DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Morrison: Perzische olievelden
worden niet ontruimd
Breuk tussen Kleine
V ier een feit
Voor woningbouw
250 millioen
Grote demonstraties in Teheran
drijven spanning ten top
Koninklijk Paar met
vertraging terug
Dakota van Prins defect,
KLM zendt Convair
OOK VANAVOND
Westen: Verder praten heeft
geen practisch nut
Nieuw grensincident
in Palestina
Nederland zendt
geen olie-experts
naar Perzië
Onrust in het
Lagerhuis
Overleden na klap
met een riek
Stille-Oceaanpact
binnenkort gereed
Lonaen wijst Poolse
spionnen uit
v
Zes Nederlanders in
Surabaja in arrest
Prinses Wilhelmina
naar Noorwegen
Liehte straf voor
smokkelende
politieman
lie Jaargang, no. 144 Vrijdag 22 Juni 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 TTito-avr*» IV V Ho IVTioniirP Pore Telefoon redactie -4291. Telefoon administratie 6235
ba Hank Postbus 9 Abonnements- uil0<t\c. li.V. Uc lilCUWC XcrS Redactie en Administratie. Snouckaertlaan 7. Amersfoort
prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: Tl. DE BOORDER
gaat U ijverig de gevluchte Ketelbinkies zoeken.
Denkt U eraan: de Ketelbinkies in het dage
lijkse Ketelbinkieverhaal tellen niet mee!
Er liggen voor de winnaars
300 GUL it EN
aan prijzen klaar!
Enkele buien
Weersverwachting geldig van
Vrijdagavond tot Zaterdag
avond:
Half lot zwaar bewolkt met
enkele buien, hier en daar met
II onweer. Aanvankelijk matige
wind. overwegend uit zuidelij
ke richtingen. Later matige en
langs de kust vrij krachtige
wind uit westelijke richtingen, i
Vrij koel.
23 Juni Zon op 4u 20 m onder
21 u 04 m: maan op 23 u 56 m on-
- der 9 u 06 m.
(Van onze correspondent tc Parüs)
PARIJS. De conferentie in het Palais Rose Is ten einde. De drie
Westelijke plaatsvervangers hebben namens hun regeringen meegedeeld,
dat na de laatste weigering van Rusland dc conferentie geen zin meer
heeft. De veldslag van zestien weken om ccn agenda voor dc conferentie
öer vier ministers van Buitenlandse Zaken heeft dus tot een volslagen
échec geleid.
De nota's, die door dc Westelijke
plaatsvervangers overgelegd werden
en vrijwel gelijkluidend waren, deel
den mee. dat Moskou de conferentie
der ministers afhankelijk had ge
steld van een voorwaarde, die on
aanvaardbaar was. Daarentegen had
den de Westelijke drie geen enkele
voorwaarde gesteld. 'Moskou heeft
het recht de kwestie van het Atlan
tisch Pact ter sprake te brengen.
Het kan alleen geen punt van de
agenda vormen, aangezien de Wes
terse drie geen beslissingen kunnen
nemen over een pact, dat hen met
negen anderen bindt Het doel der
voorbereidende conferenties was
trouwens volgens hen niet slechts
een agenda samen te stellen, maar
een klimaat te scheppen, dat vrucht
baar werk door de ministers moge
lijk maakt Dit is mislukt. Zij blij
ven echter bereid de conferentie der
ministers alsnog te laten doorgaan,
zodra Rusland via de normale diplo
matieke kanalen daartoe de bereid
heid toont
Een ogenblik scheen het. dat Gro-
myko de volle betekenis dezer ver
klaring niet vatte. Hij deelde mede.
de volgende dag een antwoordrede
te wilen houden. Maar Jessup las
toen nog eens. en met nadruk, de
passage voor. die in feite de confe
rentie beëindigde: ..Het voortzetten
van deze discussie heeft geen prac
tisch nut". Nu vroeg Gromyko een
ogenblik onderbreking om enkele
woorden aan zijn speech toe tc voe
gen, waarvan hij het manuschript al
klaar had liggen. Kennelijk had hij
zich op de breuk voorbereid. Nog
eenmaal moesten de Westerse plaats
vervangers een opsomming van hun
zonden aanhoren. „Tot ziens," zeide
Gromyko tot Jessup. ..Tot ziens in
Washington." antwoordde Jessup
Gromyko vond het beter geen woord
aan zijn afscheidswoord toe te voe
gen.
Afleveringsverbod van
blikverpakking opgeschort
DEN HAAG Blijkens een be-
kendmaking van de directie van het
centraal rijksbureau is dc termijn
gedurende welke het aan detaillis
ten nog toegestaan is in blik ver
pakte artikeler voor de binnenland
se markt af te leveren, welke ter
mijn op 10 Mei jl. was beëindigd,
met vijf maanden verlengd.
Hierdoor wordt derhalve aan de
detaillisten alsnog de gelegenheid
gegeven tot 10 October 1951 hun
I voorraad in blik verpakte artikeler»
van de hand tc doen.
TEL AVIV. Een Israëlische
woordvoerder heeft verklaard, dat
Woensdag een groep gewapende
Arabieren vier Israëliërs hadden ge
dood en een andere gewond oij ccn
gevecht bij Jeruzalem, dat vier uur
duurde Een aantal Arabieren was
gewond bij dit gevecht om dc Jooase
nederzetting Kiryat Anavim aan ce
hoofdweg naar Tel Aviv op 15 km
van Jeruzalem. Een commissie van
onderzoek der V.N. had reeds een
bezoek aan dc plaats van het inci
dent gebracht, aldus de woordvoer
der.
West-Duitsland en Japan
in de Unesco
PARIJS Donderdag zijn West-
Duitsland en Japan toegelaten als
lid van de UNESCO. Vóór de toela
ting van West-Duitsland stemden
veertig landen, Israël stemde tegen
en Argentinië, dc Phihppijncn en
Birma onthielden zich van stem
ming. Japan werd toegelaten met 42
stemmen tegen een (Philippijnen).
De Franse regering heeft de
UNESCO in Parijs een terrein aan
geboden voor haar permanente
hoofdkwartier. Ook heeft zij een
renteloze lening van 2 milliard
franc» aangeboden, terug te betalen
over een periode van 30 jaar.
i'if.ïiiVMiüür;
Nieuwe atoomexperimen
ten in Argentinië
BUENOS AIRES" De Oosten-
ri.ikse natuurkundige Richter, hoofd
van het Argentijnse atoomproject,
verklaart, dat in zes tot acht maan
den een ongewoon atoomexperi
ment in Argentinië zal plaats heb
ben.
De natuurkundige ging op deze
verklaring niet dieper in. maar zei,
dat de atoomenergie gebruikt zou
worden door fabrieken in geheel
Argentinië.
WAT VOOR WEER?
Do war mie is weer
Lijst van vermisten in
Ned. Staatscourant
DEN HAAG. In een bijvoeg
sel van de Nederlandse Staatscou
rant van heden is opgenomen een
lijst van in de oorlog vermiste per
sonen, van wier overlijden aangif
te is gedaan, vanwege de minister
van Justitie. Het betreft voorna
melijk personen, die zijn omgeko
men in dc omgeving van Oswiecim
(Polen).
voorbij
(Van onze weerkundige
medewerker)
De storingen, dice zich gisteren
in de warme lucht over Frankrijk
vormden, ontwikkelden zich tot
belangrijk depressies, die zich
sneller dan gewoonlijk in noorde
lijke richting verplaatsten. Dc
snelle beweging werd bevorderd,
doordat het grote hogedruk-ge-
bied over de Noordzee, Duitsland
en Scandinavië zich oostwaarts
verplaatste. In de vroege morgen
begonnen de wolkenschermen zich
uit te breiden en later viel er eni
ge regen.
Het ziet er naar uit, dat dc de
pressies tenslotte weer ten noor
den van ons komen te liggen en
dat de wind opnieuw naar weste
lijke richtingen zal draaien. Dc
koelere zeewind zal de temperatu
ren doen dalen, terwijl er kans is
op enkele buien, hier en daar met
onweer.
TEHERAN. De crisis in de Perzische oliekwestie is in de
afgelopen 24 uren naar een nieuwe climax gedreven door de
volgende feiten:
- Premier Mossadeq, de man die verantwoordelijk voor de
1 naasting van de olie-industrie is, heeft na daartoe eerst
een mislukte poging te hebben ondernomen van het Perzi
sche parlement een motie van vertrouwen gekregen. Tijdens
de zitting demonstreerde een opgewonden menigte van 20.000
man voor het parlementsgebouw, terwijl andere demonstranten
het hoofdkantoor van de Anglo-Iranian bestormden.
2 Het Britse personeel van de raffinaderij te Abadan staat
bepakt en bezakt gereed om op het eerste teken van gevaar
le vertrekken.
3 De uit Engeland gekomen onderhandelaars zijn vanmorgen
met een gecharterd K.L.M.-vliegtuig naar Londen terugge
keerd.
4 Alle Britse militairen in het nabije en Midden-Oosten wor
den in staat van gereelheid gehouden, om zo snel mogelijk te
kunnen optreden, indien Britse levens in Perzië bedreigd zou
den worden. De Suez-kanaalzone is in het bijzonder versterkt.
5 In het Lagerhuis verklaarde minister Morrison, dat de Brit
se regering niet van plan is de Perzische olievelden te ont
ruimen.
(Van onze correspondent)
LONDEN Minister Morrison
had gisteren verkozen, het debat
over Perzië niet te openen, maar er
op te antwoorden en zo sprak hij
dus pas om half tien 's avonds. Het
Lagerhuis raakt 's avonds na het
eten altijd lichter in een staat van
opwinding dan in de middaguren,
maar niemand had verwacht, dat
het debat over de olie-situatie, dat
's middags kalm was begonnen, tij
dens Morrison's rede bij tijden zo
onrustig zou worden. Voor een groot
deel werd dit veroorzaakt door Mor
rison zelf. die blijkbaar zo min mo
gelijk wilde zeggen.
De conservatieven interrumpeer
den herhaaldelijk, hetgeen Morrison
kennelijk zeer irriteerde. Toen hij
de conservatieven verweet, dat zij
eigenlijk nog in de sfeer van het
negentiende eeuwse imperialisme
leefden en dat de argumenten van
die philosophic in vele van hun re
devoeringen en kranten tot uiting
kwamen, barstte lord Winterton de
vader van het Huis bijna en riep:
„Een schandalige beschuldiging".
Na deze climax was het wat rus
tiger en kon Morrison antwoorden
op de eis. die tijdens het debat niet
alleen van conservatieve zijde, maar
ook door verschillende Labourspre-
kers was geuit, namelijk die van
géén evacuatie. Morrison antwoord
de. dat de regering niet wenst, dat
evacuatie plaats zal vinden en zij is
Oude man slachtoffer van
nachtelijke overval
HELMOND. Verleden week
hoorde de 72-jarige landbouwer C.
te Boekei 's nachts onraad op zijn
erf. Hij kleedde zich aan en ging
naar buiten, waar hij enige jonge
lui aantrof, die aanstalten maakten
om hem lastig te vallen. Hij greep
een riek, maar een der rustver
stoorders, de 27-jarige V. nam hem
de riek af en bracht hem een slag
op het hoofd toe. C. raakte bewus
teloos, terwijl later een zware her
senschudding werd geconstateerd.
Zonder tot bewustzijn te zijn ge
komen. is hij Donderdag overleden.
c
DEN HAAG. Naar aanleiding
van uit het buitenland afkomstige
berichten, volgens welke op het
ogenblik door een delegatie van de
Perzische regering met de Neder
landse autoriteiten onderhandeld
zou worden over aanwerving van
Nederlandse deskundigen en tech
nici. die tot voor kort in de olie
industrie van Indonesië werkzaam
waren, is ons door het departement
van Buitenlandse Zaken verzekerd,
dat aldaar niets over dergelijke
onderhandelingen bekend is.
CANBERRA. Donderdag
avond heeft de Australische minis
ter van Buitenlandse Zaken, Ca
sey. in het Australische Huis van
Afgevaardigden medegedeeld, dat
binnenkort volledige overeenstem
ming over de tekst van een Stille-
Oceaanverdrag zal worden bereikt
tussen Australië, Nieuw-Zeeland
en de V.S. Hij zei. dat een drie-
mogendhedenverdrag dc volledige
steun en goedkeuring had van de
Britse regering, die is ingelicht
over alle gevoerde besprekingen.
LONDEN. Dertien Polen,
die ten behoeve van hun regering
gegevens verzamelen over hun in
Engeland verblijvende landgeno
ten, zullen worden uitgewezen.
"N
KLEUTERSCHOOLSLA G
Vrouwenclubs en kinder
rechters in Amerika en
zelfs de minister van Bin
nenlandse Zaken van Groot-Brittannië zijn er al aan te pas gekomen.
Schande, zeggen de Amerikanen en minister Chuter Ede verklaarde in
het Lagerhuis, dat de Britse autoriteiten de middelen bezitten om aan
de toelating van vreemdelingen tot Engeland zekere voorwaarden te
verbinden. Al dat rumoer is ver
oorzaakt door Bubba Tongay, 5
jaar oud en Kathy Tongay. 4 jaar
oud - of beter gezegd door hun
pa, de heer Russell Tongay van
Miami. Pa Tongay wil zijn kin
deren namelijk over het Kanaal
laten zwemmen en hoewel Bubba
en Kathy geboren waterratten
zijn, vindt men in Amerika en
Engeland, dat dit toch te veel op
een allerakeligste kinderexploita
tie gaat lijken.
Inmiddels zijn de Tongay's per
vliegtuig naar Engeland vertrok
ken en men moet nu maar af
wachten, wat er van komt. Voor
het vertrek zei de heer Tongay,
die men hier met zijn vrouw en
de twee jeugdige zwemwondereu
afgebeeld ziet, dat Bubba en
Kathy, indien zij niet over het
Kanaal mogen zwemmen, in ieder
geval demonstraties in Engeland
zullen kunnen geven. Financieel
wijzer schijnt hij dus inderdaad
wel van de talenten van zijn kin
deren te willen worden.
DJAKARTA De Indonesische
mil. pol. te Surabaja heeft 'n aantal
Nederlanders en Indonesiërs gear
resteerd. De redenen daartoe zijn tot
nog toe niet bekend. In totaal zijn
zes Nederlanders gearresteerd, na
melijk de inspecteur van de staats
politie Lux en de leder van de poli
tie van het voormalig marine-eta
blissement Durant. Koot, Hasquin,
Guttenberg en KneefseL
schermen en wenste thans evenmin
als bij vroegere gelegenheden m
détails te treden over de genomen
militaire voorzorgsmaatregelen.
Morrison verklaarde voorts
zulks in antwoord o? o.a. door het
labourlid Crossman geuite beschul
diging van interventie en stoken van
Amerikaanse olie-belangen dat de
regering van de V.S. in het alge
meen de lijn van de Engelse rege
ring steunde.
Over de houding van de Ameri
kaanse regering merkte hij nog op.
dat twee punten daarin duidelijk
naar voren kwamen. De Amerikaan
se regering was voor het aanvaar
den van het beginsel van nationali
satie en wenst, dat iedere mogelijk
heid van onderhandelen onderzocht
zal worden en zij wenst geen over
ijlde manifestatie van militaire
macht. Zij was het er mee eens, dat
Engeland volkomen het recht had,
levens van Britse onderdanen te be
schermen. (Hier moesten vele con
servatieven ironisch lachen).
Morrison besloot zijn speech met
te verklaren, dat hij nog steeds ge
looft, dat er een bevredigende rege
ling kon worden bereikt op de basis
van het beginsel van nationalisatie,
doch niet op de basis van de letter
van de nationalisatie-wet.
ook niet van plan. om de olievelden
te ontruimen. Het is de wens der
regering, dat het personeel en de
technici van de olievelden op hun
plaats blijven. Hij wilde echter geen
garantie geven, dat er in Perzië zelf
geen terugtrekken van het perso
neel van verder verwijderde olie
velden op Abadan plaats zou vin
den. Morrison verklaarde weer, dat
de regering alles zou doen. om de
levens van Britse onderdanen te be-
Dr Henry Grady (links), Ameri
kaans ambassadeur in Teheran,
tracht de op het ziekbed gelegen
Perzische premier, Mossadeq, er
van te overtuigen, dat de Britse
voorstellen in de kwestie van de
naasting der olie-industrie „ern
stige overweging" verdienen (foto
boven). Maar Mossadeq blijft on
vermurwbaar en dreigt met on
middellijke overneming van de
Anglo-Iranian Oil Company, een
dreigement, dat hij inmiddels
in de daad heeft omgezet. Met de
rug naar de camera zit een secre
taris van de Amerikaanse ambas
sade, die als tolk fungeert.
Het hoofdkantoor van de Anglo-
Iranian Oil Company te Teheran
(foto onder) dat gisteren door een
opgewonden menigte Perzen werd
bestormd. De demonstranten klom
men op het dak van de rechter
vleugel, rukten daar dc neonver
lichting af en wierpen deze naar
beneden in de straat. Daarna he-
sen zij de Perzische vlag.
WENEN. De nieuwe Oosten
rijkse president, dr Korner. heeft de
huidige Oostenrijkse regering in
haar ambten bevestigd.
LUXEMBURG. Dc autotocht door dc Ardennen is drie kwartier te
laat afgelopen. Op hot kleine Luxemburgse vliegveld Findcl staat de
Dakota van de Prins voor het vertrek gereed. De Koningin inspecteert de
erewacht cn dan bestijgt zij met de Prins de trap naar het toestel. Met
hartelijk gewuif nemen zij afscheid van de Groothertogin cn de prins
gemaal. Er wordt nog gewuifd als het toestel op de startbaan zijn aan
loop gaat nemen en ieder denkt, dat hiermede het hartelijk bezoek aan
Luxemburg is afgelopen. Doch de Dakota vertraagt in zijn aanloop en
enige minuten later zijn dc hoge gasten weer met hun gastvrouw cn gast
heer verenigd. Het toestel heeft een klein defect, zodat majoor Sondervan
I het niet geraden acht om dc lucht in tc gaan.
Met man en macht wordt ge
DEN HAAG. Dc gezamenlijke maatschappijen van levensverzekering
zullen in het tijdvak van 1 Juni j l. tot 1 Juni 1953 door middel van te ver
strekken leningen een bedrag van f 250 millioen ter beschikking stellen
voor de financiering van de gemeentelijke woningbouw. Dit is het resultaat
van besprekingen, die in dc afgelopen weken zijn gevoerd tussen vertegen
woordigers van het levcnsvcrzekcringsbedrijf en de minister van Finan
ciën die in beginsel overeenstemming bereikten. Het ligt in dc bedoeling
dc lening te verstrekken aan de N.V. Bank voor Nederlandse Gemeenten
onder volledige garantie van dc staat. Deze bank zal dc tor leen ontvangen
bedragen op haar beurt uitlenen aan dc daarvoor in aanmerking komende
gemeenten. gelden zullen worden verstrekt
I door middel van 25-jarige annui-
teitsleningen, die een rente van 47Ó
dragen. Indien echter het rende
ment van vrijwillige overheidsle-
ningen van ongeveer gelijke loop
tijd in het tijdvak van 1 Juni 1952
tot 1 Juni 1953 tot boven de 4%
mocht stijgen, zullen de daarna nog
door de levensverzekeringsmaat
schappijen te verstrekken lenings
termijnen een even zoveel hogere
rente dragen.
Het bedrag van f 250 millioen zal
in een nog nader te bepalen aantal
termijnen worden gefourneerd. De
ir
werkt om het kleine defect aan de
linkerpropeller te herstellen, ter
wijl het vorstelijk gezelschap in de
kleine wachtkamer op het vliegveld
zijn toevlucht zoekt De Prins waar
schuwt intussen de K.L.M. op
Schiphol om voor alle zekerheid
een toestel startklaar te maken Het
defect blijkt niet zo gemakkelijk te
verhelpen als eerst gedacht werd
en op Schiphol neemt de Convair
„Johannes Vermeer" zijn aanloop
voor de tocht naar Luxemburg, met
gezagvoerder Bax in de cockpit.
I Intussen had Groothertogin
Charlotte voor haar gasten nog een
echt-Luxemburgse maaltijd laten
aanrichten in een hotel, dat vlak bij
het vliegveld gelegen is. De gasten
kregen daar ommelettcs opgediend
met Ardenncnham. waardoor het
Noorden van het kleine land zulk
een reputatie bezit. Daarna werd
fruit met slagroom opgediend.
Vele honderden Luxemburgers
waren op het vliegveld gebleven om
het vertrek van de vorstelijke per
sonen toch nog te kunnen bijwo
nen. Zo word het ondanks hot late
uur, half tien, toch nog geen stil
vertrek, want toen de Koningin en
Prins het toestel bestegen klonk uit
honderden kelen nogmaals het m
deze dagen zoveel gehoorde „vive".
In een heerlijke warme zomer
avond gingen de toeschouwers huis
toe nadat de lichten van het Neder
landse vliegtuig aan de horizon wa
ren verdwenen. Zij droegen de her-
termijnen worden geiourneera. ue ren veraweneu. z,ij aroegen ae ner-
gehoudenheid hiertoe vervalt echter I innenng mee aan een vorstelijk
van het ogenblik of, dat een oorlog
uitbreekt, een moratorium wordt
afgekondigd, een ingrijpende wijzi
ging in de politieke toestand in
treedt en in het algemeen van het
ogenblik af, waarop het levensver
zekeringsbedrijf zich gesteld mocht
zien voor volstrekt onvoorziene om
standigheden van die aard. dat ver
dere nakoming der aangegane ver
plichting in redelijkheid niet van d.e
maatschappijen kan worden gevor
derd.
De aan de Bank voor Nederland
se Gemeenten te verstrekken lenin
gen zullen niet vervroegd aflosbaar
en derhalve niet convertabel zijn.
Door deze financiering van de ge
meentelijke woningbouw zullen de
daarin bijdragende maatschappijen
van levensverzekering geacht wor
den in het desbetreffende tijdvak
van 24 maanden haar bijdragen tot
het overheidscrediet te hebben ver
leend.
bezoek, dat getuigd heeft van een
hartelijke vriendschap tussen de
beide landen.
Om half elf Donderdagavond
landde de „Johannes Vermeer" op
Schiphol De Koningin dankte ge
zagvoerder Bax voor de voortreffe
lijke vlucht Nadat de burgemeester
van Haarlemmermeer het Ko
ninklijke Paar had begroet, werd
onmiddellijk per auto de reis naar
Soestdijk aanvaard.
DEN HAAG Prinses Wilhel
mina is heden per vliegtuig voor
een korte vacantie naar Noorwegen
vertrokken.
Het Noorse blad „Adresseavisen"
meldt, dat de prinses op het vlieg
veld Trondheim in midden Noorwe
gen zou landen.
AMSTERDAM. De Amster
damse rechtbank heeft conform de
eis, de 51-jarige adjudant bij de
rijkspolitie te water H. M. tot een
geldboete van f 200.subsidiair
40 dagen veroordeeld. Hij heeft
zich moeten verantwoorden omdat
hij in 1945 goederen uit België in
zijn dienstauto in ons land had in
gevoerd en bovendien meermalen
giften had aangenomen.
Dc officier van Justitie had een
lichte straf geëist in verband met
diverse omstandigheden, die ten
gunste van verdachte pleitten.
DEN HAAG Schout bij nacht
E. P. Forrestel, chef van de consul
tatieve groep voor de Wederzijdse
hulpverlening, die binnenkort naar
de Verenigde Staten zal terugkeren,
is onderscheiden met het groot-
officierskruis in de orde van Oranje
1 Nassau.
