Dl
T
„Vrijheid der pers
is in t geding
Bij Warns joegen de Friezen
de Hollanders op de loop
Geen totale afwijzing van
Grotewohls aanbod
Pyramide van zwerf keien zal herinneren
aan plek waar Willem IVsneuvelde
r
De poesen-
dokter
Spion Hushka ontkent
alles en lacht
ONS MENSELIJK MEDEGEVOEL
MOET UITKOMST BIEDEN
Carrières gebroken en levens
verspeeld in deze zaak?
„Koninklijk" lialf
millioen voor
tbc-onderzoek
Chefarine „4"
doet wonderen
Het Slagveld'
is er nog
Engeland: Bijna een
inillioen soldaten
Generaal Daubanton
krijgt hoge post
in Afrika
K'oensdag 26 September 1951
Mr Van Dal over Velser affaire
5 1 55
(Van een onzer correspondenten)
AMSTERDAM. „In de Vclser
iffaire zijn carrières gebroken en
mensenlevens verspeeld, mijnheer
de president. Dat zal ons niet ver
hinderen desgevraagd het bewijs te
leveren, dat dit alles waar is."
Met deze woorden besloot de
laagse advocaat mr A. J. M. van
)al Dinsdag een pleidooi voor
Ie Amsterdamse rechtbank.
Hij trad op als verdediger
van de „Volkskrant Op 14 April
van dit jaar publiceerde dit blad
:nkele artikelen over de „Velser
affaire". Daarin werd de naam
jenoemd van een zekere N. S. die
volgens de Volkskrant na de be
vrijding in de Zeeuwse wateren
s aangehouden met een jacht. Aan
word zouden kapitalen aan juwe
len en tapijten zijn gevonden.
Omdat figuren uit de Velser il-
egaliteit tussenbeide kwamen,
iverd de man slechts licht gestraft.
5. «peelde een belangrijke rol, zijn
eiaties met 't buitenland stelden
lem in staat een goed afzetgebied
DEN HAAG. Het bedrag van
500.000 dat door de KoninklijKe
Nederlandsche Petroleum Maat
schappij, ter gelegenheid van haar
jubileum in 1950 ter beschikking
is gesteld van het hoofdbestuur
ft-an het Nederlandsche Roode
Kruis voor de bestrijding van de
luberculose in Nederland, is op
voorstel van de daarvoor gevorm
de commissie besteed voor de be
vordering van het bevolkingsou-
|ierzoek op tuberculose.
Een bedrag van 325.000.
Iverd ter beschikking gesteld van
de Nederlandse Centrale Vereni
ging tot Bestrijding van de Tu
berculose ten behoeve van de aan
schaffing van Röntgenapparaturen
yoor dit doel.
Een bedrag van 25.000,is
ter beschikking gesteld van het
Nederlandsche Roode Kruis ten
behoeve van de indirecte bestrij
ding der tuberculose (t.w. het
Welfarewerk van het Nederland
sche Roode Kruis zulks volgens de
bedoelingen van de schenkers).
De overige 150.000.zijn ge
reserveerd als subsidie voor een
evalidatiesanatorium voor oogtu-
erculose, hetwelk gevestigd zal
i'orden in het gerestaureerde bui
ten „Beerschoten" te De Bilt.
voor de bijeengegaarde juwelen en
dergelijke te vinden. Tot zover de
Volkskrant.
De heer N. S. bevindt zich mo
menteel op Curasao. Voor hem
pleitte gistermorgen de Amster
damse advocaat mr M. van Vught.
De heer S. voelde zich beledigd en
gekrenkt in eer en goede naam en
achtte hier bovendien smaad aan
wezig. Mr Van Vught eiste 25.000
schadevergoeding.
Mr Van Vught vond. dat van
dergelijke „onthullingen" niemand
wijzer werd en het algemeen be
lang niet werd gediend. „Deze za
ken moeten uit de krant blijven,"
zei hij. „Men geeft als krant in
dien de Justitie ergens geen hand
naar uitsteekt hoogstens enkele
„hints".
President: „Pardon, er is in de
Kamer over gesproken."
Mr. Van Vught wist, dat aan
boord van het jacht geen juwelen
waren geweest. Alleen een bedrag
van 11.000 aan vreemde valuta.
Daarvoor is de heer S. destijds in
Middelburg veroordeeld tot een
boete van 10.000.
Mr Van Dal stelde, dat het hier
om een principiële zaak gaat: de
vrijheid van de pers om te zeggen,
wat zij meent dat in het algemeen
belang gezegd moet worden.
Hij zei, dat zijn cliënt ten volle
bereid was de bewijzen te leveren.
„Mits de getuigen niet bang zijn,
want na 1945 zijn er veel mensen
aangezocht anderen uit de weg te
rnimf»ri
GROTEWOHL WIL
EEN AMNESTIE
BERLIJN. De regering van
Grotewohl is bezig met de voorbe
reiding van een amnestiè voor al
len, die wegens politieke en econo
mische vergrijpen veroordeeld zijn,
claus een bericht uit de Sowjet-
zone. In politieke kringen te Ber
lijn verwacht men, dat dit bericht
officieel bevestigd zal worden. Een
aergelijke amnestie zou als een be
langrijke concessie van de rege-
ling-Grotewohl met het oog op de
voorbereidende besprekingen over
algemene verkiezingen in geheel
Duitsland beschouwd worden.
\f AN de in 1943 overleden Rotterdam
se muziekpaedagoog Jan Keyzer «s
thans het nagelaten werk .Muziek als
Vorm Van Levensontplooiing (W. L.
T Brusse N.V. Rotterdam 1951) ver
schenen.
Dit circa 300 bladzijden tellende boek
«vat een verhandeling over het wezen,
e waarde en de ontwikkeling van de
wuikale aanleg, een onderwerp, dat
i* schrijver van muziekfilosolisch en
isychologisch standpunt uit tracht te
«naderen en daarin dan ook. zij het
oms wel op subjectieve wijze, geslaagd
De schrijver leidt zijn werk, dat van
fcrote wetenschappelijke kennis getuigt
Sin. met een dertigtal „Thema's en mo
tieven", die het materiaal vormen,
vaarult zijn studie is opgebouwd en
Verdeelt dan zijn onderwerp in drie de-
Advertentie (I. M.)
4 BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
'tCEN PIJNEN EN GRIEP. 20 ublctUn 75 CT.
en. nl. De Mens. De Muziek en De
!«ns en Zijn Muziek. Uitgaande van de
'ructuur der menselijke persoonlijk-
•eld benadert de schrijver op analytl-
,che wijze de „ideale muzikant", die ln
nhann Sebastian Bach „het prototype
an de geniale, harmonisch begaafde
:«rsoonlijkhcid zich ontploollcnd in
muziek" belichaamd ziet.
Wie zich de moeite wil getroosten,
lit doctrinair geschreven boek grondig
te lezen, zal ongetwijfeld vele nieuwe
denkbeelden aantreffen, die het over
denken ten volle waard zijn.
Prof. dr Eduard Rceser schreef een
'Menswaardig voorwoord, waarin hij
een knappe karakterisering van
Keyzer gaf.
AANKONDIGINGEN
Niet lang geleden konden wij in deze
rubriek aankondigen de verschijning
van enkele nieuwe deeltjes in de aller
aardigste serie Weten en Kunnen (Uit-
S*veriJ Kosmos te Amsterdam). Weder-
zijn er zes deeltjes ten dele her
drukken verschenen. (Prijs 1.90
P«r deeltje). Het zijn:
'Tennis voor beginners en leken door
Vreedenburgh.
Groenteteelt voor kleine tuinen door
Stienstra.
R*t houden en verzorgen van Hoen-
door C. S. Th. van Gink.
r ,**ftspelen voor de Huiskamers door
van Kollum.
,Df ilrkhtinj van de rashond door C.
'v Kruis.
.Hors d'oenvre en hartige hapjes door
Krabbe.
NEW YORK. Egidio Quiri-
no, de president van de Philippij-
nen. is gisteren in New York scheep
gegaan naar Spanje. Hij verklaar
de. dat de Philippijnse buitenland
se politiek gericht is op de verbe
tering van de betrekkingen met
andere volken van goede wil. Het
is in deze geest, dat ik de uitnodi
ging van de Spaanse regering heb
aanvaard," aldus Quirino.
Advertentie I M
100 Jaar door'n regelmatig —7
leven
Regelmaat 4* voorwaarde
voor blijvende gezondheid.
Zo fa regelmatig wassen een
voorwaarde voor de lange
levensduur van wol. Maar
dan goed wassen, n.l. met
Echfalon.Echfalon doet het
precies goed, taant Echfalon
ia speciaal alkalivrjj voor
wol.
Professoren, studenten, kantoor
mensen en vele anderen dragen
„hun steentje" bij, voor, de bouw
van het monument ter herden
king van de slag bij Warns uit 1345
Duitse eenheid gewenst, maar niet als
prijs voor breuk met Westen
I BONN. De grote politieke partyen in West-Duitsland zUn gisteren
begonnen met de opstelling van een gemeenschappelijk antwoord op de
voorstellen van de Oostduitse communisten inzake de hereniging van
Duitsland door verkiezingen over bet gehele land. De parlementaire com
missie voor al-Duitse aangelegenheden heeft ontwerpen bestudeerd voor
een resolutie, die binnenkort aan dc Bondsdag zal worden voorgelegd. Een
woordvoerder deelde mede. dat de vier grote partyen een gezameniyk
1 antwoord willen geven, dat zal doen uitkomen, dat West-Duitsland dc een
heid van Duitsland wenst, maar niet als prys daarvoor zyn banden met
West-Europa wil verbreken.
Het V.H.K. heeft Dinsdag een nieuwe
V.H.Kdefileert voor commandante gekregen, nl. majoorske A.
Halbcsma. De beëdiging geschiedde in 't
nieuwe commandante Julianakamp te Kijkduin in de met dc
vlaggen der Verenigde Naties versierde
officiers-mess, ten overstaan van luitenant-generaal D. C. Buurman
van Vreeden, bevelhebber van het eerste militaire gewest. Op het ter
rein tussen de kampgebouwen droeg de waarnemend commandante,
kapitein N. Bloemcndaal het commando over en zeide: „Wij die tijdens
uw opleiding naast u mochten verblijven, zijn ervan overtuigd, dat u
de moeilijkheden het hoofd zult kunnen bieden. Moge het V.H.K. onder
uw leiding groeien tot een groot corps, waarop Nederland met recht
trots kan zijn." De 41jarige reserve-majoor aanvaardde daarna het
commando met de gebruikelijke termen. Zij was tot voor kort direc
trice van het M.A.I.-bureau te Amsterdam, het maatschappelijk advies,
en inlichtingenbureau, en zij is voortgekomen uit de hogere regionen
van de U.V.V.
Met de K.M.K. (koninklijke militaire kapel) aan het hoofd, defileer-
den \>ier pelotons V.H.K. voorbij dc nieuwe commandante.
Van links naar rechts: oud-commandante kapitein N. Bloemendaal,
de nieuwe commandante majoor A. Halbesma en luitenant-generaal
D. C. Buurman van Vreeden.
Het ontwerpen van "dit antwoord
stelt hoge eisen van fijngevoelig
heid aan de ontwerpers. De Weste
lijke politici willen niet de indruk
geven, dat zü de Oostduitse stap
naar eenheid vierkant afwijzen en
zodoende in de kaart van de com
munistische propagandisten spelen.
Te zclfdertijd realiseert men zich,
dat de Oostduitse stap wellicht ge
daan is met het doel, verwarring
onder de Westduitsers te stichten
op het ogenblik, waarop zij moei
lijke beslissingen moeten nemen
ten aanzien van het verbinden van
hun lot met Westeuropa en deelne
ming aan de verdediging van het
Westen.
Tot de punten voor dc resolutie,
waarover te Bonn is gesproken be
horen: een algemene verklaring,
dat vrije en geheime verkiezingen
iu het gehele land onder interna
tionaal toezicht dringend noodza
kelijk zijn en een opwekking aan
de Oostduitse communisten om hun
goede trouw te bewijzen door vóór
de nationale verkiezingen vrije
verkiezingen in geheel Berlijn cn
de Oostelijke zone toe te staan.
Rust en vrede, en groene weiden.
Zo is het nu. Maar ruim zes
eeuwen geleden heeft op deze plek
zich een van de wildste vaderland
se veldslagen afgespeeld, die men
zich kan voorstellen. Hier was het.
dat in 1345 de grafelijke vlootbe-
manning van Wiilem IV aan land
kwam en door de Friezen over de
kling werd gejaagd. Voor de Frie
zen nog altijd een groot voorval
uit hun geschiedenis: het bewijs
dat zij van zich wisten af te slaan
als hun vrijheid werd bedreigd.
Vandaar dat men bezig is er een
monument op te richten. Architect
(Van een onzer verslaggevers)
\\7ARNS: Kent u Scharl? Het is een miniatuur dorp beneden Sta-
voren tegen Gaasterland aan. Als gij via de Afsluitdijk in het
Friese land bent aangekomen, en langs de oude kustlijn omlaag gaat,
kronkelt uw weg door heerlijke, rustige landouwen. Gij komt langs
plaatsen met wonderlijke namen als Schraard. Engwier en Piaam,
langs bloeiende stadjes als Workurn en Hindelopcn. Een oud baasje of
een jongen met blonde krullen komt de slagbomen oplichten, die moe
ren zorgen dat de vette koeien niet uit de koers raken. En dan staat gij
in Scharl.
is Arjen Witteveen uit Leeuwarden.
Het wordt een heel eenvoudig mo
nument, opgebouwd uit zwerfste
nen, die de IJstyd in Friesland
heeft nagelaten. Dc meeste van die
stenen komen uit het dekstuk tus
sen Stavoren en Scharl. Men heeft
een stichting gevormd die de naam
draagt „Slach bi Warns"; want
Warn-, iets dieper het land ln, was
de plaats waar graaf Willem be
slissend geslagen werd.
Graaf Willem IV had niet ge
dacht. dat er zo'n einde zou komen
aan een tocht, die met veel pracht,
zelfvertrouwen en vechtlust was op
touw gezet. Hij was een avontuur-
- lijk, verkwistend cn vechtlustig
heerschap.
Hij rustte een machtige vloot uit
met bijna zoveel opvarenden als de
gehele opstandige Friese bevolking.
Maar het liep somber af.
De vloot werd door een plotse
ling opstekende storm verspreid.
De schepen belandden op verschil
lende stukken van de Friese kust.
Jean van Beaumont, de vermaarde
oom van graaf Willem, leverde ccn
moedig gevecht bu het klooster St.
Odulf. Hij werd verslagen en zelf
op het nippertje door zijn schild
knaap in zijn vaartuig gesleept.
Graaf Willem bereikte later de
wal. Als u „De Roos van Dekama"
er op naleest, schijnt hij nog ter
dege door graaf Teylingen gewaar
schuwd te zijn, getuige dit fiere
dialoogje:
„Gij zijt een vreemdeling" (moet
Teylingen gezegd hebben) „en kent
de aard en strijdwijze van dit volk
niet: eer gij er om denkt zult gij
hen als vorschen voor uwen voet
zien opspringen."
„Het zij zoo," antwoordde de
doorluchtige Henegouwer, „wij zul
len hen dan als vorschen vertrap
pen".
Het is er niet van gekomen. De
Friezen zijn niet vertrapt, de He
negouwse graaf bleef zelf in een
Het spreekt vanzelf, dat de
Friezen vinden, dat graaf Wil
lem IV van Henegouwen op die
fatale Septemberdag van 1345
het goede pad is ingeslagen, het
pad, dat naar zijn ondergang
voerde. Dat pad dat van Scharl
naar Warns loopt, heet ook nu
nog. in herinnering daaraan, de
Verkeerde Weg En het stuk
weide grond, waar de slag bij
Warns heeft gewoed staat nog
altijd bekend als Het Slagveld.
V__
stryd, waarby het ongewoon heet
moet zijn toegegaan.
Nu rijden Hollanders en Friezen
ever een dyk naar elkaar toe, en
Abe Lenstra speelt in het Neder
lands elftal.
Op 26 September wordt de jaar
lijkse herdenkingsbijeenkomst ge
houdenbij een monument,
nat niet op tijd klaar kon komen.
Men heeft wel 170.000 kg zwerf
stenen aangekocht, maar de groot
ste moet nog uit Tijnje komen,
helemaal van de Friese oostgrens,
ccn reus van tienduizend kilo die
bij de timmerman-aannemer voor
de deur ligt. Iedereen sjouwt mee
en helpt mee, van katholieken tot
communisten, omdat het om een
Friese zaak gaat.
Adenauer volgende maand
naar Londen
BONN. De Westduitse Bonds
kanselier en minister van Buiten
landse Zaken, dr Adenauer, zal
definitief 8 October een officieel
bezoek aan Engeland brengen. Ade
nauer heeft het plan in ieder geval
een onderhoud te hebben met de
leidende parlementsleden van de
Labourpartij en de conservatieven,
zo heeft een woordvoerdèr van de
regering medegedeeld.
LONDEN De Britse minister
van Financiën, Gaitskcll. heeft op
een persconferentie na zyn terug
keer uit Amerika verklaard, dat
Engeland binnenkort ruim 900.000
man onder de wapenen zal hebben
Een van de tien personen uit het
„actieve leven" zal in de wapen- en
uitrustingsindustrie werken of on
der de wapens zyn.
Engeland heeft reeds vier volle
dig geoefende divisies op het vaste
land van Europa. Binnenkort zal
een nieuwe divisie gereed zijn.
Engeland bouwt zijn strijdkrach
ten op volgens de verplichtingen,
die het op zich genomen heeft. De
doeltreffendheid en de gevechts
kracht worden zo veel mogelijk
ontwikkeld.
SINDS enige tijd hebben wij een
poes. Zij is een klein, contoct-
cericht wolballetje met een ver»
baasd gezicht en een scheef ge
plaatst neusje dat steeds angst iff
aan de wereld ruikt. Mijn zoontje
heeft haar de naam Fiemc verleend
'niet omdat 't iets betekent, doch
aangezien die klank hem het eerst
uit de mond viel.
„Is het nu een vadertje of een
moedertje?" informeerde hij. Dc
bracht hem op de hoogte en zette
leerzaam uiteen, dat mannetjeskat-
fen krachtens ccn taalkundige af
spraak „kater" heten maar hij had
er geen belangstelling voor en droeg
Fieme midden in mijn volzin naar
zijn domein, waar ik hem later
levendig met het diertje hoorde
converseren.
Na een weck had dc nieuwe huis
genoot een rol in alle spelletjes,
maar toen tou juist allemaal aan
haar nageltjes cn haar geurtjes be
gonnen te wennen werd Fieme ziek
cn bleef een hele dag armlastig in
dc keuken zitten bibberen
In de kinderkamer leidde dit tot
grote verontrusting en toen het
kwaad niet vanzelf overging, be
greep ik mü'n plicht als gezinsleider
en nam de patiënte in een schoe
nendoosje mee naar de dierendok
ter. Nou die tuist er raad mee,
want zo'n ziek beestje is nét eert
kapotte radio: als ie aan het goede
draadje trekt gaat-ie weer. Toen hij
zijn handgrepen had verricht kreeg
hij het geld cn ik een opgeknapte
poes, die in het doosje zat te spin
nen of ze mee naar dc dierentuin
mocht.
Thuis deed mijn zoontje open
„Kijk eens.'" riep ik vrolijk, Fie
me is beter. Ik oen met hem b\j
de voesendokter geweest."
Hij nam het doosje met voor
zichtige vingers van m\j aan en
sprak met een begrijpende glim
lach: „Dc poesendokter! Dat is een
orote kater, hè pappie?"
KRONKEL.
(Advertentie l. M.)
Talrijke Nederlanders vonden de
dood door zijn verraad
(Van onze correspondent)
ZUTPHEN. De V-man Hushka, die te Zutphon terecht staat wegens
zyn aandeel in de Duitse contra-spionnage, biyft alles ontkennen door met
een raadselachtige glimlach te zeggen dat de getuigenverklaringen niet
Juist zyn of dat hy zyn aandeel in bet gebeurde is vergeten. Maar het
net van bewyzen wordt langzamerhand dicht gehaald. Vast staat,
dat hy in de betrekking van „chauffeur" by dc Marine Abwehr Dienst
Wilhelmshafen bet salaris had van een geheim agent, met onbeperkte on-
kostenrekening. Vast staat ook, dat hy zich binnen drong in dc illegaliteit.
Twee mensen, die het monster- de bevrijding zijn Judas-werk be-
proces in Utrecht als medever
dachten of als getuigen hebben
bijgewoond, toen mr Gcldcrman en
de heer Van Delden door de Duit
sers ter dood werden veroordeeld,
herinneren zich dat een van de
punten van de ten laste legging
gevormd werd door de beschuldi
ging, dat de beide illegalen de V-
nan Hushka hadden willen liqui
deren. Maar Hshke zwijgt en glim
lacht beleefd.
Punt voor punt moet de lange
ten laste legging worden bewe
zen. Dat het getuigenverhoor on
der deze omstandigheden niet vlug
gaat, is te begrijpen cn men is
Dinsdagmiddag dan ook nog niet
toe gekomen aan de behandeling
vön hét gruweiyk gebeuren te En
schede, waar Hushka kort voor
E brief van Koningin Juliana
aan president Truman heeft
veler aandacht weer geves
tigd op een vraagstuk, dat
op de achtergrond dreigde
tc raken. Menigeen zal misschien
zelfs even verbaasd hebben opge
keken. omdat hij in de mening
verkeerde dat. althans wat Europa
betreft, het probleem der vluchte
lingen al nagenoeg was opgelost.
Natuurlijk, ieder die enigermate
op de hoogte is weet, dat in het
Midden-Oosten sedert de vestiging
van Israël als staat, honderdduizen
den Palestijnse Arabieren van huis
en hof verdreven zijn en in de om
liggende landen een kommervol be
staan lijden. En wat de burgerbe
volking van Korea heeft moeten
verduren, nadat in Juni van het
vorige jaar de communisten hun
aanval begonnen, daar is ieder
krantenlezer van op de hoogte.
Maar in Europa want uit de
brief blijkt duidelijk, dat Koningin
Juliana in de eerste plaats aan ons
werelddeel heeft gedacht is daar
twerkclijk nog altijd het vraagstuk
zó ernstig, dat het nodig is de pre
sident der Verenigde Staten uit te
nodigen het initiatief tc nemen
„voor een nieuwe aanpak om deze
zieke plek uit het lichaam der
mensheid te snyden, waarin het
anders een dreigend, politiek gevaar
zou blijven vormen?"
Dat is wellicht voor menig niet-
ingewijde een geheel nieuw ge
zichtspunt geweest, dat hem hope
lijk even heeft doen schrikken en
aan het denken heeft gebracht.
Want voor wie iets meer afweet van
deze materie lydt het geen twijfel,
dat de woorden „zieke plek" en
„dreigend politiek gevaar" in geen
enkel opzicht overdreven zijn.
OEN in 1945, 1946 het Euro
pa van na de oorlog zich
in iets duidelijker omtrek
ken begon af te tekenen, be
vonden zich voornamelijk,
maar niet uitsluitend in Midden-
Europa vele aiillioenen vluchtelin-
gen en verdrevenen. Allereerst wa
ren er de velen, die tengevolge van
het oorlogsgeweld hun woonsteden
hadden moeten verlaten. In zekere
zin was dit nog een bevoorrechte
groep, want het vurigste verlangen
van deze mensen was om zo spoe
dig mogelijk naar huis terug te ke
ren. Wie, die in die jaren in Duits
land was, of zich ergens in Oost-
Azië in een of ander Japans kamp
bevond weet niet meer. hoe één
wens alle andere verdrong: terug
naar huis, om te zien wie daar nog
in leven was? Het is het werk van
de UNRRA geweest, om al deze
honderdduizenden naar hun land
van herkomst terug te voeren. Heel
in het algemeen gesproken kan men
dan ook zeggen, dat déze kant van
het vraagstuk min of meer bevredi
gend is opgelost.
Maar lang niet ieder was zo ge
lukkig, dat hij naar zijn oorspron
kelijke vaderland terug kón keren.
Er waren b.v. honderdduizenden
Polen en Balten. Hongaren en Bul
garen, voor wie een terugkeer naar
hun eigen land. inmiddels door
Rusland geannexeerd of door de
communisten in een zogenaamde
volksdemocratie omgezet, geen ander
uitzicht bood dan maatschappelijke
ondergang, veriles van alle vrijheid,
levensgevaar. Het was de IRO, de
Internationale Vluchtelingen Organi
satie. die zich het lot van deze on-
gelukkigen aantrok en voor hen een
nieuw tehuis zocht in een van de
nieuwe landen overzee, in Noord
en Zuid-Amerika. in Australië én
Nieuw-Zeeland. Bij honderdduizen
den zijn in de laatste jaren deze
mensen vervoerd: als de IRO aan
het eind van het jaar haar werk
zaamheden afsluit zal zü nagenoeg
één millioen mensen van velerlei
nationaliteit naar een nieuw vader
land hebben overgebracht.
DIT werk he?ft bij de bui
tenwacht. zeker in Neder
land. weinig de aandacht ge
trokken. maar wie er zich
rekenschap van geeft dat
de IRO. in de jaren 1946 en
volgende meer passagiers vervoerde
dan enige rederij ter wereld, zal ook
ten opzichte van deze organisatie
mèt Hare Majesteit spreken van
haar „prachtige en bewonderens
waardige werk."
Aan het eind van dit jaar staakt,
als gezegd, de IRO haar activiteit,
maar dat wil allerminst zeggen,
dat dan de taak, waarvoor zij in
het leven werd geroepen, voltooid
is. Verre van dien.
In dc eerste plaats is er nog al
tijd nieuwe aanvoer van vluchte
lingen. die om politieke redenen
de communistische wereld van
Oost- en Zuid-Oost Europa ont
vluchten. Het gordijn, dat die lan
den van de vrije wereld scheidt, is
niet zó ijzersterk. of nog altijd
zien velen kans naar het Westen,
naar de vrijheid te ontkomen. Wan
neer dat op een spectaculaire ma
nier gebeurt, zoals onlangs met de
trein, die over de Tsjechische grens
daverde, trekt dat een ogenblik de
aandacht.
Maar wie weet. dat de gestage
stroom van vluchtelingen (de Duit
sers, vèr-uit de grootste groep, niet
meegerekend) 40 a 50.000 mensen
per jaar bedraagt! En er is geen
enkele reden om aan te nemen, dat
deze toevloed kleiner zal worden.
Zó dicht kunnen de communisten
hun wereld niet afdammen!
Deze nieuw-aangekomenën heb
ben tenminste de vrije wereld be
reikt. al zijn daarmee hun proble
men nog niet opgelost, maar er zijn
andere groepen, wier lot veel be
klagenswaardiger is. Dat zijn zij,
die al jaren geleden zyn uitgewe
ken cn voor wie er geen kijk op
is, dat zij ooit aan de overzijde van
de oceaan een nieuw tehuis zullen
vinden. „Residual groups", overge
schoten groepen is de officiële
aanduiding: bezinksel zou mis
schien een betere naam zijn. Ook
deze mensen telt men nog altijd
met honderdduizenden. Verspreid
over kampen in Duitsland, Oosten
rijk. Italië en elders leven zy in
vaak nauwelijks menswaardige om
standigheden. De toekomst biedt
hun geen enkel perspectief en is al
even troosteloos als het heden.
Het zijn de mensen, die om een
of andere reden niet voldoen aan
de eisen die de ontvangende lan
den aan hun emigranten stellen.
Daar wil men werkers hebben om
in te schakelen in het productie
proces. En dus geen ouden van da
gen. Geen weduwen met kleine
kinderen. Geen invaliden. Geen tu
berculoselijders of blinden. En bui
tengewoon schrijnend: in sommige
gevallen geen huisvaders van grote
gezinnen, zodat de enige kans Is
tussen verbreking van de gezins
band öf in gezinsverband voortve-
geteren in een kamp.
EN ruwe schatting heeft
uitgewezen, dat er om
streeks twintigduizend ..stak-
j kers" zijn. lammen en blin
den. ouden en onge
neeslijk zieken, die op geen enkele
manier ooit in hun eigen levenson
derhoud zullen kunnen voorzien.
Voor deze mensen kan alleen men
selijk medegevoel uitkomst bieden.
Ons vaderland heeft op dit gebied
al wèl iets gedaan, minder overi
gens dan sommige andere verge
lijkbare landen, en de regering
heeft bij monde van dr van Royen
in Washington laten weten, dat zij
bereid is nog honderd k tweehon
derd oude en gebrekkige vluchte
lingen op te nemen. In dit geval is
de orde van grootheid van dien
aard, dat een oplossing te vinden
is. gelukkig. Mits ieder het ziet „in
een Christelijke geest van onder
linge verantwoordelijkheid en lief
de'", zoals Koningin Juliana het
uitdrukt. Daar heeft het nog wel
eens aan geschort, maar het wer
pen van de eerste steen blijve ook
hier het voorrecht van wie zelf
meent vrijuit te gaan.
Maar kan men nu bij dit alles
wel spreken van een politiek ge
vaar? Neen, waar het deze onge-
lukkigen bétreft natuurlijk niet.
Daar heeft men enkel te doen met
een menselijk probleem van leed
en verantwoordelijkheid. Maar heel
anders liggen de zaken in het ge
val van een groep, die in het bo
venstaande nog niet ter sprake
kwam: de negen millioen Duitsers,
die sinds 1945 naar West-Duitsland
stroomden en wier aantal ieder
jaar nog met tenminste een twee
honderdduizendtal toeneemt.
Daar Is het geen vraagstuk van
humaniteit of Christelijke barm
hartigheid. maar van een politieke
dreiging en de beste middelen om
die af te weren. Maar dat vraagt
een behandeling op zich zelf.
kroond zag door de dood van tal
van Nederlanders. Men verwacht,
dat het proces ook hedenavond
nog niet zal kunnen worden be
ëindigd.
De Dinsdag was vrijwel geheel
gewijd aan Hushka's activiteit in
het Westen van het land. Duide
lijk bleek, hoe de sluwe vos zien
vrienden wist te maken onder be
trouwbare Nederlanders, hoe hU
ze zelfs met elkaar in contact
bracht om de organisatie steeds
groter te maken tot het moment,
waarop zijn Duitse broodheren
zouden toeslaan.
GENèVE Luitenant-generaal
dr F Daubanton. oud-inspecteur
van de Geneeskundige Dienst der
Koninklijke Nederlandse Land
macht, is benoemd tot regionaal
directeur van de Wereldgezond
heidsorganisatie in Afrika.
Generaal Daubanton krijgt zijn
hoofdkwartier in Brazzaville ln
Frans Equatoriaal Afrika. Hii zal
in 1952 en 1953 de leiding hebben
van een project tot bestrijding van
de malaria in Afrika Verder wordt
verwacht, dat hij een begin zal
maken met dc uitvoering van een
program voor de opleiding van
personeel van openbare gezond
heidsdiensten.
Generaal Daubanton beschikt op
het gebied van de volksgezondheid
over een grote Afrikaanse ervaring.
Advertentie I. M.)
Nederlandse zuivel wordt
te duur in Duitsland
BONN. De Duitse kaas- en
botcrimporteurs hebben Dinsdag in
Bonn geprotesteerd tegen de nieu
we wet op grond waarvan de In
voerrechten met ingang van 1 Oc
tober verhoogd worden.
Volgens de nieuwe wet wordt
het bestaande invoerrecht op kaas
bijna verviervoudigd. Het invoer
recht op boter gaat ongeveer 50
procent omhoog.
