DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Egyptisch parlement keurt anti- Britse politiek goed 50.000 Geen deelneming aan Britten blijven aan het defensie-pact Suezkanaal Onderhandelen heeft geen nut meer Defensie-ore! eis voor Hembrug en Philips huizen! Volledige pantserauto's zijn uit de mode VERGAANDE BESLISSINGEN IN CAIRO Verdrag houdt seldigheid. meent Londen Prins Bernhard in Amerika Gesprek tot schadevergoeding en olieverkoop beperkt V Lesvliegtuig neergestort Militaire productie in ons land betaald met Marshall-fondsen Gematigde rede van Mossadeq Wervelstorm in Japan lie Jaargang, no. 243 Dinsdag 16 October 1951 Opgericht door de Stichting „Het Parool" Giro 510330 Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse oummers 9 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort Telefoon redactte 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR: Tl DE BOORDER CAJRO. Gelijk verwacht mocht worden hebben de Egypti sche Kamer en de Egyptische Senaat met algemene stemmen de decreten goedgekeurd, welke de opzegging inhouden van de verdragen met Engeland betreffende het Suezkanaal en de Soedan. Met gejuich begroette het parlement voorts de mede deling, dat Egypte het voorstel van Engeland, Frankrijk, de Verenigde Staten en Turkije om deel te nemen aan een ge meenschappelijk verdedigingsplan voor het Midden-Oosten heeft afgewezen. Duizenden Egyptenaren waren rond de parle mentsgebouwen samengestroomd en de politic had op alle stra tegische punten van Cairo manschappen samengetrokken om ordeverstoringen te voorkomen. Niettemin drong een opge wonden menigte het parlement binnen, zodat de aanwezige ver slaggevers zich genoodzaakt zagen hun biezen te pakken. De beide huizen van het Egypti sche parlement zullen vandaag op nieuw bijeenkomen om de Soedan een nieuwe grondwet te geven, wel ke door een Socdanese wetgevende vergadering zal worden opgesteld en welke vervolgens door koning Faroek zou moeten worden bekrach tigd. Voorts zal het parlement kies wetten voor de Soedan opstellen en een bestuursreorganisatie voor dit gebied ter hand nemen. In het antwoord van Egypte aan de vier mogendheden, waarvan de tekst door het in Cairo verschijnende dagblad Al Misri is gepubliceerd. I wordt gezegd, dat Egypte de deel-1 neming aan de defensie van het i Midden-Oosten niet zal overwegen zolang er Britse bezettingstroepen in 1 Egypte en de Soedan zijn. De decreten betreffende de opzeg ging van de verdragen met Engeland zouden nog gisteravond door koning Faroek worden ondertekend en he- den als wet in het Egyptische staats blad worden opgenomen. In Londen is officieus verklaard, dat Groot Brittannië zijn troepen z.o nodig met geweld in de zone van het Suezkanaal zal handhaven. Men meent te weten, dat minister Morri- son reeds alle noodzakelijke stappen heeft ondernomen om de veiligheid van de Britse garnizoenen te verze keren. Wat de defensie van het Midden- Oosten aangaat: in Washington ver trouwt men. dat de vier mogendhe den die hierbij betrokken zijn, voort zullen gaan met de organisatie van een commando Ook zou Israël wor den aangezocht, al zou deelneming van dat land een aantal moeilijkhe den met de Arabische staten veroor zaken. zo zeide men. Vertegenwoordigers van Arabische landen bevonden zich in Cairo toen het parlement daar gisteravond zijn besluiten nam. Tot hen behoorde prins Moshaal van Saoedisch Arabië. I O (Van onze correspondent) LONDEN. De geldigheid van het verdrag van 1936, dat nog tot 1956 van kracht blijft, wordt niet door de recente Egyptische wetgeving aange tast en de Britse troepen in de zone van het Suezkanaal blij- I ven rustig waar zij zijn. Dat is de liin waarvan het dui- I delijk is. dat Engeland haar in de naaste toekomst zal volgen. De i positie van het Suezkanaal is te j zeer een hoeksteen in iedere de fensie-organisatie van het Midden- Oosten. dan dat men er ook maar een ogenblik aan zou denken haar prijs te geven. En op dit punt eet men zich verzekerd van dc steun der Verenigde Staten. Ove- I rigens zijn officiële Britse kringen WASHINGTON Maandagavond is Prins Bernhard voor een bezoek I van twee weken aan de Verenigde Staten in Washington aangekomen. I De Prins droeg het uniform van I vice-admiraal van de Nederlandse Marine. Een woordvoerder van de Nederlandse ambassade heeft ver klaard. dat Prins Bernhard een uit nodiging van de Amerikaanse marine om een aantal marine-in stallaties in de Verenigde Staten te bezoeken had aanvaard Zijn be zoek is echter niet-officieel. NIEUW PERZISCH GEZICHTSPUNT NEW YORK. Enkele uren voordat in de Veiligheidsraad het debat over het Brits-Perzisch conflict zou beginnen heeft Fatemi, de Perzische vice-premier, de mededeling gedaan, dat Perzië nog slechts bereid is met Engeland te spreken over de schadevergoeding en de verkoop van olie aan dat land. Aan gezien de andere party, aldus Fatemi, geen tekenen van goede wil vertoont, betwijfelen wij of aanbevelingen voor de her vatting van de onderhandelingen enig nuttig gevolg zouden hebben. Perzië is niet bereid om haar maatregelen ter bestrijding van de armoede en de werkloosheid uit te stellen met dc verontschuldiging, dat een hervatting van de onder handelingen misschien betere resul taten zou kunnen afwerpen. Daar om wil Perzië Abadan weer in be drijf brengen. Ten gevolge van het verlies van de inkomsten uit de olie industrie verkeert de Perzische re gering zelfs in gevaar. Fatemi zei. dat zijn regering niet de gedachte verwerpt van het beta len van een schadevergoeding aan de Anglo-Iranian. Hoewel Perzie verplicht is om olie te verkopen aan ieder, die ze kopen wil. is het bereid om voorrang te geven aan de klanten van de afgelopen drie jaar. Op de vraag, of door zijn verkla- Weinig verandering Weersverwachting geldig van Dinsdagavond tot Woensdag- g avond: In de nanacht en ochtend op g slechts enkele plaatsen mist. p Overigens onbewolkt en droog f- g met weinig wind. Plaatselijk r •fi zware nachtvorst. Morgen H overdag ongeveer dezelfde g c temperatuur als vandaag. p 17 October Zon op 7 u 6 m - p onder 17 u 44 m; Maan op 18 u 8 jg m onder 10 u 19 m. ring voor goed de deur gesloten was voor verdere besprekingen met Groot-Brittannië met uitzondering van de kwestie van de schadever goeding en de verkoop van olie. antwoordde Fatemi* ..Precies!" Churchill wint nu reeds 4 zetels LONDEN. De eandidaatstel- ling voor de Lagerhuisverkiezin gen is gesloten. In totaal zijn voor de 625 parlementszetels 1375 can- didaten gesteld. Labour en de Conservatieven komen beide met 617, de Liberalen met 108 en de Communisten met 10 candidaten. Inmiddels zun door volgelingen van Churchill reeds vier zetels gewon nen. doordat in vier districten in Noord-Ierland Ulsterse unionisten geen tegencandidaten tegenover zich hebben gekregen. De Ulster- se unionisten hebben zich met de conservatieven verbonden. OOSTERHOUT. Hedenmor gen is een ..Harvard '-lesvliegtuig in de omgeving van Oosterhout neergestort. Nadere bijzonder heden ontbreken tot dusvere. geneigd zich van commentaar te onthouden, zolang men niet precies weet in wat voor termen de Egyp tenaren „nee!" hebben gezegd. Men kent op het ogenblik slechts de mededelingen van de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken in het Egyptische parlement. D^t de voorstellen dor vier mogend heden door Egypte zijn verwor pen was voor Londen echter geen grote of pijnlijke verrassing. In de Britse hoofdstad ziet men het zo. dat de VS.. Engeland, Frankrijk en Turkije voort zul len gaan met het organiseren van het nieuwe internationale com mando in het Midden-Oosten. Egypte moet maar zien of het la ter bij wil draaien of niet. Ook inzake de Soedan volhardt Engeland in de klassieke lijn. In een verkiezingsredevoering heeft cie minister van Buitenlandse Za ken Morrison gisteravond duide lijk gemaakt, dat „Engeland onder seen enkele omstandigheid bereid is om de Soedan als de prijs voor een eventuele bevredigende rege ling der defensie tegen de wil der Soedanezen le verkopen." Naast het beruchte grote IJzeren Gordijn is er op Duitse bodem bij Vaals een ijzeren ondergordijntje ran drie meter hoogte aangebracht om het voortdurende gcsmokkel en de illegale grensoverschrijdin gen minder gemakkelijk te ma ken. Zelfs kinderen die zulks ge- gewend waren, kunnen nu niet meer met elkaar spelen. (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG. Behalve de order ter waarde van 175 millinen gulden voor de bouw van omstreeks 6000 legerauto's (artillerie-trekkers) welke binnenkort aan Van Doornc's Automobiel Fabrieken zal worden gegeven, i zfjn binnen afzienbare tfjd orders aan de artillerie-inrlcbtingcn (Hembrug) en Philips tc verwachten voor de levering van munitie en verbindings- i materieel welke met tegenwaarde-fondsen van totaal 55 millloen gulden 1 zullen worden betaald, zo vernemen w(J van bevoegde zUde. Dit betekent, 1 dat in principe toestemming is verkregen van de Amerikaanse regering I om de 230 milliocn welke Nederland heeft gevraagd uit de tegenwaarde- fondsen ter financiering van militaire behoeften in Nederland geheel te gebruiken. hier te plaatsen, omdat de order te klein is om een bedrijf er voor om te schakelen. Er zal dan ook wor den gestreefd naar uitbreiding van de opdrachten voor militaire leve ranties door het aantrekken van or ders uit het buitenland. De kans dat in de toekomst be langrijke Amerikaanse orders hier tc lande zullen worden geplaatst, werd door bevoegde autoriteiten groot genoemd. Verklaard wordt dat een zeer voorzichtige schatting uitloopt op de conclusie, dat in Nederland voor tenminste 100 millioen gulden aan buitenlandse militaire opdrachten, in hoofdzaak voor Nato-landen, maar ook voor enkele neutrale landen, is geplaatst. Dit is de mond van een buis met een diameter van 2 meter 82 en een vervaarlijke lengte van 114 meter, die binnenkort haar wieg bij de firma Visser en Smit in de geboorteplaats Papendrecht zal verlaten, om in haar geheel de Noord en de Nieuwe Maas te ko men afzakken Haar bestemming is het Gemeentelijk Electrisch Be drijf le Rotterdum. alwaar zij dienst zal moeten doen bij de zich steeds meer uitbreidende stads- verwarmingsdienst. Men rekent er op. dat deze zeeslang enkele deci meters boven water zal blijven als zij de Noord wordt afgesleept. Austin (VS) hoopt op nieuw overleg FLUSHING MEADOWS. Door de voorafgaande verklaringen door vice-prcmier Fatenei in een pers conferentie kon premier Mossadeq in dc Veiligheidsraad Maandag wei nig nieuws vertellen in zake het karakter van verdere Brits-Perzi sche besprekingen. Hij hield zich in zijn in het Frans uitgesproken korte rede in hoofd zaak bezig met drie thema's: de on bevoegdheid van de Veiligheidsraad om zich met de binnenlandse aan gelegenheden van een land te be moeien, het gevaar, dat de Veilig heidsraad een instrument in han den van de grote mogendheden zou worden, de armoede en werkloos heid in Perzië als gevolg van de uitbuiting door de Anglo-Iranian. Mossadeq sprak de verwachting uit. dat de Veiligheidsraad zich zou onthouden van enigerlei aanbeveling „die de vervulling van onze taak zouden kunnen uitstellen". De Britse gedelegeerde Jebb maakte uit de redevoering op. dat de Britse regering het beginsel van de nationalisatie niet had aanvaard. Dit was geheel onjuist, omdat de Britse regering dit beginsel wel aanvaard had. aldus Jebb. De Amerikaanse gedelegeerde Austin verklaarde tegenover ver slaggevers, dat hij tot zijn genoegen een prijzenswaardige gematigdheid had geconstateerd. Naar zijn oor deel. bestond er hoop, dat men tot onderhandelingen zou geraken. „Nergens goedkoper Tientje voor steek met broodmes (Van onze correspondent) AMSTERDAM Voor de po litierechter verscheen een man. die zijn vrouw met een broodmes had gestoken. ..Ik kan 'l me riet zo goed meer herinneren", vertelde hij. „Ik ben die dag meegegaan met het viscollege. en de vis moest daarna wat kunnen zwemmen." ..En toen hebt u enkele van die heilige huisjes aan de wallekant bezoifbt?" vroeg de politierech ter. Zo was het gebeurd De officier eiste 25 of vijf dagen. De vrouw kwam zeggen, dat nu „alles vergeten en vergeven was. .We leven goed samen, en we wil len er geen twist meer over heb ben." „Tien gulden of vijf dagen", be slikte de politierechter. „Nu hoef ik toch zeker geen advocaat meer aan te vragen''" vroeg de man nog. ..Maar jongen", zei de politie rechter „je krijgt toch zeker ner gens minder dan tien gulden Geen extra-uitkering O uit gemeentefonds Voor bijzondere gevallen hunnen gemeenten zich tot Ged. Staten wenden DEN HAAG. De ministers van Financiën en Binnenlandse Zaken blijken niet bereid de nog in het Gemeentefonds voorradige gelden aan de gemeenten uit te keren als na-uitkeringen over de jaren 1948. 1949 en 1950. Zy betogen, dat de reservering geschiedt ten bate van de collectiviteit der gemeenten. Er kan alleen over worden beschikt om de uitkeringen over volgende jaren op peil te houden. Beide ministers zijn graag bereid, lekening houdend met de algemene monetaire toestand in overweging te nemen, in hoeverre het mogelijk is een directer relatie tot stand te brengen tussen het aanwezige geld en de mate. waarop het rijk de ge meenten in hun financierings-moei- lijkheden moet bijstaan. Als een gemeentebestuur meent voor verhoging der bijzondere uit kering in aanmerking te komen, moet het zich tot Gedeputeerde Staten wenden en het bijzondere van zijn geval aantonen, zeggen de ministers. Minstens 358 mensen om het leven gekomen TOKIO. Tengevolge van de wervelstorm, die Zondag het Ja panse eiland Kloesjioc heeft ge teisterd zijn volgens nog onvolledige cijfers minstens 358 personen om het leven gekomen en 937 zwaar gewond; 267 personen worden nog vermist. Er zijn bijna 30.000 huizen ver woest en 100.000 staan onder water. Door de wervelwind en de stort regens zijn 78 wegen beschadigd, 21 bruggen verwoest cn zes grote aardverschuivingen voorgekomen. Vijfhonderd militairen aan boord van het door de typhoon getroffen Japanse schip „Kongo Maroe" en de meeste leden van de bemanning zijn veilig overgebracht naar het transportschip „George C. Clymcr". Hoewel het gebruik van deze fondsen enerzijds berust op een toe stemming van Amerikaanse kant, laat men er in Den Haag geen twij fel aan bestaan, dat men deze ex tra-productie voor de Nederlandse defensie als een concessie van Ne derland moet zien omdat met het losmaken van bevroren tegenwaar de-fondsen voor dit doel een niet te onderschatten inflationistische tendenz gaat optreden. Niettemin heeft de Nederlandse regering deze ontwikkeling toege staan, zij het -at zij er bij de Nato-landcn geen twijfel aan heeft laten bestaan dat dit als een ex tra-inspanning onzerzijds kan wor den beschouwd, die dc uittrekking van 1500 millioen gulden per jaar voor de defensie belangryk te bo ven gaat. Wat het Nederlands productie programma voor dc defensie betreft kan thans verwacht worden, dat van de 3 milliard gulden die voor de jaren 1951 en 1952 aan de de- fensieopbouw zullen worden uitge geven. ongeveer 1500 millioen gul den in Nederland zullen worden besteed voor leveranties. Toch zal de omvang van de Ne derlandse defensie-orders niet meer betekenen, dan dat ongeveer 6 pet. van de Nederlandse productie-ca paciteit voor de uitvoering van de fensie-orders zal worden ingescha keld. Deze betrekkelijk geringe omvang van de productie voor de defensie wordt in officiële kringen in zekere mate als een handicap beschouwd. Het blijkt moeilijk belangrijke seric- produeties te ontketenen. Soms blijkt het zelfs onmogelijk een opdracht Draaiende propeller doodt sergeant GILZE. Naar eerst thans be kend wordt is de dienstplichtige sergeant J. van Bakel uit Heer- leen Vrijdag op de vliegbasis Gil- ze-Rijen gedood door de draaien de propeller van een Harvard- toestel der luchtvaartschool. SMOKKELAARS WEER ACTIEF Met voetangels en rozen van prikkeldraad worden douaniers bestookt KERKRADE. Na een korte periode van betrekkelijke rust zijn de grote smokkel geschiedenissen In de beruchte driehoek AkenLuikKcrkrade thans weer aan de orde van de dag. Steeds brutaler worden de smokkelaars in het Duitse grensgebied. Herhaaldelijk gebeurt het dc laatste weken, dat bestuurders van smokkelauto's bij achtervolging door Duitse douane voetangels, klemmen cn rozen van prikkeldraad uitstrooien om de achter volgers te dwingen op te geven. Ook is het de laatste tijd vaak gebeurd dat smokkelaars op douaniers inreden cn dwars door een kogelregen ont kwamen. Bij deze gelegenheden ging het op partijen koffie van 500 tot 1000 kilo. ENSCHEDE. Op 60-jarige leef tijd is hier overleden de heer G. Voogd, secretaris van de te Den Haag gevestigde Centrale Ver. voor Markt-, Straat- en Rivierhandel. Complete pantserwagens, die een jaar geleden nog veel werden ge bruikt, zijn niet meer in trek Be manningen van smokkelwagens beschermen zich door pantserpla ten achter de zittingen, zodat ze niet in de rug kunnen worden ge schoten. Grote benden maken, nadat zij de volledige pantserwagen in dc steek hebben gelaten, gebruik van een heel ander systeem. In enkele Duitse garages kan men in dure Twee groepjes verbindingsofficie ren Verenigde Naties rechts en communisten links wandelen gezamenlijk de weg naar het vlek Panmoendjon af ter inspectie van het nieuwe wapenstilstandsonder- handelingenoord van vier krotten en 1 keet. Als de onderhandelin gen vervolgd worden, zullen z\j daar plaats vinden in een tent op een bonenveld. luxe wagdns geheime bergplaatsen laten bouwen. Vooral bergplaatsen onder spatborden, dubbele ben zinetanks. dubbele rugleuningen van zitplaatsen en dubbele daken zijn zeer geliefd. Van gcldsmokkel is tot nu toe weinig gebleken. Dit soort smok kel wordt moeilijk ontdekt, omdat de smokkelaars gebruik maken van linnen of nylon zakjes, die zij inslikken. Men vermoedt, dat de grote kof- fiesmokkel wordt gefinancierd door grote Duitse hotels of door een particuliere bank. In de inspectie Kcrkrade zijn de laatste maand elf wagens aan gehouden cn opgebracht. De mees te droegen Belgische nummerbor den. Bij Roermond werden auto's aangehouden, die grote hoeveel heden zilveren voorwerpen en technische artikelen over de grens brachten. BUENOS AIRES De Argen tijnse Senaat heeft een. reeds door het Lagerhuis aanvaarde, met aan genomen. waarbij de doodstraf in gesteld wordt voor officieren van het leger die in opstand komen tegen d; regering. T7 R is tegen het aangekondigde J—voornemen der regering om het bouwprogram voor 1952 tot 40 000 woningen terug te brengen verzet gerezen. Een verzet zo wijd ver spreid en zo fel. dat algemeen wordt aangenomen, dat de regering op haar beslissing terug zal komen. Wij spreken dc hoop uit. dat dit inder daad het geval ;.al zijn, want wij kunnen ons nauwelijks een moeilij ker te verduwen besluit voorstellen dan aanvankelijk in het voornemen lag. De woningnood tast onze na tionale kracht in dc wortel aan. en wanneer ons volk dc moed en de beslistheid zal opbrengen om de zware lasten, die onze verdediging ons oplegt, te dragen, dan is hel wc] zeker, dat het in de woning misère een uitweg op niet al te lan ge termijn dient te zien. Het is goed er zich rekenschapi yan te geven, dat de aandrang, ora in ,1952 tenminste 50.000 huizen te bouwen, geen verlangen is naar een willekeurig groot getal. Volgens een berekening van het C BS bedroeg het woningtekort eind Mei 1947 rond 271 000 huizen. Het duurde na. dien nog enige maanden, eer da woningbouw op gang kwam. maar van 1 Januari 1948 tot Juni 1951 werden 153.000 nieuwe huizen ge bouwd. waaronder 14 000 duplex- of daarmee vergelijkbare woningen. Inderdaad een respectabel getal, maar alvorens te juichen bedenke men, dat in normale omstandighe den. ruw geschat, jaarlijks 35.000 nieuwe huizen nodig zijn met het oog op onze sterk groeiende bevol king. èn om. geleidelijk aan. de nog altijd aanwezige krotwoningen op te ruimen. Dat wil dus zeggen, dat. vergeleken met Mei 1947. de behoefte met ruim 140.000 huizen is toegenomen. De nieuwe aanbouw overtreft dit getal met ongeveer 25.000 woningen, zodat er iets op het tekort is ingelopen. Dit bedraagt op het ogenblik nog een klein» kwart millioen huizen. T-J ET bouwprogram, dat zich ten A-*doei stelde de woningnood in een overzienbare reeks van jarea weg te werken, omvatte voor 1952 52000 nieuwe huizen, voor 1953 cn volgende jaren 55.000. Zelfs wan neer dus het volgend jaar 50.000 huizen zouden worden gebouwd, zal men bii het oorspronkelijke plan achterraken. Blijft de woningbouw tot 40 000 beperkt, dan wordt er maar net iets meer gebouwd, dan n9dig is om het accres der bevol king op tc vangen. Van enige merk bare verbetering in de bestaande si tuatie is dan geen sprake. Voor wi» ook maar iets weet van de morel» cn sociale ellende, die een gevolg is van de huizennood. staat hei vast dat dit onduldbaar is De 50.000 hui zen in 1952 moeten er komen. Ook dan immers wordt het tempo nog vertraagd vergeleken bij het aanvankelijke, inderdaad behoorlijk ke. maar toch waarlijk niet adem benemende bouwprogram. Het tegenargument is bekend ge noeg: opvoering van het aantal nieuw te bouwen huizen is finan cieel onmogelijk. De noodzakelijk» beperking der investeringen dwingt tot de voorgenomen vermindering. Wij zijn daar allerminst van over tuigd. De begrotingscijfers wijzen uit. dat deze inperking vooral ge zocht is bij dc bouw met overheids geld. zoals de woningwetbouw. Ten behoeve van de nijverheid wordt b v. gerekend op de verwerking van een groter bedrag dan in 1951. Aangenomen dat dit laatste gerecht vaardigd is. dan steekt di'e vermin dering van het aantal te bouwen huizen daartegen dan toch dubbel schril af. En vergeten wij het niet: de huizennood treft alle lagen van ons volk. maar zij drukt toch zon der enige twijfel het zwaarst op de sociaal zwakkeren. Wie geld heeft vindt meestal nog wel een. zij het niet ideale, dan toch draaglijke op- - lossing Maar wie iedere gulden drie keer om moet draaien lijdt onder de ellende van onvoldoende be- bel °n Van samenwonin6 dub- I) EZE toestand mag niet besten- digd worden en behoeft dat on ze* inziens ook niet Wanneer wij hierboven zeiden, dat het nodige geld voor de bouw van 50 000 hui- zen moet worden gevonden, was I dat uiteraard op grond van' onze nader uiteen te zetten opvatting. dat dat mogelijk is èn op een ver- l antwoorde manier.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1951 | | pagina 1