DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Adenauer wijst voorstel
van Grotewohl af
Stilte voor de storm in
Groot-Brittannië
Westberlijn zou Russen op
proef willen stellen
Teheran bereidt zich op
krachtproef voor
Jaarlijkse rijtoer: festijn in Den Haag
Luchtmacht: zwak punt
in Europa's defensie
T ele visie-uitzendingen
elke Dinsdag- en
Vrijdagavond
Weer contact
in Kaesong
Harriman tracht
Mossadeq te
vermurwen
Vliegen wordt 3 tot
5 procent duurder
C
anadese luchtdivisie
naar Engeland
Ruim 1 millioen
ambtenaren in
Italië staken
Atoombom minder
duur dan tank?
Uitbreiding van
Atlantisch Pact
zeker
VS wensen bases
in Frankrijk
Verkiezingen 25 October zeggen
Zondagsbladen; Attlee zwijgt
Parijs ziet vleesloze
dagen komen
Twee en twintig kg
goud gesmokkeld
lie Jaargang, no. 220
Woensdag 19 September 1951
Opgericht door de Stichttag „Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. low. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: Tl. DE BOORDER
;n-atiiCtynri ïxiKQrd m i .m-an mi? LT.
TOKIO Geallieerde verbin
dingsofficieren hebben vandaag bij
Pan Moen Djom. de communisti
sche controlepost ten zuidoosten
van Kaesong, een onderhoud van
1 uur en 35 minuten gehad met
leden van de communistische wa
penstilstandsdelegatie. Nadat de of
ficieren per jeep in Moensan waren
teruggekeerd, werd geen commu
niqué verstrekt. Aan de gissingen
of de wapenstilstandsbesprekingen
hervat zullen worden is nieuw
voedsel verstrekt.
De besprekingen in Pan Moen
Djom hebben plaats gehad op voor-
stel van de Noordelijken, die de
beschuldiging wensten te bepraten.
dat drie geallieerde soldaten de
neutrale zone van Kaesong zijn
binnengedrongen.
WASHINGTON. De Amerikaan
se ambassadeur in bijzondere dienst
Avcrell Harriman. die geweigerd
heeft het Perzische olie-ultimatum
aan Groot-Brittannië door te sturen,
heeft een beroep op de Perzische
premier dr. Mossadeq gedaan om zijn
jongste voorwaarden voor het her
vatten van de olieonderhandelingen
te herzien, omdat het ultimatum
geen basis voor verder overleg biedt.
Harriman acht een regeling mo
gelijk, indien beide partijen goede
wil aan de dag leggen.
Het ultimatum („binnen 15 dagen
Ionderhandelen of de laatste 300 Brit
se technici worden uit Perzië ge
wezen") te versturen zou. volgens
«^Harriman. „slechts een toestand ver
ergeren, welke reeds ernstig is".
BONN. De West-Duitse kanselier, dr. Adenauer, heeft gis
teravond in een radiorede het Duitse volk medegedeeld, dat hij
het aanbod van Zaterdag van de Oost-Duitse premier, Grote
wohl, om besprekingen te beginnen over de Duitse eenheid,
verwerpt. „De Oost-Duitse regering dient in de eerste plaats
de vryheid in de Oostelijke sector van Berlijn en de gehele
Sowjet-zone te herstellen, vóór zij over vrye verkiezingen mag
praten," aldus Adenauer. De rede, die dr. Adenauer gisteravond
uitsprak, zou aanvankelijk Maandagavond uitgezonden zijn,
maar de Duitse bondskanselier besloot toen op het laatste ogen
blik; bepaalde zinswendingen nog wat by te vijlen. Zo blykt
onder meer de opmerking: „De enige agressieve mogendheid is
de Sowjet-Unie" uit de oorspronkelijke tekst geschrapt te zijn.
afgewezen. In tegenstelling tot de
kanselier heeft hij echter het te
Washington door de drie westelijke
ministers van Buitenlandse Zaken
Voor het overige heeft dr Ade
nauer echter duidelijk laten blijken,
dat hij het ogenblik nog niet ge
komen acht. om met de Russen te
praten. De opvatting van de West-
Duitse kanselier is. dat eerst de
militaire inschakeling van West-
Duitsland in de Atlantische verde
diging verwezenlijkt moet zijn,
vooi aleer men op voet van gelijk
heid met Moskou kan onderhande
len.
Deze zienswijze van Adenauer
wordt intussen niet overal in
West-Duitsland gedeeld. Er zijn
vooral in West-Berlijn stemmen op
gegaan. die ervoor pleiten het nieu
we Oostelijke initiatief niet botweg
af te wijzen, doch integendeel te
trachten te ontdekken, of de Sow-
jet-Unie inderdaad tot een ingrij
pende wijziging van haar houding
bereid zou zijn. Velen menen, dat
dit inderdaad het geval zou zijn.
wanneer de Russen daardoor de
bewapening van West-Duitsland
zouden kunnen voorkomen. Met
een poging is in elk geval niets
verloren, zo meent men.
Dr Kurt Schumacher, leider van
de sociaal-democratische oppositie
in West-Duitsland. heeft in een
radiorede evenals kanselier Ade
nauer het voorstel van Grotewohl
Ultimatum wordt nog deze week in
Londen overhandigd
ABADAN. Hoessein Maki, lid van de Perzische Nationale Olieraad,
heeft verklaard, dat het ultimatum aan Engeland, dat Harriman heeft ge
weigerd naar Londen te zenden, voor het einde van deze week, „wat ook
gebeuren mag" door de Perzische ambassade in jle Britse hoofdstad zal
worden overhandigd. Vijftien dagen later zullen de Perzen een begin maken
met het overnemen van de raffinaderij te Abadan van de daar nog aan
wezige 370 Britten, aldus Maki.
Uit Teheran wordt gemeld, dat
premier Mossadeq zijn kabinet zal
AMSTERDAM Terwijl op de
I A.T.A.-conferentie in Londen de
verlaging der vliegpassages. door
middel van het invoeren van ver
schillende klassen, een belangrijk
punt van bespreking heeft uitge
maakt. zullen talrijke luchtvaart-
tarieven met ingang van de aan
staande winterdienstregeling op
[16 October worden verhoogd. Hoe
wel de verhogingen nog niet defi-
itief zijn. blijkt uit de voorlopige
ieuwe passagehandboeken van de
LL.M.. dat vliegbiljetten op be-
iaalde routes, zowel in Europa als
ip de trans-Atlantische lijnen, van
tot 5 procent in prijs zullen stij
gen.
OTTAWA. De Canadese re-
ering heeft bekend gemaakt, dat
en Canadese luchtdivisie. die naar
iuropa zal gaan, onder Ameri-
:aans commando zal komen te
.taan. Verder is verklaard, dat het
leger gemachtigd is voorbereidin-
en te treffen om de 27ste brigade
a November naar de Britse zone
an Duitsland over te brengen.
ROME. De Woensdag was
precies één minuut oud, toen ruim
.000.000 Italiaanse rijksambtena-
en het werk neerlegden voor een
U-uursstaking om kracht bij te
etten aan hun looneisen. In het
ehele land werd het spoorweg-
erkeer gestaakt, waardoor dui
mden buitenlandse toeristen
randden. De postdienst kwam
>t stilstand,
u5
WASHINGTON. Senator
rien MacMahon heeft aange-
rongen op massaproductie van
lOomwapens om een machtige
lerikaanse atoomstrijdmacht uit
rusten. Hij zei, dat wanneer
nadruk gelegd werd op de
toombewapening in plaats van op
b conventionele bewapening, ae
Amerikaanse belastingbetalers
germee 30 milliard dollar per
War zouden besparen.
reorganiseren om de regering te ver
sterken tegen de binnenlandse oppo
sitie en de economische druk van de
zijde van Engeland. Het voornaamste
lid van het kabinet, dat zal heen
gaan, is de minister van Financiën,
Mohammed Ali Varcsti, die volgens
de berichten in toenemende mate
critiek heeft uitgeoefend op de ge-
improviseerde financiële maatrege
len, welke Mossadeq als gevolg van
het verlies van de olie-inkomsten
heeft genomen. Varesti, die aan het
hoofd heeft gestaan van de Perzische
delegatie, welke de vruchteloze on
derhandelingen met de Britse minis-
ter Stokes heeft gevoerd, is voor
stander van de nationalisatie van de
petroleumindustrie, maar tegenstan
der van Mossadeq's politiek van on
handelbaarheid tegenover de Engel
sen, ongeacht de economische ge
volgen.
Dinsdag heeft de „winnaar van
de Tweede Wereldoorlog" en op
perste leider der verbonden
Noord-Atlantische legers, generaal
Ike Eisenhower, een bezoek ge
bracht aan het Nederlandse con
tingent dat (verdienstelijk!) mee
doet aan de grote Counterthrust
(Tegenstoot-)manoeuvres op de
Lüneburgerheide. Links: generaal-
majoor Opsomer; rechts: kolonel
Griethuizen: midden: generaal
Eisenhower.
bereikte accoord over West-Duits
land afgekeurd. De ministers. zo
zei hij, hebben onder elkaar beslo
ten de Franse politiek te steunen,
zonder het Duitse volk te raadple
gen. Het plan-Schuman en het
plan-Pleven waren bedoeld om de
Duitsers onder Franse overheersing
te brengen en „tweederangs Euro
peanen" van hen te maken.
Nederland steunt toe
treding van Griekenland
en Turkije
OTTAWA. Minister Stikker
heeft op de N.A.T.O.-conferentie
laten weten, dat Nederland het
Amerikaanse voorstel om Grieken
land en Turkije in liet Atlantisch
Pact op te nemen, ondanks bepaal
de bezwaren formeel steunt. Daar
mede is de opneming van genoem
de landen in het Westerse bondge
nootschap zo goed als verzekerd.
De Deense minister van Buiten
landse Zaken, die zojuist aan zijn
regering nieuwe instructies in
deze kwestie heeft gevraagd, zal.
zo verluidt in Kopenhagen, op
dracht krijgen in geen geval
ken, maar zich. indien mogelijk
van stemming te onthouden. De
Noorse gedelegeerde heeft reeds
verklaard, dat hü geen veto zal
uitspreken.
De afgevaardigden van de Noord-
Atlantische Raad bespraken giste
ren verder informeel de mogelijk
heid van oprichting van een econo
mische commissie om de indivi
duele bewapeningsinspanningen
samen te bundelen en te leiden,
opdat geen industriële capaciteit
verloren gaat. Deze commissie zou
zich ook kunnen belasten met het
dirigeren van orders voor oorlogs
materiaal van het ene land naar
het andere in het bijzonder naar
landen met werkloosheid en onge
bruikte industriële mogelijkheden,
zoals Italië.
Vier glimmend-gepoetste paarden
trokken de open koets van 's Lands
Gezin langs de volle mensenhagen
(hier: op de Riviervismarkt) die
van het paleis tot het paleis juich
ten, wuifden en groetten.
NEW YORK. Juwelen met een
waarde van 64.000 dollar zijn gesto
len uit een vitrine in de hall van
het Waldorf Astoria Hotel aan de
Park Avenue te New York. De ju
welen lagen in een vitrine van de
Roy Johnson Co.
Inrichting van vliegbases ligt bij
tijdschema achter
WASHINGTON. De plannen van de Amerikaanse Luchtmacht om
het belangrijkste deel van de voor de verdediging van West-Europa nodige
tactische luchtmacht te verschaffen zijn niet volgens het opgestelde tijd
schema ten uitvoer gelegd, tengevolge van vertragingen in het inrichten
van luchtbases, zo is door het Amerikaanse ministerie van Defensie mede
gedeeld. Doel is de huidige tactische luchtmacht van de Verenigde Staten
in Europa tegen de zomer van het volgende jaar te verdrievoudigen.
Functionarissen te Washington zei
den, dat het thans voor steun aan de
grondtroepen van de N.A.T.O. be
schikbare aantal vliegtuigen geheim
is. Het is echter bekend, dat de
luchtstrijdkrachten van de Atlanti
sche organisatie in aantal verre de
mindere zijn van de Russische lucht
macht, welke op 19 000 vliegtuigen
wordt geschat.
Autoriteiten van de Amerikaanse
luchtmacht gaven toe, dat de sterkte
van de tactische luchtmacht, waar
onder jachtvliegtuigen, jachtbom
menwerpers en vliegtuigen voor
troepenvervoer, voor nauwe samen
werking met het landleger een van
de zwakste punten vormt in de West-
Europese verdediging.
Een ander belangrijk probleem, dat
zich voordoet, is een gebrek aan per
soneel.
WASHINGTON Dc Ameri-
kaanse minister van Defensie
Lovett heeft onthuld, dat de Ver
enigde Staten met de regering te
Parijs onderhandelingen voeren
over de vestiging van bases in
Noord Afrika en Frankrijk zelf.
Het Congres heeft definitief zijn
goedkeuring gehecht aan een mi
litair bouwprogramma waarmee
bijna 6 milliard dollar zal zijn ge
moeid. Een milliard hiervan is be
stemd voor het inrichten van een
keten van geheime bases rond Rus
land. Belangrijke bouwwerken zul
len o.m. worden uitgevoerd in
Alaska,op Guam en op Okinawa.
(Van onze correspondent)
LONDEN. In het Engelse
politieke leven heerst op het
ogenblik een ongewone vreem
de stilte. De vacanties zijn
voorbij maar het Parlement is
nog op reces, en pas als de bei
de grote politieke partijen hun
jaarcongressen houden La
bour in de eerste week van Oc
tober en de Conservatieven
tien dagen later kan men
zeggen, dat de zaken weer op
gang zijn.
Is deze stilte een stilte voor de
storm? Een stilte, voordat nog in het
najaar plots de verkiezingsstrijd zal
losbarsten? Niemand die het weet, of
weten kan. Eerste minister Attlee
zwijgt in alle talen. Het meest waar
schijnlijk is. dat Attlee zelf nog geen
definitief besluit genomen heeft cn
wacht op de terugkeer van Morrison
en Gaitskell. Doch, evenals in het na
jaar van 1949. zal er vanuit Downing-
street toch wel binnenkort een dui
delijk ja of neen moeten komen,
want deze onzekerheid kan niet ein
deloos voortduren.
In het Engelse staatsrecht is het
kiezen van de datum voor de alge
mene verkiezingen (het parlement
zit maximaal vijf jaar) het uitslui
tend recht van do eerste minister en
van niemand anders. Hij pleegt daar
over natuurlijk overleg met zijn
naaste medewerkers, maar de grotere
vergadering van het kabinet komt er
al zelfs formeel niet meer aan te
pas. De datum, die hij kiest is na
tuurlijk die, welke hem de beste
kans lijkt te bicden. Hier wringt nu
de schoen, want Labours kansen op
een overwinning zijn betrekkelijk
gering.
Het gety van de openbare mening
in het land schijnt steeds sterker te
gen de zittende regering in te lopen.
Voor het najaar slaan er drie tus
sentijdse verkiezingen op het pro
gramma. waarvan van één (een La-
bourzetel) de uitslag hoogst onzeker
is. Dat zou de Labourmeerderheid
meteen terugbrengen van zes op vier
stemmen cn als deze meerderheid
door overlijden en verdere tussen
tijdse verkiezingen nog meer aange
tast zou worden, zou dan. zo rede
neert men. Labour niet tot verkie
zingen kunnen worden gedwongen
op een tijdstip, dat de oppositie en
niet dc regering past?
Het land gaat een winter tegemoet
„Operatie biefstuk" is in
volle gang
(Van onze correspondent)
PARIJS. De „operatie bief
stuk" is hier in volle gang en alle
officiële optimisten ten spijt zijn
het de slagers die oprukken. Gis
teren zou de staking Ingaan maar
de aanvoer van vlees was nog gro
ter dan vorige week. zodat vrijwel
alle ochtendbladen jubelend de ne
derlaag van de slagers meenden te
kunnen melden. Maar dat bleek in
de loop van de dag toch een mis
rekening. Hoewel 1211 van de 1984
slagerijen geopend waren bleek at
spoedig de tactiek De slagers had
den ondanks de bevredigende aan
voer niet ingekocht Zij ver
kochten rustig de kleine voorraad,
die nog in huis was en de aanblik
der vrijwel lege etalages deed de
boodschappende huisvrouwen al
spoedig beseffen dat Jantje meestal
huilt nadat hij gelachen heeft.
In de voorsteden van Parijs is hel
al niet anders gesteld.
Als er geen verandering in de
situatie komt is het te verwachten
dat dc vleesloze dagen elkaar bin
nenkort met kalendersnelheid zul
len opvolgen. Op dit ogenblik heeft
noch de regering noch de politie
tegenmaatregelen aangekondigd.
van stijgende prijzen, stijgende kos
ten van levensonderhoud en een
reeds bij voorbaat geadverteerde
brandstoffenschaarste. Is dat niet een
vooruitzicht dat aan Labour de kan
sen op een overwinning in verkie
zingen na deze winter te enenmale
ontneemt?
Merkwaardig is het dat jongstle
den Zondag de beide linkse Zondags
bladen de „People" en de „Sunday
Pictorial" zich openlijk voor verkie
zingen nu begonnen uit te spreken,
een campagne, die in de met de „Pic
torial" verwante „Daily Mirror" van
vandaag in do vorm van het in stel
lige termen aankondigen van 25 Oc
tober als dc verkiezingsdatum
wordt voortgezet.
Gisteravond bracht Attlee. nu de
koning weer in Londen is. zijn ge
bruikelijk Dinsdagsbezoek aan het
paleis. Dit kan alles of niets beteke
nen. Van officiële zijde werd te ver
staan gegeven, dat het slechts een
routinebezoek was en dus „niets" be
tekende.
Douane betrapt passagier
van „Westerdam"
ROTTERDAM. Douane-arobtc-
naren hebben bü een van de pas
sagiers van dc „Westerdam", die
Dinsdag uit Amerika in Rotterdam
arriveerde. 22 kg goud van 24 ka
raat gevonden in de dubbele bo
dem van een koffer. Het goud heeft
een waarde van ca 130.000.
De douanerecherchedienst heeft,
behalve deze passagier, nog een
buitenlander in verband met deze
smokkelarij gearresteerd.
Na de opening van de Statcn-
Gcneraal heeft de Koningin met
haar Man en beide grootste doch
ters in een open rijtuig een rij
toer door Den Haag gedaan
voor het talrijke publiek langs
de weg een heerlijke gelegen
heid, om van zijn hartelijke en
warme gevoelens te getuigen.
Links de prinsessen Beatru' en
Irene, en, rechts van de ruiker
bloemen: koningin Juliana en
prins Bernhard.
V.
Slijkhuis wint cn
moet betalen
Den HAAG. Het lid van de
Tweede Kamer de heer Posthu
mus (Arb.) heeft aan dc minis
ter van Financien schriftelijk ge
vraagd of het waar is, dat de
douane op Schiphol een bedrag
van meer dan 150 aan invoer
rechten heeft geëist van de Ne
derlandse athlcet Slijkhuis voor
de invoer van enkele door hem
in Zweden gewonnen prijzen.
Zo de minister dit bevestigt, al
dus vraagt de heer Posthumus, is
hij dan bereid om vrijstelling van
inkomende rechten te verlenen
voor dergelijke voorwerpen, die
meer een gevoels- dan een han
delswaarde hebben?
Brits toestel neergestort:
vier doden
NAIROBI. Op ca 48 km. ten
Zuiden van Juba is gisteren ccn
Valetta-vliegtuig van de Britse
luchtmacht in het Midden-Oosten
neergestort. De bemanning van vier
leden verloor het leven. Het vlieg
tuig keerde naar het Midden-Oos
ten terug na een dienstvlucht naar
Nairobi.
Dader overval postkantoor
Denekamp veroordeeld
ALMELO. De Almelose recht
bank heeft de 35-jarige H. B. ter
B.. uit Hengelo, die in Februari
van dit jaar een overval heeft ge
pleegd op het postkantoor te Dene
kamp, veroordeeld tot 15 maanden
gevangenisstraf met aftrek.
Minister machtigt omroepverenigingen
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Met ingang van
1 October heeft dc regering aan de
Nederlandse Televisie-Stichting
zend-machtiging voor maximaal vier
uur per weck verleend aldus heeft
vanmorgen de minister van O., K.
en \V., prof. dr. F. J. Th. Rutten, op
een persconferentie meegedeeld.
Voorlopig zal op elke Dinsdag- en
Vrijdagavond anderhalf uur worden
uitgezonden. De eerste uitzending
vindt plaats op Dinsdag 2 October
en begint om acht uur. Dc pro
gramma's zullen worden verzorgd
door de vier grootste omroepver
enigingen. Ongeveer een kwart zal
gezamenlijk word-r. gebracht.
„De regering meent, dat zij een
zeer belangrijk besluit heeft geno
men," vertelde de minister, „de
televisie zal geleidelijk van invloed
worden op alle delen van de sa
menleving."
De staatssecretaris, mr. J. M. L.
Th. Cals. lichtte het televisiebeleid
U De zendmachtiging is verleend
op grond van de ..televisiebeschik
king 1951", waarvan de grondregels
nog aan de Kamers moeten worden
voorgelegd. Er zal een Televisie-
raad worden ingesteld als opvolger
n de huidige Televisie-commissie.
De eerste zendmachtiging is ver
leend aan de Ned. Televisie Stich
ting. waarin de vier grootste om
roepverenigingen, AVRO. VARA.
NCRV en KRO zitting hebben Er
is hierbij een voorbehoud gemaakt,
dat de zendtijd verdeeld moet wor
den over alle in televisie geïnte
resseerde omroepen, zodat bijv. de
VPRO-zendtijd kan krijgen zodra
zij zich ook financieel voor de tele
visie interesseert.
De zendtijd van vier uur per week
is bepaald voor de gehele experi
mentele periode van twee jaar. De
omroepverenigingen vullen voorlo
pig drie uur. het vierde zal wellicht
de regering in samenwerking met
de PTT verzorgen.
Over de werkingssfeer deelde dc
directeur-generaal van dc PTT. de
heer L. Neher. mee. dat de uitzen
dingen in het algemeen te volgen
zullen zijn binnen een cirkel om
Lopik met een straal van 50 km. In
Amsterdam. Rotterdam en Den
Haag verwacht men moeilijkheden
door de invloed van gebouwen,
electrische apparaten cn brom
fietsen.
r
Weinig verandering in
temperatuur
7 Weersverwachting geldig van
j| Woensdagavond tot Donder-
dagavond:
gj Zwaar bewolkt met tijdelij-
xi ke opklaringen en voorname-
g lijk in de kustprovincies enkele
H buien. Matige cn tijdelijk 3
zwakke wind uit Westelijke g
3 richtingen. In het binnenland 3
2 vannacht iets kouder, overi- 2
g gens weinig verandering in tem-
2 peratuur.
20 September Zon op 6 u 21 m
v onder 13 u 46 m; Maan op 20 u 6
I m onder 12 u 41 m.
