Lederwaren
VOORAL VOOR VROUW
Electriciteit is duur, maar niet
duurder dan nodig
Met zes slangen kan men in
alle hoeken spuiten
Zwitserse Japonnen
r
SEN
H. E. WENSINK
Sint Nicolaas peilde in
grote mensenharten
De krant
Electrische aandrijfmotor
in voormalige kelder
Een fijn
gedekte tafel?
KOSTBARE KILOWATTUUR
Verwarming met atoomenergie
een toekomstdroom
Met baby naar
de film
Impressies van een Simpele Ziel
De liefde wordt
vermóórd
Muiderslot heeft eindelijk brandweer-installatie
lïo&i dd '\r\js<hJunJL
Maison Hartel
EEN NEER DRAAGT TOCH EEN HOED!
Weg met dat oude karpet
ZONSOPGANG
.Vrijdag 7 December 1951
5
(Van ccn onzer verslag
geefsters)
DEZER dagen kwam er
een brief op de redactie
binnen, die ons, ontechniscbe
vrouwen meteen enthousiast
maakte. De schrijver (het Is
ongetwijfeld een man) hield
twee kantjes lang een ver
handeling over „de electrici
teit moet goedkoper". En dat
nu die duurder wordt, dus
wtf waren helemaal „in".
De inzender zegt kort en
krachtig: Het is achterlijk,
dat wij in 1951 nog knoei
en met kachels en kolen,
aanmaakhout en aanraaak-
paplcr. Denk eens wat er allemaal te pas komt aan die kachclwarmte in
de winter. Mijnen, arbeiders, vervoer, laden, lossen, wagens, auto's, sche
pen, treinen, benzine, belasting, zakken, smeden, schoorstenen, lucifers.
En al hebben we centrale verwarming, het blijft hetzelfde, ook als het olie-
stook is. En dan te bedenken, zegt inzender, dat al die warmte ons via een
dun draadje kan bereiken in dc vorm van electrischc energie, we hebben
de schakelaar maar om te draaien. Dan is het uit, met het verlies aan
rendement van dc kolen, die wij in onze kachels en haarden stoken.
Inzender is zich bewust, dat zijn
plan dc aanschaffing van veel gro
tere generatoren met zich mee
brengt, hetgeen een kostbare ge
schiedenis is. Maar. zoals hij het
ziet, rendeert de zaak, eenmaal aan
gepakt op grote schaal, binnen tien
jaar, waarbij tevens moet worden
gedacht aan de mogelijkheid atoom
energie voor omzetting in electrici
teit aan te wenden in dc naaste
toekomst. Gas is ook taboe, weg
er mee. alles moet electrisch wor
den Hij begrijpt wel. dat die
totale omschakeling niet goedkoop
is, maar electriciteit is nu veel te
duur voor de consument, die moet
uiteindelijk geleverd kunnen wor
den voor „1 cent per kilowatt".
(Inzender bedoelt ongetwijfeld
kilowattuur Red.). Over vijf jaar
niemand meer kolen, alles elec
trisch, besluit hij baanbrekend.
Om U de waarheid te zeggen, wij
van dc vrouwenrubriek, die kachels
en slof ook verafschuwen, vonden
een en ander ccn reuze idee, zoals
we trouwens alles, dat het huis
houden kan vereenvoudigen, toejui
chen. Nu halen wij watts en watt
uren ook door elkaar, m.a.w. echte
experts in electriciteit zijn wij
geenszins, dus hebben wij ons met
die brief gewend tot het Energie
bedrijf met iets triomfantelijks van:
.nou hebt U daar misschien van
terug?"
Nu dat hadden ze. Men heeft zich
de moeite genomen om ons uit te
leggen, dat inzenders ideeën mooi
klinken, maar in hun geheel moe
ten worden verwezen naar het land
der Droomkastelen. Luister.
Electriciteit is een artikel, dat
maar op twee manieren te verkrij
gen is:
1) door thermische of warmte
centrales;
2) door watercentrales, waar de
electriciteit dus wordt opgewekt
door waterkracht, welke in de na
tuur aanwezig is. Oostenrijk en
Zwitserland doen dat bv. zo. Wij
Nederland kennen uitsluitend
warmtecentrales, die met kolen
worden gestookt.
ALS hier een moeder van kleine
kinderen eens naar de bioscoop
wil. dan zit daar van alles aan
vast. Er moet een oppas zijn, er
moet rekening gehouden worden
met slaap- en voedingstijden en,
als alles voor elkaar is, holt ze
buiten adem naar de laatst-begin-
nende voorstelling en mist daar
net het nieuws. Zit ze eenmaal in
het veilige duister, dan is ze ook
voor een paar uur van alle zorge
lijkheid af, maar het geheel blijft
een onderneming die met een flin
ke aanloop ondernomen moet wor
den.
In Amerika kent men ccn ande
re oplossing van het probleem, die
zijn voor en tegen heeft. In de
eerste plaats kan men daar de kin
deren al heel jong meenemen, en
ze zoet houden met limonade cn
snoep. V/at men daar dan allemaal
mee kan beleven, kunt U gelezen
hebben in het zotte boekje „De
dokter heeft een baby", en het zou
ons waarschijnlijk verre van ideaal
lijken.
Iets heel speciaals is bovendien
de „Donkere Kamer", die een aan
tal grotere bioscopen er op na
houden, en die op ingénieuze wijze
voorziet in de mogelijkheid dat het
kind zeurt, slaap heeft of gevoed
moet worden.
Die kamer ligt achter de zaal en
is daarvan gescheiden door een
dikke glazen wand. Er staan stoe
len, tafels cn een aantal bedjes, en
de verlichting wordt verzorgd met
kleine, handig aangebrachte, rode
lampjes. Het hardste geschreeuw
dringt er niet naar buiten toe,
maar wel is er een geluidsinstalla
tie van de film aangebracht, zodat
de moeder die er haar kind weg
brengt of even komt kijken, geen
woord en geen noot hoeft te mis
sen.
En of die heen en weer sluipen
de moeders aparte hoekplaatsjes
hebben, weet ik niet, maar het
ldee lijkt wel navolgenswaard.
Bij die warmtecentrales heeft
men te maken met de kosten
van de brandstof, of dat nu kolen
zijn of olie. Bij watercentrales
kost de brandstof (water) niets.
Maarbij beide methodes zijn
enorme kapitaalsinvesteringen no
dig. Aan arbeid in de eerste plaats
en aan materialen. (En bij water
krachtinstallaties is de bouw zelfs
nog duurder dan bij warmtecentra
les). Nu is de kapitaalsinvestering,
die in wezen een geweldige opza-
meling arbeid door mensen is, zo
ontzaglijk groot, dat de kosten van
dc electriciteit wanneer die in de
huizen tot U komt in de vorm van
verbruikshoeveelheden oftewel ki
lowatturen, nimmer zo goedkoop
kan worden als de geachte inzen
der zich dat droomt, nl. 1 cent per
kilowattuur.
Dc grote nieuwe Centrale, die op
het ogenblik in Amsterdam ge
bouwd wordt, kost f 1.000.per
kilowatt. D.w.z. dat het duizend
gulden kost om het vermogen tot
het leveren van een kilowattuur te
scheppen. Bij de tegenwoordige
kapitaalswaarde bestaat de kostprijs
van een kilowattuur uit 1/3 brand
stof. 13 kostenafschrijving en 1/3
arbeidsloon.
Nu is voor het maken van een
kilowattuur nog altijd een halve
kilo kolen van de beste kwaliteit
nodig. Een ton kolen kost op het
ogenblik ongeveer f 60.het ge
middelde weekloon van een mijn
werker. Zou men dus, als inzen
der, de kosten voor de consument
van een kilowattuur 1 cent willen
laten bedragen, dan zou om te be
ginnen de mijnwerker tevreden
moeten zijn met een weekloon van
omtrent f 5.per weekEr
zouden dan in die tien jaar. die hij
ons geeft, wel wat veranderingen
in het maatschappelijk bestel moe
ten plaats grijpen, of anders ge
zegd, het geld zou in waarde moe
ten stijgen tot een hoogte, die het
ook in de gunstigste conjunctuur
tijden nimmer heeft gehad.
En nu nog iets. Stelt men het
gemiddelde inkomen per weck op
f 50.—. dan wil die ene cent per
kilowattuur zeggen, dat inzender
voor al dat gemak, voor al die
arbeid, voor die enorme krachtsin
spanning, die resulteert in „dat ene
draadje" in zijn huis. wel 1/5000
van zijn inkomen wil geven, het
bedrag van.... een derde van de
sigaret, die hij zo achteloos vele
malen per dag opsteektIs U
twee avonden verlichting van Uw
huiskamer echt niet meer waard
dan die derde sigaret?
Toepassing van de atoomenergie
voor electrlciteitsvoorziening (de
centrales zouden dan toch altijd
warmtecentrales zijn. met alle in
vesteringen van dien) zal de eerste
halve eeuw niet mogelijk zijn. Dat
is helemaal toekomstmuziek.
Moraal van dit alles: Laten wij
blij zijn, dat wij electriciteit heb
ben. laten wij bewondering hebben
voor hen. die door hun kennis en
arbeid het ons mogelijk maken
die electriciteit in ons huis te ge
bruiken. Laten wij „de wonderen
der techniek" niet zo laag aan
slaan. dat wij er een derde sigaret
voor over hebben. En laten wij
hopen, dat de energieprijzen naar
beneden kunnen als de tijden beter
worden, maar beseffen dat het
nooit of te nimmer I cent per
kostbare kilowattuur kan worden.
HET is voorbij; het gevulde speculaas komt
ons de neus uit. Overal liggen touwtjes en
papieren en restjes houtwol. De eerstkomende
dagen zullen we ons wassen met een motorfiets
van zeep, waar tanden in staan, want we dach
ten dat het marsepein was. We hebben drie
theepotten gekregen, jammer dat er geen blau
we bij is, en gedichtjes erbij die zo aardig zijn
en die we willen bewaren. Waar bewaart men
Sinterklaasverzen? Ze slingeren tot nieuwjaar
rond en verdwijnen dan zoetjesan. Dit was num
mer een van de reeks December-rampen, nu :s
het geld al op en er komen nog zoveel feesten;
in de kranten verschijnen nu al dadelijk kerstbomen bij de advertenties,
inplaatj van zonnige Sinten.
Ineens, tussen de debris van het
heerlijk avondje, zag ik de brief
liggen. Omdat het een stuk proza
geschrift was, had niemand de
moeite genomen, hem te lezen,
maar 't was een brief van Sint
Nicolaas zelf. en authentiek, dat
kon je duidelijk zien aan de krul
lige hand. De brief rook naar pe
pernoten.
Mevrouw, zo ving de brief aan,
voor dc zoveelste maal heb ik het
dak Uwer familie bestegen en door
de schoorsteen met mijn nog scher
pe oog Uw aller harten gepeild. Ik
wil er nog eens met nadruk op
wijzen, hoe dankbaar ik ben, dat
men mij indertijd heeft aangesteld
als weldoener van kinderen en niet
als weldoener van volwassenen.
Ware dit laatste het geval, dan
hadde ik allang mijn toevlucht tot
Drees genomen.
Herinner u, mevrouw, hoe ik u
dertig jaar geleden een roze sui
keren beest deed toekomen. Ge
naamt het in uw knuistjes mee
naar bed. Toen ge midden in de
nacht ontwaakte, waren uw laken
tjes kleverig en rose. Het beest
lag tussen uw tenen, ge pakte het
en at het langzaam op, te beginnen
bij de staart en te eindigen bij
het holle rose hoofd en nooit, me
vrouw, nooit sindsdien bent u zó
verzadigd van geluk geweest.
Thans heb ik u een panstick doen
bezorgen, hoewel een dergelijk in
strument mij tegen de borst stuit.
U was er blij mee, maar ging u
er mee naar bed? Geenszins. Lie
ver, zo las ik in uw binnenste,
liever had ge vijfduizend gulden
gehad, omdat „je daarmee tenmin
ste wat kunt doen". Uw man
kreeg een kostelijke geruite das,
maar ik heb duidelijk in zijn hart
gezien, wat zijn dierbaarste wens
hier op aarde was. Hij zou name
lijk het allerliefste willen, dat zijn
baas in het water viel.
Het smart me. dat ik die wens
niet kan vervullen; u moet weten
dat ik die baas ook zeer goed ken,
al sinds zijn derde jaar en ik ben
er van overtuigd dat hij niet in
het water wil vallen.
Uw zwager wil net proces win
nen tegen Van Dijk, maar v. Dijk
en dat was ook een allerliefst
jongetje vroeger, mevrouw, van
Dijk wil het proces winnen tegen
uw zwager.
Uw vriendin, die ik óók al sinds
haar tweede jaar ken, (ach. wat
was ze blij met het poppenbadje
met echte kraantjes, dat was toen
haar dierbaarste wens), die vrien
din dan wil alleen maar dat me
vrouw Rietschijf gaat scheiden van
meneer Rietschijf, omdat ze zelf zo
graag mevrouw Rietschijf wil wor
den. Moet ik daaraan meehelpen?
Zegt u zelf, dat kan ik toch niet
doen. want zij. die nu mevrouw
Rietschijf is, wil het zo zielsgraag
blijven.
Daarom ben ik al met al zo dank-
baar, dat het begiftigen van grote
mensen maar een nevenbaantje van
me is. Ik groet u zeer hartelijk
mevrouw. Denkt u nog eens aan
het rose suikeren beest? Hoogach
tend, Sinterklaas.
ANNIE M. G. SCHMIDT.
Twee vooraanstaande Franse
schrijvers, de dichter Pierre Gros-
claude en de romanschrijver Mau
rice Dekobra, hebben in de Franse
vrouwenclub verklaard, „dat de
liefde niet langer datgene is, wat
zij vroeger was."
Grosclaude zei, dat de mannen
hun liefde niet meer durfden ver
klaren. zoals zij dit tot dusver ge
woon waren.
Zij weten zelfs niet hoe de lief
de verklaard moet worden en wel
om de volgende redenen;
1) het moderne leven is gejaagd;
2) het feminisme heeft zich ver
spreid;
3) het liefdesgedicht en de lief
desbrief zijn „vermoord" door de
telefoon en het telegram.
Dekobra verklaarde, dat de men
sen geen plaats meer kunnen vin
den om te leven en hun toevlucht
voor korte ontmoetingen moeten
nemen tot tunnels, trappen en lif
ten. Het huisvestingsprobleem
heeft de liefde in het hart geraakt.
Grosclaude kwam echter tot de
conclusie dat de liefde eeuwig is
en door niets overwonnen kan
worden.
Pk IKKE zusje heeft van Sinter-
LJ klaas een tolletje gekregen. Het
is wit met rood en als het draait
gebeurt er iets mee.
„Het gaat op z'n kop staan, zegt
zoontje, „maar hoe, dat weet nie
mand.
Dat weten nog geeneens de ge
leerden van de atoom."
Als ik vraag wie dat zijn, praat
hij vaag„De mensen uit rijke lan
den. Australië en co
Hoe dan ook, dit is geen speel
goed voor zo'n klein, dik kindje en
daarom ruilt zoontje het tegen een
kleurboek, waarmee de Sint hem in
jaren heeft onderschat.
's Middags komt er een vriendje
mee uit school. Een nors knaapje,
in een gebreide trui. Sjocelade let
ters dat is riere sjoccla," rerfelt hij,
,,d'r zit wat in wat niet smelt." Zoon
tje weegt z'n letter op z'n hand. Uit
z'n zak haalt hij het tolletje cn laat
het draaien op de hoek van de tafel.
„De atoom-geleerdcn weten niet hoe
het komt
„Gezichtsbedrog.' hoont 't vriend
je, ..gewoon gezichtsbedrog, dat zie
je zo."
,,'t Stond zelf in de krant," strijdt
zoontje, ,,'t stond in de krant met
een plaat erbij cn van de atoom
stond er ook."
„La-zien," eist 't vriendje. Ze zoe
ken in de stapel en als het niet lukt,
nemen ze er zomaar een. 't Is die
van 't treinongeluk en t vriendje
wil een schaar. De foto knipt hij uit
voor z'n botsingenschriftje, thuis.
Betrekkelijk tevreden zitten ze te
lezen. Meemummelena met de vin
ger erbij.
Maar als de dag om is en ik de
borden weer naar de keuken breng,
zegt zoontje slaperig„Mam, als je
nog cs een overval pleegt, moet je
nooit in een café gaan zitten
Ik vat dit niet. „Een wat?"
„Een overval." knikt hij. En ter
wijl ik zwijgend de lepels en vorken
in 't water zet. „Dat heeft die ene
man gedaan, die is in een café ge
gaan om over z'n zenuwe heen te
komen en toen kwam de burgemees
ter erbij en die zag hem meteen.
't Blijkt een krantenbericht, het
stond onder de verongelukte diesel
en 't wordt me, als ik 'talmaar niet
begrijpen wil, nadrukkelijk getoond.
„Omdat de recherche wist. dat de
daders vaak een café bezoeken om
te kalmeren," staat er.
„Maar wat moet ik daarmee?" roep
ik. „ik pleeg geenEu zoontje
kregel. ,Dat zeg ik ook niet, Mam.
Maar als je 't nog es doet, dan nooit
in een café, want hóp, je bent erbij."
BIBEB.
liegsn elli eidsrecord
voor vrouwen
F) E Francaise Marie Nicolas heeft
J— het internationale vliegsnel-
heidsrecord voor vrouwen over een
afstand van 1000 kilometer verbe
terd. Haar tijd was 3 uur 48 minu
ten 291/5 seconde met een gemid
delde snelheid van 262.597 kin per
uur. Zij vestigde dit record m een
vierpersoonstoestel. Het oude re
cord stond op naam van de Rus
sische Javoc Forestcnco, die het in
1949 op haar naam bracht met een
vlucht in een Yak-18 van Tout-
sjino via,Orel en Smolensk weer
terug naar Toutsjino.
Opuapperend gordijn
onthult gestolen
schilderij
(Van onze correspondent)
ARNHEM De heer W. van H.
uit Wageningen zag, tijdens een
avondwandeling te Rotterdam
toen hij toevallig een blik wierp
achter een omhoog waaiend gordijn
het schilderij van een honden
kop, dat hem zeer bekend voor
kwam. Het bleek te zijn dc kop van
een St. Bernardshond, geschilderd
door de bekende dierenschilder Otto
Erelman. Het schilderij bleek een
doek te zijn dat in 1944 door de
Duitsers tijdens de evacuatie van
Wageningen was geroofd uit het
huis van de heer Van H. De Duit
sers waren het doek in de Achter
hoek op hun beurt kwijtgeraakt.
Een binnenhuisarchitect had het hun
ontstolen en later verkocht, waarna
het in Rotterdam achter het op
waaiende gordijn belandde.
Dc binnenhuisarchitect S. te
Megchelcn bij 's-Heerenberg
had zich te Arnhem voor dc politie
rechter te verantwoorden, omdat hij
verzuimd heeft het schilderij aan te
geven bij de politie. De politierech
ter veroordeelde hem wegens dief
stal tot 100,— boete, subsidiair
dertig dagen hechtenis.
KINDEREN VINDEN
KILO GOUD
Kinderen die aan het spelen wa
ren bij de ruines van een oud kas
teel, vonden daar een klomp puur
goud van 1 kilo. Zij deden de vondst
nabij het kasteel Taxenburg, en men
veronderstelt, dat het goud deel heeft
uitgemaakt van de schatten van dit
kasteel, dat In de 16e eeuw verwoest
werd. Het goud wacht nu als „ver
loren voorwerp" op degene, die kan
bewijzen, dat het hem toebehoort..
(Van een onzer verslaggevers)
Het Muiderslot is sinds kort in het bezit van een voortreffe
lijke brandweer-installatie, die de sombere geluiden van het
jaarverslag van dé Rijksgebouwendienst metterdaad het zwij
gen op kan leggen. Men kan daar nu zeggen: „Laat de brand
maar komen!"
Men weet dat nadat de Duitsers
in 1945 de motorpomp hadden mee
genomen het Muiderslot zonder een
pomp zat cn dus geheel was aan
gewezen op de vrijwillige brand
weer van Muiden. Het zou bete
kenen, dat in het gunstigste geval
de bestrijding pas een half uur na
dc ontdekking ter hand zou kun
nen worden genomen. Dat halve
uur was genoeg om het halve slot
in de as te leggen. Een afschuwe
lijk denkbeeld. De verantwoorde
lijke autoriteiten zijn wakker ge
worden, nadat de naakte feiten in
het licht der publiciteit waren ge
zet. De ambtelijke instanties kwa
men niet slechts tot praten, doch
ook tot daden.
Vorige maand werd onder de
linkertoren, in een voormalig ker
kergewelf een electrischc motor
geplaatst met een capaciteit van
duizend liter per uur. Het leek dat
men er was. Maar neen de P E.N..
het Provinciaal Electrlciteits-bcdrijf
voor Noord-Holland maakte be
zwaar op technische gronden. Er
moest nog een bepaald soort scha
kelaar, een extra-dikke kabel ko
men. Dure onderdelen, en de gel
den waren niet beschikbaar. Ook
daar zijn oplossingen voor gevon
den.
Hoe moeilijk de geheimzinnige
machten die boven de burcht van
Hooft zweefden de voltooiing heb
ben gemaakt, mag blijken uit het
feit dat een stuk kabel een weck
nodig had om van Zaandam naar
Muiden te komen; het is in Am
sterdam nog even zoekgeraakt.
Maar nu zijn ook die elf meter
kabel present; we hebben ze met
eigen ogen gezien. Ook de sterke
motor zagen we. hij stond er hel
der glanzend bij. Waakzaam, als
we het zeggen mogen. Concierge
Teeuwis Gcuzebroek heeft uitge
legd hoe de brandweer uit Mui-
den, Weesp of Amsterdam uit de
voeten kan indien er een grote
brand mocht zijn. Ook liet hij ons
zien wat men op het Muiderslot
zelf kan beginnen bij een brand
van geringe afmetingen.
Met de zes straalpijpen, die op
verschillende plaatsen hangen, zijn
vrijwel alle hoeken en gaten te be
reiken. Met de slang, die in de
slaapkamer met de bedstede van
Picter Cornelisz Hooft hangt kan
men tevens de wapenzaal en het
kamertje van Floris V bestrijken.
Volgend jaar zal het ook niet meer
nodig zijn in de kelder de motor
aan te zetten; dan is het omdraaien
van een knop bij elke straalpijp
voldoende om water te kunnen ge
ve - De heer Geuzebroek vond het
een hele geruststelling dat de mo
torpomp er is; hij hoopte dat men
haar nooit nodig zou hebben. Vol
gens hem is dc kans op brand in
l.et Muiderslot. waar d; bezoeker*
niet mogen roken, gering. Het
grootste brandgevaar zag hij in
blikseminslag. Men heeft echter 'n
uitstekende beveiligingsinstallatie.
De electrische motorpomp in de
oude kerker van het Muiderslot.
Opnieuw ontvingen wij een zeer
aparte collectie TRICOT
JAPONNEN uit Zwitserland.
Deze munten uit door haar
prachtige kwaliteit en pasvorm.
KOMT U EENS PASSEN?
AMERSFOORT
naast Grand Theatre.
Koopt U dan het goede
servieswerk in de
Kunsthandel.
Keus uit tientallen décors
VOOR BIJ DE HAARD EEN
Heerlijke warme kamerjas
of een Coin de Feu
Onze sortering
is al reeds weer aange
vuld met diverse mooie
modellen.
U zult beslist weer keus
kunnen maken.
Komt U eens kijken?
SPECIAALZAAK
Luxe lederwaren.
L A N G E S T R. 105
TEL. 5075
PRECIES t.o. D E
GROENMARKT
Want de prijs voor een nieuw
valt reusachtig mee!
HOLTAP KARPET 12 els vanaf 45.50
en hoger.
Prachtig WILTON KARPET mooie dessins
200 x 300 slechts 79.50
225 x 325 slechts ƒ119.50
Zuiver WOLLEN MOUSCHEE KARPET
perzisch dessin,
200 x 300 voor 189.50
HET IS WEER
1
Uw adres voor al Uw Woning-textiel
LANGESTRAAT 22 TELEFOON 6166
0e WXAA
HAAR.
dn kinqifooN^
HEM
ƒ42.50; ƒ55.—; ƒ65.—;
ƒ75.—; ƒ90.—.
