DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Legering Nederlandse troepen
in Duitsland weldra feit
HOLLAND-FESTIVAL 1951
officieel geopend
Kanalenkwestie kan
opgelost worden
Offers kunnen niet alleen
van loontrekkers komen
Binnenkort beslissing over
voortbestaan Nat. Reserve
Teheran stelt ultimatum
aan Britse delegatie
Verwezenlijking nog niet
mogelijk per 1 October
Waarschijnlijk
1 millioenvoor
Rode Kjruis
Kleine blokkade
opgeheven
Invaliden-rallyc
defileert langs
koningin
Binnenkort verklaring van
Den Haag en Brussel
MINISTER MANSHOLT VERKLAART:
Ingrijpen in Korea
zonder overleg
met MaeArtliur
Scandinavië tegen
uitbreiding van
Atlantisch Pact
Residentie Orkest speelt
in de Ridderzaal
Feestelijk concert van
18e eeuwse muziek
Wrak „Affray
gevonden
He Jaargang, no. 138 Vrijdag 15 Juni 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 tt*. tvt \t tv INT* P Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 623i
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- UltgRVCÏ IV. V JJe lMeilWG IcTS Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoori
prijs 40 cent p. w. of ƒ5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. In gemeenlijk goedingclichtc kringen wordt de ver
wachting geuit, dat hoewel vermoedelijk in laatste instantie gunstig
zal worden gereageerd op de Nederlandse voorstellen om eerlang een
geheel getrainde regimentsgevechtsgroep permanent in te passen in de
geallieerde strijdkrachten in Duitsland, deze beslissing waarschijnlijk
te laat zal komen, om dit plan nog per 1 October te kunnen verwezen
lijken. Nederland heeft, zo vernemen wij, niet lang geleden, na voorbe
reiding via de militaire kanalen opdat de technische mogelijkheden
terdege onderzocht zouden zijn, in Louden een voorstel ingediend, om
van 1 October af een regimentsgevechtsgroep te legeren in de omgeving
van LingcnMeppen. Tot nu toe is echter op deze voorstellen geen po
sitief antwoord ontvangen van de Britse regering, welke voor deze
sector van Duitsland nog altijd dc verantwoordelijkheid draagt. Het
gevolg is, dat de tijd van voorbereiding nu bijzonder kort is geworden,
om nog per 1 October de eerste regimentsgevechtsgroep, gevormd uit
de lichting 1950 II, naar de Duitse standplaats over te brengen.
(QMIIClIIlllOlOlllII
jüiiMroiWüimiiiiimiiniLflDiimnuni!
Blauwe wimpel weer
voor Gouda?
GOUDA. Op de Donderdag
avond gehouden slotbijeenkomst
van de Rode-Kruis-campagne *951
te Gouda, heeft de directeur van
het Nederlandse Rode Kruis, de
heer A. van Emden, medegedeeld,
dat het landelijke resultaat van de
afgelopen Rode Kruis-campagne
waarschijnlijk één millioen gulden
zal bedragen. Vorig jaar heeft het
hoofdbestuur van het Rode Kruis
een blauwe wimpel ingesteld. De
naam van de gemeente met het
hoogste gemiddelde komt hier op
te staan. Voor 1950 prijkt de naam
van Gouda reeds op deze wimpel
van verdienste. Met een opbrengst
van 22.978,ziet het er naar uit,
aldus de heer Van Emden. dat voor
1951 weer de naam Gouda hierop
komt te staan. De stad haalde een
gemiddelde van 55 cent per in
woner.
Moskou, haalt bakzeil
BERLIJN. Oost-Duitsland
heeft Donderdagavond te kennen
gegeven, dat het bereid is het koi't
geleden uitgevaardigde voorschrift
over de documentatie van expor
ten uit West-Berlijn te herroepen.
Het voorschrift heeft, zoals men
weet, geleid tot een ernstig geschil
tussen de geallieerden en de sow-
.icts, waarbij van geallieerde zijde
gedacht is aan het weer instellen
van de luchtbrug.
In een Donderdagavond laat
door het Oost-Duitse nieuwsbureau
gepubliceerde verklaring wordt
gezegd, dat terzake overeenstem
mine had kunnen worden bereikt,
„zelfs indien de West-Duitse ver
tegenwoordigers de besprekingen
over de interzonale handel niet
hadden afgebroken".
Damesstrijkkwartet
opgericht
(Eigen bericht)
HILVERSUM Voor het eerst
zal in Nederland een damesstrijk
kwartet gevormd worden, dat
haar première zal geven in Juli
aanstaande in het N.C-R.V.-pro-
gramma door de uitvoering van
opus 18 nr. 1 van Beethoven. Het
kwartet bestaat uit de dames An
nie Kossmann, eerste viool, Eugé-
nie Mettivier, tweede viool, Mieke
FellkampScager, alt en Regina
Wynalda, cello.
Dat zal, naar men aanneemt, in
het legeropbouw-schema geen ver
andering behoeven te brengen. Want
tegen die tijd is de periode van her
halingsoefeningen achter de rug en
de betreffende regiments-gevechts-
groep kan dan in de periode van
afwachten tijdelijk worden opgeno
men in de vrijkomende kampen
Stroe en Oirschot,. Zij zal van dat
ogenblik af als getrainde eenheid
ter beschikking worden gesteld van
het Atlantische hoofdkwartier als
eerste staande landstrijdkrachten van
Nederland in de Europese organisa
tie. Van dat ogenblik af zal Neder
land een permanente parate strijd
macht op de been hebben in gealli
eerd verband.
Het verdient echter verre de voor
keur, dat deze strijdmacht van de
aanvang af in Duitsland wordt ge
legerd. Ten eerste omdat zij dan
meteen gepast wordt in de voorste
Europese verdedigingslijn, en ver
volgens omdat zij in het daartoe
veel meer geschikte Duitse terrein
rie oefening kan krijgen, welke zij
in Nederland niet zal vinden.
Na ongunstige ervaringen, welke
er toe leidden dat de Crescendo
oefening voor een verband ter sterk
te van een regimentsgevechtsgroep
werd afgelast, is de tweede herha
lingsoefening naar het oordeel van
militaire experts een volledig succes
geworden. Er is meer aandacht be
steed aan de oefening van het offi
ciers- en onderofficiers-kader en er
zijn verschuivingen doorgevoerd,
welke er toe hebben geleid, dat het
kader meer voor zijn taak geschikt
was. Dat heeft een gunstige uitwer
king gehad.
Op de omvang van de oefenver-
banden is ook door ons enkele
weken geleden ernstig critiek ge
oefend, die er van uitging, dat voor
al de staven van groter eenheden
niet voldoende ervaring zouden heb
ben opgedaan met eenheden welke
zij te leiden zullen krijgen. Er schijnt
thans aanleiding tot de conclusie,
dat ook de regering deze opvat
ting wel als juist erkent.
Niettegenstaande vele moeilijkhe
den begint er schot te komen in
de opbouw van de landmacht. Toen
kort geleden Montgomery een be
zoek bracht aan de chefs van staven,
bleek dat men hier bevestigend kon
antwoorden op all, vragen omtrent de
mogelijkheden van Nederland in het
kader van de plannen voor het vol
gend jaar. Dat is een teken dat er
iets begint te veranderen. Ook het
feit dat Nederland thans voor het
eerst parate troepen op de been
houdt is een opmerkelijke ontwikke
ling. Vooralsnog blijft dat een
kleine bijdrage.
(Van onze Gooisc correspondent)
BAARN. Vijftig invaliden uit
Engeland, België en Nederland,
trokken Donderdag door de pa
leistuin langs het bordes van het
paleis, waarop Koningin Juliana
lachend en wuivend op hen stond
te wachten.
Zij reden allemaal in gemotori
seerde invalidenwagentjes, en daar
bij viel o.a. vast te stellen, dat de
Nederlanders danig jaloers kunnen
zijn op de vervoermiddelen, die de
Engelse bezitten, want de Engelse
driewielers geleken complete
autotjes.
Het waren deelnemers aan de
internationale Zutphen-rallye. die
op hun dagtocht langs het paleis
Soestdijk kwamen.
De invaliden waren enorm en
thousiast over de rallye 1951
en het défilé langs koningin Juliana
maakte een grote indruk op hen.
Namens de groep Engelsen bood mr.
Yarvis de koningin een boeket roze
anjers aan.
ZE wilden niet met lege handen
komen, die 165 ouden van dagen
uit 't Veluwse dorpje Putten, die Don
derdagmorgen door H.M. de Konin
gin in de tuin van het paleis Soest
dijk werden ontvangen. Een mandje
eieren echt product van de Ve-
luwe hadden ze mee genomen en
een bonte zakdoek, waarin Puttcnse
moppen waren geknoopt. De oudste
beivoner van het tehuis voor Oud-
Indische Militairen, de 88-jarige G.
C. van Veen had bovendien een
doosje chocola (..een fijne soort",
zei hij) voor de prinsesjes bij zich.
Na de ontvangst zette het gezelschap
de tocht, o.a. naar Schiphol voort.
VAN ZEELAND IN BELGISCHE SENAAT
(Van onze correspondent)
BRL'SSEL. Een geheimzinnige maar optimistische Van Zeeland
heeft Donderdag in dc Belgische Senaat medegedeeld, dat een oplos
sing voor het vraagstuk der Belgisch-Nederlandse waterwegen mogelijk
is en dat de beide regeringen hierover thans onderhandelen. Meer kon
j Van Zeeland over dc huidige stand van zaken niet zeggen, maar hij
kondigde aan. dat binnenkort een gezamenlijke verklaring van de Bel
gische en Nederlandse regeringen hierover zal worden uitgegeven.
grote stap vooruit gedaan en sinds
dien was de Belgische regering niel
Tevoren hadden twee interpellan-
tcn uit Luik, de socialistische prof.
Dehousse cn de liberale oud-minis-
ter Buisseret. een minder optimis
tisch geluid laten horen naar aan
leiding van de vertraging in de
publicatie van het rapport-Van
CauwelacrtSteenberghe cn het
standpunt der Belgische regering
met betrekking tot de kwesties van
het Mocrdijkkanaal, de Stop van
Ternaayen en de nieuwe sluis te
Terneuzen. Prof. Dehousse bepleitte,
indien de regeringen het niet eens
zouden worden, een bindende ar
bitrage door een speciaal college,
waarin een derde partij zitting
heeft.
De heer Buisseret vond, dat dc
Belgische regering maar op eigen
houtje de hangende vraagstukken
moet oplossen, indien zij geen vol
doening krijgt van Nederland, waar
mee volgens hem onmiddellijk nieu
we onderhandelingen moeten wor
den aangeknoopt en desnoods met
gebruikmaking van andere midde
len.
Minister Van Zeeland vond. dat
bij de publicatie van het rapport
geen tijd was verloren, gezien het
onderzoek door de regeringen en
de voor vertalen cn drukken beno
digde termijn. Door het werk van
dc commissie was volgens hem een
Bewindsman veroordeelt agitatie tegen
cred ietbeperking
UTRECHT. In dc algemene vergadering van dc Stichting voor Zelf
standige Handel en Industrie heeft minister Mansholt zijn teleurstelling
uitgesproken over de agitatie van de zfjde van het bedrijfsleven tegen
de wet Toezicht Credietwezen. Voor de noodzakelijke beperking van dc
investering is crcdietbeperking cn crcdietcontróle onontbeerlijk. Dc actie
daartegen is in hoge mate te betreuren, omdat zij zich richt tegen het
principe, op een ogenblik, dat de loon- en salaristrekkenden hun offer
reeds hebben gebracht.
werkeloos gebleven. Hij constateer
de aan Nederlandse zijde de wil om
tot een oplossing van een oud ge
schil te komen en wilde voorlopig
over arbitrage of andere eventua
liteiten niet spreken.
WASHINGTON. De Ameri
kaanse oud-minister van Oorlog,
Johnson, verklaarde Donderdag
voor de verenigde Senaatscommis
sies, dat op voorstel van Acheson in
een bijeenkomst op het Witte Huis
besloten is om in Korea tussenbeide
te komen. Generaal MacArthur was
hierover niet geraadpleegd. Toen de
oorlog in Korea begon, waren de
Amerikaanse troepen in het Verre
Oosten niet voor de strijd gereed,
zei Johnson.
In werkgeverskringen was men
het aanvankelijk eens met een be
zuiniging over de gehele linie. De
arbeidersorganisaties zijn er onder
grote bezwaren eveneens mee ac-
coord gegaan, maar nu zouden de
werkgevers zich aan hun offer wil
len onttrekken. Minister Mansholt
deed nadrukkelijk uitkomen, dat
dit standpunt tot gevolg zou kun
nen hebben, dat de Regering zich
zou moeten onttrekken aan de loon-
contróle en dit zou betreurenswaar
dige gevolgen hebben.
Men dient er rekening mee te
houden, zo ging de bewindsman
verder, dat in de jaren l940/'50 de
verdeling van het nationale inko
men toch reeds wijziging heeft on
dergaan ten nadele van loon- en
salaristrekkenden. Het aandeel van
de ondernemers steeg van ongeveer
42% E0 tot ongeveer 46 Cr. dat van
de werknemers daalde van onge
veer 57% op ongeveer 54 T De
minister is van oordeel, dat men
niet steeds kan terugkeren tot een
verbruiksvermindering door de ar
beiders.
(Van onze Scandinavische
correspondent)
KOPENHAGEN Denemarken
heeft zich verklaard tegen een uit
breiding van het Atlantisch Pact
met dc Zuideuropese landen en
heeft zijn vertegenwoordigers in do
Atlantische raad te Londen opge
dragen zich te verzetten tegen de
toelating van Griekenland en Tur
kije. De Deense regering is van
mening, dat deze beide landen niet
dezelfde belangen hebben als de
overige landen cn dat het reeds
moeilijk genoeg is. de nodige wa
pens voor de Atlantische landen op
te brengen, zodat het onbillijk zou
zijn. wanneer de Verenigde Staten
nog meer verplichtingen op zich
zouden nemen. Naar verluidt staat
ook de Noorse regering op ditzelfde
standpunt en heeft zij dit te Londen
kenbaar gemaakt.
Vier koperblazers van het Resi
dentie-orkest bliezen een voor
spel van Nederlandse muziek van
het dak van het gebouw der Eer
ste Kamer af als inleiding tot het
openingsconcert van het Holland-
Festival in de Ridderzaal.
DEN HAAG. Dat de gang van zaken bij dc Nationale Reserve tot
dusverre volkomen onbevredigend is geweest, is algemeen bekend. Einde
loze besprekingen en propaganda-acties, die honderdduizenden guldens
hebben gekost, hebben op dit ogenblik nog geen duizend geoefende reser
visten opgeleverd. Aan deze situatie wil dc minister van Oorlog thans
voor goed een einde maken.
In pverleg met de chef van de ge
nerale staf en de inspecteur van de
Nationale Reserve heeft de minis
ter een aantal richtlijnen opgesteld
ten aanzien van de opbouw en taak
van de Nationale Reserve. Deze
richtlijnen zullen binnenkort be
sproken worden met vertegenwoor-
Nu en dan zon
B Weersverwachting geldig van g
q. Vrijdagavond tot Zaterdag- g
g avond: 1=
g Wisselende bewolking. Van- m
g avond in het oosten van het g
j§ land hier en daar een bui: in g
de vroege ochtend plaatselijk g
1 mist. Morgen overdag op de f
meeste plaatsen droog weer g
g Zwakke tot matige wind uit
f§ westelijke richtingen. Gematig- g
H de temperaturen.
8
ff 16 Juni Zon op 4 u 19 m onder -
g 21 u 2m: maan op 17 u 43 m onder ;-
1 u 39 m.
digers van het instituut „Steun
Wettig Gezag", het wervings- en
propaganda-orgaan van de Natio
nale Reserve. Indien de. door dc
minister opgestelde richtlijnen door
S.W.G. niet worden aanvaard, zal
het Ministerie van Oorlog verdere
medewerking aan de opbouw van
de Nationale Reserve weigeren, het
geen automatisch het einde er van
betekent.
Bedoelde richtlijnen bevatten om.
het volgende: De Nationale Reserve
dient te worden opgevat als een le-
gerorgaan, een onderdeel van de
territoriale troepen, met een con
stante sterkte van 16.000 man. De
vrijwilligers zullen zich voor meer
dan een jaar moeten verbinden
(tot dusverre een jaar). Hun ge
oefendheid moet zodanig zijn, dat
zij stand kunnen houden tegen elite
troepen als parachutisten. Zij moe
ten voornamelijk worden gebruikt
als bewaking van kruispunten en
bruggen. De werving voor de Natio
nale Reserve zal voortaan in han
den moeten liggen van de districts
commandanten en niet meer door
S.W.G. dienen te geschieden.
(Van onze kunstredacteur)
Op het ...storische Binnenhof klonken gisteravond dc eerste klanken van
het Holland Festival 1951. Het Residentie Orkest gaf er het officiële ope
ningsconcert in de oude Ridderzaal. En terwfji de auto's der genodigden
aanreden, bliezen vier koperblazers uit dit orkest van het dak van het
gebouw der Eerste Kamer af een voorspel over de hoofden van de enkele
honderden toeschouwers die op het plein voor de Ridderzaal stonden
samengedromd. Eerst zouden hun fanfares geklonken hebben van de Mau-
ritstoren af. hoog boven binnen- cn buitenhof. De reeds zomerse wind deed
echter dc klanken verwaaien. Nu speelden zij in de beschutting van de
toren cn vulde hun muziek het voorplein: vier Nederlandse werken, voor
instrumenten die in Nederland bij uitstek bespeeld worden in alle lagen
der bevolking, in een omgeving waar Nederlands verleden leeft, zijn heden
bestuurd cn zijn toekomst ontwikkeld wordt. Hollandser kon dit voorspel
tot een Holland Festival niet zün.
Het werd feestelijk in die der
tiende eeuwse Ridderzaal. Onder het
hoge baldakijn dat zich bij andere
gelegenheden spant over de ko
ningszetel. zat het orkest op een
podium gesierd met een haag van
rode rozen en in het midden, voor
de dirigentsplaats, een bloemschild
waarop witte letters bloeiden: H- F.,
Holland Festival. Even moesten mu
sici en publiek wennen aan de ge
luidswerking in deze fraaie oude
jpeningsconcert van het Hol
Festival was te meer verheu-
het
land
gend. omdat er een erkenning uit
sprak van echt .Hollandse kunst,
die in internationale stijl tot vorm
kwam. in d-mineur maar met een
majeur-slot. zoals ook het daarna
gespeelde dubbelconcert van Bach,
waarin de beide concertmeesters
Theo Olof cn Herman Krebbers
groot succes oogstten. Gelukkiger
nog was het musiceren in Mozart's
serenata notturna in D. En vooral
in de tot slot uitgevoerde, speels
en fijn vertolkte Oxford symphonic
van Haydn,
Anglo-Iranian moet betalen voor
onderhandelingen kunnen beginnen
TEHERAN. In het ministerie van Financiën kwamen Donderdag de
Britse en Perzische delegatie bfjeen ten einde ccn voor beide partijen aan
vaardbare agenda op te stellen. Aan de Britse delegatie is dc eis gesteld,
dat de „Anglo-Iranian Oil Company" meer dan drie kwart van alle in
komsten sedert de totstandkoming der nationalisatie op 20 Maart j.I. zal
betalen, alvorens de onderhandelingen kunnen beginnen.
De eerste reactie van waarnemers
te Teheran op het Perzische ultima
tum was. dat de Britse delegatie in
een bijzonder moeilijke positie ver
keerde. Als zij aan de Perzische
eisen gevolg geeft, zou dit beteke
nen. dat zij stilzwijgend de wet op
de nationalisatie aanvaardde, terwijl
deze wet reeds als „contractbreuk"
gebrandmerkt is. Wijst zij de Perzi
sche eisen daarentegen van de hand,
dan zal er een grote kans bestaan,
dat de Perzen hardnekkig aan hun
standpunt vasthouden, in welk geval
de besprekingen zelfs niet eens zul
len beginnen.
Waarnemers zeiden, dat de Britten
mogelijk nog een middel tot uitstel
weten te vinden. In ieder geval zag
het er naar hun mening naar uit, dat
de Britse delegatie zal worden ge
dwongen verder te gaan dan een
enkele aanvaarding van het „prin
cipe" van de wet op de nationa
lisatie.
AMSTERDAM. De rector mag
nificus van de Gemeentelijke Uni
versiteit, prof. dr N. A. Donker
sloot, zal Amsterdam vertegen
woordigen bij de viering van het
500-jarig bestaan der Universiteit
van Glasgow op 17 Juni a.s.
hal met zijn streng-sierlijke houten
gewelven, die tenslotte niet voor
concerten ontworpen werd. Maar
joyeus werd het musiceren er toch.
Een opgewekt licht karakter droeg
dit openingsconcert, dat na het
Wilhelmus een programma bracht
van achttiende eeuwse composities.
Willem van Otterloo. die op elk
programma van zijn Residentie Or
kest een Nederlands werk plaatst,
leidde hier een muziek tot leven,
die anderhalve eeuw gezwegen had
en eerst kort geleden in een biblio
theek weer ontdekt werd: het con
certo grosso van de Rotterdamse
componist Pieter Hellendaal.
De uitvoering van dit werk op
V
99
Gezonken duikboot uiterst
moeilijk te bereiken
LONDEN. De onderzeeboot
„Affray", die 16 April met ccn be
manning van 75 man uit Ports
mouth vertrok cn na ondergedoken
te zyn, niet meer aan dc opper
vlakte is gekomen, is Donderdag
ontdekt met behulp van ccn hy-
drofoon van ccn der opsporings
schepen.
Het wrak ligt ongeveer 105 ki
lometer ten Oosten van de vuur
toren van St. Catherine, gelegen op
het Zuidelijkste punt van het
eiland Wight Dc plaats, waar men
de „Affray" heeft gevonden, ligt
ongeveer 75 kilometer ten Zuid-
Westen van het punt, waar de on
derzeeboot indertijd onderdook.
Donderdagavond daalden ver
scheidene duikers af om te zien,
of het mogelijk is het vaartuig
naar de oppervlakte te brengen:
Zij verrichten hun werk onder
moeilijke omstandigheden. Tenge
volge van stromingen aan de op
pervlakte en onder water kan iede
re duiker slechts 20 minuten be
neden blijven.
Eens heette het Hitier Jugend, nu
noemt men het Deutsche Reich
Jugend. Kleding, trommel en
helaas ook de geest zijn dezelf
de gebleven. De vlag draagt de
wolfsangel, de oud-Germaanse
rune, die naast de swastika het
meest gebruikte teken der nazi's
was (De wolfsangel was ook het
speciale symbool van wijlen de
NSB En om de dingen volkomen
duidelijk te maken de leider, Her-
bert Münchow. was vroeger esn
hoge Piet in de Hitlerjeugd. De
foto werd gemaakt toen deze
Duitse „hoop des vaderlands" op
11 Juni langs het parlementsge
bouw te Bonn marcheerde op weg
naar een „Kameradschaftsabcnd"
rond een kampvuur, waar de goe
de oude Pruisische liederen gezon
gen werden.
