Hindoe-Javaanse beeldhouwkunst
in Leiden te zien
„Onschuld" (pleiter)
„Onkruid" (de Staat)
Tweehonderdvijftig
atoombommen per
jaar er bij
Leraren RHBS congresseren
Loonslaeliters in
Utrecht staken
KERKNIEUWS
SCHEEPSTIJDINGEN
BEURS VAN NF.W-YOII
ham f.
4
Dinsdag 28 Augustu, J
Beelden van Tjandi Singasari stille getuigen
van oude, respect-afdwingende beschaving
T\ E GESCHIEDENIS van de mensheid geeft, voorzover men zich be-
■*-' paalt tot de politieke gebeurtenissen zoals te doen gebruikelijk
is), dezelfde verschijnselen te zien over de gehele wereld en in alle
tijden. Het doet er weinig toe, of men zich bezig houdt met grote
wereldrijken, zoals het oude Egypte, Rome of China of met kleinere
staten, de geschiedkronieken maken melding van oorlogen, van
machtsontplooiing of verval, van binnenlandse intriges en strijd om de
hegemonie. Volkeren trachten elkaar te verdringen of te overheersen,
machtige heersers volgen elkaar op. of zij worden door concurrenten
of door republikeinse regimes van de troon gestoten. Het is het relaas
van een immer voortdurende strijd om de macht, en om de materiele
voordelen, die uit die macht voortvloeien. Doch naast die strijd, wer
den de volken ook in beslag genomen door hogere aspiraties. Zij had
den een wereldbeschouwing, een geloof, dat zin moest geven aan het
leven, zowel van de groten en machtigen als van de kleinen en nede-
rigen. Het verhaal daarvan staat geschreven in steen.
Nandi, de heilige stier, het rij
dier van Qiwa
Over de gehele wereld verspreid
staan bouwwerken of de ruïnes er
van, stille geheimzinnige getuigen
van oude beschavingen, die door
het geduldig onderzoek der geleer
den zijn gaan vertellen wat die
vroegere mensen waren, wat zij
dachten en geloofden. Ook op Java,
in de bergen en in de hoogvlakte,
overwoekerd door de tropische
vegetatie, vervallen door de tijd of
door de moedwillige vernieling van
mensen, zijn vele van zulke stille
getuigen gevonden. Tempelgebou
wen zijn het bijna altijd, omdat de
mensen alleen voor hun heilig
dommen duurzaam materiaal ge
bruikt hebben.
Tempelstad uit 13e eeuw
Als men van een Javaanse tem
pel spreekt denkt bijna iedereen
direct aan de Baraboedocr,, het
grootste en meest beroemde, doch
niet meest typische, van Java's
heiligdommen (Een tempel is dit
bouwwerk trouwens ook niet). Die
andere Javaanse tempels, tjandi's
geheten, hebben een geheel andere
constructie, zijn veel kleiner dan
de Baraboedoer, doch zijn soms tot
cen groots, samenhangend complex
verenigd. De resten van zo'n tem
pelstad zijn ook gevonden te Sin
gasari, ééns (van 12221292 n.C.)
hoofdstad van een Oost-Javaans
rijk. gesticht door een avonturier,
die het van struikrover tot koning
wist te brengen. Veel is er niet van
de oude glorie overgebleven.
Slechts één gebouw, de z.g.n. To
rentempel is voldoende bewaard
gebleven om geheel gerestaureerd
te kunnen worden. De beelden die
aan deze tempel behoord hebben,
zijn voor een deel, in het begin van
de 19e eeuw naar Nederland ver
zonden en zijn nu te zien in het
Rijksmuseum voor Volkenkunde te
Leiden.
Zoals de meeste Javaanse tem
pels, was die te Singasari gewijd
Ban Ciwa. Het Ciwaïsme is de
vorm van het Hindoeïsme (Brah
manisme) waarbij van de Drie-
eenheid: Brahma, Wishnoe, Ciwa,
de laatste als oppergod vereerd
wordt. Dat nam niet weg dat op
.Java ook andere sekten, evenals
het Boeddhisme officieel erkend
werden, zonder dat dit tot strijd of
onverdraagzaamheid aanleiding
gaf. Kenmerkend voor het Hin
doeïsme zijn de vele verschijnings
vormen van de godheden, die ver
schillende activiteiten of eigen
schappen symboliseren.
Voorstellingen van de
Godheid
Ter weerszijden van de ingang
van Tjandi Singasari. waren in
nissen de poortwachters opgesteld,
voorstellingen van Ciwa en wel als
Mahadewa (grote God) in zijn
twee-armige gedaante, Nandi
Cwara genoemd en als Mahakala,
de vreesaanjagende Verdelger. In
de drie zijkapellen die aan dé an
dere zijden van het vierkante
grondplan gelegen waren, stonden
de beelden van Bhatara Goeroe,
Ciwa als goddelijke leraar, van
Doerga, Ciwa's gemalin voorgeateld
in haar strijd met een demon en
van Ganega Ciwa's zoon in zijn
olifanten gedaante. Op het terras
Vóór de tempel, of anders in een
afzonderlijk tempeltje in de nabij
heid, heeft het beeld gestaan van
de heilige stier, Nandi. Ciwa's rij
dier.
Behalve de Bhatara Goeroe, zijn
al deze beelden in het Leids mu
seum opgesteld. De verheven rust
van de godengestalten maakt zelfs
in de nuchtere museumzaal een
diepe indruk. Vooral de beide
beelden van de Ganega en de Nan
di zijn naar mijn mening bijzonder
fraaie voorbeelden van de Hindoe-
Javaanse beeldhouwkunst. De Ja
vaanse kunstenaar, heeft, evenals
zijn Voor-Indische leermeesters,
vastgehouden aan bepaalde types
voor de verschillende aspecten van
de godheden. De voorschriften die
bestonden omtrent de wijze waar
op de goden moesten worden voor
gesteld en omtrent de traditionele
attributen en symbolen, hebben de
kunstenaars nooit in hun verbeel
dingskracht geremd.
Majesteit en ver
trouwelijkheid
Toch lijkt het mij, alsof in de
voorstelling van Ganeea, de olifant
en van de stier, nog een ander ele
ment tot uiting komt. Hier had de
beeldhouwer te doen met de, hem
uit eigen omgeving goed bekende
dieren. Zijn beelden hebben alle
majesteit, die van een heilige voor
stelling verwacht kan worden,
doch tevens gaat er een sfeer van
vertrouwelijkheid van uit, een
warmte en innigheid, die de ande
re godengestalten missen. Men
krijgt de neiging de Nandi op de
machtige schoften te kloppen, zijn
huid te aaien. Dit dier heeft niet
alleen een symbolische betekenis,
het heeft een eigen leven. Dat is
bereikt zonder bedrieglijk natura
lisme.
Het is niet de getrouwe naboot
sing van het levende dier, die zo'n
indruk maakt, doch het feit dat de
kunstenaar de gevoelens, die het
sterkst in hem leefden in dit beeld
tot uitdrukking kon brengen. Voor
hem was de Nandi tegelijk eerbied
wekkend en vertrouwd en zo is het
beeld ook geworden: Machtig en
zachtmoedig, indrukwekkend als
een godheid en toch ook gewoon
lief. als een huisdier kan zijn. Welk
een aanblik moet hij opgeleverd
hebben op zijn oorspronkelijke
plaats, voor de tempel, onder de
tropische hemel!
Ook de Ganega ademt eenzelfde
geest. De zwaarlijvige gestalte,
met zijn vier armen en de olifants-"
kop, die zonder nek tussen de
schouders gedrongen zit, is mon
sterlijk en toch tegelijkertijd ont
roerend en kinderlijk hulpeloos. De
doodskoppen van de troon waarop
Aristo in kort geding:
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG „Deze vereniging
wordt met strikt eerlijke middelen
gedreven. Ik kan met de beste ge
tuigen aantonen dat in Aristo niet
geknoeid wordt," aldus sprak gis
teren de Haagse procureur, mr S.
van Oven, tijdens de behandeling
van het kort geding, dat hü namens
de speelclub „Aristo'' aanhangig
heeft gemaakt tegen de staat.
Mr Van Oven begon er op te
wijzen dat hier naar de mening van
velen een besloten club in haar
bewegingen wordt belemmerd. „Het
recht van vergaderen wordt door
de grondwet nadrukkelijk erkend."
Mr Van Oven wees er bovendien
op dat de in verzekeringstelling
niet in het belang van het onder
zoek kon zijn, omdat de zaken
reeds bij de rechter in behandeling
zijn. Hij zeide:
„Men wilde Aristo uitroeien
maar de grenzen van het toelaat
bare zijn overschreden."
Aan het slot van zijn betoog leg
de hij de statuten en het huishou
delijk reglement over. Onder grote
hilariteit las de president een deel
van de doelstelling voor: het aan
kweken van sociaal gevoelen en
saamhorigheidsgevoel.
„Valt daaronder nog iets anders
dan hazard en zo?'* wilde de presi
dent daarop weten.
Mr Van Oven: „Er werd ook wel
geschaakt. en er werden lezin
gen gehouden" en fta een korte
aarzeling voegde hij er onder da
verend gelach aan toe: „Niet vaak,
hoor!"
Voor de Staat kreeg daarop mr
Hogewegen het woord. Deze wees
in het begin van zijn betoog op
arresten van de Hoge Raad van
1907, 1908 en 1910.
„Na de bevrijding is het onkruid
weer opgeschoten."
Met nadruk wees hij er op dat
volgens de wetgeving het justitieel
beleid niet door een rechter in kort
geding mag worden doorkruist.
„Naar mijn mening is de president
in deze onbevoegd," aldus mr Ho
gewegen.
Met klem wees hij daarbij op het
gevaar van de speelclubs waarbij
hij o.m. sprak over chantage-moge-
üjkheden.
De president bepaalde de uit
spraak op as. Zaterdag.
Amsterdamse Effectenbeurs
I Act. Obligaties 24/8
Staatsl ad luuO
271$ Ntet-aet. ObL
Staatsleningen
hij zit, de schedels van zijn tiara
en andere sieraden, wijzen op zijn
afstamming van Ciwa, de vrese
lijke Vernietiger. Doch ondanks
deze attributen ziet Ganeca er niet
vreesaanjagend uit, hij is immers
tevens de God van de Wijsheid,
van Kunsten en Wetenschappen.
Maar vooral treft ook bij hem
weer de uitdrukking van de kop,
van het dier. dat schuldeloos is en
daardoor zo vertederend.
Als de afgezanten van een oude
en verre beschaving kunnen deze
Javaanse beelden, ook in de hun
vreemde omgeving een vruchtbare
taak vervullen door begrip en res
pect te vragen voor het volk dat
hen heeft voortgebracht.
R. E. PENNING
NEW YORK. De V.S. vormen
per jaar een voorraad van onge
veer 250 atoombommen. aldus
heeft de voorzitter van de Ame
rikaanse commissie voor atoom
energie, Gordon Dean. in een ex
clusief interview met Stephen
White van het Amerikaanse week
blad „Look" verklaard. Volgens
„redelijke schatting" zou het aan
tal in voorraad opgeslagen atoom
bommen in de komende twee of
drie jaar „verdubbeld of verdrie
dubbeld" worden, aldus had Dean
verklaard.
Volgens Dean zijn de atoombom
men, aan de vervaardiging waar
van de V.S. bezig zijn in ontwerp
aanzienlijk verbeterd en belangrijk
krachtiger dan die in de tweede
wereldoorlog werden gebruikt. De
bommen werden meer „op in
dustriële, dan op laboratorium-
basis vervaardigd".
Zondagsvlieger wist niet
hoe hij moest landen
KAAPSTAD. Op het vliegveld
alhier „leende" Zondag een jongen
van zeventien jaar, die dikwiils als
passagier de lucht in geweest was,
een sportvliegtuig. Hij steeg op,
maar toen hij wilde landen, bleek
hij dit niet te kunnen. Twee uur
lang bleef hij rondjes maken boven
het vliegveld en wierp toen ten
einde raad boodschappen uit. waar
in hii om hulp verzocht. Daarop
steeg een ander vliegtuig op. welks
piloot een schoolbord buiten boord
hield, waarop in grote letters was
vermeld, wat hii moest doen om te
kunnen landen. De jongen wist een
geslaagde landing uit te voeren.
Hij had echter een zenuwschok ge
kregen en moest in een ziekenauto
naar huis worden gebracht.
Vier Tsjechen gevlucht
naar West-Duitsland
in vliegmachine
MüNCHEN. - Van ofticicle
Amerikaanse zijde is medegedeeld,
dat een eenmotorig Tsjecho-Slo-
waaks vliegtuig, waarin zich twee
mannen en twee vrouwen bevon
den. Zondag op het Amerikaanse
militaire vliegveld van Coburg, in
Beieren, is geland De Tsjechen
verklaarden om politieke redenen
naar West-Duitsland te zijn uitge
weken. Het vliegtuig is eigendom
van het Tsjecho-Slowaakse mini
sterie van Landbouw. De inzitten
den hadden vergunning weten te
krijgen om het toestel te mogen
gebruiken door voor te wenden dat
zij anti-insecten poeder boven te
velde staande gewassen moesten
uitstrooien.
Maandagmorgen zijn dc loon-
slachters op de Gemeentelijke
Slachtplaats te Utrecht. 35 man, in
staking gegaan. Dit conflict is ont
staan na onderhandelingen die al
langer dan een jaar hebben ge
duurd.
1-Iet conflict loopt tussen de
Grossiers en Slagerspatroons ener
zijds en de loonslachters ander
zijds. Het gaat dus in zoverre bui
ten het abattoir om. De loonslach
ters, eisen dat de grossiers en pa
troons 20% van het loon als sociale
lasten voor hun rekening nemen.
De andere partij wil niet meer
betalen dan 10%.
De bedrijfsunie van arbeiders in
voedings- en genotmiddelen, waar
in arbeiders van alle richtingen
verenigd zijn, staat volkomen ach
ter de stakers.
De grossiers blijven tot onder
handeling bereid. De loonslachters,
die aanvankelijk hun eis tot 15%
hebben teruggebracht, eisen thans:
alles of niets.
Hedenochtend is begonnen de Al
gemene Vergadering van de Vereni
ging van Leraren aan Rijks Hogere
Burgerscholen in het conferentie
oord „De Grasheuvel" te Amers
foort.
Deze vergadering zal twee dagen
duren. De bijeenkomst van heden
droeg een huishoudelijk karakter.
Behalve dc interne verenigings
aangelegenheden werden ook behan
deld voorstellen, die zich bezighou
den met de verhouding tot andere
organisaties van hen, die bij het on
derwijs werkzaam zijn of van zulke
verenigingen, die bepaalde ambte
naren in overheidsdienst omvatten.
Ook kwamen aangelegenheden ter
sprake, die liggen op het terrein der
materiële positie van de leraren aan
de Rijks Hogere Burgerscholen.
Morgen zal de vergadering in
openbare zitting bijeenkomen. Na de
openingsrede door de voorzitter, be
handelt de heer drs. J. Scheltens te
Middelburg het onderwerp „De
Schoolpsycholoog. Voorts spreekt de
heer A. J. S. van Dam, Inspecteur
van het Gymnasiaal en Middelbaar
WOUDENBERG
Nasleep van woningkwestie
Ruim twee maanden geleden werd
hier iemand uit zijn woning gezet.
Heel veel oude rommel werd geplaatst
op het wandelpad langs de Stations
weg. zodat dit over ec-n afstand van
ongeveer 40 meter geheel versperd
was. Men vindt er een grote verschei
denheid. Nu zijn er altijd mensen die
iets, al is het nog zo tragisch, van de
komische kant bekijken. Een grappen
maker kwam juist door de grote ver
scheidenheid van voorwerpen op de
dachte er een bord bij te plaatsen,
waarop stond: „Openluchtmuseum.
Vrij entree" Het wandelpad moet cch-
cr vrijgemaakt worden en daar de
eigenaar hiervoor niet wil zorgen,
heeft Waterstaat zich met de zaak be
moeid. Alles wordt gebracht naar de
woning, die voor de eigenaar van dit
„museum" bes-chikbaar is gesteld.
Ganega, fitva's zoon in olifanten
gedaante.
Geen hulp aan zwemmers
of polo-spelers
HELSINKI Tijdens een in de
Finse hoofdstad gehouden bestuurs
vergadering van de FINA is be
paald dat generlei bijstand van wel
ke aard ook tijdens wedstrijden aan
zwemmers en zwemsters mag wor
den verleend.
Ook tijdens waterpolowedstrijden
mogen de ploegleiders geen advie
zen geven of hun spelers op andere
wijze helpen.
W „Woudenberg" kiest
nieuw bestuur
Onder leiding van de heer D. Velkcr.
voorzitter van het voorlopig bestuur,
hield de voetbalvereniging „Wouden
berg" Vrijdagavond in café-restaurant
Bellevue een vergadering. In zijn ope
ningswoord gaf de voorzitter een over
zicht van de tegenwoordige toestand
der vereniging. Ofschoon er enige op
leving te bespeuren is. liet de activi
teit nog wel te wensen over. Ook de
financiële toestand was niet rooskleu
rig. Besloten werd moeite te doen voor
het verkrijgen van een beter sportveld
en propaganda te maken voor meer
dere donateurs cn leden. Ook zal meer
aandacht besteed worden aan de trai
ning. Vervolgens werd overgegaan tot
het verkiezen van een definitief be
stuur. een elftalcommissie en een kas-
commissie Als bestuursleden werden
gekozen de heren Th J Leemans,
voorz B. Methorst. secr.. W F. Kel
derman. penningm M Hendriks en F.
Vermeulen Dc heren O. Moesbergen.
K. Velker cn W de Koning werden
benoemd in de elftal-commissie cn de
heren A. Ipenburg. J. Kramer en F.
Vcimculen in de kascommissle. Er
was voor deze vergadering veel be
langstelling.
Geslaafd
De heer H. Vermeulen behaalde
te Utrecht het diploma Practiik Stu-
cadoor. Dit examen wordt gehouden
door de Stichting vakopleiding stu-
cadoorsbedrijf.
Kerkelijk nieuws
Predikbeurt Oud Ger. Gem. op
Donderdag 30 Augustus n.m. 7 uur
Ds. Van Dijk van Capelle a. d.
IJsel.
Onderwijs te 's-Gravenhage over het
onderwerp: De Eenheid van het On
derwijs, namelijk dc samenhang der
vakken in de school.
Aan het jaarverslag over 1950
1951 van de secretaris ontlenen wij
het volgende: Geconstateerd wordt
dat de Vereniging voor het eerst se
dert 30 jaar als geheel zelfstandige
organisatie naar voren treedt. Toe
lating werd verkregen tot de Raad
van Leraren. Verder is er voorlopig
gevormd een Associatie R.L.V.—V.L.
M.O., die thans een gemeenschappe
lijke vertegenwoordiging heeft in de
Raad van Leraren en een gezamen
lijk weekblad uitgeeft.
Op 30 April 1950 bedroeg het aan
tal leden 495 en op 30 April van
dit jaar 488.
Het aantal afdelingen bleef con
stant. n.l. 44.
Het Hoofdbestuur is thans samen
gesteld als volgt: voorzitter: drs. A
S. van Dam; secretaris: N. J. Fi
scher; penningmeester: J. van Dijk;
bestuursleden: dr. J. T. Groenman,
drs. J. Scheltens en drs. G. v. Bezeij.
In het afgelopen verenigingsjaar
werden o.m. acties gevoerd ter uit
breiding van de eindexamencommis
sie tot alle docenten in de hoogste
klasse; het oprichten van Lycea,
waaraan o.m. een A.M.S. afdeling is
verbonden; wijziging van het eind
examenreglement.
„Talloze adviezen werden gegeven
en verscheiden acties gevoerd naar
aanleiding van salaris- en perso
neelskwesties".
HOEVELAKEN
Uitstapje van de jeugd
Gisteren maakten 26 leden van
de knapenvereniging met hun lei
ders de heren van Hunen en Berk
hof een jaarlijks uitstapje. Het ge
zelschap reisde per bus via Ede,
Heelsum en Oosterbeek naar Arn
hem, waar een bezoek werd ge
bracht aan het Burgersdierenpark.
In het park Rozendaal vielen
vooral de kettingbrug en de Bedrie
gertjes in de smaak. In Apeldoorn
bezocht de jeugd het Prins Bern-
harddal. Op de Solse heide
speelde men nog een pittig partij
tje voetbal.
Geitenkeuring op de
„Schothorst"
Zaterdagmiddag vond onder grote
belangstelling de jaarlijkse Geiten
keuring plaats op het landgoed de
Schothorst. De keuring ging uit
van de Geitenfokvereniging Hoog
land—Hoevelaken en Omstreken.
Als jury fungeerden de heren ir
Zwierstra, veeteeltconsulent te
Utrecht. J. Post. Eemnes en S.
Overes te Mijdrecht.
De burgemeester van Hoogland,
de heer Loumans toonde ook zijn
belangstelling. In totaal waren 38
dieren aangevoerd. De heren dr
Grashuis en Ten Culve behaalden
met de lammeren een le prijs. T.
Stam cn G. Ternaten een 2e prijs.
Bij de eenlams geiten behaalde R.
Jansen, J. Schoonderbeek en C.
Uppelschoten een le prijs. Dr Gras
huis en B. Smink een 2e prijs. Met
de oudere geiten behaalden L. van
de Vis, H. Brons, G. J. ten Culve.
D. van Beek. A. Donkelaar en G.
ter Maten een le prijs. A. Donke
laar, L. v, d. Vis, H. Tiggelave en
L. van de Vis kregen voor hun
slamboekvee een le prijs toegewe
zen. Alle deelnemers ontvingen een
prijsje belangeloos beschikbaar ge
steld door particuliere instellingen,
coöperaties en graanhandelaren.
Grootb.-Obl. 3%
Nederl. 1951 3Va
Nederl. 1948 13%)
dito 1947 (3"j 3
dito 1937 3
Doll.-len 1947 3Te
Invcst.certlf. 3-
Ned. 1962-64 z b
Ned. 1952-64 m.b.
Ned NWS C 2%
Inaië 1937 A 3
Grootboek 1946 3
Actieve Aand
C H en Ind Bk
Nat. Eandelsb
Ned. Hand mij.
Lndustr. Ondern.
Bergh's Jurgens
A.K U
Bergh's Jureens
Cclvé-Delft
Centr Suiker
Fokker
Gelder Zonen
Hoogovens
Unilever
Ned. Ford
Ned Knbelfabr.
Philips Gem. Bez.
dito Cum. Pref.
Wilt. Feyenoord
Mljnb ondc-rn.
Bllliton le
dito 2©
Petr. ondern
Dordtsche Pctr
dito Pref Aand.
K P.M
dito Onder-A.
Moeara Enim
Robberondern.
A'dam Rubber
Bandar Rubber
Dch-Batavia
Kendene Lemboe
O.-Java Rubb.
Oostk Cult. MIJ
„Serbadjadi"
ScheepvjnlJ.
H A L.
Java-C.-J.-HJn
K.N.S.M.
K.P.M.
Rott. Lloyd
Ned Sch Unie
v. Ommeren
Stv. Mij Ned.
Solkcrondern.
H.VA.
Jav. Cult. MIJ
N.-I Suiker U.
Ver. Vorst C.NL
Tabaksondern.
Dell Batavia MIJ
Dell Mij
Scncmbah MIJ.
Diversen
Muller Co.
Phil. Gl. C/a D. '51)
81 £0%
61 80
9» 98
85 84%
84% 83
67% 66 V,
83% 83%
82% 81%
52 51%
92% 91%
138% 139%
170 168%
275 179
106% 106%
123% 123
173% 174%
94
91
157 158
142 142'
234", 234',
342% 342%
212% 211
166% 267"),
125%
153 153
2597591
188% 190
264% 264%
278'.. 276
290'.. 289',.
289 289%
467 466%
102% 101
99 97%
92% 92
84 83%
32 32—
93 92%
39% 39
177 179
125
127% 129%
120% 120%
146% 145
142% 142»'.
171 176%
147 147
110% 111%
50% 50%
24 23i
158* 159*-J
Denemarken '38 4
Engeland F L 4
Pr eD G Len.
Apeldoorn 1947 3
Arnhem 1938 3
Bandoeng 1936 4
Batavia 1937 A 4
GeJderl. 1928 3
dito 20 1 1947
's-Haee 1938 3%
dito le I 1937 3
oito 1938 (3'/j i3
Gron 1938 3%
dito 1938 3
Haarlem 1928 3
Haarlem 1947 3
'S-Boseö 1938 3
lccuw. 1938 3
-elden 1947 3
N.-Holl. 1947 3
dilo le L 1938 3
dito 2e L 1947 3
Nljm 2e 1. '37 3%
R'dam le cn 3e 1.
duo le L 1938 3Va
dito 1938 3
Z Holl 3e I. '37 3
dito 2e L 1938 3
dito 1946 3
Bank- en Cr.lost
Bk N Gem '37 3%
dito '38 3
Bk Onr Z '37 4
Gem. Cr 40-j 3
Ned. Bankinsl. 4
PandbrleveD
Alg Hyp XY 3
Amst H B-XY 3%
Arnh. Hyp B 3
B.H.b. G <3%) 3
Dordr. Hyp.B 3%
Fr.G s DE-VE 3%
dito 3
Gr. HB G(3%) 3
Gron. H.b. dito 3%
S.flK.G, (3Va)3%
Hyp.b. Ncd. 3
Mij H.Cr.(3%) 3
Nat H ser. E 3%
dito Gec. (3%) 3
Ned. Hyp.B. K 3
dito serie B 3
N.W. Hyp.B. 3%
Ov. H.B G 3% l 3
Rott. Hyp.b 3%
Utr. H. ser. KL 3»4
dito Gec (3%) 3
Wtl. H£. N.O. 3%
dito (3Va) 3
dito 3
Zeeuw. Hyp.B. 3%
Zuid. H B. KL 3
Z.-H. H£. 3'a
Holl. Bank 4VS
le Ned. Sch v. 3
RotL Sch. HB 3%
Industriële Oblig.
A.K.O. 3'/a
Bergh's Jurg 3Va
Lev. Brothers 3'.a
Philips dollJ 21a
Stokvis 3'.i
Werkspoor 3Va
Cockeril 4
27/8
95
112%
82%
77%
77% 77
80
80% 80
79
79
79
79 781
791
81 80
79%
84
77%
81
96*
Bat Petr. MIJ 3%
Kon Petr Mil 3'!»
Wagons Llts 4
Deli Spoorw 3%
N.-l Spoor "37 3%
Sam Joana 4
Pr. en Gem Len.
Amst Olymp 3
Ntet-act Aand.
Bank- en Cr inst
A'dam 47i3%) 3
dito 48 <3Val 3
Kon Petr MIJ 3%
Philips Gl. S 1. 4
Amsterd Bank
Escomptobank
Holl Bank Unie
Jav Bank 500
M F N Herst E
Bank v Z Afr
■\ea Credlcfb E
Rotierd Bonk
Slavenb Bank
?urin Bank
Twenlsche Bank
Uepnifr bew etc.
Rott Bei Cons
Nieuwe Neo H b
Nth W Pac H b.
lndustr Ondern.
Alb Supertosl.
Alg Norit
Allan Co.
Alw h v Aand B
Amst Ballast My
Bergh Pap fabr.
Breda Mach.fabr.
Euhrmann's Pap.
Dikkers
DRU
Emball en Houth
Gruyler 6% pref
Hcemnf N.V.
Heineken
Hero Conserven
Holl Stoommeel
Holl Kalt RvA
Holl. Beton
H Draad en Kab
H. Kunstz Ind.
Holl Melksuiker
Int. Gew Betonb
Int Kunsisiotfen
Klinker Isollet
Kondor
Kon. N. Grofsm.
Kon. Ned Zout
K. Pharm Broc.
Kon Ver. Tapnt
K. Zwav.z Ketjcn
Lctt.gtet. A'dam
Lever Br 6%
Dito 4 pref.
Lyempt
Lijm- en G. C.V.A
F. Smulders Annd
Nd. Bakkerij CvA
Vredesieln Aand.
N. A. Fitting dito
Nedap
N. Gist- en Splr.
„Nleaf"
Ned. Scheepsb.
N. Ind. Vezelv.
Nijma
Pad. Porti. Cem.
Rott. Droogd. MIJ
Rouppe v.d. Voort
Rubb. Vredesieln
Nat. bez. v. aand.
Schokbeton Aand.
Scholt. Aard. Mf.
Stokvis 500-1000
Stork &t Co.
Unie van IJsfabr.
Ver. Bllkfabr.
Zwitsal
Werkspoor Ser. A
24/8 27/8
97% 96
75%
32%
83 87%
87% 67 V*
104% '04
105 Vi 106 V,
151 152%
40% 41
243% 24.3'.;
'6 76 V-
200 200
204 204
72 74%
154
157% 157%
328 324
94% 93
40 39%
118% 115 V',
175% 177
124%
113 112%
142% -
125
125% 125%
122 122
151 150%
167 J71
wijers- Ind a
Zwanenb Org
EL- eo Gasmljen;
Anlem
Overz Gas Mij
Handelsiindoriu
Born Sum Hmh lltv
Curac Hanaelmu Ittf 5
Gunt2ei Schmu. >x""*
Houtb Pont
lnlernatio
Linde Teves
Mol Handelsver
Tels Co.
Mljnb -ondern.!
Oost Borneo
Onr goed.
Gem Eigendom
Tabak-imdern.:
Arenrtsb Tabak
Bcsoek» Tabak
84
85
105%
160 160
142%
201%
78 79
35%
107
310 302%
166 166%
250% -
152 152
221 220
115% 115%
85% 85%
131%
141 141%
106% 107%
214 V, 215%
139% 139%
68% 68
97 97%
234 235
125 125
142% 143
73 72%
222
34% -
283% 285
- 107%
157% 157%
110% UI
«08% 108%
145% 146
1"; 135
98%
150
98% 98
127% 127
:i I
Ifc I
si
M
»«w|
1£ j
.^1
80
Tbee ondern.!
Sedep
Telaga Patengan
Dlv Cult.-ondern.
Ngomb Cull My
Diversen:
Albert Heyn
Ned Mi] Walv v.
Schcv Expi Mij
Thorns Hav bedr,
Kolst Sabang
Spoorwegen:
Dell Spoorweg
Ned -Ind Spoorw
Semarang Joanna
Semarang Cherib.
Amerik Spoorw.i
Baltimore
Miss K. T.
New York Centr.
Pennsylvania
Canadian Pacific
Araerlk loodsen!
Am. Bemb. C v_A.
Amer Radiator
Am. Smelting
Anaconda
Bethlehem Steel
Chrysler
General Motori
Hudson Motor
Intern. Nickel
Kennecott
Rep. Steel
Standard Brands
U.S Steel
Cities Service
North American
Cont. Oil
Midcont.
Phillips
Shell Union
Tide Water
Prolongatie
J?Ha-
91S I
«sl
«V, 1
ml
«sil
»sr
TSU
«it
ANP-CBS-GEMIDDniDl
23/8
Petroleum 130.6:
Industrie 205,88
Scheepvaart 165.72
Banken 115.81
Ind. fondsen 47.2f
Algemeen 14334
Hl 12
130 >.HM
ai.irl
ltétffiS
U551m
4f3 .'I
14U-al
Ook bij Verschuur was
ingebroken
Eerst Maandagmorgen werd be
kend dat de dieven, die inbraken
bij de heer H. Blok, ook gepoogd
hebben bij de heer C. Verschuur in
te breken. De familie welke vanaf
Zaterdagavond afwezig was, keer
de eerst Zondagavond laat terug,
toen bleek dat het W.C.-raampje
uitgebroken was en geheel kapot
oi5 dc grond lag. Door het lawaai
zijn de dieven vermoedelijk op de
vlucht geslagen. Maandagmorgen
werd aan de buitenzijde een sla
gersmes toebehorende aan de heer
Blok, gevonden.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Kropswolde (tocz.) J. W
Coenraad. vlootprcdikant te Overveen;
te Stad aan 't Haringvliet A Baars te
Sluipwijk: te Terwispel—Tijnje, H.
Strlkwcrda, cand. te Marum. Voor de
arbeid der Evang. Broedergemeente in
Suriname (met binding van zijn stand
plaats aan de kerk ln haar geheel) G. J.
Graafland, cand. te Zeist.
Aangenomen naar Edam (Evang.) G.
A. Barger te Zeist.
Nederlandse sehepen op weg
naar Rotterdam
AL KA ID 26 van Antwerpen te Rot
terdam; ALBLASSERDIJK 27 van Mo
bile t© R'dam: ALCHIBA van Rio de
Janeiro via Las Palmas pass. 27 Boa
Vista. ALDABI van Buenos Aires 27 te
Santos: ALIOTH van Buenos Aires 31
te Las Palmas verw.; AAGTEKERK v.
Japan 23 te Singapore verwacht; AM-
STELSTAD gaat naar Amsterdam, zie
onder grote vaart: AMSTELVAART
van New Orleans (of naar Amsterdam),
pass. 27 nam. Noordelijk van Bermu
da's; ARKELDIJK van New York via
Antwerpen pass. 27 Zuidelijk van Kaap
Race; AVERDIJK v. Havanna via Ant
werpen pass. 27 Noordelijk van Azoren.
BEVERWIJK van Sagunto 28 nam. 9
uur verw.; BLITAR van Djakarta 27 te
Bclawan Deli; BLUE BOY van Boston
L. 27 nam. te Maassluis verw.
CALLISTO van New Orleans pass. 27
dwars van Kaap Hatteras: CERAM v.
Calcuta via Antwerpen pass. 27 Gibral
tar.
DANAE 27 v. Kotka te R'dam- DA-
LERDIJK 25 van Vancouver te ït'dam;
DUIVENDIJK van Vancouver 26 nam.
te Bremen; DOMBURGH van Casablan
ca pass. 27 Wight 28 te Londen verw
DOLLARD van Valdemarsvik 27 's mid
dags te Maassluis: DIEMERDIJK van
Vancouver 25 te San Francisco.
ENGGANO van Basrah pass. 26 's av.
Finisterre; EEMDIJK van Houston via
Londen pass. 27 Noordelijk van Azoren.
ca. 9 Sept. verwacht.
GOLTWE 26 nam. v. Bilbao tc R'dam.
HENRICA van Dublin pass. 27 Li
zard 29 verw.
KERTOSONO van Djakarta via Port
Soedan pass 27 de Maladiven; KIEL-
DRECHT v. Japan 26 nam. te Suez.
LEOPOLDSKERK 26 van Londen te
Rcilerdam; LIEVE VROUWEKERK va.n
Muscat pass. 27 de Dahlac EUanden
fRode Zee) naar Suez; LUTTERKEttK
van Calcutta pass. 27 Kaap de Gr.ta;
LEERDAM van New York via Antwer
pen pass. 26 Zuidelijk van Kaap Race:
LARK 22 van Hernosand.
MATARAM 26 van Liverpool te Rot
terdam; MUIDERKERK 26 van Antwer
pen te R'dam: MELIS KERK van Cal
cutta 27 te Suez; MIES 25 v. Abo.
NOORD AM van New York pass 27
Zuidelijk van Sable Eiland; NIJEN-
BURGH van Stockholm 27 nam 7.30
uur verw.
ORION 26 v. Midd. Zee te R'dam;
OOTMARSUM van Jacksonville 26 tc
Havre.
PRINS WILLEM III van Montreal 26
tc Hamburg. PRINS ALEXANDER 26 v
Montreal te R'dam.
ROMEJA 22 van Hemosand: RID
DERKERK 24 van Fremantle ca. 22
Sept. verwacht.
STRAAT MACASSAR 26 nam. van
Bremen via de Engelse kust voor snel
heidsproeven op de gemeten mijl- SA-
MARINDA van Djakarta via Huil 27
nam. by Kreta; STAD LEIDEN v. New
Orleans 27 nam. 10 uur verw.
TAMO van Philadelphia 27 nam by
Scllly 29 nam. 2 uur verw.; THEMIS-
TO van Philadelphia pass 27 Scilly 29
verw.
VEENDAM van New York 27 te
Southampton; VOLENDAM van Mon
treal pass 26-27 Noordelijk van Azorcn
30 vm 1 uur verw.
WINSUM v. Sfax pass 27 vm Blzer-
ta; WILLEM RUYS van Djakarta 26
Colombo en pass 27 Mlnikoy; WEST-
LAAN 27 van Hamburg.
Grote Vaart
AMSTELVEEN, 26 te A'dam: ALHE-
NA. n. Buenos Aires, 27 nam. te Rlo de
Janeiro; AMPENAN. n. Djakarta. 27 te
Colombo; AMSTELDIEP. 27 te Balti
more; ARIADNE, pass. 27 vm. Cas-
quets n. Tunis: ALNATI. 26 nam. te
Hamburg; ARNEDIJK, 26 nam. te Ant
werpen; AMSTELDIJK. pass. 27 Scllly
n. New York; AMSTELKERK. 27 vm. v.
West-Afrika te A'dam: AGAMEMNON.
27 te Port of Spain; ALMKERK. 26 v.
Manilla n. Kobe: ARENDSKERK. 26 te
Bremen: AXELDIJK, 26 te Norfolk;
ALMDIJK. 28 vm. v. Bremen te Ant
werpen verwacht.
BILLITON. n. New York. 26 te Bcla
wan; BALI, 26 te Macassar; BREDA. 27
ter rede van Puerto Chlcama; BAN
TAM. n. New York, pass. 27 dc Dahlac
Eil. (Rode Zee) n. Marseille; BLOEM
FONTEIN, 27 te Lorenzo Marques:
BENGKALIS. pass. 27 Kaap Tenez n.
A'dam: BENNEKOM, 27 te Callao;
BLOMMERSDIJK, 26 te Philadelphia:
BOISSEVAIN. 27 te Hongkong: BO
NAIRE. 25 nam. v. Ponta Delgada n.
Plymouth cn A'dam; BACCHUS. 25
te Pampatar.
COTTICA. 27 te Barbados: CELEBES.
n. Djakarta. 26 's avonds v. Genua. 28
vm. te Napels verw.; CASTOR., 26 te
Mobile.
DELFLAND, n. Buenos Ayres, 26 te
Rio de Janeiro; DIDO, 26 te Hamburg.
ELMINA. 27 te Antwerpen.
FARMSUM, pass, 27 Scllly n. IJmui-
den; FLEVO, 27 te Amsterdam.
GROOTE BEER, n. Australië, 27 nam.
te Trinidad; GROOTEKERK. 26 nam. te
Hamburg: GANYMEDES. 26 te Puerto
Cabello; GAASTERLAND. n. A'dam, 27
te Rio de Janeiro: GORDLAS. 24 v.
Stamboul n. Rodosto.
HERA 27 te Barbados; HECUBA.
27 te Bremen; HERSILIA. 26 te Cu
racao; HESTIA, 26 te Amsterdam.
ILOS. 26 tc Ciudad Trujillo; IRIS,
25 v. Gothenburg n. Amsterdam.
JAGERSFONTEIN, 26 te East London.
enLAWAK, 26 te Basrah; LOPPERSUM,
pass. 26/27 's nachts Kaap Viilano n.
A'dam; LIMBURG, n. Kaapstad, pass.
25 dwars van Paramaribo.
MAASHAVEN. 27 te Philadelphia;
MAPIA, 27 te Belawan Dell; MODJO-
KERTO, 26 te Banjowangl; MID AS,
26 te Barcelona: MAAS. 25 v. Cardenas
n. Gibraltar en Tel, Avlv, pass. 26 Palm
Beach; MAASLAND pass 27 Recife n.
Las Palmas en A'dam; MENTOR. 27 te
Limasol; MOLENKERK. pass. 27 Kaap
Blanco n. Duinkerken en A'dam; MAAS-
KERK. 26 te Lobito; MAETSUYCKER,
24 te Singapore.
NIEUW AMSTERDAM, pass. 26 Scilly
n. New York; NESTOR. 27 te Algiers.
ORESTES, 26 te Port au Prince:
ORANJESTAD, 28 nam te A'dam ver
wacht; ORANJE, pass. 27 Kaap de Gata
n. Djakarta; ORANJEFONTEINpass.
27 vm. Finisterre n. Southampton en
A dam; ODYSSEUS, 27 tc Licata
POLYPHEMUS pass 27 Brunsbuttel
naar A'dam; POELAU LA UT pass. 26
Sabang naar A'dam.
RIJNLAND 27 te Buenos Aires: RIJN
DAM 27 te New York; REMPANG 27 te
Balik Papan; ROEPAT pass. 26 Great
Nicobar naar Suez 19 Sept. te Amster-
damvcrw.: RIJN 26 te Nordenham.
STAD VLAARDINGEN 26 nm. te Em-
aen: STAD ARNHEM 27 vm te A'dam;
rDIJK 27 te New Orleans; SOM-
MELSDIJK 26 te Mobile; SALAWATI
27 te Djakarta; SLOTERDIJK 27 te
Soengcj Gerong; STAD ALKMAAR 27
te Narvik; STAD SCHIEDAM 26 van
Savona naar Casablanca: SUMATRA 27
te Cebu; SWARTENHONDT 26 ter rede
van Ampenan; STAD DORDRECHT p.
27 Ouessant n. A'dam; STRAAT MA
LAR. KA 27 te Santos.
TITUS n. A'dam 26 nam. te Ipswich;
THESEUS 29 's av. te A'dam verwacht;
TABIAN pass. 27 Ouessant naar Dja
karta. TARAKAN pass. 27 Lissabon n.
Liverpool en A'dam: TIBERIUS 25 van
Port of Spain 29 te St Marc (Haiti) ver-
I wacht; TJIWANGI 27 te Cheribon; TJI-
WANGI 25 v. Macassar 23 te Djakarta
verw.: TOMORI 26 van Suez naar Cal
cutta.
VUCANUS pass. 27 vm Casques naar
Oran.
„WELTEVREDEN 27 te New York;
J aE5XLAND 27 tc A'dam: WATER-
tl. 26 van A'dam naar Buenos Aires.
IJSSEL 26 te Port au Prince.
ZONNEWIJK 26 te New Orleans:
ZUIDERKRUIS pass. 27 vm Ouessant n.
Willemstad; ZAAN 25 te Kalix.
Tankvaart
ADINDA 26 van Haiphong naar Plad-
Joe.
BARENDRECHT pass. 27 Mindanao n.
Singapore.
CALTEX DELFT 26 van Sldon te
Pernis; CALTEX NEDERLAND 27 te
Sidon; CALTEX THE HAGUE pass 27
0 V'ncente naar PernisCAL-
k? JUTRECHT naar Sidon pass 27
Noordelijk van Benghazi; CHAMA
Saba naar sPcz,a; CAL-
IEX LEIDEN pass. 27 Ouessant 28 vm
10 uur te Pernis verw.
DUIVENDRECHT pass. 26 Cape Three
Points naar Liverpool.
ESSO DEN HAAG pass. 25 nam.
A*ïl^l«°T>.?iland naar Pernis; ESSO
LAMSTERDAM pas«. 27 Majorca naar 1
Staffcilening beneden I».
AMSTERDAM. De nleu«{r{
zette voor de beurs onder weü(l
mocdigende verschijnselen In. In& J
ste plaats zyn dc berichten uit Kcsf
Perzic nog weinig hoopgeveni
uit dien hoofde alleen reeds de a.
voorzichtigheid ter beurze in sct'.r
genomen. Vervolgens heeft het til
van de H.VA. door zijn sombwii
nogal indruk gemaakt, al kwamüil
direct in de koers tot uiting. Del
rend voor het Damrak blijft tczi
monetaire cn budgetaire positie
land en de daarmede verband feaq
ontwikkeling op de staatsfondsc
In dat opzicht zette de nieucek
week de tendens van de vorifid
voort. Wederom lagen Ked-id
staatspapieren flauw en zelfs hi
de staffels beneden de 80 te ll.vc
geen zeer opmerkelijk werd r~-Ê
vcsteringscertificaten werdc
van 84^5 op 85 tegen Vrhdag T
tegenover stond weer vraagr"!
dollarfondsen, die algemeen rjd
peil kwamen. Op de Amerikaand
verhief het agio zich zelfs to' ril
procent. De 4 procent dollarluJj
lips lag ongeveer een vol prcce'St
Ook de 3'.^ procent dollarlenr.? 'cM
was aan de vaste kant, evenili'Jf
procent Nederlandse dollarctrt-H
De dollarlening Nederland bledcf
op 93 vrywcl gehandhaafd. n
De aandelenmarkt had een weüli
anlmeerd verloop. Aanvankelijk ni
voor Koninklijke enig aanbod va IJ
serse zijde, maar toen dit was <1P|
men volgde een herstel, echter Wj
ledig tot het peil van Vrijdag. Dt J
rigc Internationale fondsen latcil
prijshoudend, met name de nlewl
delen Philips. De handel was (-1
overal beperkt. Opnieuw traden
vaartpapieren op de voorgroni '-M
opmerkelijke koersverbeteringu^
men ditmaal niet voor. In dc
der cultuurwaarden trok de 61'
lagere notering van Ngombezi
dacht, hetgeen een gevolg wasft
mededeling van het bestuur.»*
een lagere sisalproductie als gtrall
de weersomstandigheden moet v.*
rekening gehouden. Het verjwl
H.VA. viel erg mee. De eerste £1
over het sombere verslag scheen
boven te zijn en na een openings*
volgde een herstel van 111(8. f T
sterdam Rubber en certlflciMJ
ging weinig om en waren de s"
nauwelijks veranderd.
In het verdere verloop kwam c -J
algemene marktstemmlng vri)**\'L
verandering meer. Alleen viel -J
dat de staffellening een herstel nrf
dc. maar toch nog ver verwijden J
van het slotniveau van Vnjdsi.
longatie 3% procent.
Atch.
Baltim.
Can.Pac.
Jllin. C.
N.Y.Cen.
Penns. R.
Sout. Pac.
UnPac.
All.Ch.
Am.Can.
Am.Car.
A.Smelt.
A.T.cnT.
Am. Tob.
Anac.C
Bcthl.S.
BoelingA.
Chrvsler
Citv B.
Consoi. E
Douglas
Dup. N.
Eastm.K
Gen.El.
Gen.Mot.
24/8 27/8
76% 75%
18% 18%
28% 28%
58 57%
17% 17%
18 |17%
62% 61%
100% 100%
73% 73%
115 114%
32 31%
85% 85%
160% 160%
63% 62%
46% 46%
52% 51%
47% 47%
69 69
45% 45%
31% 31%
53 53%
87% 98%
46 45%
60% 60
49% 49%
U'jfl
Qoodvear *{Hl
HudsonM lf» fl
Int.Harv. 3J J
In.Nickel- «J
Int.T.enT «<1
Kenn.C.
MontgW. I
Pack. M. 4 1
Radio C
Rep.St.
Reyn. T.
Sears R.
Shell Dn.
Socony
Stand Br. £l
St.OILJ.
Studeb.
Texas C
U.AIrer. ,1
Un. Corp. M
Un.Fruit Jn J
USRubb. J
US Steel
Westing 'Mk
Woolw.
Ooit" l'
Vado; ERINNA naar Yokohama
dwars van Saigon. ré.
FRISIA 27 van Heysham naar
LEENDERT B. 26 's avondl
werpen.
INGEBORG 27 van Holtenau «-
werpen.
MATTHEW 26 te Oslo: jjj-vl
Bombay 2 8te Gibraltar verw.
pass. 27 Malta naar PiraWi
pass. 27 de Soeloe Archipel n*
ney: MIRZA pass. 27 Tuscar U
Stanlow; MARISA 26 te
MATTHEW 27 van Oslo
dingen; MERCURIUS 26
way n. Bowling.
NOORD 27 tc Ambes. a:*M
OMALA pass. 27 Straat Of^j-iP
Singapore; OVULA pass. 2'
Pernis. etcdS25!
PAPENDRECHT 26
PERNA pass 27 Kaap Sao vu>
Mombassa. .,,1 f.
PALMA 25 van Frcdcrlkstaa -
SAROENA 26 te MlrlI
LANG AKAR 26 te Port
SCHERPENDRECHT 26 van p. r-|
Pernis: STANVAC PEN^rv
Saigon naar Touran. -s**" I
TANKHAVEN III 26 te rw
WEELDRECHT 26 te^r
WOENSDRECHT pass. 2' v*
30 te Hamburg verwacn*
