Elf rustige mannen waken steeds !f AParl en toch niet excentriek
op een drijvende
vuurtoren
De kerken, de communisten en
de vrede
Witte lichtbundel vangt
duizenden vogels
Op Terschellingerbank
kent leven weinig
afwisseling
Geen kleren om
in te werken
Contact CCIA en Vredes Raad
IN KERK EN WERELD
Moet U eens
hóren!
Zaterdag 8 December 1951
f\Tnn am»» mnderedflrfrife)
(Van een onzer verslaggevers)
A/b van het lichtschip „Terschellingerbank"
HET is maar een klein schip. Als wij de tekenaar en ik
er met de „Canopus", een communicatie-schip van het
Nederlandse Loodswezen, in de buurt komen, lijkt het uitge
sloten dat er nog plaats zal zijn voor ons. Het deint hevig op
de toch vrij kalme golven en het vooruitzicht van enkele dagen
op dat scheepje lijkt een heel matig genoegen. Van de licht
toren, die hoog boven het dek uitsteekt, klinkt telkens het som
bere, haast angstaanjagende geluid van een misthoorn.
Dat is het welkom
op het lichtschip
.Terschellingerbank".
Niemand lijkt tijd
voor ons te hebben.
De schipper komt
zich haastic voorstel
len, maar holt weer
weg: „Ik kom zo da
delijk bij u. Op het
ogenblik heb ik het
even te druk".
Het klinkt onwaar
schijnlijk. Maar de
oplossing van dit
vraagstuk is dichtbij.
Op nog geen vijftig
meter van het licht
schip zijn vaag de
omtrekken van een
vrij groot vrachtschip
te onderscheiden, dat
nog dichter op ons
af lijkt te komen.
Even later is het zo
dichtbij, dat we de
naam kunnen lezen.
In Griekse letters
taat er: „Helladac-
tas". Een matroos van
het lichtschip heeft
even tijd om ons te
vertellen, wat er loos
is met de Griek. Het
chip zwenkt weer
tveg en voor hij kan
beginnen te vertellen,
roept hij: „Hoei. daar
duikt-ie het mijnen-
eld in. Pas nou op.
ong. Je gaat de ver
keerde kant op". „Hij
:it hier al een kwar
tier in de buurt", ver-
ielt de Matroos, „hij
is z'n positie kwijt.
\ls hij niet bijna het
ïijnenveld in stoomt,
jit-ie zowat boven op
gis. Hij is trouwens ook niet slim,
is hij hier zijn positie niet weet.
heel weinig van elkaar. Door het
leven op het „boze eiland" zijn ze
min of meer in zichzelf gekeerd en
ze vertellen elkaar niet meer, dan
ze kwijt willen.
De eenzaamheid is wel bijzonder
groot. Een verlatenheid, waar de
radio niets aan kan verhelpen. Bij
na de hele dag staat het ding luid
op Hilversum afgestemd, maar men
hoort het tenslotte nauwelijks meer.
behalve als een soort achtergrond,
die het voortdurende geluid van de
zee tegen de scheepswand, iets in
kracht doet afnemen.
Vandaar dan ook. dat krachtig
wordt aangemoedigd, dat de man
nen studeren of zich op de een of
De /el witte lichtbundels van de
T erschellingerbank" spreiden
hun licht over de donkere zee.
andere hobby toeleggen. Zoals ma
troos Kalis, die voor stuurman bij
de kustvaart studeert, of machinist
Smit. die bezig is een sleetje en een
fietsstoeltje te maken voor zijn
jongste spruit of technicus P Knop
uit Roosendaal, die kortgeleden een
kostelijke electrische klok heeft ge
fabriceerd, maar er toen nog niet
tevreden over was en er nu op
nieuw aan bezig is.
(Van onze moderedactrice)
/N December wordt de sleur van
het dagelijkse leven onderbro
ken door een stroom van leesten,
weliswaar bekend, vertrouwd, maar
toch anders dan het de rest van het
jaar gaat En om daarmee in st\jl
te blijven laten wij u deze weck
wat kleren zien, die zonder nu ex
centriek te zijn, buiten het gewone
schema vallen. Het zijn beslist geen
modellen die een basis vormen voor
uw garderobe, maar toch wel aan
trekkelijke franje voor Iemand die
dc basic reeds bezit. Het zijn geen
kleren om in te werken, of om in
te feesten, maar om in te luieren,
thuis te blijven of een uurtje te
gaan praten bij goede vrienden, bij
wie we evengoed in onze oudste
plunje als op het netst opgeprikt
kunnen aankomen. Dc slanken ko-
men er ditmaal beter af dan dik
kerdjes; broeken en nauwsluitende
jersey-blouses zijn voor dc laatsten
taboe, maar zij kunnen zich revan
cheren door hun rondingen te ver
bergen in een alles verhullende
house-coat.
Hoe denkt u over de vrouw met
de broek aan? V/ij zouden ongetwij
feld een misprijzend geluid laten
horen, wanneer de broek door dc
vrouw even algemeen werd gedra
gen als nu de rok, maar voor win-
terwandelingen buiten, voor een
dag in huis, waarin allemaal niet-
ongezellige klusjes worden afgedaan
die zo lang zijn blijven liggen, cn
ten slotte werkelijke barre it-inter-
koude vinden wij het een prettig
kledingstuk. Mits de broek niet al
leen goed van maat is maar de
draagster ook werkelijk past, in
tweeërlei zin. Een overgooier-broek.
die u hier ziet, kan toch niemand
als een te mannelijke kleding be
schouwen... Natuurlijk weet u wel,
dat alleen de allerplatste schoenen
bij een lange broek kunnen worden
gedragen, maar ten overvloede her
inneren wij u er nog even aan
uwa »te* Ao«ef3r-i'
of andere narigheid hadden in hun
- persoonlijk leven cn daarom van de
Iet lichtschip staat op elke zee- wal of van de grote vaart naar dit
aart en als hij zo'n ding aan boord verlaten oord het „boze eiland"
leeft, kan hij precies zien, waar zijn zeggen de Terschellingers zijn
Scnip zit De „Helladactas" wordt vertrokken. Anderen gebruiken hun
eholpen. Een paar minuten later
Jet zij de goede koers naar het
zuiden in.
Iedereen wordt
geholpen
Ja. ook dit schip is geholpen door
elf mannen op de „Terschellin-
rbank", die ongeveer elf kilome-
r buiten dc kust van Terschelling
gt.
Iedereen wordt daar geholpen,
ie dan ook. En dat is een regel op
Ik van de drie lichtschepen voor
Nederlandse kust de anderen
eten „Texel" en „Goeree". Maar
t lichtschip ligt wel aan een van
drukste „verkeerswegen" op zee. iitii o
1 reddingboten op geringe aj- p
diensttijd op het lichtschip als
springplank naar een levendiger
post bij het Loodswezen, bijvoor
beeld op een loodsschip. Maar we
ten? Neen. de meeste opvarenden
van de „Terschellingerbank" weten
AJeDERLAND heeft de twij-
I felachtige eer de gevaar
lijkste kusten van West-Euro
pa te hebben. Talloze ervaren
zeelui hebben hier het onder
spit moeten delven in hun
strijd tegen de wilde, onbere
kenbare aanvallen van de na
tuur. Om dat gevaar zo veel
mogelijk te beperken hebben
wij, Nederlanders, vuurtorens
langs de kust gezet, tientallen
:hellingerbank", als er zestig of
entig schepen per dag voorbij
'men. Al die schepen varen be-
ekkelijk dicht langs het licht-
ihip, want dat ligt midden in de
'Ute, die vrij is geveegd van mij-
:n. Een strook van nog geen vijf
lometer breed.
Vier weken
Normaal zijn die vier weken, die
achter elkaar op het schip zitten,
1 uit te houden. „Het is natuur -
geen lolletje", zegt de machinist,
aar ten slotte waren we op de
'ote vaart, waar ik jaren op heb
zeten, vaak veel langer van huis
n vier weken. Als je maar een-
al gewend bent aan het idee,
je nooit beweegt, dat altijd elke
5 gelijk is aan de andere, afge-
n dan van het weer, ach. dan
t het wel. Er zijn er wel eens,
het hier niet kunnen uithouden,
ai, die nemen dan hun ontslag cn
eken hun heil dan wel weer
as anders."
Meestal is Woensdag een gi
l in het leven op een lichtsc)
n komt de „Canopus" met p
t verse groenten cn vlees.
■ft de bemanning weer een k
een praatje met iemand, die
i de wal komt. En eens in
:r weken... dan komt het gi
ment. Ook dat wordt door
anopus" verzorgd. Die brengt i
melijk niet alleen de post en
Traden, maar ook de aflossinj
Iet zijn rustige, stille mensen
lichtschepen. Allemaal, of ze
al 25 jaar dienst op doen. z<
upper Van der Meer van
ïrschcllingcrbank", of wanr
er pas een half jaartje meeloj
ils verscheidene van de man
'oruit". Schipper Van der W
een vijftiger, die ook onder
re omstandigheden wel een
re berusting zou hebben gel
door zijn vele ervaringen
leven.
;Iaar de lichtmatroos, „het ze
is pas zeventien en van
it mannen „vooruit" ligt de
Adelde leeftijd zeker niet hc
Eenzaamheid
"aarom ze hier gekomen z
Wom ze deze eenzaamheid
en hebben en blijkbaar pref»
boven een afwisselender
an? Dat weten de meesten
niet. Van sommigen vei
stellen de anderen, dat ze de
stand van elkaar gestation-
neerd en buiten de stranden,
kilometers ver in zee, de licht
schepen geplaatst. Kleine, ster
ke schepen; drijvende vuur
torens, radiobakens en meteo
rologische stations tegelijk. Dc
mensen, die er dienst op doen,
zijn min of meer vergeten. En
wie zich hun bestaan reali
seert, denkt dat zij de hele
dag niets doen.' Dat het wel
een eenzaam en verlaten be
staan is, maar dat men er al
tijd tijd heeft om te lezen,
te slapen of te kaarten. Een
onzer verslaggevers is er met
de tekenaar Wim Bijmoer op
uit getrokken, om zijn onkun
de op dit gebied te toetsen
aan de werkelijkheid. En dat
die realiteit heel anders is dan
hij tevoren had gedacht, blijkt
wel uit de reportage, die u op
deze pag. aantreft.
Aan boord van het lichtschip
„Terschellingerbank".
(Van een onzer verslaggevers)
/K heb een vogel vertrapt. Van
avond om elf uur viel hij
vluchteling naar een warm land
als een steen uit een dichte zwerm
spreeuwen op het dek. Hij moet, en
kele minuten tevoren, op kilometers
afstand van de zacht wiegende „Ter
schellingerbank" i» de melkwitte
bundel gevangen zijn, die de licht
toren ook déze avond weer het duis
ter in zwiepte. Hij is blind en red
deloos naar de keiharde glasplaat
gezogen en naar beneden gestort.
„Het is zielig voor de beestjes",
zegt matroos Kalis, „dat ze zich niet
los kunnen maken als ze eenmaal
in het licht gevangen worden, maar
we kunnen er niks aan doen. Bij de
vuurtorens op het land is het net
zo". Er valt een dode spreeuw vlak
voor zijn voeten op het dek. Hij
raapt het diertje op, bekijkt het
cn gooit het in zee. Het heeft geen
zin om er sentimenteel over te doen.
De schipper van het lichtschip is
actief lid van de Dierenbescherming
en hij staat in geregeld contact met
het hoofdkantoor van die vereniging
in Amsterdam. Want weinig mensen
zijn beter dan hij in staat de vogel
trek te beoordelen, de getallen vo
gels, zowel als de soorten vogels
die op weg zijn
Het is al weer een tijd geleden,
dat het lichtschip voor het laatst
heeft gevaren. Het beweegt zich wel
voortdurend ccn beetje met dc
stroom mee. maar het anker belet
toch een grote beweeglijkheid van
het schip. Als het voor een grote
reparatie of een dokbeurt naar een
werf in Den Helder of Rotterdam
moet. dan komt een sleepboot om
het te halen. Dat komt als regel
eens per jaar voor. Kleine en iets
grotere reparaties worden door de
telkens roulerende bemanningen uit
gevoerd.
En verder? Verder lijkt elk licht
schip wel iets op een drijvend filiaal
van het K.N.M.Ï. in De Bilt. Er zijn
ontelbaar vele meteorologische ap
paraten aanwezig. En op nauwkeu
rig vastgestelde tijden wordt de tem
peratuur afgelezen, van de zee zo
wel als dc lucht, de windkracht
wordt gemeten en dc hoogte en de
dichtheid van de bewolking worden
geschat.
De stroming in het zeewater
wordt zorgvuldig bijgehouden en een
proef zeewater genomen om door
deskundigen later de hoeveelheid
plankton minuscule zeediertjes
te laten meten. Weerberichten wor
den doorgegeven cn het vochtig
heidsgehalte in de lucht gepeild. Zo
worden allerlei waarnemingen ge
daan cn elke drie uur per radio
telefonie doorgegeven aan Radio
Kijkduin, dat op zijn beurt weer
doorgeeft aan De Bilt. Om de drie
uur kruipt de schipper, of zijn
plaatsvervanger, in de radio-hut en
gaan al die weerkundige medede
lingen in code „de deur uit".
En dan is er nog een andere taak:
de wacht, die in een speciale hut
op het bovenste dek is gestation-
neerd, moet zorgvuldig opnemen
hoeveel schepen er per dag passe
ren, wat voor schepen het zijn en
als dat enigszins mogelijk is
de namen er van. De wacht moet
ook met de seinlamp kunnen wer
ken. want geregeld vragen schepen
langs deze weg inlichtingen.
Al deze dingen maken, dat het
lichtschip bij de scheepvaart een zeer
geziene instelling is. „Service" is
het wachtwoord van de mannen, die
er werken.
Dat zijn de belangrijkste facetten
van het leven op een schip, dat zo
groot is als de "emiddelde coaster.
Met zijn 42 meter lengte, ruim zeven
meter breedte cn 470 ton waterver
plaatsing lijkt het niet. alsof de
..Terschellingerbank" veel kan bete
kenen. Maar dat valt mee. Die elf
mensen midden op de zee hebben
een uiterst belangrijke post in de
internationale scheepvaart op de
Noordzee.
HïE lange broek
Umet het boven
stuk
van
geruite
en
met een
jumper. Er
een grote
shawl bij-
scmble
worpen om na Jicfi
skiën te dragen
maar ook
naar de
sport gaat zult u er
veel aan hebben.
De wijde house-
coat met dc ene -
enorme zak is ver-'j
vacrdigd van eend
zwart-grijs twitted
ruit in dikke u>ol-4
len stof. Heerlijk ,1
om aan te schieten t
als het 's morgensH
kil is in huis of als [I
's avonds de kachel
niet tütl trekken.
Zeer simpel, maar geraffineerd
van model, is de jersey-blouse met
lange mouwen. Het is een blouse die
met aandacht moet worden gedra
gen, want als h\j niet past. gekrin
keld zit of smoezelig is, is het hele
effect weg.
EEN bericht, dat misschien
op het eerste gezicht ver
wondering kan wekken: de C.
C.I.A., de Commissie uit de
Wereldraad van Kerken inzake
buitenlandse politiek, heeft te
Parijs op 24 November in hotel
Continental een bespreking ge
voerd met de (communisti
sche) Wereld Vredes Raad.
Aldus bericht het nieuwsbul
letin van de Persdienst van de
Wereldraad van Kerken te Ge-
hève. Dit bericht her
innert allereerst aan
de bekende briefwis
seling tussen beide in
stanties, waaruit het
afwijzend standpunt der ker
ken t.o.v. de oogmerken van
de Wereld Vredes Raad bleek.
Nochtans kwam men te Parijs
bijeen.
Het kwam tot een „uitwisseling
van informatie" en een „verhelde
ring van de wederzijdse standpunten
inzake de voornaamste internationa
le vraagstukken." Meer in het bizon-
der werd de kwestie van de ontwa
pening onder het oog gezien, even
als die van de controle op atoom-
en andere wapens en van de moge
lijkheid van het vreedzaam naast-
elkaar-bcstaan van uiteenlopende
politieke en maatschappelijke stel
sels. Ook andere zaken kwamen aan
de orde, zoals het belang dat er
voor de handhaving van de vrede
aan de bescherming der menselijke
rechten en aan de technische hulp
aan onder-ontwikkelde gebieden
moest worden gehecht.
Men besloot eikaars documentatie
uit te blijven wisselen en zou de
Deze week
ervaring met de verzoening van uit
eenlopende groeperingen en tevens
op grond van ons overwicht als
staat aangewezen zijn om het initia
tief te nemen tot verzoening van
even uiteenlopende internationale
groeperingen.
5. De bereidheid om aanzienlijke
risico's op ons te nemen als wij
onze begeerte kenbaar maken om
vriendschappelijke relaties met Rus
land te onderhouden, opdat de bar
rière van het wanvertrouwen ge
slecht worde.
6. De bereidheid om verschil fe
maken tussen acties die wij princi
pieel moeten veroordelen en de
mensen die deze acties voeren, die
in onze wereld leven en met wie wij
naar gemeenschappelijke doeleinden
moeten streven.
7. Een ernstig pogen om ons zelf
in de positie in te denken van hen
die ons bestrijden en om te begrij
pen welke indruk onze
woorden en daden op hen
moeten maken.
8. De erkenning dat,
hoewel de politiek van
„onderhandelen vanuit
een sterke positie" door
raadzaamheid van een tweede ont
moeting overwegen.
De commissie uit de kerken was
vertegenwoordigd door prof. F. M.
van Asbeck. dr Kenneth G. Grubb,
dr O. F. Nolde. ds Pierre Maury en
dr W. A. Visser 't Hooft; de Wereld
Vredes Raad door prof. Joliot-Curic.
prof. J. Bomal, mevr. I. Blume en
Pierre Cot.
Dr Nolde. de „director" van de
kerkelijke commissie zeide na af
loop dat de C.C.I.A. uit de aard der
zaak steeds bereid was discussie te
voeren met de verschillende organi
saties die zich op het terrein van de
vrede bewegen. De betrokken bij
eenkomst had aangetoond dat er be
slissende verschillen bestonden tus
sen de uitgangspunten en methodes
van de twee lichamen. Toch had de
bijeenkomst dc gelegenheid geboden
om ccn aantal misverstanden uit de
weg te ruimen.
Dezelfde dr Nolde. wiens arbeid
hem voortdurend in nauw contact
brengt met de UNO-organen te Lake
Success (en thans te Parijs) sprak
een dag na deze bijeenkomst in de
Amerikaanse kerk te Parijs over
herbewapening en verzoening. Hij
vatte zijn betoog In tien punten
samen, waardoor, zeide hij, men zicb
zou moeten laten leiden:
1. De overtuiging, dat de oorlog
geen oplossing betekent voor de
problemen, die de wereld thans be
zig houden en dat men naar ver
zoening moet streven, teneinde dc
oorlog te voorkomen en een vreed
zame oplossing der menselijke pro
blemen te bevorderen.
2. De eenheid met de mensen van
verschillende naties en rassen; een
eenheid die door ijzeren gordijnen
heendringt en de politiek en practijk
der regeringen te boven gaat.
3. Het besef van onze tekortko
mingen als leden der menselijke fa
milie en onze bereidheid om ande
ren te vergeven, zoals ook wij ho
pen dat z\j ons zullen vergeven.
4. Hei besef dat wij (dr Nolde
zal hier zijn Amerikaanse gehoor
bedoeld hebbenop grond van onze
de expansiepolitiek der Sowjets ge
boden schijnt, vrienden en tegen
standers deze politiek als oorlogs
voorbereiding kunnen beschouwen.
9. Geduld bi) liet doen van posi
tieve stappen bijvoorbeeld t.a.v.
de hulp aan behoeftige volken en de
verdediging van menselijke rechten
en zelfbeheersing, opdat wij onze
groeiende kracht alleen gebruiken
als afschrikkende waarschuwing te
gen agressie cn er ons niet door Ia-
ten verleiden om door een gewa
pend conflict tot een overhaaste op
lossing te komen.
10. De belofte dat wij onze be
slissingen op principiële gronden
zullen nemen; daarnaast een open-
hartige erkenning van het feit dat
w\j maar al <e zeer geneigd zijn de
bevordering van onze zelfzuchtige
belangen voor toepassing onzer be
ginselen te doen doorgaan.
Hier Palestina
I"") E befaamde theoloog Bultmann,
pleiter van de Enthmythologisie-
rung" van het Nieuwe Testament,
zou, als hij kennis kon nemen van
het geschrift dat de heer A. Hes-
selink deed verschijnen, o.i. onmid
dellijk tegen dit te veel aan „ont
mythologisering" hebben geprotes
teerd. En terecht. Actualisering, mo
dernisering, verstaanbaarmaking van
het oude Evangelie, best! Maar de
„sensationele reportage uit Kanaan"
waartoe de heer Hessclink het
meende te moeten herleiden en ac
tualiseren. is bij alle goede bedoelin
gen nu net precies blasphemie.
Zelfs erger dan dat: burleske zotter
nij. Wat dukt u van dc manier waar
op deze heer via n gefingeerd ..hoofd
artikel" in dc „Rijn-Maas Cou
rant" de Bergrede meent te mogen
populariseren: „Het is ons, gehol
pen door United Press en A.N.P., na
dagenlang vorsen en informeren, ge
lukt de hand te leggen op een ste
nografisch rapport van het radio
bericht. waarop wij doelen, en dat,
volgens nadere, uit Jeruzalem ont
vangen gegevens, is uitgesproken
door niemand anders dan de in ons
blad reeds herhaalde malen genoem
de Jezus van Nazareth...."
Geneeskundige controle
Naar aanleiding van maag- en
rugklachten moest ik het bed
houden en een kuur volgen, die
mjj door mijn huisdokter was
voorgeschreven Ik kreeg van
„Centraal Beheer" een oproep mij
bij de controlerend geneesheer te
vervoegen, waaraan ik gevolg gaf.
De dokter vroeg wat of mij
scheelde en hoe het cr verder
mee was. Ik antwoordde, dat ik
nog pijn had en mij nog niet lek
ker voelde. „Morgen aan het
werk", kreeg ik te horen. Een on
derzoek vond de dokter blijkbaar
niet nodig. Ik moest hem staan
de aanhoren, want een stoel werd
mij niet gepresenteerd. Op mijn
„Goeden middag dokter", ontving
ik geen groet terug. Dit schijnt
moderne beleefdheid te zijn. Wat
is er eigenlijk de zin van. dat er
van ons loon een behoorlijk be
drag voor ziekteverzekering e.d.
wordt afgetrokken?
L. v. P.
Kolen in papieren zakken
De vraag naar kolen in papie
ren zakken is in de laatste tijd
gestegen. Onder meer, omdat ve
len om financiële redenen ge
dwongen zijn brandstof bij klem*
hoeveel leden tegelijk te nemen.
Het gevolg is echter, dat deze ca
tegorie méér moet betalen. Waar
bij dan nog komen de kosten van
de verpakking, die in de meeste
gevallen niet wordt teruggeno
men. Zou het niet mogelijk zijn,
dat de bedoelde categorie kleine
partijtjes losse brandstof betrekt?
Zodat de verpakkingskosten be
spaard worden? De W.
Indonesië en wij
Onlangs heeft in de rubriek
„Voor de vrouw" in dit blad een
artikel gestaan, waarin men kon
lezen hoe in Indonesië „alle vrou
wen. die iets kunnen, worden ge
mobiliseerd om de dessavrouwen
te leren lezen cn schrijven en iets
bij te brengen van kinderverzor
ging, opvoeding, hygiëne, medi
sche verzorging, enz." De litera-
tuurdlenst van dc vereniging „Ne-
derland-Indonesic" verzond in de
afgelopen twee jaren meer dan
20.000 boeken en tijdschriften
naar ca. 175 adressen in Indone
sië. Momenteel is daar grote vraag
naar damestijdschriften, geïllus
treerde bladen en vakbladen op
elk gebied. Lectuur al dan niet
gelezen voor dit doel zal gaar
ne in ontvangst worden genomen
door de heer W Dil. 2e secretaris
van genoemde vereniging, Torna-
tenstraat 187, Den Haag
J. CLAUS
Fiscale recherche
Onlangs is een hoogleraar ver
oordeeld wegens belediging van
de fiscale recherche Waarom die
instantie haatgevoelens bij hem
had opgewekt begrijp ik niet.
Doen haar ambtenaren soms iets
anders dan hun plicht? Ik ga van
het standpunt uit. dat degene die
iets verdient of iets verdiend
heeft, betalen moet. Als de fiscale
recherche er stevig achter heen
zit dat dit ook inderdaad gebeurt,
dan kan zij daardoor slechts de
sympathie verwerven van duizen
den eerlijke belastingbetalers.
v. D.
