DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
l BOUDE WIJN I heden als koning
der Belgen beëdigd
Amerika wil militaire bases
in Spanje vestigen
België, weer eensgezind,
begraaft triest verleden
Gele Trui voor Wim van Est
Radiodistributie beste
toevertrouwd aan PTT
Harriman belooft Perzië
Amerikaanse steun
Pentagon, niet Ridgway
wenste pers in Kaesong
PARIJS:
misnoegd
LONDEN:
verzet
Voorwaarde: Teheran moet het
eens worden met Londen
Spook klopt
even aan
lie Jaargang, no. 165 Dinsdag 17 Juli 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235
Redactie cn Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
HOOFDREDACTEUR. TJ. DE BOORDER
(Van een onzer redacteuren)
BRUSSEL. Brussel vlagt, heel Brussel vlagt. Over Belgic hangt in weerwil van het
zonnige weer een sfeer van plechtige afwachting, iedereen beseft het gewicht van deze 17de
Juli 1951. Niemand wil vandaag vervallen tot de woorden, de gebaren en de felle daden van
innerlijke verscheurdheid, welke menige diep-betreurde, periode uit het jongste verleden
kenmerkten. Brussel vlagt, muziek weerklinkt (en Belgen kunnen zo wonderlijk licht musi
ceren, zodat alle zwaarwichtigheid wel weg moet vallen) en tienduizenden zijn op de been,
om zich te verzamelen voor het koninklijke paleis, de parlementsgebouwen of op plaatsen
waar men vereend luisteren kan.
i i iiMi ijjwiri» i wwwa. jilm i - Tegen elf uur steeds meer mili-
*|ÉMp»|pP taire muziek, signalen en bevelen,
f steeds meer motorgeronk. Soldaten
3gg»»|l§j| dammen de menigten in, vooral in
de Koninklijke straat en de Wet-
straat, waar de gevels wemelen van
de nationale kleuren.
Bijna elf uur: klaroen geschal ge-
s; presenteer van geweren en voorbij-
gedraaf van eskortes van donker-
lIJS, É)r' Mk blauwe lijfwachten. De Gidsen spe-
Jr len de Brabanqonncen ineens
£-• tft vs_.jj| rijdt de jonge koning temidden van
indBI A Jf zijn volk, gejuich golft hem tege-
WÊSBW IbI SpX Èfe t moet, zwelt aan bij zijn nadering en
M V- .;t rV - W begeleidt hem tot in het Parlement.
JwRaBjE vS$9f''''K Kerkklokken mengen zich in het
SeM- few**##? rumoer: België wordt opgeroepen
mzjmL'f W J® tot een feest om dcrwille van zijn
jM jonge vorst. Van deurwachter tot
grootwaardigheidsbekleder valt de
E&W' strakheid af er grijpt om elf uur
pBf'^ „Jf Ir een verandering plaats in gehce*
lx s België: als geelectrificeerd wint het
feestelijke het van het plechtige.
IbËSÉN - Nog nooit is een verleden dat men
gj: I vergeten wil zo feestelijk begra-
■BsBSppBBiPWEA yBppff -<>• «BB iÊÈBtW* vcn-
jf Even bezinning
Terwijl Boudewijn het Parlement
binnentreedt, heeft men enkele
ogenblikken van bezinning
Maandag 16 Juli deed België's
vierde koning Leopold III in de
kracht van zijn leven afstand van
de troon der Belgen ten behoeve
van zijn oudste zoon Boudewijn.
Heden, Dinsdag 17 Juli, bestijgt
Boudewijn als Boudewijn I en als
vijfde koning der Belgen de troon
die vierentwintig uur lang „vacant
had gestaan en behoed was door de
kabinetsraad".
Leopolds terugwijken voor de
betekende verzoening van alle
opzichte van een strijd-
het volk. vooral in 1950,
cn bloed had kunnen
Rechts de vader, ex-koning Leo
pold III van België die zijn zoon,
Boudewijn I aan het volk aan
biedt vlak na het aangrijpende
ogenblik van zijn troonsafstand
op Maandag 16 Juli. Zelfbeheer
sing bij de vader, ootmoed bij
de zoon. Allen die saamge-
stroomd waren voor de hekken
van het Warande-Park lieten
zich door hun gevoel meeslepen
en riepen Lco-pold, Leo-pold,
Leo-pold, tot beiden zich terug
trokken.
Nog
resultaat
in Kacsong
TOKIO. Dinsdagmorgen zijn
de^ondcrhandelaars van de verbon
denen uit hun vooruitgeschoven
bestandsbasis naar Kaesong ver
trokken. Dc bespreking duurde
drie en een half uur.
Intussen gaan de Noordelijken
voort zich ten Zuiden van de neu
trale zone rondom Kacsong in te
graven. In een communiqué van
het achtste leger werd gezegd, dat
de bewegingen van de Noordelij
ken, die nu een week aan de gang
zijn, zouden kunnen wijzen op een
nieuwe aanval op dc verbonden
linies.
WAT VOOR WEER?
Nog vrij gunstig
Bet ziet er naar uit, dat het
weer zich ook morgen nog goed
zal houden, ol moet er rekening
gehouden worden met overdrijven
de wolkenvelden, vooral in het
Noorden van ons land De wind
zal uit Westelijke richtingen blij
ven waaien. Er wordt dus nog
steeds vrij koele lucht overzee
aangevoerd, die weliswaar door de
Zon belangrijk zal worden ver
warmd. maar die stijging van dc
temperatuur tot hoge waarden te
gengaat. De as van hot grote ge
bied met hoge barometerstanden
ligt nu van dc Azoren over het
Engelse Kanaal naar dc omgeving
van Parijs en heeft zich sinds gis
teren iets naar het Zuiden ver
plaatst. Dit geschiedde onder in
vloed van een storing, die met re
gen over Schotland in de richting
van Denemarken trekt. Ons land
blijft waarschijnlijk buiten dc re
genzone liggen, hoewel er, vooral
in het Noorden, wolken kunnen
verschijnen.
g Enkele overdrijvende -
wolkenvelden
g
g Weersverwachting geldig van 3
jj Dinsdagavond tot Woensdag-
g avond:
p Droog weer met voorname- 1
g lijk in de noordelijke helft van -
g het land overdrijvende wolken- a
velden. In het binnenland tij -
g delijk zwakke, overigens mati- 8
ge westelijke wind In het zui- -
den cn het midden van het 8
land iets warmer, elders weinig 8
verandering in temperatuur. 8
onder
MINISTER EN STAATSSECRETARIS MENEN:
Volledig herstel van voor-oorlogse
toestand onmogelijk
DEN" HAAG Aan een exploita
tie van dc radio-distributie door de
PTT dient de voorkeur te worden
gegeven boven een terugkeer naar
de vooroorlogse verhoudingen in
dit bedrijf of welke andere vorm
van exploitatie da. ook. hetzij door
particulieren, hetzü door de ge
meenten, hetzij door dc BERC. de
Bond van Exploitanten van Radio
centrales. Tot deze conclusie komen
dc minister van Verkeer en Water
staat en de staatssecretaris van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen
na bestudering van het probleem
en na zorgvuldige afweging van de
belangen der betrokkenen. In een
slotnota aan de Tweede Kamer,
waarin zu hun standpunt inzake dc
exploitatievorm van dc radio-distri
butie motiveren, dringen zü aan op
een spoedige oplossing, omdat het
tegenwoordige beheer in steeds
ernstiger mate wordt belemmerd
door dc onzekere toestand en de
daaraan verbonden beperkingen op
allerlei gebied.
In de nota wordt een uitvoerig
overzicht gegeven van de standpun
ten der direct en indirect belang
hebbenden. te weten, de Nozema, de
gemeentelijke exploitanten, de par
ticuliere exploitanten, de Unie van
Overheidspersoneel en de omroep
verenigingen. Daaruit blijkt, dat de
meningen over de toekomstige ex
ploitatievorm van de radio-distribu
tie verdeeld zijn. Eensdeels wordt,
namelijk door de gemeenten cn een
zeer klein aantal particulieren, her
stel van de vroegere verhoudingen
bepleit. Anderzijds wordt door de
Nozema. het radiodistributieperso-
necl, de omroeporganisaties en een
groot aantal particulieren zodanig
herstel met beslistheid ontraden.
Een niet onbelangrijke groep parti
culieren tenslotte spreekt zich uit
voor oen herstel der particuliere
exploitatie, waarbij de overheid niet
zoals tot dusver in de bedoeling
lag de bedrijven aan de BERC
zou overdragen, maar aan de mach
tiginghouders individucel. waarbij
een selectie zou dienen te geschie
den op basis van vooroorlogse eisen.
In hun nota noemen minister en
staatssecretaris deze laatste voor
stellen terstond niet aanvaardbaar.
Uitgangspunt is van meetaf geweest,
dat naar het oordeel der deskundi
gen integraal herstel van de voor
oorlogse toestand niet mogelijk is,
door de evolutie, die sinds dc naas
ting heeft plaats gehad.
Objectieve beschouwing van de
voor- cn nadelen aan beide moge
lijke systemen van exploitatie ver
bonden, leidt naar de mening van
minister en staatssecretaris echter
tot de slotsom, dat exploitatie door
de PTT in elk geval eenvoudiger
zal zijn, omdat het staatsbedrijf kan
voldoen aan de te stellen voorwaar
den op technisch, financieel, admi
nistratief. organisatorisch en sociaal
gebied. Bovendien zal bij exploitatie
door de PTT het publiek een veel
goedkoper dienstbetoon kunnen
krijgen.
Vluchteling gepakt
in Lobith
(Van onze correspondent)
ARNHEM. Dc 32-jarige ge
detineerde Enschedese machinist
G. A. P die er Donderdag in
slaagde bij het binnenbrengen van
gevangenen uit de strafgevangenis
te Arnhem te ontsnappen, is door
de rijkspolitie gegrepen. P. was te
voet naar Lobith gevlucht en had
daar onderdak gevraagd bij een
oude gevangenisrelatie. Hij is
thans teruggevoerd naar Arnhem
kosten. En dc ambtsaanvaarding
van de jonge Boudewijn, zoon van
Astrid de Beminde en kleinzoon
van Albert de Betreurde, heeft
heden die verzoening bezegeld:
België wenst zich te verheffen uit
en boven de slagen, die het sedert
1911 getroffen hebben. Tot de erg
ste van die slagen worden de twee
wereldoorlogen met hun gevolgen
gerekend, de dood van Leopold II.
dc dood van Albert I te Marche les
Dames in 1934 het omkomen van
koningin Astrid te Küsnach, dc
Vlaams-Waalse tegenstellingen en
de diepe, schadelijke partijpolitieke
scheuringen ten gevolge van de uit
eenlopende crit'iek op Leopold III
als man, militair, politicus cn als
dienaar van zijn volk. Dat alles is
voorbij.
Eenvoudige plechtige woorden,
vol van verantwoordelijkheidsbesef,
uitgesproken ten overstaan van de
verenigde Kamers van het parle
ment. en via allerlei radio-relaye-
ringen hoorbaar geworden voor de
gehele wereld
Duizend bevoorrechten hebben
staande en in doodse stilte de jonge
koning horen zweren, dat hij „de
Grondwet der Belgen zal hand
haven cn de wetten van het Belgi
sche volk zal naleven alsmede het
grondgebied ongeschonden zal be
waren" en onnoemelijk velen heb
ben dit voor België en West-Europa
zo belangrijke moment door middel
van de radio kunnen meeleven en
er de waarde van Kunnen beseffen
De Ionische ruiten zijn versierd
Overal autoriteiten in gala. In de
loge's de buitenlandse ambassadeurs
en diplomaten met hun dames in
groot toilet En middenin, eenzaam,
de troon voor de jonge vorst.
Zie verder pag. 3
MADRID. Reeds gistermiddag, eerder dan verwacht werd arriveerde
de ehef van de Amerikaanse marinestaf, admiraal Sherman. In de Spaanse
hoofdstad. HU begaf zich rechtstreeks naar generaal Franco, met wie hij
een eerste onderhoud van bijna een uur had. Aangenomen wordt, dat
admiraal Sherman zal trachten in Madrid de grondslag te leggen voor een
Amerikaans-Spaans militair verdrag, dat dc Verenigde Staten zou toestaan
in Spanje vloot- en luebtbases te vestigen.
(Van onze correspondent)
Het Franse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft bij monde van
een officieuze woordvoerder zijn
misnoegen uitgesproken over Ame-
rika's jongste stap, die een toena
dering beoogt tot Spanje De mili
taire voordelen, die Amerika hier
mee :ou winnen, worden, aldus
Frankrijk, ruimschoots teniet ge
daan door de politieke nadelen. Ver
schillende partners van het Atlan
tisch Pact achten, met Fiankrijk.
het regiem van Franco in strijd met
de beginselen, die door het Atlan
tische Pact bci'hermd moeten wor
den. In het algemeen weerspiegelt
de Franse pers deze reserves
De houding van de Franse rege
ring wordt stellig mede bepaald
door het verlangen, geen nieuwe
binnenlandse moeilijkheden te
scheppen op het ogenblik, dat dc
regeringsmeerderheid nog aan el
kaar gepast moet worden.
In Amerikaanse kringen in Parijs
is de stemming verdeeld. Er zijn
er, die tegen onaangename gesprek
ken met hun Franse diplomatieke
vrienden opzien. Anderen vinden,
dat Amerika eerst van Spanje kan
afzien, als Frankrijk de divisies op
gebracht heeft, die de Pyrenecen
kunnen vervangen.
Chauffeur bij brand
in auto gewond
AMSTERDAM. Omstreeks
kwart voor zes Maandagavond is
op het kruispunt Plantage Midden-
laanBadlaan een auto van het
Gemeentelijk Vervoerbedrijf in
brand geraakt. De enige inzitten
de. de 32-jarige C. W. F is met
ernstige brandwonden in het Bin
nengasthuis opgenomen. De ver
moedelijke oorzaak is het sterk
remmen van de auto. waardoor een
benzinebus in de cabine is omge
vallen en de uitstromende benzine
kortsluiting veroorzaakte en in
brand raakte. De brandweer heeft
het vuur met tetra-apparaten ge
blust.
(Van onze correspondent)
Een zegsman van het Foreign Of
ficc heeft gisteravond nog eens ver
klaarri. dat Engeland een tegenstan
der blijft van opneming van Spanje
in het Atlantisch Pact on tevens
van iedere nauwere aaneensluiting
tussen Spanjf en een lid van het
Atlantisch Pact De door het be
zoek van admiraal Sherman aan
Madrid opnieuw stelliger geworden
berichten, dat de Verenigde Staten
van plan zijn met Spanje een bi
laterale militaire overeenkomst te
sluiten, hebben kennelijk deze offi
ciële uitlating teweeg gebracht.
De bezwaren van de Britse rege
ring zijn allereerst van politieke
aard: zij zijn gebaseerd op de over
tuiging, dat opneming van Franco s
Spanje in de kring der Westelijke
geallieerde mogendheden dc goede
naam van dat zich nog altijd met
zekere trots „democratisch" noemen
de gezelschap danig zou compromit
teren. Dan is er het verdere argu
ment. dat militaire hulp van Ame
rika aan Spanje onmiddellijk op 't
continent weer de vrees zou doen
herleven, dat ingeval van vijande
lijkheden, Amerika toch eigenlijk
van plan zou zijn zich op de Py
reneeën terug te trekken. Deze
vrees, waavïïiec men in Engeland
voornamelijk dc Fransen behept
ziet, zou echter thans minder aan
stekelijk hoeven te zijn, nu de op
bouw van geïntegreerde Wcst-Euro-
pese strijdkrachten onder generaal
Eisenhower al een eindweegs is ge
vorderd.
Nehroc ontkent dat
India Pakistan
zou bedreigen
BANGALOR. Nchroe, eerste
minister van India, heeft Maandag
op een alhier gehouden openbare
vergadering de Zondag door pre
mier Liaquat Ali Khan van Pakis
tan afgelegde verklaring, dat het
leger van India dc veiligheid van
Pakistan bedreigde, „een grove
leugen" genoemd. Nchroe gaf
Maandag toe, dat er bewegingen
van eenheden van het leger van
India geweest waren „teneinde on
ze grensgebieden volledige veilig
heid te verschaffen". India zou Pa
kistan echter onder geen beding
aanvallen.
Verdacht sterfgeval
Liempde
Op de zolder
te
DEN BOSCH
van een boerderij te Liempde (na
bij Boxtel) vond men Zondagmor
gen liet lijk van een 38-jarige
vrouw, die, naar het scheen, zich
door ophanging van het leven had
beroofd. Zij was in December jl.
met een 34-jarige landbouwer uit
Liempde gehuwd Opheldering van
deze zaak wordt noodzakelijk ge
acht. De rijkspolitie nam het lijk in
beslag Dc landbouwer werd aange
houden.
Dc 12de etappe van de Ronde van
Frankrijk, Agcn-Dax (185 km)
werd Maandag gewonnen door de
Nederlander Wim van Est in 5
uur 25 sec. (met bonificatie 4 uur
50 min 25 sec Biermede legde
hij tevens beslag op de gele lei
derstrui. Een gelukkige Van Est
trekt na zijn overwinning in Dax
het door de wielrenners zo fel be
geerde kledingstuk aan.
Koningin, Prins en
twee prinsessen
naar Londen
Festival of Britain
ivordt bezocht
AMSTERDAM Koningin Julia
na en Prins Bcrnhard zullen aan
staande Zaterdag met de beide oud
ste prinsessen voor een privé-be-
zock van enkele dagen naar Londen
vertrekken. Het ligt in het voorne
men een bezoek te brengen aan het
Festival of Britain en aan de Horse
Show te Londen. De koningin zal
Maandag en de prins en de beide
prinsessen zullen Donderdag naar
Nederland terugkeren.
TEHERAN. Terwijl de staat van beleg in Teheran voortduurt cn ge
wapende soldaten door dc straten patrouilleren, heeft Trumans speciale
afgezant Harriman in Mossadcq's slaapvertrek het eerste onderhoud met de
Perzische premier gehad. Harriman zou Amerikaanse economische steun
voor dc ontwikkeling van Perzié hebben toegezegd, indien het oliegcschil
met dc ,.Anglo-Ir3nian" op bevredigende wijze wordt opgelost, d w.z. „aan
vaardbaar voor Engeland". Mossadcq zou hebben geantwoord een derge
lijke regeling tc willen aanvaarden, mits deze tot stand komt in het kader
van dc Perzische nationalisatiewct. (Engeland heeft reeds verklaard de
nationalisatie van olievelden in beginsel tc aanvaarden, doch niet in to
stemmen met de desbetreffende wetgeving. Red.).
..De Engelse regering verheugt zich Britse officier in dc Perzische golf.
Vietnamees door
Ambonees gewond
VLISSINGEN. Maandagavond
ontstond op de kermis alhier eeu
meningsverschil tussen twee Viet
namese studenten, die thans ver
blijven in een internationaal stu
dentenkamp tc Biggckerkc op Wal
cheren cn twee Ambonese mili
tairen. Een der Ambonezen trolc
een dolk en stak die in do rug van
een der studenten. Het slachtoffer
werd overgebracht naar het St.
Jozefziekenhuis cn kon nabehan
deling naar het kamp te Biggc
kerkc worden vervoerd. Dc dader
heeft zich tussen dc mensenmassa
uit de voeten gemaakt. De politie
tracht hem op te sporen.
Predikant overlijdt
in dc kerk
ALPHEN a. d. RIJN. Ds L.W.
van Wijngaarden, remonstrants pre
dikant te Groningen, nam Zondag
de dienst waar in zijn vroegere
standplaats Nieuwkoop, waar de
voorganger met vacantic is. Na de
dienst, terwijl ds Van Wijngaarden
met de kcrkcraadslcden de fraaie
preekstoel in dc pas gerestaureer
de kerk bezichtigde, zakte hij plot
seling ineen. De in allerijl gewaar
schuwde dokter kon slechts de
dood constateren. Ds van Wijngaar
den was dc vorige maand 49 jaar
geworden.
DEN HAAG. Gisteravond om
tien voor tien belde de bewoner
van huis Paets van Troostwijk
straat 47 in Den Haag de politie
op, dat in deze woning de bekende
klopgeluiden wederom werden
waargenomen. Twee agenten be
gaven zich naar het perceel, doch
meldden om 11 uur dat na hun
komst alles stil was gebleven.
TOT HUN HEUPEN in het water tvadende brandweerlieden in het
overstroomde Kansas City voeren een verbeten strijd tegen een reeks
ran branden, ontstaan door op de watermassa's drijvende benzine.
De schade in de door de watersnood geteisterde gebieden van Kansas
en Missouri is thans gestegen tot 750 millioen dollar. Vandaag is pre
sident Truman per vliegtuig naar Kansas vertrokken, om persoonlijk
een indruk van dc omvang van de ramp te krijgen.
over de Amerikaanse belangstelling."
heeft Morrison Maandag in het La
gerhuis gezegd en wenst Harriman
alle succes. Op een vraag van Chur
chill's schoonzoon. Sandys, antwoord
de Morrison, dat dc regering niet zou
afwijken van de uitspraak van het
Internationale Gerechtshof. Hij voeg
de hieraan toe: „de heer Harriman
moet een moeilijke opdracht vervul
len en ik acht het verstandiger hier
op thans niet verder in te gaan.
Uit Abadan wordt gemeld dat
Makki, secretaris-generaal van de
Raad voor de Nationalisatie der Per
zische olievelden, Maandag heeft
verklaard voornemens te zijn Harri
man uit te nodigen Abadan tc bezoe
ken. opdat hij zelf kan zien hoe de
levensomstandigheden der Perzische
arbeiders zijn, waaraan hij toevoeg
de: „de speciale vertegenwoordiger
van president Truman kan dan zelf
zien dat de nationalisatie der Perzi
sche olie-industrie de enige manier
is om hierin verbetering te brengen
en het communisme geen voet te
geven."
De Britse consul-generaal Choram-
sjahr, Capa, heeft bij kolonel Daftari,
de Perzische commandant voor de
Zuid-Perzische wateren, geprotes
teerd tegen het aanhouden van het
Britse schip „Nigaristan" door een
barkas van het Perzische leger. De
consul-generaal heeft verklaard, dat
commandeur Wallace, de hoogste
die zich aan boord van de kruiser
„Mauritius" bevindt, de zaak zeer
ernstig zal nemen, indien dergelijke
Incidenten zich meer voordeden.
BOMBAY Douanebeambten
hebben 134 baren goud in beslag
genomen aan boord van het Britse
schip „Dwarka", dat afkomstig was
uit de Perzische golf. Het goud was
in de kombuis lussen de sintels ver
borgen. Het vertegenwoordigt een
waarde van 150.000 roepeecn.
(Van onze correspondent te
New York)
NEW YORK. Naar eerst thans
bekend wordt, is het besluit, om
de onderhandelingen in Kaesong
tc onderbreken In verband met de
weigering der communisten om de
pers der verbonden landen toe tc
laten, niet door generaal Ridgway
zelf genomen, maar op order van
het Pentagon (het Amerikaanse
ministerie van Oorlog).
Op de vraag, waarom de pers
niet van dc aanvang af in Kae
song aanwezig was, waardoor het
conflict vermeden had kunnen
worden, zeide minister Marshall,
dat hiertoe opzettelijk was beslo
ten. om de besprekingen gemakke
lijker op gang te brengen Men had.
zo verklaarde hij. goede redenen
om aan te nemen, dat de Chinezen
gebrand zijn op een einde van de
strijd Men was daarom bezorgd
om alles te vermijden, wat een
goed begin in de weg zou kunnen
staan en dacht beter te doen de
pers aanvankelijk van het bijwo
nen der besprekingen uit te slui
ten. ter voorkoming van elk moge
lijk incident.
Door de verwachtingen, welke
zijn gewekt door de hervatting van
de onderhandelingen op basis van
dc voorstellen van generaal Ridg
way is opnieuw dc vraag naar vo
ren gekomen, wanneer de Assem-
blée der V.N. opnieuw zal worden
ingeschakeld. Men schijnt echter
algemeen van mening te zijn, dat
de politieke aspecten van de Ko
reaanse kwestie niet meer door
deze vijfde Assemblée, maar In No
vember te Parijs zullen worden op
genomen.