DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Tweede Kamer critiseert
onthullingen van BVD
Conferentie over RTC
en Unie op komst
Algemene opinie: niet
serieus te nemen
NU NOG WATER, STRAKS LAND?
Wisjinsky
verwerpt
West. plan
Explosie legt havenwijk
van Kopenhagen plat
Hannie Schaft-herdenking
ten onrechte verboden?
Amerikaans toestel door
Russen neergeschoten
„GEEN BEHOEFTE AAN LORD LISTER
NATO-conferentie
begonnen
Amerika trekt alle
handelsconcessies
aan Rusland in
Zestien brandweerlieden door
ontploffende zeemij nen gedood
Ned. Vakcentrale
protesteert ook
Buitenkansje
voor Lieftinck
Roemenië weet niets
van vermiste C-47
Trage afwikkeling
van oorlogsschade
Bijna f 29 millioen
aan eigenaars
terugbetaald
Marinevliegtuig schond grens
van Siberië, zegt Moskou
lie Jaargang, no. 2 i Zaterdag 24 November 1951
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 f r;-. IVT \7 n M* t> Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnement*- UllgRVei 1N.V. U6 lilCUWC iCTS Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
prijs 40 cent p. w. of ƒ5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Dat de officieuze publicatie over het Tsjechi
sche spionnage-complot niet serieus kon worden genomen,
bleek Vrijdag de vrijwel algemeen gedeelde opvatting in de
Tweede Kamer te zijn. Men sprak vrij schamper over een mis
lukte reclamestunt van de Binnenlandse Veiligheids Dienst.
ROME. Staatslieden en mi-
den hebben Vrijdagavond in Rome
gesproken over het vraagstuk hoe
zü met hun Atlantische bondge-
i nootschap enerzijds de vrede kun-
nen bewaren cn anderzijds een
Ook zonder Lord Lister-vcrhalcn weet ik wel, dat een g o ede oorIoE tegcll communistUch Enr0.
RmnpnlniifKf» ktlinnst nnr icr ie 701 mr Roorninlf
KEY WEST. President Tru
man heeft bevel gegeven alle han
delsconcessies in te trekken, die
Rusland en Polen op grond van
programma der wederkerige han
delsovereenkomsten genieten.
Door het besluit van de presi
dent komt er een einde aan alle
voordelen, die beide landen uit
hoofde van de meostbegunstigings-
clausules van het programma voor
de handelsaccoorden genieten.
Hetzelfde besluit werd reeds
eerder ten aanzien van Tsjecho-
I».,.,,,«„„I,».ssrtyar» h™"«* *n
pa en Azië kunnen winnen.
Binnenlandse Veiligheidsdienst nodig is." zei mr. Becrnink I
(CHU) nadrukkelijk. En de heer Ritmeester (VVD) vroeg zich Verwacht wordt dat aan de mi-
af of het geval König misschien een afleidingsmanoeuvre was I nisters van Buitenlandse Zaken,
geweest, waarachter werkelijke spionnage voor het oog van Defensie en Financiën geheime
0 I rannnrton tTnnroolpoH 7iil1an \irnr_
de B. V .D. verborgen was gehouden.
Een andere actuele kwestie, die in deze zitting aan de orde kwam
werd gevormd door de incidenten in Leeuwarden en de Friese taalstrijd,
waarvoor de uit Friesland afkomstige Kamerleden De Loor (PvdA) en
Algera (AR) aandacht vroegen
Dit alles geschiedde bij de behan
deling van de begroting van Binnen
landse Zaken, die enige dagen was
uitgesteld in verband met het over
lijden van minister Van Maarseveen.
Aan zijn nagedachtenis brachten vrij
wel alle sprekers hun groet eer zij
minister Teulings met vragen en op
merkingen bekogelden.
De communistische fractieleider
Wagenaar greep een krantenbe
richt aan om te betogen, dat Kö
nig een fascist was en dus onmo
gelijk voor de Tsjechen had kun
nen spionneren. Hij verzocht vol
ledige opheldering omtrent diens
activiteiten in regeringsdienst en
noemde het perscommuniqué in
zake dit hele geval tenslotte een
stompzinnige publicatie, bedoeld
om de communisten met het oog
op de komende verkiezingen te
intimideren.
Naar de mening van mr Ver
kerk (AR) moest er achter de
„ongelukkige publicatie" thans een
punt worden gezet Aan de nood
zaak van een BVD doet zij im
mers niets af. Doch wel vond hij
't nuttig de minister in overweging
te geven of een koerswijziging en
een verandering in de perso
neelsbezetting wellicht in 's lands
belang zouden zijn.
De heer Maenen (KVP) sprak
over de burgemeestersbenoemin
gen Alhoewel hij -.meende.- dat de
KVP bii andere partijen was ach
tergesteld, wilde hij erniet veel van
zeggen. Behalve dan dat de ka
tholieke benoeming in Hengelo
volkomen verantwoord was en dat
de waarnemend burgemeester
PARIJS. De Sowjetrussi-
sche minister van Buitenlandse
Zaken, Wisjinsky, heeft heden
Plotseling gingen tien mijnen,
die door de hitte van het vuur
tot explosie gebracht waren, ge
lijktijdig de lucht in, waarbij zes
tien man gedood werden. Hieron
der bevonden zich elf brandweer
lieden met hun commandant. Vier
en dertig anderen werden gewond
en practisch niet een brandweer
man. die aan het blussingswerk
had deelgenomen, is er zonder let
sel afgekomen. Eerst tegen de och
tend kon het vuur bedwongen
I worden.
I Toen de brand op zijn felst
111 de politieke commissie van Woedde, was de lucht boven Ko
ele V.N. Assemblee het Wester- penhagen hel verlicht, zodat hij
se ontwapeningsplan verwor- zelfs tot in Zweden te zien was
11 ii^i ,en de explosies waren zo hevig,
pen en verklaard, dat het niet ^at jn MalmÖ verschillende rui-
voorziet in „werkelijke ont- ten sprongen.
daar verre van sympathiek op had
gereageerd. Hij vond, dat de KVP-
fractie in Hilversum een waardi
ger houding had aangenomen. Doch
ir Van Dis (S.G.) vond de ont
stemming in Hengelo zeer begrij
pelijk. Er worden torh ook geen
protestanten in overwegend ka
tholieke plaatsen benoemd!
Ds. Fok kern a (AR) sprak
preuts over zedenverwildering en
ir Van Dis deed het hem na onder
aantekening echter, dat de voor
oorlogse rechtse coalitie-kabinet
ten daar ook al niet krachtig tegen
opgetreden waren Met name pro
testeerde hij tegen het gevloek in
boeken van Jan de Hartog en Piet
Bakker.
rapporten voorgelegd zullen wor
den, waarvan de voornaamste
punten zijn:
1) Tegen het einde van dit jaar
zullen de Atlantische bondge
noten 24 divisies bezitten onder
commando van generaal Eisenho
wer.
2) Alle leden zullen harder en
sneller moeten werken indien
zij het voor 1952 gestelde doel
veertig gevechtsklare divisies
willen verwezenlijken
3) De V.S. zelf zullen sneller
betere wapens en uitrustings
stukken aan Europa moeten leve
ren.
Om 12 uur vanmiddag is de
conferentie begonnen.
Verder kondigde president Tru
man een algeheel verbod af voor
de invoer uit Rusland en Polen
van alle soorten bont.
BONN. De Westduitse auto
riteiten hebben vergunning gege
ven voor invoer van vloertapijten
cn stoffering, waarvan voor 410.000
dollar uit Nederland.
(Van onze Scandinavische correspondent)
KOPENHAGEN*. Kopenhagen werd In dc afgelopen nacht uit zfjn
slaap opgeschrikt door een hevige explosie. Het havenkwartier biedt de
aanblik van een stad na een bombardement. In een opslagplaats van de
marine, waar zecmijnen gerepareerd worden, ontstond brand In een
benzineauto. Brandweerlieden en manschappen van de marine spoeden
zich naar het terrein van de brand om het vuur te blussen, niet ver
moedend, dat zich onder de mijnen in het depot geladen exemplaren
bevonden.
De extra-uitkering
DEN HAAG. - Ook de Neder
landse Vakcentrale heeft een pro
test doen horen tegen de extra-uit
kering van elf procent van het
weekloon of twee en een half pro
cent van het maandloon, tot een
maximum van 3.50. Dit protest
treft de thans gevoerde loonpolitiek
in het algemeen.
Het feit, dat thans overleg gevoerd
werd over een zeer kleine loontoe-
slag bewijst, aldus de N.V.C., dat de
geleide loonpolitiek geleid heeft tot
een loonpeil, dat ternauwernood vol
doende is voor de meest primaire
levensbehoefte, niet slechts voor de
laagstbeloonde groepen van werkne
mers, doch ook voor grote groepen
geschoolde vakarbeiders.
Israel zal Moskou's nota
niet beantwoorden
TEL AVIV. Do Russische
nota aan Israël en de Arabische
landen, waarin de regeringen van
het Midden-Oosten gewaarschuwd
worden tegen deelneming aan een
door het Westen voorgesteld com
mando voor het Midden-Oosten, zal
door Israel niet in een officiële
nota worden beantwoord. Israel
zal wellicht reageren met een
mondelinge uiteenzetting.
(Eigen bericht)
DEN HAAG. Hoogstwaar
schijnlijk zullen binnenkort be
sprekingen beginnen tussen Ne
derland en Indonesië over de her
ziening van de R.T.C.-accoorden
en de opheffing van de Unie. Dit
is het resultaat van dc conferentie,
die de Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken Subardjo heeft
gehad met de Nederlandse minis
ters Stikker en Teters.
Dc bespreking heeft, zo gaf men
ons in bevoegde kringen te ken
nen, geleid tot een verbetering
van de verhouding tussen beide
landen. Dat wil niet zeggen, dat
wapening
Langs Nelson's vlaggeschip „Vic
tory" marcheren mannen van de
Coldstream Guards naar het
vliegdekschip Illustriousin de
haven van Portsmouth, dat hen
naar het Midden-Oosten zal
brengen.
Voor de Kopenhaagse brand
weer is thans een gevaarlijke si
tuatie ontstaan, daar acht van
haar grootste en modernste wa
gens bij de brand ernstig bescha
digd werden, zodat er in de Deen
se hoofdstad gebrek aan materiaal
ontstaan is.
Omtrent de oorzaak van de
brand is nog niets definitiefs be
kend. Het onderzoek wordt van
daag nog de gehele dag voortge
zet.
Deze ontploffing is de hevigste,
die de Deense hoofdstad ooit ge
kend heeft en zelfs de talrijke sa-
botage-explosies. die tijdens de
oorlog plaats vonden, kunnen hier
mee niet vergeleken worden.
daarmee reeds overeenstemming is
bereikt over het plaatsen van
Nieuw Guinea op de agenda \oor
de komende conferentie, maar er
is weinig aanleiding om verdere
vertraging in het begin daarvan
te verwachten.
DEN HAAG De vergeetachtig
heid. van de door het tempo van de
tijd gejaagde mens demonstreert
zich niet alleen in de heterogene
collectie voorwerpen, welke in
openbare middelen van vervoer
achterblijven. Ook prijzen prijsjes
van de Staatsloterij worden blijk
baar meer dan eensvergeten; na
dat zij enige tijd in de Staatsloterij-
brandkast zijn bewaard, worden zij
in 's Rijkskas gestort, waar zxj
spoorloos verdwijnen. In de memo
rie van antwoord betreffende de
begroting van Financiën deelt mi
nister Lieftinck mede. dat wegens
niet afgehaalde prijzen de Staat in
de laatste twee jaren genoot res
pectievelijk 1 69.091 en 86.360.
ERE-KERKHOF ZONDAG GEOPEND
Minister Teulings verbaasd, minister
Mulderije: geen sprake van
AMSTERDAM. Zoals wfj gisteren meldden beeft de commissaris der
Koningin in Noord-Holland een beroep gedaan om dc herdenking van
Hannie Schaft af te gelasten, nu de burgemeesters van Haarlem en van Bloe-
mendaal geen vergunning hebben gegeven voor een openbare demonstratie.
Naar het comité mededeelt, heeft het communistische Tweede Kamerlid
Wagenaar van de minister van Justitie mr. Mulderije vernomen, dat van
een ministerieel verbod geen sprake is. De minister van Binnenlandse Za
ken a.i., mr. Teulings. sprak tegenover genoemd Kamerlid ztfn verbazing
uit over de berichten inzake een verbod.
Genoemde minister zou verder De Commissaris van de Koningin
zou
hebben toegezegd, dat de Erebe
graafplaats in Bloemendaal (in
tegenstelling tot de mededeling
van de commissaris der Koningin)
Zondag geopend zal zijn. Verder
zou hij zich met de commissaris
der Koningin in verbinding stel
len.
Het Hannie Schaft-herdcnkings-
comité onderstreept bij zijn mede
delingen nadrukkelijk, dat de door
het comité elk jaar na de be
vrijding georganiseerde herdenkin
gen op de Erebegraafplaats, geen
politiek, doch uitsluitend een va
derlands en anti-fascistisch karak
ter droegen.
Het comité weigert categorisch
om te voldoen aan het verzoek
van de commissaris der Koningin
om de herdenking af te gelasten.
WASHINGTON. Het Roe-
meense ministerie van Buiten
landse Zaken heeft aan de Ameri
kaanse legatie meegedeeld dat het
geen inlichtingen ontvangen heeft
- dat een vermist Amerikaans C47
I transportvliegtuig zich op Roe-
I meense bodem zou bevinden,
j Het zei tevens, in verband met
berichten uit Wenen, dat het toe-
j stel op Roemeense bodem neerge
stort zou zijn, niet te weten waar-
I op deze berichten gebaseerd zijn.
blijft gekant tegen deze herden
king. De burgemeesters van Haar
lem en Bloemendaal hebben een
tweede verzoek om een optocht
door hun gemeenten te mogen
houden van de hand gewezen. De
Zeeweg in Overveen zal Zondag
middag geheel afgesloten worden.
DEN HAAG. Dc afwikkeling
van de wettelijke regeling der oor
logsschaden wordt vertraagd door
het feit, dat het ontwerpen van de
uitvoeringsbeschikkingen door de
ingewikkeldheid veel tijd vordert.
De financieringsregeling voor wo
ningen en kleine bedrijfspanden is
thans in een zodanig stadium van
voorbereiding gekomen, dat zeer
binnenkort de publicatie daarvan
kan worden verwacht. Dit geldt
eveneens voor de zgn. kernfinancie-
ringsregeling en de financierings
regeling voor boerderijen. Nog in
voorbereiding zijn financieringsrege
lingen voor de grotere bedrijfspan
den. voor homogene groepen van be-
drijfsuitrustingen en voor schepen.
Naar het zich laat aanzien zal de
afwikkeling, van de huisraadschade
voor wat betreft de berekening en
de vaststelling van de aanvullende
bijdragen in het begrotingsjaar 1952
goeddeels haar beslag krijgen. Per
1 November jJ. waren ongeveer
400.000 van de 666.000 schadegeval
len definitief berekend en vastge
steld.
Stalingrad en Coventry, de twee
steden, die zo ontzaggelijk heb
ben geleden in Wereldoorlog nr
II, hebben gemeenteraadsleden
uitgewisseld. Op de foto: een af
gevaardigde van Stalingrad,
mevrouw Tayana (midden),
staande in de ruïnes van de
kathedraal van Coventry tussen
de geestelijke Howard rechts
en burgemeester Weston van
Coventry (links).
WAT VOOR WEER?
Veel wind en regen,
maar zacht
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het ziet er naar uit, dat de
regen, die de laatste dagen is ge
vallen ook gedurende het weekeinde
nog zal voortduren. Uit het westen
naderen depressies, die Zondag hun
invloed zullen uitoefenen op het weer
in onze omgeving. Vandaag reeds
bevond ons land zich in een welis
waar zachte, maar zeer krachtige
luchtstroming, waarin nu en dan
regen of lichte motregen voorkwam.
In de loop van de avond zal een
koelere luchtstroom vanuit 't westen
ons land kunnen binnendringen, het
geen met regenbuien en flinke wind
stoten gepaard zal gaan. Af en toe
zullen wij echter de zon te zien
krijgen. Alles bij elkaar genomen
staat ons onbestendig en regenachtig,
maar tamelijk zacht weer te wachten.
Later minder zacht
Weersverwachting geldig van
Zaterdagavond tot Zondag-
avond:
Zwaar bewolkt met nu en i->
dan regen maar in de noord-
westelijke helft van het land s
later ook enkele opklaringen. D
Aanvankelijk krachtige en nu fg
en dan harde Zuid-Westelijke
I vrind cn zacht voor de lijd van 1
het jaar. Later tot matig afne- f
mende wind tussen Zuid en V
West en minder zacht.
25 Nov. Zon op 8 u 15 m onder g
16 u 38 m: Maan op 3 u 36 m on- g
der 14 u 30 m.
26 Nov. Zon op 8 u 17 m onder fv'
16 u 37 m; Maan op 4 u 59 m on- 3
der 14 u 44 m.
bmnamoss smmisiBBsa&s&J
Oude bankbiljetten van
500 en f 1000
DEN HAAG. Per 1 November
j.l. waren geregistreerd 18.264 ver
zoeken van personen, die destijds
nalieten hun bankbiljetten van 500
en 1000 in te leveren en daarvoor
nog vergoeding wensen te ontvan
gen. Op die datum was op 9750 ver
zoeken gunstig beslist: aan de ver
zoekers werd 28.813.000 terugbe
taald. Hieronder zijn 505 verzoeken
begrepen, welke in eerste instantie
werden afgewezen. Er werden 488
bezwaarschriften afgewezen en er
zijn nog 1800 in behandeling. In to
taal werden 8298 verzoeken tot een
bedrag van 28.313.000 afgewezen.
Er moeten 216 verzoeken worden
behandeld.
UTRECHT. Te Kjeller in
Noorwegen wordt Woensdag a s.
de door een Noors-Nederlandse
commissie bestuurde kernreactor,
die al eerder in gebruik is geno
men, officieel geopend in het bij
zijn van koning Haakon, verschil
lende Noorse ministers en de Ne
derlandse minister van O. K. en
W. prof. Rutten.
OP deze fraaie tegenlicht foto,
gemaakt op 3000 meter hoogte
boven het Groninger Wad van
het Oosten uit bij eb, ziet men:
1. de kust van Friesland2. een
klein stukje van Schiermonnik
oog; 3. Ameland; 4. Terschelling;
5. een stukje van het Groninger
Wad; 6. het Friese Wad; 7. liet
Friese Zeegat; 8. het Pinke Gat;
9. het Amelander Gat. Thans
persen zich nog twee maal per
etmaal millioencn kubieke me
ters water door de zeegaten en
wordt de Waddenzee bij iedere
vloed overstroomd. De mogelijk
heid is echter niet uitgesloten,
dat Nederland in de toekomst op
deze plaats een flinke oppervlak
te land aan de zee ontrukken zal.
(Luchtopname Aerofoto K.L.M.)
Men zie voor nadere bijzon
derheden hieromtrent het artikel
elders in dit blad.
Bonn vraagt Den Haag:
Schadevergoeding aan
Duitsers, die hier
gevangen zaten
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. De Duitse am
bassadeur heeft, in opdracht van
zijn regering, een nota aangeboden
aan de Nederlandse regering,
waarin wordt gepleit voor schade
loosstelling aan Duitse burgers^
die na de oorlog in Nederland ge
vangen hebben gezeten, zonder dat
later door rechterlijke uitspraak is
vastgesteld, dat zij schuldig waren
aan misdrijf.
De Nederlandse regering heeft
op dc Duitse nota nog niet ge
antwoord.
Bij dit bericht is de aantekening
te maken, dat dc overgrote meer
derheid der puitsers, die hier ge
vangen waren, maar die later zon*
der veroordeling over de grenf
zijn gezet, wel verre van brand
schoon was. In de meeste gevallet!
was het aantal zaken, dat men hun
ten laste kon leggen torenhoog.
Men heeft er dc voorkeur aan go»
geven, deze lieden zo spoedig mo
gelijk over de grens te zetten, ten
einde niet genoodzaakt te zijn hen
lange jaren in Nederlandse gevan
genissen op te bergen. Men heef!
hen slechts zó lang vastgehouden
als nodig was voor het rondmaken
van zaken, die tegen andere poli»
tieke delinquenten werden ge
voerd, en waarin zij waardevolle
getuigen waren,
Jongen gooit meisje kalk
in de ogen
DORDRECHT Een droevig
ongeval is Vrijdagmiddag in Hen-
dnk-Ido-Ambacht gebeurd Een
achtjarig jongetje gooide een hand
vol ongebluste kalk naar een bak
kerswagen. Het negenjarige meisje
Z. van der Linden, liep achter de
kar en kreeg kalk in haar ogen.
Het kind is onmiddellijk naar het
ziekenhuis gebracht. Men vreest,
I dat zij één oog zal moeten missen.
WASHINGTON. Rusland heeft bU Amerika geprotesteerd tegen
schending van de Siberische grens door een Amerikaans vliegtuig. In een
nota. die door Moskou op 7 November is ingediend, wordt gezegd, dat
de Russische luchtmacht het toestel heeft beschoten. Deze nota werpt
nieuw licht op de vermissing van een Amerikaans marinevliegtuig dat
sinds 6 November is verdwenen. De bemanning bestond uil drie officieren
en zeven manschappen. Washington heeft generaal Rldgway verzocht ccn
onderzoek in te stellen.
Volgens welingelichte kringen
heeft Gromyko de beschuldiging
uitgesproken, dat het Amerikaanse
toestel bewust de grens in het ge
bied van Wladiwostok heeft over
schreden. Daarna zou het achter
volgd en beschoten zijn door de
Russische luchtmacht. Het vliegtuig
zou voor het laatst gezien zijn ter
wijl het in de richting van de zee
verdween. Associated Press tekent
hierbij aan, dat dit een uitleg kan
vormen voor de aankondiging in de
Moskouse pers over de decoratie
van twee Russische vliegers die
buitengewone diensten voor Rus
land verricht hadden. (In een be
richt uit Moskou wordt meegedeeld
dat de Russische regering twee
vliegers van de Russische vloot
heeft gedecoreerd met de orde van
de Rode Banier voor de buitenge
wone vervulling van hun plich
ten).
De omstandigheden waaronder de
onderscheidingen verleend werden
lopen parallel met die welke aan
Russische vliegers verstrekt wer
den toen zij in het begin van dit
jaar een toestel van de Amerikaan
se vloot neerschoten.