DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Frankrijk kiest de weg van
democratie en gematigdheid
Door de Eeuwen Trouw" zet
werkzaamheden voort
EERSTE VERKIEZINGSINDRUK
In winnend centrum een
zwenking naar rechts
Curacaose volkslied
klonk in de Peel
Zenuwenoorlog over
Perzische olie
Democratischer bestuur
in Noordoostpolder
In snuiver-apparaat zit
gat van halve meter
Margaret Truman
bevordert bezoek
uit VS aan Europa
Uitslagen
VJ
Voor „Haak-in
f 2.800.000
Zeeliedenstaking in
Amerika
Westen begint
tegenblokkade
in Berlijn
Sweerts niet bij
Secret Service
lie Jaargang, no. 140 Maandag 18 Juni 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 tt;.at \t n TVT:~ D
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- UltgRVC. IN.\ De INlCUWC L CFS
prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 623o
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort
HOOFDREDACTEUR: TT. DE BOORDER
OsirGmsiuiniHsioflRUiuiiiMiiaBiiuiiAtüinjiiiismnHJinaiiaiiuriiUiJiiajiimiinJüiuniiA
NEW YORK. Volgens functio
narissen van scheepvaartmaatschap
pijen heeft de reis van Margaret
Truman naar Europa er toe bijge
dragen, dat de vrees bij de Ameri
kanen voor een oorlog zodanig is
verminderd, dat het aantal passage-
boekingen voor Europa sterk geste
gen is. De reislustigen zouden de
mening toegedaan zijn, dat Margaret
Truman geen toestemming tot het
maken van haar Europese reis, die
26 Mei begon, zou hebben ontvan
gen. indien er in de nabije toekomst
oorlog zou dreigen.
Teheran dreigt met stopzetting van
levering aan Britse tankers
TEHERAN. Op de verdere ontwikkeling van het olieconflict kan op
het ogenblik geen peil worden getrokken, omdat de berichten elkaar geheel
of ten dele tegenspreken. Er wordt een zenuwenoorlog in optima forma
gevoerd.
Na een zuivere informele bespre
king tussen de Britse en Perzische
delegatie toonden de Perzen zich zeer
optimistisch over de betalingskwes
tie. Men vertrouwde, dat de Britten
een bevredigende formule zullen vin
den, teneinde het geld Dinsdag ter
beschikking te kunnen stellen. Wes
telijke waarnemers echter achten het
niet aannemelijk, dat de Brits-Iraan-
se maatschappij zal instemmen met
de Perzische eis tot betaling van
75 procent van de opbrengst sinds
20 Maart, de datum van de aanvaar
ding der nationalisatiewet. Massa-
deq, die ernstig ziek is, heeft de ter
mijn van het ultimatum verlengd
van Zondag tot Dinsdag. Intussen
wordt in Perzische kringen reeds ge
dreigd met het stopzetten der olie
levering aan Britse tankschepen, in
dien het ultimatum niet ingewilligd
wordt.
Dalend bezoek aan
bioscopen
DEN HAAG. Uit de door het
Centraal Bureau voor de Statistiek
samengestelde statistiek van het
filmwezen 1950 blijkt, dat of
schoon het aantal bioscopen sedert
1939 steeg van 350 tot 484 in Mei
1950 het bezoek in de na-oorlogse
jaren voortdurend daalde. Werd in
1945 drie kwart van de capaciteit
(aantal voorstelling per jaar maal
aantal zitplaatsen) bezet, in 1947 was
dit reeds tot de helft verminderd,
om in 1949 tot beneden de 40% te
dalen. Het verschil met de toestand
in 1938, toen de capaciteit voor een
derde werd benut, is niet groot
meer.
inntnuiiT^i^riTiTrinifiiimiaiïiniDinaniTPJnmainfniDiijnnmiiQirauinjtrfiumD
Nederlands planter in
Malakka vermoord
SINGAPORE. Een Nederlandse
planter, werkzaam op een rubber
onderneming in de afdeling Bahau
van de staat Negri Sembilan, op
Malakka. is Zaterdag door een ben
de terroristen gedood.
Mevrouw Auriol (rechts boven)
bracht, voor zij met haar man
naar de wedrennen van Auteuil
ging, Zondag haar stem uit in
een schoollokaal in de ruc de
Surène. De voorzitter riep. zoals
in Frankrijk dient te geschieden
bij het deponeren van een stem
biljet, luide: Mevrouw Auriol
heeft gestemd".
In hetzelfde stembureau knipte
de fotograaf een bijzonderheid
die wij niet kennen, n.l. dat men
stemmen kan per aangetekende
brief via de post. De stembureau
voorzitter moet voor iedere aan
getekende stem zijn paraaf zet
ten op een postformulier (foto
onder). Moeder staat haarlie-
velingscandite (of candidaat) uit
te zoeken en de kleine die niet
alleen thuis mocht blijven, kijkt
ondertussen onder het schuifgor-
deintje door om de voorzitter en
bijzitters van het bureau een ver
zoenend lachje toe te werpen, dat
het zo lang duurt voor mammie
klaar is., (foto links boven).
(Van onze correspondent
te Parijs)
PARIJS. De volledige uit
slag der Franse Kamerverkie
zingen is nog niet bekend, doch
de indruk, gebaseerd op onge
veer de helft der uitgebrachte
stemmen is, dat Frankrijk zich
voor het gematigde centrum
heeft uitgesproken, maar dat
in dit centrum een zwenking
naar rechts is gemaakt.
De communisten verliezen
totnutoe bijna vijf procent en
vallen van ruim 28 op ruim
23 procent. Wanneer zich dat
ook in de overige tien millioen
herhaalt, is dit verlies aanzien
lijk en zou zelfs in totaal een
millioen stemmen belopen. In
elk geval blyven zij de grootste
partij. Direct daarop komen de
Gaullisten, die totnogtoe ruim
21 procent behaalden, een aan
zienlijk getal, maar niet de
springvloed, die zij nodig heb
ben om hun wil aan het parle
ment op te leggen.
De MRP (Katholieken) heeft ver
loren in vergelijking tot 1946. Zij
heeft nu ruim 16'.' procent. Zij blijft
nog altijd een zeer aanzienlijke par
tij, verreweg de grootste van de hui
dige regeringsmeerderheid. De SFIO
(socialisten) handhaven zich: ruim
15 procent. De radicalen krijgen een
tik en houden slechts de helft van
hun aandeel over. Ruim 8 procent.
De vierde macht, de meest rechtse
conservatieven in of aan de rand
van de regeringsmeerderheid, krij
gen nog ruim 13 procent. Een aan
wijzing, dat een deel van het con
servatieve publiek" hét immobilisme
gekozen heeft boven het dynamisme
van de generaal.
Dit alles zijn uitgebrachte stem
men Het aantal zetels hangt af van
de verkiezingscombinaties, die in 't
land tot stand gebracht zijn. Hier
over is op dit ogenblik nog weinig
bekend, maar het is al zeker, dat
in vele provincie-departementen de
coalities hun doel bereikt hebben.
De regeringsmeerderheid heeft in
tal van gevallen de absolute meer
derheid en alle zetels tot zich ge
trokken. Het gematigde centrum,
met zijn ruim 40 procent van de
stemmen, zal het komende parlement
beheersen.
Maar hij zal het zichzelf nog moei
lijker maken, dan hij het zich in
de afgelopen periode al deed. In dit
centrum is namelijk een verschui
ving naar rechts gemaakt door het
betrekkelijke succes van de vierde
macht. In het parlement zal dus een
conservatieve wind waaien, hetgeen
de socialisten recalcitranter zal ma-
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT. Het Hoofdbestuur van de stichting „Door de Eeuwen
Trouw", dat door talrijke publicaties in verband met de samenwerking
met de voormalige SS'cr Sweerts en andere manipulaties in discrediet was
geraakt, zal zijn werkzaamheden voortzetten. Dit was het resultaat van
een door het Hoofdbestuur belegde vergadering in Utrecht, waar afgevaar
digden van drie en zestig afdelingen hun mening gaven over het beleid van
de Hoofdbestuursleden. Vier en vijftig afdelingen verzochten het Hoofd
bestuur aan te blijven, acht afdelingen, waarbij o.a. Amsterdam, Amstel
veen, Rotterdam, Hengelo en Enschede stemden blanco en Zaandam wenste
een nieuw bestuur. Duidelijk kwam in deze vergadering, waarin voorzitter
H. Coenradi namens het Hoofdbestuur verantwoording aflegde, tot uiting,
dat Sweerts inderdaad niet nader aangeduide werkzaamheden voor de
stichting „Door de Eeuwen Trouw en het bureau Zuid-Molukken in Den
Haag heeft verricht.
„Met de aanstelling van deze man,
die zich aanvankelijk Lc Cocq noem
de. hebben wij echter niets te maken
gehad" aldus de heer Coenradi.
Sweerts (alias Le Cocq) werd, zoals
Grote partijen even sterk in gekozen
adviescomm issie
EMMEIjOORD. De uitslas
Van de Zaterdag in de Noordoost-
Polder gehouden verkiezingen voor
de poldercommissie voor algemene
belangen heeft uitgewezen, dat vier
Rrote politieke partijen in 't nieuwe
land vrijwel evenveel aanhang
hebben. Van de dertien zetels ver
wierven de Partij van de Arbeid,
do K.V.P.. de A.R. en de C.H.U.
er namelijk ieder drie. De groep
Polderbelang" bemachtigde één
zetel. De C.H.U. had bij de eerste
verdeling twee zetels, maar kreeg
een restzetel toegewezen. De uit
slag is als volgt: A.R. 836. P.v.d.A.
<81, K.V.P. 778, C.H./J. 634, Pol
derbelang ,321.
Van de 7676 inwoners, die het
higuwe gebied per 31 December
1950 telde waren ongeveer 3800
personen stemgerechtigd en daar
van is bijna 90% naar de stembus
gegaan.
De stemming moet worden be
schouwd als een ernstige poging,
tot een democratischer bestuurs
vorm in de polder te komen, heeft
dr. A. Blaauboer, secretaris van het
Openbaar Lichaam de Noordooste
lijke Polder, gezegd. Tien jaar ge
leden werd dit lichaam ingesteld,
met aan het hoofd een landdrost
met biizondere bevoegdheden. Al
eerder heeft deze negen polderbe
woners aangewezen om zitting te
nemen in de poldercommissie voor
algemene belangen, welke commis
sie hem van advies diende. Bij
groeiend inwonertal is deze com
missie thans tot 13 uitgebreid en
voor de eerste maal gekozen door
de bevolking.
de voorzitter van „Door de eeuwen
trouw" vertelde, aangesteld door de
gevolmachtigd minister van de re
publiek der Zuid-Molukken. de heer
P. W. Lokollo, dr Nikijuluw en de
heer Kaïjadoe. Lokollo bracht
Sweerts in contact met het dage
lijks bestuur van de stichting en met
Lokollo stonden twee r.-katholieke
geestelijken voor de betrouwbaar
heid van de ex-SS'er in. „Sweerts
heeft in het verleden belangrijk
werk gedaan, doch grijpt wel eens te
hoog in zijn idealisme", aldus deze
niet met name door de heer Coenradi
genoemde geestelijken.
Ondanks het feit, dat de stichting
later tot de ontdekking kwam, dat
Sweerts SS'er was geweest, besloot
men toch met deze man verder te
werken. De heer Lokollo achtte dit
het beste, zij het, dat iemand Sweerts
zou controleren.
De heer Coenradi ontkende, dat
Zwakke ivind
M Weersverwachting geldig van p
E Maandagavond tot Dinsdag- 1
1 avond:
1 Wisselende bewolking met p
i voornamelijk in het binnenland g
E hier en daar een bui. Zwakke p
wind, overdag hoofdzakelijk 1
1 Westelijk. Weinig verandering
H in temperatuur.
g 19 Juni Zon op 4 u 19 m onder g
21 u 3m: maan op 21 u 59 m on-
s der 3 u 19 m.
^Wpijii ;"."j è;ii j: i;nt 'iin'Jiniiaiiiii!niimiiiiiifi!iNii.ain.17lïïïi: ilfi-1
ken. Indien de sociaal-democraten
bij hun strijd voor een sociale poli
tiek steun krijgen van de katholieke
linkervleugel, zal dit iedere rege
ringscoalitie vrij wankel maken.
Want zo wordt de situatie: door
dat de communisten en waarschijn
lijk een groot deel van de gaullis
ten een volstrekt afwijzende hou
ding zullen aannemen, moet het ge
hele positieve parlementaire leven
zich afspelen in de middengroep. De
arbeiders zijn in die middengroep
natuurlijk veel tc zwak vertegen
woordigd, maar het is hun eigen
schuld. Want zij hebben hun mil-
lioenen stemmen verspeeld aan een
partij, 'die zich zelf buiten de nor
male politiek plaatst.
In het groot kan men zeggen, dat
het Franse volk zich wederom een
volk van het midden, een uitermate
gematigd volk. getoond heeft, ver
van de tradities van 1830, 1848 en
1370. En zelfs tamelijk ver van
1944-'45. De 23 procent stemmen,
die op de communisten zijn uitge
bracht, tonen, tot nu toe tenminste,
een daling in het communistische
cijfer, die gunstig afsteekt, bij wat
Italië te zien heeft gegeven. Boven
dien. deze 23 procent vertegenwoor
digen volstrekt niet even zo vele
miilioenen Fransen, die bereid zijn
de barricades te beklimmen. Indien
deze consequentie eraan vast zat,
zou het stemmenaantal der C P. be
slist nog heel wat kleiner zijn.
De katholieken hebben zich, in
vergelijking met de Kantonnale ver
kiezingen van 1949. gehandhaafd en
zelfs niet onbelangrijk hersteld. Men
mag nu wel rekenen, dat voortaan
een religieuse, katholieke partij in
Frankrijk zijn plaats heeft gevon
den.
Een der meest opvallende feiten
is de grote opkomst. Er schijnen
slechts zestien procent thuisblijvers
te zijn. Heel wat minder dan de
laatste keer, toen hot er meer dan
22 procent waren. Men had het om
gekeerde gevreesd. De grote propa
ganda der verschillende lichamen te
gen het absenteïsme heeft dus suc
ces gehad.
Het was gisteren mooi weer en
vistijd. Maar de meeste Parijzenaars
hebben toch trouw gestemd, zij het,
dat vooral de ochtenduren de groot
ste stemdrukte te zien gaven. Het
Vanmiddag waren 472 van 'le
ir totaal 627 zetels in de Franse
Nationale Vergadering als volgt
verdeeld:
Communisten 79
Gaullisten 90
Socialisten 85
MRP. 62
Radicalen 73
Conservatieve partij 80
Overige partijen 3
Do Socialisten. MRP. en Ra
dicalen vormen de regeringscoa
litie, waartegen de conservatieve
partijen, de zogenaamde „vierde
macht" tegenaan hangen.
Toen van de in totaal 24 602 000
stemmen er ongeveer een half
millioen geteld waren, was de
verhouding:
Communisten 141.732
Gaullisten 88.836
Socialisten 73.706
M.R.P. 54 283
Radicalen 95.969
Conservatieve part. 74 157
liep de gehele dag door. Daarna be
gon de telling. Wij zagen 's avonds
de stembuscommissarissen naar het
centrale bureau wandelen, met hun
tweeën, ieder een stcmbushengsel in
de ene. een boterham in de andere
hand. een agent er achter.
In het ministerie van Binnenlandse
Zaken was een enorm administratief
apparaat ingericht alleen toeganke
lijk voor employe's, die eraan mee
werkten 'en de 170 binnen- en bui
tenlandse journalisten, die er moch
ten toekijken. De verschillende in
lichtingsdiensten telefoneerden zo
snel mogelijk hun gegevens hiernaar
toe. De prefecten moesten dc resul
taten van hun departement telegra
feren.
HILVERSUM. Dc totale
opbrengst van de „Haak-in"
actie ten behoeve van het Wil-
helmina-fonds voor de kanker
bestrijding is geworden rond
2.800.000,—.
WASHrNGTON. In alle havens
van de Amerikaanse Oost- en West
kust is Zaterdag een zeeliedcnsta-
king uitgebroken, waardoor reeds
650 schepen stil z(Jn komen te lig
gen. Dit aantal zal naar verwacht
wordt echter nog aanzienlijk groei
en.
De staking is een gevolg van he*
feit. dat de scheepvaartmaatschai»
pijen niet bereid zijn, in de nieuwe
contracten de oude liepen Vrij
dag af tegemoet te komen aan de
eisen der zeelieden. President Tru
man heeft geweigerd dc staking, op
grond van de Taft-Hartley-wet, te
verbieden, nadat hij van de vak
bonden de verzekering had gekre
gen. dat het vervoer ten behoeve
van de defensie normaal zal door
gaan.
MONTREAL. De lijken van
nog een drietal slachtoffers van de
brand die Vrijdag alhier ih het R K.
St. Cunegondc-Tehuis gewoed heeft,
zijn gevonden Het totale aantal
slachtoffers steeg daardoor tot 37.
doch m-cn vreest dat het nog zal
stijgen tot 40;
Koningin en prinses Beatrix bij eerste
bespeling van carillon voor Willemstad
van het geld door de stichting bij
eengebracht, wapens zijn gekocht om
een opstand op Ambon te ontkete
nen.
Wel deed hij mededeling, dat de J
Republiek Zuid-Molukken beschikt
over een Geheime Dienst.
Twee honderd zeven en tachtig
duizend gulden heeft de stichting
uitgegeven voor „werkzaamheden
Zuid-Molukken". in welk bedrag be
grepen zijn de onkosten voor de rei
zen van Hazelhoff Roelfzema naar
Ambon en de financiering van
een Rode Kruisvliegluig. Het bureau
Zuid-Molukken te Den Haag heeft
verder zoals de heer Coenradi
meedeelde bijna veertig duizend
gulden gekregen voor instandhou
ding van dit bureau en honderd vijf
en veertig duizend Gulden werd uit
gegeven voor „her Tr^uidingspro-
ject."
..De bedoeling hiervan was, ver
bindingsmateriaal naar Ceram te
brengen, waardoor Ceram weer in
lucht kon komen" zei de heer Coen
radi en hij voegde hieraan toe, dat de
verstrekking van een paspoort door
de ambtenaar Mijnen Pot aan Wes
terling zonder medeweten van „Door
de eeuwen trouw" is geschied. Al
leen Sweerts heeft volgens de heer
Coenradi contact gehad met Wester
ling.
Klaar en duidelijk kwam in deze
vergadering naar voren, dat dc stich
ting „Door de eeuwen trouw" niet
slechts een charitatieve instelling is,
die zich ten doel stelt een naar
haar mening onrechtvaardig behan
delde groep personen tc steunen,
maar dat deze stichting wel degelijk
bepaalde politieke doelen nastreeft.
(Van een nozer verslaggevers)
ASTEN Het Peeldorpje Asten,
25 kilometer ten zuidoosten van
Eindhoven, had Zaterdagmiddag de
vlaggen uitgestoken. Boven op het
dak van hotel „De Zwaan", recht
tegenover het gemeentehuis, stond
de camera van Philips' experimen
tele televisie. Over het plein kron
kelden kabels van radioreportage
wagens. Overal waren microfoons
opgesteld en tegen drie uur. stroom
de het plein vol genodigden, xvaar-
onder de hoogsten uit den lande.
Even voor half vier kondigde een
luid gejuich de komst aan van de
allerhoogste gasten van deze mid
dag: koningin Juliana en prinses
Beatrix!
Want Asten was voor één dag
het middelpunt van veler belang
stelling. Recht tegenover het raad
huis immers stond een groot caril
lon opgesteld, waarvan de klokken
gegoten waren door de N V Neder
landse klokkengieterij Eijsbouts-Lips
en dat bestemd was \*>or het Cu-
rasaos Museum te Willemstad. Het
draagt de fiere naam „De vier ko
ningskinderen" en op de grootste
klok zijn de namen gegoten vgn
onze vier prinsesjes, waarmee tot
uiting wordt gebracht de sterke
band, die Curagao aan Nederland en
zijn vorstenhuis bindt.
ONTDEKKING OP DE ..AFFRAY"
Belangrijke wijziging in constructie van
duikboten verwacht
LONDEN. Ontdekkingen, gedaan nadat dc gezonken duikboot „Affray"
vorige week gevonden was, zullen lelden tot belangrijke wijzigingen in
de constructie van onderzeeërs, aldus voorspellen marinedeskundlgen in
Londen. Blijkens een rapport van de admiraliteit hebben observaties uit
een duikerklok uitgewezen, dat de romp tact is. zonder tekenen van
schade, behalve aan het snuiver-apparaat het hulpmiddel, dat bestemd
is om een gedoken vaartuig te laten „ademea".
Mannen der onderzeeërs hebben
altijd al wat huiverig gestaan tegen
over de „snort", welke ontworpen is
om het een duikboot mogelijk te
maken op periscoop-diepte van onge
veer 10 meter gedurende langere
perioisn, zo nodig weken, te krui
sen.
De deskundigen zeggen dat de
ramp van de „Affray" niet dc doods
klok voor de „snort" zal betekenen,
maar dat officieel verlangd zal wor
den. dat het apparaat veranderd
wordt, een kwestie die trouwens al
door de marine-mensen bestudeerd
w ordt.
De enige conclusie, die men, wat
betreft de „Affray", nu kan trekken
is. dat dc dood plotseling voor dc
75 man gekomen is door verdrinking,
doordat het water door de opening
(meer dan een halve meter breed!)
stroomde, ontstaan door beschadiging
van de „snort". Hoe de schade ver
oorzaakt is. moet nog worden vast
gesteld. doch de admiraliteit zegt. dat
de mogelijkheid van aanvaring met
een oppervlakte-vaartuig niet kan
worden uitgeschakeld.
De plechtige overdracht van het
carillon was een gebeurtenis, waar
op Asten zich wekenlang had voor
bereid. Maar de komst van de ko
ningin en prihses Beatrix was een
volkomen verrassing. Voor het raad
huis was een podium opgericht en
daar namen de hoge gasten plaats
om de bij zo'n gelegenheid onont
beerlijke redevoeringen aan te ho
ren. waaronder die van minister Pe
ters en van mr Debrot als vertegen
woordiger van de Nederlandse An
tillen.
Toen liet het carillon voor het
eerst zijn bronzen klanken horen.
Beiaardier F. Timmermans uit Rot
terdam speeldo het Curagaos volks
lied en Asten luisterde.
Uit Hollywood verneemt men wel-
eris minder verheugend nieuws
dan dat een filmster „alweer een
tweeling" heeft gekregen. Het is
echter het geval met het echtpaar
James Stewart, dat zich met een
gepast gevoel van eigenwaarde
heeft laten kieken met zijn oudste
tweeling, Ronald en Michael, en
zijn tweede tweeling, Judy en
Kelly (pas 5 weken oud).
BERLIJN. De drie Westelijke
commandanten in Berlijn hebben
het vervoer van rubber, electrische
en industriële materialen, mijn
bouw- en explosieve producten en
transportonderdelen van West- naar
Oost-Berlijn aan banden gelegd. Dit
is de eerste vergeldingsmaatregel
der geallieerden, nadat van Sowjet-
zijde een maand geleden beperkin
gen werden opgelegd aan de uit
voer van West-Berlijnsc goederen
naar Wcst-Duitsland.
Britse verklaring:
DJAKARTA. De voorlichtings
dienst van de Britse ambassade te
Djakarta heeft aan de pers mede
gedeeld. dat een woordvoerder van
het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken de bewering, dat de
Belg Pierre Sweerts een Britse
agent zou zijn, als onwaar heeft ge-
qualificeerd.