DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Binnen een half jaar Westduitse divisies op de been? Naast bewapening 50.000 woningen Onafhankelijkheid op 1 Januari recrutering vóór 1 Maart 1952 Grotewohl biedt Bonn vrije verkiezingen aan Atlantische defensie nog niet waterdicht Nederlanders oogsten lof der Britten Stuntvlieger stort neer tussen zijn publiek Nieuwe richtlijnen voor Nat. Reserve Prof. Struik: „Wel marxist geen communist" Prijsverlaging van pappen en yoghurt PvdA stelt urgentieprogram op Handhaving huidige sociale politiek noodzakelijk Bioscoop in Brazilië ingestort: 50 doden „Atlas" vindt doden uit Frans vliegtuig „Vrijheidstrein" in Praagse versie Maurice Petsche overleden Ultimatum van Mossadeq niet naar Londen \ieuwe besprekingen als eommunisten bereid zijn lie Jaargang, no. 218 Maandag 17 September 1951 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 Bank: Rotterdamschc Bank Postbus 9 Abonnements prijs 40 cent p. w. of f5 15 p. kw. Losse nummers 9 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR; Tl. DE BOORDER LONDEN. „Er zal tussen Duitsland en de geallieerden geen verdrag tot stand komen, zolang de overeenkomst over het Europese leger niet is ondertekend en bekrachtigd. Er zal nooit een Duitse soldaat zijn, zonder dat een Europese autoriteit bestaat, onder wie deze soldaat gesteld is Dit verklaarde de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Schuman, op een persconferentie te Wash ington, vlak voor zijn vertrek naar Ottawa. „De beoogde overeenkomsten tussen West- Duitsland en de drie bezettende mogendheden zullen nog d i t j a a r worden gesloten. In de Over de volgende vier punten zijn de ministers van Buitenlandse Zaken der westelijke Grote Drie het in Washington, volgens de Ob server. eens geworden: 1. Overlegging van een gedé- tailleerd plan voor een Europees leger met inbegrip van Duitse, maar niet van Britse troepen op de N.A.T.O.-conferentie, die 26 Oc tober in Rome beginnen zal. Of dit zal kunnen gebeuren, hangt af van de onderhandelingen tussen de militaire vertegenwoordigers van Frankrijk. Duitsland. Italië, Bel gië en Luxemburg, die menen nog vier tot zes weken nodig te heb ben om bet plan voor een Euro pees leger te voltooien. (Nederland neemt aan de conferentie voor een Europees leger niet direct deel, maar laat deze door waarnemers bijwonen. Red.). 2. Formeel herstel van de West- Duitse onafhankelijkheid (behalve voor zover deze beperkt wordt vol gens de termen van het commu niqué der Grote Drie van Vrijdag) op uiterlijk 1 Januari 1952. 3. Opstelling van Duitse strijd krachten, gerecruteerd en getraind door de West-Duitse regering maar verantwoordelijk aan een tijdelijk Europees opperbevel onder gene raal Eisenhower, spoedig na 1 Januari en zeker vóór Maart 1952. 4. Geleidelijke opbouw geduren de 1952 van de Raad van Europa in een organisatie, -die tenslotte in staat zal moeten zijn tot het uit oefenen van de functies en het ne men van beslissingen, welke nu nog in handen zijn van de Orga nisatie voor Europese Economische Samenwerking en de Europese Be- talings Unie. De nationale souve- reiniteit zal echter niet zover wor den opgeheven, als nodig zou zijn voor de stichting van een Europese Federatie. Natuurlijk moet het voorbehoud worden gemaakt, dat dit program ma slechts zal kunnen worden uit gevoerd, indien de parlementen van Frankrijk en West-Duitsland er hun goedkeuring aan hechten. Europese strijdmacht zullen de Duitsers op gelijke voorwaarden worden opgenomen." Dit zijn de woorden, die bondskanselier Adenauer gisteren in Bonn sprak. De tegenspraak tus sen beide uitlatingen is slechts schijnbaar. Naar de Observer uit Washington weet te melden, zal het Westen daartoe in staat gesteld door een onverwacht grote mate van overeenstemming tussen de Grote Drie zó snel aan het werk gaan, dat misschien reeds vóór 1 Januari en in ieder geval vóór 1 Maart 1952 met het op de been brengen van Duitse divisies begonnen kan worden. Poging om Westduitse herbetvapening met Duitse eenheid af te kopen BERLIJN. De Oostduitse premier, Grotewohl, heeft Zaterdag in een bijzondere zitting van de Oostduitse Volkskamer gereageerd op de ver klaring van Washington door het Westduitse volk de keuze te geven tussen „vrüe verkiezingen in geheel Duitsland, herstel van de Duitse een heid en vrede aan de ene kant en een herbewapening onder Westerse leiding, die tot oorlog moet leiden, aan de andere kant". In Westduitse regeringskringen ziet men in het aanbod van vrüe verkiezingen een „se rieuze communistische poging om de Westduitse herbewapening af te kopen met de Duitse eenheid." Waarnemers zijn van oordcel, dat dit aanbod veel verder gaat dan vroegere aanbiedingen tot herstel van Duitslands eenheid. DEN HAAG. Het A.NP. weet te melden dat binnenkort nieuwe richtlijnen zullen worden bekend ge. maakt voor de aanmelding bij de Nationale Reserve. Deze houden o m. in, dat de leeftijdsgrens zal worden verlaagd van 21 tot 18 jaar. Inplaats van een verbandacte van één jaar zal een vrijwilliger nu een voor twee jaar moeten tekenen. Verder zou worden vastgelegd, dat de vrij williger. indien hij in werkelijke dienst wordt opgeroepen, in de streek zal blijven waar hij woont. Het is ook niet uitgesloten, dat de vrijwilligers, na twee jaar trouwe dienst, een bijzondere vergoeding zullen ontvangen. BSDDDSD maastnx Me CAMBRIDGE (Massachusetts) Prof. N. Struik, de geschorste hoog leraar in de wiskunde aan het tech nisch instituut van Massachusetts, heeft verklaard, dat hij Marxist is en als zodanig lange tijd dichtbij de communistische partij stond, maar zich niet bij deze partij had aangesloten. „Ik geloofde niet in partijdiscipline, die me niet toestond voor mijzelf te denken." Prof. Struik zei verder, dat hij een trouw burger van de V.S. is. Hij is nu op borgtocht van 10.000 dollar vrijge laten. Prof. Struik is Nederlander van geboorte, maar als Amerikaan genaturaliseerd. Hij werd onlangs beschuldigd van samenzwering tot omverwerping van de regering. Deens verzet tegen opneming van Turkije en Griekenland in de NATO OTTAWA. Met een rede, waarin werd verklaard, dat de leden er na twee jaren meer dan ooit van waren overtuigd, dat de enige methode ter voorkoming van agressie 'n grootscheepse bewapening is, is Zaterdag om half zes Nederlandse tijd in Ottawa de vergadering van de Noord-Atlan tische Raad door zijn voorzitter, de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Van Zeeland, geopend. Minister Van Zeeland wees er op, dat de Atlantische gemeenschap nog steeds niet de gestelde doelen had bereikt, maar achtte het toch verkeerd hel reeds bereikte te onderschatten. Op de hiaten, die er nog steeds son gaf in korte bewoordingen een in de Atlantische verdediging zijn, - -• hamerde in de besloten zitting, die op de officiële opening volgde, ook de Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken. Acheson. Ache- Interessant in de rede van Grote wohl was verder nog de verklaring, dat de kwestie van pariteit in het lichaam, dat de verkiezingen zou moeten voorbereiden, niet van we zenlijk belang is. Indertijd had Grotewohl voorgesteld, dat gelijke aantallen vertegenwoordigers van dj Volkskamer en de Westduitse Bondsdag in Berlijn zouden samen komen om een Duitse constitutio nele raad op te richten ter bespre king onder meer van vrije en de mocratische verkiezingen in geheel Duitsland. Dit voorstel werd toen door de Westduitse regering ver worpen op grond van het feit. dat Wert-Duitsland 48 millioen en Oost- Duitsland slechts 18 millioen inwo ners telt. Overigens bevatte de rede van Grotewohl. die doo de Russische ambassadeur en door diplomatieke vertegenwoordigers der „volksde mocratieën" werd aangehoord, de gebruikelijke aanvallen op het Wes ten, dat „over verdediging praat, maar evenals Hitier dc agressie voorbereid.*' Aan het slot zei Grotewohl echter nog eens nadrukkelijk: „Ons voor stel is geen propaganda. Aanvaardt het en u zult zien, dat de Duitse eenheid morgen werkelijkheid is. Wij reiken de hand aan allen, die van goede wille zijn. opdat West en Oost-Duitsland samen het pad van de vrede kunnen gaan.*' DEN HAAG In verband met de afschaffing van de omzetbelas ting op pappen en yoghurt heeft het Bedrijfsschap voor Zuivel met in gang van 16 September 1951 de voor deze producten geldende maximum consumentenprijzen verlaagd. Melk- yoghurt, ondermelk yoghurt, als mede met gestandaardiseerde melk bereide rijstepap, bloempap en ha vermoutpap worden twee cent per liter (zowel los als in flessen) in j rijs verlaagd. Karnemelksebloempap en -gortpap worden een cent per liter goedkoper. DEN HAAG. De Party van de Arbeid heeft een „urgentie-program" opgesteld, dat haar parlementaire fracties tot leidraad zal dienen bü de bcgrotings-debatten. Het is ter kennis gebracht van de ministers en alle leden der Statcn-Generaal. „Aanleiding tot het opstellen van dit program zijn de moeilijkheden bij het sluitend-maken van onze betalingsbalans en de daarmee samenhangen de crisis op de binnenlandse kapitaalmarkt, waarvan speciaal de volks woningbouw de dupe dreigt te worden," aldus het rapport. Zaterdagmiddag heeft minister Van Maarseveen, de minister van Binnenlandse Zaken, de zittings periode 1950 van de Staten-Gene- raal, in opdracht van de Ko ningin, gesloten. In een fraaie gala-Berliner begaf de minister zich daartoe naar het gebouw van de Tweede Kamer aan het Binnenhof. N RIJKSPOLITIE IN GALA Op Prinsjesdag vormt de bereden Rijkspolitie het ere-escorte voor de koninklijke stoet. Zij komt in gala, o-ivz. in zwarte atlila met blau- We brandenbourgs; de sjako is van oont met kinband en blauwe pom pon, waarboven uit een witte Pluwa. uiteenzetting van hetgeen Eisen hower's troepen onmiddellijk no dig hebben. Eisenhower's taxaties van wat nodig is en de snelheid, waarmede de leveranties uitge voerd moeten worden, zijn vervat in een zeer geheim verslag, dat in de komende dagen bestudeerd zal worden. Overigens doemden er reeds bij het begin van dc conferentie moeilijkheden op. Het enige be langrijke besluit, dat men te Otta wa verwacht (de andere belang rijke punten, zoals dat van het Europese leger, zullen in October in Rome ter sprake komen) is dc opneming van Griekenland en Tur kije in het Atlantisch Pact Dene marken heeft echter aangekondigd, dat het zich hiertegen zal verzetten en men neemt aan, dat het daarbij de steun van Noorwegen en Neder land zal vinden. Weliswaar is het niet waarschijnlijk, dat Denemar ken van zijn recht van veto ge bruik zou maken, indien naar men aanneemt de meerderheid zich voor opneming van genoem de twee landen uitspreekt. Maar de Deense delegatie zal dan nieu we instructies aan haar regering vragen en daar de conferentie Vrijdag -eindigt vreest men, dat deze niet op tijd binnen zullen ko men. Men acht het daarom moge lijk, dat ook de beslissing in deze kwestie eerst te Rome zal vallen. KAB gedenkt zijn 35-jarig bestaan VALKENSWAARD. In Val- kenswaard begon de K.A.B. giste ren aan de feestelijke viering van het 35-jarig bestaan. Verbondsvoonitter A. C. de Bruin schetste in een rede het werk van de KA.B. in het verleden en wierp een blik op de taak in de toe komst. RIO DE JANEIRO. In Campi nas, in de Braziliaanse staat Sao Paulo, is ©en bioscoop ingestort. Er z(jn volgens dc eerste berichten 23 doden en 201 gewonden. a Wisselend bewolkt g 1 Weersverwachting geldig van I g Maandagavond tot Dinsdag- g g avond: s Wisselende bewolking met g g plaatselijk enkele buien. Aan- g g vankelijk zwakke tot matige, later matige tot krachtige en g langs de Waddenkust wellicht gj H harde Westelijke wind. Weinig j§ verandering in temperatuur. g p 18 September Zon op 6 u 18 s onder 18 u 50 m: Maan op 19 25 m onder 10 u 3 m Nieuwe brug 1$ r-w 7 nieuwe brug te UoeSbUTg over de IJsel ge kregen. Het 90 m lange gevaarte is door vier drij vende bokken die een gecombineerd hefvermogen van 800 ton hadden, zonder mankeren op zijn pijlers en landhoofden neergezet. De vele toe schouwers waren in hun nopjes en gaven daar bltjk van; de enige die een zucht slaakte was Doesburgs oude schipbrug, maar het was een zucht van verlichting, want het ivas bijna geen doen meer voor haar met die meer dan 1000 auto's per dag! Bij het opstellen van het program is men. kort weergegeven, uitge gaan van het volgende: -1. Gestreefd moet worden naar het zo snel mogelijk sluitend-maken der betalingsbalans: 2. Het militaire program 1500 millioen). kan alleen worden ge handhaafd als de nodige buitenland se hulp er komt; 3. Per jaar moeten 50.000 wonin gen worden gebouwd; 4. Handhaving der sociale poli tiek; 5. Nieuwe prijsverhoging zonder evenredige loonsverhoging is sociaal onaanvaardbaar en economisch on gewenst; 6. Liberalisatie van de handel en Europese integratie mogen niet wor den belemmerd; 7. De te nemen maatregelen moe ten steeds worden getoetst aan hun effect op de werkgelegenheid en, eventuele, werkloosheid; 8. Voor financiering van over- heids-kapitaaluitgaven zullen in be paalde omstandigheden, gedwongen leningen in overweging moeten wor den genomen. Het program beveelt het nemen van de volgende maatregelen aan: a. Bepleiting voortzetting van de Marshall-hulp; b. Opvoering en leiding-geven aan de productie; c. De investerings-beperking heeft veel meer de publieke sector van het bedrijfsleven getroffen dan de particuliere. Om de monetaire maat regelen scherper effect te gevren is het nodig, dat de wet Toezicht- Credictwezen snel tot stand komt; d. Controle is nodig op de voor- raadvorming en de investering, in het bijzonder in de particuliere sec tor; e. Overwogen moet worden in voer van personenauto's te bepcr ken; f. Indien de opgesomde maatrege Ion geen voldoende effect sorteren moet invoering van beperkte dis tributie worden overwogen; g. Eventuele vermeerdering van 't nationale inkomen moet in de eerste plaats worden aangewend ter kapi taal-investering. Het consumptie niveau moet. zo nodig, worden ge handhaafd. mag althans niet in te snel tempo stijgen. DEN HAAG Volgens radio- Marseille zyn Zondagmiddag in het Westelijke deel van de Middellandse Zee tussen Valencia en het eiland Iviza verscheidene drijvende lijken en enige vlotten waargenomen. De ontdekking werd gedaan door het Nederlandse vaartuig „Atlas", op weg naar Barcelona. Het blijken de lijken te zijn van de inzittenden van het op 12 Sep tember verdwenen Franse passa giersvliegtuig, dat op weg was van Toulouse naar Oran met 39 personen aan boord. Aangenomen wordt, dat het toestel bij het noodweer, dat langs de kust van Spanje gewoed heeft, verongelukt is. LONDEN De Tsjechoslowaak- se regering heeft een communiqué uitgegeven over het uitwijken van een Tsjcchoslowaakse trein met bedienend personeel en passagiers naar West-Duitsland. In het com muniqué wordt gezegd dat „Tsje- choslowaakse burgers in een snel- t in door een bende terroristen, m ondei leiding van een Amerikaan- iW se agent werden overvallen." OEFENING COUNTERTHRUST Eervolle vermelding van 31ste Regiments gevechtsgroep op de tweede dag HANNOVER. De enige n i e t-Engclse eenheid, die Zondagavond by een nabeschouwing over de tweede dag van de geallieerde oefening „Coun- terthrust" door een woordvoerder van het hoofdkwartier mcr bijzondere waardering werd vermeld, was de Nederlandse 31ste Regimentsgrocp. Dit pluimpje werd onze militairen gebracht om hun hardnekkig standhouden tegen herhaalde aanvallen van een sterko rode troepenmacht, bestaande uit een Frans infantcrie-brigade. Dank zy het verzet van de Nederlanders konden dc blauwe eenheden aan een dreigende omsingeling ontkomen en zich in veiligheid stellen achter het riviertje de Aller. Een poging van de rode aanval lers om in de nacht van Zaterdag op Zondag één van de bruggen over de Aller door kikvorsmannen in de lucht te laten vliegen, is mis lukt. Acht kikvorsmannen werden gevangen genomen. Voor de blauwe troepen was de tweede dag van de oefening overi gens een dag van terugtrekken. Het viel op, dat zij daarbij hun Twintig doden en vele gewonden in een Amerikaans stadje FLAGLER. Het vliegtuig van een stuntvlieger is Zaterdag tydens vliegdemonstraties te Flagler, in de Amerikaanse staat Colorado, te midden van de toeschouwers neergestort. Twintig mensen grotendeels kinderen zjjn om het leven gekomen, terwgl vele anderen ernstig werden gewond. Het kleine, ernmotorige vliegtuig stortte bij het verrichten van toe ren van een hoogte van nog geen dertig meter neer. Het kwam niet onmiddellijk tot stilstand, maar vervolgde zijn weg door de toe schouwers en rijen geparkeerde auto's, waarvan er vele totaal ver nield werd, om ten slotte tegen een grote ambulancewagen op te botsen. De kreten der gewonden en het wanhopige roepen van moeders, die naar hun kinderen zochten droegen er toe bij, om het geheel tot een nachtmerrie te maken. Alle ziekenhuis inrichtingen van het slechts acht honderd inwoners tellende dorpje Flagler werden on verwijld in beslag genomen. Boeren hielpen met vrachtwagens de ge wonden vervoeren. Uit naburige plaatsen reden ziekenauto's met spoed naar de plaats des onheils Dokters en verpleegsters uit de om geving van Flagler werden opge roepen om zo spoedig mogelijk hulp te verlenen. (Van onze correspondent) PARIJS. Maurice Petsche, minister van staat cn oud-minis ter van Financiën, is Zondagmid dag om half drie overleden op weg van het ziekenhuis naar zijn woning, waar hij wilde sterven. Pctschc. die pas 55 jaar oud is. heeft in de oorlog aan het verzet deelge nomen. Hij was jurist, maar ontwikkel de zich al jong tot financieel expert. Als zodanig onderhandelde hij in 1921 in Wiesbaden met Rat hen a q over Duit se herstelbetalingen. In 1923 was hij nauw betrokken bij dc uitwerking van het Plan-Dawcs. Petsche. die tot de conservatieve-onafhankelijken behoorde, klom in 1948 van staatssecretaris tot mi nister van Financiën op. Hij bekleedde die functie tot de laatste verkiezingen in de kabinetten Queuille. Bidault, Ple ven cn opnieuw Queuille. Bij de laatste, moeizame kabinetsformatie werd Pet sche tot tweemaal door president Auriol verzocht een regering samen te stellen. De tweede keer bracht hij 't tot dc in vestituur. verscheen voor het parle ment maar kreeg 33 stemmen te weinig voor dc noodzakelijke constitutionele meerderheid en "moest het opgeven. Met Queuille werd hij in het kabinet-Plevcn tot minister van Staat benoemd. Slapte in textielindustrie leidt tot ontslagen ALMELO De N.V. Wolweverijen J. ten Bos te Almelo heeft het voor nemen de normale werkweek tot de helft in te krimpen. Deze maatregel betreft het merendeel van het per soneel in de apprêtuur, de spinne rij en de weverij. Men heeft nog geen officiële goedkeuring voor dit ontslag gekregen. Het textiel-veredelingsbedrijf Pal- the te Almelo heeft met ingang van 29 September 40 arbeiders ontslagen in verband met slapte en reorgani satie van het bedrijf. voertuigen, tanks en stukken ge schut met bijzondere zorg hadden gecamoufleerd. Sommige onderde len geleken op zich verplaatsende bospercelen. Deze camouflage, die de Duitse bos-eigenaren maar slecht beviel al krijgen zij de schade vergoed was noodzake lijk omdat squadrons Vampires en Gloster-Meteors van de rode lucht macht heel de dag over het grond gebied van blauw raasden. Niet tegenstaande de camouflage „ver nietigde" de rode luchtmacht 140 auto's, 38 tanks en 9 kanonnen. Bovendien maakten de rode vlie gers vier pontonbruggen onbruik baar. De Nederlanders maakten een prima indruk op de Britse offi cieren, door hun enthousiasme en de vlotte wijze, waarop zij hun opdrachten uitvoerden. De 7000 Nederlanders van de 31ste Gevechtsgroep manoeuvreren zij aan zij met de Britse Woestxjnrat- ten in de operatie Tegenstoot op de Luneburgerheide waaraan 100.000 man deelnemen. De Neder landers worden aangevoerd door kolonel B. M. P. Griethuizen (rechts). Foto: de kolonel bestu deert met zijn staf de kaarten. HARRIMAN WEIGERT: TEHERAN Avercll Hamman, die president Trumans speciale be middelaar in Perzië Is geweest, heeft geweigerd het aan hem to Washington overhandigde ultima tum van premier Mossadeq aan de Britse regering door te zenden. Harriman heeft de Iraanse minis ter-president via de Amerikaanse ambassade te Teheran van zijn besluit in kennis gesteld. Het nieuws wordt in Teheran officieel bevestigd. In zijn .ïtvoerige nota zou Harriman tegen het ultimatum bezwaren hebben gemaakt. Men verwacht, dat Mossadeq thans een onderhoud met de Sjah zal hebben. Zowel Amerikaanse als Perzische autoriteiten weigeren commentaren. In een radiorede heeft Mossadeq Zondagavond verklaard, dat zijn regering geen compromis in het oliegescnil zal aanvaarden, zolang zij de steun van het volk cn het parlement heeft. Inmiddels heeft de oppositie opnieuw een bijeen komst van de Majlis geboycot. Ridgway deelt mee: TOKIO De geallieerde opper bevelhebber generaal Ridgway heeft de Noordkoreaanse premier Kim 11 Soeng en de bevelhebber van de Chinese strijdkrachten op Korea, generaal Peng Teh Hocai. een bood schap doen toekomen, waarin hij verklaart nota te hebben genomen van de mededeling, vervat in een van dc laatste officiële bekendma kingen der communisten, dat zij bereid zouden zijn de onderhande lingen te hervatten. Ridgway ant woordde. dat de Verenigde Natiea bereid zijn de opgeschorte wapen stilstandsbesprekingen te hervat ten, indien de communisten hiertoe werkelijk bereid zijn. „Ik ben nog steeds bereid mijn verbindingsoffi cieren opdracht te geven voor een bijeenkomst op de brug van Pan- moenjon," aldus Ridgway. Minister Lieftinck niet terug vóór Prinsjesdag DEN HAAG. Minister Lieftinck, die het plan had persoonlijk de Rijksbegroting aan de Tweede Ka mer aan te bieden kan Ottawa waar hij besprekingen bijwoont van de Raad van Ministers van het Noord-Atlantisch-Pact niet ver laten Dinsdag zal. in zijn plaats, dr. Drces de begroting indienen. Vrijdag komt prof. Lieftinck weer naar Nederland. TEHERAN Ten gevolge van overstromingen zouden enige tien tallen inwoners van het dorpje Ut sar, in de Noordperzische pro vincie Gilan, om het leven geko- mij zijn. Een duizendtal huizen is vernield, De overstromingen waren een gevolg van zware regenval. ROME Het Italiaanse spoor wegpersoneel heeft besloten niet deel te nemen aan de staking van 24 uur die anderhalf millioen man overheidspersoneel Woensdag hou den uit protest tegen de weigering der regering de looneisen in te willigen.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1951 | | pagina 1