DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Truman spoort wereld aan tot ontwapening 50.000 woningen niet mogelijk Amersfoorts zestigduizendste vanochtend geboren Weigert Moskou - dan defensieversterking Problemen van cle vrede Engelse regering gaat sterk bezuinigen Ontwapenings-voorstel der „Drie" ingediend Burgemeester Molendijk feliciteert Nieuw voorstel van Noordelijken afgewezen Syrische regering treedt af f REGERING VREEST: Mr In t Veld optimistisch v. Méér salaris voor Nederlanders in Indonesisch dienst Meer wapens uit Amerika naar Europa lie Jaargang, no. 253 Donderdag 8 November 1951 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements prijs 40 cent p. w. of 5.15 p. lew.'. Losse nummers 9 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie cn Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER (Van onze correspondent) NEW YORK. President Truman heeft een radiorede gehouden, welke beschouwd kan worden als een toelichting op het te Parijs ingediende drie-mogendheden-voorstel. Hij sprak enerzijds het vertrouwen uit, dat de de fensieplannen van de landen van het Atlan tisch Pact met inspanning van al hun krach ten zullen slagen, d.w.z. een eventuele agres sor ervan zullen weerhouden, een nieuwe we reldoorlog te ontketenen, terwijl hij ander zijds de wereld aanspoorde, het ontwape- ningsplan te aanvaarden, opdat de ondrage lijke spanning, waarin de mensheid verkeert en de economische druk, waaronder zij ge bukt gaat, worden ontlast, verminderd. De president acht de situatie in de wereld zoda- danig, dat geen verslapping der waakzaam heid mogelijk is, zonder dat deze gevaar zou opleveren en zeide bemoedigd te zijn door het rapport van generaal Eisenhower inzake de voortgang, welke wordt gemaakt bij de Euro pese verdediging, al zijn daaraan nog vele moeilijkheden verbonden. De Atlantische ver dediging beoogt handhaving van de vrede, maar een vermindering der bewapening dient de vrede beter en zou voor iedereen duidelij ker getuigen van de aanwezige wil tot vrede. WUfcfiiiEiMO'JB STEEDS, wanneer dit blad het vraagstuk der controle op de ntrtA m AnnrfTio nn Ultban- Het voorstel der drie mogendhe- t de V.S.. Frankrijk en Engeland in den wil controle op de sterkte der legers en op de aanmaak van wa pens met inbegrip van atoomwapens, door middel van een permanente inventarisering onder internationaal toezicht, welke gepaard moet gaan met een uitwerking der plannen tot inkrimping der bewapening. Alle landen wordt dus gevraagd, hun kaarten op tafel te leggen, waarbij onmiddellijk de vraag rijst, of het onderlinge wantrouwen dit toelaat. Men kent de hardnekkig heid. waarmede de Sowjct-Unie wei gerde in te stemmen met het plan- Baruch inzake atoomcontröle. Rus land wenste tot dusver op zijn woord te worden geloofd, een. woord, dat Truman, zoals hij on langs in een rede oomwonden zeide, niet meer kan geloven. In zekere zin komt hij hierop •thans terug, want hoewel hij her innerde aan verbroken afspraken, weet hij. dat het plan toch alleen te verwezenlijken is met medewer king van Rusland. Indien de wens van Frankrijk en Engeland tot hot bijeenroepen van de staatshoofden niet werd ingegeven door de ge gronde hoop. dat daarmede het con flict tussen het Oosten en het Wes ten nader tot een oplossing kan wor den gebracht, zou het voorstel van MOENSAN De communisten hebben in Panmoendjcm voorgesteld, dat de grenzen van een Koreaanse bufferzone onmiddellijk worden vastgesteld en dat beide partijen later wijzigingen zouden kunnen Voorstellen. De wapenslilstandscommissie der V.N. heeft dit voorstel van de hand gewezen. Het bezwaar der V.N schijnt te zijn. dat elke partij de later door de andere partij voorge stelde wijzigingen zou kunnen ver werpen. zake ontwapening geen andere be tekenis hebben dan een poging, om Rusland voor het oog van een twij felende wereld als het enige land. dat oorlogsgevaar oplevert, te ont maskeren. cn kracht te ontnemen aan verdere Russische vredesoffen sieven. Hoop doet leven, maar een nieu we teleurstelling zou voedsel kun nen geven aan krachten in de V.S., die een oorlog verkiezen boven de eindeloos stijgende lasten en de psychische spanning. Die krachten vormen thans nog een kleine min derheid. maar men kan ze niet ver onachtzamen. Nederlandse planter in Indonesische gevangenis o\ erleden DJAKARTA. In het gevan genkamp te Kediri is Zondag de Nederlandse planter Herman overleden. De heer Herman werd geruime tijd geleden gearresteerd in verband met wapenbezit. Hij zou binnenkort worden vrijgelaten en naar Nederland terugkeren. -4uto door brugleuning, j bestuurder verdronken r FRANEKER. Door tot nu toe ©nbekende oorzaak is Woensdag middag alhier een auto, bestuurd door de heer H. de Haan uit Zwaagwesteinde, door de ijzeren leuning van een brug op de Har- linger Straatweg gereden en te water geraakt. Toen de wagen op het droge was gebracht bleken de levensgeesten van de enige inzit- .tende reeds te zijn geweken. atoomenergie ning van atoomwapenen in be schouwing nam. stelde het. dat dit probleem slechts zou kunnen wor den opgelost in het wijder kader van een algemeen, ook de zoge naamde conventionele wapens om vattend ontwapeningsplan. Zulks was immers evident, nadat bekend was geworden, dat ook de Sowjet- Unie de atoombom bezat en Ame rika dus geen enkele reden meer had om aanspraak te maken op een afzonderlijke behandeling van het atoomvraagstuk. Het nieuwe Amerikaanse plan, waarvan de grote lijnen nu door president Truman zijn bekend gemaakt en dat als voorstel der Westelijke Grote Drie door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Achcson. bij de Algemene Verga dering der Verenigde Naties is in gediend. stoelt daarom ook veel meer op de realiteit dan het reeds ouderwets geworden Baruch-plan. waarvoor indertijd in de V.N. een grote meerderheid bestond, maar dat zich door een Russisch veto getroffen zag. Dat het nieuwe plan tevens ideaal zou zijn zeker de Russen zullen dat niet kunnen beweren. Om slechts een ding te noemen: de productie van energie van de Sowjet-Unie ligt nog verre ten achter bij die van het Westen. De mogelijkheid om deze achterstand, door middel van de op wekking van atoomenergie, in te halen, zal Moskou niet gaarne af hankelijk willen maken van de wel willendheid van een internationaal orgaan, waarin het zich bij voor baat in de minderheid weet. Maar het nieuwe Amerikaanse plan is wel het best mogelijke, zolang het tech nisch niet mogelijk is atoomfabrie- ken te bouwen, die. naast de op wekking van energie voor vredelie vende doeleinden, niet tevens in staat zijn atoomwapens te vervaar digen. De vrede kan echter niet goedkoop gekocht worden, ook door de Russen niet. En de Russische re gering heeft nog dit te bedenken: de herbewapening is in het econo misch zwakke West-Europa verre van populair. Het verzet tegen het brengen van onnoemelijk zware of fers. ingeleid door de gewezen Brit se minister van Arbeid Bevan. wordt sterker Maar de stemmen der be zwaarden zullen onmiddellijk tot zwijgen komen, indien Moskou op nieuw de uitgestoken vredeshand van het Westen negeert. Zie ver dei pag. 3 DE PORTUGEES Dom Francisco Dagamara is niet alleen een edel-, maar ook een moedig man: hj trouwde in Lissabon met de 28- jarige half Amerikaanse, half Peruaanse stierenvechtster Con- chita (Consuela Cintrom). Het bruidje heeft in de cestien jaar, dat zij in de arena optrad, 800 stieren gedood. Of hei een ge makkelijk vrouwtje zal zijn DAMASCUS. De Syrische re gering is afgetreden. Het kabinet zal de lopende zaken echter voor lopig blijven behartigen, aldus A.F.F. Het aftreden volgde, nadat de Syrische minister van Binnenland se Zaken. Achad Barmada, zijn ontslag had ingediend. ..Knoei niet aan de nationalisaties! waarschuwt Labour-man Gaitskell LONDEN De nieuwe kanselier van de schatkist. R A Butler, heeft Woensdag in het Lagerhuis bekend gemaakt wat de regering heeft ge daan en zal doen om het steeds groter wordende gat in de beta lingsbalans tot redelijke proporties terug te brengen. In 't derde kwar taal bedroeg het dollar-tekort 638 millioen tegen een overschot van 56 en 360 millioen dollar in resp. het tweede cn het eerste kwartaal De kanselier gaf ook de cijfers over de maand October In die maand was het tekort 320 millioen dollar cn het deficit met de EBU 39 millioen pond Voor '52 is 't tekort begroot op de betalingsbalans tussen de 500 en 600 millioen pond. Onder deze omstandigheden heeft de regering besloten een aanzienlij- I Morgen opklaringen - Weersverwachting geldig van M Donderdagavond tot Vrijdag- avond: g Vanavond en vannacht vrij- 5 fg wel overal tijdelijk regen. Mor- S E f.en. toverJag opklaringen en g slechts enkele verspreide buien, g s Overwegend matige wind. rui- ?1fn^ V_^n Zuid-Oost naar Zuid i H tot Zuidwest. Weinig verande- 21 ring in temperatuur. ,n9 No>'r Zon op 7 u 47 m onder S l Uii aan op 15 u 15 m onder S 2 u 43 m. ke korting in de externe uitgaven aan te brengen, zo wordt 350 mil lioen pond per jaar bespaard. Deze kortingen zullen vooral gelden voor geïmporteerde semi-luxe-producten (ham en vlees in blik; groente en vruchten in blik. vers fruit en noten uit Europa, en andere niet-sterling- gebieden). Dit betekent een onvermijdelijke vermindering in de dingen, waarmee het levensmiddelenrantsoen kan worden aangevuld. Er komt verder een bouwstop voor drie maanden. Huizenbouw is hier van uitgezonderd. Het algemene investeringspro gramma wordt herzien. Er komt. met de komende begroting dn April) een „extra winst'-belasting. die in ieder geval per 1 Januari '52 in zal gaan. De rente van de ..Bank of Eng land" gaat van 2 tot 2\k procent omhoog, de rentetarieven der lage re bestuursorganen gaan omhoog van 3 tot 33i Voorts heeft de kanselier alle departementen op het hart gedrukt bij het indienen van hun cijfers voor de komende be groting de grootst mogelijke zuinig heid te betrachten. Tijdens het debat over Butler's mededelingen zei de Labour-afge- vaardigde Gaitskell Butler's voor ganger het te betreuren, dat de regering komt met een plan tot de- nationalisatie van de staalindustrie, „en dat in een tijd. waarin alles afhangt van een grote staalproduc- tie Hij waarschuwde de regering niet „met de nationalisatie te gaan knoeien". Auriol's verdekte invitatie aan ..Grote Vier" is koel ontvangen (Van onze correspondent) PARIJS. De door de Franse minister van Buitenlandse Zaken aange kondigde „sensationele initiatieven" van de Westers Drie zfjn gisteravond publiek gemaakt. Op zichzelf vormen deze voorstellen geen verrassing meer. De Ver. Staten, het Ver. Koninkrijk cn Frankrijk stellen de Assem blee der Verenigde Naties voor continue reglementering en beperking van alle gewapende machten, inclusief de atoombewapening. Ook de produc tie voor militaire doeleinden zou moeten worden beperkt. Reeds heeft Parijs enige koude douches gehad. De bijna ongecamou fleerde invitatie van president Au- riol aan Stalin. Truman en Chur- Het document constateert even wel dat. zolang de spanning in de wereld voortduurt, militaire kracht om veiligheidsredenen noodzakelijk is. Het brengt weliswaar tot uit drukking dat onmiddellijk met de uitwerking dezer plannen zou moe ten worden begonnen, doch acht dit niet mogelijk zolang de agressie in Korea oortduurt. Met dit voorstel is het ware pro bleem aan de orde gekomen, waar voor de wereld en daarmee de V N. zich ziet gesteld. Elk ander pro bleem dat in deze zesde Assemblee ter sprake komt. is hieraan onder geschikt. Wapenstilstand in Korea, gevolgd door vredesonderhandelin gen. beperking van èn controle op de bewapening, hand in hand gaan de met vermindering van de zware lasten der militaire productie, dat is de enige mogelijkheid tot vrede. Eindhoven heeft man nenoverschot EINDHOVEN In Eindhoven doet zich het uitzonderlijke ver schijnsel voor van een mannen- overschot Dit wordt geconstateero in de jongste uitgave van het „Statistisch kwartaalbericht" van de gemeente Eindhoven. Bedroeg in 1920 het vrouwelijk overwicht 18 zielen, in 1950 hadden de man nen met 1.317 zielen de meerder heid (72.641 mannen tegen 71.324 vrouwen). Dit verschijnsel vindt zijn verklaring in het feit, dat het aantal gevestigde personen in de jaren 19281930 voor het groot ste gedeelte uit mannen bestond. Volgens een voorzichtige voorspel ling zal geleidelijk aan weer een kleine vrouwelijke meerderheid ontstaan. Drielino; in Coevorden COEVORDEN. In de nacht van Dingdag op Woensdag schonk mevr. A. A LeemhuisReinink te Steenwijksmoer. gem Coevor den, het leven aan een drieling, twee jongens en een meisje. De kinderen wogen samen 15 pond. chili om in Parijs bijeen te komen, teneinde te trachten een einde te maken aan de spanning in de we reld, heeft een koele ontvangst ge had in diplomatieke kringen Ook in de hoop. dat Stalin het woord zou nemen om Truman met een vredesvoorstel voor te zijn. is men bedrogen uitgekomen. De on hartelijke speech van Beria heeft eens te meer geleerd, dat men ten aanzien van de vredeswil der Sta linisten geen hoge verwachtingen mag koesteren. Hoopvolle vooruit zichten op een wapenstilstand in Korea worden steeds niet bewaar heid. De besprekingen over de Duit se eenheid schijnen van communis tische z.ijde. slechts ten doel te heb ben de versterking van het Westen te vertragen. Voeg daarbij dat de Europese herbewapening nog niet uit het stadium van plannen en moeilijkheden is gekomen. Wat voor reden zou er dus zijn voor Stalin om de koude oorlog als politiek drukmiddel op te geven? Zie verder pag. 3 DEN HAAG. De regering acht het voorlopig nog niet ver antwoord een groter bouwvolume dan 40.000 woningen, voor I 1952, in het vooruitzicht te stellen. Zij vreest namelijk, dat het bouwen en dus financieren, van 10.000 woningen méér dan het in de begroting aangegeven aantal tot verstoring van het mone taire evenwicht zal leiden. Niettemin blijft de regering bedacht op de mogelijkheid het aantal te bouwen woningen te vergroten. Deze, vooralsnog minder hoop- micleningcn principieel bezwaar W1SJ1NSKY, de Russische minis ter van Buitenlandse Zaken, schijnt de toekomst hoopvol tegemoet te zien. Iedere fotograaf, die hem bij de opening van de zesde zitting der V.N.-assemblee wilde kieken, kreeg hem vriendelijk lachend op zijn plaat. MEVROUW ROOSEVELT is ook weer op hel appèl van de V.N.- asscmblée Voordat de voorzitter zijn openingsrede hield moest zü nog even haar koptelefoon recht zetten. volle, mededelingen staan in de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer over de staatsbe groting. De regering betreurt het zelf ook dat onder de huidige omstandig heden het woningbouwprogramma I niet meer dan 40 000 kon omvat- I ton, maar zij zag zich gedwongen I de bouwactiviteit te brengen bin nen het raam van het financiccl- i economisch mogelijke, dat wordt bepaald door inspanningen van .andere aard" (Herbewapening Red.). Toch krijgt de regering de in druk dat de financieringsmogc- ljkhedcn voor de woningbouw r.iet al te ongunstig zijn. gezien de uitgesproken voorkeur, die de geldgevers daarvoor tonen (De re gering duidt hier kennelijk op het slagen van vele leningen. Red Op de overige gebieden van de gemeentelijke en provinciale in- vcsterings-activiteit is het beeld echter uitermate somber, meent de regering. Het totale bouwprogram ma voor de lagere publiek-rechtc- lijke organen eist volgend jaar f 262 millioen op, inclusief de woningbouw. Voor het bouwen van scholen en ziekenhuizen, het uitbreiden van electriciteits-ccn- tiales en vele andere bouwwerken moet f 100 millioen worden ge vonden Dit bedrag is nog in genen dele verzekerd! De regering is overigens bereid te bevorderen, dat voor hen. bij wie tegen het deelnemen aan pre- bestaat, andere mogelijkheden worden geopend om de woning nood te helpen lenigen. 40000 of 50000 woningen „Huren zullen hoger moeten worden" HILVERSUM. Mr. J. in 't Veld. de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting hoopt, dat het bouwen van 50.000 woningen tóch nog mogelijk zal blijken. Dat kan, alb dc nationale en gemeentelijke leningen voor dit doel. die teza men 200 millioen moeten opbren gen. allen volkomen slagen. De minister verklaarde dit Woens dagavond voor de VARA-microfoon in een vraaggesprek met dc heer W. Schecrens. secretaris van de Na tionale Woningraad. „Er is geen sprake van. dat de regering 40.000 woningen voldoende zou vinden", zei mr In 't Veld, „zij streeft er met alle kracht naar dit aantal tc ver groten" Tenslotte gaf de minister als zijn mening te kennen, dat de huren in de toekomst zeker moeten worden verhoogd. SOPHIA WILLEMINA HARTOGSVELD (Van een onzer verslaggevers) Vanmorgen om tien uur is de zestigduizendste geboren. Het is het dochtertje van de heer H. Hartogsveld en mevrouw Bonc- stroo, Seringstraat 52, dat Sophia Willemina is genoemd. Moe der en kind maken het uitstekend. De kleine weegt zeven pond. Toen de heer Hartogsveld, die elcctrisch lasser is hij de H.A.P. A.M., omstreeks kwart over tien op het gemeentehuis aangifte kwam doen van de blijde gebeurtenis, was hy nog volkomen on kundig van het bijzondere van juist deze aangifte. Op het ge meentehuis was men dat echter niet, want gisteravond toen dc stand was opgemaakt was al gebleken, dat dc eerste aangifte van de volgende dag die dc 60.000ste zou zyn. Dc gelukkige vader werd door dc burgemeester persoonlijk op de hoogte gesteld. Moeder en kind in blakende welstand Toen gistermiddag op de afde ling Burgerlijke Stand de stand van die dag werd opgemaakt, bleek, dat Amersfoort er in Óen dag (volkomen onverwacht) maar liefst 29 inwoners had bijgekregen. Er waren echter ook enkele na- I men uit de registers geschrapt, j waardoor het zo zou zijn. dat de I eerste aangifte van de volgende dag die van de 60 000ste zou zijn. Om kwart over tien verscheen de gelukkige vader aan het loket. De I nodige formaliteiten werden ver vuld, maar men vertelde nog niets I over de belangrijkheid van het geval. De heer Hartogsveld, werd na afloop verzocht even te wach ten en spoedig verscheen de bur gemeester, vergezeld van wethou der C. van Zwol. Het werd druk in kamer 3 van het gemeentehuis, want een groot aantal ambtenaren wilde eveneens getuige zijn van de plechtigheid. Het moment waarop Vader Har togsveld aangifte doet van de ge boorte van zijn dochter. Even later zou hij horen, dat de kleine Amersfoorts zestigduizendste is' (Eigen foto) Burgemeester Molendijk begon met te constateren, dat de vader er evenals alle vaders, die in soortgelijke omstandigheden ver keren, wat» vermoeid uitzag. „Het moet voorfU een belangrijk ogen blik geweest zijn", aldus de bur gemeester. „toen U vanmorgen met gerechte vadertrots in het hart naar het stadhuis stapte. Eigenlijk wiikt Uw aangifte niet af van die, welke gisteren zijn gedaan, en die welke morgen nog gedaan zullen worden. En toch is het an ders", zo vervolgde de heer Mo lendijk. „De grote drukte hier en de mensen met dc blocnotes heb ben U ongetwijfeld doen weten, dat Uw dochtertje een bijzonder meisje is. Eigenlijk is dat onrede lijk: men mag niets bijzonders van haar verwachten alleen omdat ze de 60 000ste inwoners van onze stad is,'" aldus de burgemeester. Natuurlijk ontbrak het traditio nele spaarbankboekje niet De bur gemeester kon het alleen maar laten zien. omdat de namen er nog in «Toeten worden gezet Dc direc tie van de Nutsspaarbank heeft als aardige attentie dit boekje van het nummer 60000 voorzien. De burgemeester besloot zijn topspraak met een hartelijke gelukwens en voegde erbij dat hii hoopte, dat de kleine Sophia Willemina een flinke meid mag worden, waarop haar ouders trots kunnen zijn. Na de burgemeester feliciteerde ook de chef van de afdeling Bevol king. dc heer A. J. Bruynooge, de gelukkige vader, wiens vrouw op dat ogenblik nog volkomen onkun dig was van de „belangrijkheid" van haar kindje. De heer Bruyn ooge bood namens de afd. Bevol king Burgerlijke Stand en Mil Zaken, die onder zijn leiding staan, een couvert aan. bestaande uit pap lepel, vork cn lepel, waarin gegra veerd is het cijfer ,60 000' cn de woorden Br St Bcv. cn Mil Z. (Bur gerlijke Stand, Bevolking en Mil. Zaken). Wat beduusd door de plotselinge drukte en de grote verrassing kon de heer Hartogsveld hierna naar zijn vrouw gaan. om haar van het grote nieuws op de hoogte te stel len. De familie Hartogsveld. die al een dochtertje van bijna twee jaar hebben, ontvangt vanmiddag be zoek van het voltallige gemeente bestuur. Onze felicitaties! Wat doe je als de 60.000ste in woner van Amersfoort er is? Je gaat snel bij jezelf na af jc het gelukkige ouderpaar kent. Har togsveld, is dat niet die zoon van eh. Ja. zo redeneer je en in je hart ben je blij met het geluk, dat deze mensen ten deel valt. Wij contYolcrrden onmiddellijk of vader Hartogsveld in de abonne- mentenregisters van ons blad voorkomt. Natuurlijk, de vader van Sophia Willemina blijkt een trouw abonné van Dagblad voor Amersfoort te zijn! Sophia mag zich verheugen In zo'n verstandige vader. Onze ge lukwensen familie Hartogsveld. Aanbod van Djakarta (Eigen bericht) DEN' HAAG. De regering van Indonesië onderneemt stappen om verscheidene Nederlandse gouver nementsambtenaren, die momen teel met verlof of op wachtgeld in Nederland vertoeven op korte ter mijn naar Indonesië te doen te rugkeren. Ook gepensionnrerde ambtenaren worden hierin betrok ken. Gisteren heeft in dit verband de heer Tapiheru, hoofdiinspecteur van rlc dienst der in- en uitvoerrechten te Djakarta, op het Hoge Commis sariaat te Den Haag besprekingen gevoerd met een zestigtal ambte naren van deze dienst. De heer Tapiheru bood de ambtenaren in de rang van controleur en hoger opneming in de geselecteerden- klasse aan. waardoor de betrokken ambtenaren vijf en dertig procent meer salaris zullen ontvangen dan hot huidige. Twintig procent hier van zal in Nederland voor hen worden vastgezet. Ook Nederland se ambtenaren, verbonden aan de Indonesische departementen van Verkeer en Waterstaat. PTT en Onderwijs zullen worden benaderd. PARIJS. Generaal Eisenho wer is Woensdag in Parijs aange komen na zijn besprekingen in Washington met president Tru man. Volgens uit Washington afkom stige persberichten zal generaal Eisenhower in Europa conferenties houden over de productievraag stukken. Generaal Eisenhower zou bij zijn besprekingen met deskundigen in Amerika de overtuiging hebben gekregen, dat de wapenstroom naar West-Europa geïntensiveerd zal moeten worden.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1951 | | pagina 1