Kabinet op brede basis sluit
homoseen kabinet uit
Niet krabben
Oostduits5 voorstel is
„nutteloos55
Problemen
van de vrede
DËBRAIINE
WRIJFWAS „GUM'
zou niet zijn voorzien
in regeringsprogram
Generaal Scholten krijgt de
schuld van alles
Utreft tbeter!
Sjah van Perzië roept
dr Mossadeq terug
GELEZEN
Tot nu toe gemeenschappelijk
beleid gevoerd
Anglo-Amerikaans
meningsverschil
over Perzië
Critiek van CHU en Welter
Toezicht op credietwezen
Ontwapenings
voorstel
ingediend
Regering wijst op slechte
invloed van de Crams
Premier van Irak
naar Londen
Plan tot coördinatie
van industriële
capaciteit
Toezicht van vier bezetters
betekent stap achteruit
Waarom eerst een waarnemer
naar Parijse conferentie?
r~
Iets wat U
bijzonder welkom
is!
Ingeschakeld
Financiële crisis neemt steeds
dreigender vorm aan
Wettelijke regeling
partijwezen?
en gewogen
Donderdag 8 November 1951
3
ALGEMENE BESCHOUWINGEN STAATSBEGROTING
iMin imBi i saiar.T rr.g j.ücp
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. In haar memorie van antwoord aan de Twee
de Kamer over de staatsbegroting voor 1952 (Algemene Be
schouwingen) merkt de Regering op, dat men niet tegelijkertijd
kan verlangen een homogeen kabinet en een kabinet op brede
basis. Bij een gemengde samenstelling menen aanhangers van
bepaalde beginselen om beurt, dat aan hun gevoelens niet vol
doende recht is gedaan. Het komt er echter op aan, of een
gemeenschappelijk beleid kan worden gevoerd. Dit
is naar de mening der Regering tot nu toe het geval geweest, al
zal ieder lid van het kabinet op sommige punten andere wensen
hebben gehad.
Wat het overleg met Indonesië
over de R.T.C.-overeenkomsten be
treft, hebben de besprekingen met
prof. Supomo nog niet geleid tot
een zodanige concrete opstelling
van verlangens, dat hieromtrent
reeds mededelingen kunnen worden
gedaan. Raadpleging van de Sta-
ten-Generaal ontmoet bij de Re
gering bezwaar. Zij acht regelma
tig overleg met de betrokken Ka
mer-commissie voldoende om In
zicht te krijgen in de verlangens,
welke in de Kamer leven.
Voor de kwestie Nieuw Guinea
ziet zij, in verband met de tegen
gestelde standpunten niet aan
stonds een oplossing. Het gaat hier
echter om meer dan een menings
verschil met Indonesië: ook ae
vraag, hoe Nieuw Guinea het bes
te tot ontwikkeling kan worden
gebracht is van groot belang.
Zeer binnenkort kan een inte
rim rapport tegemoet worden ge
zien van de commissie-bezitsprel-
ding over het vraagstuk der winst
deling. Wat de middenstand be
treft acht dc Regering het niet
raadzaam om het initiatief te ne
men tot vergaande saneringsmaat
regelen. Zij hoopt, dat de midden
stand op zo kort mogelijke termijn
gebruik zal maken van dc moge
lijkheden welke de wet op de be
drijfsorganisatie biedt voor het tov
stand brengen van geordende toe
standen in midden- en klein be
drijf.
De verwezenlijking van de Eco
nomische Unie kan met groter op-
Advertentie LM.)
Lalt ran zenuwen?
Mijn hard t's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
WANNEER wij nu echter ook
de kansen van dit nieuwe
plan niet hoog aanslaan, ge
schiedt dat niet, omdat wij twijfelen
aan de voordelen, die het voor beide
partijen en dus voor de gehele mens
heid zou meebrengen of aan zijn uit
voerbaarheid, hoe moeilijk de uit
werking der détails ook zou blijken.
Wat men echter niet mag vergeten:
de bewapeningswedloop, waarin de
wereld is gestort, is in hoofdzaak een
gevolg, niet de oorzaak van de hui
dige internationale spanning. De
ware oorzaak van de spanning is.
dat de Sowjet-Unie, gebruik makend
van zijn machtige positie aan het
einde van de wereldoorlog, er toe
over ging rond het zwaar geteisterde
Russische rijk een veiligheidsring te
vestigen en daarbij de grenzen van
het toelaatbare en redelijk verre
overschreed en Amerika daarop ant-
woordde met het leggen van een gor
del van ongetwijfeld offensieve bases
om het uitgebreide Moscovischc im
perium. die een bedreiging vormt
voor elk vitaal punt in de Sowjet-
Unic. Het is de worsteling om de
beste positie van de beide grote mo
gendheden, die ieder in wezen, zij
het ook op geheel verschillende wij
zen, imperialistisch zijn, welke ver
antwoordelijk is voor de huidige
rampzalige situatie, waarin de we
reld verkeert. En zolang zij er niet
in slagen, voor hun belangensferen
'een bevredigende begrenzing te vin
den, zal de ontwapening wel een
hersenschim blijven.
In feite zijn daarom de debatten
over Duitsland belangrijker dan
die over het ontwapeningsvoor
stel Moskou wenst een „geneutrali
seerd", dat wil zeggen ontwapend en
weerloos Duitsland. Het Westen wil
een volkomen vrij Duitsland, waar
van het hoopt en verwacht, dat het
politiek en economisch het kamp
der vrije naties zal kiezen. Het kan
niet anders: door de Russische an
nexaties in Oost-Europa is het even
wicht in dit werelddeel reeds al te
zeer naar de zijde van Moskou ver
schoven. Maar kan Rusland op dit
punt concessies doen? Het weet dat
de vrijmaking van Duitsland niet
zonder invloed kan blijven op de
onderdrukte bevolkingen der satel
lietstaten en de veilighcidsgordel in
Oost-Europa zou ondermijnen.
Even moeilijk oplosbaar schijnen
de problemen in het Verre Oosten.
De Sowjet-Unie en haar bondgenoot,
het communistische China, zullen er
zich nooit bij neerleggen, dat ook
maar een deel van Korea, de tradi
tionele invalspoort naar Mandsjoe-
rije, een bastion in Westerse han
den is en nog minder, dat Formosa
fungeert als een op de borst van het
Chinese continent gericht pistool.
Aan de andere kant kunnen Ame
rikanen en Britten zich maar lastig
bij het verlies van hun eens zo
machtige economische posities in het
Verre Oosten neerleggen.
Slechts wanneer al deze proble
men en nog enkele andere van min
der groot belang uit de wereld zou
den worden geholpen, krijgen ont
wapening en vrede hun kans. Maar
daartoe zou niet slechts een maxi
mum aan staatsmanschap der poli
tieke leiders, maar bovendien ook
een maximum aan vertrouwen en
goede wil bij alle partijen moeten
bestaan. Het valt voorlopig nog
moeilijk, deze te ontdekken.
timisme worden tegemoet gezien,
nu de betalingsbalans de laatste
maanden een gunstige ontwikke
ling heeft vertoond. Het deficit op
de betalingsbalans was in het ver
leden de voornaamste hinderpaal
voor de verwezenlijking.
Advertentie (l M.)
ai« Uw huid jeukt. Dat maakt i
Hp hel erger en het veroorzaakt
infecties. Neem vandaag nog het
beroemde huidgeneesmiddel -==
TTTlTHIill Hl HM lil
NEW YORK. Volgens een be
richt uit Washington in de „New
York Times" heeft dc Britse minis
ter van Buitenlandse Zaken. Eden.
een voorgestelde oplossing van het
Brits-Pcrzischc olicgeschil. dat in
Washington door dc Perzische pre
mier, dr. Mossadcq. en de Ameri
kaanse assistent-minister van Bui
tenlandse Zaken, McGhce was uit
gewerkt, verworpen. Volgens dc New
York Times was het voorstel door
Acheson te Parijs aan Eden voor
gelegd.
In diplomatieke kringen in
Washington zou zijn gezegd, dat
Eden „een opvallend gebrek aan
belangstelling" toonde en Acheson
meedeelde, dat hij tegen zou stem
men als ooit over dit voorstel door
het Engelse kabinet zou worden
gestemd.
Grondslag van de Amerikaanse
bemiddelingspoging was de mening,
dat de regering-Mossadeq de ko
mende verkiezing niet zou overle
ven. als Mossadcq niet met een
bruikbare regeling om de genatio
naliseerde olie-industrie te drijven,
naar Perzië terugkeerde, aldus het
blad.
Amerikaanse functionarissen zou
den vrezen, dat als de regering van
Mossadeq zou vallen, het slechts een
kwestie van tijd zal zijn voor dc
het bewind zou komen.
Advertentie (l. M.)
-yviet
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. De tweede dag in het Tweede Kamerdebat over het
toezicht op het credietwezen verliep emotioneler dan de voorafgaande.
Na de meer technische uiteenzettingen van dc eerste dag, brachten dc
tegenstanders de strjjd thans over naar het politieke vlak. Dat in hun
rUen de liberalen cn staatskundig gereformeerden zouden opereren, even
als de katholieke dissident Weiter, viel tc verwachten, dat zich daaronder
echter ook alle christclUk-historischen zouden scharen, was een kleine
verrassing, welke de heer v. d. Wetering zielsvergenoegd onthulde.
Dat bleek een gevolg van hun afwijzing reeds in 1948 van de Bankwet,
welke de minister van Financiën, naar hun oordcel een tc grote machts
ophoping bezorgde.
Tegenover dit front van tegen
standers stelde zich de P. v. d. A.-
fractie op, welke dc heer H o f -
stra liet meedelen, dat zij zou
voorstemmen. Hoewel zij van oor
dcel bleek, dat het gewijzigd ont
werp eigenlijk slechter was dan
het oorspronkelijke, had zij daar
tegen toch geen overwegende be
zwaren. Daarmee was over'het lot
van het wetsontwerp eigenlijk al in
gunstige zin beslist.
Intussen hebben de tegenstanders
allerlei pogingen ondernomen om
de KVP-fractie alsnog te bewegen
van voorstemmen af te zien. Zo
menen wij tenminste wel hun stre
ven om het wetsontwerp als toch
maar vooral „staatssocialistisch" te
bestempelen, te mogen verklaren.
Want de P.v.d A. bleek van dit
etiket in het geheel met gediend.
Zo kon de heer Hofstra er im
mers aan herinneren, dat zijn frac
tie aan physieke investeringscon-
tróle verre de voorkeur zou heb
ben gegeven, doch dat op verlan
gen van de andere partijen in de
regeringsverklaring de nadruk was
gelegd op indirect toezicht, waarin
dt P.v.d.A. slechts beperkt ver
trouwen heeft. „Wie geen physieke
invcsteringscontróle en ook geen
financiële en economische débacle
wenst, zo zei hij. heeft geen andere
keus dan credietbeperking." Hij
liet er ook geen twijfel over be
staan, dat wie in dit opzicht een
negatief standpunt innam z.i. zo
wel de nationale opbouw schaad
de alsook het regeringsprogram
afviel. En bovendien het stukje
sociale rechtvaardigheid, dat ineen
gelijke verdeling van de, in ver
band met de defensie te brengen
offers is gelegen, losliet. Daarom
stelde hjj dan ook de vraag wat
de deelneming van de CHU en
VVD in de regering dan nog te
betekenen had.
De heer v. d. Wetering ontken
de echter een binding met het re
geringsprogram op dit punt en de
heer Weiter (KNP) verklaarde
zelfs, dat er in de regeringsverkla-
i'u.-t geen woord over was
gesproken, waarop prof. R o m m e
(KVP) zich bij interruptie bereid
verklaarde om dit verband alsnog
aan te tonen.
Dc liberale fractieleider Oud begon
de minister uitbundig lof toe te zwaaien
voor zijn fenomenaal arbeidsvermogen
en zijn prestatie ten tijde van de geld-
zuivcring En ook bracht hij hem hulde
voor dit wetsontwerp, met dien verstan
de. dat hij daarin zijn socialistische
denkbeelden had weten te verwerke
lijken. Op zich zelf was hij het daarmee
natuurlijk niet eens Hij vond bijv. dat
prof. Lieftinck verkeerd deed met te
menen van overheidswege allerlei din
gen tc kunnen beheersen, die principieel
echter niet te beheersen zijn. Na met
zijn goedkope rentepolitick te zijn vast
gelopen. probeert hij het nu te redden
door verder in te grijpen, terwijl de
heer Oud het nu liever eens met de
vrijheid had willen proberen. Lukt dat
niet. dan is er altijd nog ruimte voor
een wetsontwerp afgestemd op de acute
nood.
Ouderdomsvoorziening
SER zal mening
geven over plan
der Vakcentralen
DEN HAAG Het advies van de
Sociaal-Economische Raad inzake
een plan voor de definitieve ouder
domsvoorziening zal niet worden
gevraagd in de vorm van een voor
ontwerp van wet doch in die van
een uitvoerige nota. Deze procedure
heeft het voordeel, dat hierdoor be
ter aandacht kan worden geschon
ken aan het plan van de Raad van
Vakcentralen. De Regering is n.L
van mening, dat het gewenst is.
dat de S.E.R. zijn mening omtrent
dit plan uitspreekt.
Principieel bezwaar tegen het bedrijfs
economische toezicht had hij overigens
niet. Maar een noodzaak daarvoor achtte
hij niet bewezen. Ten aanzien van het
sociaal-economisch toezicht gold z.i. het
zelfde. Natuurlijk mogen de banken het
monetaire beleid der regering niet door
kruisen. Maar het verleden heeft niet
aangetoond, dat dit gevaar bestaat. Het
wetsontwerp beschouwde de heer Oud
dus als een eerste stap op de verkeerde
weg.
Advertentie (1. M.)
(Vervolg van pag. 1)
In ieder gevai zal men goed doen
de sensationele ontwapeningsvoor
stellen der Westerse Drie met niet
al te veel optimisme tegemoet te
treden.
De Assemblee heeft Woensdag
middag de voorzitters der zes vaste
commissies en de zeven vice-pre-
sidenten gekozen. Minister Stikker
zal als tweede (na Brazilië) heden
morgen het woord voeren. In de
middag zullen de vertegenwoor
digers der Ver. Staten cn van Rus
land spreken.
Tot voorzitter van de eerste com
missie. de politieke, is het Noorse
parlementslid Finn Moe gekozen.
Van de tweede, financieel-economi-
sche commissi is dc vorst Wan
Waithayakon uit Thailand president.
Voor de sociaal-humanitaire en cul
turele commissie is een vrouw als
voorzitster gekozer nl. de Chileense
mevrouw Ana Figueroa. Voorzitter
van de vierde commissie (voogdij
schap) werd de Dominicaan Max
Hcnriquez Urene: van de vijfde,
administratieve, de Canadees Tho
mas Archibald Stone en van de
zesde, juridische commissie, de Pool
prof. Manfred Lachs
De vice-presidenten der Assem-
blée werden, zonder eandidaatsstel-
ling. benoemd. Frankrijk behaalde
de grootste meerderheid met 54 van
de 60 geldige stemmen. Amerika had
er 51. Engeland 50. Sowjet-Rusland
45. China 42. Verder werd Joego
slavië benoemd met 39 en Irak met
36 stemmen.
Dat Nederland in geen enkele de
zer organen een plaats heeft ge
kregen. mag waarschijnlijk worden
toegeschreven aan het feit. dat ons
land in de Veiligheidsraad is ver
tegenwoordigd.
Voorzitter dr. Nervo heeft het lid
der Franse delegatie. Léon Jouhaux.
de gelukwensen der Assemblée aan
geboden met de toekenning van de
Nobelprijs.
Geslaagde proefvaart van
„Gadjah Mada"
DJAKARTA. Het vlagge-
schip van de Indonesische marine
de „Gadjah Mada". de vroegere
Tjerk Hiddes, die in het begin
van dit jaar ten oosten van Ma-
doera aan de grond is gelopen en
ernstig beschadigd werd, heeft na
reparatie in Soerabaja een ge
slaagde proeftocht gemaakt. Het
herstel heeft ruim 4 maanden ge
duurd en bijna 1 millioen Roe-
piahs gekost.
NIET WIJ, MAAR HIJZEGGEN AMBONEZEN
DEN HAAG. Na de uiteenzet
tingen van generaal Scholten over
de commissie rechtspositie Ambo-
nese militairen en schepelingen
(Crams) en haar agitatie in de
woonoorden verklaart deze com
missie in een communiqué, dat de
BAGDAD De premier van Irak.
Noeri al Said, is naar Londen ver
trokken, waar hij twee weken zal
büjven.
Volgens welingelichte zegslieden
zal hij waarschijnlijk een herziening
van de betrekkingen tussen Enge
land en Irak bespreken alsmede de
vraagstukken, waartegenover zijn
regering zich gesteld ziet door het
plan betreffende een verdedigings
pact voor het Midden-Oosten, waar
drie Iraakse partijen bezwaren tegen
hebben.
DEN HAAG. Terwijl in ver
schillende sectoren van het be
drijfsleven de industriële capaci
teit tijdelijk overbelast is, wordt
elders de beschikbare capaciteit
slechts ten dele gebruikt. Er zou
hier een uitwisseling kunnen
plaats vinden, indien daarvoor
een organisatie bestond. Een Eind-
hovens ingenieur heeft thans een
plan ontworpen tot coördinatie
van industriële capaciteit, waar
aan diverse industrieën hun me
dewerking reeds hebben toege
zegd. De taak van coördinator zal
worden verricht door een (in op
richting zijnd) coöperatief tech-
nisch-economisch bureau. Naar de
mening van de initiatiefnemer
zal het bureau, dat in 1952 met de
werkzaamheden denkt te begin
nen, grote besparingen kunnen be
werkstelligen.
G O"8-
HEUSS ANTWOORDT PIECK:
BONN. De Westduitse president Heuss heeft vandaag het voorstel van
het Oostduitse staatshoofd Pieck, als „nutteloos" van de hand gewezen.
Pieck stelde een bespreking over de hereniging van Duitsland in BerlUn
voor. Een zegsman van de president verklaarde dat het antwoord op het
schriftelijk gedane voorstel van Pieck per speciale koerier verzonden was.
De Westduitse president verklaarde dat Pieck in zijn brief polemiseerde
tegen de federale regering cn het parlement. „Op deze basis is een be
spreking van elementaire kwesties nutteloos en zou slechts tot teleurstel
lingen leiden," aldus president Heuss In zijn brief.
80 CENT
Heuss wees erop dat de Oostduit
se president het Westduitse voorstel
geweigerd heeft, om een commissie
door de Verenigde Naties te laten
benoemen, die zou moeten onder-
Nederland moet bij NATO aandringen op
evenredige verdeling militaire lasten
DEN HAAG. In het voorlopig verslag der Tweede Kamer over de
Oorlogsbegroting 1952 spreken vele leden hun bevreemding uit over het
feit, dat Nederland aanvankelijk naar de Parijse conferentie over een
Europees leger slechts een „waarnemer" had gezonden. Zjj vrezen, dat de
officiële vertegenwoordiging nu minder invloed zal hebben dan by tijdige
inschakeling mogelijk zou* zijn geweest. Vele andere landen prijzen echter
iet regeringsbeleid als wijs.
Vele leden hebben uit de bro
chure van het departement van
Financiën „Waar blijft ons belas
tinggeld'' geleerd, dat na Engeland
Nederland de zwaarste offers
brengt voor de defensie, n.l. 28.2
pet van het totaal der begrotings
uitgaven en 9.7 pet van het natio
naal inkomen. Zij dringen er op
aan. dat Nederland in de Nato-
organen aandringt op een evenre
dige verdeling der lasten. Zij zou
den gaarne vernemen, hoe hoog de
kosten der defensieinspanning per
hoofd der bevolking zijn in de
verschillende Nato-landen.
Vele leden treft het pijnlijk, nog
altijd klachten te moeten verne
men. dat bij buitenlandse indus
trieën wordt uitbesteed, wat Neder
landse industrieën even deugdelijk
en zeker zo goedkoop kunnen leve
ren. waarbij wordt gedacht o a aan
brandblusapparaten en militaire
confectie.
Verscheiden leden zouden gaarne
vernemen, welke motieven er toe
hebben geleid, dat blijkens berich
ten in de pers. de regering be
zwaren had om aanwezig te zijn
bij de opening van de nieuwe fa
brieksgebouwen bij de N.V. Fok
ker Verder worden inlichtingen
gevraagd over de gang van zaken
bij Fokker en over de achterstand
in de aflevering van militaire
vliegtuigen. En ook worden nadere
inlichtingen gewenst betreffende
het douane-onderzoek bij van de
oefening Counterthrust" uit Duits
land terugkerende Nederlandse mi
litairen.
Geklaagd wordt, dat humanisti
sche soldaten worden achtergesteld,
wat de geestelijke zorg betreft. Is
het juist, wordt in dit verband ge
vraagd. dat in het garnizoen Soes-
terberg door de commandant een
garnizoensorder is uitgevaardigd,
waarbij het bezoek aan rooms-ka-
tholicke of protestantse godsdienst
oefeningen verplicht wordt gesteld?
zoeken of de condities voor algeme
ne verkiezingen in geheel Duitsland
gunstig waren.
In zijn brief stelde Pieck in plaats
hiervan voor een Oost-West-Duitse
commissie te benoemen, onder con
trole van de vier bezettende mo
gendheden.
In antwoord hierop verklaarde
Heuss:
„Naar mijn mening is dit voorstel,
dat in feite een herstel betekent van
de geallieerde contróleraad (van de
vier mogendheden) een stap achter
waarts op de weg naar de nationale
souverciniteit".
Hij verklaarde verder, dat de weg
naar een vreedzame eenwording van
Duitsland niet geopend kan wor
den door onderhandelingen „onder
onzekere omstandigheden". Dit was
slechts mogelijk, wanneer vertegen
woordigers. die door het gehele
Duitse volk zouden zijn gekozen,
bijeenkwamen, aldus Heuss.
KONINGIN ELISABETH en
prinses Margaret hebben, in het
Londense Odeon-theater, de pre
mière bijgewoond van de nieu
we Engelse film ..Where no
vultures fly" („Waar geen gieren
vliegen"). De voorstelling werd
gegeven ten bate van het lief
dadigheidsfonds der Engelse film
industrie. Vele filmsterren wer
den aan de Koningin voorgesteld.
Op onze foto drukt de Koningin
Joan Rice de hand.
kampraden van de Crams op de
mocratische wijze zijn gevormd,
maar door de generaal overal bui
ten werden gehouden. Hij treedt
volgens haar op als een dictator,
steunende op het geweld van de
door hem ingezette rijkspolitie. Te
gen het optreden van de heer
Scholten in de woonoorden „De
Biezen" cn „De Schaffelaar" te
Barneveld heeft de Crams bij de
justitie een aanklacht ingediend
In de memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer over de
Staatsbegroting 1952 zegt de Rege-
.ring, dat de oorzaak van de on
geregeldheden. welke zich Iq cn
kele kampen voor Ambonezen heb-
ben voorgedaan, niet ligt in een
tekort aan begrip voor de geestes
gesteldheid van de Ambonezen en
een te geringe aandacht voor de
oorzaken en omstandigheden, wel
ke tot hun komst naar Nederland
hebben geleid, doch veeleer (afge
zien van enkele vechtpartijen ten
gevolge van onderlinge veten) in
onjuiste opvattingen aan de zijde
der Ambonezen omtrent hun posi
tie hier te lande. Van deze opvat
tingen willen velen hunner on
danks voorlichting door de kamp
leiders bezwaarlijk afstand doen,
mede ten gevolge van de activiteit
van een Ambonese organisatie, die
zich als hun vertegenwoordiger
heeft opgeworpen. (Deze organisa
tie is de Crams. Red.).
Het Tweede Kamerlid Weiter
(KNP) heeft over het gebeurde in
Barneveld schriftelijke vragen ge
steld aan de minister van Justitie.
(Advertentie I. M.)
-
Jutst deze weken vóór Sin-
Ierklaas moet U ervoor
zorgen, dat U bel Snoep/e
van dc Week krijgt. U
kunt immers best u>at extra
snoepgoed gebruiken om
de schoentjes tc vullen
i'oor weinig geldfcp-
En dan nóg wat. er zijn bij
hel Snoep/e verpakt aller
aardigste kaarten met ver
rassend geïllustreerde Sin
terklaasliedjes Zo kunt
•4 kaarten met a ebt liedjes
in Uw bezit krijgen. De
Cruyter's Snoepje van de
Weck kost ook nu nog
slechts 10 cent U krijgt
het elke keer als U 4 gul
den aan De Gruyter-arti-
kelen besteedt. Dat gaat
vlug genoeg: bedenk maar
eens wat U per week alleen
al aan margarine uitgeeft!
DE professor had wel toege
stemd in het interview, maar
hij wilde mijn schrijfsel lezen
voor het in de krant kwam.
„Kom er morgen maar mee, om
zes uur precies, dat treft u mij
thuis cn kunt u er op wachten,"
zei hij. En na een ernstige pauze:
„Als er ten minste niet al tc in
grijpend in veranderd moet wor
den."
„Nou professorbegon ik,
maar h\j sloot de deur al, mij
onder dc vracht van zijn geleerd
irantrouwen alleen latend in de
koude avond. Nu prikkelt zo'n
behandeling je eergevoel, vind
ik. Nooit heb ik met inniger toe
wijding, pieuzer aandacht en
scherpzinniger doorzicht aan eni
gerlei stukje gewerkt dan die
middag, toen ik zijn woorden op
het papier bracht.
Precies om zes uur belde ik bij
hem aan en vertelde dc dienst
bode het doel van mijn verschij
nen. Zij verdween zorgelijk en
kerrdr even later terug met dc
mededeling, dat ik binnenkomen
mocht. De professor zat met zijn
vrouw en een klein krullig meis
je aan de gedekte tafel.
„Ik was u warempel helemaal
vergeten" riep hij, overeind ko
mend. „Maar geef het artikeltje
maar hier. dan handel ik het
meteen af."
Terwijl hij de bril opzette om
tot de kern van mijn proza te
kunnen doordringen begon zijn
vrouween nobele lijdzame ruïne,
de soep op te scheppen.
„Waar is Henk?" vroeg de ge
leerde. ernstig opkijkend
„Nog niet thuis." sprak de
vrouw neerslachtig.
„Wilt u soms een bordje soep?"
riep da professor mij eensklaps
op levendige toon toe.
„Nou. als het u niet ontrieft,"
antwoordde ik. Het werd een
wat wonderlijk lepelen, daar in
die fauteuil, met mijn jas aan
maar het smaakte goed.
„Henk is niet gedoopt." voeg
de het kleine meisje mij eens
klaps toe. „Hij mag later worden
wat hij wil Ik niet. Ik moet
naaister worden."
„Stil Hesjézet de vrouw. De
professor las met overgave. Ik
roeide mij als een schooljongen,
die toeziet hoe meester z(jn
proefwerk corrigeert en nam nog
maar een hapje soep.
Toen ging de deur open en
trad een jongen van een jaar of
twaalf he( vertrek binnen. Hij
beproefde zijn mimiek een trek
van onbevangen rust te geven,
maar hef was aanstonds duide
lijk. dat hij zich innerlijk op on
genoegen had voorbereid.
„Zó Henk," zei de professor,
op snijdende toon. ..Doe je ons
tóch de eer nog aan?"
De knaap bleef stilstaan et»
keek naar de vloer.
„Het is zes uur negentien,"
vervolgde de geleerde exact en
hij stak het gouden horloge, dat
hij had geraadpleegd, weer in
zijn vest. .Je bent dus veel te
laat voor het eten. We dachten,
dat je niet meer kwam. Daarom
hebben we je soep maar aan die
meneer gegeven."
De jongen wierp mij een blik
vol haat toe. Houdingloos zat ik
met het bordje op mijn knie en
hoorde dc koude slem van deze
patent-vader zeggen:
„Jammer. Het is heerlijke soep
Nietwaar meneer?"
Terwijl dc jongen bitter toe
keek. sprak ik transpirerend:
„Inderdaad, heel smakelijk..."
En ik zette het bord op de
vloer, want ik kon geen hap
meer door mijn keel krijgen.
„Ga maar zitten Henk," zei de
vrouw mat. Ook haar oogopslag
was niet onverdeeld gunstig voor
me. Nog vijf volle minuten heb
ik daar. in een nimbus van af
keer dc pacdagogischc marqué
van die professor zitfen wezen.
En toen ik eindcliik weg mocht
met mijn gecorrigeerde stukje er»
beleefd handjes gaf. drukte da
knaap mijn vingers tot moes en
keek mij aan met een blik. dia
zei „Onthou je dag." KRONKEL,
TEHERAN. De Sjah van Perzië heeft minister-president dr. Mossadeq
telegrafisch dringend verzocht onmiddellijk naar Pcrzic terug tc keren.
In Teheran werd Woensdag vernomen, dat de jonge „koning der koningen*'
zich zware zorgen maakt over dc voortdurend verder om zich heen grij
pende economische cn politieke crisis. Dc Perzische vice-premier, Fatcmf,
heeft intussen bekend gemaakt, dat dr Mossadcq zijn besprekingen to
Washington met Amerikaanse persoonlijkheden op zijn minst tot het einde
van deze week zal voortzetten.
Hij heeft sinds zijn aankomst te
Washington bijna dagelijks gecon
fereerd met dc assistent van de
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, George Mcghee.
Hoessein Makki, de secretaris
van de Perzische oliecommissie,
heeft in Teheran verklaard, dat
zijn land in beginsel bereid is een
buitenlandse directeur voor dc
olie-industrie aan te stellen. Deze
zou evenwel geen Amerikaan, En
gelsman of Fransman moeten zijn
maar „een burger van een werke
lijk neutraal land."
Intussen wordt de financiële
crisis in Perzie steeds ernstiger.
Bovendien dreigt een staking
van het regeringspersoneel.
De Perzische minister van
Financiën heeft telegrafisch een
verzoek gericht aan het Interna
tionale Monetaire Fonds, om direct
700.000 dollar van het Perzische
deposito vrij te geven teneinde te-
DEN HAAG Dezer dagen kan
dc instelling van een Staatscom
missie worden verwacht, die onder
meer de opdracht heeft na te gaan,
of. cn zo ja. in hoeverre behoefte
bestaat aan een wettelijke regeling
van het partijwezen. Aldus deelt de
Regering aan de Tweede Kamer
mede in haar memorie van ant
woord over de Staatsbegroting 1952.
gemoet te komen aan het dollar
gebrek.
In welingelichte kringen wordt
gezegd, dat dc staatsbank voor een
waarde van 11.000.000 dollar ont
trokken heeft aan 's lands goudre
serves, teneinde het loon te kun
nen betalen van ongeveer 50.000
oliearbeiders, die vroeger bij da
Anglo Iranian werkzaam waren.
/WWVVVV/WWVV/VWWV/W
H EN uitstekend boekje voor onder-
wijzers en hen. die het willen
worden, heeft dc heer J. van Mourlk
te Den Haan geschreven onder de titel
„In de practljk; over dc omgang met
en het onderwijs aan de leerlingen der
lagere school". Dit bij Woltcrs 3.90)
uitgegeven boekje spreekt In dc cersto
plaats van dc liefde van dc schrijver
voor het kind cn het vak deze kinderen
te onderwijzen cn op tc voeden. Het
spreekt voor dc Ingewijde ook van de
grote ervaring van de schrijver en
diens Inzicht in tal van psychologische,
pacdagogischc cn didactische proble
men Het Is een uitstekende lcldsmaj»
vooral voor nog onervaren leerkrachten,
ln de dagelijkse practljk van hun vak.
Hoe gaat men met kinderen om. op
welke wijze moet men les geven, waar
uit bestaat de kunst van vertellen,
waar liggen dc kernen van conflicten,
hoe wekt men enthousiasme, hoe deelt
men zijn tijd ln. hoe werkt men zo doel
treffend mogelijk. Al deze vragen en
fiog veel meer komen aan de orde. tot
de sollicitatiebrief toe. Niet ieder zal
het in alles met de schrijver eens zijn,
maar zeer velen zullen zeer veel \an
hem kunnen leren.
