DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Militaire opstand tegen
dictatuur van Peron
Voor millioenen vernield
brand in Rotterdam
bij
Argentijnse arbeiders
in algemene staking
Holland bedreigd met
stroomafsluiting
Ook Tories willen extra
winstbelasting
OPSTAND
°f
massaspel?
STROMEN VLAMMENDE PARAFFINE
Brandweer vuur meester
na bijna dag strijd
Bonn's bijdrage:
250.000 man
Etna spuwt as,
lava en rook
lie Jaargang, 110. 229
Zaterdag 29 September 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" Giro 510330 V Tl„ Nlo... |>„„0 Redactie en Administratie: Soouckacrtlaan - Amersfoort
Bank Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- c IN.\ L/C INlCUWt 1 erS Telefoon H 't Telefoon administratie 6235
nS 40 cent P w of 5.15 p. ks». Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: T| DE BOORDER
Door dc zware rookontwikkeling,
waarvan deze foto 'n goed beeld
geeft, zijn verscheidene brand-
weerlieden bedwelmd geraakt.
Is de opstand, die Vrijdagmorgen
J in Argentinië tegen het dictato
riale bewind van president Juan Pc-
ron is uitgebroken het duidelijk
bewijs, dat van de twee zuilen waar.
op zijn macht berust het leger
en het grote Peronistische vakver
bond er één aan het wankelen
is geraakt? Of hebben we hier met
een zogenaamd „verzet" te doen.
dat van te voren zorgvuldig door
Peron zelf is geënsceneerd bij wijze
van „reclamestunt" voor de nade
rende verkiezingen? Zowel het een
als het ander is zeer goed moge
lijk Niet voor niets heeft het voor
aanstaande Britse dagblad The Man
chester Guardian nog zeer onlangs
geschreven, dat hoe men ook over
de politicus Peron moge denken,
men slechts bewondering kon heb
ben voor Peron, de regisseur. Men
kan er zich van verzekerd houden,
dat een man als hij niets aan het
toeval overlaat en ook voor algeme
ne verkiezingen pas dan het doek
laat opgaan, wanneer alle rollen
zorgvuldig zijn ingestudeerd De
toekomst zal het leren of dc ge
neraals Menendez en Rawson zich
thans zorgvuldig hebben gehouden
aan een ingestudeerd lesje dan wel
plotseling uit hun rol zijn gevallen.
Vooralsnog zijn er voor het laatste
méér aanwijzingen dan voor het
eerste. De laatste maanden toch zijn
er veie symptoncn, dat de popula
riteit van Peron bij grote groepen
a an de Argentijnse bevolking aan
het tanen is. Weliswaar heeft hij
zich met een overigens vrij po
vere reeks van sociale maatrege
len zes jaar lang de gunst der ar
beiders kunnen kopen, maar daar
staat tegenover, dat zelfs de warm
ste vriendschap van die zijde niet
bestand is tegen prijsstijgingen zo
als in Argentinië schering en in
slag zijn. Toen de president onlangs,
naar aanleiding van mevrouw Pe-
ron's canditatuur voor het vicc-
presidentschap in ernstig conflict
met het leger geraakte en steun
zocht bij de arbeidersklasse bleek
daar het enthousiasme voor zijn per
soon aanmerkelijk bekoeld. De we
reld zag voor de eerste maal hoe
zijn greep op het volk aan het ver
slappen was. En enkele maanden
geleden brak een spoorwegstaking
uit. die bloedig moest worden on
derdrukt. Dat was vóórdat het con
flict met het officierscorps plaats
vond. Thans zijn de bordjes verhan
gen en heeft de president steun ge
zocht bij de arbeiders tegen de on
tevreden strijdkrachten. Hoe dit al
les ook mag eindigen het openbaart
slechts de onstabiliteit van zijn re
giem.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM. Van Vrijdagmorgen kwart voor twaalf
strijden meer dan 250 brandweerlieden in ploegen, die elkaar
voortdurend aflossen, tegen de laaiende vuurzee, die het Keile-
pand van Thomsens Havcnbedryf geheel dreigt te vernietigen.
Er liggen daarin goederen opgeslagen met een totale waarde
van ongeveer tien m i 11 i o e n gulden. Men vreest dat al
voor rond drie millioen gulden schade is toegebraeht.
Deze wordt door verzekering gedekt. Vanmorgen om half 10
was de Rotterdamse brandweer de vlammen cindclyk meester,
hoewel sommige deskundigen vreesden, dat het ergste nog
moest komen, omdat de brandmuren, die het veem in vier
delen scheiden, het dreigden te begeven. Een 26 cm. dikke be
tonnen vloer is roodgloeiend.
luchtbasis Punta del Indio. het laat
ste bolwerk van de opstandelingen,
was gevallen nadat zij door negen
bommenwerpers was aangevallen.
Deze basis beheerst de monding van
de Rio de la Plata. Volgens een
mededeling van het Franse pers
bureau AFP is generaal Rawson,
een der leiders van dc opstand,
naar Uruguay gevlucht.
BUENOS AIRES. Met een stem, die van opwinding
vele malen oversloeg, riep gisteren president Peron van
Argentinië, van het balcon van zun paleis af. een enor
me menigte toe, dat er 's morgens een aanslag op zün
leven was gepleegd. Deze mededeling volgde, nadat de
president eerder, via dc radio, had bekend gemaakt, dat
een tegen zijn regering uitgebroken opstand was mis
lukt. Daarop volgde de voorlezing van een decreet,
waarin werd gezegd, dat Iedere officier, die zich met de
opstand zou inlaten, zou worden doodgeschoten. Vol
gens dc Argentijnse staatsradio lag de haard van de
opstand bij het achtste cavallerie-regiment en de ca-
vallerieschool op de Campo de Mayo. Later had het
personeel van de vliegbasis van Palomar. buiten Buenos
Aires, zich bjj dc opstand aangesloten, doch zich over
gegeven na een beschieting door loyale strijdkrachten.
Onmiddellijk na dc bekendmaking, dat de opstand was
onderdrukt, riep dc Algemene Vakbond, die aan de
zijde van Peron staat, een algemene staking uit en
verzocht alle arbeiders zich naar het palels te begeven,
om Peron hun trouw te betuigen.
De opstand werd, volgens de Ar
gentijnse radio, geleid door twee ge
neraals, Benjamin Menendez en Ar-
ture Rawson. De eerste zou inmid
dels gearresteerd zijn, evenals Alfre
do Palacios, „de vader van het Ar
gentijnse socialisme". Dat de opstand
geheel onderdrukt is. kan als zeker
worden aangenomen Meer dan tach
tig officieren zijn gearresteerd, ter
wijl een deel der opstandelingen in
vliegtuigen naar Uruguay is ge
vlucht.
Men neemt aan, dat de opstand is
uitgebroken naar aanleiding van het
oorspronkelijke plan om Evita Peron
candidaat te stellen voor het vice-
presidentschap. .Vooral het leger was
hiertegen gekant. Hoewel de candi-
datuur ingetrokken was, zou men het
huidige tijdstip het gunstigst geacht
hebben voor een opstand daar 11
November in Argentinië algemene
verkiezingen worden gehouden.
Het uitbreken van de opstand viel
samen met een plechtigheid, waarop
de president een nieuwe vlag zou
hebben aangeboden aan het stads-
garnizoen, vergezeld van zijn echt
genote. Peron gaf bij zijn toespraak
tot het volk geen bijzonderheden
over de aanslag op zijn leven, doch
verklaarde alleen dat deze gepleegd
was voor de ingang van het stads-
garnizoen op de Campo de Mayo.
Daar Peron m zijn rede sprak
Radio-waarschuwing (.Men gebruikt te
veel electriciteit! hielp dadelijk
stroomlevering in Zuid- en Noord-
Holland stopgezet. Maar na de ra
dio-waarschuwing daalde het ver
bruik langzaam tot iets onder het
kritieke punt, zodat uitschakelen
niet noodzakelijk bleek.
Althans: Vrijdagavond is het niet
zover gekomen, maar indien het
stroomverbruik in de komende
weken zo blijft toenemen als de
laatste tijd is gebeurd, zal uitscha
keling moeten volgen. Als men in
een Depaalde stad niet meewerkt,
wil dat niet zeggen, dat alleen die
stad het risico van volledige duis
ternis loopt, want in dat geval kan
dc stroomafsluiting ook in andere
delen van de provincies merkbaar
worden.
Wel ziet het er naar uit, dat de
winter 1951—'52 de laatste wimer
is, waarin men constant aan het
gevaar van uitschakeling moei.
denken. De nieuwe machines, die
de Nederlandse centrales een gro
tere capaciteit zullen geven, wor
den in de loop van de komende
maanden aangevoerd en gemon
teerd, zodat volgende winter net
gevaar geweken is. Maar deze win
ter is de mogelijkheid nog steeds zó
groot, dat men in electriciteitskrin-
gen hoopt op een zachte winter,
omdat een strenge winter onher
roepelijk stroomafsluiting zou mee
brengen. Zeer veel hangt ook af
van dc vrijwillige medewerking
van het publiek.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Midden tijdens
Mozarts ..Eine kleine Nachtmusik"
brak Vrijdagavond de zender Hil
versum II het programma af om
de luisteraars in Zuid- en Noord-
Holland te waarschuwen, dat het
stroomverbruik op dat moment zo
hoog was, dat onherroepelijk af
sluiting zou moeten volgen als het
niet onmiddellijk zou minderen.
Het was toen omstreeks kwart over
acht. Ongeveer een uur later was
het stroomverbruik dermate ver
minderd, dat de angstige spanning
op de clectriciteitscentrales ver
dween.
Het stroomverbruik neemt ge
woonlijk in de loop van de week
toe, zodat men altijd met enige
spanning de Donderdag en Vrij
dag tegemoet ziet. Nu werkten de
omstandigheden Vrijdagavond te
gen: het was vrij koud, zodat op
de centrales merkbaar werd dat
men overal straalkachels ging ge
bruiken. En doordat sedert enkele
weken de ruime stroomlevering
door Duitse centrales is uitgevallen
Duitsland leverde tot voor kort
elke dag een millioen kilowattuur,
waarvan het grootste deel werd af
genomen door Limburg en Zuid-
Holland werd de toestand Vrij
dagavond kritiek. Bijna heeft men
het middel moeten toepassen dat
roen eigenlijk slechts in uiterste
nood wil hanteren, bijna werd de
PERON
van ..de mannen van het ver
raad, die bij de ingang van de Cam
po dc Mayo op ons op de loer la
gen", neemt men aan, dat zijn echt
genote zich op het moment van de
aanslag bij hem bevond. Peron ver
zocht zijn aanhangers aan het einde
van zijn toespraak, rustig naar huis
te gaan en „vrouw en kinderen een
kus te geven de kus van de be
vrijde republiek".
Vrijdagavond korf voor midder
nacht werd meegedeeld, dat de
BONN. Kanselier Adenauer
beeft gisteravond voor het eerst
een officiële aanwijzing gegeven
over het aantal soldaten, dat West-
Duitsland eventueel tot dc Euro
pese defensie zal bijdragen: 250.000
uian.
In een rede op de vergadering
van een jongerenorganisatie van dc
Christelijke-dcmocratische partij,
ici Adenauer woordrijk: „Sowjet-
Rusland kant zich tegen West-
Duitslands deelneming aan de ver
dediging van het Westen, niet van
wege dc 250.000 Duitse soldaten,
maar omdat het de vereniging van
West Europa welke zonder West-
Duitsland onmogelijk is, wenst te
voorkomen."
CATANIA. Gisteravond laat ls
de noordelijkste krater van de Etna,
Europa's hoogste vulkaan, begonnen
te werken. Enorme rook- cn aszui-
len werden uitgestoten. De eruptie
was in de Zeestraten van Catania cn
Messina duidelijk waar te nemen.
Volgens de eerste berichten uit het
gebied vloeit een stroom roodgloei
ende lava van ongeveer 100 meter
breed uit dc krater Deze vormt geen
onmiddellijk gevaar voor de wijn
gaarden en de dorpjes op de berg
hellingen.
Camille Huysmans
in Rome gewond
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Dc 80-jange so
cialistische staatsman Kamiel
Huysmans, die op dc terugweg
was van een omvangrijke rondreis
door Belgisch Congo, heeft te Ro
me bij de landing van het Sabena-
vhegtuig, waarvan hij passagier
was, verwondingen opgelopen Door
slecht weer kon de piloot van het
toestel niet normaal landen. Ten
gevolge van hevige schokken wer
den Huysmans en zijn echtgenote
die hem vergezelde, evenals twee
andere passagiers, gewond. Zij
werden allen in een ziekenhuis te
Rome opgenomen.
8000 Mensen vluchten
voor tikkende
blindganger
NEURENBERG Een vers gat in
de grond van 8 bij 4 meter en een
paar kapotte winkelruiten zijn het
resultaat van 't tot ontploffing komen
van een geweldige landmijn, die in
de binnenstad onder het puin lag.
Niemand heeft er jarenlang van ge
weten. maar de grijper van 'n puin
ruimmachine had het vervaarlijke
ding blootgelegd en na deze aan
raking was het hoog-explosieve pro
jectiel gaan tikken. Dit getik werk
te zo op de angst en de verbeel
dingskracht van dc mensen in de
omgeving, dat achtduizend hunner
maakten dat zij wegkwamen met
achterlating van alles. In allerijl
heeft men de mijn met bossen stro
omgeven, om dc uitbarsting zoveel
mogelijk naar boven gericht te krij
gen. Nadat 120 politiemannen een
wijd cordon hadden getrokken is
een ontploffing verwekt door middel
van een antitankprojectiel. De scha
de viel mee.
Roozenburg blijft
wereldkampioen
Diemen heeft het Vrijdagavond
mogen beleucn Piet Roozenburg
te kunnen toejubelen als de jon
geman die wereldkampioen-dam
men heeft weten te blijven, zij
het dan dat zijn uitdager Kei
ler hem het vuur bijzonder na
aan de schenen heeft weten te
leggen. De kleine Diemcnse Wil
ly Tilburg was dc eerste die na
mens Diemen en de burgemees
ter. de heer Dallinga bloemen
kwam aanbieden aan mej. Hei
ligers. Piet Roozcnburgs bruid,
en aan dc bruidegom-wereld
kampioen.
Vijf en dertig man
bedwelmd door
Vloeibare paraffine en stearine
drijven in brandende stromen over
de omringende straten, vaten sal
peterzuur springen uit elkaar. Ver
stikkende gassen, die uit deze helse
massa opstijgen, maken het de
brandweerlieden vrijwel onmogelijk
het vuur te benaderen.
Hoewel de meesten van hen met
gasmaskers zfjn toegerust moesten
al 35 mannen bedwelmd worden
weggedragen Vijftien konden da
delijk door artsen en verplegers
van de Geneeskundige dienst met
zuurstof-apparaten worden bijge
bracht, twintig moest men echter
naar ziekenhuizen in Rotterdam en
Schiedam vervoeren. Vanmorgen
werden daar zes nog verpleegd.
Voor zover thans bekend bestaat er
voor geen van hen levensgevaar.
Met 50 slangen werpt de brand
weer per minuut 30.000 liter water
in het brandende gebouw, dat een
afmeting heeft van vijftig bij hon
derd meter. Vrijdagavond leek het
er even op, dat de brand het tegen
de waterstroom zou opgeven, maar
om half één vannacht meldde een
brandweerman, vanaf een uitge
schoven Magirusladdcr, dat toen
ook de zolderverdieping één laaien
de vuurzee was. Daar ligt een enor
me partij lompen en olienootjes op
geslagen, dus uiterst brandbare goe
deren.
Naast het brandende pand be
vindt zich een opslagplaats van dc
Vacuum Oil Company. Uit veilig
heids-overwegingen heeft men Vrij
dagavond nog het grootste deel van
de daar opgeslagen vaten olie naar
een andere opslagplaats overge
bracht.
Vanmorgen waren vele brand
weerlieden al meer dan 24 uur on
afgebroken in touw. De soms dode
lijke vermoeide mannen kunnen
gelukkig nu cn dan even op hun
verhaal komen in een verder gele
gen cantinc van Thomsons bedrijf,
waar voortdurend hete koffie voor
hen klaar staat. Er schijnt echter
nog geen kans te zijn dat zij kun
nen inrukken.
VERKIEZINGSSURPRISE VAN CHURCHILL
LONDEN. Het
verkiezingsma
nifest van de Brit
se conservatieve
partü, onderte
kend door Wins
ton Churchill, is
uitgegeven. Voor
al dc aankondi
ging daarin, dat
dc conservatieve
partij, wanneer zij
weer aan dc
macht zou komen
gedurende dc uit
voering van het
Britse herbewape
ningsprogram een
surplus-winstbe
lasting zal hand
haven. heeft op
zien verwekt.
Men beschouwt
dit als een ant
woord op de uit
latingen van de
zijde der Labour-
partij, dat een
conservatieve re
gering zou zwich
ten voor de grote
zakenlieden. Ver
der zegt Churchill
in het manifest,
dat hij nog steeds
een tijdperk van
vriendschap met
Rusland mogelijk
acht
Het manifest houdt de volgende
programmapunten in:
1. Uitvoering van het herbewa
peningsplan van Labour ad 4,700
millioen pond sterling, onder po
gingen om tot een economischer
gebruik van de betrokken arbeids
kracht en gelden te komen.
2. Nationalisatie van de schroot-
industrie. doch geen nadere voor
stellen voor het vestigen van
staatseigendom.
3. Reorganisatie van genationa
liseerde spoorwegen en wegverkeer
op regionale basis.
4. Handhaving van de nationali
satie der steenkoolindustrie.
5. Herziening van de bestaande
winstbelasting en tegemoetkoming
aan bedrijven, die hun winst ge
bruiken voor vernieuwing van de
installaties.
6. Reguleren van monopolies en
optreden tegen beperkende prac-
tijken aan beide kanten in de in
dustrie.
7. Streven naar de bouw van
300.000 woningen per jaar.
8. Bescherming van de visserij-
industrie tegen onbeperkte buiten
landse dumping en het in het werk
stellen van alle pogingen om bij
internationale overeenkomst over-
bevissing te voorkomen.
9 Handhaving van de subsidi
ering van voedingsmiddelen (die
thans ongeveer 400 millioen pond
sterling beloopt), doch later her
ziening van het systeem zodat in-
Dertigduizend liter
water per minuut
Dertigduizend liter u»atcr spo
ten de Rotterdamse brandweer
lieden per minuut in dc vuur
zee. Veel last ondervonden z(j
ran de gevaarlijke paraffinc-
damnen en van dc dikke rook.
Vragen aan minister over
\V anhoopsdaden van
een Rotterdamse
koperslager
DEN HAAC. Het Tweede-Kl-
merlid Cornelissen (WD) heeft
de minister van Financiën ge^
vraagd of het hem bekend is. dat
een Rotterdamse kopcrslager-lasser
tot wanhoopsdaden is overgegaan
ten gevolge van een onmiddellijke
dreigend beslag op zijn inboedel
door de belasting. Hij vraagt ver
der, of deze daden niet het gevolg
zijn van het weinige soepele op
treden van 'n belasting-inspecteur
die niet bereid zou zijn geweest
een schikking te treffen voor een
schuld, die gedeeltelijk buiten
schuld van dc koperslager ls ont
staan. Eén zijner schuldenaren is
nl. failliet gegaan.
Dé heer Cornelissen vraagt ver
der, of, indien blijkt dat het op
treden van de inspecteur afkeuring
verdient, de minister bereid is de
gevolgen van dat optreden teniet
te doen.
„Is dc minister ook niet bereid
er bij de inspecteurs op aan to
dringen schappelijk te zijn?"
vraagt de heer Cornelissen ten
slotte.
Brekende balk verwondt
arbeider dodelijk
AMSTERDAM Een 25-jarlge
arbeider is Vrijdag om het leven
gekomen, doordat bij werkzaamhe
den voor een nieuwe clcctrischo
centrale aan de Hemweg een hou
ten balk brak en hem dodelijk ver
wond.
Of het Britse volk zijn toekomst
nan de Tories zou willen toever
trouwen is een vraag, die vas op
25 October kan worden beant
woord. De 24-jarige miss Batty
Parkin echter heeft gisteren vol
mondig „ja" gezegd, toen haar ge-
vraagd werd of zij samen met
één Tory door het leven wilde
gaan Zij huwde de 40-jarige Roy
Lowndes, Conservatief candidaat
in het Londenso kiesdistrict Clap-
ham. De wittebroodsweken van
het jonge paar zullen in het teken
van zijn verkiezingscampagne
staan.
geval van verhoging van de gezins
toeslag en verandering in de be
lasting slechts subsidie wordt ver
leend voor degenen, die het werke
lijk behoeven.
Koning George gaat
steeds vooruit
LONDEN Het enige bulletin,
dat Vrijdag over de toestand van
koning George werd uitgegeven,
meldde, dat de koning een goede
nacht gehad had en gestadig voor
uitgaat.
Een correspondent bij het Hof
verklaarde vandaag, dat aangeno
men zou kunnen worden, dat de
behandelende geneesheren thans
één bulletin per dag voldoende
achten. Reeds drie dagen achtereen
is er geen avondbulletin uitgege
ven.
WAT VOOR WEER?
Een mooie herfst-
Zondag
(Van onze weerkundige
medewerker
Het ziet er naar uit, dat de weert'
verbetering, die vandaag is ingetre
den, nadat het voorbijtrekken van
een koudefront flinke buien veroor
zaakte, ook komende Zondag voort
zal duren. Na het optrekken van de
mistbanken, die zich hier en daar
hadden gevormd, heeft een zonne
tje de temperaturen vandaag flink
kunnen doen stagen. Het weer in
ons land werd vandaag beheerst
door een rug van hoge luchtdruk,
die in de loop van de dag nog in
betekenis toenam. Dit leidde tot
droog en bijna overal vrij zonnig
weer. Achter deze rug volgt een
nieuwe depressie, maar door het
toenemen van de luchtdruk in onze
omgeving en ook boven de Britse
eilanden, was de invloed van deze
depressie nog vrijwel niet te be
speuren. Daarom is er grote kans,
dat het weer van heden ook mor
gen nog zal voortduren, zodat men
van een droog en zacht weekeinde
zal kunnen spreken.
Fraai herfstweer
Weersverwachting geldig van '4
Zaterdagavond tot Zondag- f
avond:
In de nacht en ochtend wel- 1
nig wind en op vele plaatsen
nevel of mist. Morgen later op
de dag droog cn vrij zonnig
weer met een zwakke tot ma
tige wind hoofdzakelijk tussen
Zuid cn Oost. Koude nacht,
overdag iets hogere tempera
turen dan vandaag.
30 September Zon op 6 u 37 m
onder 18 u 22 m: Maan op 5 u 43
1 October Zon op 6 u 39 m
onder 18 u 20 m; Maan op 7 u 7
m onder 18 u 7 m.