DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Laatste banden met Nederland
moeten worden doorgesneden
METER VOOR METER
Dreigende opmars over wegen
van Noord-Brabant
Wel samenwerkingmaar niet in vorm
van de Uniezegt prof. Supomo
NET ALS IN DE HERFST VAN 1944
Pessimisme
te Teheran
Weer brand gesticht in
de Ooypolder
Washington tot Moskou:
geen debat over Japan
Sieuwe razzia's
in Indonesië
Schipbreuk Caro
nader onderzocht
Bufferzone geen
hindernis meer?
PRESIDENT SOEKARNO MEENT:
Meeste stakers op
Aruba werken weer
Dodelijk ongeval bij
oefening „Mars"
Brits luchtschip
neergestort
Boeren geloven, dat er een uitgebreide
bende aan het werk is
Niet plus premie van
f 3000 op 17969
Truman vecht voor
de buitenlandse
hulpverlening
lie Jaargang, no. 192
Vrijdag 17 Augustus 1951
jpgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330
ink- Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
ijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
HOOFDREDACTEUR: TI. DE BOORDER
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
DJAKARTA. De zuiverings- en
eiligheidsacties in Indonesië zün
iok Donderdag voortgezet. Aan de
lostkust van Sumatra werd de stad
ematang Siantar van de buitenwe-
eld afgesloten, doordat het leger en
Ie politie alle toegangswegen blok
keerden en het spoorverkeer even-
6cns werd stilgelegd. Binnen de stad
verd alle verkeer verboden en de
levolking moest binnenshuis blijven.
Jnder meer werden arrestaties ver
richt in het Siantar-hotel.
Het blad „Sin Po" publiceerde
londerdagavond de tekst van de uit
vaardigde arrestatie-bevelen,
laarin o.a. wordt gezegd, dat de
zhoudingen het gevolg zijn van
i.oporten, waarin sprake is van
lorbereidingen tot een staatsgreep
Djakarta en omgeving, waarbij
misters en hoofdambtenaren zou-
!en worden ontvoerd.
Premier Sukiman heeft over de
mgste maatregelen op het gebied
an de veiligheid in een besloten
ittmg van het parlement een ver-
ilaring afgelegd. In parlementaire
;nngen beoordeelt men het optre
len der autoriteiten over het alge-
leen niet ongunstig.
(Eigen berichtgeving)
DEN HAAG. De inspecteur-
mcraal voor de scheepvaart heeft
en onderzoek gelast naar de oor
aken van het ongeluk met het
acht van het Tweede Kamerlid
'urger, de Caro, die Zaterdag-
vond tijdens een storm op het
loorderhavenhoofd in Schevenin-
en te pletter liep.
Van de resultaten van dit onder
dek, en met name van de vraag
f aanwijsbare fouten bij dc navi-
atie zijn gemaakt, hangt af, of te
ijner tijd het verloren gaan van
e Caro zal worden behandeld
oor de Raad van de Scheepvaart.
MOENSAN. De communisten
-bben laten blijken, dat zij mis
kien bereid zijn niet langer vast
houden aan hun eis. dat de buf-
rzonc langs de 38ste breedte-
"aad gevestigd moet worden.
Dit kon opgemaakt worden uit
n uitzending van radio-Peking,
taarin gezegd werd, dat generaal
II, het hoofd van de commu-
'tische delegatie, gisteren op de
■3penstilstandsconfercntie ver
jaard had: „Wij willen de 38ste
'fcdtegraad demarcatielijn ma-
maar het is mogelijk deze lijn
ri de hand van de huidige mili-
■re toestand te wijzigen om de
demilitariseerde zone voor beide
arhjen verdedigbaar te maken,
•hen de geallieerde eisen nood-
akelijk cn redelijk zijn.
Vandaag kwam de nieuw inge-
olde subcommissie voor de buf-
rzone voor het eerst bijeen.
iTOcmiwu
Opkla,
ringen na regen g
Weersverwachting geldig van -
vrijdagavond tot Zaterdag- 'tl
avond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt 1
met enige regen en een over-
wegend matige zuidelijke wind.
Morgen naar westelijke rich- g
tmgeh draaiende wind en in de -
loop van de dag opklaringen, g
net eerst in het Westen van g
Pe* land. Vannacht minder
koud.
morgen overdag ongeveer i
dezelfde of iets lagere tempe
ratuur dan vandaag.
J® Augustus Zon op 5 u 27 m
onder 20 u o m: Maan op 20 u 31
m onder 7 u 0 m.
Lucht, Iand en water bij kaap
Gris Nez (Noord-Frankrijk) in
het gewichtige ochtenduur van
Donderdag 16 Augustus 1951
toen zich 20 van de beste lange-
afstandszwemmers en -zwemsters
ter wereld te water begaven om
te trachten de Daily Mailprijs te
veroveren door in de kortst mo
gelijke tijd het uitgestormdc
koude) Nauw van Calais over te
zwemmen naar de Engelse kust.
Van de lucht uit gezien was dc
kraal der vertrekcabines met de
twee hagen van vroeg uit dc ve
ren geklommen belangstellenden
net een groot sleutelpat. Zwaar
ingevet begaven zich de 7 zwem
sters en 13 zwemmers te water, om
half zeven. De zee was kalm en
ruim 60 volgbooijes met dokto
ren, tijdopnemers. voedselver-
strekkers, radiobediening en fa
milieleden tuften reeds rond, elk
op zoek naar zijn zwemster(mer)
Op de onderste foto ziet men de
voorsten kleine schuimplekjes
bezig de meer dan 30 km
lange overtocht naar Dover me
ter voor meter te overwinnen. De
uitslag van deze massa-zwemrace
vindt men elders in dit blad.
DJAKARTA. In een vurige rede ter herdenking van de Indonesische onafhankelijkheid
heeft president Sukarno vandaag aangedrongen op het onmiddellijk doorsnijden van dc laatste
zwakke banden tussen de republiek en Nederland: dc NederlandsIndonesische Unie. De
IndonesischNederlandse betrekkingen moeten niet langer vallen binnen deze Unie. Ten
opzichte van Nieuw Guinea zei hij, dat volgens Indonesische opvattingen de Nederlanders een
deel van het nationale grondgebied van Indonesië bezet houden. Zij zijn een bezettingsleger.
Zij hebben zich een optreden gepermitteerd, dat niet als een vriendschappelijke daad beschouwd
kan worden. Moeten wij dan in een Unie blijven, terwijl zij dusdanig gehandeld hebben?
De dag, voordat Sukarno deze rede i maar juist begonnen is. arriveerde
uitsprak, waarin hij ook zei, dat de i op Schiphol prof. Supomo. om met
periode van sociale rechtvaardigheid de Nederlandse regering informele
en van welvaart voor de massa nog I besprekingen te voeren over de om-
.1
ORANJESTAD (Aruba). Met
uitzondering van enkele honder
den zijn alle arbeiders van de Lago
weer aan 't werk. Over enkele da
gen zal de raffinaderij weer geheel
in bedrijf zijn. Bemiddelaar Plantz
voert besprekingen met de directie
van de Lago en met de in ere her
stelde werknemersraad. De Lago-
winkels zijn weer open. De mari
niers zijn naar hun kamp terugge
keerd. De bevolking is zeer opge
lucht.
LANGENBOOM (N.B.). Bij
de legeroefenmg „Mars" is hier
Donderdagmiddag door een treu
rige samenloop van omstandighe
den een slachtoffer gevallen. Bij
een gevechtsoefening schoot een
soldaat van vlakbij een houder
met losse patronen leeg op zijn
veronderstelde vijand. Deze, dc 20-
jarige soldaat G. J. Kieboum uit
Delden, bleef op de plaats dood.
Het ongeluk heeft ernstige versla
genheid teweeggebracht. Van de
zijde van de commandant strijd
krachten te velde was een bevel
uitgegaan, dat er met losse patro
nen niet op minder dan een af
stand van 40 meter van het doel
mocht worden geschoten. In het
vuur van het gevecht heeft echter
een van de soldaten zich hieraan
niet gehouden met het bovenver
melde noodlottige gevolg.
as»
(Van een onzer verslaggevers)
LANGENBOOM. Kunt u zich
een militaire colonne voorstellen van
28 kilometer lengte? Dat was de om
vang van de 31ste regiments ge
vechtsgroep van dc Koninklijke
Landmacht, die in de nacht van
Woensdag op Donderdag in het ka
der van de „Operatie Mars" langs
de maanverlichtc Brabantse wegen
Noordwaarts toog. Zeven duizend
dienstplichtige soldaten in ruim 1200
motorvoertuigen van allerlei soort.
Het leek onwerkelijk en vreemd.
Toen 's ochtends om kwart over zes
over de wonderschone Schoykse hei
de tuscen Den Bosch cn Grave, die
baadde in het gulden licht van de
zonsopgang, de eerste roffels schoten
losbarstten. Een ver vooruitgescho
ven peloton van de gevechtsgroep
had het eerste contact met de ver
dedigers van de bruggen over de
grote rivieren Die verdedigers zijn
Indonesië-veteranen. die op het
ogenblik voor herhalingsoefeningen
in Oirschot zijn gelegerd.
Van alle kanten schetterde het
vuur van de losse flodders uit ge-
1 weren, mitrailleurs en antitankge-
schut en aan de neutrale toeschou
wer aan de „rand van het gevechts
terrein" drong zich een overigens bander, die volkomen
weinig verbazende conclusie op.
de dienstplichtigen van de lichting
1950 II zijn enthousiast, maar wein.g
ervaren in militair belangrijke za
ken als dekking zoeken, geruisloos
lopen e. d. De veteranen zijn rusti
ger. ervarener, maar tegelijk ook
onverschilliger.
De opmars, die de „31ste" moest
maken, toont grote overeenkomst
met de toeht van de geallieerden in
de herfst van 1944. Zij gaat langs
ongeveer dezelfde route en zij heel'
hetzelfde doel: parachutisten in
dit geval gefingeerd te hulp te
komen, die de bruggen over de
grote rivieren in een verrassende
luchtlanding hebben bezet.
Maar het bleef een oefening. Het
oprukken werd ernstig gehandicapt
door twee spoorwegovergangen, die
bijna elk kwartier de bomen vooi
al dat machtsvertoon sloten. En er
was op de Schaykse heide boer
Bastiaans, een oude gebogen Bra-
on verstoor
I baar zijn enige koe in het heetst
van de strijd voor een imposant stuk
antitankgeschut langs voerde, op
weg naar de wel. Er waren
uiteraard de soldaten, die als
waarachtige Nederlandse dienst
plichtigen een stortvloed ironie
over de affaire uitstortten. En ten
slotte waren er de „scheidsrechters",
die met hun witte vlaggen het grim
mige karakter van „Mars" wel wat
wegnamen.
Later op de ochtend deden blau
we tanks een aanval op de rode
verdedigingslinies buiten Grave. Zij
„stuitten op zware tegenstand, maai
wisten door te breken". Want dat
•noest volgens het schema van deze
oefening. Midden volgende week
eindigt de opmars ergens in Noord-
Overijsel.
vorming van de Unie tot een gewoon
internationaal verdrag. Het is niet
de bedoeling, zei hij, om de samen
werking met Nederland op te zeg
gen. Wij willen de gehele samenwer
king tussen onze beide landen zuive
ren van de formaliteiten, die in de
praktijk blijken koloniaal-psycholo
gische reacties bij het Indonesische
volk te wekken, en de goede ver
houdingen te verstoren. De Unie im
mers blijkt als vorm van samenwer
king psychologisch voor het Indone
sische volk moeilijk aanvaardbaar.
Daarom moet zij worden vervangen
door een andere vorm van samen
werking, die vrij is van psychologi
sche gebreken eh die aan de wer
kelijkheid der samenwerking geen
afbreuk zal doen. Ook de aan het
Uniestatuut gehechte overeenkom
sten zullen om dezelfde reden aan
de levende werkelijkheid moeten
worden aangepast.
Ik heb het volste vertrouwen, al
dus prof. Supomo, dat men in Ne
derland niet star zal blijven vast
houden aan de formeel-juridische
inkleding, waarin onze samenwer
king is vervat. Het gaat bovenal om
de fundamentele inhoud, niet zozeer
om de formele vormgeving. De vor
men moeten worden aangepast aan
de levende werkelijkheid, die in In
donesië zeer dynamisch is.
„Wij hebben verder nog onze na
tionale claim op West Irian. Wij ken
nen het Nederlandse standpunt en
het Indonesische standpunt is in Ne
derland bekend. West-Irian vormt
nog een serieus politiek probleem,
dat beide volkeren gescheiden houdt
Als wij ook hiervoor een oplossing
kunnen vinden geloof ik. dat de laat
ste obstakels voor een goede samen
werking zijn weggenomen".
CARDINGTON Het enige Brit
se luchtschip, de 33 meter lange
„Bournemouth", is hier gisteravond
na een rondvaart van anderhalf
uur van een hoogte van 15 meter
neergestort.
Het staartstuur van het lucht
schip raakte verward in een touw,
dat van een schoorsteen van een
gymnastiekgebouw hing. Het ach
terroer werd losgerukt, waardoor
het met waterstof gevulde schip ge
deeltelijk leegliep. Het luchtschip
kwam langzaam op de aarde te
recht. De vier passagiers konden
ongedeerd uitstappen.
De „Bournemouth" werd ge
bouwd door leden van twee lucht
vaartclubs De kosten bedroegen
15.000 gulden 19 Juli maakte de
„Bournemouth" een proeftocht.
DE EERSTE HEIPAAL voor dc
bouw van dc SKF Kogellagerfa-
bnek werd Donderdagmorgen op
het industrieterrein aan de Groc-
neveldselaan te Veenendaal geheid
Britten niet bereid tot
verdere concessies
TEHERAN. Er is een koorts-
achtige bedrijvigheid, ook achter
de schermen, maar men is alge
meen pessimistisch gestemd over
de kansen van Stokes' voorstel.
Vandaag wordt er officieel niet
vergaderd vanwege dc Mohamme
daanse sabbat, doch men ver
wacht. dat dc Perzen Zaterdag de
Britse voorstellen zullen verwer
pen.
Neutrale waarnemers geloven,
dat de Britten niet van plan zijn
nog verdere concessies tc doen.
Stokcs maakte bekend, dat hij, als
geen overeenkomst wordt bereikt,
binnen enkele dagen naar Londen
zou vliegen.
Perzië heeft tot dusver nog geen
tegenvoorstel gedaan. Het blijft er
bij. dat de nationalisatiewet vol
ledig wordt uitgevoerd.
Hamman heeft zich in het open
baar niet voor of tegen Stokes'
voorstel uitgesproken doch dringt
er op aan. dat de Perzen het zorg
vuldig zullen bestuderen.
Welingelichte woordvoerders be
vestigden echter de bewering van
Stokes, dat Harriman volledig ach
ter het Britse voorstel staat.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN. Omstreeks half tien Donderdagavond werd dc Nijmeegse
brandweer opnieuw opgeroepen voor een uitslaande brand in de Ooypolder.
Aan de ingang van het dorp Leuth stonden twee grote hooimijten, welke
tezamen 120.000 kg. hooi bevatten, in vlammen. De brandweerploegen van
Nijmegen en Ubbergen waren het vuur spoedig meester. Onmiddellijk na
het eerste alarm werd de plaats van de brand omringd door vijftig politie
mannen in burger en boeren. Hoe men ook zocht, ccn dader vond men niet,
noch werd enig spoor ontdekt van een brandstichter. De politie maakt
tevergeefs gebruik van politiehonden. Ogenblikkelijk werd do gehele
polder, welke ruim 1000 hectare beslaat, hermetisch afgesloten. De
Nijmeegse politic bezette alle toegangen vanuit Nijmegen naar dc Ooy.
Een verdachte kon niet worden aangehouden.
Volgens mededeling van de com
mandant van de Rijkspolitie in het
district Nijmegen heeft men hier
te doen met brutale misdadigers,
die zich niet over de wegen of de
binnenpaden bewegen, maar hun
weg banen dwars door de uitge
strekte weilanden.
Dc brandstichter, die Donder
dagavond aan het werk is geweest
moet gekomen zijn van de Oost
kant, dus van Duitse zijde. De po
litie treft nog meer uitgebreide
maatregelen ter beveiliging van de
eigendommen der bewoners.
Bij de boeren heeft de mening
postgevat, dat men hier te maken
heeft met ccn uitgebreide bende,
die precies op de hoogte is waar
zij haar slag kan slaan. Want Don
derdag brak juist daér brand uit.
waar de op wacht staande dorpe
lingen het minste overzicht had
den. De politie zet regelmatig haar
nasporingen voort. Dat er gebruik
zou worden gemaakt van fosfor-
plaatjes is definitief tegengespro
ken.
DEN HAAG. In de 513de
Staatsloterij, vijfde klasse, zeven
tiende lijst, is op lot no. 17969 een
niet gevallen met een premie van
3000 voor het laatst uitgekomen
nummer.
In Son Francisco wordt alleen het
vredesverdrag getekend
WASHINGTON. Dc Verenigde Staten hebben de Sowjet-Unic Don
derdag, in antwoord op dc Sowjct-nota van 12 Augustus, medegedeeld,
dat de inhoud van het Japanse vredesverdrag geen onderwerp voor be
sprekingen op de conferentie te San Francisco zal uitmaken. Dc Ameri
kaanse nota herinnert de Russische regering eraan, dat de uitnodiging
tot bijwoning van dc conferentie geldt voor „het sluiten en tekenen" van
het ontwerpverdrag, dat reeds door de V.S. en Engeland is rondgezonden.
Voorts wordt erin gezegd, dat de
inhoud van het huidige ontwerp
tot stand is gekomen door middel
van besprekingen, die elf maanden
hebben geduurd en waaraan door
talrijke landen is deelgenomen. Aan
deze besprekingen heeft de Sowjet-
Unie zowel mondeling als door het
zenden van tien ontwerpen of me
moranda deelgenomen Hierdoor
heeft Rusland een zelfde gelegen
heid als de andere betrokken lan
den gehad om bij te dragen tot de
verschillende herzieningen.
De Amerikaanse regering zegt
tenslotte, dat zii de gelegenheid zal
aangrijpen om de aard van het ver
drag te San Francisco volledig uit
een te zetten. Iedere delegatie zal
de gelegenheid hebben voor een
„uiteenzetting en een verklaring".
Uit Parijs wordt vernomen, dat
de Franse regering bereid is om
heen te stappen over bepaalde be
zwaren tegen het vredesverdrag
met Japan en het zal ondertekenen.
Esrvpte heeft bekend gemaakt, dat
het aan d*> staat van oorlog met Ja
pan een einde zal maken, doch wei
gert om de vredesconferentie te
San Francisco bij te wonen.
SinO-gflWUBIMflTOlEtlKmSNW&WffM DT'M
Toch beknotting van de
8,5 millioen dollar?
WASHINGTON. President
Truman heeft Donderdag een on
gebruikelijke conferentie op het
Witte Huis bijeengeroepen om te
proberen de goedkeuring van het
Congres voor het programma voor
de buitenlandse hulpverlening te
kragen.Omringd door enkele van
zijn voornaamste medewerkers
deelde de president aan vier van
de meest vooraanstaande democra
tische cn republikeinse senatoren
mede, dat elke besnoeiing van de
militaire of economische hulpver
leningsfondsen een ernstige in
breuk zou betekenen op de strijd
tegen het communisme.
De toezeggingen, die hij ver
langde heeft de president waar
schijnlijk niet gekregen. De voor
zitter van de Senaatscommissie
voor de buitenlandse betrekkingen,
Connally, sprak n.l. de verwach
ting uit, dat de 8.5 milliard dollar
waarom Truman gevraagd heeft,
sterk zullen worden beknot
Stoffelijk overschot van
Nyinsky wordt bijgezet
op Montmartre
PARIJS Het stoffelijk over
schot van de wereldberoemde dan
ser Nyinsky zal dit jaar overge
bracht worden naar de begraaf
plaats van Montmartre, de laatste
rustplaats van vele grote kunste-
naars van internationale faam. j
Mevrouw Nyinsky is op het ogen
blik in Hollywood voor het ver
strekken van adviezen voor de
verfilming van het leven van Ny
insky.
Nieuw Guinea's gouver
neur hedenavond voor
de radio
DEN HAAG Hedenavond
kwart over zeven zal de gouver
neur van Nieuw-Guinea, de heer S.
M. L. van Waardenburg. via de
zender Hilversum Twee, spreken
over dc situatie cn de problemen
van Nederland en Nieuw-Guinea.
FRANKFORT Dc overbrenging
van het Amerikaanse hoofdkwartier
naar Bonn, die 1 September z.ou
plaats vinden, is tot 1 November
uitgesteld.
In New York „davert het Ameri
kaanse leven", in Parijs komt
„heel de wereld te gast", maar net
als overal: een rustig plekje is er
te vinden. Let maar eens op waar
de hengelaars blijven bij het begin
van en tijdens hun bedrijf daar
is het altijd wonderlijk stil. Links
waterpartij in New York's Central
Park. rechts: de Seine bij de
Notre Dame te Parijs.
