwen elk jaar
brandt1-' eer hun handen opheffen voor oen
M'ï®* lmoes? Zij horen niet om een aal-
I oes te vragen. Zij hebben reebt
-lip. Uw hulp.
Dos Uw schuld nu in, betaal Uw
1" J vti
hui,
Be Los
ïénte
VTat
is de vrijheid U waard?
Mijn hart klopte zo. dat het haast in
mijn keel sprong. Er kwam geen
antwoord. En na heel lange tijd. wel
een minuut, gingen de voetstappen
weer zacht de trap af. Ik luisterde
scherp. Zou hij de voordeur uit
gaan? Dat kón, want de sleutel zat
er aan de binnenkant op Nee, er
werd zelfs niet gemorreld aan de
voordeur, hij was binnengebleven,
hi.i moest nog ergens zitten.
En die donkerte was het ergste.
Met opgetrokken knieën zat ik naast
het kacheltje bij de lugubere kaars
en dacht: Als ik hier de hele nacht
moet zitten wachten tot die vent het
nog eens probeert, word ik tierelie-
re. De onbekende cnan daar beneden
in de gang nam in mijn verbeelding
monsterachtige trekken aan. het
werd een monster Frankenstein.
Twee uur lang bleef ik zitten kij
ken naar die deurkruk. Ik word gek,
dacht ik. ik moet mijn knijpkat ne
men en naar buiten gaan. Gewoon
roepen boven aan de trap: Poes.
poes. poes, of zoiets. En omdat alles
beter was dan wachten, nam ik de
knijpkat en draaide het slot om van
mijn deur. Daar stond ik boven aan
de trap; de kou en de duisternis
woeien me tegemoet. Wiejwiejwiej
deed de knijpkat en het licht viel
op een lege trap.
Is daar iemand! riep ik. Hallo!!!
Geen antwoord; ik hoorde mijn stem
lang naklinken. Toen de echo was
weggestorven was de stilte afgrijse
lijk. griezelig en klam. Hoorde ik
daar schuifelen op de stenen van de
gang0 Ik schoot de deur weer in.
draaide de sleutel om. schoof er een
lage boekenkast voor en ging op de
stoel zitten trillen. Om half drie in
de nacht kwam hij terug. Voetstap
pen. Toen ze vlak bij de deur waren,
werd het stil. Ik gaf geen geluid
meer, mijn huid prikte overal. Dit
maal probeerde hij de deurknop niet:
heel zacht ging hij naar beneden. Dal
een nacht zo krankzinnig lang kan
duren, dat de duisternis maar niet
ophoudt, dat de wind maar zo on
verschillig blijft ritselen tussen het
karton
Het werd zeven uur. na een eeuw.
Het werd licht vrij plotseling: nog
steeds zat ik zo. ik kon nu de kaars
uitblazen, het was de derde kaars en
ik zag mezelf zitten. Bespottelijk'
Waarom was ik zo bang geweest?
Het was licht; buiten op straat klon
ken stemmen, ik sleepte een karton
nen scherm weg en keek door het
raam. Daar stonden B S -ers met ban
den om hun arm. Hé. riep ik. zoe
ken jullie iemand? Hij zit hier be
neden. wacht ik kom opendoen. Het
klopte; ze zochten een ondergedoken
Duitser, zeiden ze. maar toen ze gin
gen zoeken binnen in al die oude
kelders^ hebben ze niets gevonden.
Een paar avonden later zijn mijn
lauwe Engelsen nog eens gaan zoe
ken. Die ontdekten hem wel, maar
h ii ontkwam aan de achterkant
Waar zou die man gebleven zijn? Het
kon mij allang niet meer schelen,
het ergste was. dat ik niet meer durf
de wonen in dat holle gebouw en een
nieuw stuk ruïne moest opzoeken.
Zo ging het toen.
ANNIE M. G. SCHMIDT.
„Ja." zegt ze, „dat was in de oor
log toch anders." „Het klinkt haast
alsof je ernaar terug verlangt," zegt
de ander. Ze schrikt ervan. „Weet
je. dat ik nog wel eens een morgen
wakker kan worden met eer '.ank-
baar gevoel, dat die vreseli tijd
voorbij is?", zegt ze. zich verwe
rend. „Maar er waren toch din
gen„Ja," zegt de ander, „ik
begrijp wat je bedoelt. Er waren
ogenblikken.
kaartten en de jongens speelden
schaak en w» lazen de illegale
krantjes. O, ruzie genoeg hoor,
maar je had zo het gevoel bij me
kaar te horen en iedereen was zo
veel mogelijk thuis. Nou vliegen
ze er 's avonds weer uit."
OP een uan de vrije dagen komt
er een vriendje spelen. Een
schrander ventje in een blauwe
trui met in de zak van z'n rib/lu-
welen broek een pakje brood, voor
straksaan tafel.
Als we eten, legt hij ernstig de
hand op z'n keel en vraagt: „Hoe
heet de appel, die vrouwen niet
hebben?"
Dit is geen raadsel maar ernst.
VV\,»c
Ze hebben dat pas op school ge
leerd.
„Jij mam," roept zoontje, ,_Jij
moet 't zeggen, ik weet 't aV'.
„Adamsappel," zeg ik. En ja, de
heren knikken tevreden.
„En wat is verkeerd met dat
daar," vraagt 't vriendje, wijzend
naar een plaat op dikke zusjes
prentenboek: een rij popjes in ro
de, gele en blauwe lijnen.
„De hoofden," ratelt zoontje, „de
hoofden, joh, die kunnen niet op
één spier leven."
't Vriendje knikt en kijkt rond,
op zoek naar andere onwaarheden.
„Als je weet hoe 't van binnen
is, ziin alle platen fout," vindt hij.
„Maar die met de spieren en de
botten kun je niet ophangen," zegt
zoontje. dat is raar". Doch als 't
vriendje verachtelijk snuift, praat
hij snel: „Vooral voor die kleine,
ze schrikt van geraamtes."
Dikke zusje, totnogtoe voorbijge
zien door 't nieuwe gastje, voelt
haar kansen keren. Ze duwt haar
bordje opzij, krijgt in elke wang 'n
putje en vraagt: „Hoe heet jij?"
't Vriendje hapt in z'n brood,
kauwt en bekijkt haar onderwijl
nauwkeurig.
~~Als z'n mond leeg is, wacht hij
nog wat seconden en constateert
voldaan: „Toch lijkt het alsof zij
een adamsappel krijgt. Hier, bij d'r
kraagje".
„Kan niet." verdedigt zoontje,
„kan niet, ze is geen jongen." En
dan met ontwakende belangstel
ling: „Of 't moet een vergissing
worden, dat bestaat ook."
Dikke zusje rechtop en roze van
al die attentie, wil ter verdere at
tractie nog iets bieden.
Onverwacht start ze met een
vrij geluid „Mek, mek schaapje.."
't Is er toch geen." praat vriend
je dwars door het liedje heen. Als
ze zingt, trekt 't glad".
„Net wat ik dacht." vindt zoon
tje, koel als een vermoeide huis
arts. ,,'t Is gewoon maar een plooi
van der vel
BIBEB
wel, dat het moet en toch vind ik
het vernederend. En ik pi-uttel
als-ie vergeet de vuilnisemmer naar
beneden te brengen. Ik vind het
te zwaar. Maar wat ik in de oor
log niet allemaal heb afgesjouwd.."
„Ik mis al die mensen zo," zegt
de vrouw van de vroegere gevan
genisbewaarder- „Elke avond zat
„Als ik eraan denk svat ik toen de kamer stampvol-Allemaalmen-
allemaal icrm on durfde" zeet de 1 ^oor wie mijn man brief
SS vrouw" op de ba,£ tn I l.« smokkelde. En als mün man
lenuiuiRcu.het park naast me. „En m'n man, tu- wa«
En misschien kun je het alleen werkte illegaal. Ja we waren toen 'k i|lsdTOOrgMJkon doen.
nog net getrouwd. Ik ag zo ge-denk u wcl cens. waar z,jn
weldig tegen hem op. Nu kan ik i allcmaal gebleven? Van de
me vaak ergeren, zoals hij staat h b k nooit mee iets
te buigen voor zn baas. Ja. ik weet h f
dan nog niet thuis was, dan troost-
in een vrouwenrubriek openlijk I
zeggen, omdat jc daar niet wordt
misverstaan: in heel wat gesprek
ken van vrouwen klinkt in deze
dagen opeens iets van heimwee,
heimwee naar de oorlog? Neen
dat niet, maar
En weer gingen we vragen aan
allerlei vrouwen, die we toevaUig
spraken. „Heb jij wel eens heim
wee naar de oorlog?"
„Nee." zei een 28-jarige secre
taresse. „op geen enkel punt en
niet in het minst. Nou ja, er was
één ding de moeite waard: de een
heid. We stonden gezamenlijk te
genover de vijand, we trokken ge
zamenlijk tegen hem op. antirevo-
lutionnairen, communisten, katho
lieken. Dat missen we nu
„Soms heb ik heimwee naar het
tijdloze in de oorlog," zegt een 50-
jarige huisvrouw. „Er was geen
vooruitgang dus ook geen gejacht-
't Was of de tijd stilstond, en dat
bracht een grote rust mee. Het le
ven was betrekkelijk eenvoudig:
alle energie ging op aan het zorgen
voor eten en warmte. Je hoefde
niet bij te blijven met nieuwe boe
ken. nieuwe tijdschriften, nieuwe
inzichten, want alles wat nieuw
was, was verwerpelijk. Je kon dus
alles lezen wat je altijd graag had
willen lezen en waaraan je nooit
toekwam."
„Je geloofde nog aan de toe
komst." zegt de 35-jarige groente
vrouw. „Je was beslist een beter
mens- Je had een enorme band,
maar de dingen, die je bonden,
raken nu weer op de achtergrond.
En wat toen onbelangrijk was zo
als kleren, daar denken we nu
weer zoveel over
„Ik had town het gevoel naar
iets positiefs toe te leven." zegt
een 31-jarige doktersvrouw. „Je
had oogkleppen aan, je oordeelde
en voelde uitsluitend zwart-wit.
Iemand was goed of fout, er tussen
in bestond niets. Nu we ouder zijn,
nu zijn er weer zoveel „grijzen".
Toen dacht ik: Na de oorlog, dan
zal het anders, beter zijn. Ik mis
het wit zo
„Het was thuis zoveel gezelliger."
zegt de 47-jarige bloemenvrouw.
..Ik weet wel, je zat voortdurend
in angst voor je man en je jon
gens. En voor het Joodse jongetje,
dat we ondergedoken hadden- Maar
's avonds, na spertijd, dan zaten
we bij mekaar te praten, of we
WIJ leven weer overal op de wereld in de maand Mei. En overal
krijgen vrouwen die bekende „schoonmaak-aanbiedingen". Zo
heb ik nu net een brochure gekregen die de meest verrukkelijke eigen
schappen van een stofzuiger vertelt. Boven op dat reclameboekje staat
met vuurrode letters ,,Doe 't met Lewyt". De naam van die stofzuiger
is Lewyt, wat tevens de naam is van de uitvinder en de fabrikant. Er
zijn bij die stofzuiger een onnoemelijk aantal losse stukken. Een spe
ciale borstel voor de muren en de vloer, één voor het tapijt, één voor
boeken, gordijnen, gramofoonplaten, er is een wonderborstel bij en een
parfum-verspreider.
Ach ja. toen ik dat las slaakte ik
een diepe zucht en dacht: waarom
bestonden dergelijke instrumenten
niet gedurende de oorlog? En toen
dacht ik weer aan die onbegrijpelij
ke tijd van onderduiken. Het onder
duiken bij hele dierbare vrienden,
waar het ondanks alles zo bijzonder
gezellig was. En dat deze tijd onder
broken werd, omdat er iets gebeur
de waardoor ik van adres verander
de en mijn dienstbode-periode in
ging. Dan ben je opeens het speel
goed van een mevrouw.
Die mevrouw maakte toen van
mij haar eigen wonderlijk schoon-
maak-apparaat. Ook ik maakte on
berispelijk de lijsten van schilde
rijen schoon, boende gangen en
meubelen tot ze als spiegels glom
men. Leerde W.C.'s boenen als de
beste en maakte zelfs met hele klei
ne borsteltjes de „halzen"' van deze
voorwerpen schoon. O. dat leert U
maar niet zo. een. twee, drie! Wel
nee! Daar gaat een paar dagen
drillen aan vooraf, maar dan wil
het heus wel. Natuurlijk nooit zo
goed als mevrouw dat zelf kan,
maar dat komt gewoon, omdat zo'n
onderduik-werk-machine, nukkig is.
Dat moet een heel humeurig soort
zijn. Het duurt ook even voor ze
weten hoe de gootsteen goed ge
daan moet worden, maar zo lang er
zeep en bleekwater bestond, was er
hoop. En dan moest de aanrecht
nog geboend, daarna was er over
heen en dan maar zo lang afdekken
met oude kranten. (Tegen de stof.
begrijpt U?) O. er zullen zeker
tijden geweest zijn. dat ik een on
verdraagzaam en moeilijk meubel
in huis was, dat ik liep te schelden
en kort aangebonden was. Maar
deze buien verdwenen onmiddellijk
als mijn vriendin en buurvrouw op
visite kwam, met de mededeling dat
het nu ECHT nog maar veertien
dagen kon duren. En toen ze op een
dag in Februari met een nieuw
lichtblauw bloesje aan kwam dra
gen met de boodschap dat het NU
zeker over veertien dagen voorbij
was en iets had om aan te doen,
zodra ik dat belachelijke blauw
witte pak uit kon trekken, toen heb
ik mij weer blijmoedig met blote
knieën op de harde cocosmat laten
vallen om die met stoffer en blik te
vegen. Ik heb daarbij toen zelfs een
couplet van „sterke jongens, stoere
knapen" bij kunnen zingen.
En nu is die tijd van boenen,
schrobben, wassen, koken, babies
verluieren, babies voeren, babies
naar bed brengen, kolen scheppen
en huilen al weer meer dan zes jaar
voorbij. Het was een ellendige tijd.
Maar ik heb wel geboft .want ik
heb naast dat werk. dat ik van
's morgens vroeg tot 's avonds laat
deed, nooit iemand met een blinde
darmaanval moeten verplegen, nooit
een niesbui gekregen op het mo
ment dat ik mij verstoppen moest,
nooit echte erge kiespijn met een
wortel-ontsteking gehad en zelfs
nooit per ongeluk, als ik alleen
thuis was. de W C. doorgetrokken.
Of ik weer dienstbode zou worden
als het weer voorkomt? Natuurlijk!'
Die familie zal dan immers wel zo'n
Amerikaanse wonder stofzuiger
„doe 't met Lewyt" hebben.
BECCY.
Waarom ook geen normalisatie van de
fooi in andere bedrijfstakken
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Aan het van regen of zonneschijn afhankelijke inkomen
van kellncrs en serveuses is sinds kort een einde gemaakt. Ook voor het
personeel in hotels, restaurants en café's is er thans bestaanszekerheid ge
schapen. De nieuwe loon- en arbeidsvoorwaarden, die sedert 19 IVIaart J.l.
In de Horcca-bedrijvcn toepassing vinden, garanderen het bedienend per
soneel minimum-inkomens. Hiermee is achter bet speculatieve inkomen uit
de fooi. een onsocialc locstand, een punt gezet. De kellner heeft nu recht
op bcdieningsgeld. Het percentage moet ieder bedrijf zijn gasten bekend
maken. Hoe werkt deze regeling? Als een kellner per week voor een be
drag van b.v.. 300.— omzet en het bedicningsperccntage bedraagt 15. dan
zijn zijn inkomsten 45.Is het gegarandeerd inkomen vastgesteld op
55.betaalt de werkgever de ontbrekende 10.bij. Als zijn omzet de
f 500.— bereikt. Is zijn inkomen 75.—. De kellner behoudt het bedrag
waarmee het garantie-inkomen wordt overtroffen.
Het is duidelijk, dat bij loyale uit
voering van deze ïegeling in ieder
geval twee partijen zijn gebaat: het
bedienend personeel en het publiek.
De kellner is er zeker van tenmin
ste zijn garantie-inkomen voor zich
en zijn gezin te verdienen. De gast
staat niet meer voor de blijkbaar
iedere keer opnieuw lastige vraag:
„hoeveel fooi moet ik geven?"
De werkgevers zullen zeker geen
bezwaren hebben, zolang het in de
bedrijfstak goed gaat. Mocht het
slechter gaan. dan vrezen de onder
nemers. dat bijbetaling aan de per-
soneelsinkomstcn een niet te dra
gen verzwaring van lasten zal be
tekenen. Voor het lopende jaar
evenwel hebben de werkgevers hun
fiat gegeven. Men kan slechts ho
pen dat overleg tussen werkgevers
en werknemers eventuele onbillijk
heden in de regeling uit de weg zal
weten te ruimen.
Van grote bet.ekenis is het, dat in
ons land thans een poging is gedaan
de fooi te normaliseren. Dat dit via
een dwangbuis (een vastgesteld
bedieningspercentage) geschieden
moest, kan men betreuren, maar
naar onze mening stond alleen deze
weg open om uit het labyrinth van
het fooienstelsel te komen.
Nu het in de Horeca-sector is ge
lukt de fooi weer „betaalbaar" en
„begrijpelijk" te maken, komt van
zelf deze vraag naar voren: waar
om gaan we niet verder met deze
normalisatie'' Het feit, dat de per-
soneelsbond in de film- en theater
bedrijven (N.V.V.). in Den Haag een
actie in deze is begonnen, bewijst
Stijgende export van
van Nederland naar
Engeland
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. De waarde van
de Britse import uit Nederland
blijkt (volgens Britse cijfers) ge
durende de beide eerste maanden
van 1951 met 64 te zijn geste
gen. vergeleken met de cijfers over
dezelfde periode in het jaar 1950.
De waarde van de Nederlandse
export nam toe van 10.977.535
tot 18.030.139. De waarde van
de Britse import in Nederland
steeg in Januari en Februari, even
eens vergeleken met de beide eer
ste maanden van 1950 van
11.556 063 tot 13.404.575.
Hieruit blijkt dus, dat de Neder
landse export naar Groot Brittan-
nië aanzienlijk meer is toegenomen
dan de Britse export naar Neder
land. Wat vooral steeg was de uit
voerwaarde van Nederlandse voe
dingsstoffen, voornamelijk vlees.
Dr Brugmans krijgt
„Karlspreis"
(Van onze correspondent)
AKEN. Aan het raadhuis van
Aken, waar jarenlang de Haken-
kruisvlag hing, wapperde Donder
dag de Europa-vlag in de voor
jaarswind, ter gelegenheid van de
uitreiking van de 1 internationale
„Karlspreis" aan onze landgenoot,
prof. dr. H. Brugmans. rector van
de Europese Universiteit te Brugge.
De versierde Kroningszaal was tot
de laatste plaats bezet met o.a. vele
Nederlandse en Duitse autoriteiten
cn burgerlijk en militaire vertegen
woordigers uit andere landen, toen
dr. Maas. Oberburgemeister van
Aken, de zitting opende.
Aan het slot van zijn rede hing
Akens burgemeester prof. Brug
mans de medaille om en overhan
digde hem de oorkonde. Prof. Brug
mans dankte voor deze eervolle
onderscheiding met een rede. waar
in hij enkele gedachten over de
Europese samenwerking ontwik
kelde.
's Middags defileerden Duitse. Bel
gische en Nederlandse jongeren voor
de autoriteiten, waarbij door enkele
sprekers het woord werd gevoerd.
dat wij niet de enige zijn die deze
vraag stellen.
Los daarvan moet staan, dat men
van zijn waardering voor méér
dan normale service kan laten blij
ken door een „extraatje" te
geven.
Beheersinstituut
moet inlichtingen
verstrekken
DEN HAAG De raad voor het
Rechtsherstel heeft op Woensdag
vonnis gewezen in een zaak, waarin
op 0 April j.l. was gepleit door
grof. mr G. de Grooth en mr H.
anders, resp. vice-voorzitter en se
cretaris van de commissie-gedepos-
sedeerden tegen mr D. J. Veegens,
als gemachtigde van het Beheers
instituut.
De commissie had van de beheer
ders van LWS en VVRA inzage
van de boeken verlangd.
Het Beheerinstituut had dit gewei
gerd. Op het appèl der commissie
heeft de Raad de weigering vernie
tigd en het Beheersinstituut veroor
deeld om binnen 14 dagen nauw
keurige inlichtingen omtrent een en
ander te verstrekken met openleg
ging van boeken.
Mr Moh. Roem burge
meester van Djakarta?
DJAKARTA De meerderheid
van de gemeenteraad van Djakarta
zou 'n benoeming van mr Moh. Roem
tot burgemeester van de hoofdstad
op prijs stellen, aldus verneemt
Aneta. De heer Roem zou zich be
reid hebben verklaard, deze functie
te aanvaarden en de gemeenteraad
heeft de regering doen weten dat
het op prijs zou worden gesteld, in
dien de regering bij deze benoe
ming met 'sraads wensen rekening
zou houden.
Ierland ontvangt geen
Marshallhulp meer
WASHINGTON. In overeen-
stemming met de Ierse regering
heeft de Amerikaanse regering we
gens de verbeterde economische
positie van Ierland besloten de
verstrekking van Marshallhulp aan
dit land stop te zetten. In totaal
heeft Ierland voor 146,2 millioen
dollar aan Marshallhulp ontvangen,
waarvan ongeveer 18 millioen dol
lar in de vorm van rechtstreekse
schenkingen.
Militaire bases op New
Foundland Canadees
OTTAWA. De militaire bases
op New-Foundland, die door Groot-
Brittannië tijdens de oorlog voor
99 jaar aan de Verenigde Staten
werden verpacht, toen New-Found
land nog een Britse kolonie was.
zullen onder Canadees gezag wor
den geplaatst. New-Foundland is
thans de tiende Canadese provincie.
St. Laurent, de minister-presi
dent van Canada, heeft de onder
tekening van eer Amerikaans-Ca
nadees verdrag aangekondigd, waar
bij Canada aan de Amerikaanse
strijdkrachten toestaat van die ba
ses gebruik te blijven maken.
Seinhuiswachter zou
Stradivarius hebben
ERMELO Enkele weken gele
den kocht de seinhuiswachter A.
Blaauwbroek op een verkoping een
oude viool met kist voor 0.25
„Experts hebben uitgemaakt, dat
deze viool een echte Stradivarius
is", zo deelt de koper van de viool
mede. Het instrument verkeert in
een slechte toestand. De heer
Blaauwbroek weigerde de namen
van de „experts" te noemen.
Bonn nu volwaardig
lid van Raad
van Europa
STRAATSBURG. De Westduit-
se bondsrepubliek is Woensdagmid
dag als gelijkgerechtigd lid in het
ministerscomite van de Raad van
Europa opgenomen. Bondskanselier
dr Aaenauei;, die tevens minister van
Buitenlandse Zaken van West-Duits-
land is. werd plechtig op de formele
opcningsbijeenkomst van het comité
van de dertien ministers van buiten
landse zaken binnengeleid, ten einde
zijn plaats in te nemen.
1
Grieks parlement wordt
spoedig ontbonden
ATHENE Hot in Maart 1950
gekozen Griekse parlement zal ont
bonden worden cn 15 September
zullen nieuwe verkiezingen wor
den gehouden, aldus hebbe.i minis
ter-president Venizelos (liberaal)
cn zijn plaatsvervanger Papan-
drcoc (democratisch socialist) en
de leider van de centrumpartij
Epek, generaal Piastiras, wier par
tijen samen de meerderheid heb
ben in het parlement, besloten.
Personeel „Oranje"
weer aangenomen
DJAKARTA Het motorschip
„Oranje" is met vertraging in Priok
aangekomen, omdat het walperso-
necl van de Mij. „Nederland" partij
had getrokken voor het Indonesi
sche boordpersoneel, dat bij de vo
rige thuisreis niet aan boord mocht
terugkeren, nadat de eis van het
boord-personeel om aan boord de
„kopiah" te mogen dragen in plaats
van een hoofddoek was ingewilligd.
Dc eis, dat deze mensen alsnog aan
boord zouden mogen terugkeren
was de aanleiding tot de vertraging.
Deze eis is thans ook ingewilligd.
PARIJS. Het hoofdkwartier
van generaal Elsenhower heeft be
kend gemaakt, dat de Amerikaanse
luchtmacht in Engeland zal wor
den versterkt.
T" ZATERDAG
HILVERSUM I. 402 m.
16.0024.00 Nat. Programma
KRO: 7.— Nws: 7 15 Gewijde muz.f
7.45 Morgengebed en lit. kalender: 8.—
Nws en weerber.: 8.15 Gr. muziek; 9.—
Voor de huisvr.; 9.30 Waters!.; 9.35 Gr.
muz.; 10.Voor de kinderen; 10 15 Gr.
muz.; 11.— Voor dc zieken: 11.45 Gr.
muz.: 1150 Als de ziele luistert; 12.—
Angelus; 12 03 Metropole orkest (12.30—
12.33 Land- en tutnbouwmod.); 12.55
Zonnewijzer; 13.— Nws en kath. nws:
13.20 Amusemcntsork.: 13.40 Hawaiian
muz.; 14— Voor de Jeugd. 14.20 Engel
se les: 14.40 Klassieke en moderne muz
15.10 Lichte muz.: 15.25 Kroniek van
letteren cn kunsten. Nationaal Program
ma: 16.Fanfare; 16.02 Opening Nat.
Prog.: 16.07 Amusementsmuz.; 16.30
Holland ze zeggenbevrijdingsdag-
Indrukken. opgetekend naar de opinie
van jonge mensen: 17.15 De laatste pha
se. causerie over de bevrijding van Ne
derland; 17.30 Omroeporkest; 18.— Nws:
18.15 Marsmuziek; 18.45 Het grote ge
bod, causerie naar aanleiding van het
verschijnen van het gedenkboek van
het verzet In LO en LKP; 19.— Prome
nade orkest: 19.30 Toespraak door An
ton van Duinkerken: 19 45 Koperkwar-
tct. 20.Nws; 20.05 Bijeenkomst ter
herdenking van do bevrijding ln Mid
delburg; 21.05 Gr. muziek; 21.15 T's
Oranjcn, t'en blijft Oranjen: 22Thyl,
hoorspel van het verzet; 23.— Nws:
23.15 Reportages, 23.30 tot 24.— Metro
pole orkest.
HILVERSUM n. 298 m.
VARA: 7Nws: 7.15 Ochtendgymn.;
7 30 Gr muz. 8.Nws en weerber.;
0 18 Onder ons gezegd; 8.23 Orgelspel:
8 45 Gr. muziek. VPRO: 10.— Tijdelijk
uitgeschakeld, causerie; 10.05 Morgen
wijding. VARA: 10.20 Voor de arbei
ders in de contlnu-bcdr.; 11 40 Piano
recital; 12Accordeonmuziek: 12.30
Land- cn tuinbouwnied.: 12.33 Gr. muz.:
13.— Nws; 13.15 Omroeporkest: 13.50
Sportpraatjc: 14.05 Voor de Jeugd; 14.20
Zo werkt Nederland; 14,30 Dansmuz.:
14.50 Bockbespr.; 15.05 Dansorkest; 15.30
Van de wieg naar het graf, causerie;
15.45 Instrumentaal kwartet. 16.Nat.
Prog. Zie Hilversum I.
ENGELAND
BBC Light Programme, 1500 en 247 m-
12.— Parlcmontsoverz.; 12.15 Sport;
12.30 Lichte muziek; 13.— Sport; 13.35
Licht Strljk-ens.; 14.— Orgelspel; 14.15
Film prog.; 14.45 Sport; 15.15 Jazzmuz.;
15.45. 16.—. 16.45. 17 15. 17.30 en 18.—
Sportrcportagcs: 18.45 Causerie: 19.—
Nws: 19.25 Sportpraatjc; 19.30 Verzoek-
prog 20— Hoorspel: 21.Festival
kroniek; 21.30 Opera-orkest; 22.— Nws;
22 15 Lichte muziek; 23.15 Gr. muziek;
23.56 tot 24 Nws.
BRUSSEL, 324 m.
11.45 Gr. muziek; 12.— Salonorkest;
12.30 Weerber.: 12.32 Licht Omroepork.;
13.— Nws: 13.15 Koorzang; 13.30 Gram.
muziek; 14— Grieks Symph. orkest;
15.— Accordeonmuziek; 15.15 Jazzmuz.;
15.45 Accordeonmuziek: 16.Gr. muz
17 Nws: 17.20 Gr. muz.; 17.30 Orgel
concert; 18.30 Voor de sold.: 19.Nws;
19.30 Bazuin cn plano; 19.50 Voordracht;
20.— Omroeporkest cn soliste: 21.— Ac
tualiteiten; 21.15 Amusementsmuziek;
21.45 Gr. muziek: 22.— Nws; 22.15 Verz.
prog.; 23.— Nws; 23.05 en 23.30 tot 24.—
Gram. muziek.
door
Ludwig Bemelmans
De jonge vrouw, die de lift be
diende naar de appartementen op de
bovenste verdieping van het hotel,
wachtte in de hall op hem. De ste
nen vloer was glad op dat uur. De
kleedjes en lopers waren door de
nachtelijke schoonmaakploeg opge
nomen en Vashvily liep met hele
kleine voorzichtige stapjes, bang om
te vallen. Met gesloten ogen ging hij
op het bankje in de lift zitten. De
vrouw wachtte tot hij gemakkelijk
in het hoekje leunde en liet toen de
lift langzaam langs de twee en der
tig étages omhoog glijden naar de
étage waar hij woonde.
Ze maakte daar de deur open en
leunde ertegen, wachtend tot hy zijn
voornemen om naar bed te gaan
aankondigde door zich te bewegen
en toen hielp ze hem opstaan en
bracht hem naar zijn kamers. Ze
liet de deur van zijn zitkamer en
van zijn slaapkamer openstaan, zo
dat ze de liftbel kon horen.
Ze trok de vermoeide producer
zijn jas uit, ze praatte net zo lang
tegen hem tot hij naar de brdkamer
ging. Ze stopte hem in bed en dek
te hem toe als oen kind. Ze liet hem
achter met zijn handen gevouwen
op het laken. Ze draaide het licht
uit, deed dè deur dicht en ging in
de zitkamer zitten lezen tot haar
dienst was afgelopen.
Vashvily. die ondanks zijn afwezi
ge buien elke onvriendelijkheid en
vriendelijkheid jegens hem opmerk
te, zei op een nacht, toen ze hem
toedekte en de lamp op het nacht
tafeltje op haar gezicht scheen:
„Blijf zo staan".
Hij keek naar haar met wijdopen
ogen en ging rechtop zitten.
„Hoe zou je het vinden om bij de
film te komen?" vroeg hij.
„Maak maar een ster van me", zei
ze glimlachend.
Ze dekte hem opnieuw toe, zei,
dat hij moest gaan slapen en liep de
kamer uit. Hij volgde haar met zijn
blik.
Hij werd de volgende nacht weer
wakker, toen hij op de rand van
zijn bed zat. Ze wilde juist zijn sok
ken uittrekken.
Hij bestudeerde de vorm van haar
hoofd, toen ze voor hem knielde in
haar donkere uniform met witte das
en manchetten. Hij keek naar haar
schouders, haar handen, haar armen.
Toen ze zich omdraaide, zag hij in
de grote spiegel tegenover zijn bed,
hoe smal en recht haar rug was.
Hij wist. dat haar gezicht fotogé-
nique was. Het was hem al opge
vallen, toen hij haar voor het eerst
zag op de avond, dat hij zijn intrek
in het hotel nam. Ze was mooi en
gezond naar lichaam en geest. Hij
wist wat goed materiaal was. Hij
had al eerder bewezen, dat zijn oor
deel juist was. Hij keek weer op
haar neer. De sokken waren uit.
„Dank je wel", zei hy en ze
schrok.
Ze leunde achterover, met haar
handen op de grond steunend. Al
haar bewegingen waren gracieus. Zij
was het meisje, waarnaar hij overal
had gezocht. Niet exotisch, niet ver
fijnd, maar aantrekkelijk op een
heel eigen wijze. Ze was wat hij
een Serena Blandish type noemde.
Dat was wat hij nodig had en hier
knielde ze voor hem, glimmend ge
wassen, ongeparfumeerd, de kleur
van haar roJe haar wa: echt en het
was achterover geborsteld. Een fris,
eerlijk, werkend meisje met onge
kende mogelijkheden.
Hij hield niet van overijlde be
sluiten. maar van haar was hij ze
ker. Een ogenblik, terwijl hij op
haar neerkeek, zag hij er gespannen
uit. als iemand die een grote sprong
gaat maken.
„Scheelt er iets aan", vroeg ze.
„Ik wou graag met je praten. Hoe
heet je?"
„Marie". zei ze.
„En verder Marie?"
..O'Neill met twee I's", en ze
schreef het op een stukje papier op
zijn bureau.
Hij stond op om zij kamerjas aan
te trekken en haalde uit de kast
twee glazen en ee- fles champagne.
Hij bood haar een glas aan.
Hij nam een sigcar uit een kistje
en stak die aan, een dikke, donkere
sigaar met een gouden bandje, hij
keek een ogenblik peinzend naar
dat bandje en zei:
„Belinda! Belinda zou een goeie
naam voor je zijn."
(Wordt vervolgd).