DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Grote Vier besluiten tot ontwapeningscommissie Verwarring troef .Van werkelijk accoord echter geen sprake Perzisch ultimatum aan het Westen Maak de drie ton vol, er is thans f270.000 Voor crisisgeruchten geen grond aanwezig Kapitein van ..Kin hem huilt over ongeluk Gevechten met muiters op Midden-Java Ultimatum van VN aanvaard „MIJN HART BREEKT ME Niet naar Nederland terug voor in Hvide Sande te zijn geweest Engelse koning gaat weer aan het w erk Explosie op grootste tanker ter wereld Steeds meer bedreigde Perzen vluchten in Majlis Typhoon woedt op Philippijnen NEDERLAND HELPT ITALIë lie Jaargang, no. 291 Dinsdag 11 December 1951 Opgericht door de Stichting „Het «ïrool" - Giro 510330 TM V n„ ,o Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort Bank: Rotterdamsche Bank Postrius 9 Abonnements- Uitgave. i\.V. Lie INieUWe rers Telefoon redactie 5291 Telefoon administratie 6235 prijs 50 cent p. w. of ƒ5.15 p. kw. Losse nummers 9 cent HOOFDREDACTEUR. TT. DE BOORDER PARIJS. De Grote Vier zyn het* tydens hun geheime be sprekingen, die tien dagen geduurd hebben, eens geworden over de vorming van een nieuwe ontwapeningscommissie. Dit werd vanmorgen door de voorzitter van de Algemene Vergadering der Verenigde Naties, de Mexicaan Nervo, meegedeeld aan de speciale politieke commissie van de Assemblee. Nervo maakte echter duidelijk, dat tussen het Westen en het Oosten nog een brede kloof gaapt, waar het gaat om de vraag, hoe deze commissie zal moeten werken. Verder bleek uit zijn rapport, dat de overeenstemming ten aanzien van de vorming ener nieuwe ontwapeningscommissie die zich zowel met atoomwapens als conventionele wapens zal bezighouden het enige concrete resultaat van de besprekingen is geweest. In een gezamenlijke verklaring, die bij het memo van Nervo gevoegd was, ver klaren de Westelijke Grote Drie, dat de besprekingen met Rusland openhartig, objectief en ongetwyfeld van nut waren. De vier mogendheden bepaal- wordt en dat de vermindering van de bewapening moet geschieden op proportionele wijze. Ook Nervo deed daar in zijn memorandum een boekje van open. Beide partijen zijn het er bijvoorbeeld over eens, aldus Ner vo. dat de mogendheden al hun wapengeheimen bekend moeten maken. Het Westen wil dit echter op progressieve basis dóen, ter wijl de Sowjet-Unie volkomen ge kant is tegen de gehele conceptie van bekendmaking in stadia. Rus land is voorstander van gelijktn- dige bekendmaking van alle in lichtingen binnen een maand over atomischc en niet-atomische wa pens. Alle vier mogendheden zijn het ook eens over rie noodzakelijk heid van verificatie en inspectie, maar. zo verklaarde Nervo. Rus land heeft bezwaren tegen inspec tie op een permanente basis, om dat de voortdurende aanwezigheid van inspecteurs of controleurs in de betrokken instellingen de effi ciënte operatie ervan zou belem meren en niet verenigbaar is met de souvereiniteit van de staat. Daarentegen moet volgens het Westen de inspectie een ononder broken proces zijn. dat niet be perkt dient te worden tot een en kele inspectie of verificatie. vier den, dat de commissie, waarvan aan de Algemene Vergadering verzocht zal worden haar formeel in te stellen, moet: 1. genoemd worden de Commis sie voor Atoomenergie en Conven tionele Bewapening: 2. bestaan uit leden van de Vei ligheidsraad plus Canada; 3. staan onder de Veiligheids raad waar alle mogendheden het veto-recht hebben hoewel het Westen tevens wil, dat de commissie periodiek verslag uit brengt aan de Algemene Verga dering; 4. ontwapeningsvoorstellen op stellen, die ondergebracht kunnen worden in een ontwerpverdrag of verdragen, die aan de landen van de wereld zullen worden voorge legd; Het bereikte accoord- vermag niet te verbergen, dat op de wer kelijk fundamentele punten van het ontwapeningsvraagstuk Oost en West nog even ver van elkaar verwijderd zijn als bü het begin der besprekingen. Zo handhaaft de Sowjet-Unie haar eis voor een onmiddellijk en onvoorwaardelijk verbod van de atoombom en voor een vermindering van de bewape ningen met een derde. Het Wes ten, op zijn beurt, houdt er aan vast, dat een feilloos internatio naal systeem van inspectie en controle ingesteld moet worden, vóór de atoombom verboden 34 Doden en 53 gewonden DJAKARTA. Vier en dertig doden en 53 gewonden, zo meldt Associated Press uit Djakarta, zijn er te betreuren bij zware gevech ten, die het afgelopen weekeinde op Midden Java uitbraken. Indo nesische militairen omsingelden 'n geheel bataljon van de divisie Dipo Negoro, dat in opstand was geko men en zich had aangesloten bij de verzet plegende Daroel Islam, een Mohammedaanse strijdorganisatie. De onlusten begonnen Zaterdag in Koedoes en Magelang, waar de vier compagniën weigerden zich aan het militaire gezag te onder werpen. In een voormalige siga- rettenfabriek aan de stadsgrens van Koedoes werden de muiters met mitrailleur- en mortiervuur bestookt. In de nacht van Zater dag op Zondag slaagden zij er in uit te breken en naar het noorden te trekken. Zondag werden zij bij Majong opnieuw door het leger omsingeld. Te Magelang, waar de muiters ook omsingeld werden, braken zij eveneens uit om met medeneming van al hun wapens de bergen in te vluchten. Maandagmorgen leverde de Apri hevige gevechten met hen in de buurt van Mantilang. Van de Apri sneuvelden 12 man, van de muiters 22 man. De gewon den zijn allen loyale soldaten. Van de opstandelingen zijn 69 man ge vangen genomen. Lichte tot nuttige vorst g Weersverwachting geldig van I i Dinsdagavond tot Woensdag- j| avond: Heldere nacht en weinig wind, lichte tot matige vorst J en hier en daar mist. Morgen i licht tot half bewolkt 'en droog s weer met overwegend matige fl wind tussen Zuid-Oost en Zuid, g Temperaturen overdag oplo- gi i pend tot om het vriespunt. g 12 Dec. Zon op 8 u 38 m onder g 16 u 28 mMaan op 15 u 11 m on- g der 8 u 16 m. HET WEER IN EUROPA 8 7 uur voormiddag 3 W eers .Wind- 6. Stations toestand richt. 8 Oslo n. ontv. Berlijn nevel W 1 Londen nevel stil 1-4 Parys onbew. stil —2 Wenen iw. bew. WNW 2 Innsbruck sneeuw stil 1 Nice 1. bewolkt NW 5 Rome 1 bewolkt ZO 9 Warschau 1. bewolkt NW 0 Amsterdamj 1. bewolkt NW 4 Amerika heeft weer een nieuwe rage die van de V is victorie, overgebracht naar de jongenskle- ding. Of het iets te maken heeft met het aanstaande bezoek van Churchill aan de Verenigde Sta ten? Zeker is slechts, dat het nieuwe model wasbare hemden zo in de smaak der Amerikanen valt, dat spoedig ongetwijfeld ook de papa's deze herenmode zullen gaan volgen. In Panmoendjon MOENSAN. De Noordelijken hebben vandaag gehoor gegeven aan de aanhoudende geallieerde eisen lot onmiddellijke besprekin- gen over de uitwisseling van krijgs gevangenen. Een tweede suheom- missie, bestaande uit een gedele geerde van elke partij, zal de be sprekingen over deze kwestie voe ren. De overeenstemming kwam tot stand enkele minuten, nadat geal lieerde en communistische verbin dingsofficieren teruggekeerd waren van een onderzoek ter plaatse van een communistische beschuldiging, dat een geallieerd vliegtuig de bui tenwijken van het neutrale Kae- song had gebombardeerd en be schoten. De geallieerde officieren deelden mee. dat hun drie bomkraters ge toond werden en een scherf van ongeveer 50 kilo van een napalm bom. die in een veld lag. ongeveer vier kilometer ten Westen van Kaesong. Kolonel Kinney van de Ameri kaanse luchtmacht deelde aan de pers mee: Wij hebben bevonden, dat een tweemotorig vliegtuig bij de aanval betrokken was De overeen komst is- geschonden. Over de kwestie van de identiteit van het toestel werd geen beslissing geno men. Arbeider gedood door een kantelende betonmolen ZWOLLE Maandagmorgen waren in de Diezerhoven vijf ar beiders bezig om een betonmolen op een wagen te laden. Het ge vaarte kantelde door het aflopen van een wiel. Een der arbeiders. J. F. Toersen, kreeg een hevige klap van een uitstekend deel van de betonmolen, waardoor hij vrijwel op slag dood was. TRUMAN'S AFGEBROKEN VACANTIE Wapenleveranties aan Europa komen spoedig ter sprake WASHINGTON. President Truman heeft Maandag gedurende ruim een uur met zün hoogste militaire en politieke adviseurs de wereldsituatie besproken. Het Witte Huis maakte bekend, dat onder meer gesproken is over de wapenstilstandsbesprekingen in Korea, terwijl ook andere onder werpen werden behandeld. Er werden geen politieke besluiten genomen, aldus het communiqué. Onze correspondent te New York tekent hierbij aan: de vervroegde thuiskomst van president Truman uit zyn vacantieverblijf in Florida geeft aanleiding tot vele specula ties. Dit is door de weinigzeggen de verklaring, welke na de gister middag gehouden conferentie met de stafchefs werd afgelegd, niet verminderd. Er schijnt echter voor crisisgeruchten geen enkele grond te bestaan. In verband met de korte tijd, welke nog rest tot de vastgestelde termijn voor de wapenstilstand zal zijn afgelopen (27 December), spreekt het vanzelf, dat men aan de mogelijkheid denkt van nieuwe richtlijnen voor de onderhandelin gen in Korea. Het valt echter niet te verwachten, dat de Amerikanen zullen afwijken van het standpunt over de uitwisseling van de krijgs gevangenen. Dit punt houdt de ge moederen sterk bezig, evenals het vasthouden aan de voorgenomen rotatie, welke de vervanging be oogt van troepen, die een jaar lang overzee zijn. Waar Lovett. de minister van Defensie der V.S. juist uit Europa is teruggekeerd en de Amerikaan se minister van Buitenlandse Za ken. Achesoiï, eerstdaags wordt verwacht, ligt een bespreking van de situatie in Europa voor de hand. In een welingelichte kring vermoedt mén, dat de leveranties van defensie-materiaal aan de N.A T.O-landen het dringendste punt van binnenkort te houden besprekingen zullen vormen De crisis, waarmee de democratische partij wordt bedreigd door de jong ste onthullingen over belasting fraudes. waarbij hooggeplaatste ambtenaren zyn betrokken, ver eist zeker niet minder Truman's aanwezigheid. Men verwacht in deze spoedig eep ingrijpen van de kant van de president. KONING GUSTAAF ADOLF VI heeft Maandag de Nobelprijzen uitgereikt. De Ierse hoogleraar Er- nest T. S. Walton flinksj, die met de Engelsman sir John Cockcroft de Nobelprijs voor natuurkunde deelde, ontving deze uit de han den van de Zweedse koning. (Van onze Scandinavische correspondent) KOPENHAGEN. Vannacht kwam de Nederlandse baggermolen „Kinhem", getrokken door een sleepboot, de Deense haven Esbjerg binnen. Daar eerst vernam de bemanning, welk tragisch ongeval de vfjf Deense redders was overkomen. De tien Nederlanders waren diep geschokt. Sommigen hunner, waaronder kapitein Auer, konden hun tranen niet be dwingen. „Het is verschrikkelijk dit te moeten horen," zei de kapitein. „Wy hadden er geen flauw vermoeden van. dat de dappere redders Iets was overkomen. Wjj konden van ons schip af slechts constateren, dat de reddingboot goed van ons weg kwam. Wij konden niet vermoeden, dat die tydens het afgelopen weekeinde zij even later zou kapseizen Wy I in nood kwamen te verkeren: vol betreuren het ten zeerste, dat wy i gens berichten uit Hull is de trei de aanleiding tot deze ernstige ramp geworden zijn. Diep medelij den hebben wij met de familie leden van de slachtoffers!" Over het algemeen wordt in de Deense pers scherpe critiek uitge oefend op het feit, dat de „Kin- hem" verkeerde noodseinen heeft uitgezonden. De kapitein van de ..Kinhem" zegt hierover: „Wij heb ben geen radio aan boord. In de hevige storm en de hoge zeegang konden wy met ons lichte schip niet meer manoeuvreren daar de motor was uitgevallen. Wij dreven naar de kust en er viel niets an ders te doen dan om assistentie te vragen. Wij moesten noodseinen geven Morgen zal kapitein Auer naar Hvide Sande reizen om persoonlijk blijk te geven van zijn deelneming met de slag, die de nagelaten be trekkingen der vijf omgekomenen heeft getroffen ..Ik kèn eenvoudig niet naar Nederland terug gaan zonder eerst deze mensen te heb ben bezocht," zei hy. „Mijn hart breekt me als ik er aan denk. dat ik in deze tragedie een rol heb gespeeld." Naar de kwestie van de ver keerde noodseinen zal door de Deense regering een onderzoek worden ingesteld. Een uitspraak zal worden gedaan na de verhoren voor de Raad voor de Scheepvaart Wat de overige schepen betreft, Ier „Swanella" er Dinsdagmorgen vroeg in geslaagd de „Westkust" op sleeptouw te nemen. Vandaag zijn beide schepen in deze Britse haven aangekomen. De sleepboot „Zwarte Zee" heeft Maandagavond het Duitse vaartuig Bernhard Howalt" behouden de Nieuwe Waterweg binnengeloodst. PRECIES op het nippertje zijn de opvarenden van de „Westkust" door de reddingboot van Scarbo rough van boord gehaald cn veilig in Bridlington aan wal gezet. Men ziet hier dc behouden aankomst. Rechts de redders; links de opva renden van dc Nederlandse coaster. LONDEN. Koning George van Engeland heeft de koninklijke plichten weer op zich genomen, die hij sinds de zware longoperatie van September aan een Raad van State overgedragen had. Hij tekende een Koninklijk Be sluit. waarbij de aanstelling van deze raad weer ingetrokken werd. Leden van de raad waren cm. koningin Elizabeth, prinses Eliza beth en prinses Margaret. Tilburgs fabrieksgebouw grotendeels uitgebrand (Van onze correspondent) TILBURG. Maandagavond is een groot fabrieksgebouw, waarin een haspelerij van de firma Van Vijfeyken en de limonadefabriek en bierbottelarij van de heer A. Heesakkers zijn gevestigd, groten deels uitgebrand. Beroeps- en vrij willige brandweer hebben onge veer twee uur lang met zeven stralen het vuur bestreden. SARNIA. Op 's werelds grootste tankschip der binnenvaart. de 12 000 ton metende ..Imperial Le- duc", is na een zware explosie brand uitgebroken. Drie opvaren den moesten naar het ziekenhuis overgebracht worden. Een uur na de explosie maakte het schip, dat 4 000.000 dollar ge kost heeft, zware slagzij. BINNEN 10 DAGEN OLIE KOPEN OF... TEHERAN. De Perzische regering heeft op indirecte wijze gedreigd olie aan het Russische blok te verkopen als de vroegere klanten van de Anglo-Iranian Oil Company niet binnen tien dagen koopcontracten tekenen. Vice-premier Fatemi zei, dat de regering nog geen besprekingen heeft gevoerd met Rusland over de levering van olie. Maar het Is bekend, dat Polen en Tsjechoslowakjje er belangstelling voor hebben. Westelijke waar nemers zien in dit ultimatum een aanwijzing dat de Perzische financiële crisis steeds verder om zich heen grijpt. Perzië zou er veel voor voelen om een kortlopende overeenkomst aan te gaan waarbij de Wereldbank de leiding van de olie-industrie in han den zou krijgen. Ook Engeland er kent dat deze regeling gunstig zou zijn om tot een oplossing van het conflict te raken. Fatemi heeft meegedeeld, dat pre mier Mossadeq zelf naar Den Haag zal komen om te verklaren, dat Per zië het Internationale Hof van Justi tie onbevoegd acht, zich op grond van de Britse klacht met het olie geschil bezig te houden. Het parlementsgebouw krygt in middels steeds meer het aanschijn van een grote slaapzaal. De parle mentsleden cn journalisten, die er reeds hun veldbed hadden opgesla gen, omdat zij zich slechts daar veilig voelen voor de terreur der felle nationalisten hebben nieuw gezelschap gekregen ln een andere vleugel van het ge bouw hebben negen toneelspelers hun toevlucht gezocht voor de „rege- ringsterreur". Zij repeteren om „in vorm te blijven". Vanavond geven ze politie en weder dienende in dc tuin van het parlement een geïmproviseerd Frans drama, „Robe rouge". Het publiek mag achter de hekken toekijken. De acteurs cn actrices behoren tot de speelgrocp van het Saadi-theater. dat Donderdag door een oproerige menigte werd vernield. Eden onthult geheim der diplomatie LONDEN Op een lunch van de Canadese Kamer van Koophan del heeft dc Britse minister Eden het geheim var de diplomatie ont huld. Er wordt op internationale conferenties, zei hij. teveel propa ganda gemaakt voor de eigen ideo logie, inplaats van te streven naar vermindering van de span ning. Eden zag veel liever een goede voetbalwedstrijd, bekende hij. „Men moet bij een ander de indruk wekken." zei Eden. „dat hij zijn zin krijgt, terwijl men in wer kelijkheid zijn eigen zin doordrijft. Dat is het geheim van de diplo matie.'* Na vulkaanramp MANILLA De wervelstorm, die over het eiland Camiguin Is gegaan heeft ook andere delen van de Philippijnen geteisterd. Volgens sommige berichten zjjn in de stad Cebu meer dan honderd mensen om het leven gekomen of spoorloos verdwenen. De schade zou twintig mil- lioen pésos bedragen. Vijftigduizend personen zijn dakloos. Bruggen en wegen zijn door gezwollen rivieren vernield. Ook zijn vijf schepen ver gaan. Volgens de weerberichten zal de wervelstorm, die zich in Zuid westelijke richting beweegt, vandaag naar het Noordwesten ombuigen en ten Zuidwesten van Manilla voorbij trekken. U ET is in zekere zin maar goed, 1 1 dat minister Lieftinck door de Brusselse Benelux-besprekin- gen en vervolgens door zijn Ame rikaanse reis wel niet in staat zal zijn zich dezer dagen uit te spre ken over het standpunt van de Nederlandse regering in zake het Europese leger. WaCfe dat wel het geval, en zou hij zijn woord doen horen na dat van zijn beide col lega's, die eveneens aan dc confe rentie in Rome deelnemen, dan zou, vrezen wij, de verwarring nog groter worden. Minister Stikker gaf Donderdag in de Kamer antwoord op de vra gen van de heer De Kadt (P.v.d. A heel veel bleef desondanks duister. Minister Staf nam Vrijdag het prijzenswaardig initiatief tot een persconferentie: en nu zijn we tot op grote hoogte nog verder van huis en weten wij nog min der dan daarvoor. Het ene ogen blik maakte het de indruk, dat de Nederlandse regering een Europese defensie-gemeenschap voorstaat. Het volgende moment laat de minister van oorlog, als zijn woorden juist zijn weerge geven, zich uit op een wijze, waaruit men enkel de conclusie kan trekken, dat zij er in werke lijkheid niets van wil weten. De grote Huizinga heeft er des tijds op gewezen hoe bepaalde historische begrippen door een al te ruim en los gebruik zó aan betekenis inboeten, dat zij hun waarde geheel dreigen te verlie zen. Hij sprak in dat verband van een inflatie van termen. Het gevaar is blijkbaar niet denk beeldig, dat iéts dergeli.iks gaat gebeuren met het begrip Europees leger Wie zich een voorstander daarvan noemt, maar in één adem er aan toevoegt, dat natuurlijk Engeland en de Scandinavische landen ook mee moeten doen, werkt enkel verwarring in de hand. Kennelijk wordt de term Europees leger dan gebruikt op zulk een wijze, dat daar heel iets anders onder moet worden ver staan dan tot nog toe feebruike- iijk was Een Europees leger is geen bondgenootschappelijk amalgama van nationale contingenten, hoe goed ook gecoördineerd, maar een supra-nationale organisatie. Wie niet bereid is het offer van na tionale souvereiniteit te brengen, dat hiertoe noodzakelijk is, zegge dat met ronde woorden. Er is voor een dergelijk standpunt meer dan een redelijk argument aan te voe ren, maar er wordt geen enkel belang mee gediend, wanneer men zijn afwijzend standpunt camou fleert door een weinig exact ge bruik van de begrippen Europees leger of federalisme. Het is voor een ieder, die zich met deze za ken bezighoudt van het grootste belang om precies te weten, waar de Nederlandse regering ter zake staat. Dat weten wij nog altijd niet. Dat weten wij, zou men kunnen zeggen, zelfs minder dan te vo ren. En dat, terwijl heden in Straatsburg besprekingen over difc onderwerp worden gehouden, die voor de toekomst van ons land van uitermate grote betekenis kunnen zijn. Deze situatie is wel zeer bevredigend. \A/ IJ zijn het niet zo heel vaak eens met de staatkun dig hoofdredacteur van de „Volks krant", maar ditmaal zouden wij toch graag nagenoeg van A tot Z willen onderschrijven, wat profes sor Romme Maandagmorgen heeft betoogd in een artikel, dat de titel draagt „Nederland en het Europese leger". Nu de leider van de grootste fractie in de Tweede Kamer zich op dit punt zo duidelijk heeft uitgesproken, nadat de vorige week de heer De Kadt al uit naam van zyn geestverwanten aandrong op een duidelijker uit spraak van de zijde van de re gering, hebben wij alle hoop, dat wij nog dit jaar zullen weten hoe precies het standpunt der rege ring is in zake het prijsgeven van een sterk nationale souvereiniteit ten behoeve van een supra-natio- naal orgaan. Wil zy dat, ja dan neen? En zo zij dat wil, in welke mate cn eventueel op welke voor waarden? Of wil zij zoveel slagen om de arm houden, dat zij er in feite toch niet aan wil? Dat zijn zo enkele vragen, waarop het Ne derlandse volk recht heeft het antwoord te weten. Zestigjarige fietser door auto gegrepen en gedood APELDOORN. De 60-jarige typograaf G. Angcnent is Maandag middag. toen hij op de Arnhemse- weg fietste, door een personenauto gegrepen en vrijwel op slag ge dood. DEN HAAG. Nederland heeft tot nu toe f 270.000 bijeen ge bracht voor de slachtoffers van de overstromingsramp in Italic. Het hoofdbestuur van het Rode Kruis hoopt de drie ton vol te maken. De Liga van Rode Kruis-verenigingen in Genève heeft besloten een groot deel van het geld, dat de Rode-Kruisverenigingen hebben inge zameld, te bestemmen voor het bouwen van zeer eenvoudige houten woningen in Noord-Italië. Zij hoopt hiervoor vier millioen gulden bij- onn kr')fen. za* echter n'et mogelijk zijn de naar schatting 200 000 a 300.000 mensen, die door het water uit hun huizen werden verdreven, een dergelijke woning te geven De helft van de drie ton, die het Ned Roode Kruis wil bijeen bren gen, is bestemd voor voedsel, de andere helft voor de houten nood woningen. Vóór Kerstmis worden 40.000 a 50.000 pakketten naar de geteisterde gebieden verzonden.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1951 | | pagina 1