DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Verwacht: f 230 millioen extra
voor defensie-orders
Hulp uit tegenwaarde-fondsen;
onze inspanning ongewijzigd
Critiek in Perzische
parlement op Mossadeq
ïieuwe beschuldigen
en strijd in Korea
ANWB-bromfietsrit met
onbekende bestemming
Twee kinderen in
zee verdronken
Australië" zegt G. F. Haspels
.Vliegende Driehoek'
uit elkaar gespat
Harriman bij
Tito
Neerstortend
zand bedelft
2 kinderen
Dode en gewonden
bij fabrieksbrand
in Zaandam
Amerikaanse
critiek op
Indonesië
irgang, no. 200 Maandag 27 Augustus 1951
^gericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330 TTitrra\ri»IV V Ho lVion o Pov Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235
lQ]c: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements» Ull0aVc. IN. V Ue IMclIWc rel S Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
DEN HAAG. In aansluiting op onze berichten omtrent een verschil van inzicht tussen
merikaansc en Nederlandse delegaties met betrekking tot de mogelijke omvang van onze
fensie-inspanning vernemen wij nader, dat de Nederlandse regering het in de regerings-
rklaring van 17 Maart genoemde bedrag van 1.5 milliard per jaar als een plafond b 1 ij f t be
houwen op grond van economische en politieke overwegingen. De Amerikanen zyn het wel
ns met de Nederlandse politieke motieven, maar menen desondanks dat economisch wel
s meer zou kunnen worden gedaan. Het standpunt van de Nederlandse regering in dit opzicht
echter onveranderd. Het is inderdaad juist, zoals wij ook reeds meldden, dat Nederland de
|.S. heeft gevraagd om een dollarhulp van 250 millioen dollar de Amerikanen daaren-
gen menen dat met 155 millioen dollar zou kunnen worden volstaan. Men kan echter deze
'dragen niet zonder meer met elkaar vergelijken, aangezien de 250 millioen van Nederlandse
jdc gevraagd was voor de termijn van 1 Januari 1951 tot 30 Juni 1952, terwijl het Amerikaanse
>orstel van 155 millioen dollar betrekking had op een Marshall-jaar, dat loopt van 30 Juni
51 tot 1 Juli 1952. Omtrent deze kwestie is nog geen beslissing gevallen.
Het laat zich aanzien, dat de be-
rekingen, die tussen Nederland en
merika worden gevoerd omtrent
n bedrag van 230 millioen gulden
t de tegenwaardefondsen ten bc-
ieve van additionele militaire pro-
ictie in Nederland, binnenkort met
icces zullen worden bekroond. De
ders ten bedrage van 230 mil-
>en aan de Nederlandse industrie
n niet in één jaar af te wikkelen.
>n ruwe taxatie is. dat van 1 Juli
51 tot 1 Juli 1952 voor ongeveer
100 millioen orders zouden kunnen
worden gegeven. Men moet bij deze
kwestie dus wel goed in het oog
houden, dat een eventuele additio
nele productie van 100 millioen niet
komt ten laste van de begroting,
maar uitsluitend wordt gefinancierd
uit tegenwaardegelden.
Er zit in deze hulp uit tegenwaar
defondsen nog een boekhoudkundi
ge ..overloop" van ongeveer 50 mil
lioen. Het is dus inderdaad mogelijk,
dat in het komende begrotingsjaar
et 831 emigranten aan boord
het s-s. Zuiderkruis Zondag-
vond uit Amsterdam vertrok-
en. De Zuiderkruis is het eer-
e emigrantenschip dat recht
reeks via het Panamakanaal
iaar Nieuw-Zeeland vaart. De
ioge Commissaris van Nieuw-
'eeland in Engeland, de heer
V. J. Gordan wenste de vcr-
rekkenden een goede reis. Voor
iet schip vertrok ging hij met
ie kapitein nog even in de kin
derkamer kijken.
jMONSTER Zaterdagmiddag zijn
in het Monsterse strand twee ze-
njarige kinderen verdronken bij
■t zwemmen in zee. De twee kin-
ren. B. Witvoet uit Ermelo en het
laldwijkse meisje M. Petri, waren
tmen met een geleide naar het
and gegaan, maar waren iets eer-
r in het water dan de overige
milieleden. Reeds direct wierp een
•lf de kinderen om. Het toepassen
in kunstmatige ademhaling op de
ingespoelde lichamen baatte niet
;eer.
behalve de op de begroting te vote
ren 1500 nullioen nog 150 millioen
aan militaire gelden zullen worden
uitgegeven.
Het is echter duidelijk dat men
hier niet van een verhoging van de
Nederlandse defensie-inspanning tot
1650 millioen kan spreken, in zover
re de toegevoegde 150 millioen af
komstig zijn uit tegenwaardegelden.
Het is intussen de wens van de
Nederlandse regering, dat de even
tuele additionele militaire hulp ad
230 millioen uit tegenwaardegelden
tot dit bedrag zal blijven gelimi
teerd: dit in verband met het even
tuele inflatoire effect dat besteding
van deze gelden kan hebben.
Naar aanleiding van de monetaire
positie van Nederland is men in
Haagse kringen de mening toege
daan. dat, sinds Mei uit de week
staat van' De Nedcrlandsche Bank,
een stabiliteit in onze monetaire re
serves blijkt. Dit betekent echter
niet, dat de toestand reden tot ver
heugenis geeft. In de Nederlandse
toestand zitten vooral twee zwakke
plekken.
De eerste is het nog steeds be
staande tekort in het goederenver
keer met de Verenigde Staten.
Hoewel de inkomsten in dollars
de laatste jaren zijn gestegen zal
hier toch een tekort aanwezig blij
ven. In dit verband realiseert men
zich dat Nederland nog moet kun
nen bouwen op een zekere mate
van Marshall-hulp.
De tweede zwakke plek zit zon-
GOEDE RAAD AAN EMIGRANTEN
„Neem geen huizen mee naar
Mensen steken laatste centen in woning
die nooit zal worden opgetrokken
SCHIPHOL. „Voor emigranten naar Australië heb ik slechts één goe
de raad: neem geen huis mee, als je niet weet in welk deel van het land je
terecht zult komen. En als je het weet. zorg er dan voor. dat zo'n huis aan
alle gestelde eisen voldoet", aldus de heer G. F. Haspels, een der leden van
een commissie van het Bouwcentrum, die een uitvoerig onderzoek naar
Australische bouwvoorschriften instelde, en Zondagavond in ons land
terugkeerde.
der twijfel in ons tekort bij het
handelsverkeer met België. Men is
geneigd hier een verband te leg
gen met een eventuele mogelijk
heid tot opgeven, van de liberali
satie.
Aangezien de Nederlandse rege
ring zich wel bewust is van de
gevaren die op dit gebied schuilen,
kan men aannemen dat op korte
termijn maatregelen zijn te verwach
ten.
Weer een slagschip der
VS in dienst gesteld
NEW YORK De ..Iowa", een
van de grootste slagschepen in de
wereld, welke deel uitmaakte van
de Amerikaanse „Mottenballenvloot"
is weer in actieve dienst gesteld.
Dit was reeds eerder het geval met
de „Missouri", „New Jersey" en
„Wisconsin", die eveneens opgelegd
waren.
Harriman heeft nog altijd hoop
op een accoord
TEHERAN. In het parlement heeft Zondag dc afgevaardigde Imami,
een man van grote invloed, een scherpe aanval gericht.op premier Mos
sadeq wegens het mislukken van de oliebesprekingen met Engeland. „Wij
hebben onze olie genationaliseerd om een einde te maken aan onze armoede
en niet om onze onafhankelijkheid in gevaar te brengen," zei hij. „Hadden
wij geweten, dat ons optreden het land naar de ondergang kan leiden,
dan zouden wij er nimmer toe over gegaan zijn." Op deze uitspraak volgden
kreten van „verrader" van de kant van aanhangers van Mossadeq. die zelf
niet aanwezig was. Tenslotte werd Imami gedwongen te zwijgen. Toen een
ander lid van de oppositie, Sadri. Mossadeq's beleid eveneens critiseerdc,
verlieten vele aanhangers van de regering de zaal, zodat de vergadering
onder tumult moest worden verdaagd, omdat het quorum niet meer aan
wezig was.
Hij zag in Australië veel ellen
de met huisjes die door immigran
ten werden ontscheept. Zeer velen
zitten daar met ettelijke kubieke
meters rommel, waarvoor krach
tens de Australische voorschriften
geen vergunning tot bouw kan wor
den verleend. Dergelijke mensen
raken hopeloos in de knoop.
„Vergeet niet," aldus dë heer
^JTOKIO. De communisten putten zich uit in steeds weer nieuwe be
schuldigingen aan het adres der geallieerden. Voor Zaterdag en Zon
ing bestaat het lijstje uit: 1. Een groep Amerikaanse en Zuid-Koreaanse
Rchercheurs drong in burger de Panmanjim-sector van de neutrale zone
fcn Kaesong binnen om de communistische militaire politieagenten te
iTermoordcn". Zjj werden echter verdreven. 2. Zeven Amerikaanse vlieg-
fcigen zün het gebied van Kaesong binnengedrongen; geen verdere bjjzon-
"{erbeden; 3. Amerikaanse vliegtuigen zijn de Chinese kustgebieden van
provincies Kiangtse, Sjantoeng en Tsjckiang binnengevlogen.
Communistische troepen hebben
ten noorden van Janggoe. na ge
vechten die de gehele dag duurden,
enkele kleine penetraties in de ge
allieerde stellingen bereikt. De lucht
macht van de VN zette haar aan
vallen op communistische verbin-
dings- en aanvoerlijnen in West-en
Noord-West Korea voort.
Op verscheidene punten van het
front schijnen de communisten hun
troepen dichter bij de stellingen van
de VN-troepen te brengen.
Ons nieuwe feuilleton
„De schuldeloze
bloem"
„Schijn als de schuldeloze
bloem, maar wees de slang er
onder," die woorden van lady
Macbeth koos Charlotte Arm
strong als ..Leitmotiv" voor het
aardige detective-verhaal, dat
z\j onder de titel „De Schulde
loze Bloem" schreef, en waarvan
tcij morgen de publiciteit als
feuilleton beginnen. De scherp
zinnige speurder, die het moord
mysterie tot oplossing brengt,
noemde z\j MacDougal Duff, naar
w man, die ten slotte Macbeth
verslaat.
Maar daarmee houdt ieder ver-
tnd met Shakespeare's beroemde
rama op. Het is een bijzonder
'ucntige geschiedenis, waarvan
r°U u de komende weken elke
wond een stukje bieden. U zult
y°°ral de kinderen Moriari-
\n jUt- tweehng Diana en
Tntf' Margaret, Rosamund
in j en in hun zoge-
upü" ,P°Oingen om de detecti-
rn„. 2l^n WeTh te helpen, amu-
4^2, l!,n(len Drie van Charlotte
i&hlf1?01198 kinderen dienden de
nrUfster als voorbeeld,
J
Snelheid groter dan die
van het geluid
STANSTED (Engeland) Een
straalvliegtuig, gebouwd voor snel
heden groter dan die van het ge
luid, waarmee proeven werden ge
nomen, is Zondagavond boven Stan-
sted Airport in de lucht openge
barsten. De piloot, D. P. J. Broom-
field, stierf onmiddellijk. Het vlieg
tuig. een Handley Page 88 „Vliegen
de Driehoek", spatte letterlijk uit
elkaar. Ooggetuigen verklaarden,
geen explosie of ander geluid te
hebben gehoord. Het vliegtuig
scheurde open en viel in duizenden
stukjes uiteen.
Haspels, „dat bij wijze van spre
ken iedere streek in Australië een
ander klimaat heeft en dat je ten
slotte geen Spaans huis in Zweden
kunt plaatsen. Iedere stad of streek
van het Australische Gemenebest
heeft zijn eigen voorschriften en
aaaraan moet men zich houden.'
Indien de emigrant dus nog niet
weet, waar hij zich in Australië zal
vestigen, dan moet hij pertinent
geen huis meenemen. Is hij een
maal gevestigd dan kan hij des
noods een huis in Nederland be
stellen, dat aan de eisen van wet
geving en klimaat in zijn woon
plaats is aangepast.
Nogmaals: „Laat emigranten op
passen met het meenemen van
huizen. Ik heb werkelijk ten hemel
schreiende toestanden gezien. Veel
al gevolgen van ondeskundig knoei
werk en goedgelovigheid van men
sen, die hun laatste centen in een
„huisje" staken, dat nooit op Aus
tralische bodem zal staan."
Vice-premier Fatimi heeft Zater
dag op een persconferentie verklaard,
dat tengevolge van het afbreken der
besprekingen met Engeland het Per
zische volk voor economische moei
lijkheden komt te staan, die o.m.
belasting-verhoging noodzakelijk
zullen maken. De regering overweegt
voorts nieuwe bepalingen omtrent
de in- en uitvoer en nieuwe douane
tarieven.
Zondagavond had het Britse, In
diase en Pakistaanse personeel de
olievelden verlaten en wachtte in
Abadan op verdere evacuatie.
Officieel heeft de Perzische olie-
raad uit naam van de Perzische Na
tionale Oliemaatschappij het beheer
over de installaties overgenomen.
Van een daadwerkelijke overneming
werd echter niets gemerkt.
Onze correspondent te Londen
seint:
Harriman is gisteravond hier op
London Airport aangekomen, waar
hij door minister Stokes ontvangen
werd. Na zijn ontvangst verklaar
de Harriman tegenover de pers, dat
hij gelooft, dat de grondslag voor
een regeling aanwezig is en dat hij
hoopt, dat de besprekingen hervat
zullen kunnen worden in omstan
digheden. waaronder er een prac-
tische discussie van de thans nog
onopgeloste problemen kan plaats
vinden.
De berichten uit Washington, dat
de Amerikaanse regering zou over
wegen om als hoofd van de raffi
naderij in Abadan een neutraal
technicus bijvoorbeeld een Ameri-
Eén der tien verdachten uit het
complot om koning Abdoellah
van Transjordanië te vermoor
den, welke politieke moord eni
ge weken geleden in Oud-Jeru-
zalem helaas volvoerd is. nl. dr
Meusa el Hoesseini, een neef
van de ex-moefti van Jeruza
lem, betoogt in een der laatste
zittingen voor de rechters dat
hij onschuldig is en van niets
heeft afgeweten.
Voor deze Meusa el Hoesseini is
vrijspraak gevraagd. Vijf van
de andere beklaagden hoorden
doodstraf tegen zich eisen; vier
krijgen vrijheidsstraffen welker
omvang nog niet is vastgesteld.
De verdedigers betwistten de
bevoegdheid van het Hof en
noemden de hoofdgetuige een
misdadiger.
kaan voor te stellen, zijn hier niet
bepaald in goede aarde gevallen.
Minister Stokes zeide op het vlieg,
veld tegen een verslaggever van
de News Chronicle, dat „hier geen
sprake van was."
ANKARA Dc Perzische gezant
Sayed, die tweemaal minister-pre
sident van Perzië was, is naar Tehe
ran teruggeroepen.
Iels hogere
temperaturen
Weersverwachting geldig van
1 Maandagavond tot Dinsdag- E
avond:
=3 Aanvankelijk wisselende be- g
S wolktng met vanavond nog en-
g kele buien. Morgen later op de
p dag weer toenemende bewol- if
j§ king met een kans op regen. M
g Matige tot vrij krachtige Zuid- I
ig Westelijke tot Zuidelijke wind.
g Iets hogere temperaturen.
1 28 Augustus Zon op 15 u 43 m
onder 19 u 39 m; Maan op 0 u 33 c
3 m onder 18 u 23 m.
^^iiL,(QniuniiicinRin]cansMnüiDiRiriEiPoiQf;nniJininni[Ujijitn^F.'iii^^
Half Safe („half veilig") de
amphibische jeep die zowel te
water als te land wonderen kan
verrichten, heeft weer van zich
doen spreken door Zondag bij
ongunstig weer van Calais via
dc Goodwins naar Deal tc stam
pen en te rollen. Aan boord be
vonden zich de 34-jarige me
vrouw Elinor e Carlin (zij wil
net aan land springen), echt
genote van de Australiër Frede
rick Carlin die een jaar geleden
met dc Half Safe van Nova
Scotia de Atlantische Oceaan
overstaken bij xoijze van huwe
lijksreis. Die Oceaantocht van
Juli '50 noemden zij een peule
schilletje toen zij te Deal land
den en zich de verschrikkingen
te binnen ricpjtn die het Ka
naal hun en hun medepassagier,
Theo Dcfresne, had berokkend.
Uitgeput en zeeziek kroop zij
ogenblikkelijk in bed in een
hotelletje
Valse bankbiljetten van
250 in omloop
(Van onze correspondent)
MIDDELBURG In de afgelo
pen dagen zijn op Walcheren
enige malen valse muntbiljetten
van f 250 ontvangen. Men ver
moedt. dat deze biljetten uit Bel
gië afkomstig zijn.
Eens over middelen om
oorlog te voorkomen
BLED Ijoeco Slavic). Op een
persconferentie naar aanleiding van
zijn besprekingen van Zaterdag
met maarschalk Tito en do voor
naamste leden van het Politburo,
die 5 uren duurden, heeft Harri
man gisteren verklaard, dat hU en
maarschalk Tito liet er over eens
zün. dat de zekerste weg voor
het vcrmüden van een oorlog de
ontwikkeling is van de militaire
kracht van beide landen, Joego
Slavic en de Ver. Staten. Tlto en
Harriman waren voorts eens
geweest over een ander bclangrük
punt. Dat namclük een van de
grootste oorlogsgevaren gelegen
i' in de foutieve taxering door het
Kremlin van de reactie der Wcstc-
lüke landen, in het bijzonder van
dc Ver. Staten, op locale agressies.
De beide staatslieden hadden
natuurlijk de tactiek van het
Kremlin en van Stalin besproken.
„Het viel mij op. hoezeer onze
meningen overeenstemden," aldus
Harriman.
Hij weigerde te verklaren of de
kwestie van Joego Slavic's even
tuele lidmaatschap van het Atlan
tische defensiestelscl was bespro
ken.
Harriman zeide ten slotte, dat
Joego Slavic nog dit jaar extra
steun zal nodgi hebben. „Een be
langrijk bedrag voor de uitbrei
ding van zijn defensie-industrie!"
zoo verklaarde hij.
KERKRADE Zaterdagmiddag
speelden een aantal kinderen in
een zanderij aan de spoorlijn
SchaesbergEygclshoven. Dc af
graving. die ongeveer 20 meter
hoog was en 25 meter breed, was
vermoedelijk ondermijnd door de
regens van de laatste tijd. Een ge
weldige massa zand schoof plotse
ling omlaag cn bedolf dc elfjarige
G. Huisman en de dertienjarige J.
Huisman, afkomstig uit Rotterdam,
die met hun moeder bij familie in
Schaesberg logeerden. De kinderen
moeten onmiddellijk gestikt zijn.
Het duurde enige uren voordat zij
uitgegraven waren.
Ook Wegenwacht
rijdt mee
(Van onze verkeersredacteur)
„De A.N.W.B. heeft een verras
sing voor U". Met die zin heelt
deze Bond reclame gemaakt voor
een toeristisch evenement: de eer.
ste A.N.W.B.-bromfictstocht met
onbekende bestemming door een
gedeelte van Utrecht, Zuid-Holland
en Noord-IIolland, welke Zaterdag
of Zondag gereden kon worden.
Een verrassing waar de A.N.W.B.
en speciaal de samensteller van de
tocht voor gezorgd had. was het
parcours, dat liep langs prachtige
wegen rondom de stad Utrecht,
welk in vele gevallen met de auto
niet of nauwelijks te berijden wa
ren.
De A.N.W.B. betreurt het. aldus
ir. C. A. Kijsten, chef van de ver-
keersafdeling, dat bij sommige ty
pen bromfietsen de mogelijkheid
ontbreekt om tijdens het rijden de
motor te ontkoppelen Verder be
pleit de Bond de verplichte aanwe
zigheid van twee remmen, die ook
bij nat weer een goede remvertra-
ging waarborgen.
Tenslotte propageert de A.N.W.B
de gedachte om alle bromfietsen te
verwijzen naar de rijwielpaden.
Natuurlijk reden op het parcours
van de bromfictstocht enkele we
genwachten.
De verrassing was, dat voor het
eerst de Rotterdamse wegenwachtei
Rook meereed op zijn scooter met
zijspan.
ZAANDAM. Omdat een reini
gingsmiddel ontplofte waarmee tien
arbeiders een vloer schoonmaakten,
ontstond Zaterdag brand in de
verffabriek van P Schoen en Zn
te Zaandam. De arbeider W. Dijk
stra werd gedood. Zeven personen
konden via de brandladder de uit-
gane bereiken, twee arbeiders, die
bij de lift stonden, vluchtten in de
lift. Zij schijnen daarbij de deur
niet volledig gesloten te hebben,
waardoor de lift halverwegen de
vijfde en vierde etage bleef han
gen, terwijl de fabriek in brand
stond In hun angst hebben zij
daarna tegen de deur gebonsd,
waardoor deze ontzet werd.
Hun toestand was Zondagavond
nog zorgwekkend.
De bromfietsers die het afgelo
pen weekend meereden in de
eerste ANWB-bromfietsrit-met-
onbekendebestemming, bestu
deren enen goed hun aanwijzin
gen en de paddestoel voor ze
verder gaan. Ongeveer driehon
derd bromfietsers namen aan
deze tocht deel.
NEW YORK De „New York
Times" van Zondag levert critiek op
Indonesië voor het willen beëindi
gen van de Nederlands-Indonesische
Unie. „De tragedie in deze toestand
is niet zuiver de wrijving tussen de
Indonesiërs en de Nederlanders,
doch het beëindigen van wat mis
schien een waardevol experiment
had kunnen zijn in de internatio
nale betrekkingen, voordat dit een
eerlijke kans kreeg", aldus het blad.
„Er leeft in dit land veel sympa
thie voor het vuur van jong natio
nalisme, zoals dat van Indonesië,
doch er moet ook het gevoel be
staan, dat niet al zijn uitingen ver
standig zijn." „De plannen voor een
federatie werden van het begin af
door de republiek gesaboteerd".
„Ongelukkigerwijze zullen degenen,
die op dit punt werkelijk schade
lijden, niet de Nederlanders, doch
de Indonesiërs zijn". „De jonge re
gering heeft op alle gebied hulp
nodig. Zij zou voordeel kunnen be
halen van een nauwe verbondenheid
met de bronnen van welvaart en
bekwaamheid, die beschikbaar zou
den zijn in de Unie. Zij zou ook
kunnen profiteren door een reputa
tie van gematigdheid en goed ver
trouwen Dergelijke zaken verwer
pen terwille van een twijfelachtige
eis inzake West-Nieuw-Gulnea lijkt
veel op het opgeven van de hoofd
zaak terwille van bijzaken", aldus
de New York Times.
LONDEN De minister van De
fensie, Shinwell, is hier Zaterdag
j aangekomen. Hij zeide in Nederland
een zeer aangename vacantie te
hebben doorgebracht.
ROME. De Italiaanse regering
heeft Zaterdagavond de sluiting be
volen van veertien door de commu
nisten georganiseerde zomerkampen,
waarin ongeveer 1.500 jongens en
meisjes van drie tot vijftien jaar
waren ondergebracht. Als officiële
reden voor de sluiting wordt opge
geven. dat de kampen goede hygië
nische en andere faciliteiten mis
ten en dat politieke propaganda
werd gevoerd De kampen zouden
ook „in moreel opzicht verwerpe
lijk" zijn.
