DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Londen gelooft niet aan verraad
van twee verdwenen diplomaten
Djakarta bereidt conferentie
met Nederland voor
MacLean kent wel politieke -
GEEN militaire geheimen
Eerste aardbeien de
volgende week
MacLean had ruzie
met Amerikanen
Zestien landen accoord
over regeling in Korea
met de West
Tito's stafchef koopt
wapens in Amerika
V. V
WONDERLIJKSTE RAADSEL VAN LAATSTE TIJD
Nieuw type trekker
voor geschut
Onbekenden blazen
rails op
Rijkssteun alleen
voor dure hotels?
Twee tankboten in
ons land besteld
Ex-commandant
kamp Oldebroek
Sukiman: Uniegedachte leeft
niet in Indonesische volk
Luchtmacht beukt
verbindingswegen
rijheid
Braziliaanse trein
botst op tankauto
In 1952 RTC
Slapte in schoen
fabrieken
duurt voort
Pas in 1952 ieder
uur naar Twente
lie Jaargang, no. 132 j Vrijdag 8 Juni 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 TTito-av#»* N V Do lYioimrP Pprc Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- Ull^dVC. li. Y Ue IiicUWC FctS Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort
prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: T], DE BOORDER
BELGRADO. Maarschalk Tito's
stafchef, kolonel-generaal Koca Po-
povic, is thans in de V S. „om de
mogelijkheid van aankoop van mi
litaire uitrusting en wapens" voor
het Joegoslavische leger te onder
zoeken. De mededeling, dat Popovic
in Amerika is, werd gedaan door
de minister van Buitenlandse Zaken,
Kardclij. die zeide. dat de onder
handelingen gunstig verliepen.
Aanhoudend koel
Weersverwachting geldig van 1
p Vrijdagavond tot Zaterdag-
S avond:
f In de noordwestelijke helft
g van het land enkele overdrij-
vende wolkenvelden en over-
s wegend droog weer. In de zuid
oostelijke helft van het land i
aanvankelijk weinig, maar later
toenemende bewolking met en-
r kele verspreide regen- of on
weersbuien. Matige tot vrij
krachtige oostelijke tot noord-
Q' oostelijke wind. Koel weer.
9 Juni Zon op 4u 21 m onder
20 u 57 m; maan op 8 u 21 m o^dcr
Ou 09 m.
ll'jiWJitMInDllGüI)
(Van onze correspondent te Londen)
LONDEN. De verdwijning van twee ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse
Zaken, Donald Mac Lean en Guy Burgess, die Vrijdagnacht 25 Mei uit Southampton met de
boot naar Frankrijk zijn vertrokken en van wie men sindsdien niets meer heeft vernomen,
is wel een van de wonderlijkste raadsels van de laatste tijd. Men krygt de indruk, dat officiële
kringen zich even hard het hoofd breken als het publiek en over de motieven van dit ver
dwijnen volkomen in het duister tasten.
Mogelijk verschaffen hier de telegrammen, die gisteren
uit Parijs onder hun naam naar hun familie zijn verzon
den, enig licht. De inhoud van deze telegrammen werd
gisteravond niet bekend gemaakt; het departement van
Buitenlandse Zaken zeide slechts, dat werd nagegaan of
zij authentiek waren.
Wat de hele historie extra vreemd maakt is, dat vrien
den en kennissen van beide verdwenen diplomaten zich
vrijwel niet kunnen voorstellen, dat MacLean en Burgess
vrijwillig op weg zouden zijn naar de andere kant van
het IJzeren Gordijn. Omdat deze veronderstelling tegen
woordig onmiddellijk voor de hand ligt als een of meer
belangrijke personen „op reis" gaan. is het misschien
goed er op te wijzen, dat er tot dusver geen enkele aan
wijzing voor deze onderstelling is.
De 38-jarige MacLean hij trad in 1935 tot de Buiten
landse Dienst toe en werkte voor de oorlog bij de En
gelse ambassade in Parijs en na de oorlog in Washington
en Cairo was sinds November waarnemend hoofd van
de afdeling Amerikaanse Zaken van 't ministerie van
Buitenlandse Zaken. Vrijdag 25 Mei verscheen hij niet
op het departement en thans is gebleken, dat hij die
avond in gezelschap van Burgess, die met verlof uit
Washington in Engeland verbleef, uit Southampton met
he s.s. „Falaise" naar Frankrijk vertrok. De „Falaise"
maakte een week-end-
tocht en arriveerde Zaterdagochtend
in St. Malot. 's Avonds, toen de reis
naar Jersey zou worden voortgezet,
kwamen beide niet aan boord terug.
MacLean komt uit een vooraanstaan
de liberale familie.
Beiden hadden in hun functie na
tuurlijk inzage van zeer vertrou
welijke documenten. Speciaal Mac
Lean moet, als hoofd van de afde
ling Amerikaanse zaken, alle met
Washington gewisselde stukken on
der ogen hebben gehad. Het is ech
ter niet waarschijnlijk, dat hij in
die functie ook eigenlijke directe
defensie-informaties heeft gezien.
Het Britse departement van Bui
tenlandse Zaken sprak gisteravond
met klem de berichten tegen, dat'
sinds de verdwijning ook belangrij
ke vertrouwelijke documenten wor
den vermist.
De 40-jarige Burgess, een vrijge
zel MacLean is gehuwd met een
Amerikaanse, zijn vrouw verwacht
binnenkort haar derde kind werd
in de oorlog als zoveel anderen tij
delijk te werk gesteld bij de pers
afdeling van het departement van
Buitenlandse Zaken. In 1947 werd
hij in de vaste buitenlandse dtenst
opgenomen, was een tijd secretaris
van minister MacNeill en werkte
later ook in de Britse ambassade in
Washington. Hot schijnt, dat hij op
het punt stond, de Buitenlandse
Dienst te verlaten MacLean en Bur
gess waren sinds hun studietijd be
vriend.
Van officiële kant is men dus
reeds een veertien dagen naarstig
bezig, de verdwenenen te zoeken en
het feit van dit zoeken is Dinsdag
in Parijs uitgelekt. Zoals gezegd,
wijst vrijwel niets uit het leven van
beide diplomaten in de richting van
een vrijwillig vertrek naar de an
dere kant van het IJzeren Gordijn.
Beiden hadden veelbelovende car
rières. MacLean was in de herfst
van het vorig jaar een tijd over
werkt, maar scheen dit geheel te
boven te zijn gekomen. Burgess
stond bekend als een enigszins
eigenzinnig, zeer onafhankelijk, doch
brilliant man. Het schijnt, dat hij
in Amerika een aantal malen met
zijn auto de snelheidsbepalingcn
heeft overtreden en dat het einde
van zijn verblijf in Washington in
zicht was. Hij beschikt over parti
culiere middelen.
EINDHOVEN. Voor de Ko
ninklijke Landmacht heeft de
D.A.F. te Eindhoven een uiterst
moderne artillerie-trekker ont
worpen, waarvoor in andere West-
Europese landen en ook in Ame
rika grote belangstelling bestaat.
Zowel Nederlandse als buitenland
se deskundigen beschouwen deze
trekker als een grote stap voor
waarts op het gebied van de con
structie van terreinvoertuigen Bij
demonstraties is gebleken, dat de
prestaties van deze trekker buiten
gewoon hoog zijn Het voertuig is
uitermate geschikt voor moeilijk
terrein en wordt een belangrijke
bijdrage van Nederland voor de
westerse defensie geacht.
VREEMD VERHAAL UIT CAïRO
(Van onze correspondent te Parijs)
PARIJS. Uit Franse kringen, die met Cairo in
verbinding staan, is hier nog het volgende bericht
ontvangen. De heer MacLean begon zijn schitte
rende diplomatieke carrière als tweede secretaris
van de ambassade te Parijs en werd daarna eerste
secretaris in Washington en tenslotte ambassade
raad in Cairo. Als zodanig was hij de jongste Am
bassade-raad.
In Cairo heeft zich toen een geschiedenis voor
gedaan. Op zekere avond schijnt hij met vrienden
een incident veroorzaakt te hebben met personeel
van de Amerikaanse ambassade, dat heeft geleid
tot een protest van de Amerikaanse ambassadeur
in Cairo bij diens Engelse collega. Als gevolg daar
van heeft daarop de heer MacLean, aldus onze
zegsman, zes maanden verlof gekregen wegens een
nerveuze depressie.
Het heeft toen nogal verbazing
gewekt, dat hij na die zes maan
den weer in het departement terug
kwam en nog wel als chef van
de Amerikaanse afdeling. Men
mag toch aannemen, dat, als het
hiervoor vertelde verhaal juist is,
het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken in Washington
een dossier op de naam MacLean
moet hebben. In elk geval zou dit
het Foreign Office niet hebben
weerhouden MacLean aan te stel
len, noch het State Department,
vertrouwelijke documenten met
deze afdeling van het Engelse de
partement uit te wisselen.
Volgens de laatste berichten zou
Scotland-Yard in samenwerking
met de Franse politie thans de
twee vermisten in Parijs op het
spoor zijn. Men onderzoekt nu ook
de juistheid van de telegrammen,
die naar de ouders van de twee
voortvluchtigen zijn gestuurd.
Overigens gelooft men ook hier
niet aan een poging tot vluchten
naar Moskou. Men vindt namelijk,
dat als zij communistische sympa-
thiën zouden hebben, zij Rusland
veel beter kunnen dienen door op
hun post aan Buitenlandse Zaken
te blijven.
Gekleed in een scharlaken rode,
met goud afgezet tuniek, een don
kerblauwe rok en een beren
muts'getooid met witte haneveer
de uniform van een kolonel van
de Grenadiers Guards rijdt
prinses Elizabeth van Engeland op
het kastanjebruine paard Winston
naar de „Trooping the Colour", een
schitterende parade, welke Don
derdag gehouden werd ter ere van
's konings verjaardag. De koning
zelf was door ziekte verhinderd
dit militaire eerbetoon bij te wo
nen.
NIJMEGEN. Onbekenden heb
ben Woensdagavond laat met
springstof zeven meter rails van
de electrische tram NijmegenBeek
langs de Ubbergse weg opgebla
zen. Het was een gedeelte, dat niet
in gebruik was. De politic stelt een
nader onderzoek in.
DEN HAAG De Eerste Ka
mer is het. blijkens haar voorlopig
verslag, roerend eens met de voor
gestelde financiering van nieuw
bouw, reconstructie en modernise
ring van hotels. Maar men zou
gaarne vernemen, of het de be
doeling is, ook steun te verlenen
aan hotels met populaire prijzen.
Het zou naar hun mening niet juist
zijn. wanneer alle beschikbare gel
den zouden worden besteed aan
dure hotels. In verband hiermede
drongen zij sterk aan op het ver
lenen van steun aan de inrichting
van nieuwe jeugdherbergen.
Order van 18 millioen
DEN HAAG. De „Creole Pe-
troleum Corporation" heeft in ons
land twee tankboten van tiendui
zend ton elk besteld. De Rotter
damse Droogdok Maatschappij zal
het ene schip bouwen, C. van der
Giessen en Zonen's Scheepswerven
te Krimpen aan de Lek 't andere.
Dezer dagen zijn de contracten
voor deze nieuwbouw getekend,
waarmede een bedrag gemoeid is
van f 18 millioen.
Een plaats in Nederland duiden
de wielrenners als de beroemdste,
De Cauberg in Valkenburg! Hier
qaan de renners van de Ronde van
maar tegelijk meest beruchte aan Nederland de zwaarste klim ,uit
de derde étappe beginnen.
.n v
DJAKARTA. In hel antwoord van minister-president Sukiman op de
debatten over de regeringsverklaring is aan de verhouding tot Nederland
ruime aandacht besteed. Hij relde, in rijn voorgcleren rede van bijna drie
uur, dat by haar poging tot het hernieuwen van dc betrekkingen tussen
Nederland en Indonesië, de regering de volgende drie punten zal beschou
wen Als richtsnoer: 1. Op welke wijze de Unie schade toebrengt aan de
Indonesische souvereiniteit; 2. Op welke wijze de Unie de ontwikkeling
van de Indonesische gemeenschap op elk gebied belemmert; 3. Op welke
wyze het Indonesische volk de Unie als een psychologische druk voelt.
„De conclusie," aldus Sukiman, „die getrokken dient tc worden bij dc
overweging voor het hernieuwen van de Nederlands-Indonesische betrek
kingen en by het gebruikmaken van bovengenoemde drie richtlenen. is dat
de Nederlands-Indonesische Unie niet leeft in het hart van het Indone
sische volk en dat onze natie haar zelfs niet waardeert en niet nodig heeft."
„De samenwerking tussen Neder
land en Indonesië dient gewijzigd
te worden, overeenkomstig de nui-
djge situatie in Indonesië. Deze
samenwerking kan dan geschieden
op grondslag van overeenkomsten,
NEW YORK. De zestien landen, waarvan troepen In Korea stryden.
zyn het naar verluidt Donderdag eens geworden over vyf gronddoelstellin
gen en beginselen van een regeling van het Koreaanse conflict. Het is niet
bekend, of deze beginselen spoedig zullen worden gepubliceerd. Er zijn
aanwijzingen, dat de Amerikaanse regering liever wil wachten, totdat het
Senaatsonderzoek inzake MacArthur is geëindigd. Reuter leidt de inhoud
van deze vyf punten af uit het getuigenis van Achcson, die juist gisteren
opnieuw voor de Senaatscommissies zeide, dat een wapenstilstand aan de
38ste parallel aanvaardbaar zou zyn, uit vroegere binnen en buiten de
organisatie der V.N. afgelegde verklaringen en uit de meningen van offi
ciële woordvoerders te Washington.
Deze vijf punten zouden dan als
volgt luiden:
1. De verbonden legers zullen
niet in groten getale over de 38ste
breedtegraad trekken.
2. Ergens langs de breedtegraad
zal een gedemilitariseerde zone
worden ingesteld.
3. Er zal een commissie der VN.
worden ingesteld met de bevoegd
heid om supervisie uit te oefenen
aan beide zijden dezer zone ten
(inde elke militaire opbouw van
strijdkrachten tijdens het staken
van het vuren te voorkomen.
4. Er moet een conferentie wor
den bijeengeroepen van alle be-
troKken partijen om de vraagstuk
ken te bespreken, die verband
houden met het herstel van vreed
zame toestanden in geheel Korea.
Dit zou tevens een plan tot gelei
delijke terugtrekking van niet-Ko-
rea.mse strijdkrachten omvatten.
5. Tijdens de tussenperiode zal
het bestuur van Korea worden toe
vertrouwd aan een tijdelijk lichaam
der V.N., welks voornaamste taak
zal zijn de voorbereiding van ver
kiezingen en andere democratische
verrichtingen, die tot de vorming
van een verenigd en onafhankelijk
Korea moeten bijdragen.
die normaal gebruikelijk zijn tus
sen twee volledig onafhankelijke
souvereine staten. Incidentele sa
menwerking tussen déze twee lan
den kan worden uitgevoerd op
^rondslag van speciale overeen
komsten. De regering is er zich
terdege van bewust, dat een wijzi
ging van de Nederlands-Indonesi
sche Unie in normale bilaterale
verdragen haar consequentie in de
internationale politiek zal. hebben
Naar de mening van de regering
betekent deze wijziging in destruc-
tuur van de betrekkingen, geen
verandering in de goede betrekkin
gen tussen Indonesië en enig ander
bevriend land".
Wat betreft de Indonesisch-Ne-
derlandse betrekkingen op andere
terreinen dan de politiek, o.a.
op financieel-economisch, sociaal
en cultureel terrein zal de rege
ring ook in aanmerking nemen of
de Indonesische partij werkelijk
behoefte gevoelt aan samenwerking
met de Nederlanders of niet.
De Indonesische regering treft
voorbereidingen voor een zo spoe
dig mogelijk te houden conferentie
met de Nederlandse regering, waar
op dc eisen voor wüzigingen in
aangelegenheden, welke niet wor
den beschouwd als overeenstem
mend met de nieuwe situatie, zul-
Strijd in Korea
TOKIO. Een bijzondere activi
teit is de laatste 24 uur ontplooid
door de luchtmacht der verbonde
nen in Korea, die tientallen aanval
len uitvoerden op strategische doe
len achter de linies der communis
ten. Bijzonder zwaar werd Soent-
sjon. een belangrijk knooppunt van
wegen en spoorwegen. 50 kilometer
ten Noorden van Pjongjang, waar
het grootste deel der Chinese voor
raden opgeslagen ligt. getroffen.
Mag men de communisten gelo
ven. dan zou Pjongjang, de Noord-
koreaanse hoofdstad, zelf door de
geallieerde bombardementen met de
grond gelijk zijn gemaakt. In het
hoofdkwartier van generaal Rid-
gway is dit bericht echter niet be
vestigd.
In de centrale sector poogden de
communisten de opmars der vei -
bondenen te stuiten, door de sluizen
van het stuwmeer bij Tsjorwon te
openen. Desondanks vorderden V.N.-
colonnes 4 kilometer in de richting
van genoemde stad.
De nieuwe artillerietrekker voor
de Nederlandse landmacht bij
een demonstratie in het terrein.
Het voertuig heeft zes aangedre
ven wielen en beschikt over een
lierinrichting.
Icn worden ingediend.
Over West-Irian heeft Sukiman
slechts het volgende gezegd:
„De wijze, waarop West-Irian zal
worden teruggebracht in hot grond
gebied van de Indonesische repu
bliek, vormt een deel van de poli
tiek van de regering."
Buitenlandse investeringen on
buitenlandse ondernemingen zijn
ondergeschikt aan het nationaal be
lang, doch iedere regering zal er
rekening mede moeten houden, dal
genoemde ondernemingen econo
misch een belangrijke functie ver
vullen, zodat stappen tot nationali
sering slechts geleidelijk kunnen
worden genomen Wat de nationali
satie van de Javase Bank betreft
was Sukiman van mening, dat In
donesië hierin vrijheid van hande
len heeft.
Ten aanzien van de olie-uitvoer,
welke niet ten goede komt aan 's
lands deviezenpositie, zeide SuKi-
man; „De regering acht het inder
daad zeer onbevredigend, dat de
overeenkomsten in die zin. welke
dateren van vóór de souvereini-
teitsoverdracht. nog steeds van
kracht zijn. Deze overeenkomsten
zijn niet ten voordele van de staat,
doch anderzijds niet zo nadelig als
door sommige parlementsleden
wordt beweerd."
ARNHEM. De krijgsraad heeft
Donderdag langdurig beraadslaagd
over het verzoeK van de verdedi
ger. mr Hoogenbergh, tot invrij
heidstelling van diens cliënt, over
ste C. T N geschorst commandant
van het artillerie-schietkamp te
Oldebroek. Zoals bekend stond
overste N. Dinsdag voor de krijgs
raad terecht De auditeur-miiitun
eiste toen tegen hem drie jaar ge
vangenisstraf en ontslag uit de
militaire dienst. Het verzoek van
de verdediger werd door de krijgs
raad ingewilligd. Het vonnis zal
worden gewezen oo een nader te
bepalen datum.
/N de loop van de volgende week
zullen de eerste aardbeien van
de koude grond vaar de veiling
worden gebracht. Dat is later dan
normaal en het koude en regen
achtige voorjaar, dat wij achter de
rug hebben is daarvan de schuld.
Dc vooruitzichten voor de oogst
zijn echter gunstig. Zij zal, vaar
het zich op dit ogenblik laat aan
zien, ruim en zelfs overvloedig
zijn en ook van de kwaliteit heeft
men goede verwachtingen. De
week daarop zullen de nieuwe
aardbeien volop verkrijgbaar zijn.
Nederland heeft vier aardbei-cen
tra. te weten: Beverwijk. Zaitbom-
mel. Barendrecht en Breda. In de
regel zijn dc aardbeien uit de Be
tuwe het eerst aan de markt. Dit
hangt samen met de variëteit die
hier wordt gekweekt. Men verwacht
dat 1951 geen uitzondering op deze
regel zal maken.
De kansen voor de aardbeienex
port zijn dit jaar eveneens gunstig.
Meestal worden zij grotendeels in
de vorm van aardbeienpulp uitge
voerd, een grondstof voor de jam-
fabricage. waarvan vooral Groot
Brittannié een van onze belangrijk
ste afnemers is.
KERSEN
Het belooft, zo is men in de Be
tuwe van oordeel, dit jaar ook een
goed kersenjaar te worden. Zowel
de Duitse kersen als de Meikersen
hangen overal zeer dik Tal van te
lers en adspirant-kopers zijn van
mening, dat het met dit volle gewas
een hele toer zal worden de kersen
allemaal geplukt te krijgen. Aan
werkkrachten is geen gebrek, maar
wel aan deskundige plukkers.
Ruim vijftig doden, meer
dan honderd gewonden
RIO DE JANEIRO. Een clec-
trische trein was Donderdag in de
vroege morgen onderweg van Rio
de Janeiro naar het nabygelcgen
plaatsje Beien, toen hy in botsing
kwam met een tankauto, gevuld
met 45.000 liter benzine. De weg
stromende vloeistof kwam in aan
raking met de hete motoren van
de trein en in een ogenblik waren
drie wagons in wit-gloeicndc vlam
men gehuld.
De verschroeiende hitte maakte
het de toegesnelde mensen aan
vankelijk onmogelijk om de trein
te naderen. Bovendien versperde
een stroom brandende benzine de
weg. Het staat vast, dat minstens
51 arbeiders in de vlammen zijn
omgekomen, doch het aantal doden
zal vermoedelijk nog stijgen, om
dat onder de 110 gewonden ver-
scheidenen zeer ernstige brand
wonden hebben.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Begin 1952 zal
de Ronde Tafel Conferentie met de
West vermoedelijk kunnen plaats
vinden, aldus heeft minister Peters
Donderdagmiddag in de Tweede
Kamer meegedeeld. Het ligt in de
bedoeling, dat er bij de opening
van dc conferentie een omlijnd
voorstel ter tafel ligt. De Neder
landse delegatie zal tijdig worden
samengesteld. Naar het oordeel
van de bewindsman zou een voor
afgaand bezoek van een parlemen
taire commissie aan de rijksdelen
in de West zeer verhelderend kun
nen werken. Een ontwerp-statuut
is rcedsaan de Staten vertrouwe
lijk toegezonden doch hun adviezen
zijn nog niet ontvangen.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN. Hedenmorgen
vernamen wij van de directies van
de vier grootste schoenfabrieken
te Nijmegen, dat er in de toestand
nog niet dc minst gunstige wijzi
ging is gekomen.
Dc fabrikanten wachten nog al
tijd op de officiële toestemming
van de regering, om de wachtgeld
regeling op hun fabrieken toe te
passeri. Robinson en Lincoln wer
ken nog altijd maar drie dagen
in dé week Bn Swift werken van
de ruim 500 employe's slechts 170.
Naar wij vernamen zijn de
meeste winkeliers voorstanders
van een model schoen, welke tegen
lagere prijs zal worden verkocht
met minimum winst. Maar zij zijn
verder voorstanders van een vrije
winstmarge.
Voortdurend meer
radioliefhebbers
DEN HAAG Het aantal ge
registreerde radio-ontvangtoestel
len in Nederland bedroeg op 1 Ju
ni 1.553.630 tegen 1.541.080 op 1
Mei. Op 1 Mei waren er 479 396
aangeslotenen op het riiksradiodis-
tributienet tegen 480.844 op I
April.
ALMELO. Over het algemeen
is de teleurstelling van de Twente
naren groot over het feit, dat er
na de electrificatie van het baan
vak naar Twente geen uurdienst met
liet Westen werd ingesteld, zoals
aanvankelijk was aangekondigd. Van
de zydc der N S. vernemen wy
thans, dat het inderdaad wel in de
bedoeling ligt een uurdienst En
schedeAms erdam te gaan instel
len Echter zal dit pas kunnen ge
schied-en wanneer men over vol
doende materieel beschikt Men
hoopt met de zomerdienstregeling
1952 zover te zijn.
In oranje gekleurde vaatjes is
op het paleis Soestdijk aan ko
ningin Juliana dc Koninginne-
haring overhandigd door schip
per C. van der Lel}/ van de
Vlaardingcn 197, de Noordster
van de N.V. Doggermaatschappij.
