DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Attlee bevestigt: verkiezingen in
Engeland op 25 October
Noordelijken willen
Grotewohl gaat nog
een stap verder
Geen glijdende loon
schaal, zegt Pleven
weer onderhandelen
Prijsbeleid landbouwproducten
wordt herzien
Verdeelde Labourpartijwacht
een zware stembusstrijd
r1--
v.J
Parijse slagers steken mes in
vlees van cle regering
Parijs: „Deur voor
Moskou staat open"
Teheran negeert
advies van Harriman
Kans op een hervatting van de
ivapensti Is tan dsconferen tie
Atlantische staten
weer slap vooruit
MINISTER MANSIIOLT TOT ZUIVELBOND:
Tarweprijs oogst 1952 tot
f26.- per 100 kg verhoogd
Brood misschien
NIET duurder
Justitie arresteert
twee personen
Aneurin Bevan:
oppositie
geest
Binnenschip zonk
plotseling
Pariteitsprincipe thans
duidelijk opgegeven
lie Jaargang, no. 221 Donderdag 20 September 1951
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330 TT. »T T7 y-, Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- Uitgave: i\, V JJe illGUWe rËrS Telefoon redactie 4291Telefoon administratie 6235
pnjs 50 cent p. w. of f 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: TI. DE BOORDER
Rustig herfstweer
Weersverwachting geldig van f.
Donderdagavond tot Vrijdag-
avond
Vannacht en morgenochtend
vrij koud met hier en daar
nevel of mist. Morgen overdag f
droog weer met enkele over-
drijvende wolkenvelden en on- jf
geveer dezelfde temperatuur
als vandaag. Overwegend zwak-
ke wind uit uiteenlopende rich-
tingen.
21 September Zon op 6 u 22 m
onder 18 u 43 m. Maan op 20 u ,5
38 m onder 13 u 54 m.
De Britse premier Clement
Attlee op het moment, dat hij
Downingstrcet 10 verliet om
zich naar Broadcasting House
te begeven, teneinde het Brit
se volk via de radio in te lich
ten over zijn besluit een beroep
op de kiezers te doen.
LONDEN. Op 25 October zullen in
Groot-Brittannië algemene verkiezingen ge
houden worden, aldus heeft premier Attlee
gisteravond via de B.B.C. medegedeeld. Het
parlement zal op 4 October bijeengeroepen
worden en op 5 October worden ontbonden.
Na de verkiezingen zal het parlement op 31
October weer bijeen komen en op Dinsdag
6 November zal koning George het zittings
jaar plechtig openen. Attlee vertelde zijn toe
hoorders, dat de regering met slechts een
Attlee heeft het risico van nieuwe
verkiezingen genomen op een tijd
stip. dat het prestige van zijn partij
in het land geacht wordt tot een
laagtepunt te zijn gedaald. De socia
listen zijn onder elkaar verdeeld
over de bewapening. De linkervleu
gel van de partij, geleid door oud
minister Bevan. vindt dat de levens
standaard te sterk lijdt onder de gro
te uitgaven voor wapens.
De kosten van levensonderhoud
stijgen van dag tot dag. Voor de
komende winter bestaat het gevaar
van een tekort aan brandstof. Vijf
millioen georganiscerden hebben
loonsverhoging geëist.
Attlee heeft de knoop doorgehakt
en kreeg om de moed van dit be
sluit bij de leidende opniniebladen
als de „Times" en de „Manchester
Guardian" Donderdagmorgen een
goede pers. Het is stellig een alge
meen landsbelang, dat de nieuwe
regering, nu er zoveel onaangena
me beslissingen voor de deur staan,
een duidelijker meerderheid in het
Lagerhuis bezit. Meestal levert het
Engelse kiesstelsel met zijn betrek
kelijke willekeur van de enkelvou
dige meerderheid een dergelijk
resultaat ook op. Het zou niemand
verbazen als de weegschaal of. zo
als men in Engeland zegt, „de slin
ger van de klok" thans een goed
eind naar de zijde van de Conser
vatieven zou doorslaan. Maar het
Ss niet uitgesloten dat ongeveer
eenzelfde resultaat als m het hui
dige parlement zo zou worden be
reikt, dat wil zeggen dat de meer
derheid van de regering (of zij
dan Conservatief of Labour is)
maar op enkele zetels zou berus
ten. In dat geval is de kans groot
dat men in het nieuwe Lagerhuis
tot zekere arrangementen zou moe
ten komen, die veel op een coalitie
gouden gaan lijken.
Labour gaat de verkiezingsstrijd
tnet één grote handicap in: de nog
niet uitgeziekte rebellie van de
aanhangers van Bevan. Ter wille
van de eenheid naar buiten zal
thans vermoedelijk 'van de zijde
van de officiële partijleiding niet
op een duidelijke uitspraak van het
jaarcongres der partij tegen Bevan's
denkbeelden worden aangedrongen.
Een afrekening met de Bevan-
groep zal na de verkiezingen moe
ten komen. Als deze door Labour
Zie verder pag. 3
kleine meerderheid (zes zetels) in het Lager
huis achttien maanden lang de landsbelangen
had behartigd. Hij acht nu de tijd gekomen
om de kiezers te vragen om hernieuwing van
het vertrouwen en genoegzame steun in het
Lagerhuis om de belangrijke kwesties, waar
voor het land zich geplaatst ziet, te behan
delen. Het is te verwachten, dat in de komen
de 37 dagen in Engeland een vinnige verkie
zingsstrijd zal oplaaien tussen de Labourpartij
en de conservatieven.
(Van onze correspondent)
PARIJS. In de eindeloze debatten van dc „kleine zitting" der Assem
blee, die tot een normale zitting is verlengd, heeft minister-president Pleven
gistermiddag laat volgens dc algemene verwachting verklaard, dat de
regering tegen het ingediende voorstel van de glijdende loonschaal is. Op
waardige, nadrukkelijke toon, veelal begeleid door applaus van uiterste
rechterzijde, maakte hy de bezwaren van de regering kenbaar en vroeg
opschorting van enkele wéken van de artikelsgewyze behandeling van het
voorstel, waar de regering juist in een uiterst moeilijke strijd voor prijs
verlaging van belangrijke levensmiddelen is gewikkeld en de nationale
economische raad wil raadplegen. De glijdende loonschaal, zo zeide hij. zou
op dit ogenblik de inflatoire tendens versterken en zich tegen dc belangen
der arbeiders keren.
Al deed Pleven enige tegemoet
komingen aan de socialisten, dezen
geven toch geen enkele garantie
tot salarisverhoging zonder rege
ringsbesluit.
Hoe moeilijk de strijd voor prijs
verlaging is bewees dezelfde dag
dat Pleven zijn verklaring aflegde
de slagersstaking, die zich zo ver
heeft uitgebreid, dat driekwart van
de slagerswinkels in Parijs geen
klanten meer bedient. De regering
heeft zich dan ook gistermorgen
over deze pijnlijke kwestie beraden
en besloten de aanvoer van heden
af te wachten en de houding der
slagers.
Zonder twijfel hoopt zij op een
zo grote aanvoer, dat de groothan-
delsprijzen zullen dalen en voor de
slagers geen bezwaar meer kunnen
opleveren om in te kopen. Komt
het niet zo ver. dan wil de rege
ring in het uiterste geval tot re-
quisitie van vlees overgaan en een
Nieuwe Philips-fabriek
in Israel
NATHANYA. Binnen enkele
biaanden zal een assemblage
fabriek voor Philips-radiotoestellen
h)et de productie beginnen, heeft
J M Schellekens, directeur van
«Philips Israël Ltd Woensdag ver
klaard.. Deze verklaring werd af
gelegd ter gelegenheid van een be
zoek van hoge ambtenaren van de
tsraelische ministeries van Handel
en Financiën en persvertegenwoor
digers aan de Philips Gloeilampen-
Fabriek in Nathanya.
aantal slagerijen tot verkoop ver
plichten
Het lijkt erop. dat de regering
in plaats van de prijs van het
vlees te verlagen het vlees geheel
en al van de tafels der Parijze-
naars wil doen verdwijnen. Met
deze actie is het slagersmes gesto
ken in het reeds door de school
kwestie en de lonen en prijzen ge
teisterde vlees der regering.
PARIJS. Frankrijk heeft
Woensdag opnieuw verklaard dat
de deur openblijft voor een confe
rentie van de Grote Vier over de
spanningen tussen Oost en West.
Een woordvoerder voor het mini
sterie van Buitenlandse Zaken
verklaarde, dat Rusland nog niet
heeft laten blijken een dergelijke
conferentie te wensen. Hij herin
nerde er echter aan, dat Groot-
Brittannië. Frankrijk en de Ver.
Staten aan het slot van de reeks
vergaderingen hunner plaatsver
vangers duidelijk hebben doen uit
komen, dat het Westen te allen tij
de bereid is een dergelijke confe
rentie te houden
Zoals bekend hebben de plaats
vervangers van de Grote Vier in
Pariis meer dan drie maanden
vruchteloos gepoogd, een agenda
op te stellen voor een conferentie
van de ministers van Buitenlandse
Zaken.
Sowjets vragen Perzi'è
om olie
TEHERAN. Woensdagavond
heeft het Perzische kabinet beslo
ten het verzoek van Harriman om
de verzending van het ultimatum
naar Engeland uit te stellen, te
negeren. Nadat het kabinet de
brief van Harriman had besproken,
deelde vice-premier Fatimi mede:
„Wij zijn vastbesloten bij ons be
sluit te blijven de Britten vijftien
dagen de tijd te geven om dc be
sprekingen te hervatten of anders
Perzië te verlaten."
Volgens een ambtenaar van het
Perzische ministerie van Financiën
heeft Rusland Perzië verzocht olie
te leveren.
Ook wordt bericht, dat de Rus
sische ambassadeur te Teheran,
Sadtsjikow, een bezoek aan pre
mier Mossadeq zal brengen, alvo
rens voor een maand verlof naar
Moskou te vertrekken.
TOKIO. Radio-Peking heeft Woensdagavond omgeroepen,
dat dc communisten bereid zijn onmiddellijk de Koreaanse
wapenstilstandsbesprekingen te hervatten. In de verklaring
werd gezegd, dat dit besluit bekend gemaakt is in een telegram
aan generaal Ridgway, opperbevelhebber van de geallieerde
strijdkrachten. Radio-Peking verklaarde, dat het telegram ge
tekend was door Kimil Sung, premier van Noord-Korca, en
generaal Peng Teh-Hoeai, commandant van de coramunisti-
sche-Chinese „vrijwilligers"-troepen in Korea
De verklaring kwam kort nadat
geallieerde verbindingsofficieren
naar Kaesong, de plaats van de ge
schorste wapenstilstandsbesprekin
gen vertrokken waren voor een
tweede bijeenkomst in twee dagen,
waartoe de Noordelijken het verzoek
hadden gedaan.
Hoewel het geallieerde hoofd
kwartier niet onmiddellijk commen
taar heeft geleverd, wordt m Tokio
en in het vooruitgeschoven kamp in
West Korea algemeen aangenomen,
dat de geallieerden zullen ingaan op
het voorstel om de wapenstilstands-
Dat was even een trouwerijtje,
daar in Athene. Twintig meisjes
van dezelfde sigarettenfabrick
gingen allemaal op dezelfde dag
trouwen. Een bisschop en twin
tig priesters voltrokken de cere
monie. Dc bruidjes kregen ieder
zevenhonderd gulden, een keu-
kenuitzet en een bruidsjapon. De
fabriek betaalde ook het feest.
De sigaretlenproductie zal die
dag wel een dieptepunt hebben
vertoond
besprekingen te Kaesong onmiddel
lijk te hervatten.
In afwijking van hun tot nu toe
gebruikelijke tactiek hebben dc
communisten de hervatting voorge
steld zelfs voordat hun beschuldi
gingen tegen de geallieerden opge
helderd zijn.
Vriendelijke communistische ver
bindingsofficieren hebben de gealli
eerden om 6.10 pl tijd ten Oosten
van Kaesong een nota van de Noord
Koreaanse premier Kim II Soeng
en de Chinese generaal Pang Tch-
Hoeai overhandigd. De boodschap
werd door Radio Peking in beleefde
termen omgeroepen.
dr L. G. KORTENHORST
voorzitter Tweede Kamer
's-GRAVENHAGE.. Dr. L. G.
Kortenhorst is bij Kon.. Besluit be
noemd tot voorzitter der Tweede
Kamer voorr het tijdvak der tegen
woordige zitting.
OVERLEG IN OTTOWA
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Op de Jaarvergadering van de Kon. Ncd. Zuivelbond
in de Dierentuin in Den Haag heeft de minister van Landbouw, dc heer
S. L. Mansholt, medegedeeld, dat de prijs voor de tarwe voor de oogst 1952
is vastgesteld op 26.per 100 kg. Dc oude prys was 24.25.
De minister kondigde een wijzi
ging in de uitvoering van het prijs
beleid voor de landbouwproducten
aan. Het principe, de boeren en
landarbeiders bestaanszekerheid te
verschaffen, blijft onaangetast. Het
prijsbeleid wordt echter gebaseerd
op drie categorieën: in de eerste
komen producten, waarvan de
voortbrenging in het algemeen be
lang gewaarborgd moet zijn. Hier
toe behoren suikerbieten, tarwe,
koolzaad en consumptiemelk. Hier
voor krijgt de boer vergoed de
kostprijs, benevens een redelijke
ondernemerswinst, die vooralsnog
op 20 Oo wordt gesteld. In de twee
de groep vallen producten, die
vooral van belang zijn voor de be
staanszekerheid van de boer. Voor
industriemelk, vlees, voergranen en
aardappelen wordt een garantie
prijs als bodem vastgesteld, doch
de prijsuitloop naar boven toe
wordt vrijgelaten. De kostprijs
wordt dus gegarandeerd, de winst
niet. Voor de derde klasse wordt
geen prijs vastgesteld. Dat zijn de
handelsgewassen zoals bijv. vlas.
karwijzaad en andere zaden.
De ontwikkeling van de agrarische
export is gunstig. In de periode van
1 Januari tot 1 Augustus van dit
jaar is zij met 282 millioen toe
genomen tegenover dezelfde perio
de van 1950. Het aandeel van de
zuivel in deze toeneming is 40
millioen. zei de minister.
De groie spanningen na Korea en
de daarop gevolgde bewapenings-
periode hebben het probleem van
de dreigende overschotten in de
landbouwproductie op de achter
grond geplaatst Maar het probleem
is er niet mee opgelost. Die over
schotten zijn thans omgezet in
voorraden, maar als de kentering
komt. is er maar weinig voor no
dig om er weer het etiket „surplus"
op te moeten plakken. De grote
vraag naar consumptiegoederen
heeft de prijzen doen stijgen. Het
hoge prijspeil kan niet duurzaam
zyn. Tenslotte komt er een toe
stand van evenwicht, die in het
gunstigste geval lang kan duren,
maar ook kan omslaan naar scher
pe prijsdalingen, die een crisis ten
gevolge kunnen hebben. Nationaal
en internationaal moeten wij trach
ten dit te voorkomen.
De minister trok van leer tegen
het ongebreidelde protcctionnisme.
dat de kop opsteekt. Hij betreurde
het dat er groepen in Amerika zijn.
die aansturen op wering van onze
producten Wij moeten dit voor
beeld niet volgen en blijven streven
naar internationale samenwerking
zei hij.
DEN HAAG Dc verhoging
van de tarweprijs tot f 26 per
100 kg voor de oogst 1952 zal
uiteraard voorlopig geen Invloed
uitoefenen op de nroodprys. Deze
consumentenprijs zal pas moeten
worden bezien, wanneer het duur
dere meel ln het brood wordt ver
werkt. Dan nog is het volgens
deskundigen geenszins zeker, dat
de broodprijs verhoogd zal moe
ten worden. Velen nemen aan. dat
het voor 1952 beschikbare Vdrag
van 110 millioen voor subsidies,
dat in de mllliocncnnota wordt
genoemd, ruimte zal laten om de
hogere tarweprUzen op te vangen.
Prinses Wilhelmina in
Engeland
DEN HAAG. De particuliere
secretaresse van prinses Wilhel
mina meldt ons. dat prinses Wil
helmina gisteren met een schip van
de Maatschappij „Zeeland" voor
een kort verblijf naar Engeland is
vertrokken.
Tegemoetkoming aan
Nederlandse wensen?
(Van onze New Yorkse corres
pondent)
OTTAWA. De conferentie der
bij de NATO aangesloten landen is
Woensdag flink opgeschoten. De
subcommissie voor nauwere ïntre-
gratie, waarin ook minister Stikker
zitting heeft, is met haar werk ge
reed gekomen en heeft een con
cept-resolutie aan de raad voorge
legd welke vandaag zal worden
behandeld. Zij komt neer op een
verklaring over de doeleinden cn
de voornemens der betrokken lan
den en zal tevens methodes aange
ven, volgens welke dc gesteldo
doeleinden kunnen worden verwe
zenlijkt. Verder kan men op het
ogenblik niet gaa». Men verwacht,
dat een nieuwe kleine commissie
zal worden ingesteld welke wegen
en middelen ter bestrijding van dit
grote terrein van actie zal uitwer
ken.
Naar mr.. Stikker ons verklaard
zal bijzondere aandacht worden be
steed aan de vraag, hoe een ver
vlechting van de onderscheiden
economiën geleidelijk, maar toch
zo snel mogelijk, tot stand kan
worden gebracht. Wat het pro
gram voor de toekomst betreft, zal.
naar mr. Stikker's oordeel, ge
streefd moeten worden naar sa
menwerking met andere bestaande
organisaties buiten NATO-verband.
Aan dc aandrang, welke ook zo
sterk van Nederlandse zijde is uit
geoefend om nauwer cn meer
voortdurend overleg te plegen ten
aanzien van het tockomstbcleid zo
wel als ten aanzien van een oplos
sing der huidige moeilijkheden, zal
in aanzienlijke mate gevolg wor
den gegeven: Voorts is de hoop
gerechtvaardigd, dat regelingen
zullen worden getroffen welke de
Nederlandse regering in staat zul
len stellen, het defensie-program
ma onverminderd uit te voeren.
Knoeierij in gevangenis?
LEEUWARDEN. Twee per
sonen zijn gearresteerd in ver
band met de knoeierijen bij de
afdeling arbeid van de Bijzondere
Strafgevangenis, waarnaar de jus
titie momentcel een onderzoek in
stelt. Een van dc gearresteerden
is de werkmeester van dc tim-
merafdeling, de ander zou geen
deel uitmaken van het personeel
van de gevangenis.
HUN WEG
LONDEN. Binnen 24 uur nadat
Koningin Elisabeth heeft haar
verblijf in Schotland afgebroken
om in Londen bij koning George
die een longziekte heeft, te blij
ven. Dc koningin kwam Dinsdag
met prinses Elisabeth op het
vliegveld in Londen aan. Op de
achtergrond, in het midden: de
hertog van Edinburgh.
EISENHOWER:
Voortreffelijke
HANNOVER. Generaal Eisen
hower heeft gistermiddag zijn drie
daagse inspectietocht langs de on
derdelen. die deelnemen aan de
oefening „Counterthrust", beëin
digd. Voor zijn vertrek van het
vliegveld Cclle zei hij:
„Het deed my goed om soldaten
van zeven landen zo met elkaar
te zien oefenen. Het moeten er
echter nog meer worden. Onze
eenheid moet hechter cn sterker
zyn dan de eenheid van de door
dictators geleide landen". De geest
onder de troepen noemde de ge
neraal voortreffelijk.
Opvarenden wisten zich
zwemmend te redden
ROTTERDAM Een motorschip,
van 53 ton. geladen met zand,
eigenaar firma De Keyzer te Maas
land. is Woensdagmorgen vol ge
lopen en gezonken, toen het vaar
tuig. komende uit het Westgeul
naar de Noord wal van de Nieuwe
Waterweg wilde oversteken. De
bemanning, bestaande uit twee
personen, wist zich zwemmend te
redden.
MADRID. Tengevolge van een
brand, die door de ontploffing van
een benzinehouder in de keuken
van het ziekenhuis te Vigo (Span
je) was ontstaan, zijn vier vrou
wen om het leven gekomen.
premier Attlee nieuwe verkiezingen
in Groot Brittanniè in het vooruit
zicht heeft gesteld hebben de aan
hangers van de afgetreden minister
Aneurin Bevan een brochure uit
gegeven. waarin zij opnieuw een
felle aanval doen op de herbewa-
peningspolitiek van de Labour-rege-
ring en waarin zij het kabinet er
van beschuldigen „de werkelijke ge
varen te verhullen". Volgens de Be-
vanisten rechtvaardigt de huidige
wereldsituatie de eis tot verminde
ring der bewapeningskosten volle
dig. De Bevanisten verklaren voorts,
dat de bewapeningslasten het infla-
tiespook oproepen. Ook verkondigen
zy de mening, dat de herbewape
ning tot gevolg heeft, dat de Britse
export naar het vasteland en naar
elders terrein moet prijsgeven aan
concurrenten, waarvan Duitsland
met name wordt genoemd. De bro
chure draagt de titel: „Onze weg".
BERLIJN. Dc Oost-Duitse premier, Grotewohl, heeft gisteren te Fuer-
stenberg aan de Oder, nabij dc Pools-Duitse grens, verklaard, dat Oost-
Duitsland „tevreden zou zyn met een kleiner aantal" Oost-Duitse afgevaar
digden dan West-Duitsers by eventuele besprekingen over eenheid van
Duitsland en verkiezingen voor het gehele land. Dit gaat weer iets verder
dan Grotewohl's verklaring voor de Volkskamer van Zaterdag, namelijk
dat de kwestie van pariteit bi) dergelijke besprekingen „niet van funda
mentcel belang" was. Grotewohl sprak tot duizenden arbeiders van een
nieuwe staalfabriek, welke de grootste van West-Europa wordt genoemd.
„De aantallen vinden wij niet be
langrijk. Wij wensen een overeen
komst. Wij zouden tevreden zijn met
een geringer aantal onderhandelaars
aan de conferentietafel. Maar wij
willen de vraagstukken onderling
oplossen en niet confereren met
Amerikaanse generaals," aldus zeide
Grotewohl woordelijk.
Hoewel hij zich echter bereid ver
klaarde tot het houden van voorbe
reidende besprekingen zonder pari
teit, eiste hij wel pariteit in een raad
voor geheel Duitsland, die de ver
kiezingen zou voorbereiden: „Ons
voorstel handhaven wij. Wij willen
een raad voor geheel Duitsland op
grondslag van pariteit, die bespre
kingen moet voeren over: 1. vrije,
geheime, algemene en rechtvaardige
verkiezingen voor een Nationale
Vergadering, 2. spoedige onderhan
delingen over een vredesverdrag."
Grotewohl wees afzonderlijke ver
kiezingen voor Berlijn van de hand.
„Wij willen verkiezingen in geheel
Duitsland, met inbegrip van Berlijn."