.Politieke sentimenten hebben
Unie onmogelijk gemaakt'
OUDER,OO WIJZER?
Twee directeuren aan
school te Oss
Londen houdt nu vast
aan Haags olievonnis
GESPREK MET PROFESSOR SUPOMO
lerziening RTC zal verhouding
Nederland-Indonesië zuiveren
111
Stijfhoofdige boeren
in Huis van Bewaring
Paula en Fips
Hoog politieman
boet voor zijn
drift
v
ivm M-ui
Irijdag 24 Augustus 1951
(Van een onzer redacteuren
DEN HAAG. „lk ben verheugd, dat de Indonesische regering
•indelijk strenge maatregelen heeft genomen tegen al diegenen, die po
len van Indonesië een chaos te maken. Ik weet dat de Indonesische re-
cring de subversieve groepenen met name de Sobsi, zeer lange tijd
lauwkeurig heeft gadegeslagen, en dat zij voorbereid was om in te grij-
<en, zodra de activiteit van deze bewegingen daartoe aanleiding zou
even. Al aar het moet mij van het hart, dat ik opgelucht ben door het
vit, dat het ingrijpen is gekomen op een ogenblik, dat de regering de
•aak nog in de hand kon houden". Dit zei ons de Indonesische geleerde
t: staatsman prof. Raden Suporno, die thans in de ambtswoning van de
plaatsvervangende Hoge Commissaris van Indonesië zijn ziel in lijd-
aamheid bezit gedurende de periode waarin de Nederlandse regering
r de voorkeur aan geeft eerst een verklaring van Djakarta over de rede
•an president Soekarno af te wachten, alvorens besprekingen te voeren
de herziening van de R.T.C.-accoorden.
aan het feit. Zij wordt gezien als
een laatste machtsmiddel van Ne
derland. en als zodanig wordt zij in
het geding gebracht. Deze Unie
oefent aldus een geweldige psycho-
..Het is duidelijk", aldus prof
lupomo, „dat het algemene en ge-
echtvaardigde verlangen van de
ndonesische bevolking naar lots-
•erbetering, en de vele daarmee
amenhangende grieven, worden
ïtgebuit door de Communistische
Internationale gedirigeerde Sobsi.
communisten willen Indonesië
ia de chaos tot het communisme
rengen. Hun eerste doel voor het
genblik is de verwarring en de
nrust. Maar de Indonesische rege-
ing heeft gemeend niet te moeten
Ingrijpen, alvorens deze groepen
;ot daden zouden overgaan. Dat
igenblik was gekomen, toen de ac-
ie in Priok werd voorbereid. Het
is een grote geruststelling dat de
egenmaatregelen van de regering
prompt en zo doeltreffend zijn
ekomen. Uit de inlichtingen welke
:ij reeds geruime tijd voor mijn
ertrek had ontvangen bleek, dat
lier in hoofdzaak de communisten
an het werk waren. Men dient
chter in het oog te houden, dat
et niet alleen maar communisten
varen. Er zijn in Indonesië nog al-
ijd lieden ter rechterzijde, die er
ich maar niet bij kunnen neerleg
den. dat de koloniale periode ach
ter de rug is en die uit spijt over
le ontwikkelingen ook subversieve
activiteit ontwikkelen. Het zijn
pensen, die de chaos uitsluitend
im de chaos zelve zoeken, mis-
;chien uit andere sentimenten. Ook
egen hen is opgetreden en dat was
e meer noodzakelijk, omdat juist
g ileze lieden in het bezit zijn van
:er: vapenen, die vooral ongedicipli-
ïeerde Nederlandse militairen hen
in lestijds in handen hebben gc-
/an peeld".
Professor Supomo wees er echter
vaop, dat al deze dingen slechts kun-
'nen geschieden, omdat de bodem
e(s daartoe in Indonesië nog altijd
^vruchtbaar is. Er heerst nood. De
evensstandaard moet nodig om-
ioog. De regering werkt daaraan
ïard. maar de extreme oppositie
nacht de resultaten niet af.
Het lijdt geen twijfel, dat de Unie
ussen Nederland en Indonesië als
en van de meest gevaarlijke hef-
lomcn in handen van deze extre-
nisten. vooral van de communisten
malroet worden beschouwd, aldus prof.
7>upomo. Deze Unie is zeer impo
pulair. Men mag dat in Nederland
betreuren, maar het verandert niets
on
ge
irn
:o
(Van onze correspondent)
APELDOORN— Vfjf Uddelerboe-
_cn hebben om principiële redenen
aal - geloofsovertuiging geweigerd
ich aan te sluiten bij de Gezond-
ïeidsdienst ter bestrijding voor t.b.c.
iij vee, hetgeen bij de wet ver-
ificht is.
De Apeldoornse kantonrechter, die
ia veel overredingskracht gebruikt
e hebben, geen resultaat zag, ver
oordeelde de landbouwers ieder tot
10,boete. Ook dit was niet in
'rde volgens de Uddeler boeren en
st^ij gingen in hoger beroep te Zut-
,ej ihen. Daarmee bereikten zij even-
3 iin resultaat, omdat de opgelegde
meten inmiddels met ƒ2,waren
'erhoogd, omdat ze niet tijdig wa-
en voldaan. Nu zijn de vijf boeren
>p last van de officier van Justitie
•pgebracht naar het Huis van Be
haring, om de vijf dagen vervan
gende hechtenis uit te zitten. Bc-
n lalve deze vijf boeren zijn er nog
"heer dorpsgenoten, die om dezelfde
edenen weigeren te betalen. Het
vachten is nu od de dag dat zij het
)t van de anderen zullen moeten
elen. Een van de vijf is overigens
eeds naar eigen huis teruggekeerd
mdat hij na een nacht in het huis
an Bewaring te hebben doorge-
racht er toch de voorkeur aan gaf
m de boete te betalen. Na twee
achten volgden nog twee boeren
it voorbeeld, terwijl de overigen
t hun besluit volharden en hun
traf blijven uitzitten.
B;
01 Minister Stikker pleegt
overleg met Kamer
commissie
DEN HAAG. Naar wij menen
e weten heeft er heden een bijeen-
'omst plaats gevonden van de Twee-
e Kamercommissie voor Buiten-
andse Zaken met minister Stikker.
Ion mag aannemen dat bij deze ge-
egenheid het vredesverdrag met Ja-
>an een punt van bespreking heeft
U "gemaakt. Trouwens, reeds eerder
5 omtrent deze aangelegenheid tus-
ep de minister en de Kamercom-
j overleg gaande geweest. Dit
i i 'eek o.m. uit de beantwoording
n'ge tijd geleden van schriftelijke
ragen van het Tweede Kamerlid
r°f. Gerbrandy.
De ministerraad moet naar alle
.^^aarschijnlijkheid begin volgende
^eek beslissen over het met Japan
slmten verdrag en dus ook aan-
nnr e\entuele deelneming aan de
onierentie van San Francisco en
ie aaar te volgen gedragslijn.
Voor zo ver bekend is van de zij-
Van de commissie voor Buiten-
£rse ^aken van de Eerste Kamer
p ?P een dergelijk overleg met
minister aangedrongen.
logische druk uit in Indonesië en dc
regering restte gc andere conclu
sie. dan dat zij dient te verdwijnen,
teneinde zodoende dc permanente
basis van wantrouwen in iedere In
donesische regering die deze Unie
handhaaft en gebruikt weg te ne
men.
Men moet dat niet zien als een
poging van Indonesië om de sa
menwerking tussen onze volken te
Hooggeëerd Publiek: Mogen
wij u voorstellen moeder en
dochter. Moeder is een dwerg-
ezelinnetje en aangezien goede
appels altijd dicht bij de stam
vallen is dochterlief Fips een
dwergezelinneveulentje.
Aan moeder Paula de taak Fips
voor te bereiden op de moeilijk
heden en verrassingen die het
leven haar bieden kan, in casu:
het leven in de piste en de tuin
van Hagenbeek te Hamburg
Hoe vaak nog zal Fips moeten
horen: „Meid doe niet zo ezel
achtig.1", voor zij zij is pas 2
weken oud! weet hoe het
hoort. Of zou moeder Paula haar
toevoegen: „Fips, kind, een goe
de ezel stelt zich niet zo mense
lijk aan!"....
beëindigen. Iedere leek kan zien. dat
Indonesië dringend behoefte heeft
aan samenwerking met Nederland.
Het spreekt vanzelf, dat Indonesië
niet overboord zal gooien wat het
nodig heeft en wat het aan moge
lijkheden heeft. Maar gezien in het
licht van de politieke sentimenten
is deze Unie niet langer een mo
gelijkheid. Zij wordt als een stuk
buitenlandse invloed beschouwd, dat
niet wordt aanvaard en daardoor
verkeert zij in haar tegendeel. Zij
remt een gezonde ontwikkeling van
onze wederzijdse betrekkingen en zij
drijft ons uit elkaar. Wij moeten
de verhouding tussen Nederland en
Indonesië zuiveren van al de fac
toren die onze samenwerking be
derven. Het is daarom dat wij de
R.T.C-accoorden willen herzien.
EINDHOVEN In een korte zit
ting voor de rechtbank te 's-Herto-
genbosch heeft Donderdagmiddag
de hoofdcommissaris van politie uit
Eindhoven, de heer B. v. d. W.,
terechtgestaan, die op 12 Juli j.l.,
zoals de aanklacht vermeldde, op
zettelijk mishandeld heeft W. de W.,
door deze met zijn vuist tegen het
hoofd te stompen. Deze zaak is eni
ge tijd geleden reeds voor de poli
tierechter geweest, maar deze achtte,
op grond van verdachtes argumen
ten tot verweer, termen aanwezig
de zaak te verwijzen naar de meer
voudige Kamer.
De rechtszaak in Den Bosch was
vlug afgelopen. Er waren drie ge
tuigen. waaronder het slachtoffer,
de heer De W. Deze drie getuigen
gaven een nagenoeg eensluidend
verhaal over de gebeurtenissen op
12 Juli, zij het dat er een geschil
punt bestond over de vraag, of de
heer De W. zich reeds bij zijn ge
zelschap had gevoegd, toen hij dc
klap ontving, of dat hij nog achter
de zoon van de hoofdcommissaris
aanliep. De heer De W.. constateer
de een schade van ruim 40.
waaronder de kosten van het sto
men van een bebloed jasje.
De officier van justitie, mr J. J.
M Donij, stelde in zijn kalm requi
sitoir voorop, dat van een politic
man verwacht wordt, dat hij geen
fouten begaat. Als mens echter kan
hij toch zijn temperament hebben.
Het heeft een onaangename indruk
gemaakt, aldus de officier, dat de
fout door een hoofdcommissaris van
politie in uniform is begaan. De
grootte van deze fout wordt dan
ook bepaald door de functie van
verdachte. Hij concludeerde een eis
van 100 boete of 30 dagen hech
tenis.
COMMISSIE VAN BEROEP GENEGEERD
Ernstige beschuldigingen aan adres van
R.K.-bestuur
OSS. Zoals er soms een kalf met twee koppen wordt geboren, zo
bezit Oss een school, die twee directeuren heeft. Twee directeuren, terwijl
er, uiteraard zouden wy willen zeggen, maar plaats is voor écn. Beide heren
genieten een goede gezondheid en zijn bereid, dc functie te vervullen.
Beiden genieten bovendien een directeurs-salaris. De betrokken school is
de R.K. Technische School te Oss en de twee directeuren zijn de heren C.
Th. B. v. d. Horst en W. de Kanter. Het bestuur van deze school heeft na
tuurlijk nooit de bedoeling gehad, dat er twee directeuren aan het hoofd
zouden staan. Op 30 Juli heeft dit bestuur de heer De Kanter ontslagen. De
heer De Kanter is tegen dit ontslag in beroep gegaan bij de krachtens dc
nijverheidsonderwijswet ingestelde commissie van beroep. Hij heeft dit
beroep gewonnen, de commissie heeft zijn ontslag nietig verklaard.
Maar het bestuur van de school
stoort zich niet aan deze uitspraak,
hetgeen trouwens al vaker is ge
beurd. Er is in totaal zes keer be
roep aangetekend tegen een door
deze school gegeven ontslag. Zes
keer is dit beroep gegrond ver
klaard en zes keer heeft het be
stuur geweigerd, het uit te voeren.
In de kringen van de betrokken
onderwijskrachten en dat zijn
er, over het gehele land gezien,
duizenden vraagt men zich af,
wat er op deze manier van hun
rechtspositie overblijft, nu de uit
spraak van een wettelijke commis
sie van beroep wordt genegeerd.
In de nog veel grotere kringen der
belastingbetalers zal men zich bo
vendien afvragen, of het verant
woord is. dat een door het rijk ge
subsidieerde school twee direc-
tcurssalarfssen op haar budget
heeft staan.
Het spreekt vanzelf, dat kwes
ties als deze achtergronden heb
ben, die niet van vandaag of gis
teren dateren en die bovendien
van samengestelde, soms persoon
lijke aard zijn, in sommige opzich
ten ook van zeer ernstige aard. Er
zijn voor de commissie van beroep
beschuldigingen geuit, die, als zij
juist zijn, aantonen, dat het in Ne
derland mogelijk is, dat men een
aan een school verbonden leer
kracht onder dreiging met ontslag
tracht te dwingen, rekeningen voor
accoord te tekenen, voor goederen,
die nooit op de school zijn aange
komen en nooit ten behoeve van
de school zijn gebruikt.
NEW YORK. In Alaska is
een militaire Dakota neergestort.
Men vreest, dat de negen inzit
tenden zijn omgekomen. Dit is het
zesde ongeluk met een militair
vliegtuig in twee maanden.
Voor ons is het altijd nog dc vraag waar en wanneer de Neder
lander op zijn echtst, best en voordeligst is: bij geïmporteerde dan
wel bij oud-vaderlandse kampspelen. Velen vinden spelen waarbij
Engels of koeterwaals gebrabbeld wordt aardiger dan de inheemse,
maar deze laatste weten zich gelukkig hier en daar onvervalst te
handhaven. Zo handhaven zich twee typisch-Nederlandse eigen
schappen: le het vreemde, oncigene klakkeloos aanbidden en ver
heerlijken („ivat je van verre haalt, is lekker"), en 2e het eigene
handhaven, dwars tegen alles, en soms tegen beter weten, in. Bij
dat eigene zijn vertoningen, die zich in de laatste tijd „zelfs in een
groeiende belangstelling mogen verheugen", zoals dat heet. Wij be
doelen 't Friese kaatsen, dat heerlijke zomeropenluchtspel, waarvan
de legende wil, dat de Friezen het aan de Romeinse patriciërs leer
den, het klootschieten (op het ijs), het kolven zie de Goese no
tulen van 1595) dat in Noord-Holland herleeft en in Zuid-Holland
en Utrecht niet uitsterft, het boogschieten en het ringsteken.
Foto: op Walcheren wordt het kampioenschap ringrijden verreden
een gloriedag voor mens en dier!
Nederlandse en Duitse
burgemeesters bijeen
DEN HAAG. Op uitnodiging
van de burgemeester van Roer
mond, mr. dr. R. M. A. A. Geul-
jans, zullen op 27 Aug. a s. Neder
landse en Duitse burgemeesters
uit de provincie Limburg en uit
het Rijnland, te Roermond bijeen
komen. Minister Lubke zal als
vertegenwoordiger van de rege
ring van Noord-Rijnland-Westfa-
len deze bijeenkomst bijwonen.
Het bezoek van de Duitse bur
gemeesters aan Nederland geldt
als tegenbezoek van de conferen
tie die onlangs te Rheidt in het
Rijnland werd gehouden.
Taak sociale ambtenaren
bij de DUW
DEN HAAG. In de radio
rubriek „Verklaring en Toelich
ting" zal vanavond om kwart over
zeven via de zender Hilversum
II een vraaggesprek worden uit
gezonden over de taak van aan
te stellen sociale ambtenaren bij
de D.U.W. Dit vraaggesprek zal
worden gevoerd door de heer
Coen van der Lende, voorzitter
van de centrale beroepscommis
sie van de DUW en dr. ir. D. R.
Mansholt, directeur van de DUW.
In Canada bouwen zestig
Nederlandse gezinnen
een kerk
OTTAWA. Ongeveer zestig
Nederlandse gezinnen in het dis
trict van Brockville (Ontario)
zijn bezig met de bouw van een
kerk, waar zowel diensten in het
Nederlands als in het Engels ge
houden zullen worden, daar zij de
Engelse diensten moeilijk kunnen
volgen. Deze gezinnen zijn lid van
de Hervormde Christelijke Be
weging Bethel.
(Advertentie 1. M.)
Dc vacantie bracht
twee weken regen:
Geen straaltje zon
hebben wc gekregen.
Maar bij iedere bul
Riep ik vrolijk;
.Kom lui.
Neem 'n TIP en je
kan er weer tegen."
Inz. MeJ. F. M. te A dam ontv. 1 fl. TIP
Advertentie (1 M
Hoe kan Uw maag „graag" zijn
met angst om 't hart voor Brandend
Maagzuur?
Die „angst-bij-voorbaat" kunt U weg
nemen door altijd een paar Rcnnies bij
U te steken. Die geven dadelijk verlich
ting by 't eerste optreden van brandend
maagzuur en zelfs de hevigste aanval
kunt U met Rennlcs dadelijk blussen,
'n Heeriyk middel, die Rcnnies. Sma
kelijk. onbetwist afdoende cn ge
makkelijk in te nemen, overal altijd
onopvallend. Neem toch een pak Ren
nlcs ln huis. Voor U zelf cn Uw huis
genoten; ook voor de gaande en ko
mende man
Zeepost voor Oost, West
en emigratielandcn
DEN HAAG. Met de volgen
de schepen kan zeepost worden
verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post
moet zijn bezorgd, staan, tussen
haakjes, achter de naam van het
schip vermeld: Indonesië m.s. „In-
drapoera" (27 Aug.), Nieuw Gui
nea m.s. „Tclemachus" (29 Aug.),
Antillen m.s. „Oranjestad" (4
Sept.), Suriname m.s. „Stentor"
(28 Aug.), Australië via Engeland
(25 Aug.), Canada m.s. „Prins
Alexander" (28 Augustus) en s.s.
„American Lawyer" (30 Aug.).
Voor schakers
Do Uitgevers Mij „De Tijdstroom"
heeft weer vele schakers aan zich
verplicht door de uitgave van een
schitterend „Tournooibock". Het gi
gantische wereldschaaktournooi tc
A'dam, in het najaar van 1950, li
velen nog wel vers in het geheugen
en daarom zal iedere schaker de par
tijen van dit in Nederland zo unieke
tournooi gaarne nog eens naspelen.
De analysen van Dr. Euwe en Prins,
de gezellige verhalen over de scha
kers (het zijn heus ook mensen') en
de fraaie foto's waarborgen een stan
daardwerk. dat geen schaker zal wil
len ontberen.
Vreemdelingenlegioen in
Indo-China meer Duits
dan Frans
FRANKFORT. Volgens de
„Siiddeutsche Zeitung" (Munchen)
bestaat ongeveer 60 tot 70 procent
van het 25 000 leden tellende Franse
vreemdelingenlegioen, dat in Indo-
China strijdt, uit Duitsers. De meeste
Duitsers werden aldus het blad in
Franse krijgsgevangenkampen na
1945 gerecruteerd.
Bevelhebber der VietminK
zou ontslagen zijn
SAIGON. Volgens Franse
berichten zou generaal Ngoejen
Binh, bevelhebber van do Vict-
minh-troepen in Cochin-China
door zijn opperbevelhebber, gene
ralissimus Von Goejen Giap, ont
slagen zijn. De generaal werd in
een rapport over zijn activiteiten,
uitgebracht door een politieke
commissaris, van „afwijkende nei
gingen" beschuldigd.
Bereidheid tot hervatting van
onderhandelingen blijft bestaan
(Van onze correspondent te Londen)
LONDEN. Het Foreign Office publiceerde gisteren een lange ver
klaring, waarin de Britse zienswijze over dc oorzaken van het mislukken
der olie-onderhandelingen wordt gegeven. Het stuk constateert, dat het
tijdens dc onderhandelingen steeds duidelijker werd, dat dc Perzen niet van
plan waren om tc onderhandelen op de basis, die door dc heer Harriman
met beide regeringen overeengekomen was. In feite bleef de Perzische
regering staan op de volledige uitvoering van dc negen artikelen bevat
tende nationalisaticwet van 1 Mei, terwyl men van tc voren, dank zij de
bemoeienissen van Harriman. overeengekomen was om de nationalisatic
wet van 20 Maart tot uitgangspunt tc nemen.
Ten tweede, vervolgt het stuk,
deed de Perzische regering geen
stappen om de campagne van be
lemmering van het personeel van
de Anglo-Iraanse in Zuid-Perzië in
zijn werk en het hinderen in zijn
dagelijkes leven te verzachten. Ten-
DE positie van de president is
in Indonesië nog steeds niet
scherp omlijnd. Er is immers nog
altijd geen definitieve grondwet
en, zowel de oorspronkelijke con
stitutie der Republiek Indonesia,
als die welke tijdens de R.T.C.
kendheid doet hij dan soms uit- in afwachting van een antwoord, zegt inderdaad laat hij zelden
spraken, waarvan men zich ter- het gesprek met professor Supomo een gelegenheid om tactloos te
nauwernood kan voorstellen, dat t<
door de Indonesische delegaties aile minjsters die voor hun reke-
werd aanvaard, laten op dit punt nmg zouden wiHen nemen De
verschil van opvatting toe. Even
min kan men spreken van een ter
presidentiële rede op 17 Augustus
j.l. is een voorbeeld van zulk een
tijd een gebied besturen, dat aan
Indonesië toebehoort en zulks te
gen de wil der Indonesiërs. Hij
Jj.i. teil vuuiucciu vaii iuu
zake bestaande conventie, die haar ongelukkige uitlating. Zoals
grondslag zou vmden in een alge- Weet heeft president Sukaino,
meen gangbare overtuiging. De aangenomen dat de telegraphisch
meningen zijn verdeeld. Vele In- overgebrachte samenvattingen
donesische pohtici wensen, dat de juist 2lj bij die gelegenheid ge-
rol van hun staatshoofd aan strik- - - -- - - - b
te beperkingen wordt onderwor
pen. Zij denken aan een president,
zoals in het Franse staatsbestel:
het symbool der natie, de wijze
raadgever achter de schermen, de
man, die boven de partijen staat
en zich van politieke uitlatingen
in het openbaar onthoudt, voor
zover deze niet door verantwoor
delijke ministers worden gedekt.
Het is geen geheim, dat b.v. de
vorige minister-president van In
donesië langs deze lijnen dacht.
Omgekeerd tast men wel niet mis,
wanneer men aanneemt, dat pre
sident Sukarno zich maar ongaar
ne schikken zou in een dergelijke
beperking. Hij, de volksleider, de
„vader der natie", zou ongetwij
feld verre de voorkeur geven aan
te openen.
Wij kunnen hier wel inkomen,
maar desondanks betreuren wij
deze houding van onze regering.
„Maar moeten wij ons dan alles
maar laten welgevallen?", zal men
ons ongetwijfeld korzelig toevoe-
den. Het is een jammerlijk ge
zicht, wanneer men gedwongen is
voetje voor voetje en soms zelfs
sprongsgewijs zich terug te
trekken uit stellingen, die eerst
met romantische pathetiek tot een
laatste réduit zijn verklaard, waar
zijn ongebruikt voorbijgaan men desnoods stervend wil onder
maar men verlieze niet uit het
oog, dat zijn woord bij bepaalde
groepen ginds weerklank vindt en
dat het dan nog weer moeilijker
wordt voor redelijker en bezadig
der elementen om de opgelaaide
"*t j 7 j" doen blijken hoe onaangenaam de
,:SjSwüi °°E.Ï; Sehele Nederlandse openbare me-
ning is getroffen door wat de pre
sident zeide. Maar was het nodig
een zo zeer naar buiten tredende
gen. Stellig niet, het si goed, dat gevoelens tot bedaren te brengen,
men in Djakarta duideujk heeft
gaan Dit soort illusionisme is ons
in de afgelopen jaren duur te
staan gekomen, ons èn Indonesië
Bij voorbaat dus zwichten voor
iedere Indonesische aandrang?
Ons alles laten aanleunen, ook als
ons zelfrespect in de knel komt?
Allerminst, maar wél zich zelf vrij
vycii vaii maken van sentiment, om van
de moeilijkheden, waarvoor de In- ressent'ment met te spreken. Wèl
donesische regering zich gesteld eeÏU Ultcrs*e aan geduld en tact en
7P fnnnoorclrin AnKrnnnnr. Tlf.M 1
r ATEN wij ons toch bij voort-
■L/ during rekenschap geven van
XT cc" icei xictdi uuiicii ireuencu
maatregel te nemen als nu is ge-
derlands bezettingsleger en van beurd? Natuurlijk, het is 'n preltig
8-nel om. eens van zich afgebe?
en bepleitte op grond hiervan op
zegging van de Unie. Geen vrien-
ziet. Op 17 Augustus, toen presi
dent Sukarno sprak, dreigde een
communistische greep naar de
macht. Er werden tijdig krachtige
zelfbeheersing opbrengen. Wèl be
denken dat de Indonesische repu
bliek een jonge staat is en dat wel
eens andere maatstaven moeten
ten te hebben, maar een regering
zal zich toch altijd ter dege die-
delijke en, naar gangbare Wester- nen af te vragen 0f men daar_
se opvattingen, voor een staats- - -
hoofd nauwelijks toelaatbare taal,
iiiuviii.. ui nviuvil 11JUI& JVlOLllll^C ,1,
maatregelen genomen en de rust w<?rde'1 aangelegd, dan dc by ons
werd niet verstoord. Maar men Sebruikelijke.
dient in Nederland te begrijpen,
spel gespeeld. Stel, dat het ant
woord uit Djakarta „onbevredi-
bijzonder ongelukkig, dat Juist gend" zou uitvallen, wat wil men
de dag tevoren prof. Supomo in dan? Supomo naar Indonesië la-
mede verder komt. Er wordt hier zeer de communistische pro~
naar onze mening een gevaarlijk
Zulk een houding kan op twee
erlei overweging berusten. Zij kan
NU trof het in dit geval wel
hii7r»nrt<»r nnpplnlrlrip Hot Jnict
ons land was aangekomen tenein
de informele besprekingen te ope
nen over een herziening van de
ten terugkeren zonder met hem in
overleg te zijn getreden? Dat is
ternauwernood denkbaar. Maar dachte alleen al rood aanlopen
paganda aangrijpingspunten vindt haar ontstaan danken aan een
in iedere bestaande ontevreden- wijsheid, die geboren is uit liefde
heid en hoe zeer het dus zaak is, voor Indonesië. Maar wie dit ver-
onzerzijds, te doen wat wij kun- werpt als sentimentele apenkooi
nen om deze ontevredenheid weg moge overdenken, of ook niet koel
eigenbelang tot dit inzicht leiden
kan. Wij moeten met Indonesië
tot een dragelijke verstandhouding
Er zijn lieden, die bij de ge-
itlu «.«in overeenkomsten ter R.T.C.en met waarom dan het risico gelopen, Het is uiteraard ook verleidelijk k?men. al was het alleen om de
een positie als die van de president name over de vervanging van het dat men zichzelf in een positie om het befaamde thema van het ""Warden ginds geïnvesteerd. En
van Amerika. Alvorens een en Unie-statuut door een verdrag, manoeuvreert, waarbij overwegm- afglijden in dit verband aan te °aarom Uikt 't, ook uit dien hoof-
ander uiteindelijk grondwettelijk Sinds zijn aankomst is een week
wordt vastgelegd, zal er stellig
nog menig hartig woord vallen.
Intussen is de practijk zo, dat
president Sukarno zich van tijd
verlopen, maar van besprekingen
is nog niets gekomen. Onze rege
ring heeft zeer begrijpelijk aan
stoot genomen aan de zakelijk-
gen van prestige tot een derge
lijke ontknoping zouden moeten
leiden? De reacties onder de le
den van het Indonesische parle
ment op de Nederlandse stap kun-
tot tijd rechtstreeks richt tot het woorden van de president. Zij
Indonesische volk. Meegesleept heeft in Djakarta inlichtingen ter
onjuiste en bovendien grievende nen een waarschuwing vormen.
heffen. Eén ding mag echter niet
worden vergeten: afglijden doet hij
alleen, wie zijn eigen positie on
juist beoordeelt, omdat hij het in
zicht in eigen èn anderer moge
lijkheden mist. Wie met realiteits-
- schouders ophalen over wat een
wellicht door zijn eigen welspre- zake doen inwinnen cn weigerde, man als mr Mohammed Yamin
Men kan natuurlijk hooghartig de besef een vraagstuk benadert, zal
-- bij voorbaat schatten, waar hij
overtuigd is stand te kunnen hou-
de, nodig misplaatste overwegin
gen van prestige op stal te zetten
en te laten.
Nederland heeft in Indonesië
nog kansen, naar onze overtuiging
grote kansen. Maar dan zal het in
staat moeten zijn van tijd tot tijd
blijk te geven, dat wie de oudste
is ook de wijste kan zijn.
slotte weigerde de Perzische rege
ring om tot enige overeenkomst te
geraken, die het Britse personeel
in staat zou hebben gesteld om on
der behoorlijke leiding en onder
aanvaardbare arbeidsvoorwaarden
verder te werken „De grote indus
trie staat thans stil. hetgeen voor
niemand een voordeel is en voor
Perzië een grote schadepost bete
kent".
De Engelse regering, vervolgt de
verklaring, baseert thans haar
houding op de voorlopige uit
spraak van het Internationale Hof
van Justitie. Deze beslissing gaf
onder meer aan, dat zowel de Per
zische als de Britse regering geen
enkele maatregel moesten nemen,
die beoogde te verhinderen,
dat de operatics van de maatschap
pij anders zouden worden uitge
voerd dan vóór 1 Mei 1951 en dat
de operaties van dc Anglo-Iraanse
in Perzië dienden te worden voort
gezet onder de zelfde directie als
die van vóór 1 Mei 1951.
Hel stuk wijst er dan op, dat de
Perzische regering onder interna
tionaal recht de verplichting heeft,
de veiligheid en de bescherming
van het personeel van de Anglo-
Iraanse te verzekeren cn, zo wordt
herhaald, de Engelse regering zou
verplicht zijn dc nodige maatrege
len te nemen om zelf die bescher
ming te verlenen, wanneer de Per
zische regering haar verplichtin
gen op dit stuk niet vervult. De
verklaring besluit met dank uit te
spreken aan Harriman en betreurt,
dat de houding der Perzische rege
ring een schorsen der onderhande
lingen onvermijdelijk heeft ge
maakt.
Engeland blijft echter te allen
tijde bereid om de onderhandelin
gen op de basis van de door Harri
man gevonden formule te herope
nen, wanneer er van Perzische zij
de maar enige geneigdheid wordt
getoond om de kwestie in een geest
van „goodwill" en in het licht van
de onontkoombare feiten van de
situatie te bespreken. De Engel«c
regering zal inmiddels haar actie
voor het Haagse Hof tot het ver
krijgen van een definitiev# uit
spraak voortzetten.
