Ambonezen in Nederland gaan onzekere toekomst tegemoet Industrialisatie schept problemen Militair of burgeris hun grote vraag Internationale commissie dagvaardt Sowjet-Unie Kleuren kunnen U maken of breken Ambonezen verliezen kort geding tegen staat Voorwaarden voor Amerikaanse hulp Handen als kolenschoppen Philips betaalt m; r anderen verzorgt televisie-program Ambassadeur in Moskou De mens als geestelijk-zedelijk wezen dient niet vergeten Dreigende gevaren afweuden Protest Zwartemeer afgewezen Zaterdag 19 Mei 1951 In elk woonvertrek staat een kachel, die vooral in de eerste koude weken na hun aankomst goede diejisten bewees. De man is niet pas uit zijn bedhij heeft zijn pyama aan, omdat deze, als hij thuis op zijn gemak is, zijn geliefkoosde costuum is. Indonesische kinderen hoeft men nooit te vragen om te poseren. Als zij een toestel zien, zitten zij ak Fotograferen heet in het In donesisch mengodakafgeleid van Kodak. (Eigen foto's) DEN HAAG. Uitspraak doende ln kort geding heeft de president van de Haagse rechtbank heden morgen de eis van de 1528 Ambo nezen tegen de staat niet ontvanke lijk verklaard en de Ambonezen veroordeeld tot betaling van de kos. ten van het geding, zijnde 137.50 gld. De rechter overwoog hierbij, dat de als eisers genoemde personen niet voldoende individueel waren aangeduid en dat door eisers het levensgevaar, waarin zij# zouden verkeren niet voldoende was bewe- jzen en dat de staat voorts duidelijk had gemaakt dat dit levensgevaar niet aanwezig was. BRUSSEL. De Pablo Casals- Jrijs, die om de twee jaren wordt Uitgereikt, is toegekend aan de Belgische cellist Jean van den Doorn, di aan het conservatorium te Brussel heeft gestudeerd. (Van een onzer verslaggevers) HOE bevalt het U in Nederland?" hebben wij de kamp oudste Ajal in het woonoord Lunetten te Vught ge vraagd. Hij loopt er in een militair uniform rond en heeft daarbij als het koud is een burgerhoed op. De zeventig Am- bonese gezinnen, die als eerste groep van de daar verwachte 700 gezinnen zijn ondergebracht, hebben hem, de voormalige sergeant-majoor van het KNIL, als hun voorman aangewezen. Voormalig? Dat is het tere punt. De Ambonezen kunnen het ontslag uit de militaire dienst, dat zij op de dag van aankpmst in het demobili- satiecentrum te Amersfoort zonder enig ceremonieel op een briefje kregen aangezegd, niet verkroppen. Er zijn er bij, dietwintig, ja zelfs dertig dienstjaren hebben. Hun in komen bestaat nu uit onderdak en voeding in het kamp en een zak geld van 3 per week voor ieder volwassen gezinslid en ƒ2 voor ge zinsleden onder de achttien. Dat zakgeld was de tweede week zelfs verminderd tot 2 respectievelijk 1. Daarna is het echter weer op de oude bedragen teruggebracht. En een fles sam bal in de kamp toko kost alleen al 2.25. En wat is voor hen rijst zonder sambal? Na enig aarzelen zegt Ajal, dat op de vraag hoe het in Nederland be valt moeilijk ant woord te geven is, omdat zij er eigenlijk nog niets van hebben gezien. Want wel zijn zij vrij om te gaan waar zij willen, maar uit gaan kost geld. En over Februari en Maart hebben zij nog geen gage ontvangen. In Vught hebben de vrouwen een ideale wasgelegenheid, waar zij de kleren van rich en haar ge zinsleden wassen. En wassen kunnen zij. Want waar wordt in Indonesië de was witter afgele verd dan op Ambon? VJ Onderzoek naar Russische concentratiekampen begint Maandag in Brussel (Van onze correspondent) BRUSSEL. Maandag begint in het Egmont palcis het schijnproces tegen de Sowjet-Unie, dat georganiseerd is door de „Internationale commissie tegen het Concentratiekampsysteem", waarin vertegenwoor digers van de voormalige politieke gevangenen uit Frankrijk, België, r Nederland en Duitsland zitting hebben. Tijdens dit proces, dat slechts voor genodigden toegankelijk is, zullen twintig getuigen a charge wor den gehoord, die verklaringen over de in de Sovjet-Unie bestaande dwangarbeid zullen afleggen. Bovengenoemde commissie, die op uiitiatief van de Fransman David jg^Rousset is opgericht, wenste een on derzoek in te stellen naar het con centratiekampregiem. dat in ver scheidene landen zou bestaan. De j5 Griekse en Zuidslavische regeringen Tt hebben verklaard geen bezwaar te Tv nebben tegen een dergelijk onder zoek en de Spaanse regering heeft de aanvraag nog in overweging. Van Russische zijde echter heeft men nooit enig antwoord ontvangen. Daarom heeft de commissie be. noten het reeds verrichte onderzoek - leri aanzien van de Russische con- i ij; zentratiekampen, dat in een beschul- Jjring'sakte met verklaringen van p 150 getuigen is samengevat, te doen doordelen door een onpartijdige i? Rechtbank van juristen uit diverse Europese landen. Twee Duitsers, die 3? nazi-concer tratiekampen opgeslo ten zijn geweest, zullen o.a. deel uit- 660.0 piaken van de rechtbank, waarin ook de Nederlandse advocaat mr. W. Stomps zitting heeft. De Russische ambassade te Brus sel. die werd gevraagd het Sowjet- standpunt in het openbaar uiteen te zetten, heeft geweigerd met de com missie enig contact op te nemen. WASHINGTON Een commissie van het Amerikaanse Congres heeft Vrijdag bepaald, dat de Verenigde Staten geen economisch hulp meer zullen verlenen aan staten, die voor de oorlogvoering belangrijke goede ren naar de Sowjet-Unie. China en andere communistische landen ver zenden. De commissie bepaalde, dat de betrokken landen, alvorens Ame rikaanse economische hulp te ont vangen, schriftelijk moeten verkla ren geen oorlogsmateriaal naar door de communisten beheerste gebieden te hebben gezonden of te zullen zenden. Alsof het knik- ers zijn, zo ge makkelijk raapt leze reusachtige neger, die deel o r.w?te'naafct van de n r.i befaamde Ameri- vro, kaanse basketball- pioeg de Hariem ÏEDE lobe otters, met sid: oeide handen 'n oal t»an de grond. )eze basketball- uirtuozen maken 'frt tournee door luropa en bren- ook een be- oek aan Neder- and. Op 4 Juni :Pelen zij te Am- ETri ;terdam en 5 Juni io; s Rotterdam aan te beurt om de antastische goo cheltoeren van Jeze artisten te bewonderen. Zij jeuen deze show bet terrein van 'Nrta en niet :oa's enkele da len geleden ge- neld in het 'tod ton Feijen- Gord. ffi 1 J- 'pit* >p te fW' gel C Geldzorgen Kerkzorgen De eerste weken voor de Ambone zen te Vught zijn niet de gemakke lijkste geweest. De kerkgebou wen lagen vol met bouwmate riaal. toen zij kwamen. En wie weet hoe kerks de protestantse Am bonezen zijn en protestants is 99 procent van de groep die hier is begrijpt ook wat het voor hen be tekende met Pasen niet naar de kerk te kunnen. Na vier weken was men zover, dat veldprediker Kailu- hu de consistoriekamer, die als kan toor in gebruik is, op Zondag voor zijn ambtswerk mocht gebruiken. De Ambonezen hopen, dat zij de con sistoriekamer spoedig geheel voor dit doel kunnen gebruiken. Zo is het ook met de cantine ge steld .die toen wij er dezer dagen kwamen nog niet voor haar bestem ming te gebruiken was. Er was voor de Ambonezen geen gelegenheid voor schaken, dammen, bridgen, ta feltennissen of biljarten. Er was geen enkel Maleis boek. geen Ma- leise krant. De school was nog niet geopend. Slechts een voetbalveld, waarop dan ook met animo werd gespeeld. Wij zagen een speler met één tennisschoen aan. De andere had hij uitgetrokken om beter te kun nen trappen. Want in Indonesië voet balden zij het liefst op hun blo te voeten. Ledigheid Is een gevaarlijk ding. Het is dan ook niet gek, dat Ajal zijn mannen des morgens op het appèl roept. Trou wens zij willen nog wel eens uit gemaakt zien of zij militair zijn of niet, meent Ajal. KAMPOUDSTE deAm- AJAL Hun volksaard getrouw, zullen zij zo iets slechts in een omzichtig opgezet gesprek zeggen. Het is dan ook na veel aarzelingen en na aan houden onzerzijds, dat hij vertelt, dat zij de kok graag advies zouden wil len geven hoe de Ambonezen de rijst, die zij om de dag krijgen, graag gekookt zouden zien. Of zij veel post uit Indonesië krij gen, vragen wij. Nee, en schrijven doen zij zelf ook niet veel. ,Ik zeg maar: geen nieuws, goed nieuws", zegt de heer Ajal. Of zü weer naar Indonesië terug willen? Wij weten nog niets. „Ik noem de Ambonezen ezels", zegt de heer Ajal, „maar zij stoten zich geen twee keer aan één steen." Voor de kinderen is er ook nog geen onderwijsmogelijkheid. Inmid dels is dezer dagen een onderwijs plan voor deze groep bekend ge maakt. waarvoor dr Van Diffelen, de vroegere directeur van het De partement van Onderwijs te Djakar ta, verantwoordelijk is. Er is ook een plan, de mannen voor de DUW (Dienst Uitvoering Werken) te la ten werken. De Ambonezen in Vught hebben dit echter voorlopig van de hand gewezen, daar zij eerst willen weten hoe hun status is: mi litair of niet. Op onze wandeling door het kamp komen wij de heer W. F. van Zant tegen, hoofd van het bureau Huis vesting van de DUW. Hij legt ons uit, dat zijn dienst allereerst voor voeding en onderdak moet zorgen voor deze stroom Ambone zen. Behalve Vught en Wester- bork worden cir ca veertig klei nere kampen in gericht voor deze 12.000 Ambone zen. Eerst daarna kan meer aan dacht aan minder noodzakelijke dingen worden besteed. Ondertussen wordt wel het een en ander on dernomen. Da- mescomité's in Vught zijn al bij een geweest op initiatief van burgemeester Van Rijckevorsel om iets te on dernemen op het gebied van ont spanning. Dit vertelt jhr J. Gold man, de sociale leider in het kamp te Vught. De Vughtenaren hebben zich trouwens al eerder van hun beste kant laten zien. Toen op 23 Maart, een dag na aankomst in Ne derland. een Ambonese baby in het kamp werd geboren, stroomde het geschenken: baby-kleertjes, taarten, EINDHOVEN. In een verkla- ring over het televisie-vraagstuk heeft de Raad van Bestuur van de N.V. Philips te kennen gegeven, dat het beslist niet in de bedoeling ligt, dat Philips zelf televisie-pro gramma's zal gaan verzorger#, be halve dan de eperimentele uitzen dingen uit Eindhoven. Een andere kwestie is, dat de Nederlandse ra dio-industrie, gezien het grote be lang dat Nederland en de Neder landse industrie bij de televisie hebben, naar haar beste vermogen mee zal werken om experimentele televisie-uitzendingen mogcijk te maken, om daarmee te bereiken, dat de daarvoor aangewezen en vcr- antwoordeijkc instanties experimen tele programma's zullen kunnen uitzenden. In dit licht moet men het aanbod zien van Philips om pro gramma's voor rekening dezer N.V. te doen verzorgen. De keuze iler programma's zal worden overgelaten aan het reeds door de regering aan gewezen orgaan. De N.V. Philips hoopt, dat het probleem van de programma-verzorging spoedig door de regering zal worden opgelost. enz. De burgemeester kwam zelf om Willem Hendrik Tomasila Da Costa in te schrijven. De vader was door dit eerbetoon zo beduusd, dat hij, toen jhr Goldman, die als tolk op trad. vroeg of Willem nog meer voornamen moest hebben zei: „Als meneer het op prijs stelt, wil ik hem nog wel een voornaam geven." MOSKOU. Ambassadeur Kirlc zal op 21 Mei van bier per vlieg tuig naar Berlijn vertrekken en daarna met zijn echtgenote en en kele leden van de ambassade een reis van 10 dagen door West-Europa gaan maken Kirk is voornemens Den Haag. Wiesbaden, Parijs en Londen t? bezoeken Volgens de ambassade draagt de reis een zui ver persoonlijk karakter. ^rEDERLAND moet industrialiseren! Daarvan Is thans wel ieder over- tuigd. Er is geen ander afdoend middel om ons groot bevolkingssurplus van ongeveer 150.000 personen per jaar aan een behoorlijk bestaan te helpen. Ook de Overheid houdt zich intens met het industrialisatlevraag- stuk bezig. Er worden schattingen gemaakt omtrent de toekomstige in- en uitvoer, omtrent de benodigde hoeveelheid kapitaal, omtrent het aantal arbeiders dat moet worden geschoold, enz. Al deze arbeid is zeer belangrijk en zeer nodig. Maar cr dreigt daarbij toch wel een gevaar. Met al onze economische en technische plannen vergeten \vü gemakkelijk, wat dc ge volgen van deze ver doorgevoerde industrialisatie zyn voor het gcestelUk- zedeljjk welzUn van dc mens. Statistieken en berekeningen, eco nomie en techniek kunnen ons geen antwoord geven op de vraag hoe de ziel van de mens op de industriali satie reageert. Welnu, de ervaring heeft geleerd, dat hier allerlei ge varen dreigen Hieraan wordt nog te weinig aandacht gegeven. Doel van dit artikel is om op deze geva ren te wijzen. Niet met het doel om yoor de industrialisatie te waar schuwen. maar juist om de indus trialisatie te bevorderen door op te wekken tot het nemen van maat regelen om dreigende gevaren af te wenden. Nieuwe gebieden In bepaalde delen van ons land heeft het industrialisatie-proces z:ch reeds voltrokken. Ik noem b.v «ie streek VelsenIJmuiden in Nooicl- Holland, Eindhoven in Noord-Bra bant en Twente in Overijssel. El- i ders daarentegen zijn streken, waar de industrie bezig is zich te ves'i- J gen. Dat is b.v. het geval in de om geving van Emmen in Drente, ln nog weer andere delen van ons land bestaat nog een volkomen lan delijke gemeenschap, maar probe?rt men de industrie naar zich tot te trekken. Een goed voorbeeld daar van vormt het industrieschap Ous- telijk Friesland, waarin een zeven tal gemeenten als Drachten, Hee- NEDERLANDSE vrou wen houden van kleur. Dat is een eigen schap, die zij gemeen hebben met alle vrouwen die wonen in landen waar de zon een zeldzame, maar graag geziene gast is. In warme landen gaat de vrouw, tot onze ver wondering, in het zwart gekleed. Kleur is een uiterst be langrijk element van de kleding een kleur kan uw toi'et imken, maar ook breken. Het belanerijK- ste is niet, of u een kleur mooi vindt, maar of hij u goed staat. Wanneer u ve -zot bent op rozerood, maar die tint maakt u Lets, neem dan eep roze rood keukenkleedje en kies voor een nieuwe zo merjurk iets f'atteuzers Kleren dienen ervoor, om u op uw gunstigst voor de dag te doen komen; u bent geen étalagepup, I waarop de nieuwste mo- I dellen gedemonstreerd I worden! Welke tinten een vrouw staan, hangt af van de kleuren van het haar, de ogen, het gezicht. Bent u bleek, mijdt dan vale tin ten als beige en lila; een blonde vrouw zal er in de regel in geel niet op haar best uitzien, en een bru nette moet voorzichtig zijn met bruin. Make-up kan helpen moeilijke kleuren „draagbaar" te maken, maar dat vereist veel tijd, zorg en zelf kennis. werkzaam, wanneer hij niet te overdadig wordt toegepast. Belangrijke kledingstukken als man tels en mantelpakken moeten veelzijdig zijn en met verschillende tinten gecombineerd kunnen worden: kies daarvoor een vertrouwde, gedekte tint, die u niet verveelt: Wees er niet te royaal mee Oar.wn^o-1:i3CUUjftonU'::t-.3i0^i(!tl!ül'WlHTD( Wanneer u geen ver trouwen hebt in uw eigen oordeel, neem dan een vriendin mee als u Jderen gaat kopen (liefst éón die u zelf goed gekleed vindt) of, als hij er zin en tijd voor heeft, uw man. Want u bent er toch op gesteld, dat hij u er mooi vindt uitzien? Wij hoeven u natuur lijk .niet te vertellen, dat de kleur van uw lippen stift aangepast moet wor den aan uw kleding en dat bij een bordeaux rode jurk felrode lippen even erg vloeken, als cyclaam-kleurige bij een steenrood bloesje. Kleur is het meest marine, grijsblauw, grijs, zwait, bruin, be:ge, alles is goed, mits hot u staat. Laat de hardiode en groene pakjes over aan die vrouwen, die al drie mantelpakken in de kas», hebben hangen. Een zwart mantelpak is heel mooi, maar tame lijk gekleed, wat het be zwaar heeft dat er eigen lijk altijd 'n hoed, hand schoenen en pumps met hoge hakken bij moett-n worden gedragen Grijs en blauw in alle mogelijke nuances staan vrijwel iedereen en heb ben een enorm aanpa.-^- singsvermogen voor an dere kleuren. Blauw met wit is de klassieke voor jaarscombinatie en te recht. Want een hele maal niet meer nieu we blauwe jurk doet het altijd weer, als de ace s oi e.s maar blin_ kend wit zijn. Overigens kan zelfs bij blauw en wit overdaad (van wit) schaden; als u „op grote voet" leeft, doen blauwe pchoenen meer voor u dan wittel Grijs en geel is dit jaar dè modecombinatie. Als u er iets voor voelt, hiermee te experimente ren, bedei.k dan dat geel (evenals alle harde kleuren) geen andere tinten naast .ich duldt. En wanneer u zich :n het hoofd heeft gesteld alle accessoires bij uw grijze costuum in éen tint groen te kiezen, dan wacht u een zware middag win kelen. Neem een vrien din mee met cm goed ontwikkeld kleurgevoel en kies een zonnige dag uit. want niets staat zo lelijk bij elkaar, als kleu ren die net niet harmo niëren. Met wit zal u dat nooit gebeuren mrdr A. A. van Rhijn VJ renveen en andere zich hebben ver enigd om gezamenlijk hun doel te bereiken. Op dc laatste jaarbeurs had dit industrieschap een uitste kende stand, waarin werd aange toond. dat industrievestiging in die streek aantrekkelijk was vanwege de gunstige ligging, de grote be schikbare arbeidsreserve, de relatief lage lonen. e.d. Juist voor dergelijke gebieden, waarin thans nog vrijwel uitsluitend de landbouw wordt uitgeoefend, doet zich de vraag voor wat de psychologische veranderingen zijn bij dc mensen, die daar wonen, wanneer zij in de industrie worden opgenomen. Landbouw en industrie De arbeid ln de landbouw is van geheel andere aard dan de arbeid in de industrie. De landarbeider werkt in de na tuur; zijn arbeid is ingesteld op planten en dieren; zijn arbeidstijd past zich daarbij aan; voor hem is de vrije tijdsbesteding geen ernstig probleem. Geheel anders de indus triearbeider. Hij werkt niet in ce natuur, maar in de fabriek. Zijn arbeid voltrekt zich aan de macni- ne; zijn arbeidstijd eindigt om 5 6 6 uur in de middag wanneer de ma chine wordt stilgezet; de eentonige, gespecialiseerde arbeid aan de ma chine doet hem na de arbeid naar sterke prikkels tot ontspanning vet- langen, welke hij vindt in café, bioscoop en danszaal. Voor de in- dustricarbeider bestaat het probleem van de massamens en de besteding van de vrije tijd Een ander verschil. In de land bouw bestaat een nauwe band tus sen bedrijf en gezin Vrouw en kin deren helpen de vader mede in het bedrijf. Het huiselyk leven wordt er op ingesteld. Er is daardoor een onderlinge band. die de gemeen schap van het gezin versterkt. Een dergelijke gemeenschapsband ont breekt in de industrie. Want arbeid en bedrijf zijn hier volkomen ge scheiden. Vader en de grote kinda ren gaan des morgens het huis uit. ieder naar hun fabriek, om tegen de avond terug te keren, zonder dat zij op enigerlei wijze onderling of met het huisgezin in contact zijn geweest. In een industriële omge ving gaat ieder lid van het gezin meer zun eigen gang en verrwakt de gemeenschapsband. Dit verzwakken van net gevoel tot een gemeenschap te behoren is een ernstig gevaar. Want de mens heeft behoefte aan de bescherming, die daarvan uitgaat. De landarbei der heeft die bescherming in zijn dorpsgemeenschap Er is contact; met de buren. In tal van streken van ons land bestaat nog de tradi tionele burenhulp bij bevallingen, huwelijken begrafenissen en ande re voor het gezin belangrijke ge beurtenissen De kerk staat op het platteland nog sterk in het centrum en geeft ais zodanig een belangrijke geestelijk-zedelijke steun. In geïn dustrialiseerde gebieden ligt de zaak anders. Dc bewoner van een grote stad gevoelt zich dikwijls c !s een atoom in de wijde ruimte. Ziin buren kent hij meestal slechts bij naam En dc band met de kerk is meermalen verbroken. Nieuwe gemeenschap Wat volgt nu uit dit alles? Dit, dat de industrialisatie bestaande ge meenschappen verbreekt en dat wij nieuwe vormen van gemeenschap moeten zoeken, waarin de indus triële werker zich voelt opgenomen. De mens ls een persoonlijkheid, eerf individu, en hij verzet cr zich te gen om als nummer, als een raadje uit een grote machine te worden behandeld Daartegen komt zijn ge voel als mens in opstand. Wordt dit gevoel niet ontzien, dan ontstaan gevoelens van wrevel en rancune tegen een maatschappij, die zo wei nig oog heeft voor de mensenwaar de. In dit licht moeten allerlei maat regelen worden gezien, die ten doel hebben de band van ae industriear beider met zijn onderneming te ver sterken. Het bevorderen van ovev- lcg, het streven naar meerdere me dezeggenschap, het instellen van ondernemingsraden e.d. zijn maat regelen. die iets van een nieuwe ge meenschapsvorm kunnen brengen. Maar ook buiten de onderneming moet dit doel worden nagestreeft. Hier hebben de kerken een grote taak, waarvoor zij gelukkig meer oog krijgen. Verder moeten worden genoemd het verenigingswerk in ai zijn vormen (vakvereniging, gezel ligheid, muziek, sport, e.d.), het vormen van wijken in de grote ste den, het oprichten van buurthuizen, het bevorderen van volkstuinen, enz. Al deze arbeid kan ertoe be dragen om de gemeenschap, die voor dc plattelanders bij opneming in het industrieel milieu verloren gaat. in een nieuwe vorm te doen herleven. Industrialisatie is nodig. Maar la ten wij niet vergeten de Bijbelse waarschuwing: wat baat het een waarschuwing: wat baat 't een mens wanneer hij de gehele wereld ge wint, maar schade lijdt aan zijn ziel! Daarom vraagt ook het gees telijk-zedelijk probleem van de in dustrialisatie, dat van de mens, onze volle aandacht. (Van onze correspondent) ASSEN. Een van de beide pro testen. die de voetbalvereniging Zwartemeer heeft ingediend en die betrekking hadden op het meespe len van een niet gerechtigde speler in de wedstrijd HSC—Zwartemeer, is door de protestcommissie van de KNVB afgewezen. Men zal zich her inneren, dat het hier gaat om de Assenaar G. ten Berge, die later als professional naar Frankrijk is ge gaan. Ten Berge speelde mee in de wedstrijd HSC—Zwartemeer. welke door de club uit Hoogezand met 40 werd gewonnen Zwartemeer heeft tegen deze uitspraak beroep aange tekend, Het andere protest inzake het „handsgeval" in de beslissings wedstrijd Velocitas—Zwartemeer wordt Zaterdag, 26 Mei a.s. behan deld. Draverijen te Alkmaar Voorspellingen Alkmaar. Zondag: Meidoorn-prijs: Nachtzwaluw S: Nellie a Tjamme W B Olympus. Bloescm- prijs: Paul Spencer: Pelikaan S: Peter Karnac. Melkever-prIJs Marry Si mons: Memmon; Lord Toddlngton; Out sider MC Henny. Grote lente-prijs: (Heat) Larus S Kentucky's Queen B: Kip Spencer Mei-prijs: Lord Greror: Nino NarvJlc: overste van Fresena. Meifeest-prijs: Narciso van Zora: Mara- thonloopcr; Oranje J; Narciso G.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1951 | | pagina 7