Parijzenaar viert kermis op
hel verlichte boulevards
Woestijn kan weer
vruchtbaar worden
AKU ontwikkelde ingenieuze
continu(rayon)spinmachine
Zachtmoedig vrijgezel is
„baas" op Quai d'Orsay
New Yorkers vluchten
voor stof van hun stad
ENORME TIJDSBESPARING
4
Uitstekende programma 's in
bioscopen en theaters
Israel en Cyprus herleefden
na eeuwenlange slaap
r7"
Na twaalf jaar experimenteren
Universitair nieuws
Donderdag 27 December 1951
TUSSEN KERST EN NIEUWJAAR:
Kerkgangers moesten
betalen voor de
Kerstdiensten
PARIJS. Wanuccr deze brief u
bereikt liggen de Kerstdagen alweer
in het verleden. Reeds nu bereiden
wy ons voor op de Nieuwjaarsvie
ring. In het laatst verschenen boek
van Mr ir M. M. van Praag „Parijs
19de eeuw", lezen we. dat reeds in
de middeleeuwen de week van
Kerstmis tot Nieuwjaar in Parijs
bonte carnavalsdagen waren. Deze
zottentijd, dit carnaval, beeft plaats
gemaakt voor een ander, minder
algemeen vermaak. Op de vele bou
levards wordt namelijk door duizen
den kermis gevierd.
We denken hier speciaal aan de
boulevard Clichy en Rochechouart,
die zich van Place Pigalc af kilome
ters lang uitstrekken. Place Ptgale,
middelpunt van het Parijse nacht
leven. badend in een zee van licht,
vormt het centrum van een kermis
van een in Holland ongekend for
maat. Carousels of zweefmolens
vindt men hier niet. Daarvoor in
de plaats staan er tenten, waar men
zich voor een luttel aantal francs
aan ondeugende toneeltjes kan ver
gapen. Schiettenten waar men be
halve buksen ook met revolvers,
pistolen en zelfs met mitrailleurs
zijn trefzekerheid kan toetsen.
Ouderwetse vlooientheaters rijen
zich naast wagens, waarin bijzon
der spaarzaam geklede dames zich
door reptielen laten omhelzen. Pom-
mes-friteskramen danshuizen in
tientallen volgen zij elkaar op. En
in drommen drentelt het publiek
langs het hun waren aanprijzende
kermisvolk. U rilt bij de gedachte
daaraan?
Och, zelfs nu, terwijl in Holland
de regen tegen de ruiten slaat, zit
men in Parijs nog hier en daar
weliswaar in winterjas op één
van de talrijke café-terrassen met
een pinard rouge cn een zakje ge
pofte tamme kastanjes en verlustigt
men zich aan de levendige en kleur
rijke aanblik, die de boulevards
bieden. Ongetwijfeld is dit het goed
koopste vermaak dat in Parijs te
vinden is. Zoekt men vertier in een
der vele theaters, dan betaalt men
voor een zeer middelmatige plaats
toch altijd nog enige honderden
francs.
Theaters
In de luxueuze bioscopen, die op
de Champs-Elysées het oog treffen
door schreeuwende neonreclames in
felrood en helblauw en die in hun
kerstprogramma veelal uitstekende
films als „Messelina" en „Le Fleu-
ve" hebben opgenomen, vindt men
een prix fixe die voor alle plaatsen
geldt. Vijf- tot zevenhonderd francs
is geen uitzondering. Opmerkelijk is
dat voor voorstellingen in de Opéra.
Steiger van kerk op Texel
omgewaaid
DEN BURG. De twaalf meter
hoge en 25 meter lange steiger tegen
de Zuidelijke gevel van de Ned.
Herv. Kerk alhier is op de Eerste
Kerstdag 's avonds om negen uur
omgewaaid. De stukken kwamen
terecht op het kerkhof. Er werden
geen mensen getroffen.
Boete van 5000,voor
gemeente Apeldoorn
(Van onze correspondent)
ARNHEM. Bij arrest van het
Arnhemse gerechtshof is de ge
meente Apeldoorn wegens het doen
bouwen van een school zonder
schriftelijke vergunning veroordeeld
tot een boete van f 5000 conform
de eis van de procureur-generaal
In eerste aanleg had de Zutfense
rechtbank de gemeente veroordeeld
tot f 25.000 boete, nadat dc officier
f 100 000 boete had geëist. Tegen de
directeur van Gemeentewerken was
door de rechtbank te Zutfen f 2000
geëist en drie maanden gevangenis
straf voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar. Het gerechtshof
te Arnhem sprak deze beklaagde
Vrij.
HANNOVER De Franse wiel
renner Carrara heeft met 8 punten
de internationale omniumwedstrijd
in het Messe sportpaleis gewonnen.
Na hem was de volgorde: 2. Schwar-
zer (Did.) 7 p.. 3. Senfftleben (Fr.)
7 p., 4. Dcrksen (N7 p.. 5.
Knoke (Did.) 5 p.. 6. Rigoni (It.)
5 p.
De koppelwedstrijd over 100 km.
eindigde met een zege van het
Duits-Nederlandse paar Zoll
Vooren.
ANKARA. Dinsdag is een Turks
militair vliegtuig neergestort bij An
kara. De zes inzittenden kwamen om
het leven.
mits men vroegtijdig genoeg be
spreekt. reeds goede plaatsen te
krijgen zijn voor twee tot driehon-
dei d francs.
Zo zagen we o.a een voortref
felijke vertolking van Othello en
La Travia'a, terwijl in het begin
van de Kerstweek een waarlijk
mecstelijke Suite de Danses op mu
ziek van Chopin werd gegeven.
Hoe verwerpelijk ook het omwer
ken van muziek oorspronkelijk
voor piano geconcipieerd tot or
kestpartituur mag zijn. toch hebben
de bewerkers Messager en Vidal
kans gezien een dermate betoverend
orkestcoloriet te scheppen, dat dik
wijls onze aesthetische principes
moesten wijken voor de waarlijk
meeslepende wijze, waarop deze in
feite verminkte muziek ten gehore
werd gebracht. Décors en toneel
aankleding voldeden zoals bij
iedere voorstelling aan alle eisen
en waren verbluffend van vorm en
kleur. Zo is een bezoek aan de
Opéra steeds weer een waarborg
voor een avond vol schoonheid en
kunstgenot. Maar niet alleen de
zogenaamde ..Theatres Nationaux".
ook de Comédie Francaise en an
dere Parijse theaters brachten een
ui'stekend verzorgd kerstprogram-
ma.
Geen feest
In de talloze kerkgebouwen wer-
den op dc vooravond van Kerstmis i
de drukbezochte Messes de Minuit
opgedragen. Missen waarbij muziek J
van Fianck. Handel en Bach werd
uitgevoerd voor koor en orkest.
Wilde men een bezoek brengen
aan een van deze diensten in vaak
eeuwenoude kerken als de Notie
Dame. de Madeleine of de St Ger
main-des-Prés dan was hc' nood
zakelijk dagen van te voren kaarten
tc kopen aan de sacristie Dat voor
dergelijke evenementen in het ker
kelijk leven toegangsbewijzen wer
den verkocht stui'te ons echter der
mate tegen de borst, dal we ervan
hebben afgezien een dergelijke
nachtdienst bij te wonen.
In plaats daarvan hebben we een
wandeling langs de Seinekades ge
maakt en wat gepraat met enkele
van de talrijke clochards, die bij
de gloed van een houtvuurtje dc
Kerstnacht onder de blote hemel
doorbrachten. Voor hen een nacht
als alle andere. Koude, eenzaam
heid cn honger een schril con
trast met de feestvierende bezoe
kers in restaurants en café's.
Zo zagen we Parijs in dc nacht
van 24 op 25 December 1951.
WIM ALINGS Jr.
vendicn is hi j langer dan de mees
te Fransen; al is De Gaulle nog
langer.
Niemand kan het zich indenken,
en toch is het waar, dat deze Ro
bert Schuman eens een officiers
rang heeft bekleed in het Duitse
Fascinerend boek van
Ritchie Calder over
woestijntochten
(Van een onzer redacteuren)
De Negcb is de grote uitdaging
aan Israel. Enkele jaren geleden
\as dit gebied nog onbetekende
woestijngrond en slagveld, waar de
Israeli's hun pas gestichte staat
verdedigden tegen Egyptische troe
pen. Dr Chaim Wcizmann, Israels
president en wereldvermaard che
micus. heeft een toestel vervaar
digd, dat het zoute water, uit diepe
putten opgepompt, kan ontzilten. De
schaarse nederzettingen zullen dit
apparaat in gebruik nemen om de
dorre vlakten tc besproeien en zo
te trachten er vruchtbare akkers
van te maken.
In het Noorden van Israel, tot
voor kort ook onproductieve grond,
rijen zich bloeiende nederzettingen
aaneen. Ploeterende pioniers heb
ben hier de eens vruchtbare, maar
totaal verwaarloosde aarde nieuw
leven gegeven.
Op Cyprus had de mens de bos
sen gekapt Zijn geiten vraten de
jonge spruiten van de struiken.
Vrijwel alle plantengroei verging
De aarde werd los. de wind cn
het van de bergen spoelende water
schuurden de groene hellingen
kaal. Ook hier heeft de modern
denkende cn handelende mens in
gegrepen. Bossen en vruchtbare
velden zijn herleefd.
Dit zijn de meest sprekende voor
beelden van herleefd woestijnge
bied, die Ritchie Calder noemt in
KERKNIEUWS
Beroepen te Middelburg (vac. A de
Vries) E Sneller, vlootpredlkant te Vlls-
singen. Aangenomen naar Zwartsluis
(toez.) G. Kramer te Akker, cn Mur-
mcrwoude. Bedankt voor Rijssen: J. H.
Cirkel te Ede.
EEN OASE wordt geboren. Uit
door mensen aangelegde vutten
wordt water door betonnen geu
len naar dorstige, maar vrucht
bare woestijngrond gevoerd. Een
klein experiment, dat waarschijn
lijk grote gevolgen kan hebben.
zijn bock „Gevecht met de woes
tijn". Het is bij Van Loghum Slate
rus te Arnhem verschenen. Calder
maakte in opdracht van de Unesco
een lange reis door de woestijnen
van N.-Afrika cn Voor-Azie. Hij on
derzocht wat men doet en gedaan
kan worden om de woestijnen dienst
baar te maken aan 's mensen wel
zijn.
GRAN IETROTSEN uitgeslepen
door zandstormen. Midden in de
ze dorre steenwoestenij op het
schiereiland Sinaï ligt het Sinai-
kloosterdat uitziet op het Ge
bergte der Tien Geboden. Een
der mooie foto's van Raymond
Kleboe uit Ritchie Calder's boek
„Gevecht met de woestijn".
Onbekende krachten in
woestijnzand
Onbekende biologische krach,
ten schuilen er in schijnbaar
onvruchtbaar woestijnzand. In
Israel bevloeide men bakjes
zand met waterwaarin kunst
mest was opgelost. En ziet, een
wonder geschiedde: het zand
begon langzaamaan te klonte
ren, koekte samen, werd goede
teelaarde. Na twee jaar gedul
dig bevloeien bleek er humus
in te zijn: verteerde plantaardi
ge resten, die de grond vrucht
baar maken. Op het eens dorre
woestijnzand kunnen nu alle
mogelijke gewassen groeien.
Rijken vergingen
Een derde deel der aarde is on
vruchtbaar. terwijl in verscheidene
landen de honger loert en soms bij
millioencn de uitgemergelde slacht
offers ten grav.* sleurt. De mens
van heden wordt daardoor gedwon
gen zich te bezinnen op uitbreiding
van gebieden, die hem kunnen voe
den.
Overal m de woestijnen vindt men
eenzame wetenschappelijke werkers,
die zich met dit vraagstuk bemoei
en. Zij leggen, op soms luttele vier
kante meters grond, proeftuinen
aan. boren naar het /ruchtbaar ma
kende water, hoeden angstvallig elk
grassprietje cn zijn blij, als zij en
kele schamele graankorrels kunnen
oogsten. Klein lijkt nu nog hun ar
beid. groot kunnen waarschijnlijk
eens de resultaten er van zijn.
„Water, water!"
„Water, water!". is vrijwel
de enige wens die zij hebben.
Onder de woestijnen is het dikwijls
te vinden, maar op zeer grote diep
te. Het kost onnoemelijke kapitalen
putten te boren en het water op te
pompen. De mensheid, die nu
milliarden uitgeeft aan bewapening,
zal om de problemen van over
bevolking en hongersnood op te los
sen ze beter kunnen besteden aan
uitbreiding van het werk, dat pio
niers met grote moeite verrichten.
Dit is wel de belangrijkste con
clusie. die men kan trekken uit Cal-
ders boek. dat het lezen alleszins
waard is. Het is prachtig verlucht
met foto's gemaakt door Raymond
Kleboe. die met Calder meereisde.
Grote warenhuizen komen
naar de forensen
(Van onze correspondent te New York)
ER is wel geen stad ter wereld, die niet zucht
inder de gevolgen van de roofbouw op de na
tuur, waaraan men zich te buiten is gegaan in de
eerste decenniën van het industriële tijdperk. De
aanhoudende stroom van nieuwe stadsbewoners
eiste een over-snelle uitbreiding, die alleen tot
stand gebracht kon worden door de nabijgelegen
bossen, akkers en weiden op te offeren. De vroede
vaderen van New York zijn daarin zo radicaal te
werk gegaan, dat er van het natuurschoon, waar
aan het groene schiereiland Manhat
tan eens zo rijk is geweest, zo goed
als niets is overgebleven. Men geniet
het nog in overvloed onmiddellijk
buiten de stadsgrenzen, maar de
millioenen, die gedoemd zijn daar
binnen te leven, vinden tussen de
steenmassa's maar weinig plekken
om een beetje gezonde lucht in te
ademen.
Bij de nieuwe aanbouw tracht
men de vroeger begane fouten iet
wat te herstellen. Men bouwt bij
voorkeur woningcomplexen aan of
vlakbij de rivieren. Men trekt de
moderne torenhoge flatwoningen
gaarne op in zulk een vorm dat
aan alle kanten vensters zijn. Men
groepeert ze meer en meer in „vil
lages". dorpsgewijze; d.w.z. ze staan
op behoorlijke afstand van elkaar
tussen twee avenues over een leng
te van verscheidene straten, zodat
men gelegenheid krijgt, tussen de
enkele flatgebouwen in tuinen en
speelplaatsen aan te leggen. Aan
zijn flanken is hel stadsbeeld aldus
reeds de laatste jaren aanzienlijk
gewijzigd en men maakt daarmede
stelselmatig voortgang.
WARENHUIZEN
Wie daartoe maar ln staat is, ont
vlucht niettemin de stad. De lucht
is er bezwangerd met rook. roet en
stof. De stofdelen slaan neer tussen
de hoge gebouwen, meegezogen door
een trek. die daar ook op volko
men windstille dagen voelbaar is.
De gezondheidsdienst heeft onlangs
uitgemaakt, dat de longen der New
Yorkers zwart zijn aangezet en de
slechte lucht een zeer nadelige in
vloed uitoefent op de volksgezond
heid. Men heeft thans de strijd aan-
Robert Schu' man, op weg Frankrijks
„grand old man" te worden
PARIJS. De naamgever aan het plan-Schuman, de man die als
minister van buitenlandse zaken vrijwel iedere Franse kabinetscrisis
overleeft (en er zijn er nogal wat in Frankrijk'.), Robert Schuman met
de lange „melancholische" neus is een eenvoudig, stil mens, een typisch
vrijgezel. Dc drukke kant van het openbare leven aan zijn functie ver-
bonden, staat hem tegenals hij een schijnwerper ziet, wendt hij liefst
I het hoofd af. Wie hem kennen, schetsen hem als de verpersoonlijking
van plichtsbewustzijneenvoud en bescheidenheid. Hij regeert, kalm,
beslist, en bijna onmerkbaar aan de Quai d'Orsay.
Caricatuurtekenaars houden van i leger maar dat was tijdens de
hem, want hij heeft een „gemak- I eerste wereldoorlog toen Duitsland
kelijk" filosofengezicht vol plooi- nog in het bezit was van de Elzas
en, een vriendelijke afwezige blik I en van Lotharingen, en de Schu-
en een „knots" van een neus, een I mans waren Elzassers, dus...
„glijbaan", zoals hij zelf zegt; bo- Men weet van de naamgever aan.
het plan-Schuman niet veel privé-
bijzonderheden. Een van zijn hob
bies wordt buiten zijn huis merk
baar, n.l. neuzen in boeken. Uren
lang kan hij in hoekzaken door
brengen. waarvan hij vermoedt dat
men er niet weet wie hij is. Zodra
iemand hem aanspreekt met excel
lentie, kijkt hij bedroefd, verzoekt
dat na te laten en maakt dat hij
wegkomt. Verstandige boekverko
pers behandelen hem dus net als
iedereen, als eer. monsieur Quel-
congue.
Onlangs stond hij te Brussel
moederziel alleen op een perron te
wachten op de sneltrein voor Pa
rijs. Het was reeds laat. Aan het
andere einde van het perron, waar
de Ie klasse rijtuigen zouden ko
men, was het rumoerig, want daar
nam Yves Farge, de communist,
afscheid van een groep fanatieke
I aanhangers. Ook Farge zou naar
Parijs terugkeren, hij straalde van,
voldoening en gevleidheid.
Een spoorwegman sprak er
Schuman over aan; „och", zei de
ze, „men moet met zulke lawaai
makers een beetje meelij heb
ben"
Vincent Auriol, de Franse presi
dent, heeft Schuman laatst, ter ge
legenheid van een huldiging om
armd cn hem „dappere kerel" ge
noemd. Toen wendde Schuman het
hoofd af, want tranen schoten
in de ogenWas het nodig hem,
o.m. voor zijn houding in 't Franse
Verzet, zo in het openbaar te hul
digen? En voor die vlucht uit een
Duits concentratiekamp?; net zo
min!
Nog enige tijd en hij is, zonder
het zelf te willen of te beogen,
Frankrijks .grand old man" ge
worden.
optimistisch t.o.v. het resultaat.
De trek naar buiten heeft tot ge
volg gehad dat vele grote mode-
en warenhuizen in de snel gegroei
de villadorpen waar de forensen
zich hebben neergelaten filialen
hebben gesticht. Maar ook in die
forensen-steden staat men voor on
voorziene problemen. Een der moei
lijkst oplosbare is dat. veroorzaakt
door het gebrek aan parkeerruimte.
In al die kleine en grote dorpen en
stadjes in Westchester en op Long
Island zijn de winkels geconcen
treerd in één wijk. Daarheen kwa
men de vrouwen per auto om er
te winkelen. De tijd is echter al
weer voorbij, dat zij gelegenheid
vonden voor of zelfs maar in de
onmiddellijke nabijheid van de win
kels lange tijd te parkeren. Aan dat
euvel tracht men nu tegemoet te
komen door de stichting van win
kel-centra op een afstand van de
dorpen dichtbij de grote verkeers
wegen, bij voorkeur op een uitge
strekt. fraai gelegen terrein. Men
parkeert er zijn auto gratis. Van 't
uitgebreide parkeerterrein kan men.
eveneens gratis, per speciale bus
naar de winkel worden gebracht,
waar men zijn inkopen wenst te
doen. Er is gelegenheid te lunchen
of te tea-en. Men vindt er soms
een bioscoop; ook wel een kinder
speelplaats. waar men de kinderen
onder toezicht kan achterlaten.
RIJDENDE WINKELS
Elders tracht men op geheel ande
re wijze het gemak te dienen. In
die streken waar slechts weinig ste
den gemakkelijk bereikbaar zijn en
het de huisvrouw veel tijd kost om
te gaan winkelen, komen meer en
meer de rijdende winkels in zwang:
grote, handig en ingenieus ingerich-
gebonden tegen de rook en smook te vrachtwagens, waarvan het in-
en wil fabrieken en grote gebou-
wen verplichten tot herziening van
schoorstenen of het in gebruik ne
men van kostbare installaties. Maar
met deze campagne zijn vele jaren
gemoeid en niet iedereen is even
Moment uit de wedstrijd tussen
het Amersfoorts elftal en DOS
(00). Doelman Brits by een
goede redding.
Hengelaars protesteren
Op initiatief van de Algemene
Hengelaarsbond A.H-B. is mede na
mens een tiental andere organisa
ties. waaronder de A.N.W B. en de
K.N.Z.B., een request gezonden aan
de voorzitter van dc Ministerraad.
Met nadruk wordt gewezen op de
toenemende waterverontreiniging,
die schadelijk is voor de volksge
zondheid en die in het bijzonder
schade berokkent aan de beroeps-
en sportvissers. Hierdoor wordt een
vorm van sport aangetast die voot
een grote groep van minder kapi
taalkrachtigen een gezond tegen
wicht is voor het verblijf in fabrie
ken en kantoren. Met nadruk wordt
gevraagd om spoedige maatregelen
en voorschriften.
Stormvogels-Alcmaria 4-1
VELZEN De competitiewed
strijd StormvogelsAlcmaria Vic-
trix is in een 4-1 overwinning voor
de Velzenaren geëindigd.
MüNCHEN Te München werd
een ijshockey-wedstrijd gespeeld
tussen de Duitse Eisclub ..Bad
Toelz" en de Ijsvogels uit Amster
dam. De Amsterdammers wonnen
met 53. De tussenstanden luiden:
1—1, 2—1. 2—1.
(Van een medewerker in Duitsland)
Na twaalf jaar research is de AKU er in geslaagd een continu-
spinmachine te construeren, die een omwenteling betekent in
het spinproces van rayon.
Dit feit krijgt pas reliëf indien men bedenkt, welk een lang
durig en ingewikkeld procédé het spinnen van dit product tot
nu toe was. Nog altijd wordt in wezen bij het spinnen van
kunstvezel de methode gevolgd, die de spinrups toepast: deze
maakt in haar lichaam een spinsap, drukt de stroperige massa
door gaatjes in het achterlijf naar buiten, de draadjes stollen
als zij in de buitenlucht komen.
Ook de mens maakt eerst ecu spinoplossing en spuit deze onder druk door
een metalen spindop met fijne gaatjes, waarby de draadjes meestal in een
zuurbad terecht komen waar zy stollen. Dc draadjes evenveel als zich
gaatjes in dc spindop bevinden worden als 'n klein bosje uit het spinbad
getrokken cn op een draaiende spoel gerold; bet is ook mogeliyk, dat zy
in een sneldraaicnde pot worden getrokken en daarin een kluwen vormen.
I fabriek, dc Barmer Masehlnefabrlk
AG voor haar vele eigen spinnery
en dc machines In serie kan gaan
terieur voorzien is van open
ladenkastcn, toonbanken etc. of
v/aarvan de zijkanten neergeslagen
kunnen worden om de welvoorziene
Proefonderzoek naar
arbeidsaanbod
geslaagd
DEN HAAG. Het onderzoek,
dat het Landbouw Economisch In
stituut in het komende jaar zal in
stellen naar het arbeidsaanbod dat
men in de toekomst in de land
bouw kan verwachten, zal geschie
den in drie gedeelten.
In de eerste helft van Ja
nuari zal het onderzoek aanvan
gen in 25 gemeenten in de weide
gebieden van de beide Hollanden
cn van Utrecht. Het tweede ge
deelte van het onderzoek geschiedt
in de tweede helft van Januari en
wel in het Zuid-Westelijk zeeklei
gebied. Dit onderzoek omvat 21
gemeenten.
Oorspronkelijk was de opzet het
onderzoek te verrichten in 61 ge
meenten; door verschillende om
standigheden echter zijn twee ge
meenten uitgevallen. Door in de
uitgekozen gemeenten een inzicht
te krijgen in de bestaande toestand
en in de ontwikkeling voor de
naaste toekomst hoopt het L.E.I.
étalages te tonen. Men gebruikt ze j zien een beeld tc kunnen vormen
van de huidige en toekomstige toe
stand in deze gewesten.
Bij wijze van proef cn om enige
ervaring met dit onderzoek op te
doen is het LEI reeds werkzaam
geweest in twee proefgemeenten
en wel in Zoeterwoude en Mijns-
heerenland. Het onderzoek is goed
geslaagd en de medewerking van
de betrokkenen was zeer groot.
Bij eerste oproep zijn in deze ge
meenten reeds meer dan 70 van
hen op wie het onderzoek betrek
king heeft, opgekomen.
voor huishoudelijke artikelen, etens
waren. boeken, linnengoed, dames-,
heren- en kinderkleding, maar ook
voor landbouw-artikelen. ijskasten,
fietsen en zelfs drukkers-benodigd
heden. Ze erdringen de reiziger,
die met enkele modellen in zijn au
to van dorp tot dorp ging en bij
wie men voorwerpen van enige om
vang alleen maar bestellen kon.
Men kan nu onmiddellijk aan de
rijdende winkels al zijn inkopen
doen zonder ver van huis te hoeven
gaan
Volgens de groothandel heeft deze
methode de omzet op aanzienlijke
wijze gestimuleerd. De fabrikanten
Z" tan h^'tanT^'^oducue -Minister Lieftinck hoopvol
in enkele jaren tijds verdubbeld en
ze'fs verdrievoudigd. Een hunner
rvaardigt thans tweehonderd per
bouwen cn er eventueel noog ande- j jaar tegen vijftig in 1948. Spetiale
Dit geschiedt op de spinmachine i
waarop b.v. vijftig spinleidingen
met een spindop aan het eind uit- I
komen en waaraan zich dan ook
evenveel spoelen of potten bevin-
den. Zijn de spoelen volgewonden. i
of zijn de potten gevuld, dan wor
den zij door een spinner weggeno
men. Hierna begint een lange reeks
van handelingen.
liggen, gereed worden gemaakt
voor de verwerker.
Men kan in doorsnee zeggen, dat
een week is verlopen vanaf het
ogenblik dat de rayon in hot spin
bad is geboren, totdat zij op de cone
is gebracht Voor deze behandeling
in de tussentijd van gemiddeld een
week. is een leger van spinners.
I wassers, blekers, twijners en trans-
ij porleurs nodig, dat, daar een ray-
S"'e" J™'' IhïiiJh1 on-spinnerij continu moet doorwer-
dan in een peheel andere chemische k cine ploegen van acht uur
gedaante, uit zuivere cellulose tic k "0 k» t han.
Btj deze °p°aP Si™"
rutmie van een
siaat.
paalde chemische stoffen bevat; a
deze stoffen moeten weer uit het
garen worden weggewassen doo~
verscheidene baden. Het garen moet
ook met een emulsie, van vet en
zeep worden behandeld, opdat het
glad wordt cn bij de uiteindelijke
bewerker soepel door de machines
loopt. Dan moet het worden ge
droogd. daarna getwijnd, het moet
op cones, kegelvormige klossen,
worden gewonden en eventueel op
grote walsen, waarop de garens
evenwijdig naast elkaar komen te
Het ligt voor de hand. dat men
reeds lang naar een mechanisering
en centralisatie van een en ander
heeft gezocht, maar het zoeken naar
de Ingenieuze machine die alle han
delingen zou kunnen vervangen
kon alleen in grote bedrijven wor
den ondernomen: het heeft niet
voor niets de AKU twaalf jaar ge
kost.
Het is interessant te bedenken,
dat dc grote AKU in haar eigen
re licentie op kan verlenen.
Voor het zover is. zal nog wel
enige tijd verlopen. Financieel im
mers betekent dit alles een enorme
last. Schattenderwjjs zou men kun
nen zeggen, dat de AKU alleen voor
de Nederlandse productie een aan
tal continuspinmachines. al naar de
capaciteit, die op dertig a vijftig
kan worden gesteld, nodig heeft.
De kosten van elke machine zullen
tussen een half en een millioen lig
gen, terwijl de te vervangen machi
nes niet veel zullen opbrengen
Hieruit is te leren, dat een kleir.e
alleenstaande spinnerij pas aan zul
ke formidabele uitgaven kan den
ken, indien de industrie een hausse
beleeft.
De continuspinmachlne verricht
in twee uur op een ruimte van zes
meter lang en een breedte die af
hangt van dc wens van de gebrui
ker, met twee man bediening per
acht uur, al hetgeen hierboven bij
het oude procédé werd besproken
en waarvoor ccn hele fabriek no
dig is.
De AKU had op dit terrein al een
voorsprong, aangezien op haar
dochterspinnerij bij Wuppertal Bar
men, de I.P. Bemberg AG. het pro
cédé al enige jaren met enkele ma
chines in gebruik was. Het is dui
delijk, dat bij de ontwikkeling die
de rayonspinnerij nu genomen heeft
twee factoren een rol speelden;
1. het feit dat rayon een subtiel
product is, waarin elke pluis of on
effenheid een rol speelt, die een
fout betekent en die de kwaliteit
bepaalt dit alles leidt tot mecha
nisatie.
2. de grote vlucht, die de zware
bandenrayon (voor het versterken
van auto- cn vliegtuigenbanden)
heeft genomen zwaarder garen
eist meer personeel, meer machi
nes en geeft door een relatief lagere
prijs een geringer rendement. Hier
ligt dus ook een tendentie tot me
chanisatie.
ontwerpers richten deze rijdende
winkels in aan de hand van de in
dividuele eisen en wensen van elke
besteller
Waarlijk, het gemak dient de
mens zolang hij er geen slaaf
van is geworden.
Vluchteling gevallen
en overleden
(Van onzer correspondent)
AMSTERDAM Een poging om
gestemd over Suriname
DEN HAAG. Met betrekking
tot de ontwikkelingsmogelijkheden
in Suriname heeft minister Lief
tinck verklaard hoopvol gestemd
te zijn over het rapport, dat door
de missie van de Internationale
Bank zal worden uitgebracht. Er
zijn belangrijke aanbevelingen te
verwachten.
Smith of Smith
BIRMINGHAM. Het is zeker,
dat William Henry Smith als ge
meenteraadslid van Birmingham
wordt gekozen. Of het een herverkie-
voor de politie te vluchten "heeft zir>? wordt voor de 59-jange conser-
de uit Avereest ontsnapte gevange
ne J. F. M. in de nacht van Maan
dag op Dinsdag het leven gekost,
De man hield zich schuil bij een
broer aan de Rapenburgerstraat te
Amsterdam. Toen de politie daar
van de lucht had gekregen en een
agent zich 's nachts om drie uur
daar meldde, kreeg de onderduiker
argwaan en trachtte via de waran
da te vluchten. Hij stapte echter
mis cn viel van twee hoog in de
tuin, waar hij aan kwetsuren over
leed.
Pas een uur later kwam op het
politiebureau de melding, dat men
de man in de tuin had gevonden.
Posities KLM-vliegtuigen
AMSTERDAM Indonesieroute:
thuisreis: PH-TDN (Vlaardingen)
in Genève verwacht; PH-TDI (En
schede) uit Singapore.
Uitreis: PH-TEP (Pontianak) in
Biak; PH-TFE (Utrecht) in Bang
kok verwacht: PH-TDP (Rotter
dam) te Bagdad verwacht.
Emigrantenvluchten Sydney: PH-
TDL (Groningen) in Sydney ver
wacht; PH-TLW (Overloon) in
Bangkok.
DEN HAAG. Hr Ms fregat
..Van Kinsbergen" zal begin 1552
naar Nieuw-Guinea vertrekken ter
aflossing van Hr Ms fregat „Johan
Maurits van Nassau".
vatief William Henry Smith of een
verkiezing van de 37-jarige Labour-
candidaat van dezelfde naam is van
later zorg. Op het ogenblik breken
dc mensen op het stembureau zich
echter het hoofd, hoe zij deze verkie
zing goed kunnen laten verlopen.
Doet. Ex. Rechten: mej. G. Wttewaal.
Houten. P. H. Valk: Utrecht; C. M. v.
d. Hoff. Zeist; M. D. Joustra. A'foort.
Apothekers-Examen 2e ged.: mej. H.
dc Ru. Hilversum: mej. F. H. W. van
Rijn. Utrecht; A. H. Kevcnaar. Utrecht.
UTRECHT. Geslaagd Voor het:
Cand. cx. theologie: J. W. de Jong.
Amsterdam.
Doet. cx. sociale geografie: C. G. Lan-
gebccke. Utrecht.
Doet. examen rechten: Mei G. Wtte
waal. Houten; P. H. Valk. Utrecht; C.
M. v. d. Hoff. Zeist; M. D. Joustra.
Amersfoort.
Apotheker-examen le ged.: Mej. A. C.
Oerlemans. Den Haag; mej. H. de Ru.
A. H. Kcvenaar. Utrecht; Kho Kie Bo,
Utrecht; R J. H. Scholtis. Utrecht; A.
W. M. J. Tendljck. Venlo.
Apothekers-examen 2e ged.: Mej. H
de Ru. Hilversum: mej. F. H. W. van
Rijn. Utrecht: A. H. Kcvenaar, Utrecht.
Gepromoveerd tot doctor in de lette
ren en wijsbegeerte L. Th. Rank, gebo
ren te Middelburg, op het proefschrift:
„Etymologisering en verwante verschijn
selen bij Homerus". Promotor was prof
dr Wè J. Verdenlus.
