Laatste foe van gigantisch
werk afgesloten
Deining in mijnstreek
over „organisatiefout
Drie gaszinlirs kronkelen
door Wejterschelde
r
Vijfhonderd gasten in
gerestaureerde Kamer
fllö fl)öt
Amerikaanse hulp ruim
een milliard minder
Arts moet terecht staan
voor dood door schuld
Pasteibakker Lateur-Ingoyghem's
Streuvels - 80 jaar geworden
GELEZEN"";
Probleem der
waterwegen
r~
Chefarine „4"
doet wonderen
Enorme uitbreiding
van Amerikaanse
luchtmacht
Mijnindustrieraad keurt stuk in
RK bondsorgaan af
Laatste uitzending
van „Antwoordman"
ai&iH
Senaat en Huis accoord over
7.483.400.000 dollar
Kleine misslag
HOEST U 's NACHTS?
ABDIJSIROOP
Tandbehandeling in
evipan slaap had
tragisch gevolg
Oefening „Combine"
begonnen
en gewogenj
Woensdag 3 October 1951
(Van een /er verslaggevers)
DINSDAGNACHT. Op een za/>ank in de Schelde.
„Mannen houdt u vast", klo- het door de duisternis. De mannen op
de zolderschuit in de Schelde ,èmden zich vast aan allerlei materiaal of
f gingen op het dek zitten. Zij maar nauwelijks of de „En Avant 10"
en de zolderschuit schuurden/'er de „Rug van Baarland een zandplaat
in de Westerschelde. Iedereen^rd door elkaar geschud, maar er sprongen
reeds mannen, bij de boot in h donkere water. Met brandende snij-appa-
raten sjouwden zij naar de jhte zandruggen, die hier en daar boven het
wegebbende water bcgonnerfit te steken. Na elkaar in een lange rij trok
ken zfj naar het midden vagpe plaat. Een man had zich opgesteld met de
schijnwerper van een sleepiot boven zijn hoofd. De laatste fase van een
groot werk, waarbij drie g/zinkers door de Schelde gelegd moesten wor
den, was begonnen.
Drie pijpleidingen, elk het een
diameter van plm. 10 ot en een
totale lengte van 4500 verdwe
nen bij de Griete in c Schelde,
bolden over de zandbak. die de
Rug van Baarland gcn^md wordt
en kwamen bij Baariaid zelf op
Zuid-Beveland terech. Twee er
van waren reeds voltoid.
De sleepboten hadcfcn de laatste
buis reeds van BaarBnd naar de
zandplaat gesleept. Bij laag water
zag men daar het uiteinde van
deze 2500 mete: lanje buis uitste
ken. Nu moest er nog 1900 meter
bij de Griete in het water worden
gesleept. In de loop van de ochtend
was er reeds een goede 900 meter
over de rolspoel het water inge
gleden, achter de sleepboten Anton
en Herta aan. Toen moest men
stoppen, omdat de plaats, waar deze
buis aan de andere gelast moest
worden, droog stond, 's Middags
met hoog water, toen de sleepboot
er wel overheen kon varen volgde
de rest, soms met een snelheid van
60 meter per minuut. Twee einden
stalen buis met een ontmanteling
van asbestvilt en een houten be
kisting lagen er toen op de onder
gelopen zandplaat. Zij moesten al
leen nog aan elkaar worden gelast
en dit gebeurde 's avonds.
Het was vannacht een vreemd
schouwspel op die drooggevallen
ZOEKLICHT OP
F) IT voorjaar heeft een Belgisch-
Nederlandse studiecommissie
een rapport gepubliceerd over het
zo netelige probleem van de wa
terwegen. Daaruit bleek, dat over
twee van de drie grote vraagstuk
ken, die in studie waren genomen
overeenstemming kon worden be
reikt: over de opheffing van de
stop van Ternaaicn en over de ver
groting van de sluis van Terncuzen.
De aloude kwestie van het door
Antwerpen vurig gewenste Moer
dijkkanaal kon echter niet worden
opgelost. In België echter acht men
deze oplossing noodzakelijk voor
dat de economische unie tot stand
komt. Het aanknopen van directe
onderhandelingen tussen de beide
voorzitters der commissie, de Bel
gische Kamervoorzitter Van Cau-
welaert en de Nederlandse oud-
minister Steenberghe, scheen onder
deze omstandigheden de beste weg
om alsnog naar overeenstemming
te zoeken. De besprekingen tussen
hen geschieden echter niet onder
een gunstig gesternte. In verband
met de geografische positie van
Antwerpen toch, worden aan naai
en van die haven varende Rijn
schippers compensatiepremies toe
gekend, die reeds voor de oorlog,
in overleg met Nederland werden
ingesteld en die na de oorlog zijn
verdubbeld. Het feit. dat men ze
thans, zonder overleg met Neder
land, in België tot het drievoudige
wil opvoeren, heeft in Den Haag
ernstige ontstemming gewekt en op
de bereidheid tot onderhandelen
een domper gezet. Dat thans en
kele Belgische ministers naar Den
Haag komen, geschiedt om de Bel
gische houding nader toe te lichten.
Die Belgische houding is overigens
merkwaardig. Er is namelijk ver
klaard, dat voor de twee andere
waterwegenkwesties slechts Belgi
sche oplossingen worden overwo
gen, te weten een uitweg naar zee
via Zeebrugge ten behoeve van
Gent en een grote sluis tussen het
Albert-kanaal en de Maas ten be
hoeve van Luik. Het is mogelijk,
dat dit alleen maar proefballonnen
zijn. Maar het is ook mogelijk, dat
België van samenwerking met Ne
derland weinig meer verwacht en
zijn eigen gang wil gaan. In ieder
geval heeft het er de schijn van.
dat men terugkeert naar de voor
oorlogse sfeer die er heerste na de
verwerping van het Nederlands-
Belgische verdrag door onze Eer
ste Kamer.
Schelde. Het leek een beetje op een
invasie. Overal zag men mannen
sjouwen met llchtfakkels in de
hand en buizen met butagas onder
de arm of op de rug. De hoge
zandruggen lagen als gele strepen
te blinken in dat licht, maar daar
tussen speelden de schaduwen in
de nog niet drooggelopen kreek.
Met hoge waterlaarzen aan of op
blote voeten ging het er door. De
man met het scheepszoeklicht op
zijn hoofd hield de hele bank in
diffuus licht gevangen.
Dit licht scheen op de arbeiders
die bezig waren de buizen af te
snijden zodat deze precies tegen
elkaar zouden passen. Andere wrik
ten ze om. Op de zolderschuit
raasde een grote motor om licht op
te wekken en op een vuurtje van
branders stond een wit-gloeiende
emmer met kokende mastiek
Om even over acht was men op
de plaat beland. Omstreeks half
elf lagen de buizen bij elkaar en
kon men met het lassen, het be
langrijkste werk, beginnen Het
verliep volkomen naar wens en
reeds voor middernacht was ook
de Röntgenfoto al genomen, waar
mee men de las op haar deugde
lijkheid moet toetsen. Alles was in
orde. De boten voeren weg en
brachten de arbeiders, deskundigen
en belangstellenden naar huis.
Alleen de „En Avant 10'' en de
zolderschuit bleven nog op de zand
plaat wachten op de vloed die hen
zou verlossen.
Rotterdams treindeel zal
naar Enschede rijden
UTRECHT Niet het Haagse,
maar het Rotterdamse deel
van de sneltreinen, die deze winter
via Utrecht naar het Oosten zullen
rijden, gaat naar Enschede. Het
Haagse deel zal naar en van De
venter rijden. Alleen op Zaterdag
en Zondag zal van deze regel wor
den afgeweken, deelt de afdeling
Perszaken der Spoorwegen ons
mede.
Ook de CPN achter
(in buffet herschapen)
regeringstafel
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. De restauratie
van het Tweede Kamergebouw is
thans officieel voltooid. Ter gele
genheid daarvan hield de Kamer
voorzitter dr Kortenhorst, Dins
dagnamiddag een ontvangst, waar
voor een ieder, die ook maar iets
met ons parlementaire leven te
maken heeft, met zijn echtgenote
was uitgenodigd. Dus: ministers,
Eerste en Tweede Kamerleden -
ook die van vroeger dagen het
griffiepersoneel, leden van de Raad
van State cn al diegenen, die bij
de verbouwing van het gebouw be
trokken waren geweest Zij allen,
in totaal wel 500 personen, schre
den door de bloemrijk-opgeknapte
hall naar boven, waar de Kamer
president met zijn echtgenote reci
pieerde.
Velen verzamelden zich daarna
in de vergaderzaal waar onze par
lementariërs hun ega's het gemak
van hun zitplaatsen toonden. De
regeringstafel wa9 als buffet inge
richt cn zo kon men er ditmaal
ook eens leden van de communis
tische fractie achter zien staan. De
commissaris der Koningin van
Advertentie (I. Al.)
TEGEN PIJNEN EN GRIEP. 20 tablotton 75 CT.
De Tweede Kamer Is van onder
tot bouen gerestaureerd. Met ge
rechtvaardigde trots en gulheid
kon kamervoorzitter mr L. G.
Kortenhorst, geassisteerd doorzijn
echtgenote de honderden ontvan
gen die uitgenodigd waren het
vernieuwde interieur te komen
bewonderen. V.ln.r.: sir Philip
Nicolls (Eng.). mr Kortenhorst,
don Fernandez Villaverde (am
bassadeur van Spanje) cn mevr.
Kortenhorst.
Zuid-Holland, mr Kesper, probeer
de z^jn oude griffiersplaatsje nog
eens en het lid van de Raad
van State, ir Albarda. liep nog
eens peinzend langs zijn vroegere
bankje.
Boven in de afdclingskamcrs was
een alleraa 'igste kleine tentoon
stelling ingericht, van stukken, die
op de geschiedenis der Statcn-Ge-
neraal betrekking nebben. Hand
schriften van befaamde politici als
Thorbecke. Groen Talma. Kuyper
ca., schotschriften en caricaturen,
waaronder de meesterlijke prenten
van Hahn. Een expositie kortom,
waarvan men zich slechts verheu
gen kan. dat zij tot 12 October ook
voor een ruimer publiek te bezich
tigen zal zijn.
Dan trokken er velen dooi de
overige zalen van het gebouw om
zich van do verbeteringen op de
hoogte te stellen. Vooral de biblio
theek overtrof dc verwachtingen.
Samengevat: een geanimeerde re
ceptie.
WASHINGTON. De Ameri
kaanse militaire leiders zun over
eengekomen, de luchtmacht der
Verenigde Staten in de komende
drie jaar sterk uit te breiden, aldus
is verklaard door Senator Cabot
Lodge. Zij zal van 95 op ongeveer
140 groepen worden gebracht.
Het is vooral de tactische lucht
macht. die tot eerste taak heeft de
grondstrijdkrachten te helpen, die
zal worden versterkt.
Dit betekent, dat de luchtmacht
aanzienlijk meer van dc busgetaire
koek zal krijgen dan de beide an
dere onderdelen van de Ameri
kaanse strijdkrachten: leger en ma
rine. Volgens Lodge was het vooral
de nieuwe minister van Defensie,
Lovett, die deze ontwikkeling had
mogelijk gemaakt.
HEERLEN. Klachten over wat de mijnwerkers noemen „organisato
rische fouten op de staatsmijn Maurits" en een artikel daarover In het or
gaan van dc Ncd. Katholieke Mljnwcrkcrsbond, zUn samen de oorzaak ge
worden van een hevige deining in dc mijnstreek, waarmee zich gister
avond dc Mijn Industrie Raad (MIR) heeft bezig gehouden en die heden
avond ter sprake zal komen in ccn vergadering van hoofdbestuur cn da
gelijks bestuur der katholieke organisatie.
Het begon kort nadat dc mijn
werkers gevolg gaven aan de op
roep van minister Van den Brink
en hun vrije Zaterdagmiddag offer
den om verbetering te brengen in
de Nederlandse kolenpositic. Het
bondsbestuur ontving klachten, dat
aan de leesband van de Maurits da
gelijks zes ci tien ton kolen verloren
gingen, een verlies van ongeveer
3500 ton kolen 'sjaars. Er werd een
onderzoek ingesteld en daarbij zou
het. volgens bestuurders van de
R.K. bond. ook aan de personeels
chef, de heer Hoogenberk. geble
ken zijn, dat het verlies te wijten
was aan de omstandigheid, dat aan
de leesband te weinig personeel
stond.
De mijnwerkers stelden zich op
het standpunt, dat wanneer zij hun
vrije Zaterdagmiddag offerden, de
leiding van de mijn Maurits ver
plicht was te zorgen, dat niet ten
gevolge van dergelijke organisatie-
fouten grote hoeveelheden kolen
verloren gingen.
Toen het hoofdbestuur van de
R.K. bond op de Maurits de kwes
tie kwam bepraten met de perso
neelschef zijn over en weer zeer
harde woorden gevallen. Enkele
opmerkingen van de heer Hoogen
berk zijn door de bond zéér hoog
opgenomen. Vervolgens verscheen
toen in het orgaan „De Mijnwer
ker" een artikel onder de kop
„Alarmtocstand op de staatsmijn
Maurits".
Maandagavond nu heeft de MIR
Advertentie (l. M.)
KIESPIJN?
Munhardt's KicspiinpoedeM Doos 47 et.
HILVERSUM. „Als de gc-
moederen zijn bedaard kom ik
misschien weer terug" zei Dins
dagavond „De Antwoordman", die
(voorlopig?) voor het laatst voor
de AVRO-microfoon vragen van
luisteraars beantwoordde. Hij
voegde er aan toe, „dat het, ten
gevolge van de critiek, op dit pro
gramma geoefend, beter was het
op te schorten, totdat niemand
meer aan het onschuldige en bo
nafide karakter er van twijfelt".
Ook achtte hij het gewenst de
ECA buiten elke discussie te hou
den.
ROME. In de provincie Padua
zijn de landarbeiders in staking
gegaan uit protest tegen het af
breken der onderhandelingen over
liet bepalen der lonen.
een motie aangenomen, waarin tot
uitdrukking wordt gebracht, dat de
R.K. bond. doordat hij de klachten
niet ter sprake heeft gebracht in de
Ring, de Onderncmersraad of de
MIR gehandeld heeft in strijd met
de geest van samenwerking cn ge
zamenlijk overleg, die door de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie
wordt gevorderd.
De directie van de staatsmijnen
verklaart zich bereiid iedere con
crete klacht te onderzoeken Ten
slotte zij opgemerkt, dat volgens de
heer Hoogenberk de bij hem ver
schenen deputatie onbehoorlijk zou
zijn opgetreden.
Dc zeer ernstige politiek-histori-
sche zaak der Benelux maakt 1e
's-Gravenhage van een propagan-
da-middel gebruik dat men in de
dagen van vóór de Evenredige
Vertegenwoordiging en het Alge
meen Kiesrecht veel vaker zag,
nL ezels met ccn opschrift, omdat
ezels (ten onrechte) de naam heb
ben van dom te zijn, dom en
koppig. „Ik ben ccn ezel, ik ben
tegen de Benelux" en dergelijke
opschriften toerden door balkende
1 ang-oren rondgedragen in ver
band met de grote Haagse Benc-
lux-vergadering van Donderdag.
Prix de Rome voor jong
Fries beeldhouwer
AMSTERDAM De uitsla» van
de wedstrijd 1951 om dc Pnx de
Rome voor de monumentale cn
versierende beeldhouwkunst luidt:
gouden erepenning: Auke Hettema
(Leeuwarden), zilveren erepenning
Hans IJdo (Amsterdam). In de
wedstrijd monumentale en versie
rende schilderkunst werd geen gou
den en geen zilveren erepenning
uitgereikt.
Advertentie (l. M.)
WASHINGTON. De Senaat beeft het wetsontwerp voor militaire en
economische hulp aan het buitenland ter waarde van 7.483.400.000 dollar
goedgekeurd. Het wetsontwerp voorziet In de coördinatie van het gehele
bijstandsprogram van het Witte Huis. liet is naar het Huls van Afgevaar
digden gezonden, dat naar men verwacht vandaag zUn goedkeuring aan
het ontwerp zal hechten. Het compromls-ontwcrp is de vorige weck door
een gemeenschappelijke commissie van Huls en Senaat goedgekeurd.
Het nieuwe totaal kan op ruim een
milliard lager dan het oorspronkelijk
door president Truman verzochte be
drag geschat worden. Volgens hot
wetsontwerp zal de E.C.A.. die thans
de economische hulp aan de anti
communistische landen beheert, op
geheven worden. De werkzaamheden
van de E.C.A. zullen toegewezen
worden aan een nieuw apparaat, dat
zal staan onder een door de president
te benoemen directeur voor de we
derzijdse veiligheid. De benoeming
moet echter door het congres goed
gekeurd worden De directeur zal
aan do president verantwoording
verschuldigd zijn en de volmacht
hebben nieuwe organen in te stellen.
Het ministerie van Defensie zal de
militaire behoeften van de ontvan
gende landen bepalen. Het ministe
rie van Buitenlandse Zaken zal zich
bezig houden met het punt-vier-pro-
gram en de president zal beslissin
gen nemen over de verdeling over
de verschillende landen van de be
schikbare gelden.
Een commissie van het Huls van
Afgevaardigden en van de Senaat
is het gisteravond eens geworden
over een wetsontwerp, strekkende
tot de beschikbaarstelling van een
bedrag van 57.2 milliard dollar
voor de totale Amerikaanse verde
diging, na een bedrag van 5 mil-
Hard dollar voor een noodfonds
voor de luchtmacht te hebben be
snoeid tot 1 milliard.
/N de trein zat een mannetje dat,
qua postuur, door Fiep Westen
dorp vervaardigd had kunnen zijn,
maar hij keek lang niet zo welwil
lend de wereld in als die larfmens
jes in de kinderhoek meestal doen.
Op zijn geringe tors zat het knor
rige hooid van iemand, die op
warme dagen alle raatnpjes wil
sluiten en b\j regen z\jn paraplu ie
zó weet te plaatsen, dat zij af
watert in je sok.
„Ik ken hem", dacht ik, zodra Ik
tegenover hem zat en terwijl de
trein onverdroten de huilerige wan
hoop van ons onverbeterlijk klimaat
kliefde, sloeg ik in mijn herinne
ring blaadje voor blaadje om, ten
einde na te gaan of h\j niet ergens
tussen lag, met zijn verbitterd man-
nenhoofd.
Vlak bij Arnhem hdd ik hem Wc
schreven 1936 te 's-Gravcnhagc.
Daar liep ik tn de bloem van mijn
jaren, door het Westeinde, op weg
naar Amieitia ten einde een ver
gadering van Majoor Kruijt bij te
wonen want h\j was één van dc
26 toekomstige Hitlertjes en ik
.deed" het fascisme, bij die krant.
Het fascisme „doen" betekende, dat
ik alle vergaderingen, meetings cn
samenbundelingen dezer personen
had bij te wonen, om te kijken of
er soms geknokt werd. Want alleen
dón schreven we er over, op zo'n
toon van ..it can't happen here".
Tja....
Die Kruijt was zelfs in de fas-
cistenhoek een lachnummer. Als
zo'n vergadering van zijn groep be
gon, kwam eerst een grote, sombere
man op het podium en riep: „De
majoor". Dun verscheen het genie
zelf, in het „heH"-tumult dat twee
dozijn volgelingen kunnen verwek
ken. Zijn stem was geheel identiek
aan die van Buziau cn zyn schedel,
kaal als een meisjesknie, liep rood
aan wanneer hij zijn wartaal de
zaal in wierp. Een vol uur bleef
hy) aan het woordToen was het
pauze, want er moest gewacht wor
den op de tweede spreker, die van
buiten komen zou.
In het café, dat bij het feestge
bouw behoordheerste ccn dulle
Dinsdagavondstemming. Dc ver-
sloofde kellner stond zijn leven uit
by het buffet, zoals een paard
slaande slaapt, een verliefd paar
prevelde in de donkerste hoek, een
heertje sufte aan de leestafel boven
Neerlands publicistische inspanning.
Alleen aan een tafeltje achter zijn
bier gezeten, verschrompelde de
majoor tot ccn volstrekt onbeteke
nende klaverjasser. De adjudant
wachtte als ccn politiserende Fran
kenstein in dc hal op de tweede
spreker. Nog zie ik dte lang ver
beide mensenredder binnenstappen.
Het was de verkreukelde dwerg uit
de trein. Met grote stappen beende
hu door het café. maakte halt en
front by) de leestafel, sloeg de hak
ken tegen elkaar cn riep uit volle
borsf;
„De leider heil.'"
Want dat suffende buurtmeneer-
tje met de tijdschriften was óók
kaal, ziet
..Nee kamerand déze kant op!"
riep de majoor vanachter zijn pils
je. De kleine man was niet zo ont
roerd als de uit ziin dommel ge
stoten lecstafelmencèr, die de schok
van z(jn leven had gekregen. H(i
draaide zich om, ging militairemeni
I het café door en bisseerde zijn
j nummer te bestemder plaatse
I even correct als op de première.
Niemand lachte Want als die lui
dat gekund hadden, zag de wereld
er nu anders uit.
KRONKEL
Advertentie (LM.)
Hoe kunt gij Uw lichaam
de zo hoog nodige rust
schenken als gij een
groot deel van de nacht
rechtop in bed zit te
hoesten? Als een heer
lijke balsem voor Uw
aangetaste luchtwegen
werkt de al door drie
geslachten geprezen
AKKERS
- 'i Wtrtldi beiu hoestsiroop -
Patiënt gestikt in prop wallen
DEN HAAG. „Dood door
schuld" luidt dc tenlastelegging te
gen de Zevenhovense arts A. L„ tij
dens wiens tandheelkundige be
handeling onder z.g. evipanslaap
op 1 November 1950 de Zeven
hovense landarbeider A. Kalshoven
!s overleden. Bij sectie door dr.
Hulst bleek, dat niet de narcose
de doodsoorzaak was. maar dat de
heer K. was gestikt ln een prop
watten. Donderdag moet dokter L.
terecht staan voor dc Haagse recht
bank.
Deze zaak heeft destijds in medi
sche kringen grote beroering ge
wekt. Vooral tandartsen hebben
herhaaldelijk geprotesteerd tegen
tandheelkundige behandeling in z.g
evipanslaap. Zij waarschuwden
steeds weer, dat evipan bij uitstek
ongeschikt is voor mondbohande-
Jing omdat, als men bij patiënten,
die onder dergelijke narcose zijn.
met instrumenten of andere voor
werpen de keel aanraakt, er kram
pen en daardoor verstikkingsver*
schijnselen kunnen ontstaan.
Niet één arts, doch twee genees
kundigen waren aanwezig bij dc be
handeling, die de heer K. onder
ging. nl. dokter L., die de hande
ling verrichtte en zijn collega dr.
V.. eveneens arts te Zevenhoven.
Nadat dokter L de tanden had ge
trokken bleek het niet mogelijk de
heer K. uit zijn narcose te wekken.
Hij was gestorven. Aanvankelijk
meende men, dat de evipanslaap de
directe oorzaak van dit overlijden
was, maar de sectie toonde aan dat
een prop watten, die in de luchtpijp
van dc patiënt vast zat. de dood
had veroorzaakt.
Vele medici zullen waarschijnlijk
het proces tegen dokter L. bijwonen.
Van het Lijsternestuit leerde hij
Reynaert en het Kerstkind verslaan
J~y E geslachten die sedert een eeuw in de Lage Landen belangstelden
Genoten van, en bijdroegen aan de cultuur van de Schelde
MaasRijndeltagebieden, hebben Vlaanderen leren benijden om zijn
geweldige groei cn zijn verheugende bloei op ieder gebied der schone
cn der nuttige kunsten. Een van Vlaanderens grootste bijdragers er
aan, Frank Lateur, wordt 4 October tachtig jaar. Men kent hem te
onzent en ginds beter als Stijn Streuvels en al heeft er in dc oorlogs
jaren enige twijfel bestaan omtrent zijn gezindheid, die kleine rim
peling in onze bewondering en genegenheid heeft zijn onbetwistbaar
kunstenaarschap niet aangetast, zodat vrijwel iedereen in de beide
Nederlanden thans zijn gedachten kan concentreren op de gezegend
leeftijd die de stoere schrijver heeft mogen bereiken, de noeste auteur
van Langs de Wegen De V!asschaerd. Leven en Dood in dc Ast cn
al dal anders naturalistische werk welks bloei lag omtrent de eeuw
wisseling tot diep na de eerste wereldoorlog en welks nabloei vaal.
nog fris is en nog lang niet verwelkt.
In een met kernachtig West- instinct van eigenbelang
Vlaams doorregen Nederlands laat Men herkent hierin de tijd en de
Streuvels zyn plattelanders slacht- tijdsopvattingen van een Emants.
olfer zijn hun gewestelijk milieu Couperus, Van Loov. Buysse, Dc
en hun verschillende herediteiten Meester, Robbers. Streuvels ii
(bloed, werk, bcdem, inteelt). Hij stoerder,
maar even „pcssimis
doet dit chirurgisch, waarheidslie- tiscb» als zij> dat wil zeggen: ont
vend, ethisch-indifierent en iyieer- rcerend van twijfel of ongelool
malen berustend-pessimistisch, aan de uiteindelijke overwinning
maar a.ujd bewogen door diep so- van het goede over het kwade in
ciaal gevoel. Zijn mensen en hun de individuele mens, en in de
tragiek zijn altijd geboncien aan mensheid, en tragisch-wanhopend
het (vaak: noodlottig) spel van aan een opgang tot geluk hetzij
oorzaak cn gevolg in arbeidspro- hier op aardei hetzij in een hier_
ces cn samenleving. Tot in het be- namaals. Streuvels heeft dit na-
klemmende toe hebben Streuvels turalistisch pessimisme beleden in
mensen geen vrije wil en „ont- grootheid, schoonheid, en volman-
dnjyen" zij aan de verantwoorde- rcljjke levensaanvaarding. Hij
lykheid voor hun daden; „recht- heeft zijn duizenden bewonderaars
^afr,d18e straf is in zijn boeken een d iep-ademend rhythme van
het lelijke kind van een vermomd groeien, bloeien en vergaan, een
hu uw natuurbewustzijn Ingebla
zen; hij deed tijd en ruimte voor
hen vervagen en hij luidde, onder
«Hes door. tóch voor hun bewust
zijn de klok van wat altijd eeuwig
zal zijn: vreugde, zorg, mystiek
geloof, zaaien en oogsten, geboor
te en dood. En dit het sterkst in
Lenteleven (1899), Langs dc We
gen (1903), De Vlasschaerd (1907)
Prutske (1922), De rampzalige
Kaproen (1934).
Uit begaafde familie
Stijn Streuvels, of volgens de
burgerlijke stand van het dorpje
Heule bij Kortrjk: Petrus Fran-
ciscus Marie Lateur, is geboren
in 1871. Guido Gezcllc was een
broer van zijn moeder. Tot 1906 is
deze Frank Lateur pasteibakker
geweest te Avelghem, daarna heeft
hij zich gevestigd in het dorp
Ingoyghem, de standplaats van de
letterkundige voorman, pastoor
Hugo Verriest. Te Ingoyghem is
Streuvels blijven wonen, „om de
werkelijkheid te herscheppen tot
een kunst, gekleurd door (zijn)
verbeelding en doortlnteld van
zijn) gevoel, een kunst die u
levensware mensen wenst te bie
den
Wilt gij lezen hoe Streuvels kin
deren ziet?: neem Lente en Een
Speeldag ter hand; wilt gij zwoe
gende arbeiders?: neem Zonnetij
en Zomerland; trotse, stugge boe
ren?: De Vlasschaerd; tyrannicke
kasteelheren?: Dorpsgeheimen; en
wilt gij de schrijver over zichzelf:
Stille Avonden (Ingoyghem).
Kunt gij niet genoeg van hem
krijgen?: neem al zijn andere boe
ken in u op; ze zijn wel niet alle
even „sterk", maar onbelangrijk
is er geen.
De jarige wordt met ccn groot
letterkundigen feest geëerd, ook
door Nederland. Hij die lijkt
(uiterlijk) op Gorki en op Albert
Schweitzer, en die „in het hoge
Lijsternest woont boven op de
heuvel van Ingoyghem, om nim
mer de grootsheid van de Schel-
dcvallei, ln haar volle heerlijk
heid (voor mij) uitgespreid, uit
het oog te verliezen en waar ik
zowel Reynaert de Vos als het
Kerstekind ben gaan begrijpen,
die twee exponenten van de
Vlaamse volksziel Tachtig
jaar is hü geworden: hij heeft de
guldensporenslag met het leven
gewonnen, helemaal alleen. Vlie
gen daarom dc blauwvoeten onzer
gelukwensen in blijde kringen om
de top van het Lijsternest' geen
storm op zee op 4 October! B.
FRANKFORT Vanmorgen
vroeg zijn meer dan 160.000 militai
ren aangetreden voor de oefening
Combine, de grootste geallieerde
manoeuvre sinds het einde van de
oorlog.
De verdedigende troepen worden
hoofdzakelijk gevormd door Ameri
kanen. Een Brits regiment en Fran
se eenheden zullen eveneens aan
de oefening deelnemen.
De „vijandelijke" strijdmacht zal
gevormd worden door Amerikaanse
politietroepen.
De oefening duurt tot 8 October.
Dc schrijver J. W. F. Werumeut Bu-
nlng is onlangs zestig Jaar geworden
en ter gelegenheid daarvan deed uit
gever Ad. Donker te Rotterdam een
boek verschijnen „Zeven en twintig
stokpaarden, zijnde ccn aantal verhan
delingen. tlerelatljnen. onenigheden,
gedichten, reportage», verhalen, verta
lingen en andere wissewasjes over wat
dc heer Johan Willem Frcderik Wtru-
meus Btinlng in dit leven min of meer
oprecht heeft liefgehad en beschreven".
Uit Bunlng's vele cn veelzijdige ge
schriften werd een smakelijke bloemle
zing samengesteld, die een misschien
wat schetsmatig, maar niettemin le
vend beeld van deze populaire auteur
geeft. Buning illustreerde zelf het aar
dige werk. dat zeer verzorgd werd uit
gegeven.
De Wereldbibliotheek te Amsterdam
verzorgt thBna in een zeer fraaie recka
van twaalf delen de uitgave der verza
melde werken van wijlen Nico van
Suehtelcn. in die reeks Is thans alt
tiende deel verschenen dc samenspraak
over droom en geweten, die Van Sueh
telcn ln 1917 publiceerde onder de titel
„Uit de diepten der ziel". Uitgaand
van Freud's beschouwingen over do
droom schreef Van Suchtelen een inlei
ding over dc droomsymboliek en deze
lichtte hij toe met ccn aantal tot dia
logen „gedramatiseerde" droom-nnaly-
ses, waarvan 't wetenschappelijk belang
betwist kan worden omdat hierbij do
hypothese dikwijls bijzonder ver gaat.
Maar deze dialogen, die het grootste
deel van het boek ln beslag nemen, heb
ben niettemin over het algemeen de
verdienste dat ze een verhelderende il
lustratie vormen vah de aanzienlijk
minder speculatieve en dikwijls uiter
mate Interessante Inleiding over het
psycho-analytlsch onderzoek van de
droom. Om deze inleiding alleen al is
dc herdruk van dit vroege werk van do
veelzijdige Van Suchtelen gerechtvaar
digd.
In „De discipelen van Jezus" verhaalt
Leonhard Franck over een groepje kin
deren dat in een tot puin gebombar
deerd Duits stadje dc rijken besteelt
ten gunste van de armen en zo in ze
ker© zin als sociaal gewoten van het
na-oorlogse Duitsland fungeert Het ls
ccn vrij slordig geschreven roman
opgebouwd eerder uit journalistieke
schetsen die de ontreddlng tracht uit
te drukken van het huidige Duitsland,
waar wel de steden en de toekomst
verpulverd zijn. maar niet het nazisme.
De sentimentele toon die steeds ln dit
werk boven komt. doof echter veel af
breuk aan de werkelijkheldsschets. die
de schrijver in dit om zijn goede bedoe
lingen wel sympathieke bock wilde ge
ven. (Uitgave Wereldbibliotheek, Am
sterdam).
