DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Verkiezing voor heel Duitsland onder internationale controle GROTE DRIE STELLEN VER. NATIES VOOR: Sowjet-Unie zou aansturen op conferentie van Grote Vier wÈÊÊÊfÊÊSÊW Amerikaans plan tot telling van wapenen Zware scheepsbrand in Amsterdamse haven Ammoniak dreef passagiers van „Maipunaar dek Britse troonrede kondigt bezuinigingen aan VN-Assemblée in het vredesoffensief V 1 Bijeenkomst Grote Vier Spoedig conferentie over Duitsland? ifPaH9lfiiÉilra Engeland heeft steun beloofd Geen vorderingen te Panmoendjon Brazilië krijgt „atoomstad" Dr Drees naar Washington Atoom proeven in VS worden voortgezet Sneeuw in Canada radio-actief Naasting staalindustrie zal ongedaan worden gemaakt Vele daklozen na brand in Djakarta Amerika steunt de Britten onvoorwaardelijk Noors schip stoot op een wrak Léon Jouliaux krijgt Nobelprijs voor de vrede lie Jaargang, no. 261 Dinsdag 6 November 195Ï Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 Bank. Rotterdamschc Bank Postbus 9 Abonnements prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie cn Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER PARIJS. De Verenigde Staten, Groot- Brittannië en Frankrijk hebben de Verenigde Naties verzocht te onderzoeken of de huidige toestand in Oost- cn West-Duitsland gunstig is voor het houden van algemene vrye ver kiezingen. In een gelijkluidende nota aan de secretaris-generaal Trygve Lie verzochten de drie regeringen de kwestie van de Duitse ver kiezingen, die wellicht tot eenmaking van het land zouden leiden, als een „belangrijk en urgent probleem" op de agenda te plaatsen. In de nota's wordt er op gewezen, dat de drie landen handelen op verzoek van de Westduit- se premier Adenauer, die had gevraagd „een neutrale, internationale commissie onder toe zicht van de Verenigde Naties te benoemen." Het verzoek werd ingediend na een conferen tie van Acheson en Eden, die vier uur duurde. Een woordvoerder van Acheson verklaarde, dat de drie Westelijke mogendheden de Sowjet-Unie niet tevoren van hun voorstel op de hoog- HOE hoog of hoe laag men de invloed en het prestige van de Verenigde Naties ook moge waarderen, zeker is. dat de Alge mene Vergadering dezer organisatie, die heden geopend is, voor een groot deel de politieke ontwikkeling in de wereld de eerstkomende maanden zal bepalen. Wellicht zal deze be palende invloed niet zozeer tot uiting komen voor het forum der formele vergaderingen als wel achter de schermen waar de belangrijkste po litici an de huidige wereld elkan der zullen ontmoeten. De Grote Vier mogen dan al bijzonder moeilijk tot een bijeenkomst als zodanig kunnen komen, in feite zijn zij thans in Parijs bijeen, en het is nog steeds zo. dat van de samenwerking dezer vier landen, te weten Rusland. Ame rika. Engeland en Frankrijk, de toe komstige vrede afhankelijk is. Het opnemen van China, onder de ..gro ten" zal wel de eerste strubbeling geven op deze Assembléc. zolang in Korea nog geen wapenstilstand be reikt is. ER zijn vooral drie grote com plexen van problemen die op of tijdens deze Algemene Vergade. ring de aandacht van de wereld ge spannen houden. In de eerste plaats zal het probleem-Duitsland in al zijn facetten worden besproken. Wesf-Duitsland zal voor de eerste keer door waarnemers zijn vertegen woordigd en het is niet onmoge lijk. dat dit reeds het eerste strijd punt tussen Oost en West zal op leveren. Het ligt namelijk voor de hand dat men van Russische zijde er op zal staan dat ook Oost-Duitse waarnemers zullen worden toegela ten. Aan deze consequentie zal men op dit ogenblik moeilijk kunnen ontkomen. Verwacht wordt voorts een initiatief van Westerse zijde tot jhereniging van Duitsland. Het her- Stel van de Duitse eenheid vormt ireeds enige maanden lang een on derwerp van min of meer propa gandistische voorstellen van de kant van de Oost-Duitse volksrepubliek aan het adres van de West-Duitse bondsrepubliek. Oost-Duitsland is aan de voorwaarden voor een dergelijk herstel, door West-Duits land gesteld, reeds ver tegemoet ge komen. De rcgering-Grotewohl heeft toegestemd in algemene verkiezin gen voor geheel Duitsland, echter onder toezicht van de vier bezet tende mogendheden. West-Duitsland geeft echter de voorkeur aan een toezicht van de Verenigde Naties. Van de zijde der Westerse Grote Drie worden voorstellen hiertoe te Parijs verwacht. Dc grote moeilijk heid. die echter op de achtergrond van alle pogingen tot herstel der Duitse eenheid dreigt, is dc vraag in hoe\erre een eventueel herenigd Duitsland vrij zal zijn om zich te bewapenen in defensieve zin en om zich ook economisch op het Westen te oriënteren. Rusland heeft immers klaarblijkelijk geen enkele andere bedoeling met zijn pogingen tot her. stel der eenheid dan te verhinderen, dat West-Duitsland definitief in het Atlantisch verdedigingspact wordt opgenomen en de plannen hiertoe zijn in een vergevorderd stadium gekomen. Zij zullen op de confe rentie van de N A TO. te Rome te gen het einde van deze maand de finitieve vorm moeten krijgen Er zal de Russen dus zeer veel aan ge legen zijn. levoren een zo scherp mogelijk offensief voor Duitse een heid te ontketenen. Het is echter de vraag of men van Westerse zijde zo\er zal willen gaan in deze rich ting. dat de plannen van de herbe wapening in het kader van het At lantisch Pact en bet West-Duitse aandeel hierin in het gedrang zou den komen, of ook maar vertraging zouden ondervinden Hiermede ra ken wij reeds onmiddellijk de twee de groep problemen in en rond deze Algemene Vergadering. Zie verder pao. 3 ^^FJKi!Zi.^^^!i;;ni[i:Mr.':riiLiiiciiinBin:r:;ifnJHi:ïWfiTniiEU^^ Minder wind I I r.WefrsVerwachting geldig van S s Dinsdagavond tot Woensdag- 1 avond: P Veel bewolking met plaatse- 1 g lijk enige regen. In het Noor- 1 I wooK»aanvankelijk n°S vnJ i g krachtige overigens zwakke tot 3 I matige wind tussen Zuid-Oost en Zuid w einig verandering in g temperatuur. I 177,.N1°^ Z£n °P 7 u 44 m onder 1 d °P 14 u 52 m on- t te hadden gebracht. Deze stap wordt beschouwd als een poging om de Sowjet-aanbiedingen voor een ver enigd Duitsland te neutraliseren. De verkiezingen zouden gelijktijdig in de federale Duitse republiek, in de Sowjetzone en in Berlijn moeten worden gehouden. Rusland heeft in de algemene ver gadering van de Verenigde Naties geen recht van veto en kan dus de benoeming van een internationale commissie niet tegengaan. Wel kun nen de Russen de commissie beletten in hun zone op te treden. De voorstellen van de Sowjet-Unie voor Duitsland verschillen van de Westelijke zienswijze waar het het toezicht en de contróle op de verkie zingen betreft. Volgens de Sowjet- Unie dienen de Verenigde Naties hier niet in te grijpen, maar behoort de zaak geregeld te worden door de vier bezettende mogendheden. Kringen, die in nauw contact staan met de Sowjet-delegatie te Parijs verklaren, dat Rusland binnenkort de algemene vergadering van de Verenigde Natie- zal verzoeken een bijeenkomst van de Grote Vier voor te stellen voor het bespreken van de belangrijke hangende kwesties tus sen het Oosten en het Westen. Moge lijk zal de Sowjet-minister van Bui tenlandse Zaken. Wysjinsky, tevens een plan voorstellen voor verkiezin gen voor geheel Duitsland onder toe zicht van de bezettingsautoriteiten. Naar men verwacht zal Stalin deze Weer een bromfietser verongelukt MEPPEL. De ongeveer veertig jarige P. Murris uit Meppel is toen hij op zijn bromfiets in de omgeving van zijn woonplaats reed door een achteropkomende vrachtauto gegre pen en verscheidene meters meege sleurd. Het slachtoffer overleed kor te tijd later. De bromfiets werd ge heel vernield. MET tientallen slangen van de wal af en van de drijvende brandspuiten Jasonen .Wal vis" af bestreed de Amsterdamse brandweer in de afgelopen nacht een enorme brand, die uitbrak aan boord van het voor de Su- matrakade gelegen s.s. Meer kerk voorstellen omschrijven in zijn tradi tionele rede die hij vandaag ter ge legenheid van de herdenking van dc Russische revolutie houdt. Politieke waarnemers zijn van me ning, dat de bedoeling hiervan is. iets van de kracht te ontnemen aan de politieke rede die president Truman Woensdagavond houdt. Auriol stelt voor PARIJS. President Vincent Auriol van Frankrijk heeft vandaag in zün openingsrede voor de V.N.- Assembléc een vier-mogendheden- bUeenkomst op het hoogste niveau voorgesteld „om de meningsverschil len. die de wereld verlammen, te verminderen". Een woordvoerder van het bureau van de president verklaarde, dat een bijeenkomst van president Truman, premier Chur chill, maarschalk Stalin en de Fran se premier René Pleven wordt be doeld. Deelnemers: Nederland en vijf andere naties PARIJS. Van welingelichte zijde is te Parijs vernomen dat men m de .naaste toekomst te Pa rijs een zesmogendhedenconferen- tie over Duitse vraagstukken hoopt te houden. Aan de conferentie zou worden deelgenomen door de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Westduitsland, Italië, België, Nederland en Luxem burg Daar de Westduitse Bonds kanselier dr Adenauer tevens mi nister van Buitenlandse Zaken is, zou laatstgenoemde de besprekin gen persoonlijk bijwonen. PARIJS. Engeland heeft er in toegestemd zijn steun te verle nen aan een Amerikaans vredes plan. dat naar uit betrouwbare bron wordt gemeld gericht is op telling van alle wapenen over dc gehele wereld, met inbegrip van dc atoombommen. De Britse minister van Buiten landse Zaken, Eden. heeft het Brandende olie uit copra en katoenpitten dreef op bluswater rond (Van onze correspondent! AMSTERDAM. Een felle brand heeft vannacht gewoed in het achter schip van de ..Meerkerk", een ruim 10.000 ton metend vrachtschip van de V.N.S., liggende aan de Sumatrakade. Ruim 4. waarin copra, katoenpitten. koffiebonen en erts was opgeborgen, is geheel uitgebrand, maar de brand weer slaagde er in het vuur tot dit gedeelte te beperken, door het ruim aan „gewoon" bussen viel niet te denken vol water te pompen. Het schip, dat dienst doet op de Holland-Afrika Lijn, was Vrijdag binnengelopen; een groot gedeelte van de lading was reeds gelost. Van nacht roken havenarbeiders, die in ruim 4 aan het werk waren, plot- vuurgloed weinig aan. na een uur minderde de brand tenminste nog niets. Integendeel! Er zat dan ook niets anders op dan het ruim vol te pompen. Welk een enorme hitte het vuur veroor- seling een scherpe brandlucht. Er i zaakte bleek toen het uit de spui- werd alarm gemaakt en spoedig1 gaten teruglopend bluswater langs bleek, dat de lading in het onder- de wand van het schip (die gloeiend ste deel van het ruim al één vuur- heet was» in stoom veranderde, gloed was. Om half vijf, toen de rookkolom men iets minder werden, bleek het gevaar voor de overige ruimen ge weken. Het onderste ruim was bijna volgepompt. Brandende copra en katoenpitten dreven op het water. De „Meerkerk" kwam door die vloed van bluswater steeds dieper te liggen, helde eerst naar stuur boord en later weer naar bakboord over Het bleek echter niet nodig, dat de brandweer het schip verliet. Over de oorzaak van de brand staat niets vast; vermoedelijk is in de copra broei ontstaan. Onmiddellijk werd het alarm „grote brand" gegeven en direct kwamen van drie kanten de brand weerauto's aangereden. Ook de drij vende brandspuit „Jason" spoedde zich naar de Sumatrakade. Zwarte rookwolken kolkten om hoog uit het ruim, spookachtig vel licht door een rosse vuurgloed. Over stuurboord werden tien slangen ge leid. terwijl aan bakboordzijde de „Jason" een watervloed in het ruim spoot. Het vuur trok zich van die Britse standpunt bekend gemaakt na een conferentie met Acheson. Het is mogelijk, dat ook Frank rijk het plan zal steunen. Aan Eden werd gevraagd of Engeland de Amerikaanse stap, die ten doel heeft de koude oorlog te beëindigen, zou steunen en hij ant woordde; „Daaromtrent bestaat overeenstemming.'" Schuman heoft nog wat licht op de Amerikaanse voorstellen ge worpen, na een lunch, die hem was aangeboden door de Franse diplomatieke pers. Hij bevestigde, dat het plan ging ..in de richting van een wapentelling en beper king van de bewapening", maar hij voegde hieraan toe, dat er meer aan vast zat. Schuman zeide: „Er is min of meer sprake van geweest, regio nale verdedigingsstrijdkrachten ter beschikking van de V.N. te stel len", maar hij verklaarde dat dit geen deel uitmaakt van het voor stel van de Grote Drie en ook, dat dit voorstel geen betrekking heeft op Duitsland. Het nieuwe Amerikaanse voor stel zou in de eerste plaats van waarde zijn voor propagandadoel einden en zou de Russen in het offensief kunnen dringen en de voordelen, die zij van hun eigen vredesoffensief verwachten, te niet kunnen doen. Op het ogenblii' schijnt er zo goed als geen kans te bestaan, dat Rusland een systeem van inspec tie, dat voor de Westelijke mo gendheden aanvaardbaar zou zijn, zal aanvaarden. TWEE foto's van twee verschil lende scheepsrampen van de vele die geschiedden tijdens het ruwe en mistige weer van de afgelopen dagen. Op de bovenste plaat, ge maakt door de fotograaf van een Amerikaanse krant, die toevallig aan boord van bet Amerikaanse trocpenschip ..Generaal M. L. Hersey" was. ziet men hoe over levenden van dc Maipumet een reddingsboot het schip bereiken, dat hem had aangevaren. Op de onderste foto ziet men de ont redderde schoener „Lamorna", die uitvoer om in de Zuid-Chinesc zee een schat te gaan zoeken, maar strandde op de kust van Hamp shire. TOKIO Op de bijeenkomst van vandaag te Panmoendjon heb ben dc communisten verklaard, dat de sub-commissie eerst de kwestie van de demarcatielijn moeten re gelen. vóór de volledige commissies besprekingen over de inspectie van de gedemilitariseerde gebieden be ginnen. Het lid van de sub-com missie van de V.N. generaal-majoor Hodes. zei. dat de communisten „echter geen definitief antwoord gaven" op het plan van de V.N. om de bestanasbesprekingen te bespoedigen, door de moeilijke kwestie van de neutrale bufferzone voorlopig te laten rusten. GELUK BIJ EEN ONGELUK HAMBURG. In het emigrantenkamp alhier zijn 77 passagiers en 152 bemanningsleden aangekomen van dc „Maipu". die Zondag voor de YVeser- mond is gezonken. In het geheel hebben bij dc aanvaring achttien personen verwondingen opgelopen. Een aantal opvarenden wordt behandeld voor oog- en keelontstekingen tengevolge van de ammoniakdamp, die na de aanvaring ontsnapte, omdat dc koclinrichting onklaar was geworden. Verscheidene passagiers deelden mee, dat zij naar hun mening het leven te danken hebben gehad aan deze ammoniakdamp. Zij waren hierdoor n.l. gedwongen geweest om hun hutten direct te verlaten, hetgeen later hun behoud bleek tr zijn. Op het ogenblik van dc aanva ring was het zicht 60 tot 100 me ter. Ooggetuigen menen, dat het Argentijnse schip halve kracht voer en het Amerikaanse schip volle kracht. De huid van de „Mai pu" werd zover opengescheurd, dat de waterdichte schotten het zinken niet konden verhinderen. Maandag is te Bremerhaven een onderzoek van de Amerikaanse marine naar de botsing geopend. Men verwacht, dat dit onderzoek enkele dagen zal duren. Dc „Gene ral M. L. Hersey" is een dok van de Noord-Duitse Llovd binnenge sleept opdat de schade onder zocht kan worden. De heer W. Jansen, de Neder landse Noordzeeloods. die zich aan boord van de „Maipu" bevond, vertoeft op het ogenblik in Ham burg. *ti afwachting van een be slissing over een officieel onder zoek aangaande het vergaan van de „Maipu". De beide monteurs van de Kon. Mij. „De Schelde", die aan boord waren, zijn reeds naar Nederland vertrokken. RIO DE JANEIRO. Gordon Dean, de voorzitter van de Ameri kaanse atoomcommissie, heeft hier besprekingen gevoerd over de atoom energie. Van Braziliaanse zijde is meegedeeld, dat het gevolg van de besprekingen zal zijn, dat in Brazi lië een „atoomstad" gebouwd zal worden. (Eigen berichtgeving) DEN HAAG Het ligt in het voornemen van minister-president Drees in het begin van het volgend jaar. vermoedelijk in de maand Ja nuari. een bezoek te brengen aan president Truman, die hem daartoe onlangs heeft uitgenodigd. In Den Haag wordt verklaard.dat het initiatief tot "dit bezoek geheel van Amerikaanse kant is gekomen. President Truman heeft te kennen gegeven er prijs op te stellen met de Nederlandse minister-president van gedachten te wisselen over de belangrijkste Europese en Noord- Atlantische vraagstukken. Aangenomen moet worden, dat het initiatief mede hierin zijn oorzaak vindt, dat Nederland vooral in mili taire vraagstukken steeds opvattin gen heeft gehuldigd, die nier en daar in strijd kwamen met de denk beelden welke in de militaire centra van de NATO werden ontwikkeld. Minister Drees is nog nimmer in de VS. geweest. LAS VEGAS (Nevada). De vijfde atoomontploffing in de se rie proeven, die in de V.S. wor den genomen, is Maandagmiddag teweeggebracht. Dertig seconden later kon men te Las Vegas, 1200 km van de ontploffing verwijderd, de typische wolk. die na atoom explosies ontstaat, waarnemen. Volgens waarnemers is de wolk wellicht de grootste tot dusver. De lichtflits van de explosie was minstens zo hel als die van de vorige grote ontploffing op Don derdag j.l. OTTAWA. Canadese geleer den hebben medegedeeld dat de sneeuw van de eerste sneeuwval op grote schaal, die in het afge lopen weekeinde boven vele delen van midden-Canada heeft plaats gevonden, radio-actief was. De ra dio-activiteit was onschadelijk, doch zij kon duidelijk worden vastgesteld. Mén meent dat dit een gtvolg is van de proefnemin gen met atoomwaoenen in de Amerikaanse staat Nevada. LONDEN. In de heden bfj de opening van het Britse parlement door de Lord Chancellor, Lord Simonds. namens de (zieke) koning uitgesproken rede heeft de regering-Churchill „drastische maatregelen" beloofd om de groeiende inflatie te bestreden. Voorts werd gezegd, dat Enge land de regeringen van het ge menebest zal uitnodigen voor be spreking van gezamenlijke actie in zake het vraagstuk van het even wicht der betalingsbalans. Engeland is vastbesloten met de Verenigde Staten, Frankrijk en Turkije verder te werken aan re gelingen voor gezamenlijke verde diging in het Midden-Oosten. On dertussen zal het zijn positie in de zone van het Suezkanaal volgens het verdrag van 1936 handhaven, aldus de rede. „Niets, dat de rechten van het Soedancse volk om zelf te beslis sen over de toekomstige status van zijn land belemmert, kan worden toegestaan." aldus de rede. Samen met de leden van het Gemenebest de Verenigde Staten en de Europese bondgenoten zal c-en uiterste poging worden gedaan om een rustiger en welvarender wereld op te bouwen. Over Perzie werd gezegd, dat getracht zal worden de schade aan de Britse rechten en belangen te herstellen Wetgeving om gedurende de ko mende zittingsperiode van het par lement de nationalisatie van de staalindustrie ongedaan te maken en de industrie te reorganiseren „als vrije onderneming met een bepaalde mate van toezicht", werd in het vooruitzicht gesteld MAASTRICHT. De West-Duit se minister van Economische Za ken. prof. Erhard, zal hier op 19 November spreken over de ontwik- keling van de NederlandsDuitse I handelsbetrekkingen. DJAKARTA. Meer dan 150 huizen zijn door een hevige brand in de buitenwijken verwoest. Ruim achthonderd personen, grotendeels Chinezen, zijn dakloos. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor. De schade wordt op een millioen gul den geraamd. Egyptische kwestie PARIJS Tijdens de besprekin gen, die de Britse cn Amerikaanse ministers van Buitenlandse Zaken Zondag en Maandag te Parijs heb ben gevoerd, heeft Acheson aan Eden medegedeeld dat de Ameri kaanse regering Engeland onvoor waardelijk steunt In zijn politiek om In de Suez-kanaal-zóne te blij ven en de Soedan niet aan Egypte over le leveren zonder dat de Soe- danezen zich daarvoor nadrukke lijk hebben uitgesproken. De Franse regering heeft reeds in October verklaard het Engelse stand punt ten aanzien van Egypte volle dig te ondersteunen De thans aan Eden gedane verzekering houdt dus in dat Egypte zich tegenover een verenigd front der „Westelijke Gro te Drie" ziet gesteld. SCHEVENINGEN Hedenmor- gen omstreeks half negen is het 1829 ton metende Noorse s.s. ,,Ka- ri" van de rederij Thorvik uit Oslo tussen Vlissingen en Zeebrugge op het wrak van de „Empire Bles sing" gestoten, een Amerikaans schip, dat in 1945 is vergaan. De „Kari" zond noodseinen uit en had onmiddellijk hulp nodig. Uit Vlis singen zijn op weg de slpb. „Go liath" en „Rolf Gerlin" van de „Union de Remorquage", alsmede de „Blankenburg" van Smit en Co. Er is sprake van, dat de „Ka ri" slagzij maakt, maar zekerheid daaromtrent bestaat nog niet. De reddingboot „President Wiersma" uit Breskens koos eveneens zee. Het Noorse schip zit op het wrak vast bij eb en sterke zuidoosten wind Men zal hoog water moeten afwachten eer de „Kari" zal kun nen worden vlot gemaakt. (Van onze Scandinavische corres pondent) KOPENHAGEN Zonder zün keus officieel te motiveren heeft het Nobelprijs-comité van het Noorse Stor ting de dit jaar toe t© kennen Nobel prijs voor de vrede verleend aan de Franse vakbondsleider Léon Jouhaux. Het Is duide lijk, dat Jou haux deze on derscheiding te danken heeft aan zijn werk voor het Inter nationaal Ar beidsbureau en de Europese beweging Hij Is de zevende Fransman, wie deze eer te beurt valt. De prijs zal op 17 December, de sterfdag van Alfred Nobel in Oslo aan hem worden uitgereikt Hij bedraagt, met inbegrip van de op gelopen rente, 167712 Zweedse kronen. Er waren dit jaar 27 personen en 7 internationale instituten candi- daat gesteld voor de vredesprijs. Tot de bekendste hiervan behoor den de premier van India. Nehroe. de leider van de beweging voor morele herbewapening. Frank Buchman en de secretaris-generaal der Verenigde Naties, Trygve Lie.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1951 | | pagina 1