Cf
Geen collectieve reservering
van gemeente-gelden
CE L
Wet Pensioenfondsen
ontmoet sympathie
DIAMANT
LEKASIN
Felle strijd van mr Oud
tegen mr Lieftinck
GELEZEN^
Overheid en ondernemer
moeten samenwerken
Gevaar voor oorlog in
imir bezworen?
Kasj]
MOEIZAAM TOUWTREKKEN DE KAMER j
HVioeUe '44'
-1
iro fabrikaat
Nachtelijke CPN-amendementen
verhinderen afhandeling
en gewogen j
„GEEN GOUD ZO GOED"
Wat is een alleszins
redelijke liuur?
In September minder
gespaard dan in
Augustus
Minister v. d. Brink
houdt rede voor
werkgevers
Bij NS bijzondere
groepstarieven
pjmtj (MdtiHjmj (bot
)e schuldeloze bloem
Charlotte Armstrong!
Eerste steen gelegd
oor Troelstra-oord
Amerikanen blijven
in Europa zo
lang liet nodig is
Hulp aan India is de
f 100.000 gepasseerd
Oranje-Nassau-oord
vijftig jaar
Onze havens weer
open voor Japan
Arijdag 19 October 1951
3
(Advertentie LM.)
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Na een uiterst moeizaam en langdurig touwtrekken tus
sen regering en Tweede Kamer is de regeling van de financiële verhou
ding tussen Rük en gemeenten gisteravond te kwart na zeven uur z.h.s.
aanvaard. Doch dit geschiedde pas, nadat de ministers Lieftinck en Van
Maarsevccn enkele concessies hadden gedaan en zelfs een nederlaag hadden
geleden. Dat laatste geschiedde door aanvaarding van het amendement
Hofstra (PvdA)Maenen (KVP), met 78 tegen 0 stemmen, hetwelk het
systeem van collectieve reservering van de gemeentefonds-overschotten
over 1948, '49 en '50, dat de regering voorstond, verving door een stelsel van
individuele rentedragende blokkering ten behoeve van de afzonderlijke
gemeenten. De deblokkering wilde 't echter uitsluitend doen plaats vinden
op machtiging van de regering, onder door haar te stellen voorwaarden.
Dat laatste maakte het voor de regering althans niet onaanvaardbaar.
het
De bedoeling zat bij de heer
Hofstra (PvdA) voor. dat de de
blokkering zou worden toegestaan
in alle gevallen, waarin tegoeden
kunnen worden gebruikt tot aflos
sing van ten behoev - van de kapi-
taaldienst van de desbetreffende
gemeente aangegane vlottende
schulden, op een wijze, dat de mo-
netair-ncutrale werking der aflos
sing is gewaarborgd. Doch van
deze toelichting maakte minister
Lieftinck zich uitdrukkelijk los. De
vrijheid, die het amendement de
regering liet, deed hem dit prefe
reren boven een soortgelijk amen
dement van de heren Algera (AR)-
Oud (VVD), dat de handen der re
gering ten aanzien van de opdeling
van de reserves hechter wilde bin
den. Oorspronkelijk hadden deze
herei. onmiddellijke uitbetaling ge
wild doch zij begrepen ook wel. dat
hieraan monetaire bezwaren ver
bonden waren. Vandaar een wijzi
ging in hun amendement. Het werd
desniettemin met 47 tegen 32 stem
men verworpen door toedoen van
KVP en PvdA. Ook het amende-
ment-Hofstra had minister Lieftinck
liever deze weg zien opgaan. Hij
gaf bepaald de voorkeur aan een
collectieve reservering.
Om dit te bereiken kwam hij nog
met een nota van wijziging. Maar
hij kreeg geen voet aan de grond.
Zijn zin kreeg hij pas bij de be
handeling van een amendement
Beernink (CHU) dat het belasting
percentage voor de gemeenten van
10.3% tot 11.2% wilde verhogen.
Dat verklaarde hij. zonder meer,
onaanvaardbaar Desniettemin stem
den 27 leden-liberalen, anti-revolu-
tioruiairen, communisten en enkele
Advertentie (1. M.)
christelijk-historischen voor
amendement. De 44 tegenstemmers
kwamen uit de katholieke en socia
listische hoek.
Voor het overige werd het debat
gekenmerkt door een nogal felle
strijd tussen minister Lieftinck en
mr. Oud. De laatste won eenmaal
het pleit toen de Kamer, met 39
tegen 36 stemmen een amendement
accepteerde, dat de minister ten
sterkste had ontraden, om in het
wetsontwerp niet te spreken van
een „jaarlijkse uitkering uit 's-rijks
kas aan de gemeenten." Ogenschijn
lijk een woordenkwestie. Maar
voor mr. Oud een principiële zaak.
De Kamer minus de PvdA en het
merendeel der katholieken hiel
pen hem aan de overwinning, net
op het nippertje, zodat voorzitter
Kortenhorst even onbescheiden bij
de stem-opnemers spiekte, alvorens
hij als laatste zijn stem uitbracht....
voor het amendement.
Aan de verliezende kant leek mr.
Oud ons echter moreel toen hij de
minister had aangeraden door toe
gevendheid „goodwill" bij gemeen
tebestuurders te verwerven en de
bewindsman hem er scherp aan
herinnerde, dat hij een zelfde ad-
Van Charles Dickens
naar De Savornin
Loh man
(Van onze -parlementaire
redacteur)
DEN HAAG Zo zwaar als
minister Lieftinck het gistermid
dag in de Tweede Kamer te ver
duren had, zo luchtig vatte zijn
ambtgenoot Van Maarseveen zijn
taak op. Mr Beernink (CHU)
nam het hem kwalijk dat hij aan
de gemeentebesturen wel wat
wilde „laten"' doch niet „over
laten". Doodleuk antwoordde Zij
ne Excellentie toen. dat deze
woorden voor hem geen verschil
in gevoelswaarde hadden. Onder
verwijzing naai de Pickwick-fi-
guren van Dickens bekende hij
de woorden in „Van Maarse-
veense betekenis" te hebben ge
bruikt.
Toen hetzelfde Kamerlid hem
even later voorhield, dat wijlen
De Savornin Lohman de ge
meenten niet zag als onderdelen
van de staat, zoals de minister
wél had gedaan, diepte deze uit
zijn tas een boek van de gestor
ven staatsrechtgeleerde op, bla
derde er in en vond zowaar en
kele citaten, welke zijn ziens
wijze konden bevestigen.
VJ
vies had gegeven toen het er om
ging de belastingen te verhogen.
„Met een dergelijk gebruik van het
goodwill-argument" zei toen prof.
Lieftinck streng, „gaan wij naar de
kelder"! Dan maar geen „good
will"!
Pas aan het slot van de vergade
ring kwam er wat soepelheid in
de toon toen men in eendrach
tige samenwerking een wetswijzi
ging tot stand bracht waardoor
de Rijkscommissie voor de Ge-
meentefinanciën uit elf leden zal
gaan bestaan, waarvan vijf uit ge
meentelijke kring.
EEN PRECISIE-
FABRIKAAT!
Resultaat van jaren
lang experimenteren
van Engelands
kundigste technici.
Af tol in elk detailI
En... nieuwe vulling
in een hand-omdraai
aangebracht.
Houders naar keuze:
blauw, grijs, maroon
of rwart. Dop en
clip roest- en vlekvrij
oronite.
Vullingen verkrijg
baar met rode,
groene, blauwe
of zwarte inkt
Prijs compleet 7.7S
Losse vulling L25
kaat
MET WERELD-SER VICE
import, J. WIERSCHEM Co. *o»m
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Met moed begon de Tweede Kamer Donderdagavond aan
de behandeling van het wetsontwerp op de pensioenfondsen. Men had dc
algemene beraadslagingen al haast achter de rug toen de heer Wage
naar (CPN) rond het middernachtelijk uur nog even liefst dertien amen
dementen liet ronddelen. Toen sloot voorzitter Kortenhorst ijlings dc ver
gadering, want er waren stellig niet voldoende leden meer aanwezig om
nog stemmingen te kunnen organiseren. Dat betekende dus, dat de behan
deling van de afzonderlijke wetsartikelen niet voor eind October voort
gezet zal worden, gezien de onderbreking van de parlementaire werk
periode.
/vvvwwwwwv/ww
I Te reeksen goede en goedkope boe-
ken die bij een aantal gerenom
meerde uitgevers verschijnen weerleg
gen de bewering, dat het Nederlandse
boek onbetaalbaar zou zijn.
Daar is in de eerste plaats De Sala
mander-reeks van dc N.V. Em. Querido
tc Amsterdam. Deze reeks (prijs per
deel i 2.50) is onlangs verrijkt met her
drukken van
„Wampte" door A. den Doolaard.
„Niet zonder lachen" door Langston
Hughes.
„liet Dagboek van Malte Laurids
Brlgge" door Rainer Maria Rilke.
„Nachtvorst" door Jeanne van Schalk
-Willing.
„De Overgang van Dleuwertje Stam"
door Cor Bruijn.
„E« Immoralist" door André Glde.
„Do Biecht" door Marianne Philips.
Dc Leeuwen-serie van H. P. Leopolds
Uitg. Mij (f 2.90 per deel) kreeg er de
nummers 20 tot en met 22 bij. Het zijn
„Een Gast in uw Huls" door Willy
Corsarl.
„De Sloof' door Fannie Hurst.
„B-e Witte Haas" door Francis Stuart.
ANDERE AANKONDIGINGEN
Bij de uitgeverij Bruna te Utrecht
specialist op het terrein van detective-
verhalen, verscheen „Place de la Con
corde, een avontuur van Maigret", door
de Fransman Georges Simenon.
Bij de uitgeverij Pax in Den Haag
verscheen de tweede druk van „Het
Duister Is mijn Licht" door de Belgische
prof. dr. Eticnne de Greef. Een onthul,
lende en deskundig geschreven roman
handelende over krankzinnigheid en de
zoig van patiënten die hieraan lijdende
zijn.
In de roman „I-aura" van de Ameri
kaanse schrijfster Bess Strceter Aldrich.
in een Nederlandse vertaling versche
nen bij de uitgever J. H. Gottmer.
Haarlem. Antwerpen, is het Amerikaan
se Midden-Westen de achtergrond voor
de aardige, vlotgeschreven levensge
schiedenis van de mannelijke hoofdfi
guur.
Bij de Wereldbibliotheek te Amster
dam verscheen de vijftiende druk van
de „Herinneringen van een onafhanke
lijke vrouw" door Annie Salomons.
Intussen hebben de redevoerin
gen van mevrouw Fortanier
tV.V.D.) en de heren De Kort
(K.V.P.), Suurhoff (P.v.d.A.),
Stapelkamp (A.R.) en Kik
kert (C.H.U.) wel geleerd, dat
het wetsontwerp er met sympathie
zal doorkomen. Alleen de heer
Wagenaar beschouwde het als een
hinderpaal op de weg naar een
premievrij staatspensioen en laakte
het. wegens het ontbreken van
meer dwingende bepalingen. De
heer Suurhoff en later ook staats
secretaris Van R h ij n wezen hem
erop, dat een bodempensioen juist
een prikkel kan vormen tot het
oprichten van bedrijfs-pensioen-
fondsen, omdat deze dan minder
kosten zullen vergen. En de heer
Suurhoff waarschuwde ook voor
de gevaarlijke kant van al te stren
ge voorschriften. Daardoor zou de
neiging van de werkgevers om der
gelijke fondsen op te richten, ver
flauwen.
j Als ideaal beschouwde de heer
Suurhoff het wetsontwerp nu ook
weer niet. Maar wel achtte hij het
goed, dat het er komt, omdat er
I met verschillende fondsen ongeluk-
j ken zijn gebeurd,
j De andere sprekers waren geest-
i driftiger, maar algemeen toonde
men weinig enthousiasme voor de
mogelijkheid van verval van aan
spraken op de werkgevers-stortin
gen bij ontslag op staande voet.
Om deze uit te schakelen diende
men gezamenlijk onder aanvoering
\an dr De Kort een amendement
i in. dat staatssecretaris Van Rhijn
aanvankelijk bestreed met de op
merking dat het voor werkgevers
moeilijk was om een werknemer.
Advertentie d Al.)
dai zegyen al drie geslachten van Akker's
Kloosterbalsem Hei heerlijk verwar
mende wrijlmiddel bij rheumalick en
spierpijn, waarvan de geneeskrachtige
bestanddelen door dc huid en de daar
onder liggende pijnlijke weefsels drin
gen Bovendien is Akker's Klooster-
balsem- een heerlijke wondbalsem die
snel geneesi, wonden zuivert en nieuwe
huidvorming bevordert. In vele gezinnen
is daarom een pot Akker's Kloosterbalscra
een huisapotheek op zich zeil.
Zeepost voor Oost. est
en emigratielanden
DEN HAAG. Met de volgen-
de schepen kan zeepost worden
verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk gepost
moet zijn staan achter de naam
van het schip vermeld:
Indonesië m.s. „Oranje" (23 Octo
ber); Nieuw Guinea m.s. „Talisse"
(15 November); Ned. Antillen
m.s. „Oranjestad" (30 October);
Suriname m.s. „Agamemnon" (23
October); Australië en Nieuw
Zeeland via Engeland (20 Octo
ber) en Canada m.s. „Black Turn"
(22 October) en ss. „Veendam"
(24 October).
die wegens wangedrag wordt ont
slagen, ook nog een buidel geld
mee te geven. Maar tenslotte ver
ried hij toch de neiging om het
amendement eventueel over te ne
men. Terecht o.i., want. zoals hij
tevoren had betoogd, de werkge
versstortingen zijn niet meer diens
eigendom. Zij behoren tot het
fonds, dat het wetsontwerp geheel
los van de onderneming wenst te
zien.
Advertentie (l. M.)
0U0E GENEVER
3 x Gedistilleerd!
Optimistisch rapport van KA'.-commissie
aan Veiligheidsraad
(Van onze correspondent
te New York)
NEW YORK. Ruim drie jaar
geleden droeg de veiligheidsraad
aan India en Pakistan op de de-
rnilitarisering van Jammoe en
Kasjmir tot stand te brengen. Eind
Maart 1951 werd op voorstel van
Engeland en de V.S besloten, een
vertegenwoordiger van dc V.N. te
benoemen, die zou moeten pogen,
de nog steeds niet uitgevoerde de-
militarisering te bewerkstelligen,
waarna een maand later professor
Graham als vertegenwoordiger
werd aangewezen. Twee maanden
daarna arriveerde hij met een uit
gebreide staf. waaronder de Ne
derlander P- J. Schmidt als eerste
secretaris, ter plaatse.
Donderdag legde prof Graham
zijn rapport aan de Veiligheids
raad voor, die het ter bestudering
aannam, om het in de komende
zitting van de Assemblee der V.N.
te Parijs zo spoedig mogelijk in be
handeling te nemen.
Het rapport van prof. Graham
en zijn gisteren uitgesproken in
leiding daarop, geven aanleiding
tot enig optimisme, dat een op
vlammen van geweld tussen de
beide nabuurstaten alsnog bezwo
ren kan worden. Beiderzijds is er
de bereidheid zich te onthouden
van alles, wat de situatie slechter
kan maken gedurende de periode,
welke nodig is om het eens te
worden over vorm en tempo der
demilitarisering. Zonder deze rust
zou een volksstemming, welke over
het lot der betwiste gebieden moet
beslissen niet mogelijk zijn.
Op dit optimisme wordt echter
een demper gezet door de moord
op Pakistan's premier, Liaquat Ali
Khan. Graham herdacht hem als
een wijs, en gematigd democratisch
leider, die voldoende invloed bezat,
om dc extremisten in de Moslem-
Vragen aan minister over
noodwoning Ameide
DEN HAAG. Het Tweede Ka
merlid Stapelkamp (A.Rheeft
schriftelijke vragen gericht tot de
minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, naar aanleiding
van een communiqué, waarin ge
zegd werd. dat de bewoner van de
noodwoning te Ameide „een aan
geboden woning in Utrecht met
een alleszins redelijke huur had
geweigerd." Deze huur bedroeg
j 45.per maand, zonder water,
gas, verwarming en licht, terwijl
betrokkene een salaris heeft van
2800.per jaar. Is de minister
van oordeel aldus de heer Sta
pelkamp dat een huur, die der
halve 19 pet van het salaris be
draagt. als een „alleszins redelijke
huur" kan worden aangemerkt?
partij in toom te houden, geduren
de de lange tijd. welke de V.N. no
dig heeft om voorzichtig af te
tasten, hoe de moeilijkheden om
zeild kunnen worden, die een op
lossing van het conflict in de weg
staan.
Men moet daarop hopen, dat de
Veiligheidsraad de nodige spoed
betracht en nieuw extremisme
geen tijd laat, verder kwaad aan
te richten in een werelddeel, dat
reeds te veel gevaarlijke brand
haarden bezit.
Advertentie (l.M.)
Wc moeten ons extra
bezinnen.
Eer wij met duur sto
ken beginnen.
Ik neem een BOOTZ'
TIP.
Dan heb 'k in een wip
Centrale verwarming
van binnen.
'n TIP VAN BOOTZ
Inz. mevr. F. R.. Ermelo, ontv. 1 fl. TIP
In eerste acht maanden
1951 grote ontsporing
AMSTERDAM. Blijkens een
opgave van het C.B.S. is ook in
September gespaard. Bij de spaar
banken is n.l. totaal ingelegd
60,4 millioen en terugbetaald
57,1 millioen, hetgeen een bespa
ring van 3,3 millioen betekent.
In Augustus was de besparing
groter, n.l. circa 10 millioen.
Bij de Rijkspostspaarbank is in
September j.l. ingelegd f 24.9 mil
lioen en terugbetaald 24,7 mil
lioen, bij de bijzondere spaarban
ken resp. f 31,1 millioen en 29.8
millioen en bij de bankspaarban-
ken resp. 4,5 millioen en 2,7
millioen.
In de eerste negen maanden van
1951 is ingelegd 549,3 millioen
en terugbetaald f 687,7 millioen,
zodat in de verstreken maanden
van dit jaar een bedrag van
138,4 millioen ontspaard is. In
de overeenkomstige periode van
1950 weid 73,2 millioen ont
spaard.
GRONINGEN. Minister Van
den Brink heeft, tijdens het con
gres van het Verbond van Neder
landse Werkgevers, de vraag ge
steld in hoeverre de overheid de
ondernemersfunctie moet uitoefe
nen.
Hij bleek van mening, dat
thans de individuele ondernemer
betrekkelijk weinig inzicht kan
hebben in het tockonutige verloop
van de conjunctuur: Indien liefde
en rechtvaardigheid aan ons maat
schappelijk stelsel vreemd zijn. is
het economische leven vaak niet
meer dan een soms fraai vermom
de machtsstrijd," zei hij
In zijn eerste industrialisatie
nota heeft prof. v. d. Brink er geen
twijfel over gelaten, dat z.i. de
private ondernemingswijze meren
deels het doelmatigst is. Twee uit
zonderingen noemde hij voor be-
President Truman:
Overeenkomsten met
Rusland waardeloos
WASHINGTON. President Tru
man heeft zijn vroegere verklaring
herhaald, dat overeenkomsten met
de Sowjet-Unie het papier niet
waard zijn, waarop zij geschreven
zijn.
Na de eerste verklaring van de
president, de vorige maand, zeiden
regeringswoordvoerders, dat zij niet
betekende, dat de V.S. de hoop op
het bereiken van overeenkomsten
met de Sowjet-Unic over een ver
mindering van dë spanning in de
wereld hadden opgegeven.
Z betekende, dat overeenkom
sten geen waarde hadden, tenzij zij
werden gesteund door een ..positie
van kracht" van niet-communisti-
sche zijde.
Censuur op school
kranten wekt
protesten
KOPENHAGEN. Meer dan
honderd schoolkinderen, die 45
schoolkranten in Denemarken ver
tegenwoordigden, hebben dezer da
gen een groots congres gehouden in
Kopenhagen. Het belangrijkste punt
van de agenda was een eis voor
afschaffing van „perscensuur" De
gedelegeerden verklaarden, dat de
meeste schoolkranten gecensureerd
worden door de hoofdonderwijzers
voor ze gedrukt worden. De jonge
redacteuren brachten met klem naar
voren, dat deze censuur op hun
bladen een onrechtvaardige daad is.
daar zij zichzelf volkomen compe
tent achten de perswetten te eer
biedigen op dezelfde wijze als dit
wordt gedaan door de grote dag
bladen.
Kamerleden vragen er om
DEN HAAG. „Is het niet mo
gelijk bij de Spoorwegen een meer
gedifferentieerd tarief voor be
paalde doeleinden in te stellen"'",
vragen, in het voorlopige begro-
tingsverslag Tweede Kamerleden
aan de minister van Verkeer en
Waterstaat. Zij denken daarbij
o.a. aan gezelschapreizen. reizen
in gezinsverband, weekeind-re
tours. vacantie-kaarten. rondreis-
biljetlen en retours-op-lange-af-
stand. dle meer dan één dag gel
dig zijn.
Men is op deze gedachte geko
men, omdat in de middaguren en
laat in de avond vele treinen on
derbezet zijn. De bijzondere tarie
ven zouden vooral kunnen worden
benut om de „lege uren" aan te
vullen.
(Advertentie I. M.)
detective-verhaal
door
46
Duff voelde zich terneergeslagen.
Maakte Mary zich daarom zulke
zorgen? Was er een twijfelachtig
element dat aan deze zes alleraar
digste kinderen ten grondslag lag.
iets waarvoor men op zijn hoede
moest zijn. iets waarvoor men moest
waken, een reden waarom zij zich
niet aan voorspellingen kon wagen?
Was het mogelijk dat Taffy, die zo
volmaakt leek met haar heldere
verstand en haar aardige kinderfi
guurtje. toch de kiem van waanzin
of misdaad in zich omdroeg?
Duff was boos. het kon niet waar
zijn. En toch. stel dat het eens wel
zo was? Hij zou veel liever geloven,
dat Mac-Dougal Duff zelf gek was,
Taffv zei: „Daffy kleurt ook niet
meer over de lijntjes heen. Hij be
gint het te leren, kijk maar eens."
Duff keek bewonderend. Was het
een nieuw kleurboek?
„Ja. vrij nieuw" zei Taffy. ..Brow
nie heeft het ons gegeven." Ze keek
naar hem op met een slimme, vlugge
blik. „Brownie is toch dood. hè?"
„Ja", zei hü.
„Ik dacht dat alleen mensen van
honderd jaar doodgingen", zei Taf
fy. die weer aan 't kleuren was.
Duff voelde zich opgelucht. „Heus.
Taffy? Nee. soms duurt het niet zo
lang voor iemand dood gaat
„Dat zei Mammy ook. Mammy zei.
dat de mensen ook wel eens ouder
dan 100 worden. Ben jij al honderd?"
„Nog niet."
„Ik ben zeven en Mammy is 37"
Duff slikte. Als hij kón. zou hij nu
kunnen zeggen: Taffy, heb je gis
teren iets in die wijnfles gestopt?
voor je ziek werd? Weet je nog
wel?" Maar hij kon het niet over zijn
lippen krijgen: hij kón het haar niet
vragen. Hij zei gauw tegen zichzelf,
dat hij onmogelijk zo'n lelijke ge
dachte in haar hoofdje kon brengen,
voor het geval ze onschuldig zou
zijn. Hij zei tegen zichzelf dat ze
koorts had gehad, en dat ze het alle
maal niet meer precies zou weten,
dat ze het vast niet meer zou weten.
Hij keek neer op het kleine handje,
dat zo netjes binnen de lijntjes aan
het kleuren was. en kreunde van
ellende.
„Heb je hoofdpijn''" vrnpg Taffv
„Wel een beetje, eigenlijkHij
glimlachte tegen haar. en tikte haar
als een poes tegen haar gladde wan
getje. „Wanneer ben je jarig?"
vroeg Mac-Dougal Duff laf
Taffv vroeg hem onmiddellijk op
haar verjaardagnartijtje. Zij legde
hem uit dat de meeste mensen
cadeautjes meebrachten. Maar het
hoeft nietToen vroeg ze hem
haar een verhaaltje voor te lezen
Dus leunde Duff tegen het hoofd
einde van het öed en las hij voor
over de beproevingen, nederlagen
en zegepralen van een zekere Asse-
poetser. terwijl het kleine meisje
naast hem dicht tegen hem aan zat
te luisteren, net alsof het verhaal
voor hem niet veel nieuwer was
dan voor haar.
Zo vond Mary hen toen zij Taffy
haar blad bracht en tegen Duff zei,
dat het eten klaar was
Duff ging met haar naar beneden:
hij voelde zich in de zevende hemel
en was stralend gelukkig. Hij was
niet in 't minst in de stemming
om over zijn feitenmateriaal na te
denken.
HOOFDSTUK 12
Dr Norris Christenson woonde in
een klein alleenstaand huis, in een
gedeelte waarvan hij zijn praktijk
had. De kamer die hij gebruikte
voor huis- en eetkamer was. op die
warme Juniavond, lang niet zo koel
en luchtig als het huis van Mary.
Duff kwam er aan om ongeveer 9
uur De heer Oliver O'Leary zat op
gesteld in een leren stoel bij het
raam. Hij las een dik boek dat er
serieus uitzag en droeg een bril met
hoornen montuur, die hij daarvoor
nodig scheen te hebben. Van tijd
tot tijd ging hij verzitten in de le
ren stoel, hetgeen kleine kraakge-
luidjes veroorzaakte, alsof hij eraan
vastgekleefd zat en zich moest be
wegen om er weer uit los te komen.
De dokter kwam Duff heel harte
lijk tegemoet en bood hem whiskey
aan. Hij leefde kennelijk op gegoede,
zij het niet luxueuze, voet. Hij
had zijn huis niet bijzonder smaak
vol ingericht; het was het huis
van een vrijgezel, met alle gebrui
kelijke comfort van dien. De dok
ter gaf zijn gast een stoel tegenover
O'Learv, die niet op hen lette maar
door bleef lezen.
De dokter keek Duff onderzoe
kend aan en begon luchtig over het
weer en dergelijke onbelangrijke
onderwerpen te spreken.
Duff was diep in de put; hij zat
diep weggezonken in zijn stoel,
diep in gedachten, diep in de misère.
Zijn angst was weer terug gekomen
en zijn ongerustheid, en ook de
vrees dat hij het verkeerd aanpakte.
„De gemeente-arts is een aardige
vent" zei hij eindelijk.
Dokter Christenson glimlachte en
streek zijn snor glad.
„Een aardige vent", zei Duff nog
eens. „en zo vrolijk, op een brusque,
mannelijke manier Ik heb hem van
middag gesproken."
„O ja9"
„Hij zei zo ongeveer tegen
mij", zei Duff, die niet dik
wijls sarcastisch was. maar als hij
tigd. Onbeschaamd, noemde hij het
ken dat als ik mijn neus niet in
dit zaakje was komen steken
mijn helaas maar al te beroemde
neus.... dat hij dan zonder meer
als doodsoorzaak zou hebben opge
geven: overleden tengevolge van
een ongeluk. Hij zegt dat hij denkt
dat hij denkt." zei Duff bitter, „dat
het onzinnig geweest zou zijn om
mevrouw Moriarity of een van haar
familieleden of vrienden ervan te
verdenken, op een zo onbeschaamde
manier een logé te hebben vergif
tigd. Onbeschaamd, noemde zei hij
het."
De dokter maakte met zijn tong
zijn lippen nat. „Vervelend heel
vervelend. Het spijt mij dat te ho
ren."
„Ik heb mijn best gedaan hem uit
te leggen, hoe ik in deze geschie
denis verzeild ben geraakt. Ik heb
geprobeerd uit te leggen, dat ik niet
meer reden had om aan te nemen
dat het een moord was dan hij.
Maar hij biijft halsstarrig aan zijn
geloof volhouden dat ik dc een of
andere ingenieuze conclusie achter
houd en verberg. Een plezierige si
tuatie en zal ik maar naar New
York teruggaan en daar blijven?"
„Ik weet het heus niet", zei de
dokter, die zich niet op zijn gemak
voelde. „Wat denkt U er zelf van?"
Mijn mening is, dat ik deze zaak
zal moeten oplossen, of ik het pret
tig vind of niet."
„Natuurlijk", zei de dokter, „ten
minste. als U.
„Als ik een bevredigende oplos
sing kan vinden", zei Duff dof-
De dokter antwoordde niet. hij
knikte zenuwachtig. Hij keekeven
naar O'Leary onder de lamp, of
schoon Duff zachtjes had gesproken.
Duff haalde zijn schouders op.
„Zullen we naar mijn spreekka
mer gaan?" stelde de dokter voor.
(Wordt vervolgd)
drijven, die een typisch monopolis
tisch karakter hebben openbare
nutsbedrijven èn voor projecten,
die voor de gemeenschap van gro
te waarde zijn, maar waarvoor het
particuliere initiatief ontbreekt.
De verdeling der ondernemers-
taak tussen overheid en particu
liere ondernemers betekent niet.
dat de particuliere ondernemer on
gebonden vrijheid moet hebben zei
dc minister. De overheid mo$ sti
muleren en leiden.
Aan dit rechtstreeks ingrijpen
der overheid zijn grenzen gesteld.
Zij mag niet de directe verant
woordelijkheid voor het beleid van
de ondernemer aanvaarden. Bij
wetenschappelijke research en bij
de export moeten overheid en par
ticuliere ondernemers samenwer
ken, besloot prof. v. d. Brink.
Kwart eeuw geleden
AMSTERDAM Vandaag is
het 25 jaar geleden, dat Jan van
Zutphen, tijdens het NVV-congres
in Utrecht, symbolisch de eerste
steen legde voor het Troelstra-
oord, dat nog geen jaar later (13
Aug. 1927) in gebruik kon worden
genomen. De moderne arbeiders
beweging wilde met dit vacantie-
huis het werk eren van mr P. J.
Troelstra. die toen al ernstig ziek
was.
Het ontwerp was van architect
J. H. Mulder Jr. Het gebouw bood
aanvankelijk logiesruimte aan zes
tig personen, in 19321933 werd
het uitgebreid en kon toen 110
mensen herbergen. In de oorlog
heeft het Troelstra-oord veel te
lijden gehad, na de bevrijding is
het hersteld. Jaarlijks brengen
duizenden arbeiders en hun vrou
wen er hun vacantie door.
BONN. McCloy. de Amerikaan
se Hoge Commissaris in West-
Duitsland. heeft op een persconfe
rentie verklaard, dat de Amerikaan
se troepen in Europa zullen blijven
zolang zij er nodig zijn. Hij zei dit
naar aanleiding van een opmerking,
die generaal Eisenhower vorige
week te Parijs heeft gemaakt, na
melijk dat de Amerikaanse troepen
in Europa waarschijnlijk over drie
of vier jaar naar huis zouden kun
nen gaan, daar dc Europese inte
gratie spoedig zo goed zou zijn dat
dc Amerikanen konden worden
gemist.
(Advertentie l. M
Tweede zending Donder
dag uit Rotterdam
vertrokken
ROTTERDAM. Met de „Lieve
Yrouwckerk" van de Ver. Ncd.
Scheepvaartmaatschappij is Don
derdag de tweede zending levens
middelen door „Hulp aan India"
verzonden. De zending, groot 45
ton. bestaat uit melkproducten,
soeppoeder en medicijnen.
Het aantal plaatselijke comlté's,
dat voedselbonnen verkoopt, is ge
stegen tot 400. Dagelijks worden
nog nieuwe comité's opgericht. In
Den Haag bracht de actie reeds
32000.op. In Rotterdam en
Amsterdam wordt met grote ener
gie gewerkt, om het voorbeeld van
de hofstad te evenaren. De totaal
opbrengst is de eerste 100.Ö00.
reeds gepasseerd. Het comité hoopt
eind November een derde zending
te kunnen verschepen.
RENKUM Op 26 October is
het vijftig jaar geleden, dat dc
jonge Koningin Wtlhelmina het
longlijders-sanatorium „Oranje-
Nassau"-oord opende. In dc loop
van deze halve eeuw zijn er
12.000 tbc-patiënten verpleegd. Ko
ningin Emma heeft de stichting
van dit sanatoruim mogelijk ge
maakt.
WASHINGTON Zweden en Ne
derland hebben, naar het Ameri
kaanse departement van Buiten
landse Zaken meedeelt, hun havens
geopend voor de Japanse scheep
vaart Het aantal landen, dat op
verzoek van het geallieerde hoofd
kwartier in Tokio, hun havens ge
heel heeft vrijgegeven voor Japanse
schepen is daardoor tot 38 gestegen.
Nog een tiental landen hebben dit
gedaan voor speciale reizen.
Reuzenwalvis wordt
weldra in ons land
geëxposeerd
KOPENHAGEN. Een ruim 20
meter lange walvis met een ge
wicht van 50 ton zal binnenkort in
Nederland worden tentoongesteld.
De walvis, die door een Deense
walvisvaartexpeditic is gevangen, .s
enige tijd voor het publiek te be
zichtigen geweest in Kopenhagen.
De organisatoren van deze „show"
verleenden ieder, die de naam Jo
nas droeg, gratis toegang tot de
walvis. Het is nog niet bekend of
dit in ons land ook zal gebeuren.